การเผยแผ่เอเชีย

India

…ยุคถอื กำเนดิ และเสื่อมถอย… พระพทุ ธศำสนำ ถือกำเนดิ ขึน้ ใน “ดนิ แดนมำตภุ มู ”ิ ดินแดนทถี่ อื กำเนดิ ของศำสนำพทุ ธ ปจั จบุ นั คือ อนิ เดีย Buddha “พระสมั มำสมั พทุ ธเจำ้ ” ผู้ก่อตง้ั และประกำศศำสนำ หรือกค็ อื “ศำสดำ” และเริม่ เขำ้ สเู่ ขำ้ สู่ “ยุคเสอื่ มถอย” คอื ประมำณพทุ ธศตวรรษที่ 17

ปจั จบุ นั อย่ทู ่ี รฐั พหิ ำร ประเทศอนิ เดยี

ปจั จบุ นั อยู่ท่ี รฐั อตุ ตรประเทศ ประเทศอนิ เดยี

ปจั จบุ นั อยู่ท่ี รฐั อตุ ตรประเทศ ประเทศอนิ เดยี

…พระพทุ ธศำสนำกลบั มำรงุ่ เรืองอกี ครัง้ … โดยมีบุคคลหลำยทำ่ นทเี่ หน็ คณุ คำ่ ของพระพทุ ธศำสนำ เช่น ผู้จัดต้งั “มหำโพธสิ มำคม” และ ผูเ้ ป็น “แกนนำวรรณะศทู ร” นติ ยสำร และปฏญิ ำณตน “มหำโพธริ วี วิ ” เป็น “พทุ ธมำมำมกะ” อนำคำรกิ ธรรมปำละ ผูน้ ำใหม้ ี “กำรสำรวจโบรำณสถำน ดร. เอมเบดกำร์ และโบรำณวตั ถ”ุ ในอินเดีย ผเู้ ขียนงำนพทุ ธประวตั ิ “ประทปี แหง่ เอเชยี ” ทำให้คนหันมำสนใจศำสนำพทุ ธมำกขน้ึ เซอร์ อเลก็ ซำนเดอร์ คนั นงิ แฮม เซอร์ เอด็ วินส์ อำร์โนลด์

กำรเผยแผพ่ ระพุทธศำสนำใน ประเทศอนิ เดีย ������ ประเทศอนิ เดยี เป็น “ดนิ แดนตน้ กำเนดิ ศำสนำพทุ ธ” ������ ประมำณพทุ ธศตวรรษที่ 17 ศำสนำพทุ ธเรม่ิ เสอ่ื มถอย ������ ตอ่ มำมีบคุ คลหลำยทำ่ นเขำ้ มำฟนื้ ฟศู ำสนำพทุ ธในรปู แบบตำ่ งๆ ������ เชน่ ……เซ…อ…ร…อ์ …เล…็ก…ซ…ำน…เ…ดอ…ร…์ …เซ…อ…ร์เ…อ…ด็ …วนิ…ส…์ …อ…น…ำค…ำ…ร…กิ …ด…ร….อ…มั …เบ…ด…ก…ำร…์ … ������ ทำใหม้ ผี คู้ นทว่ั โลกหนั มำ “สนใจศำสนำพทุ ธมำกย่งิ ขน้ึ ” ปัจจบุ นั ชำวอนิ เดยี ไดก้ ลบั มำนบั ถอื ศำสนำพทุ ธมำกขนึ้ และรฐั บำลอนิ เดยี ไดใ้ หก้ ำรสนบั สนนุ และส่งเสรมิ กำรเผยแผพ่ ระพทุ ธศำสนำมำกขนึ้



…“ยุคเริ่มเผยแผ่ในศรลี งั กำ”… พระพทุ ธศำสนำ เรม่ิ เขำ้ สปู่ ระเทศศรลี งั กำ ในปี พ.ศ. 236-287 โดยพระเจำ้ อโศกมหำรำชไดส้ ง่ “สมณทตู สำยท่ี 9” เข้ำในเผยแผใ่ นศรลี งั กำ พระเจำ้ เทวำนมั ปยิ ตสิ สะ ประกำศให้ “พระพทุ ธศำสนำเป็นศำสนำประจำชำติ” และมี “กำรทำสงั คำยนำครง้ั ที่ 4”

