การถูกล่วงละเมิดทางเพศ

วิ คบท วามชาการการถกู ลว่ งละเมดิ ทางเพศ 04

ทำ�ำ อย่่างไร ให้เ้ ด็ก็ ปลอดภัยั จากเหตุุล่่วงละเมิดิ ทางเพศ การล่่วงละเมิิดทางเพศไม่่ว่่าจะเกิิดขึ้้น� กัับใคร เพศใด อายุุเท่่าไร มักั เป็็นเหตุุการณ์์ ที่่�ฝัังใจผู้เ้� ป็็นเหยื่�อเสมอ เพราะไม่่เพีียงแต่่ถููกทำ�ำ ร้้ายร่า่ งกายมีีผลกระทบรุุนแรงในด้้านจิิตใจ อีีกด้้วยจึึงเป็็นหน้้าที่่�ของผู้ป้� กครอง ครูู และทุุกคนที่่�ควรช่่วยกันั สอดส่่องดููแลความปลอดภัยั เพื่่�อป้้องกันั เหตุุร้้ายที่่�อาจเกิิดขึ้้น� ได้้ทุุกเมื่่�อ ซึ่�่งผู้้ก� ระทำ�ำ อาจจะเป็็นคนที่่�เหยื่�อไว้้ใจ อย่่างเช่่น คนในครอบครัวั คนรู้จ� ักั หรือื เหตุุร้้ายอาจเกิิดขึ้้น� ในสถานที่่�ที่่�คิดิ ว่า่ ปลอดภัยั อย่า่ งบ้้าน โรงเรียี น สล่ถ่วงานลกะเมาิรดิ ณท์า์กงาเรพถูศกู ข้้อมููลจากแบบสอบถามความ รุ นแรงของเด็็กและเยาวชนในประเด็็น ของเด็ก็ ประสบการณ์ค์ วามรุนแรงทางเพศ ซึ่ง�่ เผยแพร่่ ผ่า่ นทางวารสารสังั คมศาสตร์แ์ ละมนุุษยวิทิ ยา เชิิงพุุทธ ปีีที่่� 5 ฉบับั ที่่� 9 นายธีีร์์ ภวังั คนันั ท์์ ผู้อ้� ำ�ำ นวยการศูนู ย์์ แบ่่งกลุ่ �มพฤติิกรรมการล่่วงละเมิิดทาง เฉพาะกิิจคุ้้ม� ครองและช่่วยเหลืือเด็็กนัักเรีียน เพศออกเป็็น 4 กลุ่�มด้้วยกันั ดังั นี้้� สำ�ำ นักั งานคณะกรรมการการศึึกษาขั้น้� พื้้น� ฐาน 1. การถููกกระทำ�ำ อนาจาร (ฉก.ชพ.สพฐ.) ได้้เปิิดเผยสถิิติิการล่่วงละเมิิด โดยลวนลาม ลููบไล้้ หรือื จับั ต้้องร่า่ งกาย ทางเพศนักั เรียี น รวมสถิติ ิ ิตั้้ง� แต่่ พ.ศ. 2556 - 2562 ในทางเพศแบบไม่เ่ หมาะสม มีีเหตุุการณ์ล์ ่่วงละเมิิดทางเพศที่่�มีีการแจ้้งเหตุุ 2.การพยายามมีีเพศสััมพัันธ์์ ทั้้ง� หมด 1,186 เหตุุการณ์ด์ ้้วยกันั โดยใช้้กำำ�ลัังบัังคัับ หรืือพยายามมีี จากสถิิติิเบื้้อ� งต้้นได้้มีีการแบ่่งกลุ่�มคน เพศสัมั พันั ธ์์ โดยการล่อ่ ลวง แต่ไ่ ม่ส่ ำ�ำ เร็จ็ ที่่ก� ระทำ�ำ กับั เด็ก็ ออกเป็็น 4 กลุ่�มใหญ่ด่ ้้วยกันั ได้้แก่่ 3. การล่่อลวง กดดััน ข่่มขู่่� บุุคคลอื่�นกระทำ�ำ กับั เด็ก็ จำ�ำ นวน 482 เหตุุการณ์,์ หรืือคุุมคามให้้ยอมมีีเพศสัมั พันั ธ์ด์ ้้วย เด็ก็ กระทำ�ำ กับั เด็ก็ ด้้วยกันั เองจำ�ำ นวน 464 เหตุุการณ์,์ 4.การข่่มขืนื โดยใช้้กำ�ำ ลังั บังั คับั คนในครอบครัวั กระทำ�ำ กับั เด็ก็ จำ�ำ นวน 135 เหตุุการณ์์ ให้้มีีเพศสัมั พันั ธ์ด์ ้้วย และครูู บุุคลากรทางการศึึกษากระทำ�ำ กัับเด็็ก จำ�ำ นวน 105 เหตุุการณ์์ 54 สคู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ในปัจั จุุบันั ไม่ว่ ่า่ จะเป็็นเด็ก็ เพศหญิงิ ล่่วงสลาะเเมหิดิตุททุ ี่่าเ� ดง็ก็เพถูกูศ หรืือเพศชาย ต่่างตกเป็็นผู้้ถ� ููกกระทำ�ำ ได้้ อยู่่�เสมอ เมื่่อ� เหตุุการณ์ล์ ่ว่ งละเมิดิ ทางเพศ ไม่เ่ พีียงแต่ส่ าเหตุุของผู้ถ้� ููกกระทำ�ำ เพีียง นั้้�นยัังคงมีีปรากฏให้้เห็็นในสัังคมไทย เท่า่ นั้้น� ซึ่ง�่ ทางโรงพยาบาลเพชรเวชได้้ระบุุถึงึ ปััจจัยั อย่า่ งต่อ่ เนื่่อ� ง มีที ั้้ง� ที่่ไ� ด้้รับั ความช่ว่ ยเหลือื ต่่าง ๆ ที่่�ส่่งผลทำ�ำ ให้้มีีคนกระทำ�ำ ความผิิดฐาน และยัังไม่่ได้้รัับความช่่วยเหลืือจาก ล่ว่ งละเมิิดทางเพศ ดังั นี้้� หน่ว่ ยงานทางด้้านสังั คมสงเคราะห์์ 1. ผู้้�กระทำ�ำ ความผิดิ มีภี ูมู ิหิ ลัังครอบ กรณีีที่่�เด็็กเล็็กถููกล่่วงละเมิิด ครััวที่่ไ� ม่่ดีี นับั ได้้ว่า่ เป็็นเหตุุผลสำ�ำ คัญั ในการมีี ทางเพศนั้้�น มููลนิิธิิพิิทัักษ์์สิิทธิิเด็็กได้้ พฤติิกรรมล่ว่ งละเมิิดทางเพศผู้อ้�ื่�น ซึ่ง�่ ผู้ก้� ระทำ�ำ กล่่าวถึึงปััจจัยั สำ�ำ คัญั ที่่�ทำ�ำ ให้้เด็็กเล็็กตก ความผิิดอาจถููกเลี้้ย� งดููมาในครอบครัวั ที่่�ขาด อยู่่�ในสถานการณ์เ์ สี่่�ยง จนก่่อให้้เกิิดเหตุุ ความอบอุ่่�น และอาจซึมึ ซับั พฤติิกรรมก้้าวร้้าว ล่ว่ งละเมิิดทางเพศ ดังั นี้้� รุ นแรงมาจากสมาชิิกในครอบครัวั 1. เด็็กเล็็กไม่่สามารถพููดจา 2. ผู้ก้� ระทำ�ำ ความผิดิ เลิกิ รากับั คนรักั สื่่อ� สารให้เ้ ข้า้ ใจได้้ เพราะเด็ก็ ไม่ส่ ามารถ หากผู้ก้� ระทำ�ำ เคยมีคี นรักั หรือื มีคี รอบครัวั มาก่อ่ น เล่่าลำ�ำ ดัับเรื่�องราวเหตุุการณ์์ที่่�มีีความ อาจมีีพฤติกิ รรมเก็็บกด และต้้องการหาใครสักั สลับั ซับั ซ้้อนได้้ หรือื ผู้ใ้� หญ่ไ่ ม่เ่ ชื่�อในคำ�ำ พููด คนมารองรับั อารมณ์ท์ างเพศ ของเด็็ก จึึงเป็็นสาเหตุุที่่�ทำ�ำ ให้้เด็็กตก 3. ผู้้�กระทำ�ำ ความผิิดใช้้สารเสพติดิ เป็็นเหยื่�ออยู่่�บ่อ่ ยครั้ง� เป็็นสาเหตุุที่่�ทำ�ำ ให้้เกิิดโศกนาฏกรรมหลาย 2. เด็ก็ ที่่ม� ีพี ัฒั นาการช้้าหรืือ เหตุุการณ์ ์ รวมถึงึ การคุุกคาม ข่ม่ ขู่� จนถึงึ ขั้น้� ข่ม่ ขืนื บกพร่่องทางสติปิ ััญญา เพราะเด็ก็ จะรู้� เ นื่่� อ ง จ า ก ผู้้�ที่่� ใ ช้้ส า ร เ ส พ ติิ ดนั้้� น ไ ม่่ สามารถ ไม่เ่ ท่า่ ทันั ผู้ก้� ระทำ�ำ ควบคุุมอารมณ์์ หรือื มีีสติสิ ำ�ำ นึกึ ผิิดชอบชั่่�วดีี 3. เด็็กที่่�มีีโรคเรื้ �อรััง หรืือมีี 4. ผู้ก�้ ระทำ�ำ ความผิดิ มีอี าการบกพร่อ่ ง ความพิกิ ารทางร่า่ งกาย เพราะเด็ก็ จะไม่่ ทางจิติ เป็็นอาการที่่�ไม่แ่ สดงออกอย่า่ งชัดั เจน สามารถขััดขืืนหลบหนีี หรืือหลีีกเลี่่�ยง เช่น่ โรคใคร่เ่ ด็ก็ (Pedophilia) ซึ่ง�่ ผู้ป้� ่่วยจะเป็็น ผู้ก้� ระทำ�ำ ได้้ คนที่่�มีีอารมณ์ท์ างเพศกับั เด็ก็ 4. เด็ก็ ที่่อ� ยู่่�กัับบิดิ าตามลำ�ำ พังั 5. สภาพแวดล้อ้ ม สถานที่่เ� อื้อ� อำ�ำ นวย หรืือมีีสมาชิิกผู้้�ชายเข้้ามาอาศััยอยู่่�ใน ต่อ่ การลงมืือก่่อเหตุุ อย่า่ งเช่น่ ที่่�ลับั ตา หรือื การ บ้้าน ได้้พบเห็น็ เด็ก็ อยู่่�ตามลำ�ำ พังั รวมถึงึ การเลียี นแบบ 5 . เ ด็็ ก ที่่� ม า ร ด า หมด พฤติกิ รรมที่่�ผู้ก้� ระทำ�ำ เคยพบเห็น็ มาจากที่่�อื่�น สมรรถภาพทางเพศ หรืือปฏิิเสธ การมีีเพศสัมั พันั ธ์ก์ ับั บิดิ า การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 55

วกิธิ ีาีปรฏิถบิ ูัตักู ิติ ลน่่วสำง�ำ หลรัะับเมเดิ็ดิ ก็ เทพื่่อา� ปง้้อเพงกัศัน ผู้ล้� ่ว่ งละเมิดิ ทางเพศต่อ่ เด็ก็ มักั เป็็นบุุคคลที่่เ� ด็ก็ รู้จ� ักั สามารถเข้้าถึงึ ตัวั เด็ก็ ได้้ง่า่ ย และมักั เป็็นบุุคคลที่่เ� ด็ก็ ไว้้วางใจ หรือื มีอี ำ�ำ นาจเหนือื กว่า่ เด็ก็ เช่น่ ผู้ป้� กครอง ครูู ญาติพิี่่น� ้้อง ซึ่ง�่ ผู้ป้� กครอง ควรสอนให้้เด็ก็ ระมัดั ระวังั ตัวั อยู่่�เสมอ โดยทางมููลนิธิ ิพิ ิทิ ักั ษ์ส์ ิทิ ธิเิ ด็ก็ ได้้ให้้คำ�ำ แนะนำ�ำ สำ�ำ หรับั เด็ก็ ๆ เพื่่�อปกป้้องตนเองจากเหตุุการณ์ก์ ารถููกล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศไว้้ดังั นี้้� 1. เด็ก็ ๆ ต้้องรู้จ� ักั ประเมินิ สถานการณ์ ์ บุุคคล และตอบตนเองให้้ได้้ว่า่ รู้ส� ึกึ ดีี หรือื ไม่ด่ ีตี ่อ่ การปฏิบิ ัตั ิขิ องผู้อ้�ื่น� อย่า่ งไร สัมั ผัสั ที่่ด� ีแี ละปลอดภัยั จะทำ�ำ ให้้เด็ก็ ๆ รู้ส� ึกึ ดี ี ชอบ อบอุ่่�น และ ปลอดภัยั สัมั ผัสั ที่่ไ� ม่ด่ ีแี ละไม่ป่ ลอดภัยั จะทำ�ำ ให้้เด็ก็ ๆ รู้ส� ึกึ กลัวั กังั วลโดยเฉพาะ เมื่่�อที่่�มีีคนอื่�นมาถููกเนื้้อ� ต้้องตัวั หรือื สัมั ผัสั ร่า่ งกายโดยที่่�ไม่จ่ ำ�ำ เป็็น หากเด็ก็ รู้ส� ึกึ ไม่ป่ ลอดภัยั ผู้ป้� กครอง ต้้องสอนให้้เด็็กรู้จ� ักั ปฏิิเสธและหลีีกเลี่่�ยงออกมาทันั ทีี ไม่่ว่่า คนคนนั้้น� จะเป็็นใครก็็ตาม หากเด็ก็ ๆ รู้ส� ึกึ ไม่ด่ ีกี ับั ใครไม่ค่ วรปกปิิดเป็็นความลับั ควรบอก เล่า่ ให้้ผู้ป้� กครองรับั รู้้ � รวมถึงึ บอกผู้ใ้� หญ่่ที่่�ไว้้ใจได้้ทันั ทีี 2. เด็็ก ๆ ควรพึึงระลึึกไว้้เสมอว่่าคนแปลกหน้้า ไม่่น่่าไว้้ วางใจบางครั้ ง� เด็ก็ ๆ ไม่ค่ วรพููดคุุยกับั คนแปลกหน้้า ถ้้าหากว่า่ ผู้ป้� กครอง หรือื ครู ผู้ด้� ููแลไม่อ่ ยู่่�ใกล้้ตัวั เด็ก็ ๆ ไม่ค่ วรรับั สิ่่ง� ของใดจากคนแปลกหน้้า ไม่ว่ ่า่ จะเป็็นเงินิ ขนม หรือื ของเล่น่ เด็ก็ ๆ ไม่ค่ วรไปไหนมาไหนตามลำ�ำ พังั กับั คนแปลกหน้้า แม้้ว่า่ คนคนนั้้น� จะมีีท่า่ ทางใจดีีก็็ตาม เด็ก็ ๆ ไม่ค่ วรกระทำ�ำ ตามที่่ค� นแปลกหน้้าบอกกล่า่ ว หรือื ขอร้้อง ให้้ทำ�ำ ตาม แม้้ว่า่ จะมีขี ้้ออ้้าง หรือื สิ่่ง� ของแลกเปลี่่ย� น 56 สคู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ผลกระทบหากเด็็ก 3. เด็ก็ ๆ ต้้องตอบคำ�ำ ถาม 3 ข้้อ ก่่อนตัดั สินิ ใจทุุกครั้ง� ถูกู ล่่วงละเมิดิ ทางเพศ เด็ก็ รู้ส� ึกึ ดีีหรือื ไม่ด่ ีีกับั คนคนนั้้น� ถ้้าทำ�ำ ตามที่่ค� นคนนั้้น� บอก ทั้้ง� การขอร้้อง หรือื ชักั ชวน ผู้ป้� กครองรู้เ� รื่อ� งนี้้ด� ้้วยหรือื ไม่่ ถ้้าเกิดิ เหตุุร้้ายขึ้น� มา จะมีคี นมาช่ว่ ยเด็ก็ ทันั ทีหี รือื ไม่่ 4. เด็ก็ ๆ ต้้องร้้องตะโกนขอความช่ว่ ยเหลือื หลีกี เลี่่ย� งหลบหนีี บอกเล่า่ เรื่อ� งราวหากบุุคคลอันั ตรายมาประชิดิ ตัวั ตะโกนออกมาดังั ๆ เมื่่�อมีีคนมาตีีสนิิท พููดคุุย หรือื สัมั ผัสั ร่า่ งกายแล้้วทำ�ำ ให้้รู้ส� ึกึ ไม่ด่ ีดี ้้วยการปฏิเิ สธ เช่น่ “ไม่”่ “หยุดุ นะ” “ช่ว่ ยด้ว้ ย” เพื่่อ� หยุุดการกระทำ�ำ ของ คนคนนั้้น� และเพื่่อ� ให้้คนรอบข้้างรับั