บทความ_สมเด็จฯ_พพปญ-58_การเปลี่ยนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนในโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา

การเปลี่ยนแปลงทกั ษะด้านการเรยี นรแู้ ละนวตั กรรม ในศตวรรษที่ 21 ของนกั เรียนใน โครงการเพาะพนั ธปุ์ ัญญา โรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวร ในพระสงั ฆราชูปถมั ภ์ เดชมณี เนาวโรจน์1,2 แสงเดือน บกนอ้ ย1,2 และ สภุ าวดี หิรัญพงศส์ ิน1,3* 1ศนู ย์พี่เลีย้ งโครงการเพาะพันธุ์ปญั ญา มหาวทิ ยาลัยอบุ ลราชธานี อาเภอวารนิ ชาราบ จังหวดั อบุ ลราชธานี 2โรงเรียนสมเดจ็ พระญาณสงั วร ในพระสงั ฆราชปู ถมั ภ์ อาเภอคาเขอื่ นแก้ว จงั หวัดยโสธร 3ภาควิชาคณิตศาสตร์ สถติ แิ ละคอมพวิ เตอร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยอุบลราชธานี อาเภอวารนิ ชาราบ จังหวดั อบุ ลราชธานี *E-mail : [email protected] บทคดั ยอ่ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพ่ือศึกษาการเปลี่ยนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ในศตวรรษท่ี 21 ของ นกั เรยี นในโครงการเพาะพนั ธ์ปุ ัญญาโรงเรียนสมเดจ็ พระญาณสงั วร ในพระสังฆราชูปถัมภ์ โดยมีนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 4/2 ปีการศกึ ษา 2558 จานวน 37 คน เปน็ กล่มุ เป้าหมาย เครอ่ื งมอื ที่ใชค้ อื แบบประเมินทกั ษะดา้ นการเรยี นร้แู ละนวตั กรรม ในทักษะศตวรรษที่ 21 ประกอบด้วย 4 ทักษะ คือ การคิดแบบมีวิจารณญาณ(Critical Thinking)การสื่อสาร (Communication) การทางานรว่ มกัน(Collaboration) และการสร้างสรรค(์ Creativity) ท่ีประเมินโดยให้นักเรียนประเมิน ตนเอง และครูที่ปรึกษาโครงงานเป็นผู้ประเมินนักเรียน ผลการวิจัยพบว่า หลังจากดาเนินงานโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา นักเรยี นมีการเปล่ียนแปลงทักษะด้านการเรียนร้แู ละนวตั กรรม ในศตวรรษที่ 21 เพิ่มขึ้นทั้ง 4 ทักษะ ผลการประเมินตนเอง ของนักเรียน พบว่า ทักษะท่ีเพ่ิมขึ้นมากที่สุด คือ การสร้างสรรค์ คิดเป็นร้อยละ 33.4 การประเมินโดยครูที่ปรึกษา พบว่า ทักษะที่เพิ่มขึ้นมากท่ีสุด คือ การทางานร่วมกัน คิดเป็นร้อยละ 35.9 แสดงว่าการดาเนินงานโครงการเพาะพันธ์ุปัญญา โรงเรียนสมเดจ็ พระญาณสังวร ในพระสังฆราชูปถัมภ์ สามารถตอบสนองและพัฒนานักเรียนให้มีทักษะด้านการเรียนรู้และ นวตั กรรมในศตวรรษที่ 21 ได้ คาสาคญั : ทกั ษะดา้ นการเรยี นรแู้ ละนวตั กรรม ศตวรรษท่ี 21 โครงการเพาะพนั ธ์ปุ ญั ญา Changes in Learning and Innovation of the 21th Century Skills of Students in Pohpanpunya Project of Somdejprayansungworn School Established under the Patronage Supreme Patriarch Dechmanee Noawarot1,2 Yajai jarearnpong1,2 and Supawadee Hiranpongsin1,3* 1PPPY Node, Ubon Ratchathani University, Warinchumrab district, Ubon Ratchathani province 2 Somdejprayansungworn Nai Prasungkarachupatum school, Komkuenkiaw district, Yasotorn province 3Faculty of Science, Ubon Ratchathani University, Warinchumrab district, Ubon Ratchathani province *E-mail : [email protected] Abstract This study aimed to examine changes in learning and innovation skill of the 21st century skills of students in the Pohpanpanya project of Somdejprayansungworn School established under the Patronage Supreme Patriarch. The sample was 37 Mattayomsuksa 4/2 students. The instruments was skill measurement on 4 learning and innovation of the 21st century skills—that are critical thinking, communication, collaboration and creativity. The assessments were done by students themselves and by project advisors. Results showed positive changes in all 4 skills of learning and innovation of the 21st century skills. The most change observed by students was in creativity (33.40 %). While collaboration (35.90%). Was rated by the project advisors This indicates that the Pohpanpanya project of 1

