บทที่3_การจัดหมู่หนังสือ

หอ้Liงbสraมryุดanกdบั Inกfoาrmรรatูส้ioาnรLสiteนraเcทyศ ครูกฤตยา จนั ทรส์ ว่าง วิทยฐานะ ครูชานาญการพเิ ศษ

การจดั หมู่หนงั สอื

ความหมายของการจดั หมู่หนงั สอื การจัดหมู่หนังสือ หมายถึง การจัดเก็บหนังสือโดยพิจารณาจาก เนื้อหาสาระของหนังสือเป็ นสาคัญ สัญลักษณ์ที่ถูกกาหนดขึน้ เป็ น เคร่ืองหมายบอกตาแหน่งของหนังสื อในห้องสมุด หนังสือที่มี เนื้อหาเดยี วกนั หรือคล้ายคลงึ กนั จะมีสัญลกั ษณ์เหมือนกนั และวาง อยู่ในที่เดียวกัน ส่วนหนังสือที่มีเนื้อหาเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กันจะมี สัญลกั ษณ์ใกล้เคยี งกนั และวางอยู่ในตาแหน่งทไี่ ม่ไกลกนั

ประโยชนข์ องการจดั หมู่หนงั สอื 1. หนงั สอื ท่ีมีเน้ ือหาอยา่ งเดยี วกนั หรอื มีเน้ ือเรอ่ื งคลา้ ยคลึงกนั จะอยใู่ น หมวดวิชาเดยี วกนั 2. หนงั สอื แตล่ ะเล่มจะมีสญั ลกั ษณท์ ีเ่ ขา้ ใจง่าย แทนเน้ ือเรอ่ื งในแตล่ ะ หมวดหมู่และตาแหน่งการจดั วางบนช้นั หนงั สอื ท่แี น่นอน 3. หนงั สอื ท่ีมีลกั ษณะคาประพนั ธอ์ ยา่ งเดยี วกนั จะรวมอยทู่ ี่เดียวกนั 4. ช่วยใหเ้ จา้ หนา้ ท่หี อ้ งสมุดจดั หนงั สอื เขา้ ท่ไี ดถ้ กู ตอ้ งและรวดเรว็ 5. ทาใหผ้ ใู้ ชส้ ามารถคน้ หาหนงั สอื ไดส้ ะดวกรวดเรว็ ประหยดั เวลา 6. ช่วยใหท้ ราบจานวนหนงั สอื แตล่ ะหมวด ว่ามีจานวนมากนอ้ ยเพียงใด 7. ช่วยเพิ่มประสทิ ธภิ าพในการสบื คน้ สารสนเทศในหอ้ งสมุด

ระบบการจดั หมู่หนงั สือที่นิยมใชใ้ นปัจจบุ นั ระบบการจดั หมู่หนังสือมีหลายระบบ เป็ นระบบที่ใชส้ ญั ลกั ษณ์ แทนเน้ ือหาของหนังสือ สามารถแบ่งออกเป็ นหมวดใหญ่ และ หมวดย่อย ตามลาดบั การเลือกใชร้ ะบบการจดั หมวดหมู่ข้ ึนอยู่ กับประเภทของหอ้ งสมุด และระบบการจัดหมวดหมู่หนังสือที่ หอ้ งสมุดของสถานศึกษาในประเทศไทยท่ีนิยมใช้กันอย่าง แพร่หลาย มี 2 ระบบ ไดแ้ ก่ ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกัน และ ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี

การจดั หมู่หนังสือระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกัน เรียกย่อๆ ว่า “ระบบหอสมุดรัฐสภา” หรือ ระบบแอล.ซี. (L.C.) เป็ นระบบที่ใช้สัญลักษณ์ตัวอักษรโรมันและตัวเลขอา รบิกแทนเนื้อหาของหนังสือ ซึ่งจะใช้ตัวอักษรตัวพิมพ์ใหญ่ต้ังแต่ A–Z และ เลขอารบิก 1– 9999 ยกเว้น I, O, W, X, Y มเี ว้นไว้สาหรับเนื้อหาความรู้ ใหม่ๆ ทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ ในอนาคต แบ่งเป็ น 20 หมวดหลกั จากหมวดใหญ่ไปหาหมวด ย่อย คดิ ค้นโดย ดร.เฮอร์เบิร์ต พตั นัม (Dr.Herbert Putnum) ชาวอเมริกัน เป็ นบรรณารักษ์ของหอสมดุ รัฐสภาอเมริกนั เม่ือปี ค.ศ.1899