รู้ถ้� ึงึ ความผิดิ ปกติิ หากตะโกนดังั ๆ แล้้ว ให้้รีบี วิ่่ง� หนีอี อกจากสถานการณ์์ เสี่่ย� งเพื่่อ� ไปหาคนที่่ไ� ว้้ใจได้้ให้้เร็ว็ ที่่ส� ุุด เช่น่ ผู้ป้� กครอง ครู ผู้้�ดููแลเด็็ก โดยบอกเล่่าเรื่�องราวที่่�เกิิดขึ้้น� ให้้ ผู้ใ้� หญ่่ได้้รับั รู้้� 1. ผลกระทบทางด้า้ นสุุขภาพร่่างกาย 3. ผลกระทบทางด้า้ นสัังคม เด็ก็ อาจมีบี าดแผลฟกช้ำ��ำ มีรี ่อ่ งรอยของ เด็็กกลััวการอยู่่�ตามลำ�ำ พัังกัับผู้้�ใหญ่่ การถููกล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศ หรือื มีอี าการ โดยเฉพาะคนที่่�เป็็นเพศเดีียวกับั ผู้ก้� ระทำ�ำ บาดเจ็็บบริิเวณอวััยวะเพศจากการ เด็็กขาดความไว้้วางใจต่่อผู้้ค� นรอบข้้าง สอดใส่โ่ ดยผู้ก้� ระทำ�ำ หรือื คนในสังั คม 2. ผลกระทบทางด้า้ นอารมณ์-์ จิติ ใจ 4. ผลกระทบด้า้ นสติปิ ััญญา เด็ก็ มีีความผิิดปกติิทางอารมณ์์ ซึ่ง�่ อาจ เด็ก็ อาจมีปี ััญหาด้้านการเรียี นรู้ต� ามช่ว่ งวัยั มีีอาการซึึมเศร้้า วิิตกกัังวล เก็็บตััว เด็็กอาจซึึมซัับพฤติิกรรมรุ นแรง และมีี และหวาดกลัวั ผู้ค้� นบางประเภท การเลีียนแบบพฤติิกรรมจนกลายเป็็ น เด็็กอาจมีีอาการฝัันร้้ายถึึงเหตุุการณ์์ ผู้ก้� ่่อเหตุุในอนาคต ที่่�เกิิดขึ้้น� หรืือมีีอาการนอนไม่่หลัับ เพราะความหวาดระแวง การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 57 เด็ก็ ขาดความมั่่�นใจในตนเอง

ข้้อแนะนำ�ำ และแนวทาง การป้้องกััน 1. แนวทางการปฏิบิ ัตั ิสิ ำ�ำ หรัับผู้�้ปกครอง 2. แนวทางการปฏิบิ ัตั ิสิ ำ�ำ หรับั สถานศึกึ ษา ผู้ป้� กครองต้้องทำ�ำ ให้้เด็็กรู้ว� ่า่ ตนเองมีีคุุณค่า่ ค รููพี่่� เ ลี้้ �ย ง ต้้อ ง ห มั่่� น ตรว จ สอบ โดยการให้้เวลากับั เด็ก็ ๆ แสดงให้้เห็น็ ว่า่ มีคี วามห่ว่ งใยให้้ สถานที่่� จุุดลับั ตาคน หรือื ห้้องน้ำ��ำ พวกเขาเสมอ พร้้อมตั้้ง� ใจรับั ฟัังเรื่อ� งราวที่่เ� ด็ก็ ๆ พบเจอ ภายในสถานศึกึ ษาอย่า่ งสม่ำ��ำ เสมอ มาในชีีวิติ ประจำ�ำ วันั รวมถึงึ สังั เกตถึงึ ความผิิดปกติิ ครููพี่่�เลี้้ย� งต้้องหมั่่�นสังั เกตความ จากเรื่�องเล่่าเหล่่านั้้น� เพราะอาจจะมีีคนมาตีีสนิิท ผิิดปกติิในตัวั เด็็ก เช่่น ร่่องรอย ล่่อลวง หรืือล่่วงละเมิิดทางเพศเด็็ก โดยที่่�พวกเขา การถููกทำ�ำ ร้้าย หรืือพฤติิกรรมที่่� ไม่รู่้ต� ัวั เปลี่่�ยนแปลงไปของเด็็กที่่�อาจ หมั่่� นสัังเกตความผิิดปกติิทั้้�งทางด้้าน แสดงออกมาให้้เห็น็ เช่น่ อาการ ร่่างกาย จิิตใจ อารมณ์์ หากมีีอะไรผิิดสัังเกต หวาดกลัวั ซึมึ เศร้้า หรือื ก้้าวร้้าว ควรบอกให้้เด็็กเล่่าเหตุุการณ์ใ์ ห้้ฟััง โดยต้้องทำ�ำ ให้้ ครููพี่่เ� ลี้้ย� งต้้องรับั ฟัังในเรื่อ� งที่่เ� ด็ก็ เล่า่ เด็ก็ ๆ มั่่�นใจว่า่ สามารถช่ว่ ยเหลืือพวกเขาได้้ แสดงให้้เด็็กเห็็นว่่าครู เชื่�อเด็็ก และสร้้างความมั่่�นใจว่่าพวกเขา สอนทัักษะสำ�ำ คััญให้้แก่่เด็็ก ทั้้�งการรู้้�จััก จะได้้รับั ความช่ว่ ยเหลืือ จากนั้้น� ประเมิินสถานการณ์ ์ รู้้จ� ัักปฏิิเสธคนที่่�ทำ�ำ ให้้เด็็ก ๆ จึึงสืืบค้้นหาข้้อเท็็จจริิงต่่อไป รู้ส� ึึกไม่่ชอบมาพากล สอนให้้เด็็ก ๆ ออกมาจาก หากเด็ก็ ถููกกระทำ�ำ ครู ผู้ด้� ููแลต้้อง สถานการณ์ไ์ ม่่ปลอดภััย และกล้้ามาเล่่าเรื่�องราว สอบสวนเด็ก็ ในเบื้้อ� งต้้น ซึ่ง�่ ควร ให้้ผู้ป้� กครองรับั ฟััง ขออนุุญาตเด็็กบัันทึึกเสีียงเก็็บ ผู้ป้� กครองควรรู้้ว� ่า่ ในขณะนี้้เ� ด็ก็ ๆ อยู่่�กับั ใคร เอาไว้้ เพื่่�อส่่งต่่อให้้เจ้้าหน้้าที่่�ที่่� ที่่�ไหน และทำ�ำ อะไรอยู่่� เกี่�ยวข้้องช่ว่ ยเหลือื ต่อ่ ไป ผู้้�ปกครองควรสอนเรื่�องอวััยวะร่่างกายที่่� ควรปกปิิด โดยเฉพาะอวัยั วะภายใต้้ร่ม่ ผ้้า เช่น่ หน้้าอก ก้้น อวัยั วะเพศ โดยบอกกับั พวกเขาว่่านี่่�คืืออวัยั วะ ที่่�ควรปกปิิด และไม่ค่ วรให้้ใครมาขอดูู หรือื สัมั ผัสั 58 คสู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ครููพี่่�เลี้้ย� งประสานงานกับั หน่่วยงานภายนอกเพื่่�อช่่วยเหลืือ และคุ้ม้� ครองเด็ก็ โดยแจ้้งพนักั งานหรือื เจ้้าหน้้าที่่ใ� นหน่ว่ ยงานที่่� เกี่�ยวข้้อง ได้้แก่่ ศููนย์ช์ ่่วยเหลืือสัังคม กระทรวงการพััฒนาสัังคมและ ความมั่่�นคงของมนุุษย์ ์ สายด่ว่ นโทร. 1300 ศููนย์ค์ ุ้้�มครองและช่่วยเหลืือนัักเรีียนนัักศึึกษาซึ่่�งถููก ล่่วงละเมิิดทางเพศ กระทรวงศึึกษาธิิการ โทร. 02-007-0001 หรืือสายด่่วนการศึึกษา 1579 มููลนิิธิิศููนย์พ์ ิทิ ักั ษ์ส์ ิิทธิิเด็ก็ โทร. 02-412-0739 มููลนิิธิิปวีณี