nutrition in pregnancy pdf

Somdech Phra Debaratana Medical Centerโภชนาการในหญิงตง้ั ครรภ์Nuttapimon Bhirommuang

SDMCหวั ขอ้ ความสาคญั ของโภชนาการในหญงิ ตง้ั ครรภ์ น้าหนกั ตวั ขณะตง้ั ครรภ์ : เพม่ิ เท่าไหรด่ ี โภชนาการเพอ่ื ป้ องกนั โรคภมู แิ พ้ อาหารสาหรบั คณุ แม่ตง้ั ครรภ์ : ถกู ผดิ – คดิ กอ่ นรบั ประทาน Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC ความสาคญั ของ โภชนาการใน หญงิ ตง้ั ครรภ์ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC โภชนาการ ของหญงิ กอ่ นตง้ั ครรภ์ ขณะตง้ั ครรภ์ และหลงั คลอด มคี วามสาคญั ต่อมารดาและทารก โดยเฉพาะขณะตง้ั ครรภเ์ ป็ นปจั จยั ท่สี าคญั ต่อการ พฒั นาการของทารกในครรภท์ ง้ั ทางร่างกายและสตปิ ญั ญา การขาด สารอาหารบางอยา่ ง หรอื การไดร้ บั สารบางอย่างอาจทาใหเ้ กดิ ความพกิ ารแตก่ าเนิดใน ทารกตง้ั แต่ในครรภ์ หรอื อาจแสดงหลงั คลอด หรอื ในวยั ผูใ้ หญ่ ในขณะท่กี ารขาดสารอาหารหรอื ไดร้ บั อาหารมากเกนิ ไปกส็ ง่ ผลใหห้ ญิง ตง้ั ครรภเ์ กดิ โรคในขณะตง้ั ครรภไ์ ดเ้ ช่นกนัโภชนาการในช่วงแรกของชีวติ : เรอ่ื งสาคญั ท่ถี กู หลงลมื และละเลย เครอื ข่ายโภชนาการช่วงแรกของชีวติ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMCสารอาหารสาคญั ท่มี ผี ลต่อการเจรญิ เติบโตและ การพฒั นาการของสมองของทารก Somdech Phra Debaratana Medical Center

เน้ือสตั วต์ ่างๆ หญิงมี ไขมนั ท่คี วรรบั ประทานคือจากถวั่ ปลา และน้ามนั พชื บางชนิด ควรSครDรภMค์ วรไCดร้ บั เน้ือสตั ว์ รบั ประทานในปรมิ าณท่พี อเหมาะ ใหเ้ พยี งพอจะเป็ นชนิด ใดกไ็ ดแ้ ตไ่ ม่ควรติด ไข่เป็ ด ไข่ไก่ ควร หนัง รบั ประทานประมาณ วนั ละ 1 ฟอง นอกจากจะมี ถวั่ เมลด็ แหง้ ตา่ งๆ และ โปรตนี มากและยงั มีธาตุผลติ ภณั ฑจ์ าก ถวั่ เหลอื ง เช่น เหลก็ และวติ ามินเอ มากเตา้ หฯู้ ลฯ ซ่ึงควรรบั ประทาน อกี ดว้ ย สลบั กบั เน้ือสตั วแ์ ละ รบั ประทานเป็ นประจา เป็ นแหลง่ อาหารท่ีใหว้ ิตามิน เกลอื แร่ และ กากใยท่ีดีมาก ขา้ วและผลติ ภณั ฑจ์ ากแป้ ง นอกจากน้ียงั ช่วยใหร้ ะบบ ถา้ หาก รบั ประทานเป็ นขา้ ว ขบั ถา่ ย สะดวกข้ึนและช่วย ซอ้ มมือจะทาใหไ้ ดว้ ิตามินบ1ี นมสด มีโปรตีนสูงและมี และกากใยเพม่ิ ข้ึนช่วยป้ องกนั เหน็บชา และ ลดอาการ ไม่ใหท้ อ้ งผูก แคลเซียม ท่ีรา่ งกายสามารถดูด ทอ้ งผูกได้ ซึมไดด้ ี ถา้ ไม่สามารถด่ืมนมได้ อาจจะ ด่ืมนมถวั่ เหลอื งแทนแต่ ควร รบั ประทานเน้ือสตั วไ์ ข่ Somdeหcรhอื ถPวั่ เhม็ดrแaหDง้ ใหeม้ bากaขr้ึนatana Medical Center