การจดั หมู่หนังสือระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั การแบ่งคร้ังที่ 1 หรือหมวดใหญ่ คือ แบ่งเนื้อหาวชิ า เป็ น 20 หมวดใหญ่ ดังนี้ A หนังสืออ้างองิ ท่ัวไป หนังสือพมิ พ์ วารสาร สิ่งพมิ พ์ของสมาคม B ปรัชญา ตรรกวทิ ยา จติ วทิ ยา สุนทรียศาสตร์ C ประวตั ิอารยธรรม โบราณคดี จดหมายเหตุ พงศาวดาร D ประวตั ิศาสตร์ทั่วไป ประวตั ิศาสตร์โลกตะวนั ออก E-F ประวตั ิศาสตร์ ภูมศิ าสตร์การท่องเท่ียว G ภูมศิ าสตร์ท่ัวไป มานุษยวทิ ยาและการบันเทิง H สังคมศาสตร์ J รัฐศาสตร์ การเมือง การปกครอง K กฎหมาย

การจดั หมู่หนังสอื ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกนั L การศึกษา M การดนตรี N ศิลปกรรม P ภาษาและวรรณคดี Q วิทยาศาสตรท์ วั ่ ไป คณิตศาสตร์ R แพทยศาสตร์ S เกษตรกรรม การเล้ ียงสตั ว์ การประมง T เทคโนโลยี U ยทุ ธศาสตร์ V นาวิกศาสตร์ Z บรรณานุกรม และบรรณารกั ษศาสตร์

การจดั หมู่หนังสือระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั การแบ่งคร้ังท่ี 2 หรือหมวดย่อย คือ แบ่งแต่ละหมวดใหญ่ออกเป็ นหมวดย่อย โดยใช้ ตัวอักษรโรมันตัวใหญ่สองตัวแทนเนื้อหาของหนังสือ ยกเว้น หมวด E-F หมวด K และ หมวด Z เช่น หมวด A แบ่งเป็ นหมวดย่อย ดงั นี้ AC รวมบทนิพนธ์ รวมเรื่อง หนังสือชุด AF สารานุกรม AG พจนานุกรม และหนังสืออ้างองิ ท่ัวไป AM พพิ ธิ ภัณฑสถาน นักสะสมและการเกบ็ รวบรวม AN หนังสือพมิ พ์ AP วารสาร AS สถาบันและสมาคมทางวชิ าการ AY หนังสือรายปี สมพตั สร นามานุกรม AZ ประวตั ิของนักวชิ าการ ทุนการศึกษาและการเรียนรู้

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั การแบง่ ครง้ั ท่ี 3 หรอื หมู่ยอ่ ย โดยวิธกี ารเตมิ ตวั เลขอารบิก ตง้ั แต่ 1-9999 เช่น วารสาร PN วารสารสากล PN1 วารสารอเมริกนั และองั กฤษ PN2 ประวตั แิ ละวิจารณ์ PN86 ผแู้ ตง่ อเมริกนั องั กฤษ PN101

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกนั การแบ่งคร้งั ที่ 4 หรือจุดทศนิยม โดยใชจ้ ุดคนั ่ และตามดว้ ยตวั อกั ษร และตวั เลขเพื่อแสดงรายละเอียดหมวดเรื่อง หรอื รูปแบบ หรอื ประเทศ เช่น เทคโนโลยี T คหกรรมศาสตร์ TX อาหารและโภชนาการ TX36 อาหารและโภชนาการของเฉพาะกลมุ่ คน TX361 อาหารและโภชนาการของผสู้ ูงอายุ TX361.A3 อาหารและโภชนาการของเดก็ TX361.C5

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี นิยมเรียกส้ัน ๆ ว่า ระบบ D.D.C. หรือ (Dewey Decimal Classification) เป็ นระบบการจดั หมวดหมู่หนังสือ ที่ใชส้ ญั ลกั ษณต์ วั เลขอารบิกแทนเน้ ือหาของหนังสือ โดย เมลวิล ดิวอ้ ี (Melvil Dewey) ชาวอเมรกิ นั เป็ นผคู้ ิดคน้ การจดั หมู่ระบบน้ ีข้ ึน ขณะท่ี เป็ นนักศึกษาและผูช้ ่วยบรรณารักษ์ อยู่ที่มหาวิทยาลัยแอมเฮอรต์ รฐั แมสซาซูเสตส์ ประเทศสหรฐั อเมรกิ า

