media

ส่อื สิ่งพมิ พ์

1 สื่อสิ่งพิมพ์ความหมายของสื่อสิ่งพิมพ์ พจนานุกรมฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถานไดใ้ หค้ วามหมายคาทเ่ี ก่ยี วกบั “สอ่ื สงิ่ พมิ พ”์ ไวว้ า่ “สง่ิ พมิ พ์ หมายถงึ สมดุ แผ่นกระดาษ หรอื วตั ถุใด ๆ ทพ่ี มิ พข์ น้ึ รวมตลอดทงั้ บทเพลงแผนท่ี แผนผงั แผนภาพ ภาพวาด ภาพระบายสี ใบประกาศ แผ่นเสยี ง หรอื สง่ิ อ่นื ใดอนั มีลกั ษณะเช่นเดยี วกนั ” “ส่อื หมายถงึ ก. ทาการตดิ ต่อใหถ้ งึ กนั ชกั นาใหร้ จู้ กั กนั น. ผหู้ รอื สง่ิ ทท่ี าการตดิ ต่อใหถ้ งึ กนั หรอื ชกั นาใหร้ จู้ กั กนั ” “พมิ พ์ หมายถงึ ก. ถ่ายแบบ, ใชเ้ ครอ่ื งจกั รกดตวั หนงั สอื หรอื ภาพ เป็นตน้ ใหต้ ดิ บนวตั ถุเช่น แผ่นกระดาษ ผา้ ทาใหเ้ ป็นตวั หนงั สอื หรอื รปู รอยอยา่ งใด ๆ โดยการกดหรอื การใชพ้ มิ พห์ นิเครอ่ื งกล วธิ เี คมี หรอื วธิ อี ่นื ใด อนั อาจใหเ้ กดิ เป็นสงิ่ พมิ พข์ น้ึ หลายสาเนา น. รปู , รปู รา่ ง, รา่ งกาย, แบบ” ดงั นนั้ “สอ่ื สง่ิ พมิ พ”์ จงึ มคี วามหมายวา่ “สง่ิ ทพ่ี มิ พข์ น้ึ ไมว่ า่ จะเป็นแผ่นกระดาษหรอื วตั ถุใด ๆ ดว้ ยวธิ กี ารต่าง ๆ อนั เกดิ เป็นชน้ิ งานทม่ี ลี กั ษณะเหมอื น ตน้ ฉบบั ขน้ึ หลายสาเนาในปรมิ าณมากเพอ่ื เป็นสง่ิ ทท่ี าการตดิ ต่อ หรอื ชกั นาใหบ้ คุ คลอ่นื ไดเ้ หน็ หรอื ทราบ ขอ้ ความต่าง ๆ”ประวตั ิสื่อส่ิงพิมพ์ ประวตั กิ ารพมิ พ์ “หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตรศ์ ลิ ปะไดป้ รากฏบนผนงั ถ้าอลั ตามริ า (Altamira) ในสเปนและถ้าลาสควกั ซ์ (Lascaux) ในฝรงั่ เศส มผี ลงานแกะสลกั หนิ แกะสลกั ผนงั ถา้ เป็นรูปสตั ว์

2ลายเสน้ จงึ เป็นหลกั ฐานในการแกะพมิ พ์ เป็นครงั้ แรกของมนุษย์ หลงั จากนนั้ ไดม้ บี ุคคลคดิวธิ กี ารทากระดาษขน้ึ จนมาเป็นการพมิ พใ์ นปจั จบุ นั นัน่ คอื ไซลนั่ ซง่ึ มเี ชอ้ื สายจนี ชาวจนี ได้ผลติ ทาหมกึ แทง่ ขน้ึ ซง่ึ เรยี กว่า “บกั๊ ” ประวตั กิ ารพมิ พใ์ นประเทศไทย ในสมยั สมเดจ็ พระนารายณ์มหาราช กรงุ ศรอี ยธุ ยา ไดเ้ รมิ่ แต่งและพมิ พห์ นงั สอื คาสอนทางศาสนา ครสิ ตข์ น้ึ และหลงั จากนนั้ หมอบรดั เลยเ์ ขา้ มาเมอื งไทย และไดเ้ รม่ิ ดา้ นงานพมิ พ์จนสนใจเป็นธุรกจิ ดา้ นการพมิ พ์ ในเมอื งไทย พ.