มารยาทไทย

มารยาทไทย นายเสงีย่ ม รักรว่ ม กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนแหลมสิงห์วิทยาคม \"อาทรสังขะวฒั นะ ๔ อุปถมั ภ์\" สานกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษามธั ยมศกึ ษา เขต ๑๗ สังกดั สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พืน้ ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร

ค่มู อื การใช้โปรแกรม QR Code ขน้ั ตอนการดูวดี โี อ โดยใช้การสแกนด้วยโปรแกรม QR Code 1. เข้าไปท่ี Application LINE 2. ไปท่แี ถบเพมิ่ เพ่ือน 3. กดตรงคาว่า \" ควิ อาร์โคด้ \" 4. เลือกสแกน QR Code ท่ีเราตอ้ งการ 5. กดเปิด URL ท่ีเราสแกนมา 6. จะมีวีดโี อจาก YouTube ขึน้ มาให้ได้รับชม หมายเหตุ Smartphone หรอื Table ทใ่ี ช้ จะเปน็ ระบบ Android หรอื iOS กไ็ ด้ และต้องมี การเช่ือมต่อสญั ญาณอนิ เตอร์เนต็ ด้วย ซ่ึงถ้าเปน็ ระบบ WIFI จะทาใหด้ วู ดี ีโอไดแ้ บบฃ ไม่กระตกุ

คานา มารยาทไทย นับว่าเป็นเอกลักษณ์ท่ีสาคัญของคนไทยที่ทั่วโลกรู้จักดี ไม่ว่าจะเป็นการไหว้ รอยยิ้ม การกล่าวคาว่าสวัสดี เพื่อเป็นการทักทายและกล่าวอาลา มารยาทไทยเป็นมรดกวัฒนธรรม อันดีงามที่สืบสานจากบรรพบุรุษสู่รุ่นหลาน จนประเทศไทยได้รับการยกย่องว่า ประชาชนเป็นผู้มี น้าใจ มีเมตตา มีความเอื้ออาทรต่อกันและกัน มีมารยาทท่ีงดงามที่งดงาม มีความสุขภาพเรียบร้อย อ่อนโยน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องกิริยามารยาทที่แสดงออกต่อสถาบันหลัก กล่าวคือ สถาบันชาติ สถาบนั ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตรยิ ์ ข้าพเจา้ ได้จดั ทาสื่อนวัตกรรมเรื่องมารยาทไทยเล่มน้ีขึ้น โดยใช้หนังสือมารยาทไทยของกรม ส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม เป็นต้นแบบ เพื่อให้นักเรียน และประชาชนที่สนใจได้ ประพฤติปฏิบัติมารยาทไทยอย่างถกู ต้อง เหมาะสมตามกาลเทศะ หวังเป็นอย่างย่ิงว่าหนังสือเล่มน้ีจะเป็นประโยชน์ต่อนักเรียนและประชาชนที่สนใจทุกคนใน การรว่ มสืบสานมรดกภมู ิปญั ญาทางวฒั นธรรมของชาตใิ หค้ งอยู่ตอ่ ไป ( นายเสง่ียม รักรว่ ม ) ครกู ล่มุ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม โรงเรียนแหลมสิงห์วิทยาคม “อาทรสังขะวฒั นะ ๔ อุปถมั ภ์”

สารบญั หนา้ ๑ ความหมาย “มารยาทไทย” ๒ การไหว้ (วันทนา หรอื วันทา) ๓ การกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์ ๕ การกราบผูใ้ หญ่ ๖ การถวายบงั คม ๘ การถวายความเคารพแบบสากล ๙ การประเคนสิง่ ของแดพ่ ระภกิ ษุ ๑๐ การรบั สิง่ ของจากพระภกิ ษุ ๑๑ การส่งสิ่งของ ขณะผู้ใหญย่ ืน ๑๓ การส่งสง่ิ ของ ขณะผใู้ หญ่นั่งเก้าอี้ ๑๕ การส่งสิ่งของ ขณะผู้ใหญ่น่งั พืน้ ๑๗ การรบั ส่ิงของ ขณะผู้ใหญย่ ืน ๑๙ การรับสิง่ ของ ขณะผใู้ หญ่นง่ั เกา้ อ้ี ๒๑ การรบั สิง่ ของ ขณะผู้ใหญ่นงั่ พื้น