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี เมลวิล ดิวอ้ ี (Melvil Dewey) บรรณารักษ์ชาวอเมริกัน เกิดเม่ือวันที่ 10 ธันวาคม ค.ศ.1851 เป็ นผู้คิดค้นระบบการจัดหมู่หนังสื อ แบบทศนิยมข้ ึน ยังเป็ นผูห้ น่ึงท่ีริเร่ิมก่อต้ังสมาคม หอ้ งสมุดอเมริกัน ซ่ึงเป็ นสมาคมอาชีพบรรณารักษ์ แห่งแรกในโลก เม่ือเดือนกรกฎาคม ค.ศ.1976 ยงั เป็ นผูจ้ ดั ต้งั โรงเรียนบรรณารักษศาสตรแ์ ห่งแรกข้ ึน ท่ีมหาวิทยาลัยโคลัมเบียนิวยอร์กเม่ือ ค.ศ. 1887 เร่ิมพิมพ์หนังสือการจัดหมวดหมู่คร้ังแรกเมื่อปี ค.ศ. 1876 ดวิ อ้ เี ป็ นผรู้ ิเรมิ่ การจดั กิจกรรมใหม่ๆ ในวงการ วิชาชีพบรรณารักษศาสตร์ ดิวอ้ ีถึงแก่กรรมเม่ือวันที่ 26 ธนั วาคม ค.ศ.1931

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี (Dewey Decimal Classification) เป็ นระบบการจดั หมู่ หนงั สอื ท่ใี ชส้ ญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาหนังสอื เป็ นตวั เลขอารบิกและทศนิยม การแบ่งประเภทของหนังสือเป็ น 10 หมวดใหญ่ และจากหมวดใหญ่ แต่ละ หมวดแบ่งยอ่ ยออกไปอีก 10 หมวดย่อย แต่ละหมวดย่อยแบ่งเป็ น 10 หมู่ย่อย ซ่ึงสามารถจดจาไดง้ า่ ย นิยมใชก้ นั ทวั ่ โลก โดยแบง่ ไดด้ งั น้ ี การแบง่ หมู่คร้งั ที่ 1 ใชต้ วั เลขหลกั รอ้ ยเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาวิชา การแบง่ หมู่คร้งั ที่ 2 ใชต้ วั เลขหลกั สิบเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาวิชา การแบ่งหมู่คร้งั ที่ 3 ใชต้ วั เลขหลกั หน่วยเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาวิชา

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี การแบ่งหมู่ คร้งั ท่ี 1 แบ่งหนงั สือออกเป็ นหมวดใหญ่ 10 หมวด โดยใชต้ วั เลข หลกั รอ้ ยแทนเน้ ือหาวิชา 000 เบ็ดเตล็ด ความรูท้ วั ่ ไป (General) 100 ปรชั ญา (Philosophy) จติ วิทยา (Psychology) 200 ศาสนา (Religion) 300 สงั คมศาสตร์ (Social Science) 400 ภาษา (Language) 500 วิทยาศาสตรบ์ ริสุทธ์ิ (Pure Science) คณิตศาสตร์ (Match) 600 วิทยาศาสตรป์ ระยกุ ต์ (Applied Science) เทคโนโลยี (Technology) 700 ศิลปะและการบนั เทงิ (Art and Recreation ) 800 วรรณคดี (Literature) 900 ประวตั ศิ าสตร์ (History) ภมู ิศาสตร์ (Geography)

