หลักสูตรการส่งเสริมคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ

หลกั สตู รการสง่ เสริมคณุ ภาพชวี ิตผู้สูงอายุ จำนวน 15 ชั่วโมง ความเปน็ มา เนื่องจากปัจจุบันผู้สูงอายุเป็นประชากรกลุ่มใหญ่กลุ่มหนึ่งของประเทศ เนื่องจากความ เจริญก้าวหน้าทางการแพทย์และสาธารณสุขทำให้ประชากรมีอายุยืนยาวขึ้น จำนวนผู้สูงอายุจึงเพิ่มมากขึ้น เป็นลำดับ จากภาวะนี้ทำให้เกิดวามตื่นตัวและเตรียมการเพื่อรองรับและให้การดูแลประชากรกลุ่มนี้มากข้ึน การดูแลและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุนับว่าเป็นภารกิจที่สำคัญสำหรับครอบครัว ชุมชน และสังคมโดยรวม เพื่อให้เกิดการดูแลเอื้ออาทรแก่ผู้สูงอายุซึ่งนับว่าเป็นผู้ที่ทำคุณประโยชน์แก่ครอบครัว ชุมชนและสังคม การ เปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรของประเทศไทย ทำให้ประชากรในวัยผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นประกอบกับการ เปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจและสังคม มีผลให้ลักษณะครอบครัวไทยเปลี่ยนจากครอบครัวขยาย ไปสู่ ครอบครวั เดี่ยวความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในครอบครวั ลดลงจำนวนผทู้ ่ีจะทำหน้าที่ดูแลผู้สูงอายุในครอบครัว ลดลง มีเวลาให้กับผู้สูงอายุลดลง ขาดการให้ความรักและความอบอุ่น ผู้สูงอายุจึงถูกทอดทิ้งให้อยู่โดดเดี่ยว ดำเนินชีวิตเพียงลำพัง ทำให้ผู้สูงอายุต้องเผชิญกับปัญหาในการปรับตัว เพื่อให้สอดคล้องกับสังคมในปัจจุบัน ทั้งในด้านความคิด ความเข้าใจ และค่านิยมต่างๆ ซึ่งก่อให้ผู้สูงอายุเกิดความน้อยใจ ความเครียด ความ คับข้อง ใจ แยกตวั ออกจากสังคม ขาดสมั พันธภาพกบั สมาชกิ ในครอบครัว ท้อแท้และเบือ่ หน่ายในชวี ิต ประกอบ กับวัย สูงอายุเป็นวัยที่ต้องเผชิญกับรูปแบบการดำเนินชีวิตแบบใหม่ ต้องออกจากงาน มีรายได้ลดลง ภาวะ สุขภาพ เสื่อมลง มีโรคทางกายเพิม่ มากข้ึน ตลอดจนการสูญเสียการเป็นทีพ่ ึ่งของครอบครวั สิ่งเหล่านี้ล้วนเปน็ ปัจจัย สำคญั ทส่ี ง่ ผลกระทบตอ่ จติ ใจของผสู้ งู อายุ กศน.ตำบลลาดหญ้า ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเมืองกาญจนบุรี เหน็ ถงึ ความสำคญั และความจำเป็นของการสง่ เสรมิ คณุ ภาพชวี ิตผูส้ งู อายุ จงึ ไดจ้ ัดทำหลกั สตู รฉบบั น้ขี ้ึนเพ่ือเป็น การแก้ปัญหาด้านสุขภาพกาย ดูแลสุขภาพจิต ของผู้สูงอายุ โดยส่งเสริมการออกกำลังกาย การดูแลด้าน โภชนาการท่เี หมาะสม สง่ เสริมใหผ้ สู้ งู อายสุ ามารถใช้ เทคโนโลยที ี่เหมาะสมไดร้ วมทง้ั สง่ เสรมิ ใหผ้ ูส้ งู อายเุ ข้าร่วม กิจกรรมนนั ทนาการและทำกจิ กรรมยามว่างตา่ งๆ เพือ่ สุขภาพกายและสุขภาพจิตทดี่ ี หลกั การ 1. เพือ่ สง่ เสรมิ ให้ผู้สงู อายุได้รับการเสรมิ สร้างคุณภาพชีวติ ท่ีเหมาะสมกับวัยและความต้องการ 2. เพือ่ ใหผ้ ู้สงู อายุ มีความรคู้ วามเข้าใจและมที ักษะในการดูแลและรักษาสุขภาพกาย สุขภาพจิต ด้วย วธิ ีการต่างๆ

