หน่วยที่ 3 การจัดรูปแบบและจัดหน้าสื่อสิ่งพิมพ์

หน่วยท่ี 3การจดั รูปแบบและจดั หนา้ สื่อสิ่งพิมพ์ ธนั ยพร เทพเสนา

หน่วยที่ 3 การจัดรูปแบบและจัดหน้าสื่อสิ่งพมิ พ์บทนา การจดั รูปแบบการจดั หนา้ สื่อสิ่งพมิ พ์ เป็นการจดั องคป์ ระกอบต่างๆในหนา้ ที่สื่อส่ิงพิมพใ์ หม้ ีความสมบูรณ์ตรงกบั วตั ถุประสงค์ในการผลิต ไดแ้ ก่ การเลือกรูปแบบตวั อกั ษร สีตวั อกั ษร ชนิดของกระดาษขนาดกระดาษ การต้งั ค่าหนา้ กระดาษ การกาหนดตาแหน่งภาพ ตาแหน่งขอ้ ความ และวสั ดุในการผลิตส่ือส่ิงพิมพ์ รูปแบบของส่ือส่ิงพิมพท์ ี่มีความหลากหลายตามลกั ษณะการใชง้ าน ส่งผลให้การเลือกวสั ดุท่ีใชใ้ นการผลิตแตกต่างกนั ออกไป การจดั รูปแบบและจดั หน้า ส่ือสิ่งพิมพจ์ ึงเป็ นข้นั ตอนที่สาคญั ในการผลิตส่ือส่ิงพิมพ์3.1 รูปแบบของส่ือส่ิงพมิ พ์ สื่อส่ิงพิมพใ์ นปัจจุบนั มีหลากหลายรูปแบบ ดว้ ยเทคโนโลยแี ละเคร่ืองมือท่ีใชใ้ นการผลิตสื่อส่ิงพิมพท์ ่ีทนั สมยั การพิมพจ์ ึงไม่ใช่การพิมพบ์ นวตั ถุท่ีเป็ นกระดาษเพียงอย่างเดียวแต่รวมถึงวตั ถุอ่ืนๆมากมายเพื่อตอบสนองต่อความตอ้ งการของผทู้ ี่ใชต้ ่างกนั ในการผลิตส่ือส่ิงพิมพใ์ ห้ไดต้ ามรูปแบบท่ีตอ้ งการเมาะสมกบัการใชง้ านจะข้ึนอยกู่ บั ข้นั ตอนในการผลิตสื่อสิ่งพิมพใ์ ห้ไดร้ ูปแบบที่ตอ้ งการในการผลิตสื่อส่ิงพิมพต์ ้งั แต่เริ่มตน้ จนสิ้นสุด ไดแ้ ก่ การกาหนดวตั ถุประสงคใ์ นการผลิตสื่อส่ิงพิมพว์ า่ จะผลิตเพ่ืออะไรเหมาะสมกบั ใครวยั ใดคานึงถุงรูปแบบของเลเอาต์ การจดั องค์ประกอบในสื่อส่ิงพิมพ์ การจดั ตาแหน่งขอ้ ความ ตาแหน่งรูปภาพ ประเภทการพิมพ์ วตั ถุที่ใช้ในการพิมพเ์ ช่น กระดาษ พลาสติก โลหะ เป็ นตน้ ส่ือสิ่งพิมพ์จึงมีรูปแบบท่ีหลากหลายและแตกตา่ งดงั น้ี3.1.1 ส่ือส่ิงพิมพเ์ ชิงพาณิชย์ สื่อสิ่งพิมพเ์ ชิงพาณิชยเ์ ป็ นสื่อสิ่งพิมพท์ ่ีนิยมใชใ้ นวงการธุรกิจ ทางดา้ นการตลาด การติดต่อซ้ือขายการโฆษณาและประชาสัมพนั ธ์เช่น หนงั สือ นามบตั ร โบวช์ วั ร์ เป็นตน้3.1.2 ส่ือสิ่งพมิ พร์ ูปแบบบตั รพลาสติก(PlasticCard) บตั รพลาสติกเป็นสื่อส่ิงพมิ พส์ าหรับงานท่ีตอ้ งการความแตกตา่ งและป้ องกนั การปลอมแปลง3.1.3 ส่ือส่ิงพิมพร์ ูปแบบเครื่องเขียน (Stationery) สื่อสิ่งพิมพใ์ นรูปแบบของเครื่องเขียนมีท้งั ท่ีเหมาะสมกบั นกั เรียนคนทางาน และคนทว่ั ไปเคร่ืองเขียนที่ผลิตเพื่อจาหน่ายเนน้ ที่การใชป้ ระโยชน์ความสวยงาม และความแปลกใหมข่ องสินคา้3.1.4 สื่อสิ่งพิมพร์ ูปแบบบรรจุภณั ฑ์ (Packaging) บรรจุภณั ฑเ์ พื่อสร้างมูลค่าใหก้ บั ตวั สินคา้ ดว้ ยรูปแบบท่ีหลากหลาย3.1.5 ส่ือส่ิงพิมพร์ ูปแบปฏิทิน(Calender) ปฏิทินมีรูปแบบที่เป็นแบบปฏิทินต้งั ต้งั โตะ๊ ปฏิทินแขวน ปฏิทินพกพา และตารางเวลารอบปี3.1.6 สื่อสิ่งพมิ พร์ ูปแบบของพรีเม่ียม (Premium) สื่อสิ่งพมิ พร์ ูปแบบของพรีเมี่ยมเป็นสื่อส่ิงพิมพท์ ี่ตอ้ งใชเ้ ทคนิคพิเศษและวสั ดุหลากหลายเพื่อสร้างความน่าสนใจใชเ้ ก็บเป็นของสะสมหรือใชใ้ นลกั ษณะส่ือประชาสัมพนั ธ์

3.1.7 สื่อสิ่งพมิ พร์ ูปแบบของเล่น (Toye) สื่อส่ิงพิมพร์ ูปแบบของเล่นเป็ นส่ือส่ิงพิมพท์ ี่ใชค้ วามคิดสร้างสรรคแ์ ละการออกแบบในการสร้างเกมส์เพ่ือใหเ้ ดก็ เล่นและเรียนรู้จากสมั ผสั ซ่ึงใชว้ สั ดุท่ีปลอดภยั สาหรับเด็ก3.1.8 ส่ือส่ิงพิมพร์ ูปแบบป้ ายโฆษณา (Display) ป้ ายโฆษณาเพ่ือเผยแพร่ทโฆษณาประชาสัมพนั ธ์ข่าวสาร สินคา้ และบริการต่างๆป้ ายโฆษณาท่ีนิยมใชใ้ นปัจจุบนั ไดแ้ ก่ โปสเตอร์ ธงโฆษณาสินคา้ ป้ ายชนิดหมุนไปมา3.2 การจดั หนา้ สื่อสิ่งพมิ พ์ การจดั หนา้ สื่อสิ่งพิมพ์ เป็นการกาหนดจดั วางตาแหน่งของขอ้ ความและรูปภาพใหอ้ ยใู่ นตาแหน่งท่ีเหมาะสมตามรูปแบบของการจดั หนา้ ส่ือส่ิงพมิ พ์3.2.1 รูปแบบการจัดหน้าส่ือสิ่งพมิ พ์ 1.รูปแบบการจดั หน้าแบบแบ่งออกเป็ นส่วน คือ การแบ่งหนา้ ออกเป็ น 4 ส่วนโดยใชเ้ ส้นตามรอยพบั คร่ึงตามแนวนอนและแนวต้งั แต่ละส่วนมีจุดสาคญั ในตวั เอง ใหด้ า้ นซ่ึงอยตู่ รงขา้ มกนั ตามเส้นทแยงมุมมีความสมดุล 2.