SอาหารทD่คี วรMC โปรตนี มมี ากในเน้ือสตั วถ์ วั่ เมลด็ แหง้ ผลติ ภณั ฑน์ มและไข่ ถา้รบั ประทาน ขาดจะทาให้ การเจรญิ เตบิ โต ของทารกไม่เป็นปกติ การพฒั นา สมองไม่สมบูรณ์ แรธ่ าตเุ หลก็ มมี ากในเลอื ด ตบั เน้ือสตั ว์ ไข่ ถา้ ขาดทาให้ แม่เป็น โลหติ จางมีผลกระทบตอ่ การพฒั นาสมองของทารก ไอโอดีน มีมากในอาหารทะเล เกลอื เสรมิ ไอโอดีน ถา้ แม่ขาดจะทา ใหก้ ารพฒั นาสมองทารก ผิดปกตทิ ารกเกดิ มาเเป็นโรคเออ๋ เป็ นใบ้ หูหนวก การทางานของกลา้ มเน้ือไม่ประสานกนั วิตามินโฟเลท มีมากในตบั และผกั ใบเขียว เช่น กยุ่ ช่าย หน่อไมฝ้ รงั่ หญงิ ตง้ั ครรภต์ อ้ งการ โฟเลทเพอ่ื การเสรมิ สรา้ งสมอง ของทารก หนา้ ท่สี าคญั ในการสรา้ ง DNA และเซลลต์ ่างๆ โดยเฉพาะ ระยะครรภช์ ่วงเดือนแรก แคลเซียมสรา้ งความเจรญิ เตบิ โตและการพฒั นาการสรา้ งกระดูก ในครรภม์ ารดา อาหารท่มี ี แคลเซยี มมาก ไดแ้ ก่ นมและผลติ ภณั ฑ์ จากนม ปลาเลก็ ปลานอ้ ย Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC ซรี มั่ ferritin ท่ตี า่ ในสตรตี ง้ั ครรภท์ ่มี ีโรคกลวั อว้ น (anorexia nervosa) มากอ่ น มีผลโดยตรง ตอ่ ความจาของเด็กท่เี กดิ มาในช่วงอายุ 5 ปีแรก Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC ความตอ้ งการพลงั งานในแต่ละช่วงอายคุ รรภ์ อายคุ รรภ์ น้าหนกั ท่เี พม่ิ ความตอ้ งการพลงั านท่เี พม่ิ จากปกติไตรมาสแรก < 2 กโิ ลกรมัไตรมาสท่ี 2-3 1.4-1.8 กโิ ลกรมั /เดือน 150-200 กโิ ลแคลอร่ี 300 กโิ ลแคลอร่ี จนถงึ คลอด Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC น้าหนกั ตวั ขณะตง้ั ครรภ์ : เพม่ิ เท่าไหร่ดี ? Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC ปญั หาโรคอว้ นเป็นปญั หาท่พี บสูงข้นึ ในทกุ ประเทศ ค่าใชจ้ า่ ยในการดูแลสขุ ภาพ ของคนกลมุ่ น้ีสูงถงึ รอ้ ยละ 2-7 ของค่าใชจ้ า่ ยเก่ยี วกบั สขุ ภาพ ช่วงตง้ั ครรภถ์ อื เป็นจดุ เปลย่ี นท่ี กอ่ เกดิ ภาวะอว้ น น้าหนกั ข้ึนมากขณะตง้ั ครรภห์ รอื น้าหนกั คา้ งหลงั คลอดตามมา เน่ืองจากมกั มคี วามเช่ือในการเนน้ การบรโิ ภคมากๆ เผ่ือลูก และออกกาลงั กายนอ้ ยลงเพอ่ื ลดโอกาสการ กระทบกระเทอื นพลงั งานจากอาหารท่เี หมาะสมจะเป็ นสง่ิ ท่ที าใหห้ ญิงตง้ั ครรภม์ ีน้าหนกั เพ่มิ ข้ึนอย่างเหมาะสม ซ่งึ สง่ ผลดที ง้ั แม่และลูก โดยการประเมนิ น้าหนกั ท่ีควรเพ่มิ ข้ึนอย่างเหมาะสมน้นั ตง้ั ตน้ จากการคานวณดชั นีมวลกาย ของน้าหนกั กอ่ นตง้ั ครรภ์ ดชั นีมวลกาย (BMI) = น้าหนกั กอ่ นตง้ั ครรภ์ (กโิ ลกรมั ) สว่ นสูงเป็นเมตร² รองศาสตรจารยแ์ พทยห์ ญงิ จรนิ ทรท์ พิ ย์ สมประสงค์ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC น้าหนกั ของหญิงตง้ั ครรภท์ ่เี ปล่ยี นแปลง ประกอบดว้ ยสว่ นประกอบหลกั ดงั น้ีทารก 3.2-3.6 กโิ ลกรมัไขมนั สะสม 2.7-3.6 กโิ ลกรมัปรมิ าณเลอื ดท่เี พม่ิ ข้ึน 1.4-1.8 กโิ ลกรมัน้าครา่ 0.9 กโิ ลกรมัเตา้ นมท่ขี ยายขนาดข้ึน 0.45-1.4 กโิ ลกรมัขนาดมดลูกท่ใี หญ่ข้ึน 0.9 กโิ ลกรมั รวม 10.25-12.9รก 0.7 กโิ ลกรมั กโิ ลกรมัรองศาสตรจารยแ์ พทยห์ ญงิ จรนิ ทรท์ พิ ย์ สมประสงค์ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC IOM weight and gain recommendation for pregnant women Pre-pregnancy BMI Total weight gain (kg) underweight < 18.5 kg/m² Normal weight(18.5-24.9 kg/m²) 12.5-18 Overweight (25-29.9 kg /m²) 11.5-16 Obesity (≥30 kg /m²) 7-11.5 5-9 ท่มี า: Institute of Medicine. Weight gain during pregnancy :reexamining the guidelines. Washington Academy Press ; 2009 Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMCโภชนาการเพอ่ื ป้ องกนั โรคภมู ิแพ้ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC ขอ้ สรุปในการรบั ประทานอาหารเพอ่ื ป้ องกนั โรคภมู แิ พ้ใหด้ ่มื นมแม่อย่างดียวในช่วง 6 เดือนแรกไม่จาเป็นตอ้ งงดรบั ประทานนมววั หรอื นมถวั่ เหลอื ง รบั ประทานอาหารใหส้ มดลุ ทง้ั 5 หมู่ไม่ควรด่มื นมววั หรนื มถวั่ เหลอื งเพ่มิ ข้ึนมากกว่าปกตใิ นช่วงตง้ั ครรภห์ รอื ช่วงใหน้ มการด่มื นมถวั่ เหลอื ง หรอื นมแพะ ไม่สามารถป้ องกนั การเกดิ โรคภมู ิแพไ้ ด้ รศ.พญ.จรุงจติ ร์ งามไพบูลย์ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC ขอ้ สรุปในการรบั ประทานอาหารเพอ่ื ป้ องกนั โรคภมู ิแพ(้ ต่อ)เสรมิ การรบั ประทานแคลเซียมชนิดเม็ดในแม่แทนการด่ืมนมววัหลกี เลย่ี งอาหารเสรมิ โดยเฉพาะอยา่ งย่งิ ไข่แดงในช่วง 6 เดือนแรกอาหารทะเลควรเร่มิ เม่อื อายหุ ลงั 1 ปีไม่แนะนาใหง้ ดอาหารใดๆ ท่อี าจจะกระตนุ้ ใหเ้ กดิ ภมู ิแพใ้ นช่วงตง้ั ครรภแ์ ละใหน้ มบตุ รกรณีท่แี ม่ไม่สามารถใหน้ มได้ อาจเลอื กนมสูตรพเิ ศษท่ยี อ่ ยสลายโปรตนี นมววั แลว้ (HA) รศ.พญ.