คู่มือนวัตเสร็จ

ค่มู อื การใชน้ วตั กรรมบทเรยี นคอมพวิ เตอรช์ ว่ ยสอน เรื่อง พทุ ธศาสนสภุ าษติ Social Studies

(CAI) 5915107001114 5915107001127 59013.151 (ESO0201) 1 2562

คู่มือบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI) จัดทำขึ้นเพื่อใช้ ประกอบกำรเรียนรำยวิชำพระพุทธศำสนำ กลมุ่ สำระกำรเรียนรู้สังคมศึกษำ ศำสนำ และวัฒนธรรม เรื่องพุทธศำสนสุภำษิต ช้ันมัธยมศึกษำปีที่ 1 ซ่ึงได้จัดทำข้ึนจำกสภำพปัญหำในกำรเรียนกำรสอน โดยนำเอำเทคโนโลยี มำประยุกต์ใช้ในกำรเรียนกำรสอน เพื่อช่วยให้ผู้เรียนมีควำมกระตือรือร้น มีควำมสนใจจนเกิดกำรเรียนรู้อย่ำงมีประสิทธิภำพ ดังน้ันกำรศึกษำคู่มือ กำรใช้จึงมีควำมสำคัญอย่ำงมำก เพ่ือให้ผู้ใช้หรือครูเข้ำใจขั้นตอนใน กำรปฏิบัตติ ้งั แต่กำรเร่ิมใชน้ วัตกรรมคอมพวิ เตอร์ชว่ ยสอน (CAI) ผู้จัดทำหวังเป็นอย่ำงยิ่งว่ำคู่มือกำรใช้บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI) จะเป็นประโยชน์ต่อท้ังครูผู้สอนและนักเรียนในกำรพัฒนำกิจกรรม กำรเรียนกำรสอนให้บรรลุตำมวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ ผู้จัดทำต้อง ขอขอบคุณ อำจำรย์ ดร.ทวัช บุญแสง และคุณครูสุภรณ์ โชติรัตน์ ครูชำนำญกำรพิเศษ (คศ.3) โรงเรียนสุรำษฎร์ธำนี ที่ได้ให้คำแนะนำ ตลอดกำรทำนวตั กรรมเพ่ือใหเ้ กดิ ควำมสมบูรณ์ทีส่ ุด ก

ข

ข

ข

ภาพท่ี 1 หนา้ แรกของบทเรยี นคอมพิวเตอร์ชว่ ยสอน 7 ภาพท่ี 2 ลงช่อื ก่อนเข้าใช้บทเรยี น 7 ภาพที่ 3 หน้ายินดตี ้อนรบั หลงั ลงชอ่ื เขา้ สบู่ ทเรียน 8 ภาพที่ 4 เมนหู ลักในบทเรยี น 8 ภาพท่ี 5 คาแนะนาการใชง้ านบทเรียน 9 ภาพที่ 6 เลอื กบทเรยี น 9 ภาพที่ 7 ความเป็นมาของภาษาบาลี 11 ภาพที่ 8 หลกั การอา่ นภาษาบาลี 1 11 ภาพที่ 9 แบบทดสอบหลกั การอ่าน 1 12 ภาพท่ี 10 หลกั การอ่านภาษาบาลี 2.1 12 ภาพท่ี 11 แบบทดสอบหลกั การอา่ น 2.1 13 ภาพที่ 12 หลักการอา่ นภาษาบาลี 2.2 13 ภาพท่ี 13 แบบทดสอบหลกั การอ่าน 2.2 14 ภาพท่ี 14 หลกั การอ่านภาษาบาลี 3 14 ภาพที่ 15 แบบทดสอบหลกั การอา่ น 3 15 ข