…“อ่อู ำรยธรรมทำงพระพทุ ธศำสนำ”… พระพทุ ธศำสนำในศรลี ังกำเจรญิ อยำ่ งมำก “หลังกำรเส่ือมถอยในอินเดยี ” โดยชำวพทุ ธทเ่ี ขำ้ มำศกึ ษำศำสนำพทุ ธ และได้นำไป “เผยแผใ่ นประเทศของตน” ควำมเจรญิ ของศำสนำพทุ ธในศรลี งั กำ “เปลย่ี นแปลงไปตำมอำนำจกำรปกครองในแตล่ ะสมยั ” พระเจำ้ ศรวี ชิ ยั รำชสงิ ห์ ส่งทตู มำขอ “พระสงฆ”์ จำกไทย เพือ่ ไปอปุ สมบทใหก้ ลุ บตุ รทศ่ี รลี งั กำ แต่ไมส่ ำเรจ็ แตใ่ น “สมยั พระเจำ้ บรมโกศ” ได้ส่งพระสงฆม์ ำยงั ศรลี งั กำ เพอื่ อปุ สมบทใหแ้ กช่ ำวศรลี งั กำไดส้ ำเรจ็

กำรเผยแผพ่ ระพทุ ธศำสนำใน ประเทศศรลี ังกำ ������ ศำสนำพทุ ธเขำ้ มำในศรลี งั กำ “โดยสมณทตู ส…ำย…ท…ี่ …9…” ������ เจรญิ ถงึ ขดี สดุ และเปน็ “ศูนยก์ ลำงกำรเผยแผ่ ศ.พทุ ธไปท่ี ต่ำงๆ” ������ แตก่ ม็ ยี คุ ทศี่ ำสนำพทุ ธเสอื่ มลง “ข้นึ อยู่กบั อำนำจกำรปกครอง” ������ ศรลี งั กำไดข้ อให้ “ไทยในกำรฟนื้ ฟศู .พทุ ธ” อกี ครง้ั ปัจจบุ นั ชำวศรลี งั กำยงั นบั ถอื ศำสนำพุทธเปน็ จำนวนมำก และเปน็ ศำสนำประจำชำตจิ ำกอดตี ถงึ ปจั จบุ นั

วดั ธมั นลั ลำ ประเทศศรลี งั กำ



…“หนง่ึ ใน สังเวชณยี สถำน”… อดตี เนปำลเปน็ “สว่ นหนง่ึ ของอนิ เดยี ” เป็น “สถำนทปี่ ระสตู ขิ องพระพทุ ธเจำ้ ” คอื สวนลุมพินวี นั

ไดร้ ับกำรยกย่องใหเ้ ปน็ มรดกโลก ตัง้ แต่ พ.ศ. 2540 ปัจจบุ นั อยใู่ นประเทศเนปำล

…“เถรวำทเสอ่ื ม มหำยำนเจรญิ ”… ศำสนำพทุ ธในเนปำลเจรญิ รงุ่ เรอื งในยุคแรก จำกกำรเผยแผโ่ ดย “สมณทตู สำย7” ยคุ แรก ตอ่ มำเนปำลเปน็ ศนู ยก์ ลำง เนปำลนบั ถอื “ศำสนำพทุ ธเถรวำท” “ศำสนำพทุ ธมหำยำน นกิ ำยตนั ตระ”

กำรเผยแผพ่ ระพุทธศำสนำใน ประเทศเนปำล ������ อดตี เนปำลเปน็ “สถำนทปี่ ระสูติ” คือ …ส…ว…น…ล…มุ…พ…นิ……วี นั…………… ������ ศำสนำพทุ ธเขำ้ มำในศรลี งั กำ “โดยสมณทตู …ส…ำย……ท…่ี …7……” ������ กลำยเปน็ “ศูนยก์ ลำงของพระพทุ ธศำสนำมหำยำน นกิ ำยตนั ตระ” ������ ซ่ึงผสมผสำนกบั “ควำมเชอ่ื พืน้ เมอื ง” ในคำถำอำคมและไสยศำสตร์ ปจั จบุ นั เนปำลพยำยำมฟนื้ ฟู “พระพทุ ธศำสนำ นิกำยเถรวำท” โดยกำรกรำบทลู เชญิ พระสงั ฆรำชจำกไทย เพอ่ื ไปอปุ สมบทใหช้ ำว เนปำล และสง่ ภกิ ษสุ ำมเณรมำศกึ ษำทไี่ ทยดว้ ย



…“พระพุทธศำสนำแบบวัชรยำน”… พระพทุ ธศำสนำเขำ้ สภู่ ฏู ำนในรำว “พ.ศ. 800-1200” โดย “ครุ ปุ ทั มสมั ภวะ” เดนิ ทำงจำกทิเบตเขำ้ มำเผยแผพ่ ระพทุ ธศำสนำในภฏู ำน “พระพทุ ธศำสนำแบบวชั รยำน” “คุรปุ ทั มสมั ภวะ” หรอื “ตนั ตระยำน” เกิดขน้ึ ในอินเดีย ดดั แปลงเอำลัทธฮิ ินดตู นั ตระและ พิธีกรรมทำงอำถรรพเวท เชน่ สำธยำยมนต์ กลำยเป็น ศำสนำประจำชำตภิ ฏู ำน