จรงุ จติ ร์ งามไพบูลย์ ภาควชิ ากมุ ารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMCอาหารสาหรบั คณุ แม่ตง้ั ครรภ์ : ถกู ผิด – คดิ กอ่ นรบั ประทาน Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMCมงั สวริ ตั ิ สาหรบั ทา่ นใดท่ีรบั ประทานมงั สวริ ตั ิ โดยไม่รบั ประทานไข่หรอื นมชา-กาแฟ จะขาดวติ ามินบี 12 ซ่ึงมีอยูใ่ นผลติ ภณั ฑจ์ ากสตั วเ์ ทา่ น้ันแอลกอฮอล์ จงึ ตอ้ งไดว้ ติ ามินบี 12 เสรมิ ในรูปของยาเมด็ ชาและกาแฟเครอ่ื งด่ืมชูกาลงั โคลา่ ช็อคโกแลต เม่ือด่ืมในปรมิ าณมากจะ ออกฤทธ์กิ ระตนุ้ ระบบประสาทสว่ นกลาง ผ่านไปสูท่ ารกได้ พบวา่ หากด่ืมกาแฟมกกว่าวนั ละ 5แกว้ จะคลอดกอ่ นกาหนด หลกี เลย่ี งการด่ืมแอลกอฮอลท์ กุ ประเภท เพราะมผี ลต่อพฒั นาการของเด็ก พอ.หSญิงoจmุฑาdวดeี วcฒุ hวิ งศP์ hra Debaratana Medical Center

SDMC ความตอ้ งการเพม่ิ ข้นึ มากกว่าปกตแิ ตไ่ ม่ไดห้ มายถงึ ตอ้ งกนิ 2 เท่าของปกตคิ วรเลอื กอาหารท่มี คี ณุ ค่าทางโภชนาการ การกนิ เผ่ือลูก ยาบารุงทาใหอ้ ว้ น ระยะ 3 เดือนแรกจะไดร้ บั โฟเลตเสรมิ เพอ่ื ป้ องกนั ความผดิ ปกตขิ องสมองและไขสนั น้ามะพรา้ ว หลงั ของลูกนอ้ ย และจะไดร้ บั ธาตเุ หลก็ เสรมิ เน่ืองจากไดร้ บั ไม่เพยี งพอจากอาหาร ยาบารุงไม่ไดท้ าใหอ้ ว้ น ไม่ควรทานรว่ มกบั นมหรอื แคลเซยี มเพราะลดการดูดซึม การด่มื น้ามะพรา้ วจะทาใหไ้ ดร้ บั น้าตาลมากข้ึน ไม่ตา่ งกบั การด่ืมน้าหวาน พอ.หญงิ จฑุ าวดี วฒุ วิ งศ์ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC อาหารท่ี ไม่ควร รบั ประทาน เคร่อื งด่มื แอลกอฮอล์ ชาและกาแฟ ท่มี ีคาเฟอนี อาหารท่มี ีไขมนั สูง อาหารรสจดั อาหารใสผ่ งชูรส อาหารใสส่ ฉี ูดฉาด เน้ือสตั วดิบ/ปรุงไม่สกุ Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC สรุป ควร รบั ประทานอาหารใหค้ รบ 5 หมู่ ในปรมิ าณท่เี หมาะสม ทาใหไ้ ดร้ บั สารอาหารเพยี งพอสาหรบั การเตบิ โตของลกู ในครรภ์ โดยไม่ จาเป็นตอ้ งทานอาหารเสรมิ สว่ นวติ ามนิ และแรธ่ าตทุ ่จี าเป็นตอ้ งเสรมิ เน่ืองจากไดร้ บั จากอาหารไม่เพยี งพอคอื ธาตเุ หลก็ และโฟเลต Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC E-book Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC สนับสนุนโดยสมาคมเวชศาสตรม์ ารดาและทารกในครรภ์ และ ชมรมพฒั นาการและพฤตกิ รรมเด็กแหง่ ประเทศไทย เน้ือหาประกอบ 2 สว่ น สาหรบั คณุ แม่เร่มิ ตง้ั ครรภไ์ ปจนถงึ คลอด และการดูแลลกู จนถงึ อายุ 3 ปี Somdech Phra Debaratana Medical Center

SDMC Somdech Phra Debaratana Medical Center