ภาพที่ 16 VDO เสริมความร้คู วามเข้าใจหนว่ ยที่ 1 15 ภาพท่ี 17 ความหมายของย เว เสวติ ตาทโิ ส 17 ภาพที่ 18 การคบคนดี ละเวน้ คนชว่ั 17 ภาพที่ 19 ตวั อยา่ งโคลงโลกนิติ (มเี สยี ง) 18 ภาพท่ี 20 เหตุผลของการคบคนดี 18 ภาพที่ 21 ความหมายของ อตฺตนา โจทยตตฺ าน 20 ภาพที่ 22 ความหมายของ จงเตอื นตนด้วยตนเอง 20 ภาพที่ 23 VDO เสริมความร้คู วามเขา้ ใจหนว่ ยท่ี 3 21 ภาพที่ 24 ความหมายของนสิ มฺม กรณ เสยโฺ ย 23 ภาพที่ 25 หลกั เกณฑใ์ นการทางานใหส้ าเรจ็ 23 ภาพท่ี 26 ความหมายของทรุ าวาสา ฆรา ทกุ ฺขา 25 ภาพท่ี 27 ความหมายของเหย้าเรอื น 25 ภาพท่ี 28 ลักษณะเหยา้ เรอื นทีด่ ี 26 ภาพที่ 29 ฆราวาสธรรม 4 26 ภาพที่ 30 VDO เสริมความรู้ความเขา้ ใจหน่วยท่ี 5 27 ข

ภาพที่ 31 แบบฝึกหดั หลงั เรียน 29 ภาพท่ี 32 แบบฝกึ หดั หลงั เรียน ขอ้ ที่ 1 29 ภาพที่ 33 แบบฝึกหดั หลงั เรยี น ข้อที่ 2 30 ภาพที่ 34 แบบฝึกหดั หลงั เรยี น ข้อที่ 3 30 ภาพที่ 35 แบบฝกึ หดั หลงั เรยี น ข้อท่ี 4 31 ภาพท่ี 36 แบบฝกึ หดั หลงั เรยี น ข้อที่ 5 31 ภาพท่ี 37 แบบฝกึ หัดหลงั เรยี น ข้อท่ี 6 32 ภาพท่ี 38 แบบฝกึ หดั หลงั เรียน ขอ้ ที่ 7 32 ภาพท่ี 39 แบบฝึกหดั หลงั เรียน ข้อที่ 8 33 ภาพท่ี 40 แบบฝึกหดั หลงั เรียน ขอ้ ท่ี 9 33 ภาพท่ี 41 แบบฝึกหดั หลงั เรยี น ข้อที่ 10 34 ภาพที่ 42 รายงานผลแบบฝกึ หดั หลงั เรยี น 34 ภาพท่ี 43 เกมสเ์ ศรษฐีลา่ เงินล้าน 36 ภาพที่ 44 เกมสเ์ ศรษฐลี า่ เงินลา้ นขอ้ ท่ี 1 36 ภาพท่ี 45 เฉลยขอ้ ที่ 1 (ตอบถกู ) 37 ข

ภาพที่ 46 เกมส์เศรษฐลี ่าเงนิ ลา้ นขอ้ ท่ี 2 37 ภาพท่ี 47 เฉลยข้อที่ 2 (ตอบถกู ) 38 ภาพที่ 48 เกมส์เศรษฐลี ่าเงินล้านขอ้ ที่ 3 38 ภาพที่ 49 เฉลยขอ้ ที่ 3 (ตอบถูก) 39 ภาพที่ 50 เกมส์เศรษฐีล่าเงินลา้ นขอ้ ที่ 4 39 ภาพท่ี 51 เฉลยขอ้ ที่ 4 (ตอบถกู ) 40 ภาพที่ 52 เกมส์เศรษฐีลา่ เงินล้านขอ้ ท่ี 5 40 ภาพท่ี 53 เฉลยข้อท่ี 5 (ตอบถูก) 41 ภาพที่ 54 เกมส์เศรษฐีลา่ เงินล้านข้อท่ี 6 41 ภาพที่ 55 เฉลยข้อท่ี 6 (ตอบถกู ) 42 ภาพที่ 56 เกมส์เศรษฐีลา่ เงนิ ล้านขอ้ ท่ี 7 42 ภาพท่ี 57 เฉลยข้อที่ 7 (ตอบถูก) 43 ภาพที่ 58 เกมสเ์ ศรษฐีล่าเงินลา้ นขอ้ ที่ 8 43 ภาพท่ี 59 เฉลยข้อท่ี 8 (ตอบถกู ) 44 ภาพที่ 60 เกมสเ์ ศรษฐีลา่ เงินลา้ นขอ้ ที่ 9 44 ข

