Level A : หัวใจแปลงร่าง

เรื่อง : สองขา ภาพ : จิตใส คำ�นิยม “หัวใจแปลงร่าง” เป็นหนังสือคำ�กลอน มีภาพประกอบท่ี แสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมต่าง ๆ ของเด็กออทิสติก ที่น่าอ่าน เข้าใจง่าย ช่วยให้เด็กวัยเรียน รู้จักและยอมรับเด็กออทิสติกได้ดี มากขน้ึ เดก็ ออทสิ ตกิ จ�ำ นวนไมน่ อ้ ยทมี่ คี วามสามารถและมโี อกาส เข้าเรียนร่วมกับเด็กปกติในโรงเรียนท่ัวไป พวกเขาคงจะดีใจที่มี หนังสือคำ�กลอนเล่มนี้ช่วยให้ผู้อ่านได้เข้าใจเขามากขึ้น ผู้เขียน เป็นครูการศึกษาพิเศษท่ีมีความรู้และประสบการณ์ที่ดียิ่งมามาก กว่า 10 ปี จึงสามารถถ่ายทอดเป็นเรือ่ งราวของเด็กผหู้ ญิงนา่ รัก คนหน่ึงซ่ึงมีคุณธรรมและเข้าใจถึงพฤติกรรม อารมณ์ของพ่ีชาย ของเธอท่ีเป็นเด็กพิเศษ “ออทิสติก” และขอร้องให้ผู้คนรอบข้าง โดยเฉพาะเพอ่ื น ๆ ในวยั เดยี วกนั ไดเ้ ขา้ ใจพช่ี ายของเธอบา้ ง ขอเพยี ง ได้มอบความเป็นเพ่ือนให้แก่พี่ชายออทิสติกท่ีไม่สามารถแสวงหา เพอ่ื นไดด้ ว้ ยตวั ของเขาเอง ทง้ั ทเ่ี ขากต็ อ้ งการจะมเี พอ่ื นเปน็ อยา่ งยง่ิ เธอเช่ือว่าเพ่ือนจะทำ�ให้พ่ีชายออทิสติกของเธออยู่ในสังคมอย่างมี ความสุขได้เชน่ เดยี วกบั เดก็ ปกติทัว่ ไป ขอขอบคุณแทนเด็กออทิสติกทุกคนท่ีมีหนังสือภาพคำ�กลอน “หวั ใจแปลงรา่ ง” มาทำ�ใหค้ นรอบขา้ งมองพวกเขาด้วยความเข้าใจ ยอมรับ และเช่ือว่าคงจะเต็มใจช่วยเติมหัวใจท่ีว่างเปล่า เพื่อให้ พวกเขาสามารถด�ำ รงชวี ติ ต่อไปและอยใู่ นสังคมไดด้ ้วยดี  ศาสตราจารยพ์ ิเศษ แพทย์หญงิ เพญ็ แข ลมิ่ ศิลา  อดีตผูอ้ ำ�นวยการโรงพยาบาลยุวประสาทไวทโยปถมั ภ์