า หงสกุุลเพื่่อ� เด็ก็ และสตรีี สายด่ว่ นโทร. 1134 การล่่วงละเมิดิ ทางเพศ การล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศ ในบางครั้ง� อาจมาในรููปแบบของการใช้้คำ�ำ พููด การแสดงพฤติิกรรมที่่�สบประมาทหรืือส่่อไปในเชิิงคุุกคามทางเพศรวมไป ถึงึ การล่อ่ ลวงด้้วยสิ่่�งตอบแทนหรือื ข้้อตกลงต่า่ ง ๆ ซึ่ง�่ เด็ก็ ยังั คงตกเป็็นเหยื่�อ ของการกระทำ�ำที่่แ� สนโหดร้้ายนี้้อ�ยู่่�เสมอ สำ�ำ หรับั เด็ก็ ในช่ว่ งปฐมวัยั ผู้ป้� กครอง ไม่่ควรปล่่อยให้้คลาดสายตา และควรสัังเกตผู้้�คนรอบข้้างด้้วยความ ละเอีียดรอบคอบ เพราะบางกรณีี คนใกล้้ชิิด หรือื คนที่่�ไว้้ใจมักั จะกลายเป็็น ผู้ร้� ้้ายเสีียเอง เหตุุการณ์์การล่่วงละเมิิดทางเพศไม่่เพีียงแต่่เกิิดขึ้้น� ในสถานที่่� เปลี่่�ยว หรืือที่่�ลับั ตาเพีียงเท่่านั้้น� แม้้แต่่ในบ้้าน หรืือโรงเรีียนที่่�คิิดว่่าเป็็น สถานที่่�ปลอดภัยั ยังั คงมีีเหตุุการณ์เ์ ช่น่ นี้้เ� กิิดขึ้้น� อยู่่�บ่อ่ ยครั้ง� ดังั นั้้น� ทุุกคนใน สังั คมจึึงควรช่่วยกันั สอดส่่องดููแลความปลอดภัยั ให้้แก่่กันั เพราะทุุกคนมีี สิทิ ธิ์์ต� กเป็็นเหยื่�อของการถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศได้้เสมอ การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 59

กรณีีตัวั อย่า่ งจากข่่าว เหตุุการณ์ท์ี่่�เด็ก็ ถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศมักั เกิิดขึ้้น� ซ้ำ��ำ แล้้วซ้ำ��ำ เล่า่ และ เกิิดขึ้้น� กัับเด็็กจำ�ำ นวนมาก สิ่่�งเหล่่านี้้ฝ� ัังปมในจิิตใจเด็็กจนส่่งผลกัับ การใช้้ชีวี ิติ ซึ่ง�่ นั่่�นอาจเป็็นปััญหาสังั คมตามมา ดังั เช่น่ กรณีตี ัวั อย่า่ งจากข่า่ ว ที่่ถ� ููกเผยแพร่เ่ มื่่อ� ช่ว่ งเดือื นกรกฎาคม พ.ศ. 2563 ที่่จ� ังั หวัดั พระนครศรีอี ยุุธยา เมื่่�อแม่ข่ องเด็ก็ หญิิงวัยั 5 ปีี นำ�ำ เรื่อ� งราวที่่�ลููกสาวถููกกระทำ�ำ มาร้้องเรียี น กับั มููลนิธิ ิิของ “ปวีณี า หงสกุุล” เพื่่อ� ให้้ช่ว่ ยตามคดีทีี่่น� ายเล็ก็ ซึ่ง�่ มียี ศเป็็น “จ่า่ สิบิ เอก” วัยั ใกล้้เกษีียณอายุุ 58 ปีีล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศลููกสาวของตน หลังั จากเจอคลิปิ ลููกสาวในแอปพลิเิ คชันั TikTok โดยเธอบอกว่า่ ไว้้ใจ ตัวั นายเล็ก็ เพราะเป็็นเพื่่อ� นสนิทิ ของพี่่ช� าย และชอบแวะมาที่่บ� ้้านบ่อ่ ย ๆ ซึ่ง�่ ตนก็ไ็ ว้้ใจให้้เล่น่ กับั ลููก โดยไม่ค่ ิดิ ว่า่ จะมาทำ�ำ เรื่อ� งแบบนี้้ไ� ด้้ พร้้อมแจ้้ง ความดำ�ำ เนิินคดีี แม่ข่ องเด็ก็ หญิิงวัยั 5 ขวบเล่า่ ว่า่ วันั ที่่�ตนรู้เ� รื่อ� งนี้้ค� ืือวันั ที่่� 3 ก.ค. ตน ตกใจแทบจะช็อ็ ก เนื่่�องจากลููกชายวัยั 8 ขวบ เข้้าไปเล่น่ แอปพลิเิ คชันั TikTok แล้้วเห็น็ คลิปิ น้้องสาวตัวั เองถููกล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศจึงึ รีบี มาบอกแม่่ และเมื่่�อตรวจสอบพบว่่าคลิิปดังั กล่่าวถููกเผยแพร่่ตั้้ง� แต่่วันั ที่่� 2 ก.ค. โดยนายเล็ก็ วัยั 58 ปีีได้้อัดั คลิปิ ขณะที่่�เด็ก็ หญิิงวัยั 5 ขวบกำ�ำ ลังั นอนอยู่่� บนเปล จากนั้้น� นายเล็ก็ บอกให้้เด็ก็ หญิงิ ดึงึ กางเกงจากเอวลงมาเปิิดให้้เห็น็ อวัยั วะเพศและบอกอีีกว่า่ อย่า่ เอามืือบังั พร้้อมกับั ใช้้นิ้้ว� ล่ว่ งละเมิดิ ทาง เพศเด็ก็ ก่่อนนำ�ำ ไปโพสต์ใ์ นแอปพลิเิ คชันั TikTok ซึ่ง�่ ในคลิปิ ดังั กล่า่ ว 60 สคู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

การล่่วงละเมิดิ ทางเพศ ทั้้ง� นี้้� หลังั เกิดิ เหตุุเจ้้าหน้้าที่่ต� ำ�ำ รวจได้้สอบ จะมีีเสีียงของนายเล็็กบอกให้้เด็็กทำ�ำ ตาม ปากคำ�ำ เบื้้อ� งต้้น และตรวจสอบจากกล้้องวงจรปิิด คำ�ำ สั่่�งตลอดเวลา ของโรงเรีียนและบริิเวณใกล้้เคีียง ส่่วนเด็็กหญิิง นอกจากนี้้� เด็ก็ หญิิงยังั บอกอีีกว่า่ ถููกนำ�ำ ตัวั ส่่งโรงพยาบาลหนองคาย ซึ่�่งภาพจาก นายเล็ก็ ข่ม่ ขู่�ไว้้ไม่ใ่ ห้้บอกใคร จากนั้้น� ตน กล้้องวงจรปิิ ดของโรงเรีียนจัับภาพช่่วงเวลา จึึงพาลููกสาวไปแจ้้งความไว้้ที่่� สภ.