๑ มารยาทไทย ความหมาย “มารยาทไทย” “มารยาท” หมายถงึ กิริยา วาจาที่สุภาพเรียบร้อย ที่บุคคลพึงปฏิบัติในสังคม โดยมีระเบียบ แบบแผนอันเหมาะสมตามกาลเทศะ มารยาทไทยครอบคลุมถึงกิริยา วาจาต่างๆ เช่น การแดสงความเคารพ การส่งและการรับ สิง่ ของ การยืน การเดนิ การน่ัง การนอน การแสดงกริยาอาการ การรับประทานอาหาร การให้และ การรับบริการ การทักทาย การสนทนา การใช้คาพูด การฟัง การใช้เคร่ืองมือส่ือสาร รวมท้ังการ ประพฤติปฏบิ ัติ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการนาเสนอเรอ่ื งมารยาทไทยของผู้จัดทา https://youtu.be/eTKWQvmr3VI

๒ การไหว้ การไหว้ (วันทนา หรือ วันทา) เป็นการแสดงความเคารพ โดยการประนมมือแล้วยกมือ ทั้งสองข้ึนจรดใบหน้าให้เห็นว่าเป็นการแสดงความเคารพอย่างสูง การไหว้แบบไทย แบ่งออกเป็น ๓ แบบ ตามระดับของบคุ คล ระดับท่ี ๑ การไหว้พระ ได้แก่ การไหว้พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ รวมท้ังปูชนียวัตถุ ปูชนียสถาน ที่เก่ียวกับพระพุทธศาสนา ในกรณีท่ีไม่สามารถกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ได้ โดย ประนมมือแล้วยกข้ึนพร้อมกับค้อมศีรษะลงให้หัวแม่มือจรดระหว่างค้ิว ปลายนิ้วแนบส่วนบนของ หนา้ ผาก ระดับท่ี ๒ การไหวผ้ มู้ พี ระคุณและผู้ที่มีอายุมาก ได้แก่ ปู่ ย่า ตา ยาย พ่อ แม่ ครู อาจารย์ และผู้ที่เราเคารพนับถือ ให้ประนมมือแล้วยกขึ้นพร้อมกับค้อมศีรษะลงให้หัวแม่มือจรดปลายจมูก ปลายนว้ิ แนบหว่างคิ้ว ระดับที่ ๓ การไหวบ้ คุ คลทัว่ ๆ ไป ทีเ่ คารพนบั ถอื หรือผู้มีอาวโุ สสงู กว่าเลก็ นอ้ ย โดยประนม มือ แลว้ ยกขึ้นพร้อมกับค้อมศรี ษะลงให้หวั แมม่ ือจรดปลายคาง ปลายนิ้วแนบปลายจมกู สาหรับการไหวร้ ะดบั ที่ ๓ น้ี จะแสดงความเคารพผู้ท่มี อี ายเุ ทา่ กันหรือเพ่ือนกันได้ด้วย โดยยืน ตรงไหวไ้ มต่ อ้ งค้อมศีรษะ การไหว้ ระดบั ท่ี ๑ การไหว้ ระดบั ที่ ๒ การไหว้ ระดับที่ ๓ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การไหว้ : https://youtu.be/qDeOAhUerwU

๓ การกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ เปน็ การใช้อวัยวะทง้ั ๕ คอื หนา้ ผาก มอื และข้อศอกท้งั ๒ เข่าท้งั ๒ สัมผัสกบั พน้ื การกราบ มี ๓ จังหวะ คอื ทา่ เตรยี ม ชาย น่ังคกุ เข่าตัวตรงปลายเท้าต้งั ปลายเท้าและส้นเทา้ ชดิ กนั นัง่ บนส้นเท้า เข่าทงั้ สองหา่ ง พอกันประมาณ มือทั้งสองวางคว่าบนหนา้ เขา่ ทัง้ สองขา้ ง นิ้วชิดกัน (ท่าเทพบตุ ร) หญิง น่ังคกุ เขา่ ตวั ตรงปลายเท้าราบ เข่าถึงปลายเท้าชิดกัน นั่งบนสน้ เทา้ มือทง้ั สองวางควา่ เหนอื เข่าทัง้ สองขา้ ง นิ้วชิดกัน (ท่าเทพธิดา) ท่ากราบ จงั หวะท่ี ๑ (อญั ชลี) ยกมอื ขนึ้ ในทา่ ประนมมือ จังหวะที่ ๒ (วันทนา) ยกมอื ขนึ้ ไหวต้ ามระดับท่ี ๑ การไหวพ้ ระ จังหวะท่ี ๓ (อภิวาท) ทอดมือทงั้ สองลงพร้อม ๆ กนั ใหม้ ือและแขนท้ังสองขา้ งราบกับพน้ื ควา่ มือห่างกันเลก็ น้อย พอใหห้ น้าผากจรดพื้นระหวา่ งมือทัง้ สอง ชาย ศอกทัง้ สองข้างตอ่ จากเขา่ ราบไปกับพ้นื หลงั ไมโ่ กง่ หญิง ศอกท้ังสองข้างครอ่ มเขา่ เล็กนอ้ ย ราบไปกับพ้ืน หลงั ไมโ่ ก่ง ทาสามจงั หวะใหค้ รบ ๓ คร้งั ยกมือขึน้ ไหว้ในทา่ ไหว้พระ แลว้ วางมือควา่ เหนอื เข่าทัง้ สองข้าง ในทา่ เตรียมกราบ จากนั้นให้เปลี่ยนอริ ิยาบถตามความเหมาะสม จังหวะที่ ๑ อัญชลี