…“นกิ ำยดรกุ ปะกัคย”ุ … เปน็ นกิ ำยใหมท่ เี่ กดิ ขน้ึ โดย “ลำมะปำโซ” นกิ ำยนเี้ จรญิ อยำ่ งมำกใน “สมยั ทำ่ นงำวงั นมั เยล” ผูน้ ำนกิ ำยดรกุ ปะกคั ยใุ นขณะนนั้ สร้ำงโดย “งำวงั นำเยล” เพอ่ื ประกอบ “พิธกี รรมทำงศำสนำ” “พนู ำคำซอง” ทส่ี ำคัญของชำวภูฏำน นอกจำกนท้ี ำ่ นยงั รวบรวมชำว ภูฏำนใหเ้ ปน็ หนง่ึ เดยี ว จนได้ชอื่ วำ่ “ซบั ดรงุ ” (ผูท้ ท่ี กุ คนตอ้ งยอมอ่อนนอ้ ม)

กำรเผยแผพ่ ระพทุ ธศำสนำใน ประเทศภฏู ำน ������ “ครุ ปุ ทั มสมั ภวะ” ผนู้ ำพระพทุ ธศำสนำเขำ้ มำเผยแผ่ในภฏู ำน ������ ซึ่งเปน็ “พระพทุ ธศำสนำแบบ……ว…ชั …ร…ย…ำ…น…” (ศำสนำประจำชำติ) ������ ต่อมำ “ลำมะปำโซ” ก่อต้งั “พระพทุ ธศำสนำ นิดำยดรกุ ปะกคั ยุ” ������ “นำวังนัมเยล” สร้ำง “พูนำคำซอง” และทำใหช้ ำวภฏู ำนเปน็ 1 เดยี ว ปจั จบุ ัน ชำวภูฏำนมคี วำมศรทั ธำและยดึ มน่ั ในพระพทุ ธศำสนำ และมวี ถิ ชี วี ติ สว่ นใหญเ่ กยี่ วขอ้ งกบั พระพทุ ธศำสนำ

ปจั จุบนั เปน็ สถำนทท่ี เ่ี ปน็ ทพี่ กั ของพระสงั ฆรำชชว่ งฤดหู นำว พนู ำคำซอง (Punakha Dzong)



…“พุทธศำสนำนิกำยวชั รยำนเจรญิ สงู สดุ ”… พระพทุ ธศำสนำในทเิ บตมลี กั ษณะ คอื ผสมระหวำ่ งมหำยำนแบบตนั ตระจำกอนิ เดยี และจนี กลำยเปน็ “พระพทุ ธศำสนำมหำยำนแบบวชั รยำนในทเิ บต” กษัตรยิ ท์ เิ บต ประกำศให้ พระองคแ์ รก พระพทุ ธศำสนำ ทนี่ บั ถอื เปน็ ศำสนำ พระพทุ ธศำสนำ ประจำชำติ “พระเจำ้ ลำโธ โธรี เย็นเซ” “พระเจำ้ ซรอนซนั กมั โป”

กำรเผยแผพ่ ระพุทธศำสนำใน ประเทศทิเบต ������ “ทิเบต” เป็นดนิ แดนท่ี “พระพทุ ธศำสนำนกิ ำยวชั รยำนรงุ่ เรอื งสงู สดุ ” ������ “พระเจำ้ ลำโธ โธรี เยน็ เซ” คือ กษัตรยิ พ์ ระองคแ์ รกทนี่ บั ถอื ศ.พุทธ ������ “พระเจำ้ ซรอนซนั กมั โป” ประกำศให้ ศ.พทุ ธ เปน็ ศำสนำประจำชำติ ������ “นิกำยเคลกุ ปะ” เปน็ นกิ ำยทแ่ี พรห่ ลำยทส่ี ดุ ในทเิ บต ������ พระสงฆ์ เรียกวำ่ “ลำมะ” และผมู้ อี ำนำจสงู สดุ คอื “องคด์ ำไลลำมะ” ปัจจบุ ัน ชำวทเิ บตมวี ถิ ชี วี ติ ยดึ มนั่ ในพระพทุ ธศำสนำอยำ่ งแนบแนน่ ตวั อยำ่ งเชน่ ก้มกรำบเมอ่ื เหน็ ยอดพระรำชวงั โปตำลำ เปน็ ตน้