ภาพที่ 61 เฉลยขอ้ ที่ 9 (ตอบถกู ) 45 ภาพที่ 62 เกมส์เศรษฐลี า่ เงนิ ลา้ นขอ้ ท่ี 10 45 ภาพที่ 63 เฉลยขอ้ ที่ 10 (ตอบถูก) 46 ภาพท่ี 64 การตอบผิดของขอ้ 1-10 46 ภาพที่ 65 คณะผ้จู ดั ทา 47 ภาพท่ี 66 กลบั สหู่ นา้ หลักเพ่ือออกจากระบบ 48 ข

คำแนะนำในกำรใชส้ ำหรับครู 1 ดำเนินกิจกรรมกำรสอนโดยใชนวัตกรรม คอมพิวเตอรช์ ่วยสอน CAI เร่ือง พุทธศำสนสุภำษติ 2 ใชเปน็ ส่ือในกำรสอนสำหรับนกั เรยี น 3 ใหนักเรียนทำแบบฝกหัดหลังเรียนครบทุก หนว่ ยกำรเรยี นรู้เพื่อทบทวนควำมรู 4 ใช เป็นบทเรียนท่ีให นักเรียนเรียนรู และ ซอมเสริมตนเอง 1

คำแนะนำในกำรใช้สำหรบั นกั เรยี น บทเรยี นเลม่ นเี้ ป็นบทเรยี นท่ใี ชประกอบกำรเรียน กำรสอนและเป็นบทเรียนท่ีนักเรียนสำมำรถเรียนรูได้ ด้วยตนเอง โดยใหนักเรียนอ่ำนคำแนะนำและทำตำม ขั้นตอนตั้งแต่ต นจนจบซึ่งนักเรียนจะได้รับควำมรู อยำ่ งครบถ้วนโดยมีหลักปฏิบัติดังน้ี 1 บทเรียนจะนำเสนอเร่ืองแบบย่อยท่ีมี ควำมสำคญั ซง่ึ จะมคี วำมตอเนอื่ งในทุกๆ หนว่ ย 2 นักเรียนจะเลือกศึกษำและเลือกที่จะเรียนรู บทเรยี นได้ด้วยตนเอง 3 เม่ือเรียนครบทุกบทเรียนให นักเรียนทำ แบบฝึกหัดหลงั เรียนเพอื่ ทบทวนควำมรู 4 นกั เรียนสำมำรเขำเลน่ เกมสที่อยู่ในนวัตกรรม คอมพิวเตอร์ชว่ ยสอน CAI เพ่อื ฝกทกั ษะเพิ่มเติม 2

อุปกรณห์ รอื ฮำร์ดแวร์ที่ใช้งำน 1. ระบบปฏบิ ตั กิ ำร Windows98 หรือสูงกวำ่ 2. CPU Pentium III หรือสูงกวำ่ 3. หน่วยควำมจำ RAM ขนำด 256 MB ขน้ึ ไป 4. มกี ำร์ดแสดงผล (กำร์ดจอ) 5. CD-ROM 52x หรอื สูงกว่ำ 6. Sound Card และลำโพง กำรกำหนดหน้ำจอ เพื่อควำมคมชัดของภำพ ควรกำหนดหน้ำจอไว้ท่ี 800 x 600 pixels. Sound Card และลำโพง 3

รำยละเอยี ดทัว่ ไป 1. บทเรียนเร่ือง พุทธศำสนสุภำษิต ส ำ ห รั บ นั ก เ รี ย น ช้ั น มั ธ ย ม ศึ ก ษ ำ ปี ท่ี 1 เป็นบทเรียนที่เรียนด้วยเคร่ืองคอมพิวเตอร์เป็น ส่ือมัลติมิเดีย ซึ่งประกอบด้วยข้อควำม ภำพน่ิง ภำพเคลื่อนไหว และเสียง เพ่ือใช้สอนในกลุ่ม สำระกำรเรียนรู้กลุ่มสำระกำรเรียนรู้สังคมศึกษำ ศำสนำ และวัฒนธรรม ระดับช้ันมัธยมศึกษำ ปที ่ี 1 2. บทเรียน เรื่อง พุทธศำสนสุภำษิต สำหรบั นักเรียนชัน้ มธั ยมศึกษำปีที่ 1 ที่สร้ำงขึ้นนี้ สร้ำงโดยใชโ้ ปรแกรม Microsoft PowerPoint 4

3. โครงสรำ้ งบทเรยี น ประกอบด้วย 3.1 คำแนะนำกำรใช้ 3.2 เข้ำเรียนเนือ้ หำ ดงั นี้ 3.2.1 หลกั กำรอำ่ นภำษำบำลี 3.2.2 คบคนเชน่ ใด ย่อมเปน็ เชน่ นน้ั 3.2.3 จงเตือนตนดว้ ยตนเอง 3.2.4 กำรใครค่ รวญก่อนทำ 3.2.5 เหยำ้ เรอื นทด่ี ี ยอ่ มนำสขุ 3.3 แบบฝึกหดั จำนวน 10 ข้อ 3.4 เกมส์เศรษฐีลำ่ เงนิ ลำ้ น 3.5 ผู้จัดทำ 3.6 ออกจำกบทเรยี น 5

กำรเข้ำสู่โปรแกรม มีข้ันตอนกำรปฏิบตั ิ ดังน้ี - เ ปิ ด เ ค รื่ อ ง ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ เ ข้ ำ สู่ ระบบปฏบิ ตั ิกำรวินโดว์ - ใ ส่ แ ผ่ น CD-ROM บ ท เ รี ย น เ รื่ อ ง พุ ท ธ ศ ำ ส น สุ ภ ำ ษิ ต ก ลุ่ ม ส ำ ร ะ กำรเรียนรู้สังคมศึกษำฯ ช้ันมัธยมศึกษำปีที่ 1 ลงในช่องขับ CD-ROM แล้วคลิกเข้ำ สู่ บทเรียน - โ ป ร แ ก ร ม จ ะ เ ข้ ำ สู่ บ ท เ รี ย น เ ร่ื อ ง พทุ ธศำสนสุภำษิต กลุม่ สำระกำรเรียนรู้สังคมศึกษำ ศำสนำและวัฒนธรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษำปีที่ 1 จะปรำกฏจอภำพ ดังนี้ 6

ภำพที่ 1 หน้ำแรกของบทเรียนคอมพิวเตอร์ชว่ ยสอน - ให้นักเรียนคลิกเมำส์ตรงช่องลงช่ือเข้ำใช้บทเรียน โดยใส่ ชือ่ –นำมสกุล และคลกิ ปมุ่ เขำ้ สู่ระบบ จะปรำกฏจอภำพ ดังน้ี ภำพท่ี 2 ลงชอ่ื ก่อนเข้ำใชบ้ ทเรียน 7

- หลังจำกคลิกปุ่มเข้ำสู่ระบบแล้ว ระบบก็จะปรำกฏ ช่ือ–นำมสกุลของนักเรียนเพ่ือต้อนรับนักเรียนเข้ำสู่บทเรียน จะปรำกฏจอภำพ ดงั นี้ ภำพที่ 3 หนำ้ ยนิ ดตี อ้ นรับหลังลงชือ่ เข้ำสบู่ ทเรยี น ภำพท่ี 4 เมนูหลักในบทเรียน 8

- ให้นักเรียนศึกษำคำแนะนำกำรใช้ของบทเรียน เร่ือง พุทธศำสนสุภำษิตและเลือกบทเรียนที่ตนสนใจ จะปรำกฏจอภำพ ดงั น้ี ภำพที่ 5 คำแนะนำกำรใชง้ ำนบทเรียน ภำพท่ี 6 เลือกบทเรยี น 9

หน่วยท่ี 1 ควำมรู้พื้นฐำนในกำรอ่ำนภำษำบำลี

- เม่ือนักเรียนคลิกปุ่มเน้ือหน้ำในหน่วยกำรเรียนรู้ท่ี 1 เรื่อง ควำมรพู้ ื้นฐำนในกำรอ่ำนภำษำบำลี จะปรำกฏจอภำพ ดังนี้ ภำพที่ 7 ควำมเป็นมำของภำษำบำลี ภำพท่ี 8 หลักกำรอำ่ นภำษำบำลี 1 11

ภำพท่ี 9 แบบทดสอบหลักกำรอ่ำน 1 ภำพที่ 10 หลกั กำรอ่ำนภำษำบำลี 2.1 12

ภำพท่ี 11 แบบทดสอบหลักกำรอำ่ น 2.1 ภำพท่ี 12 หลักกำรอำ่ นภำษำบำลี 2.2 13

ภำพท่ี 13 แบบทดสอบหลกั กำรอ่ำน 2.2 ภำพที่ 14 หลกั กำรอำ่ นภำษำบำลี 3 14

ภำพท่ี 15 แบบทดสอบหลกั กำรอ่ำน 3 ภำพที่ 16 VDO เสริมควำมร้คู วำมเขำ้ ใจหนว่ ยที่ 1 15

หน่วยท่ี 2 คบคนเช่นใดย่อมเปน็ เช่นน้นั

- เม่ือนักเรียนคลิกปุ่มเน้ือหน้ำในหน่วยกำรเรียนรู้ที่ 2 เร่ือง ย เว เสวติ ตำทโิ ส : คบคนเชน่ ใดย่อมเปน็ เชน่ นั้น จะปรำกฏ จอภำพ ดงั น้ี ภำพที่ 17 ควำมหมำยของย เว เสวติ ตำทโิ ส ภำพท่ี 18 กำรคบคนดี ละเวน้ คนช่ัว 17

ภำพท่ี 19 ตวั อย่ำงโคลงโลกนิติ (มีเสียง) ภำพท่ี 20 เหตผุ ลของกำรคบคนดี 18

หนว่ ยที่ 3 จงเตือนตนดว้ ยตนเอง

- เมื่อนักเรียนคลิกปุ่มเน้ือหน้ำในหน่วยกำรเรียนรู้ที่ 3 เร่ือง อตฺตนำ โจทยตฺตำน : จงเตือนตนด้วยตนเอง จะปรำกฏ จอภำพ ดงั นี้ ภำพท่ี 21 ควำมหมำยของ อตฺตนำ โจทยตฺตำน ภำพที่ 22 ควำมหมำยของ จงเตือนตนด้วยตนเอง 20

ภำพที่ 23 VDO เสรมิ ควำมรู้ควำมเข้ำใจหนว่ ยที่ 3 21

หนว่ ยที่ 4 กำรใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำดีกว่ำ

- เมื่อนักเรียนคลิกปุ่มเนื้อหน้ำในหน่วยกำรเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง เร่ือง นิสมฺม กรณ เสยฺโย : กำรใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำ ดีกวำ่ จะปรำกฏจอภำพ ดงั น้ี ภำพที่ 24 ควำมหมำยของนสิ มฺม กรณ เสยโฺ ย ภำพที่ 25 หลกั เกณฑ์ในกำรทำงำนให้สำเร็จ 23