รูปแบบการจดั หน้าแบบสมดุล เป็ นการจดั ส่วนประกอบในหน้ากระดาษ เช่น หัวเรื่องภาพลอ้ มกรอบ เน้ือเร่ืองจะใหอ้ ยใู่ นตาแหน่งสมดุล เป็นตน้ ซ่ึงสามารถแบ่งออกไดด้ งั น้ี (1) รูปแบบสมรูป คือ การสมดุลแบบซา้ ยขวาเท่ากนั (2) รูปแบบอสมรูป คือ การสมดุลแบบซา้ ยและขวาไมเ่ ทา่ กนั3. รูปแบบการจดั หนา้ ตามแนวนอน (Horizontal) คือการวางหวั เรื่องหลายๆคอลมั น์ตาม ขวางของหนา้ กระดาษเน้ือหาส่วนใหญจ่ ะจดั เป็นคอลมั น์ส้นั ๆเขา้ กนั ภายใตห้ วั เร่ือง4.รูปแบบการจดั หนา้ ตามแนวต่ิง (Vertical) หรือตามความยาวของคอลมั น์เน้ือหาเรียงตามเป็ นความยาวของคอลมั นภ์ ายใตห้ วั ขอ้ น้นั ๆ5.รูปแบบการจดั หนา้ ตามความนิยม (1) แบบมอนเตรียน (Mondrian) มีจุดเด่นที่มีการนารูปทรงเลขาคณิตมาประกอบให้เป็ นสัดส่วนนิยมใชร้ ูปทรงเน้ือท่ีแบบส่ีเหลี่ยมผนื ผา้ (2) แบบการเนน้ ภาพ (Picture window Layout) เป็ นแบบท่ีนิยมใชก้ นั มากโดยมีจุดเด่นอยทู่ ี่ภาพเพราะเป็นการใชภ้ าพที่มีขนาดใหญ่เพยี งภาพเดียวโดยกินเน้ือท่ีเกือบท้งั หมดและมีขอ้ ความเกือบเล็กนอ้ ยอยู่เบ้ืองล่างซ่ึงคลา้ ยกบั การจอ้ งมองไปที่หนา้ ต่างและมองบนภาพ(3) แบบเน้ือกรอบภาพ เป็ นการนาส่วนประกอบต่างๆวางไวภ้ าพใตก้ รอบภาพเพื่อใหร้ ู้วา่ เป็ นเร่ืองราวของชิ้นงาน(4) แบบตวั อกั ษรใหญ่ (Big Type Layout) จดั หนา้ โดยนาภาพท่ีผอู้ ่านสงสัยเพื่อจะไดแ้ สวงหาคาตอบเกี่ยวกบั ส่ิงท่ีเสนอ

(5) แบบละครสัตว์ (Circus Layout) เป็ นการจดั วางหนา้ ส่ิงพิมพต์ ามที่ผอู้ อกแบบเห็นวา่ มีความสวยงามดว้ ยการบรรจุส่ิงต่างๆเขา้ ด้วยกนั โดยวางกระจดั กระจายระเกะระกะเหมือนละครสัตวท์ ี่มีสัตวห์ ลายชนิดอยู่ดว้ ยกนั(6) แบบช่องแถบซ้อน (Multipanel Layout) เป็ นการวางหนงั สือการ์ตูนท่ีแบ่งเป็ นช่องๆ และมีขอ้ ความแทรกไวใ้ ตภ้ าพหรือแจง้ เร่ืองราวอยา่ งต่อเน่ือง(7) แบบเขา้ โคง้ เงาทึบ (Silhouette Layout) การจดั หนา้ โดยการคานึงถึงเงาเคา้ โครงของภาพวตั ถุท่ีตอ้ งนามาวางบนงานพมิ พโ์ ดยมีส่วนประกอบอื่นๆ เป็นองคป์ ระกอบ3.2.2 การเตรียมข้อมูลเพอื่ จัดหน้าสื่อส่ิงพมิ พ์ การเตรียมขอ้ มูลเพ่อื จดั หนา้ ส่ือสิ่งพิมพป์ ระกอบดว้ ย 4 ข้นั ตอน ดงั น้ี 1.