“องคด์ ำไลลำมะ” ผมู้ อี ำนำจสงู สดุ ในกำรปกครองทั้งอำณำจกั รและศำสนจกั ร



…“จนี เปดิ ใจรบั กำรเขำ้ มำของศำสนำพทุ ธ”… แต่เดิมจนี ไดม้ ีกำรนบั ถอื “ลทั ธขิ งจอ้ื ” และ “ลัทธเิ ต๋ำ” อย่กู ่อนแลว้ ตอ่ มำใน “สมยั พระเจำ้ ฮั่นหมงิ ต้ี” แหง่ รำชวงศฮ์ นั่ ไดย้ อมรบั กำรเขำ้ มำของศำสนำพทุ ธ พระเจำ้ ฮนั่ หมงิ ต้ี ไดส้ ง่ คณะทตู ไปอนิ เดยี ไดอ้ ัญเชญิ ไดอ้ ัญเชญิ “พระบรมสำรรี กิ ธำต”ุ “พระไตรปฎิ ก” และอำรำธนำพระเถระชน้ั ผใู้ หญ่ มำประกำศพระพทุ ธศำสนำในจนี ได้สำเรจ็

…“วดั มำ้ ขำว”… จักรพรรดจิ นี ไดท้ ำ “กำรสรำ้ งวดั พระพทุ ธศำสนำขนึ้ ครงั้ แรก” “ไปห๋ มำ่ ซอ่ื ” เพอ่ื เปน็ “อนสุ รณ์แกม่ ำ้ ” ที่บรรทกุ พระคมั ภรี ม์ ำสจู่ นี “รำชวงศถ์ งั ” คือ สมัยท่ีพระพทุ ธศำสนำเจรญิ รงุ่ เรอื งสงู สดุ เพรำะไดร้ บั กำรสนับสนนุ จำกพระจกั รพรรดิ และเสอ่ื มโทรมลง เพรำะ เปล่ียนแปลงกำรปกครองเป็น “คอมมวิ นิสต์”

เปน็ วดั ทำงพระพทุ ธศำสนำแห่งแรกของจนี วัดมำ้ ขำว (ไปห๋ มำ่ ซอื่ )

กำรเผยแผพ่ ระพุทธศำสนำใน ประเทศจนี ������ “จนี ” เริม่ รบั พระพทุ ธศำสนำใน “สมยั พระเจำ้ ฮนั่ หมงิ ต้ี ในรำชวงศฮ์ น่ั ” ������ “ไปห๋ มำ่ ซอ่ื ” แปลวำ่ “วดั มำ้ ขำว” คือ วัดแหง่ แรกของจนี ������ ศ.พุทธ เจรญิ สงู สดุ ใน “สมัยรำชวงศถ์ งั ” เพรำะพระจกั รพรรดส์ิ นบั สนุน ������ ศ.พทุ ธ เสอื่ มลงในชว่ งทจ่ี นี เปลยี่ นกำรปกครองเป็น “คอมมวิ นิสต”์ ปัจจบุ นั ชำวจนี สว่ นใหญไ่ ด้นบั ถอื พระพทุ ธศำสนำ นิกำยมหำยำน ควบคกู่ บั กำรนบั ถอื ลทั ธขิ งจอื๊ และลทั ธเิ ตำ๋



…“เริ่มสนใจศำสนำพทุ ธ”… กอ่ นกำรเขำ้ มำของพระพทุ ธศำสนำ ชำวเกำหลนี บั ถอื “ศำสนำชำมำน” อยู่กอ่ นแลว้ “ซุนเตำ” “มำลำนนั ทะ” จีนสง่ มำเผยแผพ่ ระพทุ ธศำสนำใน ภิกษุชำวอนิ เดยี ไดเ้ ดินทำงมำเผยแผ่ อำณำจกั รโคกรู ยอบนคำบสมทุ รเกำหลี ศำสนำพทุ ธในเกำหลี จำกอทิ ธพิ ลทง้ั 2 อยำ่ งนท้ี ำใหช้ ำวเกำหลหี นั มำสนใจ และยอมรบั นบั ถอื พระพุทธศำสนำ