หน่วยที่ 5 เหย้ำเรอื นทป่ี กครองไม่ดนี ำทกุ ขม์ ำให้

- เม่ือนักเรียนคลิกปุ่มเนื้อหน้ำในหน่วยกำรเรียนรู้ที่ 5 เร่ือง เร่อื ง ทรุ ำวำสำ ฆรำ ทุกขฺ ำ : เหยำ้ เรอื นท่ีปกครองไม่ดีนำทุกข์ มำให้ จะปรำกฏจอภำพ ดังนี้ ภำพท่ี 26 ควำมหมำยของทุรำวำสำ ฆรำ ทุกขฺ ำ ภำพท่ี 27 ควำมหมำยของเหยำ้ เรอื น 25

ภำพท่ี 28 ลักษณะเหยำ้ เรือนที่ดี ภำพท่ี 29 ฆรำวำสธรรม 4 26

ภำพที่ 30 VDO เสรมิ ควำมรู้ควำมเข้ำใจหนว่ ยที่ 5 27

แบบฝึกหดั

- หลังจำกนักเรียนเรียนรู้บทเรียน เรื่อง ศำสนสุภำษิต ทุกบทเรียนแล้ว ให้นักเรียนกลับสู่หน้ำหลักและทำแบบฝึกหัด ซึ่งในแบบฝกึ หดั มีจำนวน 20 ขอ้ จะปรำกฏจอภำพ ดงั นี้ ภำพที่ 31 แบบฝกึ หัดหลงั เรียน ภำพที่ 32 แบบฝกึ หัดหลงั เรียน ข้อท่ี 1 29

ภำพท่ี 33 แบบฝกึ หัดหลงั เรียน ข้อท่ี 2 ภำพท่ี 34 แบบฝึกหัดหลงั เรียน ข้อท่ี 3 30

ภำพท่ี 35 แบบฝกึ หัดหลงั เรียน ข้อท่ี 4 ภำพท่ี 36 แบบฝึกหัดหลงั เรียน ข้อท่ี 5 31

ภำพท่ี 37 แบบฝกึ หัดหลงั เรียน ข้อท่ี 6 ภำพท่ี 38 แบบฝึกหัดหลงั เรียน ข้อท่ี 7 32

ภำพท่ี 39 แบบฝกึ หัดหลงั เรียน ข้อท่ี 8 ภำพท่ี 40 แบบฝึกหัดหลงั เรียน ข้อท่ี 9 33

ภำพท่ี 41 แบบฝกึ หัดหลังเรยี น ขอ้ ที่ 10 - เม่ือทำแบบทดสอบเสร็จทุกข้อโปรแกรมจะประมวลผลเพื่อ รำยงำนผลคะแนนใหก้ ับนักเรยี น จะปรำกฏจอภำพ ดงั น้ี ภำพท่ี 42 รำยงำนผลแบบฝึกหัดหลังเรียน 34

เกมส์เศรษฐีลำ่ เงินลำ้ น

- หลังจำกนักเรียนเรียนรู้บทเรียน เร่ือง ศำสนสุภำษิต ทุกบทเรียนและทำแบบฝึกหัดเสร็จสิ้นแล้ว ให้นักเรียนกลับสู่ หน้ำหลกั และเข้ำส่เู กมส์เศรษฐีฯ จะปรำกฏจอภำพ ดังนี้ ภำพที่ 43 เกมส์เศรษฐีลำ่ เงินลำ้ น ภำพท่ี 44 เกมสเ์ ศรษฐลี ่ำเงินลำ้ นขอ้ ที่ 1 36

ภำพที่ 45 เฉลยขอ้ ท่ี 1 (ตอบถกู ) ภำพที่ 46 เกมสเ์ ศรษฐลี ่ำเงินล้ำนขอ้ ท่ี 2 37

ภำพที่ 47 เฉลยขอ้ ท่ี 2 (ตอบถกู ) ภำพที่ 48 เกมสเ์ ศรษฐลี ่ำเงินล้ำนขอ้ ท่ี 3 38

ภำพที่ 49 เฉลยขอ้ ท่ี 3 (ตอบถกู ) ภำพที่ 50 เกมสเ์ ศรษฐลี ่ำเงินล้ำนขอ้ ท่ี 4 39