เมืือง ประมาณ 11.59 น. ของวันั นั้้น� คนร้้ายเป็็นชาย พระนครศรีอี ยุุธยา หลังั จากนั้้น� ตำ�ำ รวจได้้ สวมหมวกกันั น็็อกสีดี ำ�ำ สวมเสื้้อ� แจ็็กเก็็ตสีกี รมท่า่ ส่ง่ ตัวั เด็ก็ หญิงิ ให้้ไปตรวจร่า่ งกาย และรวบรวม กางเกงขาสั้้น� สีขี าว ขี่่�รถจักั รยานยนต์ฮ์ อนด้้าเวฟ หลักั ฐานเพื่่�อติิดตามคดีี ขณะเดีียวกันั สห สีแี ดง สภาพค่อ่ นข้้างใหม่เ่ ข้้ามาจอดบริเิ วณศาลา วิชิ าชีพี ช่ว่ ยเหลือืฟื้้�นฟููสภาพจิิตใจของเด็ก็ หน้้าโรงเรียี น จากนั้้น� ไม่น่ านมีเี ด็ก็ หญิิงชั้้น� อนุุบาล โดยต้้องทำ�ำ งานควบคู่่�กัับหัวั หน้้าหน่่วย 3 คน วิ่่�งมาเล่น่ ที่่�ศาลา ถัดั มาเด็ก็ สองคนวิ่�งออก บ้้านพัักเด็็กและครอบครััวจััง ห วััด ไปเหลือื เพีียงเด็ก็ หญิิงผู้เ้� คราะห์ร์้้ายอยู่่�กับั คนร้้าย พระนครศรีอี ยุุธยาต่อ่ ไป ตามลำ�ำ พังั จากนั้้น� เวลา 12.34 น. คนร้้ายได้้พา นอกจากผู้ป้� กครองต้้องระมัดั ระวังั คน ตัวั เด็็กหญิิงซ้้อนท้้ายรถจักั รยานยนต์แ์ ล้้วใช้้เท้้า ใกล้้ชิิดแล้้ว ยังั ต้้องระวังั คนแปลกหน้้าที่่� ยันั รถโดยไม่ไ่ ด้้ติดิ เครื่อ� งยนต์ค์ ่อ่ ย ๆ ดันั รถออกจาก อาจเข้้าไปล่่อลวงเด็็กเพื่่�อไปล่่วงละเมิิด ประตููรั้้ว� โรงเรียี นไป ทางเพศในสถานที่่�ที่่�ผู้้�ปกครองคิิดว่่า ทั้้ง� สองเหตุุการณ์เ์ ป็็นเพีียงส่ว่ นหนึ่่ง� ที่่�หยิิบยก ปลอดภัยั เช่น่ โรงเรียี น ดังั เช่น่ กรณีตี ัวั อย่า่ ง มาให้้เห็็นความรุ นแรงจากการที่่�เด็็กถููกล่่วง จากข่า่ ว เหตุุเกิิดช่ว่ งเดืือนสิงิ หาคม พ.ศ. ละเมิิดทางเพศเท่่านั้้�น เพราะหากดููจากข้้อมููล 2560 เมื่่�อชายคนหนึ่่ง� ขี่�จักั รยานเข้้าไปใน จากผู้ท้�ี่่เ� กี่ย� วข้้องจะสังั เกตได้้ว่า่ เด็ก็ เล็ก็ ในช่ว่ งปฐมวัยั โรงเรีียนแห่่งหนึ่่�งที่่�จัังหวััดหนองคาย ที่่�มีีอายุุตั้้ง� แต่่ 2 - 6 ขวบ ส่ว่ นใหญ่่มักั จะถููกล่ว่ ง ก่่อนพาตัวั เด็ก็ หญิิงชั้้น� อนุุบาลอายุุ 5 ขวบ ละเมิดิ ทางเพศโดยคนรู้จ� ักั คนใกล้้บ้้าน และคนใกล้้ชิดิ ไปข่ม่ ขืืน โดยหายไปนานกว่า่ 1 ชั่่�วโมง แต่่ก็็ยังั มีีส่่วนน้้อยที่่�ถููกกระทำ�ำ โดยคนแปลกหน้้า แล้้วจึึงพาเหยื่�อกลับั มาส่ง่ ที่่�หน้้าโรงเรีียน ดังั นั้้น� คุุณพ่อ่ คุุณแม่่ ผู้ป้� กครอง ครููพี่่�เลี้้ย� ง และ อีีกครั้ง� ชุุมชนมีีหน้้าที่่� และดููแลบุุตรหลานในเรื่อ� งนี้้ � จึงึ ไม่่ ควรนิ่่�งนอนใจจำ�ำ เป็็นต้้องช่่วยกัันหาวิิธีีดููแลเด็็ก ร่ว่ มกันั อย่า่ งจริงิ จังั การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 61

กปััจารจัถยั ูทกูี่่ม�ลี่ผี่วลงตล่อ่ะเมิดิ 1. เด็ก็ เล็ก็ ไม่ส่ ามารถพูดู สื่่อ� สารให้ผ้ ู้ใ�้ หญ่เ่ ข้า้ ใจได้้ ผู้้ก� ระทำ�ำ จึงึ เลือื กเด็ก็ เล็ก็ เป็็นเหยื่�อ 2. เด็ก็ กลััวที่่จ� ะต้อ้ งพูดู ความจริิง เมื่่�อผู้ก้� ระทำ�ำ ได้้ ล่่ ว ง ล ะ เ มิิ ดท า ง เ พ ศ เ ด็็ ก ก็็ มัั ก จ ะ ข่่ ม ขู่ � ใ ห้้ เ ด็็ ก ก ลัั ว แ ล ะ ไม่ก่ ล้้าพููดความจริงิ เด็ก็ จึงึ เป็็นเป้้าหมายหลักั ที่่�จะถููกล่อ่ ลวง 3. เด็ก็ ที่่ม� ีพี ัฒั นาการบกพร่่องหรืือมีคี วามพิกิ าร ทางร่า่ งกาย เด็ก็ กลุ่�มนี้้ไ� ม่ส่ ามารถปกป้้องตัวั เองได้้ จึงึ มักั ตก เป็็นเหยื่�อได้้โดยง่า่ ย 4. เด็็กที่่�อาศััยอยู่่�กัับบิิดาหรืือญาติิที่่�เป็็นผู้้ช� าย เพีียงลำ�ำ พังั ปััจจัยั นี้้ค� ่่อนข้้างสร้้างความลำ�ำ บากใจให้้แก่่เด็็ก เนื่่�องจากผู้ก้� ระทำ�ำ บางรายคือื ญาติพิ ี่่น� ้้อง หรือื คนใกล้้ชิดิ ในบ้้าน ปััจจัยั เหล่า่ นี้้จ� ึงึ เอื้อ� ต่อ่ การที่่เ� ด็ก็ จะถููกกระทำ�ำ ได้้ง่า่ ย ที่่เ� ด็ก็ ได้ร้ ัอับาหลกัังาถูรกู แล่่วลงะลผะเมลิดิ กทรางะเทพบศ 1. เด็ก็ มีีบาดแผลฟกช้ำ��ำ ตามร่า่ งกาย หรือื อวัยั วะเพศ 2. เด็ก็ มีีอาการซึมึ เศร้้า วิติ กกังั วล อารมณ์แ์ ปรปรวน ไม่ส่ ุุงสิงิ กับั ใคร เก็็บตัวั ไม่ร่ ่า่ เริงิ หรือื เปลี่่�ยนไปจากเดิิม 3. เด็ก็ มีีอาการหวาดกลัวั หรือื กลัวั คนบางประเภท 4. เด็ก็ กลัวั การกลับั บ้้าน ไม่อ่ ยากเข้้าบ้้าน หรือื อยากหนีอี อกจากบ้้าน 5. เด็ก็ มีีอาการกลัวั การอยู่่�ลำ�ำ พังั กับั ผู้ใ้� หญ่่ 6. เด็ก็ มีปี ััญหาด้้านการเรียี น โดยมีผี ลการเรียี นต่ำ��ำ การสื่่อ� สารผิดิ ปกติิ เหม่อ่ ลอยหรือื มีีการตอบสนองช้้าลง 7. เด็ก็ มักั ฝัันร้้ายหรือื นอนไม่ห่ ลับั 62 คสู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ผลกระทบที่่�เด็ก็ ได้้รับั หลังั ถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศ คือื การส่ง่ ผลกระทบทั้้ง� ด้้านร่า่ งกาย และจิติ ใจ นอกจาก เกิิดอาการบาดเจ็็บที่่�ผู้้ใ� หญ่่จะสังั เกตเห็็นได้้ชััดแล้้ว อาจเกิดิ ผลร้้ายแรงถึงึ ขั้น้� เป็็นโรคติดิ ต่อ่ ทางเพศสัมั พันั ธ์์ ได้้ ส่ว่ นผลกระทบทางด้้านจิติ ใจเด็ก็ จะรู้ส� ึกึ อับั อายจนเกิดิ ภาวะเครีียดและซึมึ เศร้้าได้้ ในบางครั้ง� รุ นแรงถึึงขั้น้� คิดิ ฆ่า่ ตัวั ตาย โดยเด็ก็ อาจคิดิ ว่า่ เรื่อ� งที่่เ� กิดิ ขึ้้น� เป็็นความผิดิ ของตน เนื่่�องจากหรืือผู้้ก� ระทำ�ำ พููดและข่่มขู่� จนเด็็ก สัังเกตตัวั เด็ก็ ในรู้ส� ึกึ ว่า่ ตนเองไร้้ค่า่ และเกิิดความสับั สนต่อ่ เรื่อ� งเพศ มิติ ิติ ่า่ งๆเปลี่่�ยนไปไม่่เหมืือนเดิิม ไม่่ว่่าเด็็กจะถููกกระทำ�ำ จาก สุุดท้้ายคืือผลกระทบจากการใช้้ชีีวิติ ประจำ�ำ วันั ที่่� เพื่่�อนบ้้านหรือื คนในบ้้าน ขั้น้� ตอนในการรักั ษาสภาพ 1. สังั เกตสัญั ญาณการถูกู ล่ว่ งละเมิดิ จิิตใจและร่่างกายจะทำ�ำ ให้้เด็็กถููกส่่งตัวั ไปอยู่่�ที่่�อื่�นที่่� สัญั ญาณทางกายที่่ม� องเห็น็ ได้้ ไม่่ใช่่บ้้าน ในกรณีีที่่�พิิจารณาแล้้วว่่าบิิดามารดา เช่น่ รอยฟกช้ำ��ำ ตามร่า่ งกาย ส่ว่ นสัญั ญาณ ไม่ส่ ามารถดููแลปกป้้องบุุตรหลานได้้ และหากบิดิ าหรือื ที่่�มองไม่เ่ ห็น็ เช่น่ เด็ก็ ที่่�ถููกทารุ ณบ่อ่ ย คนในครอบครััวเป็็ นผู้้�ล่่วงละเมิิดทางเพศเสีียเอง ครั้ง� มักั จะแสดงอาการหวาดกลัวั ตกใจ จึึงจำ�ำ เป็็นต้้องแยกผู้้ถ� ููกกระทำ�ำ ให้้พ้้นจากครอบครัวั ง่า่ ย วิติ กกังั วล ไม่ไ่ ว้้วางใจพฤติกิ รรมทาง ทั้้ง� นี้้เ� ด็ก็ อาจถููกกล่า่ วโทษว่า่ เป็็นต้้นเหตุุของเหตุุการณ์์ เพศที่่ไ� ม่เ่ หมาะสม เด็ก็ เหล่า่ นี้้ม� ักั มีปี ััญหา ซึ่ง�่ มักั เป็็นคำ�ำ พููดของญาติหิ รือื คนรู้จ� ักั ที่่�ไม่เ่ ข้้าใจ โดย ในการเข้้าสังั คม และการมีีปฏิิสัมั พันั ธ์์ กล่า่ วหาว่า่ เด็ก็ เป็็นผู้ย้�ั่่�วยุุ หรือื ยิินยอมให้้เกิิดการล่ว่ ง กับั ผู้อ้�ื่น� ซึ่ง�่ พฤติกิ รรมเหล่า่ นี้้เ�ป็็นสัญั ญาณ ละเมิิดทางเพศนั่่�นเสีียเอง จนทำ�ำ ให้้เด็็กที่่�ถููกกระทำ�ำ แสดงถึึงความผิิดปกติิที่่�ผู้ป้� กครองควร เกิิดความเครีียด และกลายเป็็นปมด้้อยจนต้้องย้้าย รีบี ใส่ใ่ จเป็็นพิิเศษ โรงเรียี นหรือื ย้้ายที่่อ� ยู่่� บางครั้ง� อาจทำ�ำ ให้้เด็ก็ เสียี โอกาส 2. สังั เกตการเปลี่่ย� นแปลงพฤติกิ รรม ในชีีวิิต พฤติิกรรมที่่�แตกต่า่ งจากปกติิ จากการศึกึ ษาพบว่า่ หากเด็ก็ ถููกล่ว่ งละเมิิด สังั เกตได้้จากเด็ก็ จะมีอี าการนอนไม่ห่ ลับั ทางเพศหรืือถููกทารุ ณทางเพศเป็็นประจำ�ำ หรืือเป็็น และไม่ค่ ่อ่ ยกิินอาหารหรือื กิินได้้น้้อยลง ระยะเวลานาน เมื่่�อเด็ก็ เติิบโตพฤติกิ รรมทางเพศอาจ อาจชอบเก็บ็ ตัวัอยู่่�คนเดียี ว หรือื มีพี ฤติกิ รรม ผิิดปกติิไปด้้วย โดยมีีแนวโน้้มจะเป็็นอาชญากรหรืือ ก้้าวร้้าว สัญั ญาณเหล่า่ นี้้แ� สดงให้้เห็น็ กระทำ�ำ อาชญากรรมทางเพศได้้ หากไม่ไ่ ด้้รับั การรักั ษา ว่่าเด็็กกำ�ำ ลัังทุุกข์์ทรมานจากการถููก ที่่�ตรงจุุด หรืือเด็็กบางคนอาจกลายเป็็นเด็็กเก็็บกด ล่ว่ งละเมิิดบางประเภท แต่ไ่ ม่ก่ ล้้าหรือื ซึ่ง�่ จะก่่อให้้เกิิดปััญหาต่อ่ ตนเอง ครอบครัวั และสังั คม พููดอธิิบายให้้ใครฟัังได้้ ตามมา การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 63

3.สัังเกตว่่าเด็็กกลััวบ้้านหรืือกลััวการไป ข้้อควรปฏิิบัตั ิิ โรงเรีียนหรืือไม่่ และข้้อห้้าม เมื่่�อสังั เกตเห็น็ ว่า่ เด็ก็ ไม่ย่ อมกลับั บ้้าน หรือื ไม่ย่ อมไปโรงเรียี น ซึ่ง�่ อาจประเมินิ เบื้อ้� งต้้น สิ่่�งที่่ค� วรทำ�ำ : ได้้ว่่าเด็็กกลัวั อะไรบางอย่่าง เช่่น กลัวั ว่่าจะ ถููกคนทำ�ำ ร้้ายที่่�บ้้าน กลัวั การไปโรงเรีียนหรืือ 1. รับั ฟัังทันั ทีี กลัวั การเดิินทางไปไหนมาไหนกับั คนบางคน 2. ตั้้ง� สติิรับั ฟัังอย่า่ งสงบ และเป็็นผู้ฟ้� ัังที่่�ดีี พฤติิกรรมเหล่่านี้้อ� าจเป็็นสััญญาณว่่าเด็็ก โดยปล่อ่ ยให้้เด็ก็ พููดออก กำ�ำ ลังั ถููกทารุ ณกรรมบางอย่า่ ง มาให้้หมด 4. สังั เกตว่า่ เด็ก็ หมกมุ่�นเรื่อ� งเพศมากเกินิ ไป 3. คอยปลอบโยน เมื่่อ� เด็ก็ มีอี าการหวาดกลัวั บ่่อยครั้ง� เด็็กที่่�ถููกล่่วงละเมิิดทางเพศ 4. ฟัังแและสืบื ค้้นผู้ต้� ้้องสงสัยั จะแสดงความรู้เ� กี่�ยวกับั เพศมากขึ้น� กว่า่ ที่่�ควร 5. แสดงตนว่า่ พร้้อมที่่จ� ะรับั ฟัังและช่ว่ ยเหลือื เด็ก็ อาจรู้ส� ึกึ เป็็นเรื่อ� งปกติิ ในขณะที่่เ� ด็ก็ วัยั เดียี วกันั และลงมืือช่ว่ ยเหลือื ทันั ทีี ไม่่แสดงพฤติิกรรมเหล่่านั้้�น โดยเด็็กที่่�ถููก 6. ฟัังเรื่อ� งราว เพื่่�อช่ว่ ยให้้เด็ก็ เรียี บเรียี ง กระทำ�ำ อาจแสดงพฤติิกรรมทางเพศหรืือใช้้ เหตุุการณ์ไ์ ด้้ ภาษาที่่�ชัดั เจนมากขึ้น� 7. ช่ว่ ยเด็ก็ รวบรวมหลักั ฐานเท่า่ ที่่�ทำ�ำ ได้้ 8. ช่ว่ ยเหลือื ด้้วยวิธิ ีีต่า่ ง ๆ รวมถึงึ แจ้้ง 5. สัังเกตอาการเปลี่่�ยนแปลงไปจากปกติิ หน่ว่ ยงานที่่�เกี่�ยวข้้องพาเด็ก็ ไปอยู่่�ในที่่�ที่่� เนื่่�องจากเราไม่่สามารถทราบได้้ว่่ามีี ปลอดภัยั และรีบี ดำ�ำ เนิินการประสาน เหตุุการณ์อ์ ะไรเกิิดขึ้้น� กัับเด็็ก จึึงควรสังั เกต หน่ว่ ยงาน องค์ก์ รและมููลนิิธิิเพื่่�อให้้ อาการหรืือพฤติิกรรมที่่�ต่่างจากไปเดิิมเพิ่่�ม ความช่ว่ ยเหลือื แก่่เด็ก็ เติมิ เช่น่ น้ำ��ำ หนักั ตัวั ลดลง หรือื หวาดผวา หาก สังั เกตแล้้วเด็็กมีีอาการมากยิ่�งขึ้น� แปลว่่าเด็็ก กำ�ำ ลัังถููกล่่วงละเมิิดอย่่างหนัักจนเกิิดความ หวาดระแวงและไม่อ่ ยากกินิ อาหาร เด็ก็ จะเก็บ็ ตัวั พููดน้้อย หรือื ไม่ก่ ล้้าสู้ห้� น้้าคนอื่�น เป็็นต้้น 64 สคู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

โดยระหว่่างที่่�พาเด็็กไว้้ในที่่�ปลอดภััย วจลิิาธะีกเีป้มกิอดิางรทกถาัูัูกนงเลตพ่่วนศง ควรพููดหรืือให้้หลักั ประกันั แก่่เด็็กว่่าจะสามารถใช้้ ชีีวิติ ตามปกติไิ ด้้อย่า่ งปลอดภัยั รวมถึงึ เก็บ็ รวบรวม 1. ไม่ค่ วรเปิิดประตูู หรือื หน้้าต่า่ ง ให้้คน หลักั ฐาน ที่่�ผู้ก้� ระทำ�ำ ผิิดทิ้้ง� ไว้้ เช่่น เสื้้อ� ผ้้าที่่�เด็็กใส่่ แปลกหน้้าเข้้ามาในบ้้านไม่ว่ ่า่ จะ ขณะถููกล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศ ขนเพชร ก้้นบุุหรี่ � ถุุงยาง ด้้วยกรณีีใดก็็ตาม อนามัยั หรือื อื่่�น ๆ หากสามารถถ่่ายภาพร่อ่ งรอย 2. ควรเปิิดวิิทยุุหรืือโทรทัศั น์ใ์ นบ้้าน จากการกระทำ�ำ ไว้้ได้้ก็็ให้้เก็็บไว้้เป็็นหลักั ฐาน ทั้้ง� นี้้� เพื่่�อทำ�ำ ให้้คนภายนอกเข้้าใจว่่ามีี บอกให้้เด็ก็ เข้้าใจว่า่ การถ่่ายภาพทำ�ำ เพื่่�ออะไร และ คนอยู่่�หลายคน ไม่่นำ�ำ ภาพไปเผยแพร่่ในเครืือข่่ายสังั คมออนไลน์์ 3. เมื่่�อรู้้ส� ึกึ ว่า่ อยู่่�บ้้านเพีียงลำ�ำ พังั กับั เพื่่�อไม่ใ่ ห้้เป็็นการละเมิิดสิทิ ธิิเด็ก็ บุุคคลที่่ม� ีพี ฤติกิ รรมแปลก ๆ ไม่น่ ่า่ ไว้้วางใจแม้้จะเป็็นเครือื ญาติหิ รือื คน สิ่่�งที่่ไ� ม่่ควรทำ�ำ : รู้้จ� ักั ควรหลีีกเลี่่�ยงหรืืออยู่่�ให้้ห่่าง จากบุุคคลนั้้น� 1. ไม่แ่ สดงอาการสงสัยั ในตัวั เด็ก็ หรือื ไม่เ่ ชื่�อคำ�ำ พููดเด็ก็ 4. จำ�ำ หมายเลขโทรศัพั ท์ข์ องคนที่่ค� ิดิ 2. ไม่แ่ สดงอาการตกใจ โกรธหรือื ตำ�ำ นิผิ ู้ก้� ระทำ�ำ ต่อ่ หน้้าเด็ก็ ว่า่ ขอความช่ว่ ยเหลือื ได้้ หรือื จำ�ำ ให้้ 3. โต้้แย้้งคำ�ำ พููดของเด็ก็ ได้้ว่า่ จดไว้้ตรงไหน 4. ซักั ไซ้้หรือื คาดคั้้น� ว่า่ ใครเป็็นผู้ก้� ระทำ�ำ 5. ไม่ไ่ ปพบปะหรือื รับั สิ่่�งของจากคน 5. นำ�ำ เด็ก็ ไปชำ�ำ ระล้้างร่า่ งกาย แปลกหน้้า หรืือคนที่่�เพิ่่�งรู้จ� ัักกััน 6. ไม่ช่ ่ว่ ยเหลืือเด็ก็ 6. ต้้องกล้้าบอกเล่า่ เหตุุการณ์ท์ี่่�รู้ส� ึกึ 7. ถ่า่ ยภาพเด็ก็ เพื่่อ� เผยแพร่ใ่ นเครือื ข่า่ ยสังั คมออนไลน์์ ไม่่ดีีหรืือคิิดว่่าผิิดปกติิ เช่่น มีีคน ตามหรืือมีีท่่าทีีลวนลาม หรืือใช้้ มืือมาสััมผััสถึึงเนื้้�อถึึงตััว ต้้อง รีี บบอ ก พ่่ อ แ ม่่ ผู้้� ป ก ค รอ ง ห รืื อ ผู้ใ้� หญ่่ที่่�ไว้้ใจให้้ทราบเร็ว็ ที่่�สุุด 7.เมื่่อ� อยู่่�ในสถานการณ์ถ์ููกล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศ ต้้องตั้้ง� สติิให้้ได้้ และคิิด ว่า่ จะทำ�ำ อย่า่ งไรให้้ตนปลอดภัยั ที่่�สุุด การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 65

การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ จากเด็ก็ กัันเอง สถิติ ิกิ ารถูกู บุุคคลอื่่น� ล่่วงละเมิดิ 464 เหตุุการณ์์ 482 เหตุุการณ์์ ครอบครััว บุุคลากร 135 เหตุุการณ์์ 1,186 เหตุุการณ์์ สาเหตุททุี่า�เดง็เ็กพถูศกู ล่่วงละเมิดิ ชไ่วมย่ หดย้วุดย!นะ วิธีปฏิบตั ิตนส�ำหรับเด็กเด็ก็ เล็็กไม่่สามารถพูดู จาสื่่�อสารให้เ้ ข้้าใจได้้ เพอื่ ป้ องกันการถกูเด็ก็ ที่่ม� ีพี ัฒั นาการล่่าช้้าหรืือบกพร่่องทางสติปิ ััญญา ล่วงละเมดิ ทางเพศเด็ก็ ที่่ม� ีคี วามพิกิ ารทางร่่างกาย เด็ก็ ที่่อ� ยู่่�ตามลำ�ำ พังั ระลึึกไว้้เสมอว่่าคนแปลกหน้้าไม่่น่่าไว้้วางใจ ร้้องตะโกนขอความช่่วยเหลืือ เด็ก็ ที่่ม� ารดาหมดสมรรถภาพทางเพศ หากพบคนแปลกหน้้าที่่ม� าสััมผััสร่่างกายโดย ไม่่จำ�ำ เป็็ น ผลล่วกงรละทะเบมหดิ าทกาเงดเ็พกถศกู แนวข้ทอาแงนกะานร�ำป้ แอลงะกัน - หมั่่�นสัังเกตความผิิด - ครููพี่่เ� ลี้้ย� งต้อ้ งหมั่่�น ปกติทิ ั้้ง� ทางด้า้ นร่่างกาย ตรวจสอบสถานที่่� จิติ ใจ อารมณ์ข์ องเด็ก็ - ครููผู้้�แลต้อ้ งหมั่่�น - สอนทักั ษะสำ�ำ คััญให้้ สังั เกตความผิดิ ปกติิ บาดแผลฟกช้ำ��ำ หรืือ อาการซึมึ เศร้้า วิติ ก แก่่เด็ก็ ๆ บาดเจ็บ็ บริิเวณอวััยวะ กัังวล หรืือเก็บ็ ตัวั 66 คสู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