เตรี ยมส่วนประกอบต่างๆ ส่ือสิงพิมพ์จะมีส่วนประกอบหลายอย่างเพ่ือนามาจัดวางในหนา้ กระดาษในข้นั ตอนน้ีจึงเป็นการจดั เตรียมขอ้ มูล เช่น พิมพเ์ น้ือหาเร่ืองราวเตรียมภาพและส่วนปรกอบที่หาเพ่ิมเติมหรือจากแฟ้ มท่ีมีอยู่ วาดประกอบภาพเตรียมแผนภูมิหรือสถิติตอ้ งใช้เป็ นตน้ สิ่งเหล่าน้ีจะตอ้ งทางานจดั เตรียมใหเ้ รียบร้อยเสียก่อนท่ีจะทางานกบั โปรแกรม 2. จดั วางขอ้ ความและภาพ จะเป็ นการใช้โปรแกรมสาเร็จรูปในการผลิตสื่อส่ิงพิมพโ์ ปรแกรมสาเร็จรูปที่นิยมใช้ ได้แก่โปรแกรมอะโดบีเพจเมกเกอร์โปนแกรมอะโดบีอินดีไซตโ์ ดยอาจจะใชแ้ ม่แบบเช่น แผน่ พบั ปกเทป เป็ นตน้ เพื่อนาส่วนประกอบที่เตรียมไวใ้ ส่ลงในแม่แบบหรือจะสร้างหนา้ กระดาษข้ึนข้ึนใหมโ่ ดยจดั ขอบวา่ งตามขนาดที่กาหนดไว้ มีเส้นแนวในการจดั วางขอ้ ความและภาพเมื่อกาหนดตาแหน่งหนา้ สิ่งพิมพเ์ รียบร้อยแลว้ จึงทาการจดั วางขอ้ ความภาพรวมถึงส่วนประกอบอ่ืนๆท่ีเตรียมไวแ้ ร้วลงในหนา้สื่อส่ิงพมิ มพต์ ามกาหนด 3.ปรับแต่งส่ือสิ่งพิมพ์ ไดแ้ ก่ การปรับแต่งรายละเอียดต่างๆเช่นปรับระยะห่างระหว่างไมบ้ รรทดัจดั ย่อหน้า ขอ้ ความ จดั แต่งหัวเรื่องโดยอาจเปลี่ยนแบบอกั ษรหรือขนาดใหม่ให้เหมาะสมการตกแต่งสีขอ้ ความ เป็นตน้ เพ่ือใหไ้ ดส้ ื่อสิ่งพมิ พท์ ี่สวยงาม 4. จดั ทาสารบญั และดชั นี ในกรณีท่ีเน้ือหาจดั การพิมพม์ ีเน้ือหามากควรอานวยสะดวกแก่ผอู้ ่านดว้ ยการทาสารบญั และดชั นีเพื่อช่วยในการอ่านและบางคร้ังอาจอาจมีรายการตารางและรายการภาพประกอบเพื่อความละเอียดยิ่งข้ึนและจากที่จดั แต่งหน้ากระดาษสื่อส่ิงพิมพเ์ รียบร้อยแลว้ ถ้าผูจ้ ดั ทามีเคร่ืองพิมพ์เลเซอร์หรือเครื่องพิมพพ์ น้ หมึกก็สามารถผลิตสื่อส่ิงพิมพน์ ้นั ไดแ้ ต่ถา้ เป็ นการผลิตจานวนมากก็จาเป็ นตอ้ งส่งตน้ ฉบบั ท่ีจดั ทาไปโรงพมิ พเ์ พื่อจดั พมิ พตื ่อไปสรุปสาระสาคญั รูปแบบของสื่อส่ิงพมิ พใ์ นปัจจุบนั มีหลากหลายเพ่ือใหผ้ ใู้ ชแ้ ละผอู้ ่านสามารถเลือกไดต้ ามความตอ้ งการส่ือส่ิงพมิ พแ์ ต่ละชนิดมีความน่าสนใจดึงดูดใจท่ีแตกต่างกนั ข้ึนอยกู่ บั รูปแบบการออกแบบให้เหมาะสมกบัการใช้งานบางชนิดมีรูปแบบเป็ นเล่มขนาดใหญ่ เล่มขนาดเล็กเป็ นแบบใบเดียวมีความแตกต่างกนั ในการเลือกใชว้ ตั ถุในการผลิต เช่น ผลิตจากกระดาษ พลาสติด โลหะ ยางเป็นตน้