จุดหมาย เพ่อื ให้ผเู้ รยี นมคี ณุ ลกั ษณะ ดังน้ี 1. เป็นหลกั สูตรท่ีแก้ปญั หาด้านสุขภาพของผู้สูงอายุ 2. เป็นหลักสูตรท่สี ่งเสรมิ การดูแลสขุ ภาพจติ ของผูส้ ูงอายุ 3. เป็นหลักสูตรทสี่ ่งเสรมิ การออกกำลงั กายสำหรับผู้สูงอายุ 4. เป็นหลกั สูตรที่ส่งเสรมิ ให้ผู้สูงอายุสามารถใชเ้ ทคโนโลยที เ่ี หมาะสมได้ 5. เปน็ หลักสูตรทส่ี ง่ เสริมให้ผู้สงู อายุเขา้ ร่วมกิจกรรมนนั ทนาการและกิจกรรมยามวา่ งต่าง ๆ เพ่อื สุขภาพ กายและสุขภาพจิตทด่ี ี จดุ หมายของหลักสูตร เพื่อให้ผู้สูงอายุมีความรู้ความเข้าใจ ในการเตรียมตัวเข้าสู่ช่วงวัยสูงอายุอย่างมีคุณค่า เพื่อส่งเสริม สุขภาพป้องกันการเจ็บป่วย และดูแลตนเองเบื้องต้น เข้าถึงข่าวสารและสื่อต่าง ๆได้สามารถปรับตัวทันต่อ ความเปลี่ยนแปลงของโลก และดำรงชีวิตอย่างมีความสุข กล่มุ เปา้ หมาย กลุ่มผ้สู งู อายุ กลมุ่ เป้าหมาย กล่มุ ผู้สูงอายุ ระยะเวลา จำนวน 15 ชั่วโมง − ภาคทฤษฎี 5 ชวั่ โมง − ภาคปฏบิ ัติ 10 ชวั่ โมง รายวชิ า 1. การดแู ลสขุ ภาพกาย/จิตสำหรบั ผสู้ ูงอายุ จำนวน 3 ชั่วโมง 2. หลักโภชนาการสำหรบั ผู้สงู อายุ ตามหลักตามปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง จำนวน 3 ชวั่ โมง 3. การออกกำลงั กายสำหรับผู้สูงอายุ จำนวน 3 ช่ัวโมง 4. เทคโนโลยีทีเ่ หมาะสมสำหรับผู้สงู อายุ จำนวน 3 ช่ัวโมง 5. กิจกรรมยามวา่ งและกจิ กรรมนนั ทนาการสำหรับผูส้ ูงอายุ จำนวน 3 ช่วั โมง รวม จำนวน 15 ชั่วโมง