๔ จังหวะท่ี ๒ วันทนา (วันทนา) จงั หวะที่ ๓ อภิวาท ชอ่ งทางรบั ชมวดี โี อการสาธติ มารยาทไทย การกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ์ : https://youtu.be/92ec_Lsxj4M

๕ การกราบผู้ใหญ่ เป็นการกราบผ้ทู มี่ พี ระคุณและผู้ท่ีมีอายุมาก ได้แก่ ปู่ ย่า ตาวยาย พ่อ แม่ ครู อาจารย์ และ ผู้ทเ่ี ราเคารพ ผู้กราบท้ังชายและหญิงนงั่ พับเพยี บทอดมอื ทงั้ สองขา้ งลงพร้อมกนั ใหแ้ ขนท้งั สองคร่อม เข่าทอี่ ยดู่ า้ นลา่ งเพียงเขา่ เดียว มือประนมตั้งกับพ้นื ไม่แบมอื คอ้ มตัวลงให้หน้าผากแตะส่วนบนของมือ ที่ประนม ในขณะกราบ ไม่กระดกน้ิวมือข้ึนรับหน้าผาก กราบเพียงคร้ังเดียว จากน้ันให้เปล่ียน อิริยาบถโดยการน่ังสารวมประสานมอื แล้วเดินเข่า ถอยหลังพอประมาณจึงลุกข้ึนจากไป การกราบ การนัง่ พับเพียบประสานมอื ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การกราบผใู้ หญ่ : https://youtu.be/KsBA5UYG0Mw

๖ การถวายบังคม กอ่ นท่ีจะถวายบังคมตอ้ งนง่ั อยูใ่ นท่าเตรียม คือ คุกเข่าปลายเท้าต้ัง นั่งบนส้นเท้าเช่นเดียวกัน ท้ังชายและหญงิ มอื ท้ังสองวางคว่าเหนอื เขา่ ทั้งสองข้าง ชายน่งั แยกเข่าได้เล็กนอ้ ย หญิงนง่ั เขา่ ชิด การถวายบังคมแบง่ ออกเป็น ๓ จังหวะ ดังน้ี จังหวะที่ ๑ ยกมอื ขึ้นประนมระหวา่ งอก ปลายนิ้วตัง้ ข้ึนตา่ กว่าคางเล็กนอ้ ย แขนแนบลาตัวไม่ กางศอก จังหวะที่ ๒ ทอดมอื ทป่ี ระนมลงพรอ้ มคอ้ มตวั ลงเล็กนอ้ ย สายตามองทห่ี วั แมม่ อื แลว้ วาดมือ พร้อมเอนตัวไปข้างหลังพองาม ให้ปลายนิ้วมือและปลายนิ้วชี้จรดหน้าผาก มือท้ังสองไม่แยกออก จากกัน เงยหน้าข้นึ เล็กนอ้ ย จงั หวะที่ ๓ วาดมือทป่ี ระนมลง พรอ้ มค้อมตัว และใบหน้ากลับลงมาอยู่ในท่าจังหวะท่ี ๑ ทา สามจังหวะให้ครบ ๓ ครั้ง แล้วจึงลดมือลง วางคว่าเหนือเข่าทั้งสองข้าง การถวายบังคมนี้ จะใช้ใน กรณีท่ีชายหรือมีชายกับหญิงไปถวายบังคมร่วมกัน ถ้าเป็นหญิง หรือกลุ่มหญิงล้วนให้ใช้วิธีหมอบ กราบ การถวายบังคมจงั หวะที่ ๑ การถวายบังคมจงั หวะที่ ๒

๗ การถวายบังคมจังหวะที่ ๓ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธติ มารยาทไทย การถวายบังคม : https://youtu.be/ecZYKbudCto

๘ การถวายความเคารพแบบสากล การถวายความเคารพแบบสากล ใชก้ บั พระมหากษตั ริย์ และพระบรมวงศ์ ชาย ใช้วิธถี วายคานับ โดยค้อมตวั ต่าพอสมควร หญิง ใชว้ ิธีถวายความเคารพโดยถอนสายบัว มี ๒ แบบ คือ แบบสากลนิยม ยืนตรง หันหน้าไปทางที่ประทับ วาดเท้าข้างใดข้างหน่ึงไปข้างหลังเล็กน้อย ตามถนดั พรอ้ มกบั ยอ่ ตวั ลง ลาตัวตรง หน้าตรง ทอดสายตาลงปล่อยแขนทัง้ สองขา้ งยืนตรง แบบราชนิยม ยืนตรง หันหน้าไปทางท่ีประทับวาดเท้าข้างใดข้างหนึ่งเล็กน้อยตามถนัด พร้อมกบั ยอ่ ตัวลง ขณะที่วาดให้ยกมือท้ังสองข้างขึ้นวางประสานกันบนใบหน้าขาเหนือเข่า ค้อมตัว เลก็ น้อย ทอดสายตาลงเสร็จแลว้ ยืนตรง การถวายคานับ การถอนสายบวั แบบสากลนิยม ชอ่ งทางรบั ชมวดี ีโอการสาธติ มารยาทไทย การถวายความเคารพแบบสากล : https://youtu.be/m3vt62Pq9Po

๙ การประเคนสิ่งของแด่พระภิกษุ การประเคนสิง่ ของแดพ่ ระภิกษุ หมายถึง การถวายสง่ิ ของโดยส่งใหต้ ามวธิ กี ารทางวนิ ัย ถา้ เปน็ สิ่งของที่พอยกได้ ใช้สองมือยกแล้วประเคนในระยะหัตถบาส (หัตถบาส หมายถึง บ่วงมือ) ถ้าเป็น ส่ิงของใหญ่เกนิ กวา่ ทจี่ ะยกได้ เชน่ เรือ รถ กุฏิ ใหก้ ลา่ วคาถวายหรือถวายเอกสารประกอบส่ิงของนั้น วธิ ีการประเคนส่ิงของ ชายและหญงิ ปฏบิ ตั ดิ งั น้ี กรณีทีพ่ ระภกิ ษนุ ัง่ กบั พืน้ ถือส่ิงของเดินเข่าเข้าไประยะหัตถบาสแล้วยกสิ่งของข้ึนประเคนชาย จะประเคนส่ิงของแด่พระภิกษุในลักษณะมือต่อมือได้เลย ส่วนหญิง จะต้องวางบนผ้าที่ภิกษุทอด ออกมา จะไหวห้ รอื กราบแล้วแตก่ าลเทศะ ถอยโดยวิธีเดนิ เขา่ เมอื่ หา่ งพอประมาณจึงลุกหันหลังกลับ กรณีพระภกิ ษนุ ั่งบนเกา้ อ้ีหรอื อาสนะ ไมต่ อ้ งเดินเขา่ แต่เข้าไปให้ได้ระยะหัตถบาสและประเคน ตามวิธีดังกล่าวข้างต้น ถ้าสิ่งของถวายหลายอย่าง ควรประเคนทีละอย่าง แต่ถ้ามีภาชนะใส่ไว้ก็ ประเคนทง้ั ภาชนะได้ 1. การประเคนส่ิงของแด่พระภิกษุ ช่องทางรบั ชมวีดโี อสาธติ มารยาทไทย การประเคนส่งิ ของแดพ่ ระภกิ ษุ (ชาย) : https://youtu.be/HlWkfpBy-mw การประเคนสงิ่ ของแดพ่ ระภกิ ษุ (หญงิ ) : https://youtu.be/QJLeJFoGpko

๑๐ การรบั ส่งิ ของจากพระภิกษุ ก่อนรับส่งิ ของ ให้เข้าไปใกลใ้ นระยะพอประมาณแล้วแสดงความเคารพ จะกราบหรือไหว้ตาม ความเหมาะสม ชาย ให้ย่นื สองมือรับทง้ั สงิ่ ของเบาและส่ิงของหนักแลว้ ถอยกลับ หญงิ พระภิกษุจะวางส่ิงของไว้ตรงหน้า อาจวางไว้บนพาน ถ้าเป็นสิ่งของเบาให้เอื้อมมือขวา ไปหยบิ หากเป็นของหนกั ให้ใช้ทง้ั สองมือยกของออกจากพาน ดว้ ยอาการสารวมแลว้ ถอยกลับ การรับสงิ่ ของจากพระภกิ ษุ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การรับสงิ่ ของจากพระภกิ ษุ (ชาย) : https://youtu.be/Ed27GpeBYOk การรับสง่ิ ของจากพระภกิ ษุ (หญงิ ) : https://youtu.be/g9IuO9qDBbA

๑๑ การส่งส่งิ ของ ขณะผ้ใู หญ่ยืน ชาย ถอื สง่ิ ของเดนิ เข้าไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรงก้าวเท้าขวาไปข้างหน้าพร้อมกับ ค้อมตัวเล็กน้อย ส่งสิ่งของแล้วถอยเท้าขวากลับ แสดงความเคารพ โดยการไหว้ ๑ ครั้ง แล้วถอย พอประมาณ จึงหันหลังกลับ อีกแบบหนึ่ง ถือส่งของเดินเข้าไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรงคานับ ก้าวเท้าขวาไป ข้างหน้า พร้อมกับค้อมตัวเล็กน้อย ส่งส่ิงของ แล้วถอยเท้าขวากลับ ยืนตรงคานับ ๑ คร้ัง ถอย พอประมาณ จึงหันหลงั กลับ ถือสง่ ของ ยืนตรง กา้ วเท้าขวา ส่งสิ่งของ ถอยเทา้ ยนื ตรง ไหว้ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธติ มารยาทไทย การส่งสิ่งของ ขณะผใู้ หญย่ นื (ชาย) : https://youtu.be/Ed27GpeBYOk

๑๒ หญิง ถือสิ่งของเดินเข้าไปห่างผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรงก้าวเท้าขวาไปข้างหน้าพร้อมกับ ย่อตวั เลก็ น้อย สง่ สง่ิ ของ ไหว้ในขณะท่ยี อ่ ตวั อยู่แลว้ ถอยเทา้ ขวากลับ ยืนตรง ถอยพอประมาณ จึงหัน หลังกลบั ถือส่งของ ยนื ตรง ก้าวเทา้ ขวา ย่อตวั ส่ง ไหว้ ขณะย่อตัว ถอยเทา้ ขวา ยนื ตรง ช่องทางรบั ชมวดี โี อการสาธติ มารยาทไทย การสง่ สิง่ ของ ขณะผใู้ หญ่ยนื (หญิง) : https://youtu.be/Ys-PbeMYZ2s

๑๓ การส่งสิ่งของ ขณะผูใ้ หญน่ ั่งเก้าอี้ ชาย ถือส่ิงของเดินเข้าไปหา่ งจากผ้ใู หญพ่ อประมาณ ยืนตรงก้าวเท้าขวาลงเข่าซ้ายส่งส่ิงของ เสรจ็ แลว้ ยนื ตรง ไหว้ ๑ ครัง้ ถอยหลังพอประมาณจงึ หันหลังกลบั ถือส่งของ ยืนตรง ก้าวเท้าขวาลงเข่าซา้ ย ส่งสิ่งของ ถอยเทา้ ขวา ยืนตรง คอ้ มตวั ไหว้ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธติ มารยาทไทย การสง่ สิง่ ของ ขณะผ้ใู หญน่ ่งั เกา้ อ้ี (ชาย) : https://youtu.be/HfA8BNmd_-A

๑๔ หญิง ถอื สิ่งของเดินเขา้ ไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรงก้าวเท้าขวาไปข้างหน้า ลงเข่า ซ้าย ส่งส่งิ ของ ไหว้ ขณะที่ลงเขา่ เสร็จแลว้ ยืนตรง ถอยพอประมาณจึงหันหลงั กลับ ถอื ส่งของ ยนื ตรง กา้ วเท้าขวา ลงเขา่ ซา้ ย สง่ สิ่งของ ไหว้ ขณะลงเข่าซ้าย ถอยเท้าขวา ยืนตรง ชอ่ งทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การสง่ สิ่งของ ขณะผู้ใหญน่ ่งั เก้าอ้ี (หญิง) : https://youtu.be/hgzOwFccBJw

๑๕ การส่งส่งิ ของ ขณะผใู้ หญน่ ง่ั กับพ้นื ชายและหญิงปฏิบัติเหมือนกัน ถ้าเป็นผู้ใหญ่ท่ีมีพระคุณ หรือผู้ท่ีมีอายุมาก ให้ผู้ท่ีเข้าไปส่ง สิ่งของ เดินเขา่ ถือสิง่ ของ ห่างจากผใู้ หญ่พอประมาณ นั่งพบั เพียบขาขวาทับขาซ้าย (ให้หัวเข่าซ้ายตรง ผู้ใหญ)่ วางสง่ิ ของเยอื้ งเขา่ ขวาเล็กน้อย กราบผู้ใหญ่ ๑ ครั้ง ส่งส่ิงของให้ผู้ใหญ่ ถ้าเป็นของเบาให้ส่ง ด้วยมือขวามือซ้ายวางคว่าอยู่เหนือเข่าซ้าย ถ้าเป็นส่ิงของหนักให้ใช้ทั้งสองมือส่งส่ิงของ ถ้าผู้ใหญ่ สนทนาดว้ ยก็ใหน้ ่ังลักษณะสารวม เมื่อจะลากกลับ กราบ ๑ คร้ัง ถอยโดยวิธีเดินเข่า ห่างจากผู้ใหญ่ พอประมาณลุกขึ้นยนื จึงหันหลงั กลับ ในกรณที ผ่ี ้ใู หญ่อายุไมม่ ากให้แสดงความเคารพดว้ ยการไหว้ตามระดบั ชาย เดินเข่า ถือสง่ิ ของ วางส่ิงของเยือ้ งทางขวาเหนอื เขา่ กราบผใู้ หญ่ ส่งสิง่ ของ ช่องทางรบั ชมวดี โี อการสาธิตมารยาทไทย การส่งส่ิงของ ขณะผูใ้ หญน่ ่ังกบั พนื้ (ชาย) : https://youtu.be/VN7HRs1Vv8U

๑๖ หญิง เดนิ เขา่ ถอื ส่ิงของ วางสิง่ ของเยือ้ งทางขวาเหนือเข่า กราบผูใ้ หญ่ ส่งส่งิ ของ ชอ่ งทางรบั ชมวดี ีโอการสาธติ มารยาทไทย การส่งสิ่งของ ขณะผใู้ หญน่ ่งั พ้นื (หญิง) : https://youtu.be/bg9HNYT63hM

๑๗ การรับสิง่ ของ ขณะผู้ใหญ่ยืน ชาย เดินเข้าไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรง ไหว้ ๑ คร้ัง ตามลาดับ ก้าวเท้าขวาไป ขา้ งหนา้ เปิดสน้ เทา้ ซา้ ย รับส่งิ ของ ถอยเทา้ ขวากลบั ยืนตรง ถอยหลงั พอประมาณ จึงหนั หลงั กลบั ยนื ตรง คอ้ มตวั ไหว้ ก้าวเท้าขวา โน้มตัวรับ ยนื ตรง ช่องทางรบั ชมวดี ีโอการสาธติ มารยาทไทย การรบั สิง่ ของ ขณะผ้ใู หญ่ยนื (ชาย) : https://youtu.be/y4-YMSHklhI

๑๘ หญิง เดินเข้าไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ไหว้ตามลาดับของผู้ส่งส่ิงของ ก้าวเท้าขวาไป ขา้ งหนา้ ยอ่ ตวั รบั สง่ิ ของ แลว้ ถอยเท้าขวากลบั ยนื ตรง ถอยพอประมาณ จงึ หนั หลงั กลบั ยนื ตรง คอ้ มตวั ไหว้ ก้าวเทา้ ขวา ยอ่ ตวั รบั ถอยเท้าขวากลับ ยืนตรง ช่องทางรบั ชมวีดีโอการสาธติ มารยาทไทย การรบั สง่ิ ของ ขณะผู้ใหญ่ยนื (หญงิ ) : https://youtu.be/AKEPSVrmGFY