แผนการจัดั ประสบการณ์์ เรื่ �องที่่� 4 สำ�ำ หรัับครููพี่่เ� ลี้้ย� ง “การถูกู ล่่วงละเมิดิ ทางเพศ” สาระการเรีียนรู้ � กิจิ กรรมการเรีียนรู้� แหล่ง่สื่เ่อ�รี/ยี นรู้� การวัดั และ วััตถุุประสงค์์ สาระที่่ค� วรเรียี นรู้� ประสสำ�บำ คกัญั ารณ์์ ประเมินิ ผล 1. เด็ก็ - เด็ก็ ดููแลและ การป้้องกันั สามารถ ป้้องกันั ตนเอง ตนเองใน ขั้้น� นำ�ำ 1. สื่่�อนิิทาน สังั เกตจาก ตอบคำ�ำ ถาม ไม่ใ่ ห้้พบกับั สถานการณ์์ เด็ก็ และครููสนทนาเกี่�ยวกับั เรื่อ� ง “การถููก 1. เด็ก็ ตอบ จากเนื้้อ� เรื่อ� ง เหตุุการณ์ก์ ารถููก ฉุุกเฉิิน เกี่�ยวกับั ร่า่ งกายของเด็ก็ ๆ โดย ล่ว่ งละเมิิดทาง คำ�ำ ถามถููกต้้อง ได้้ ล่ว่ งละเมิิดทาง ใช้้คำ�ำ ถาม เพศ” 1. ร่า่ งกายส่ว่ นใดที่่�เราต้้อง 2. เด็ก็ บอกและ เพศ เด็ก็ ควร ใส่เ่ สื้้อ� ผ้้าปกปิิดไว้้บ้้าง 2. สมุุดบันั ทึกึ แสดงวิธิ ีีการ 2. เด็ก็ บอก ปฏิิบัตั ิ ิ ดังั นี้้� 2. ร่า่ งกายส่ว่ นใดที่่�มองเห็น็ การสังั เกต ป้้องกันั ตนเอง วิธิ ีกี ารป้้องกันั และไม่ม่ ีีเสื้้อ� ผ้้าปกปิิดบ้้าง พฤติกิ รรมเด็ก็ จากสถานการณ์์ ตนเองจาก 1. ไม่ใ่ ห้้ใครมาจับั สมมติไิ ด้้ การถููกล่ว่ ง สัมั ผัสั กอด หรือื ขั้้น� สอน ละเมิดิ ทางเพศ หอม นอกจากพ่อ่ 1. สร้้างข้้อตกลงเกี่ �ยวกับั ได้้ และแม่เ่ ท่า่ นั้้น� การดููนิิทาน เรื่อ� ง “การถููกล่ว่ ง ละเมิิดทางเพศ” 2. หากมีใี ครขอจับั 2. เปิิดนิิทาน เรื่อ� ง “การถููก สัมั ผัสั กอด หรือื ล่ว่ งละเมิิดทางเพศ” ให้้เด็ก็ ดูู หอม ต้้องขอ 3. เมื่่�อดููจบ ตั้้ง� คำ�ำ ถามและ อนุุญาตจากคุุณ สนทนาพููดคุุยกับั เด็ก็ ถึงึ เนื้้อ� เรื่อ� ง พ่อ่ คุุณแม่ก่ ่อ่ น ในนิทิ าน และพููดคุุยเชื่อ� มโยงกับั เหตุุการณ์ใ์ นชีีวิติ ประจำ�ำ วันั ที่่� 3. หากมีีใครมา อาจจะพบกับั เหตุุการณ์ด์ ังั กล่า่ ว จับั สัมั ผัสั กอด หรือื หอมรีบี แจ้้ง ขั้้น� สรุุป คุุณพ่อ่ คุุณแม่ห่ รือื ครููสร้้างสถานการณ์โ์ ดย ผู้ป้� กครองให้้ สมมติวิ ่า่ มีีคนที่่�ไม่รู่้จ� ักั คุ้น้� เคย ทราบทันั ทีี มาขอเด็ก็ ๆ จับั สัมั ผัสั กอด หรือื หอม ให้้เด็ก็ ๆ เลือื กวิธิ ีีการ ปฏิิบัตั ิติ ามความเข้้าใจ จากนั้้น� ร่ว่ มกันั สรุุปทบทวนวิิธีีการ ปฏิิบัตั ิติ นที่่�ถููกต้้อง การสะท้อ้ นหลัังการสอน การถกู ล่วงละเมดิ ทางเพศ 67

ผู้้ป� กคู่่ค�มืรอื อสำง�ำ หรัับ ผู้้�ปกครองสามารถนำ�ำ แผนการจััดประสบการณ์์สำ�ำ หรัับครููพี่่�เลี้้ย� ง มาปรัับใช้้ได้้เช่่นเดีียวกััน หรืือสามารถนำ�ำ สื่่�อชุุด รู้้ท� ัันสถานการณ์์สร้้าง ความปลอดภัยั สำ�ำ หรับั เด็ก็ ปฐมวัยั ซึ่ง�่ ประกอบด้้วย เนื้้อ� หา 9 เรื่อ� ง คืือ 1. การติดิ อยู่่�ในรถ 2. การจมน้ำ��ำ 3. การถููกล่อ่ ลวง 4. การถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศ 5. การดููแลผู้ป้� ่่วยในบ้้าน 6. เบอร์โ์ ทรฉุุกเฉิิน 7. การพลัดั หลง 8. อุุบัตั ิเิ หตุุในบ้้าน 9. ไฟฟ้้า เมื่่�อให้้เด็ก็ ๆ ดูู สื่่�อแอนิิเมชันั เรื่อ� ง การถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศ แล้้วผู้ป้� กครองควรสนทนาและสร้้างสถานการณ์จ์ ำ�ำ ลองในเรื่อ� งต่า่ ง ๆ ขึ้้น� เพื่่�อสอนและทบทวนความรู้ใ� ห้้แก่่เด็ก็ เพื่่�อให้้เด็ก็ สามารถนำ�ำ ความรู้ม� า ใช้้ในสถานการณ์จ์ ริงิ ที่่�อาจเกิิดขึ้้น� กับั เด็ก็ ได้้ โดยการยกตัวั อย่า่ งง่า่ ย ๆ เพื่่อ� ให้้เด็ก็ เข้้าใจ เรื่�องการถููกล่่วงละเมิดิ ทางเพศ การถูกู ล่ว่ ง หลังั จากที่่�เด็ก็ ดููสื่่�อจบให้้ผู้ป้� กครองสร้้างสถานการณ์ว์ ่า่ มีี คนแปลกหน้้านำ�ำ ขนมที่่เ� ด็ก็ ๆ ชอบมาให้้กินิ และชักั ชวนให้้ไปซื้้อ� ขนม 4ละเมดิ ด้้วยกันั ผู้ป้� กครองให้้เด็ก็ ๆ เลือื กวิธิ ีีปฏิบิ ัตั ิติ ามความเข้้าใจ จากนั้้น� ทางเพศ ร่ว่ มกันั สรุุปทบทวนวิธิ ีกี ารปฏิบิ ัตั ิติ นที่่ถ� ููกต้้อง โดยเด็ก็ ควรปฏิบิ ัตั ิ ิ ดังั นี้้� 4.1 ไม่ใ่ ห้้ใครมาจับั สัมั ผัสั กอด หรือื หอม ต้้องขออนุุญาตจากคุุณพ่อ่ คุุณแม่ก่ ่่อน นอกจากพ่อ่ และแม่เ่ ท่า่ นั้้น� 4.3 หากมีีใครมาจับั สัมั ผัสั กอด หรือื หอม 4.2 หากมีใี ครขอจับั สัมั ผัสั กอด หรือื หอม รีบี แจ้้งพ่อ่ แม่ห่ รือื ผู้ป้� กครองให้้ทราบทันั ทีี 68 คสู่่��ำมหืือรคับรููเพดี่่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุุด รู้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย