ประวัติอำเภอแม่ใจ

สมควรยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอ ดังนั้น เมื่อวันที่ 24 มกราคม 2506 ประวตั ิอำเภอแม่ใจน่ารู้ กระทรวงมหาดไทยจึงออกประกาศพระราชกฤษฎีกาให้รวมเขตปกครอง ตำบลแม่ใจ ตำบลป่าแฝก ตำบลแม่สุก ตำบลศรีถ้อย และยกฐานะจัดต้ัง เรียบเรียงข้อมลู โดย ขึน้ เป็นกิ่งอำเภอ เรียกวา่ “กง่ิ อำเภอแมใ่ จ” อยใู่ นการปกครองของอำเภอ พาน จังหวัดเชียงราย ครั้นต่อมากรมการปกครองพิจารณาเห็นสมควรให้ หอ้ งสมดุ ประชาชนอำเภอแม่ใจ ยกฐานะขน้ึ เปน็ อำเภออีกครัง้ หน่งึ กระทรวงมหาดไทย จึงได้ออกพระราช กฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็นอำเภอ เรียกว่า อำเภอแม่ใจ ตั้งแต่วันที่ 28 ห้องสมดุ ประชาชนอำเภอแมใ่ จ กรกฎาคม 2508 โดยให้ขึ้นอยู่ในความปกครองของจังหวัดเชียงราย เมื่อมี พ.ร.บ. จัดตั้งจังหวัดพะเยา ในปี พ.ศ. 2520 อำเภอแม่ใจจึงเป็น อำเภอหนึง่ ของจงั หวดั พะเยา มีผดู้ ำรงตำแหน่งนายอำเภอจำนวนท้งั สิ้น 22 คน นายอำเภอคนปจั จุบันคอื นายพรี ัช จนั ทิมา หนองเล็งทราย ปี 2564 #เอกสารแจกบ้านหนังสอื ชุมชน #เอกสารแจกหอ้ งสมุดชาวตลาด #ท่มี าของขอ้ มลู https://district.cdd.go.th/maechai/about-us/ประวตั คิ วามเปน็ มา/ https://forums.chiangraifocus.com/?topic=92651.40;wap2

ประวัติความเปน็ มาของอำเภอแม่ใจ แม่ใจ น้ำแม่ใจ เกิดจากลำห้วย (ลำธาร) หลายสายมารวามกัน คือ ห้วยป่ากล้วย ห้วยหาน ห้วยสัก ห้วยเฮี้ย ห้วยเคียน ห้วยไม้ไฮคำ “แม่ใจ” เดิมชื่อ “บ้านปง” ของผู้เฒ่าผู้แก่ ได้ให้ข้อคิดเห็นแนว ห้วยหก ห้วยต้นมื่น ห้วยเสียบข้าง ห้วยชมพู ไหลผ่านหมู่บ้านต่าง ๆ เดียวกันว่า ที่ชื่อว่า “บ้านปง” นั้นเพราะแต่เดิม ชาวแม่ใจกลุ่มแรก ลงสู่หนองเล็งทรายทางทิศตะวันออกของอำเภอแม่ใจ และไหลสงสู่ ที่มาตั้งถิ่นฐานอพยพมาจากบ้าน ปงแสนทอง จังหวัดลำปาง กว๊านพะเยา ในอดีต แม่ใจ อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้ สายน้ำไหล ประมาณพทุ ธศกั ราช 2346 โดยการนำของพอ่ แสนปญั ญา พอ่ แก้วตุ่น ตลอดปี มีสตั ว์ปา่ นาชนิด บางแหง่ ลึกมาก ชาวบา้ นเรียกว่า “ท่าช้าง” พ่อเฒ่างอ พ่อน้อยโปทา และพ่อหนานทา ราทะ ได้พาครอบครัวจาก อยู่ห่างจากบ้านศรีถ้อยประมาณ 200 เมตร มีเรื่องเล่ากันวา่ ที่ท่าช้าง เขลางค์นคร (ลำปาง) มาแสวงหาแหล่งทำกินที่อุดมสมบูรณ์เพื่อสร้าง แหง่ นจ้ี ะมีชา้ งปา่ มาด่มื มาอาบอยู่เสมอ เพราะมีฝง่ั สงู น้ำลกึ และปา่ ได้ บ้านแปงเมอื งใหม่ มาพบลำน้ำแม่ใจไหลตลอดปี จึงยึดริมฝั่งน้ำเป็นท่ี หนาทึบ มีต้นไม้นานาพันธุ์ จะเห็นว่าหมู่บ้านต่าง ๆ ในอำเภอแม่ใจ ทำมาหากิน ประกอบอาชพี ทางการเกษตรกรรม ต่อมามีผูค้ นทราบว่า ส่วนใหญ่มีชื่อตามต้นไม้ทั้งสิ้น เช่น บ้านต้นแก บ้านป่าสัก บ้านต้น ในท้องถิ่นนี้ อุดมสมบูรณ์มาก จึงพากันอพยพติดตามมาอีกหลาย ต ะ เ ค ี ย น บ ้ า น ส ั น ต ้ น ม ่ ว ง บ ้ า น ป ่ า ต ึ ง เ ป ็ น ต้ น ครอบครัว เพิม่ จำนวนมากขน้ึ เรือ่ ย ๆ ทีช่ อื่ ว่า “บา้ นแมใ่ จ” นน้ั เล่ากัน วา่ เคยมีเจา้ นายฝา่ ยเหนือ ได้เดินทางมาตามลำน้ำสายหน่ึง เพื่อมาใจ อำเภอแม่ใจ จัดตั้งขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า (มาเยือน) อาณาประชาราษฎร์ แม่น้ำสายนี้จึงได้ชื่อว่า “น้ำแม่ใจ” เจ้าอยู่หัว เมื่อ ร.ศ. 124(พ.ศ. 2448) โดยมีฐานะเป็นอำเภอหนึ่งใน และได้หยุดพักบริเวณทุ่งกว้างแห่งหนึ่ง ซึ่งปัจจุบันนี้ เรียกว่า “ทุ่ง จำนวน 3 อำเภอ และ 10 เมือง ซึ่งได้จัดการปกครองรวมกนั เขา้ เปน็ หลวง” เพราะเคยมีเจ้านายและข้าหลวงมาพักบริเวณทุ่งหลวงแห่งน้ี จังหวัดพายัพ ภาคเหนือ ต่อมาได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทย ชาวแมใ่ จจึงพรอ้ มใจกนั ต้ังชอ่ื ว่า “บา้ นแมใ่ จ” ตามชื่อแม่นำ้ ตั้งแต่น้ัน ลงวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2453 กำหนดให้อำเภอแม่ใจขึ้นกับเมือง เปน็ ต้นมา น้ำแมใ่ จเปรียบเสมือนสายเลอื ดหล่อเล้ียงชีวิตของชาวแม่ใจ เชียงราย และอยู่ในเขตมณฑลพายัพ ในปี พ.ศ. 2457 (ร.ศ. 13 ) (สัมภาษณ์ พระครูมานัสนทีพิทักษ์ 2538) น้ำแม่ใจเป็นสายน้ำเลก็ ๆ อำเภอแมใ่ จ ถกู ยบุ ใหเ้ หลือเปน็ ตำบลหนึง่ ของอำเภอพาน ต่อมาในปี สายหนึ่งที่เป็นต้นกำเนิดแม่น้ำอิง แม่น้ำสำคัญของจังหวัดพะเยา ซ่ึง พ.ศ.2501 กรมการปกครองได้พิจารณาเห็นว่าท้องที่ตำบลป่าแฝก แหล่งกำเนิดมาจากเทือกเขาผีปันน้ำทางด้านทิศตะวันตกของอำเภอ ตำบลแมใ่ จ ตำบลศรถี ้อย และตำบลแม่ปมื จงั หวัดพะเยา บางสว่ น