2

หนูมี ่ีชาย ที่มีหัวใจกายสิทธิ์ เป็นโน่นนิด เป็นน่ีนิด ตามแต่ที่คิดแปลงร่างไป 3

บางที ี่หมุนเป็นลูกข่าง 4

5

บางครั้งนิ่งเป็นลูกกวางหมอบตาใส 6

ยามเคลื่อนเหมือนกระทิงวิ่งเร็วไว 7

เมื่อตกใจเหมือนกระต่ายที่ตื่นกลัว 8

ไม่ชอบ ั งเสียงดังนั่งปิดหู 9

เ ลินเอานิ้วแหย่รูชอบยิ้มหัว 10

อ ี่ ูดเหมือนตีกลองเล่นระรัว ได้ยินทั่ว แต่เสียงมัว ไม่เป็นคำ� 11

ี่ตระหนกเหมือนนกกระจอกเทศ 12

ไม่สังเกต ู้คน ก้มหน้าต่ำ� ไม่สบตา ไม่ว่าสี ้าหรือตาดำ� 13

14

เป็นประจำ�ที่ ี่เล่นกับตัวเอง 15

ใครวางของจองที่ไหน ี่จำ�ได้ เลขคณิตง่ายง่าย ี่คิดเก่ง 16

ชอบสะบัด สลัดมอของตัวเอง 17

ชอบวาดรูป ร้องเ ลง บรรเลงดนตรี 18

19

ี่อาจแปลก แตกต่าง อยู่บ้างสักหน่อย อยากให้เรา ช่วยเข้าใจ ี่ชายคนนี้ 20

หนูก็คอย เดินร่วมทาง ข้าง ๆ ี่ 21 ช่วยกันนิดขยับที่...ให้ ี่หนูยืน

มา รู้ จัก เด็กในกลุ่มออทิสติก (Autistic) คือ เด็กที่ต้องการความ เด็ก ออทิสติกกันเถอะ ช่วยเหลอื พเิ ศษในดา้ นทักษะทางสงั คม การส่อื สาร ภาษา รวมทงั้ ด้านพฤตกิ รรม ลักษณะเหลา่ นี้จะเหน็ ได้ตง้ั แต่ในชว่ ง ๓ ขวบแรก ของชีวติ ส่วนมากเกดิ กับเด็กผชู้ าย และถา้ เป็นเดก็ ผูห้ ญิงมกั จะมี อาการนอ้ ยกว่า ปัจจบุ ันยังไมส่ ามารถสรปุ ถึงสาเหตทุ ่ีชดั เจนท่ที �ำ ใหเ้ ป็นออทสิ ติกได้ค่ะ เดก็ ออทสิ ตกิ แตล่ ะคนมคี วามสามารถและระดบั การเรยี นรแู้ ตกตา่ งกนั บางคนเปน็ นอ้ ย จนดคู ลา้ ยกบั วา่ เป็นเด็กที่เก็บตวั ไมช่ อบสุงสงิ กบั คนอนื่ บางคนเปน็ แบบ “คลาสสิค” คอื ไมม่ องสบตาผอู้ ื่น มพี ฤตกิ รรมซำ�้  ๆ ทช่ี อบทำ�อย่ตู ลอดเวลา เชน่ สะบัดมือไปมา โยกหัว หมุนตวั เป็นลกู ข่าง ฯลฯ ดมู พี ลงั งานเหลอื เฟอื เสมือน ตดิ เครอ่ื งพรอ้ มทีจ่ ะพงุ่ ไปอยา่ งไมม่ จี ดุ หมาย บางครง้ั กน็ ง่ั นง่ิ  ๆ ไดน้ านๆ ชอบเลน่ คนเดยี ว ตดิ ของ หรอื ของเลน่ “เจา้ ประจ�ำ ” ทถ่ี กู ใจ เลน่ ไดน้ าน ๆ อยา่ งจดจอ่ มจี นิ ตนาการในการเลน่ ตา่ งจากเดก็ ทว่ั  ๆ ไป มปี ัญหาด้านภาษา การส่ือสาร และปฏสิ มั พนั ธก์ บั ผู้คนรอบตวั เชน่ อาจจะพดู ไมเ่ ปน็ คำ� ว่าอยากได้อะไร แต่จะจูงมือคนท่ีไว้ใจ เช่น แม่ เพื่อบอกความต้องการของตนเอง ไมส่ ามารถเรม่ิ บทสนทนาขน้ึ กอ่ นได้ เมอ่ื ถกู ถาม เชน่ “ชอ่ื อะไรจะ๊ ” หลายคนจะพดู เปน็ เสยี งสะท้อนกลับมาแทนที่จะบอกชื่อตวั เองวา่ “ช่อื อะไรจะ๊ ” หรือบางคนชอบทอ่ งทวนค�ำ หรอื วลซี �้ำ  ๆ ทไ่ี ดย้ นิ มาจากคนรอบตวั หรอื จ�ำ มาจากโฆษณาในทวี ี คอื อาจจะพดู เลยี นเสยี งได้ คล้ายๆ กับนกแก้วนกขุนทอง แต่ไม่มีความหมายหรือความมุ่งหมายเพื่อสื่อสาร ทัง้ ยงั ยากทีจ่ ะเข้าใจภาษากาย หรอื ท่าทางของคนอ่นื รวมท้งั ไมส่ นใจด้วยวา่ ผอู้ ่ืนมองตนอยา่ งไร เด็กออทิสติกส่วนมากไม่ชอบความเปลี่ยนแปลง ชอบให้ส่ิงของอยู่ในที่ทางของมัน เรียงลำ�ดับ กอ่ นหลังอยา่ งทเ่ี คยเป็น ท�ำ กจิ กรรมเดมิ  ๆ ตามล�ำ ดับเวลาที่คนุ้ เคย ถ้ามีสิ่งใด “ผิดแผน” หรอื เปล่ยี นแปลง จะทำ�ให้ร้สู กึ ไม่มนั่ คง จนอาจจะร้องไห้เสียงดัง ๆ วงิ่ ไปวิง่ มา และสงบลงยาก เด็กออทิสติกส่วนมาก จะมคี วามรู้สกึ ไวตอ่ รูป รส กลนิ่ เสียง สมั ผสั จะชอบและไม่ชอบสง่ิ ของ รสชาติ กลิ่น เสยี ง บางอยา่ ง ท้งั ไม่ชอบถกู กอด หรือให้ใครมาสมั ผัสตวั โดยไมร่ ู้ลว่ งหนา้ เด็กออทิสติกส่วนมากไม่ได้มีความผิดปกติหรือบกพร่องทางร่างกายแต่อย่างใด มีความมุ่งมั่นและจดจ่อในสิ่งที่สนใจได้มากกว่าคนทั่ว ๆ ไป สามารถเรียนรู้และมีพัฒนาการ ไดด้ ว้ ยการฝกึ การสอน ทง้ั ทบ่ี า้ นและท่ีโรงเรยี น จากพอ่ แม่ ญาตมิ ติ ร ครู ผปู้ กครอง หมอ ครฝู กึ พดู 22

ครูปรับพฤติกรรม ฯลฯ ที่เข้าใจและจัดการเรียนการสอนให้เหมาะต่อความสนใจ และระดับการรับรู้ได้ของ เดก็ คนน้นั เด็กออทิสตกิ ส่วนมากเรยี นได้ดีจากส่ือการสอนที่เป็นรปู ภาพ (visual) มากกว่าท่ีเปน็ ค�ำ พดู (oral) มรี ะบบความคดิ เปน็ รปู ภาพ (visual learner) หรอื ตวั เลข เชน่ คนทวั่  ๆ ไป เมอ่ื รอ้ น เราบอกวา่ รอ้ น แตส่ �ำ หรบั เด็กออทิสติกบางคนอาจจะคิดเป็นรูปกองไฟ สีแดง หรือเลขใดเลขหน่ึงแทนคำ�ว่าร้อน เด็กออทิสติก ไม่น้อยสามารถเรียนร่วมกับเด็กทั่ว ๆ ไปได้ และจะมีพัฒนาการที่ดีเม่ือได้ทีมงานที่มีความรู้ความเข้าใจ และใส่ใจ เด็กบางคนมีความสามารถพิเศษ เช่น จำ�ข้อมูลตัวเลขได้อย่างแม่นยำ� ชอบและสนใจคณิตศาสตร์ หรือคอมพิวเตอร์ บางคนวาดรูปหรือทำ�งาน ศลิ ปะไดด้ แี ละมผี ลงานทแี่ ตกตา่ งจากคนทว่ั ๆ ไป ถา้ ไมแ่ นใ่ จวา่ ลกู เปน็ ออทสิ ตกิ หรือไม่ ให้ปรกึ ษา “มืออาชีพ” เช่น หมอ ครู นักจติ วิทยา ครฝู กึ พดู  ฯลฯ คะ่ เพราะถ้าเราเข้าใจก็จะได้ช่วยกันปรับพฤติกรรมของลูกแต่เนิ่นๆ ซึ่งจะมีผลต่อ พฒั นาการ ดกี วา่ ที่จะปล่อยให้เวลาผ่านเลยไปค่ะ ถา้ สนใจอาจหาข้อมลู เกย่ี วกบั ออทิสติกบางสว่ นเพม่ิ เตมิ ไดท้ ่ี www.cf.mahidol.ac.th/floortime อยากให้ระลึกไว้เสมอว่า พฤติกรรมแปลกๆ เหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของเด็ก และเด็กออทิสติก กเ็ หมอื นเดก็ ปกตทิ กุ คน ทตี่ อ้ งการความรกั ความเขา้ ใจ การเอาใจใสจ่ ากคนรอบตวั ตอ้ งการก�ำ ลงั ใจและค�ำ ชมเชย มากกว่าการจ้องจับผิด ติเตียน และไม่ว่าจะเป็นเด็กพิเศษหรือเด็กปกติต่างก็ต้องการที่จะมีตัวตน มีพื้นท่ี ที่เหมาะสมท่ีจะยืนอยู่ด้วยกันทุกคน ผู้เขียนขอเป็นกำ�ลังใจให้เด็กๆ และครอบครัวของเด็กออทิสติก ทกุ ครอบครวั ค่ะ 23

ผู้เขียน เรียนจบปริญญาตรี สาขาประวัติศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เรียนจบปริญญาโท สาขาการศึกษาพิเศษ จาก State University of New York at Binghamton เรียนจบหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาครู สาขาการศึกษาพิเศษ จาก San Jose State University, CA ได้รับเลือกให้เป็น Teacher of the Year, 2002-2003 ขณะที่เป็นครูประจำ�ชั้นห้องเด็กพิเศษระดับประถมต้น ที่ Montclaire แคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา เคยเป็นครูสอนที่เมืองไทย อเมริกา และอิสราเอล ผลงานหนังสือ ได้แก่ หนังสือชุด คุณแม่สองขาชวนเล่นกับลูก, มือใหม่หัดถีบ, วันนี้ไม่มีทีวี, กางกาง หุบหุบ, พริกแสนหวาน ฯลฯ เรื่อง สองขา ภาพประกอบ จิตใส บรรณาธกิ ารบรหิ าร สชุ าดา สหัสกลุ หวั หนากองบรรณาธิการ บัญญัติ ขอ้ มูลทางบรรณานุกรมของส�ำ นกั หอสมดุ แห่งชาติ พนั สรุ ยี  กองบรรณาธกิ าร วรางคณา กฤตสมั พนั ธ พวงทพิ ย ศลิ าสานต ปกาศติ สดุ ใจ คอมพวิ เตอรก ราฟก สองขา. วชั ระ ธานุวฒั น ฝา ยศิลปกรรม เกรกิ กิจ เพม่ิ เสนีย อำ�ภา พงษพ านิช ฉตั รสดุ า ประเสรฐิ สขุ นราวุฒิ หวั ใจแปลงรา่ ง.-- กรุงเทพฯ : พาส แอท คดิ ส,์ ไชยโยธา วัชระ ธานวุ ัฒน ฝายผลติ ธรี ะพงษ สุรพล พิมพค รั้งแรก มนี าคม 2554 พิมพที่ บรษิ ัท แปลน 2554. พรน้ิ ทต ง้ิ จ�ำ กดั 130 ถนนวภิ าวดรี งั สติ แขวงดนิ แดง เขตดนิ แดง กรงุ เทพฯ10400 จดั พมิ พแ์ ละจดั จ�ำ หนา่ ยโดย 24 หน้า. สำ�นกั พมิ พ์ พาส แอท คดิ ส์ บริษัท พาส เอด็ ดเู คชัน่ จ�ำ กัด 248 ถนนสริ นิ ธร แขวงบางพลัด เขตบางพลัด 1. หนังสือภาพสำ�หรับเด็ก 2. เด็กออทิสติก กรุงเทพฯ 10700 โทรศพั ท์ 0 2881 2840 โทรสาร 0 2434 4572 E-mail : [email protected] I. ชอ่ื เรอ่ื ง. www.facebook.com/passeducation www.passeducation.com สงวนลิขสิทธ์ิ 398.2 ISBN 978-616-7135-60-1