๑๙ การรบั ส่ิงของ ขณะผู้ใหญ่นั่งเกา้ อี้ ชาย เดินเข้าไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรง ค้อมตัวไหว้ตามระดับ ก้าวเท้าขวาไป ขา้ งหนา้ ลงเขา่ ซ้าย รับสิง่ ของ ถอยเทา้ ขวากลบั ยืนตรง ถอยพอประมาณ จึงหนั หลงั กลบั ถา้ เปน็ สง่ิ ของหนกั ให้รบั ด้วยมือขวาแลว้ ใช้มือซา้ ยช่วยประคอง อีกแบบหน่งึ เดินเขา้ ไปห่างจากผู้ใหญ่พอประมาณ ยืนตรงคานับ ก้าวเท้าขวาไปข้างหน้า ลง เข่าซ้าย รับส่ิงของด้วยมือขวา มือซ้ายแนบลาตัว ถอยเท้าขวากลับ ยืนตรงคานับอีก ๑ คร้ัง ถอย พอประมาณ จึงหันหลังกลับ ยืนตรง ค้อมตัวไหว้ กา้ วเท้าขวา ลงเข่าซา้ ย รบั ส่งิ ของ ถอยเท้าขวา ยืนตรง ชอ่ งทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การรบั สง่ิ ของ ขณะผู้ใหญน่ ่งั เก้าอ้ี (ชาย) : https://youtu.be/Vy_uLkn_lug

๒๐ หญงิ เดินเขา้ ไปห่างจากผใู้ หญพ่ อประมาณ ยนื ตรง ก้าวเท้าขวาไปข้างหน้า ลงเข่าซ้าย เปิด ส้นเทา้ ขวาเล็กน้อยพร้อมกบั ไหวต้ ามระดบั รบั สง่ิ ของด้วยมอื ขวา มือซ้ายแนบลาตัว ถอยเท้าขวากลับ ยนื ตรง ถอยพอประมาณ จงึ หันหลงั กลับ ถ้าเปน็ สง่ิ ของหนกั ใหร้ บั ดว้ ยมือขวาแลว้ ใชม้ อื ซา้ ยช่วยประคอง ก้าวเท้าขวา ลงเขา่ พร้อมกับไหว้ รับสงิ่ ของ ถอยเทา้ ขวา ลกุ ขึ้น ยืนตรง ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การรบั สิ่งของ ขณะผใู้ หญน่ งั่ เกา้ อี้ (หญงิ ) : https://youtu.be/he3g6FJHec4

๒๑ การรบั สิ่งของ ขณะผู้ใหญน่ ั่งกับพื้น ชายและหญิงปฏิบัติเหมือนกัน ถ้าเป็นผู้ใหญ่ท่ีมีพระคุณหรืออายุมากให้เดินเข่าเข้าไปใกล้ ผู้ใหญ่พอประมาณ นัง่ พบั เพยี บขาขวาทับขาซา้ ย กราบผู้ใหญ่ ๑ คร้ัง แล้วรับสิ่งของ วางสิ่งของเยื้อง เข่าขวาเล็กน้อย ถ้าผู้ใหญ่สนทนาด้วย ให้นั่งในลักษณะสารวม ก่อนจะลากลับ ให้กราบ ๑ คร้ัง ถือ ส่ิงของเดนิ เขา่ ถอยพอประมาณลุกขึ้น ถอยพอประมาณ จงึ หนั หลงั กลบั กรณีผู้สง่ สง่ิ ของอายไุ ม่มากใหแ้ สดงความเคารพดว้ ยการไหวต้ ามลาดบั ชาย เดินเขา่ นั่งพับเพียบกราบ รับสง่ิ ของ ช่องทางรบั ชมวดี โี อการสาธติ มารยาทไทย การรบั สิ่งของ ขณะผใู้ หญน่ ั่งพ้นื (ชาย) : https://youtu.be/zV9OlG5lGnI

๒๒ หญิง เดินเข่า นั่งพบั เพยี บกราบ รบั ส่งิ ของ ช่องทางรบั ชมวีดโี อการสาธิตมารยาทไทย การรบั สิ่งของ ขณะผู้ใหญน่ ่งั พ้นื (หญิง) : https://youtu.be/KrMUxFROGbg