รายละเอียดโครงสร้างหลักสตู รการสง่ เสรมิ คณุ ภาพชวี ติ ผู้สงู อายุ จำนวน 15 ชัว่ โมง ท่ี เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียน เนื้อหา การจดั กระบวนการ จำนวนชว่ั โมง เรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 1 การดูแลสุขภาพ เพอ่ื ใหผ้ ู้สงู อายุ สามารถ - สขุ ภาพกาย/ สขุ ภาพจิต บรรยายให้ ความร/ู้ 3 กาย/จิต เรียนรู้ ห ลั ก ก า ร ดูแล ของผูส้ ูงอายุ ในสงั คม แลกเปล่ยี น เรียนรู้ สำหรับ ผู้สูงอายุ สขุ ภาพกาย/จติ ไดอ้ ยา่ ง ปัจจบุ นั ตามหลักตาม ถกู หลักวิธี - โรคและความพกิ ารท่ี ปรัชญาเศรษฐกิจ เพ่ือให้ผู้สงู อายุใชช้ ีวติ เกิดความเสือ่ ม แนวทางการ พอเพียง ตามหลกั ตามปรชั ญา ปอ้ งกันและการดูแลรกั ษา เศรษฐกจิ พอเพยี ง โรคท่เี กิด ข้ึนกบั ผู้สูงอายุ เพื่อเป็นแนวทางการ - การเปลยี่ นแปลงทาง ประยุกตใ์ ช้ปรัชญาของ ร่างกาย อารมณ์ สังคม เศรษฐกิจพอเพยี ง เพ่ือ ของผู้สงู อายุ พัฒนาในการดำรงชีวติ - การเตรยี มพร้อมรับ การ ผสู้ ูงอายุ เปลยี่ นแปลงเพอื่ สขุ ภาพ กายและสุขภาพจิตท่ีดี ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงใน การส่งเสรมิ สุขภาพ ประกอบด้วย 1) ดา้ นความพอประมาณ 2) ดา้ นการมเี หตุผล 3) ดา้ นการมีภมู ิคมุ้ กันใน ตวั ท่ี 4) ด้านเง่ือนไขความรู้ 5) ดา้ นเง่ือนไขคณุ ธรรม

ท่ี เร่ือง จุดประสงคก์ ารเรียน เนื้อหา การจัดกระบวนการ จำนวนชั่วโมง เรียนรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 2 หลักโภชนาการ เพ่ือให้ผูส้ งู อายุ เรียนรู้ - ปัญหาโภชนาการใน บรรยายให้ ความร/ู้ 1 2 สำหรับผู้สูงอายุ หลักโภชนาการที่ ผสู้ งู อายุ สาธติ /ฝกึ ปฏิบัติ เหมาะสมกบั วัย และ - ธงโภชนาการสำหรับ สามารถดูแล โภชนาการ ผสู้ ูงอายุ ใหเ้ หมาะสมกับตวั เองได้ - อาหารท่ีเหมาะสมใน ผูส้ งู อายเุ ฉพาะโรค - การทำตารางม้ืออาหาร สำหรบั ผู้สงู อายุ 3 การออกกำลงั กาย เพอ่ื ใหผ้ ู้สงู อายุ สามารถ - การออกกำลังกาย บรรยายให้ ความร/ู้ 1 2 สำหรับผู้สงู อายุ เลือกวิธีการออก สำหรบั ผู้สงู อายุท่ีมี สาธติ /ฝกึ ปฏิบัติ กำลังกายท่เี หมาะสม สขุ ภาพกายปกติ กับวยั และศักยภาพของ - การออกกำลังกาย ตนเองได้ สำหรบั ผู้สงู อายุทีม่ ีโรค ประจำตัว - การออกกพลงั กาย ประกอบดนตรแี ละ อุปกรณ์ 4 เทคโนโลยีท่ี เพือ่ ให้ผ้สู งู อายุ สามารถ - ความรู้เร่อื งการใช้สมาร์ท บรรยายให้ ความรู้/ 1 2 เหมาะสมสำหรบั เรียนรู้ การใช้เทคโนโลยีที่ โฟนเพอื่ ติดตอ่ สอ่ื สาร การ สาธติ /ฝกึ ปฏิบัติ ผูส้ ูงอายุ เหมาะสมกับวยั โดยใช้ ใช้ Line,Facebook,การใช้ สมาร์ท โฟนได้ YouTube และการสืบคน้ ขอ้ มลู ตา่ งๆโดยใชส้ มาร์ท โฟน - พรบ.คอมพวิ เตอรท์ ี่ ควรรู้ - เรียนรู้ภัยจากส่อื ออนไลนใ์ กล้ตัวและการ ป้องกันแกไ้ ข