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี 000 เบ็ดเตล็ด ความรูท้ วั ่ ไป คอมพิวเตอร์ การอา่ น วารสารศาสตร์ สารนิเทศศาสตร์ 100 ปรชั ญา จติ วิทยา ตรรกศาสตร์ จรยิ ศาสตร์ ศีลธรรม 200 ศาสนา 300 สงั คมศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ รฐั ศาสตร์ การเมือง การปกครอง กฎหมาย การคมนาคม การบรหิ ารรฐั กิจ การทหาร การศึกษา การสื่อสาร 400 ภาษา 500 วิทยาศาสตรบ์ รสิ ุทธ์ิ คณิตศาสตร์ ดาราศาสตร์ พฤกษศาสตร์ ธรรมชาตวิ ิทยา ฟิ สิกส์ เคมี ชีววิทยา 600 วิทยาศาสตรป์ ระยกุ ต์ เทคโนโลยี แพทยศ์ าสตร์ คหกรรมศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ การจดั การธุรกิจ 700 ศิลปะและการบนั เทิง วิจติ รศิลป์ มณั ฑนศิลป์ นันทนาการ การถ่ายภาพ ดนตรี กีฬา 800 วรรณคดี วรรณกรรม 900 ประวตั ิศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ชีวประวตั ิ แผนท่ีและการท่องเท่ียว

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี การแบง่ หมู่ คร้งั ท่ี 2 แบง่ หนงั สอื ออกเป็ นหมวดใหญ่ 10 หมู่ยอ่ ย โดยใชต้ วั เลข หลกั สบิ แทนเน้ ือหาวิชา หมวด 000 เบ็ดเตลด็ ความรูท้ วั ่ ไป 010 บรรณานุกรม 020 บรรณารกั ษศาสตรแ์ ละสารนิเทศศาสตร์ 030 สารานุกรม หนงั สอื รวบรวมความรูท้ วั ่ ไป 040 (ไม่ไดก้ าหนดใช)้ 050 ส่งิ พิมพต์ อ่ เนื่อง วารสาร และดรรชนีของสง่ิ พมิ พ์ 060 องคก์ ารตา่ งๆ และพพิ ิธภณั ฑว์ ิทยา 070 วารสารศาสตร์ การพิมพ์ 080 ชุมนุมนิพนธ์ รวมเร่ืองทวั ่ ไป 090 หนังสอื หายาก และหนงั สือตน้ ฉบบั ตวั เขียน

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 000

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 100 ปรชั ญา จติ วิทยา 110 อภิปรชั ญา 120 ทฤษฎขี องอภิปรชั ญา ทฤษฎแี ห่งความรู้ ความเป็ นมนุษย์ 130 จติ วิทยานามธรรม 140 ความคดิ ทางปรชั ญาเฉพาะกลมุ่ 150 จติ วิทยา 160 ตรรกวิทยา 170 จรยิ ศาสตร์ จรยิ ธรรม ศีลธรรม 180 ปรชั ญาตะวนั ออก ปรชั ญาโบราณ ปรชั ญาสมยั กลาง 190 ปรชั ญาตะวนั ตกสมยั ปัจจบุ นั

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 100

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 200 ศาสนา 210 ศาสนาธรรมชาติ 220 คมั ภีรไ์ บเบิล 230 เทววิทยาตามแนวครสิ ตศ์ าสนา 240 ศีลธรรมของชาวครสิ เตยี น 250 ระเบยี บแบบแผนของศาสนาครสิ ต์ 260 สงั คมของชาวครสิ ต์ และศาสนศาสตร์ 270 ประวตั ศิ าสนาครสิ ต์ 280 นิกายตา่ งๆ ในศาสนาครสิ ต์ 290 ศาสนาเปรยี บเทยี บ และศาสนาอ่นื ๆ

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 200

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 300 สงั คมศาสตร์ 310 สถิตทิ วั ่ ไป 320 รฐั ศาสตร์ 330 เศรษฐศาสตร์ 340 กฎหมาย 350 รฐั ประศาสนศาสตร์ การบรหิ ารรฐั กิจ การบรหิ ารกองทพั 360 ปัญหาสงั คม สวสั ดภิ าพสงั คม การบรหิ ารสงั คม 370 การศกึ ษา 380 การพาณิชย์ การสอ่ื สาร การขนสง่ 390 ขนบธรรมเนียมประเพณี คตชิ นวิทยา

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 300

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 400 ภาษา 410 ภาษาเปรยี บเทียบ 420 ภาษาองั กฤษ 430 ภาษาเยอรมนั และภาษาในกล่มุ เยอรมนั 440 ภาษาฝรงั ่ เศส 450 ภาษาอิตาเลียน ภาษารูมาเนียน 460 ภาษาสเปนและภาษาโปรตเุ กส 470 ภาษาละตนิ 480 ภาษากรกี และกลมุ่ ภาษากรกี 490 ภาษาอน่ื ๆ