ศ.2382 ไดพ้ มิ พเ์ อกสารทางราชการเป็นชน้ิ แรกคอื หมายประกาศหา้ มสบู ฝิ่น ซง่ึ พระบาทสมเดจ็ พระนงั่ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงโปรดใหจ้ า้ งพมิ พ์จานวน 9,000 ฉบบั ต่อมาเมอ่ื วนั ท่ี 4 ก.ค.2387 ไดอ้ อกหนงั สอื ฉบบั แรกขน้ึ คอื บางกอกรคี อรด์เดอร์ (Bangkok Recorder) เป็นจดหมายเหตุอย่างสนั้ ออกเดอื นละ 2 ฉบบั และใน 15 ม.ิ ย. พ.ศ.2404 ไดพ้ มิ พห์ นงั สอื เลม่ ออกจาหน่ายโดยซอ้ื ลขิ สทิ ธจิ ์ าก หนงั สอื นริ าศลอนดอนของหมอ่ มราโชทยั และไดเ้ รม่ิ ตน้ การซอ้ื ขาย ลขิ สทิ ธ ิิิ์จาหน่ายในเมอื งไทย หมอบรดั เลยไ์ ดถ้ งึ แก่กรรมในเมอื งไทยกจิ การ การพมิ พข์ องไทยจงึ เรมิ่ ตน้ เป็นของไทย หลงั จากนนั้ ใน พ.ศ.2500 ประเทศไทยจงึ นา เครอ่ื งพมิ พแ์ บบโรตารี ออฟเซท (Rotary off Set) มาใชเ้ ป็นครงั้ แรก โรงพมิ พไ์ ทยวฒั นาพานิชนาเครอ่ื งหลอ่ เรยี งพมิ พ์ Monotype มาใชก้ บั ตวั พมิ พภ์ าษาไทย ธนาคาร แห่งประเทศไทยไดจ้ ดั โรงพมิ พธ์ นบตั รในเมอื งไทยขน้ึ ใชเ้ องประเภทของสื่อสิ่งพิมพ์ สื่อสิ่งพิมพป์ ระเภทหนังสือ - หนงั สอื สารคดี ตารา แบบเรยี น เป็นส่อื สงิ่ พมิ พท์ แ่ี สดงเน้อื หาวชิ าการในศาสตรค์ วามรตู้ ่าง ๆ เพอ่ื สอ่ื ใหผ้ อู้ ่าน เขา้ ใจความหมาย ดว้ ยความรทู้ เ่ี ป็นจรงิ จงึ เป็นสอ่ื สง่ิ พมิ พท์ เ่ี น้นความรอู้ ยา่ งถูกตอ้ ง - หนงั สอื บนั เทงิ คดี เป็นส่อื สง่ิ พมิ พท์ ผ่ี ลติ ขน้ึ โดยใชเ้ รอ่ื งราวสมมติ เพ่อื ใหผ้ อู้ ่านไดร้ บั ควา เพลดิ เพลนิสนุกสนาน มกั มขี นาดเลก็ เรยี กวา่ หนงั สอื ฉบบั กระเป๋ า หรอื Pocket Book ได้ สื่อสิ่งพิมพเ์ พ่ือเผยแพร่ข่าวสาร - หนงั สอื พมิ พ์ (Newspapers) เป็นส่อื สงิ่ พมิ พท์ ผ่ี ลติ ขน้ึ โดยนาเสนอเรอ่ื งราว ขา่ ว

3สารภาพและความคดิ เหน็ ในลกั ษณะของแผ่นพมิ พ์ แผน่ ใหญ่ ทใ่ี ชว้ ธิ กี ารพบั รวมกนั ซง่ึ ส่อื สงิ่ พมิ พช์ นิดน้ี ได้พมิ พอ์ อกเผยแพรท่ งั้ ลกั ษณะ หนงั สอื พมิ พร์ ายวนั , รายสปั ดาห์ และรายเดอื น - วารสาร, นิตยสาร เป็นส่อื สงิ่ พมิ พท์ ผ่ี ลติ ขน้ึ โดยนาเสนอสาระ ขา่ ว ความบนั เทงิ ทม่ี ีรปู แบบการนาเสนอ ทโ่ี ดดเดน่ สะดดุ ตา และสรา้ งความสนใจใหก้ บั ผอู้ ่าน ทงั้ น้กี ารผลติ นนั้ มีการ กาหนดระยะเวลาการออกเผยแพรท่ แ่ี น่นอน ทงั้ ลกั ษณะวารสาร, นติ ยสารรายปกั ษ์ (15 วนั )และ รายเดอื น - จลุ สาร เป็นสอ่ื สงิ่ พมิ พท์ ผ่ี ลติ ขน้ึ แบบไม่มงุ่ หวงั ผลกาไร เป็นแบบใหเ้ ปล่าโดยใหผ้ อู้ ่านไดศ้ กึ ษาหาความรู้ มกี าหนดการออกเผยแพรเ่ ป็นครงั้ ๆ หรอื ลาดบั ต่าง ๆ ในวาระพเิ ศษ - สง่ิ พมิ พโ์ ฆษณา - โบรช์ วั ร์ (Brochure) เป็นสอ่ื สงิ่ พมิ พท์ ม่ี ลี กั ษณะเป็นสมดุ เล่มเลก็ ๆ เยบ็ ตดิ กนัเป็นเลม่จานวน 8 หน้าเป็น อย่างน้อย มปี กหน้าและปกหลงั ซง่ึ ในการแสดงเน้อื หาจะเกย่ี วกบั โฆษณาสนิ คา้ - ใบปลวิ (Leaflet, Handbill) เป็นส่อื สงิ่ พมิ พใ์ บเดยี ว ทเ่ี น้นการประกาศหรอืโฆษณา มกั มขี นาด A4 เพ่อื งา่ ยในการแจกจา่ ย ลกั ษณะการแสดงเน้อื หาเป็นขอ้ ความทผ่ี อู้ ่านอ่านแลว้ เขา้ ใจง่าย - แผน่ พบั (Folder) เป็นสอ่ื สงิ่ พมิ พท์ ผ่ี ลติ โดยเน้นการนาเสนอเน้อื หา ซง่ึ เน้อื หาท่ีนาเสนอนนั้เป็นเน้อื หา ทส่ี รปุ ใจความสาคญั ลกั ษณะมกี ารพบั เป็นรปู เลม่ ต่าง ๆ - ใบปิด (Poster) เป็นส่อื สง่ิ พมิ พโ์ ฆษณา โดยใชป้ ิดตามสถานทต่ี ่าง ๆ มขี นาดใหญ่เป็นพเิ ศษ ซง่ึ เน้นการนาเสนออยา่ งโดดเด่น ดงึ ดดู ความสนใจ สิ่งพิมพเ์ พื่อการบรรจภุ ณั ฑ์ เป็นสอ่ื สง่ิ พมิ พท์ ใ่ี ชใ้ นการห่อหุม้ ผลติ ภณั ฑก์ ารคา้ ต่าง ๆ แยกเป็นสงิ่ พมิ พห์ ลกั ไดแ้ ก่สงิ่ พมิ พท์ ใ่ี ชป้ ิดรอบขวด หรอื กระป๋ องผลติ ภณั ฑก์ ารคา้ สงิ่ พมิ พร์ อง ไดแ้ ก่ สงิ่ พมิ พท์ เ่ี ป็นกลอ่ งบรรจุ หรอื ลงั ส่ิงพิมพม์ ีค่า เป็นส่อื สงิ่ พมิ พท์ เ่ี น้นการนาไปใชเ้ ป็นหลกั ฐานสาคญั ต่าง ๆ ซง่ึ เป็นกาหนดตามกฎหมาย เช่น ธนาณตั ,ิ บตั รเครดติ , เชค็ ธนาคาร, ตวั ๋ แลกเงนิ , หนงั สอื เดนิ ทาง, โฉนด เป็นตน้ สิ่งพิมพล์ กั ษณะพิเศษ เป็นส่อื สง่ิ พมิ พม์ กี ารผลติ ขน้ึ ตามลกั ษณะพเิ ศษแลว้ แต่การใชง้ าน ไดแ้ ก่ นามบตั ร,

4บตั รอวยพร, ปฎทิ นิ ,บตั รเชญิ ,ใบส่งของ,ใบเสรจ็ รบั เงนิ ,สง่ิ พมิ พบ์ นแกว้ ,สงิ่ พมิ พบ์ นผา้ เป็นตน้ ส่ิงพิมพอ์ ิเลก็ ทรอนิกส์ เป็นสอ่ื สงิ่ พมิ พท์ ผ่ี ลติ ขน้ึ เพอ่ื ใชง้ านในคอมพวิ เตอร์ หรอื ระบบเครอื ข่ายอนิ เตอรเ์ น็ตไดแ้ ก่ Document Formats, E-book for Palm/PDA เป็นตน้บทบาทของสื่อสิ่งพิมพ์ ส่อื สงิ่ พมิ พม์ บี ทบาท ดงั ต่อไปน้ี 1. บทบาทของส่อื สงิ่ พมิ พใ์ นงานส่อื มวลชน สอ่ื สงิ่ พมิ พม์ คี วามสาคญั ในดา้ นการนาเสนอขอ้ มลูขา่ วสาร สาระ และความบนั เทงิ ซง่ึ เมอ่ื งานส่อื มวลชนต้องเผยแพร่ จงึ ตอ้ งผลติ สอ่ื สงิ่ พมิ พ์ เช่นหนงั สอื พมิ พ,์ วารสาร, นติ ยสาร เป็นตน้ 2. บทบาทของสอ่ื สง่ิ พมิ พใ์ นสถานศกึ ษา ส่อื สงิ่ พมิ พถ์ กู นาไปใชใ้ นสถานศกึ ษาโดยทวั่ ไปซง่ึ ทาให้ผเู้ รยี น ผสู้ อนเขา้ ใจในเน้อื หามากขน้ึ เช่น หนงั สอื ตารา แบบเรยี น แบบฝึกหดั สามารถพฒั นาไดเ้ ป็นเน้อื หาในระบบ เครอื ขา่ ยอนิ เตอรเ์ น็ตได้ 3. บทบาทของส่อื สง่ิ พมิ พใ์ นงานดา้ นธุรกจิ สอ่ื สง่ิ พมิ พท์ ถ่ี กู นาไปใชใ้ นงานธรุ กจิ ประเภทต่าง ๆ เช่น งานโฆษณา ไดแ้ ก่ การผลติ หวั จดหมาย/ซองจดหมาย, ใบเสรจ็ รบั เงนิ /ใบส่งของ,โฆษณาหน้าเดยี ว, นามบตั ร เป็นตน้ 4. บทบาทของสอ่ื สงิ่ พมิ พใ์ นงานธนาคารงานดา้ นการธนาคาร ซง่ึ รวมถงึ งานการเงนิและงานทเ่ี กย่ี วกบั หลกั ฐานทางกฎหมาย ไดน้ าสอ่ื สง่ิ พมิ พห์ ลาย ๆ ประเภทมาใชใ้ นการดาเนินงาน เชน่ ใบนาฝาก, ใบถอน, ธนบตั ร, เชค็ ธนาคาร, ตวั ๋ แลกเงนิ และหนงั สอื เดนิ ทาง 5. บทบาทของส่อื สง่ิ พมิ พใ์ นหา้ งสรรพสนิ คา้ และรา้ นคา้ ปลกี สอ่ื สงิ่ พมิ พท์ ท่ี างหา้ งสรรพสนิ คา้ หรอื รา้ นคา้ ปลกี ใชใ้ นการดาเนินธุรกจิ ไดแ้ ก่ ใบปิดโฆษณาต่าง ๆ ใบปลวิ ,แผน่ พบั , จลุ สาร