รายละเอยี ดโครงสรา้ งหลักสูตรการสง่ เสรมิ คณุ ภาพชวี ติ ผูส้ งู อายุ จำนวน 15 ชว่ั โมง ท่ี เรอื่ ง จดุ ประสงค์การเรียน เน้ือหา การจัดกระบวนการ จำนวนชัว่ โมง เรยี นรู้ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 5 กจิ กรรมยามวา่ ง เพื่อให้ผู้สูงอายุ สามารถ กิจกรรมยามวา่ ง บรรยายให้ ความรู้/ 1 2 และกิจกรรม เลือกทำ กิจกรรมยามวา่ ง - การปลูกผกั ในครวั เรอื น สาธติ / ฝกึ ปฏิบัติ นนั ทนาการ และกิจกรรม นันทนาการ – การทำงานประดิษฐ์ สำหรับผู้สูงอายุ เพ่ือการดูแลสุขภาพ - การร้องเพลงและการ กาย/สุขภาพจิต ของ เต้นรำทเี่ หมาะกับ ตนเองได้ ศกั ยภาพของผูส้ ูงอายุ รวม 15 ชว่ั โมง 5 10

การจดั กระบวนการเรยี นรู้ 1. ศกึ ษาข้อมูลจากเอกสาร/สอื่ Internet /ภูมปิ ญั ญา 2. แลกเปล่ียนเรยี นรู้ 3. บรรยายใหค้ วามรู้ 4. สาธติ 5. กรณีตัวอย่าง 6. ฝึกปฏบิ ัติฝกึ ปฏบิ ตั ิจริงการวดั การประเมินผล ส่ือการเรียนรู้ 1. สอื่ วดี ที ัศน์ 2. เอกสารประกอบการเรยี นรู้ 3. อปุ กรณอ์ อกกำลงั กาย/เพลง/ดนตรี 4. แผ่นภาพ 5. สอ่ื กจิ กรรมงานอดิเรก/กิจกรรมยามวา่ งสมาร์ทโฟน การวัดและประเมินผล 1. การประเมินความรภู้ าคทฤษฎีระหว่างเรียนและจบหลกั สูตร 2. การประเมนิ ผลงานการปฏิบัติระหว่างเรียนความสำเรจ็ ของการปฏบิ ตั แิ ละจบหลกั สูตร เง่ือนไขการจบหลักสูตร 1. มเี วลาเรยี นไม่น้อยกว่ารอ้ ยละ 80 ของเวลาเรยี นท้ังหมด 2. ผ่านการประเมินทงั้ ภาคทฤษฎแี ละปฏบิ ตั ไิ มน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 เอกสารหลกั ฐานการศกึ ษา 1. หลักฐานการสมัคร 2. เอกสารการลงทะเบยี นเรียน 3. หลกั ฐานการประเมนิ ผลระหว่างเรยี น 4. บนั ทกึ ขออนมุ ตั ิผลระหว่างเรยี น 5. วุฒิบัตร 6. ทะเบยี นคุมวุฒบิ ัตร

การเทียบโอน 1. การประเมินความรู้ภาคทฤษฎีระหว่างเรยี นและจบหลกั สูตร 2. การประเมินผลระหว่างเรียนจากการปฏิบัตงิ านทมี่ ีคุณภาพเพยี งพอ สามารถสร้างรายได้ให้กับตนเอง ผู้เสนอขออนมุ ัติหลักสูตร ผู้เห็นชอบหลักสตู ร (นางสาวชัญญช์ นพร ชำนาญป่า) (นางสรนิ ยา นิลบตุ ร) ครู กศน.ตำบลลาดหญ้า วิทยากร ผเู้ หน็ ชอบหลักสูตร ผู้อนุมตั หิ ลักสูตร ( นางภทั รานิษฐ์ หนขู าว ) (นายศกั ดช์ิ ัย นาคเอ่ยี ม ) หัวหน้างานการศกึ ษาต่อเนอ่ื ง ผอู้ ำนวยการศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอเมอื งกาญจนบุรี