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 400

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 500 วิทยาศาสตรบ์ รสิ ุทธ์ิ คณิตศาสตร์ 510 คณิตศาสตร์ 520 ดาราศาสตร์ 530 ฟิ สกิ ส์ 540 เคมี 550 ธรณีวิทยา เรอ่ื งราวเกี่ยวกบั โลก 560 ชีวิตโบราณศึกษา บรรพชีวินวิทยา 570 วิทยาศาสตรข์ องสง่ิ มีชีวิต 580 วิทยาศาสตรเ์ กี่ยวกบั พืช (พฤกษศาสตร)์ 590 วิทยาศาสตรเ์ กี่ยวกบั พชื (สตั วศาสตร)์

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 500

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 600 วิทยาศาสตรป์ ระยุกต์ เทคโนโลยี 610 แพทยศาสตร์ 620 วิศวกรรมศาสตร์ 630 เกษตรศาสตร์ 640 คหกรรมศาสตร์ และชีวิตครอบครวั 650 ธุรกิจและการจดั การธุรกิจ 660 วิศวกรรมเคมีและเทคโนโลยที เ่ี ก่ียวขอ้ ง 670 โรงงานอตุ สาหกรรม ผลิตภณั ฑจ์ ากโรงงาน 680 โรงงานผลิตสนิ คา้ เบด็ เตลด็ อื่นๆ 690 การก่อสรา้ งและวสั ดกุ ่อสรา้ ง

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 600

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 700 ศลิ ปะการบนั เทิง วิจติ รศลิ ป์ มณั ฑณศลิ ป์ 710 ภูมิสถาปัตย์ การออกแบบพ้ นื ท่ี 720 สถาปัตยกรรม 730 ประตมิ ากรรมและศลิ ปกรรมพลาสตกิ 740 มณั ฑนศิลป์ การวาดเขียน และศลิ ปะตกแตง่ 750 จติ รกรรม 760 ศลิ ปะการพมิ พ์ ศิลปะกราฟิ ก 770 การถ่ายภาพ 780 ดนตรี 790 นนั ทนาการ ศิลปะการแสดงการกีฬา

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 700

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 800 วรรณคดี 810 วรรณคดอี เมรกิ นั 820 วรรณคดีองั กฤษ 830 วรรณคดเี ยอรมนั 840 วรรณคดฝี รงั ่ เศส 850 วรรณคดีอติ าเลยี น 860 วรรณคดสี เปนและโปรตเุ กส 870 วรรณคดลี ะตนิ 880 วรรณคดกี รกี 890 วรรณคดอี ่ืนๆ

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 800

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 900 ประวตั ศิ าสตร์ ภมู ิศาสตร์ 910 ภมู ิศาสตรแ์ ละการท่องเทย่ี ว 920 ชีวประวตั ิ ประวตั บิ ุคคล 930 ประวตั ศิ าสตรโ์ ลกโบราณ 940 ประวตั ศิ าสตรย์ โุ รป 950 ประวตั ศิ าสตรเ์ อเชีย 960 ประวตั ศิ าสตรแ์ อฟรกิ า 970 ประวตั ศิ าสตรอ์ เมรกิ าเหนือ 980 ประวตั ศิ าสตรอ์ เมรกิ าใต้ 990 ประวตั ศิ าสตรส์ ว่ นอืน่ ๆ ของโลกและบรเิ วณนอกโลก

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 900

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี การแบง่ ครง้ั ท่ี 3 แตล่ ะหมวดยอ่ ยสามารถแบ่งออกไดอ้ กี 10 หมู่ยอ่ ย ตวั อยา่ งเช่น หมวด 950 ประวตั ศิ าสตรเ์ อเชียทวั ่ ไป 951 ประวตั ศิ าสตรจ์ นี 952 ประวตั ศิ าสตรญ์ ่ีป่ ุน 953 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศซาอุดอิ าระเบีย 954 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศอินเดยี 955 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศอิหรา่ น 956 ประวตั ศิ าสตรก์ ลมุ่ ประเทศตะวนั ออกไกล 957 ประวตั ศิ าสตรร์ สั เซียในเอเชีย 958 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศกลางทวีปเอเชีย 959 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศในแหลมอินโดจนี

การจดั หมวดหมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี นอกจากการแบ่งหมวดหมู่ออกเป็ น 3 หมวดยอ่ ยแลว้ ยงั แบง่ ยอ่ ยละเอียดและ คนั ่ ดว้ ยจดุ ทศนิยม ตวั อยา่ งเช่น หมวด 400 ภาษา 400 ภาษา 490 ภาษาอื่น ๆ 495 ภาษาตะวนั ออก 495.9 ภาษาอ่ืน ๆ ในเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ 495.91 ภาษาไทย 495.911 ภาษาพดู ภาษาเขียนมาตรฐานของไทย 495.9115 สทั ศาสตรภ์ าษาไทย การออกเสียงคา 495.91152 การสะกดการนั ตค์ าภาษาไทย 495.918 การใชภ้ าษาไทย ใชค้ า การเลอื กคาใชต้ ามตอ้ งการ 495.9181 แบบเรยี นภาษาไทยระดบั อนุบาล

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี สญั ลกั ษณแ์ ทนหนังสือลกั ษณะพเิ ศษ หนงั สือบางประเภทที่มีลกั ษณะพิเศษ เช่น หนังสืออา้ งอิง หนงั สือนวนิยาย เร่ืองส้นั หนังสือสาหรบั เด็กและเยาวชน จะกาหนดสญั ลกั ษณใ์ นรูปของ อกั ษรย่อแทนประเภทของหนังสือ โดยสญั ลกั ษณน์ ้ ีจะปรากฏอยูเ่ หนือ เลขหมู่หนงั สอื หรือแทนตาแหน่งเลขหมู่หนงั สอื ตวั อยา่ งเช่น นวนิยายภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ น เร่ืองส้นั ภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ รส หนังสืออา้ งอิงภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ อ รายงานการวิจยั ภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ วจ วิทยานิพนธภ์ าษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ วพ

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื ลกั ษณะพเิ ศษ

เลขเรยี กหนงั สอื เลขเรียกหนงั สือ (Call Number) หมายถึง สญั ลกั ษณท์ ่ีหอ้ งสมุด กาหนดข้ ึนใช้แทนหนังสือแต่ละเล่ม เลขเรียกหนังสือ ประกอบดว้ ย เลขหมู่หนังสือ อักษรช่ือผูแ้ ต่ง เลขผู้แต่ง และ อักษรชื่อเร่ือง ในบางกรณีอาจมีสัญลักษณ์อื่นเพิ่มข้ ึน เช่น เพ่ิมเคร่ืองหมาย อกั ษรย่อ ตวั เลขแสดงปี ท่ีพิมพ์ เพื่อแสดงว่า หนงั สอื เล่มน้ ีแตกตา่ งจากเลม่ อื่น

เลขเรยี กหนงั สอื สว่ นประกอบของเลขเรียกหนงั สือ 1. เลขหมู่หนังสือ (Classification Number) เป็ นสัญลักษณท์ ี่กาหนดข้ ึน เพื่อแสดงเน้ ือหาสาระของหนงั สอื 2. อกั ษรชื่อผแู้ ตง่ เป็ นสญั ลกั ษณท์ ใี่ ชอ้ กั ษรตวั แรกของชอื่ ผแู้ ตง่ หนงั สอื 3. เลขผแู้ ตง่ หรอื รหสั ผแู้ ตง่ (Author Number) กาหนดมาจากช่ือและนามสกุล ของผแู้ ตง่ หนงั สอื เรยี งตามลาดบั พยญั ชนะท้งั ภาษาไทยและภาษาองั กฤษ 4. อกั ษรชื่อเรอื่ ง (Work mark) เป็ นสญั ลกั ษณท์ ่ีใชอ้ กั ษรตวั แรกของช่ือหนงั สอื

เลขเรียกหนงั สอื ตวั อยา่ งเลขเรียกหนังสอื ภาษาไทย หนงั สือชื่อเรือ่ ง การใชห้ อ้ งสมุดยุคใหม่ แตง่ โดย น้าทิพย์ วิภาวิน 025.56 เลขหมู่หนงั สือ อกั ษรตวั แรกชื่อเรือ่ ง อกั ษรตวั แรกช่ือผแู้ ตง่ น522ก (การใชห้ อ้ งสมุดยคุ ใหม่) (น้าทพิ ย์ วิภาวิน) เลขผแู้ ตง่ หรือรหสั ผแู้ ตง่ เครือ่ งหมายบอกวา่ ฉ.2 หลายฉบบั (ฉบบั ท)ี่