5การออกแบบและจดั หน้าส่ือสิ่งพิมพ์ หลกั การสรา้ งเอกสารสง่ิ พมิ พ์ ดงั รายละเอยี ดต่อไปน้ี 1. การระบคุ ่าต่าง ๆ ของโปรแกรม ไดแ้ ก่ ค่ากาหนดแถบไมบ้ รรทดั (Ruler) วา่ เป็นน้วิ ,เซนตเิ มตรหรอื มลิ ลเิ มตร และยงั มกี ารกาหนดระยะกระโดด หรอื ทเ่ี รยี กว่า Tab ซง่ึ ควรปรบั แต่งค่าเหล่าน้ีก่อนการพมิ พใ์ หเ้ หมาะกบั ความถนดั และเหมาะกบั งานพมิ พน์ นั้ จะช่วยใหก้ ารผลติ สอ่ื สงิ่ พมิ พ์เกดิ ความสะดวกรวดเรว็ และตรงกบั ความตอ้ งการ 2. การกาหนดค่าของกระดาษ กระดาษแบ่งตามผวิ ได้ 2 ประเภทคอื 2.1 กระดาษไมเ่ คลอื บผวิ เป็นกระดาษทไ่ี มม่ กี ารเคลอื บของผวิ กระดาษดว้ ยสารใดๆ จะมลี กั ษณะเป็นผวิ ขรุ ขระ 2.2 กระดาษเคลอื บผวิ เป็นกระดาษทม่ี กี ารเคลอื บผวิ ดว้ ยสารเคมที ผ่ี วิ กระดาษเพอ่ื ใหเ้ กดิ ความมนั และเรยี บ ซง่ึ มาตรฐานสงิ่ พมิ พข์ ององคก์ รระหวา่ งประเทศว่าดว้ ยมาตรฐาน ISO (InternationalOrganization for Standardization) แบง่ มาตรฐานกระดาษไว้ 3 ชดุ ชุด A และ B สาหรบั งานพมิ พ์ทวั่ ไป และชุด C สาหรบังานซองจดหมาย ซง่ึ กระดาษจะมลี กั ษณะเป็นสเ่ี หลย่ี มผนื ผา้ สดั สว่ นความกวา้ งและความยาวอยทู่ ่ี 1 : 1.414 โดยประมาณ 3. การตงั้ คา่ เครอ่ื งพมิ พ์ ไดแ้ ก่ การตงั้ ระยะกนั้ หน้า (Left Margin) การตงั้ ระยะกนั้ หลงั(Right Margin) การตงั้ ระยะขอบบน (Top Margin) หรอื การตงั้ ระยะขอบลา่ ง (Bottom)เครอ่ื งพมิ พ์แต่ละประเภท แตกต่างกนั หากไมไ่ ดก้ าหนดค่าเครอ่ื งพมิ พ์ งานพมิ พท์ ไ่ี ดอ้ าจเสยี ระยะในการจดั พมิ พไ์ วใ้ นเอกสาร

6ขนั้ ตอนการออกแบบส่ิงพิมพ์ 1. เกบ็ รวบรวมขอ้ มลู ของสง่ิ พมิ พ์ 2. สรปุ ลกั ษณะต่าง ๆ เชน่ ประเภทสอ่ื สงิ่ พมิ พ,์ ลกั ษณะกระดาษ 3. ออกแบบแนวคดิ สอ่ื สงิ่ พมิ พว์ ่าตอ้ งการใหอ้ อกมาใหร้ ปู แบบใด 4. ทดลองทาและแกไ้ ขในสง่ิ ทต่ี อ้ งการปรบั ปรงุ 5. พมิ พส์ อ่ื สง่ิ พมิ พ์ อ้างอิงhttp://www.nayoktech.ac.th/~vwinwin/BC22_49/DasignP.htm