…“แบง่ แยกประเทศ”… ในชว่ ง “สมยั โชซอน” พระพทุ ธศำสนำเสอ่ื มลง เนื่องจำกรำชวงศส์ นบั สนนุ “ลทั ธขิ งจอื้ ” หลงั จำกนน้ั ศำสนำพทุ ธกไ็ ดร้ บั กำรฟน้ื ฟอู กี ครงั้ โดยไดร้ ับควำมรว่ มมอื จำก “ญปี่ นุ่ ” ภำยหลัง “สงครำมเยน็ ” เกำหลไี ด้ “แยกออกเปน็ 2 ประเทศ” North Korea South Korea ปกครองแบบ ปกครองแบบ คอมมวิ นสิ ต์ ประชำธปิ ไตย จงึ “ถกู จำกดั ” ใน จึงมี “อิสระ” ใน “กำรนบั ถอื ศำสนำ” “กำรนบั ถอื ศำสนำ”

กำรเผยแผพ่ ระพทุ ธศำสนำใน ประเทศเกำหลี ������ “มำลำนนั ทะ” และ “ซุนเตำ” คือ ผนู้ ำพระพทุ ธศำสนำมำเผยแผ่ ������ “สมยั โชซอน” สนับสนนุ ให้ “ลัทธขิ งจอ๊ื ” เป็นศำสนำประจำชำติ ������ ในช่วงเกำหลอี ยภู่ ำยใต้กำรปกครองของญปี่ นุ่ ได้รว่ มกนั ฟืน้ ฟู ศ.พทุ ธ ������ หลงั จำกสงครำมเยน็ มีกำรแยกประเทศเปน็ “เกำหลเี หนอื และเกำหลใี ต้” ซงึ่ “ศำสนำพทุ ธจะเจรญิ เฉพำะในเกำหลใี ตเ้ ทำ่ นน้ั ” ปัจจบุ นั ชำวพทุ ธในเกำหลใี ตม้ ปี ระมำณ 30 ลำ้ นคน สว่ นมำกนบั ถอื พระพทุ ธศำสนำนกิ ำยเชน ผสมกบั นิกำยมหำยำน

วดั โซ-กเยซำ เกำหลใี ต้



…“ขงจ้ือ เตำ๋ และชนิ โต”… ญป่ี ุ่นมกี ำรนบั ถอื ทงั้ 3 ศำสนำอยกู่ อ่ นทพี่ ระพทุ ธศำสนำจะเผยแผเ่ ขำ้ สญู่ ปี่ นุ่ “ลทั ธขิ งจอื้ ” “ศำสนำชินโต” ญปี่ นุ่ ได้รบั อทิ ธพิ ลควำมเชอ่ื ศำสนำทก่ี ำเนดิ ทญี่ ่ปี นุ่ มำจำก “จีน” นับถอื พระเจำ้ หลำยองค์ “ลทั ธเิ ตำ๋ ” เชื่อในเรอื่ ง โหรำศำสตร์ และเวทมนตค์ ำถำของเตำ๋

…“ยคุ สทั ธรรมไพโรจน์”… ศำสนำพทุ ธเผยแผเ่ ขำ้ สญู่ ปี่ นุ่ โดย “กษตั รยิ เ์ กำหลสี ง่ คณะทตู ถวำยพระพทุ ธรปู และคมั ภีร์” จึงทำให้ “จักรพรรดญิ ป่ี นุ่ เกดิ ควำมเลอื่ มใสในพระพทุ ธศำสนำ” “จกั รพรรดนิ ซี อู ิโกะ” ประกำศให้ “พระพทุ ธศำสนำ” เป็น “ศำสนำประจำชำติ” เกิดนกิ ำยใหม่ 3 นิกำย “นิกำยโจโด” “นกิ ำยเซน” “นิกำยนชิ เิ รน”

กำรเผยแผพ่ ระพุทธศำสนำใน ประเทศญี่ปุน่ ������ มีกำรนับถอื ศำสนำอน่ื อยกู่ ่อนแลว้ คอื ลัทธขิ งจอ้ื และศำสนำชนิ โต ������ พระพทุ ธศำสนำเรม่ิ เขำ้ มำจำก “กษตั รยิ เ์ กำหลสี ง่ สมณทูตเขำ้ มำเผยแผ่” ������ “พระจกั รพรรดนิ ซี อู โิ กะ” ประกำศให้ “ศ.พุทธเปน็ ศำสนำประจำชำติ” ������ เกดิ นกิ ำยใหมข่ น้ึ ทญี่ ป่ี ุน่ คือ นิกำยโจโด นกิ ำยเซน นิกำยนิชเิ รน ปจั จบุ ัน ไดม้ ีกำรฟน้ื ฟศู ำสนำพทุ ธในหลำกหลำยวธิ ี เช่น จัดทำพระไตรปฎิ ก จัดกำรเรยี นกำรสอนวิชำพระพทุ ธศำสนำ เปน็ ตน้

พระพทุ ธรปู ไดบทุ ซึ วดั โคโตกอุ นิ