เลขเรยี กหนังสือ สญั ลกั ษณแ์ ทนเลขเรียกหนังสือ อาจจะมีสญั ลกั ษณอ์ ย่างอ่ืนเพิ่มเติมไดอ้ ีก เช่น 1. กรณีหนังสือเรื่องเดยี วกนั แตม่ ีหลายฉบบั ซ้ากนั หนงั สือภาษาไทย มกั จะใช้ ฉ. ตามดว้ ยตัวเลขอารบิค ตามจานวนเล่มท่ีซ้าเช่น ฉ.2 ฉ.3 และถ้าเป็ น ภาษาองั กฤษ ใช้ C. (Copies) ตามดว้ ยตวั เลขอารบิค ตามจานวนเลม่ ท่ีซ้าใน หนังสือภาษาองั กฤษ เช่น C.2, C.3 2. กรณีหนงั สอื เร่ืองเดียวกนั แตม่ ีหลายเล่มตอ่ กนั หนังสือภาษาไทย มักจะใช้ ล. ตามดว้ ยเลขอารบิค ตามลาดบั เลม่ ตง้ั แตเ่ ลม่ ท่ี 1 เป็ นตน้ ไป เช่น ล.1 ล.2 ล.3 และถา้ เป็ นภาษาองั กฤษใช้ V. (Volumes) ตามดว้ ยเลขโรมันหรือเลขอารบิค ตามลาดบั เลม่ เช่น V.1, V.2, V.3 หรือ V.l, V.ll, V.lll

เลขเรียกหนงั สือ ตวั อยา่ งเลขเรยี กหนงั สืออา้ งองิ ภาษาไทย หนงั สอื อา้ งอิงชื่อเรอื่ ง สารานุกรมไทยสาหรบั เยาวชน เลม่ 3 แตง่ โดย โครงการสารานุกรมไทยสาหรบั เยาวชน หนงั สอื อา้ งองิ อ. 039.95911 เลขหมู่หนงั สอื อกั ษรตวั แรกชื่อผแู้ ตง่ ค691ส อกั ษรตวั แรกชื่อเรอ่ื ง เครอื่ งหมายบอกว่า ล.3 เลขผแู้ ตง่ หรอื รหสั ผแู้ ตง่ หลายเล่ม(เล่มท่ี)

การจดั เก็บและเรียงทรพั ยากรสารสนเทศ 1. การจัดเรียงหนังสือบนช้ัน แยกหนังสือที่ประเภทเดียวกันออกเป็ นกลุ่ม เรียงตามลาดบั สญั ลกั ษณท์ ่ใี ชแ้ ทนเน้ ือหาหนังสือ 2. การจดั เก็บวารสาร จดั เรียงไวต้ ามลาดบั ตวั อกั ษรช่ือวารสาร 3. การจดั เก็บจลุ สารและกฤตภาค จะจดั แบ่งออกเป็ นเรื่อง ๆ โดยบรรณารักษ์ กาหนดหวั เรื่องใหจ้ ุลสารและกฤตภาคแตล่ ะช่ือเร่ือง เก็บเรียงใส่แฟ้มตาม หวั เร่ืองและ จดั เรียงแฟ้มท้งั หมดตามลาดบั ตวั อกั ษร 4. การจดั เก็บวสั ดไุ ม่ตพี มิ พป์ ระเภทสื่อโสตทศั น์ จดั เรียงตามลาดบั เลขทะเบียน ของสอ่ื โสตทศั นแ์ ตล่ ะประเภท เรียงจากนอ้ ยไปหามาก กาหนดใชอ้ กั ษรโรมนั ตวั ใหญ่หรืออกั ษรย่อ และเลขทะเบียนเป็ นสญั ลักษณแ์ ทนวัสดุแต่ละช้ ิน และจดั หมวดหมู่วสั ดไุ ม่ตพี ิมพเ์ ช่นเดียวกนั การจดั หมวดหมู่หนังสือ