Somdejprayansungworn School established under the Patronage Supreme Patriarch can achieve to the objective and help to develop the students’ learning and innovation of the 21st century skills. Keywords : LEARNING AND INNOVATION SKILL, THE 21st CENTURY SKILLS , PPPY PROJECT, บทนา โลกยุคปัจจุบันเป็นยุคโลกาภิวัตน์ที่มีความเจริญก้าวหน้าอย่างรวดเร็วโดยเฉพาะทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ เมอื่ ต้องเผชิญหน้ากับปัญหาท้าทายตา่ งๆที่รออยใู่ นอนาคต และมนษุ ยม์ องเห็นคุณค่าอเนกอนันต์ของการศึกษา เพ่ือนาไปสู่ การมีชีวิตที่ดขี น้ึ ในศตวรรษใหม(่ ทศั นา แขมณ,ี 2555 อา้ งโดย เอกชัย พุทธสอน, 2557) ซ่ึงทักษะที่มนุษย์มีและใช้ได้ผลใน โลกยคุ กอ่ นๆจะไม่สามารถใชไ้ ด้ผลในยคุ ปจั จบุ ันและอนาคต มนุษย์จึงต้องเรยี นรูท้ ักษะใหมเ่ พ่ือความอยู่รอดในสังคม(เอกชัย พุทธสอน, 2557) การเรยี นรูท้ ี่จะเกิดขนึ้ กับผเู้ รยี นสาหรบั ศตวรรษท่ี 21 ดา้ นทักษะ ประกอบดว้ ยกลุ่มทกั ษะตา่ ง ๆ 3 กลมุ่ ไดแ้ ก่ 1) ทกั ษะด้านการเรยี นรูแ้ ละนวตั กรรม 2) ทักษะด้านขอ้ มลู สารสนเทศ ส่ือ และเทคโนโลยี 3) ทักษะด้านชีวติ และอาชีพ ( วิจารณ์ พานชิ , 2554) สาหรับทักษะด้านการเรียนรแู้ ละนวตั กรรม (Learning andInnovation Skills) จะเป็นตวั กาหนด ความพรอ้ มของนักเรยี นเพ่ือเขา้ สโู่ ลกของการทางานท่มี คี วามซบั ซอ้ นมากขึน้ ในปจั จบุ ัน ประกอบด้วยความสามารถในการ ปฏบิ ตั ิ 4 ทักษะ หรือ 4Cs หรืออาจเรียกวา่ 4 การ ได้แก่ 1) การคดิ แบบมวี จิ ารณญาณ (Critical Thinking) 2) การสอ่ื สาร (Communication) 3) การทางานร่วมกนั (Collaboration) 4) การสรา้ งสรรค์ (Creativity) (วจิ ารณ์ พานิช, 2554) การพฒั นาผู้เรยี นใหม้ ีความรแู้ ละทักษะดงั กล่าวสามารถใชว้ ธิ ีการเรยี นโดยใชก้ ารวจิ ยั เป็นฐาน (Research-based-learning หรือ RBL) (สธุ ีระ ประเสริฐสรรพ์, 2555) สำนักงานกองทุนสนบั สนุนการวจิ ยั เสนอการจัดการเรียนรแู้ บบใหม่โดยใช้“ กาวจิ ยั เปน็ ฐาน (Research based learning; RBL) (สุธีระ ประเสริฐสรรพ์, 2555) โดยเป็นการสร้างวัฒนธรรมในการจัดการเรียน การสอนแบบใหม่ บนฐาน การวจิ ยั ทจ่ี ะบ่มเพาะทักษะทีจ่ าเปน็ สาหรบั สงั คมความรู้ และสร้างความเป็นวิทยาศาสตร์ในตัวให้แก่เด็กไทยของเรา อันจะ นำพาใหน้ กั เรียนสามารถอยู่ไดอ้ ย่างรู้เท่าทันในศตวรรษหน้า และทาให้สังคมและประเทศของเราเติบโตได้ อย่างมีคุณภาพ และยั่งยืน ซ่งึ สอดคลอ้ งกับทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 โครงการเพาะพันธุ์ปัญญาเป็นการทาโครงงานบนฐานวิจัย (Research-Based Learning : RBL)เป็นกระบวนการ เรียนรู้ท่ีสามารถสร้างระบบคิดและทักษะการเรียนรู้ใหม่ มีจุดเน้นสาคัญของการทาโครงงานบนฐานวิจัย คือ การสร้าง กระบวนการเรียนรู้จากการค้นคว้าและตีความ ที่เรียกกว่า \"วิจัย\" โครงการเพาะพันธุ์ปัญญาจึงเน้นที่กระบวนการวิจัยใน โครงงาน และเรียกว่า Research-Based Learning (ศูนย์พี่เลี้ยงมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, ม.ป.ป.) ตัวอย่างความสาเร็จ ของโรงเรียนท่ีเข้าร่วมโครงการเพาะพันธ์ุปัญญา ปีการศึกษา 2557 เช่น การพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของ นกั เรยี นในโครงการเพาะพนั ธปุ์ ัญญา โรงเรียนปทมุ ราชวงศา โดยการจัดการเรยี นรูแ้ บบโครงงานฐานวิจยั (อจั ฉรียา นารีวงศ์ และคณะ,2558) พบวา่ ผลการวิเคราะหท์ ไี่ ด้จากงานเขยี นสะทอ้ นความคดิ ของนักเรียนเกี่ยวกับการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี 21 ท้ัง 3 ด้านสูงข้ึน และจากผลการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานฐานวิจัยต่อการเปล่ียนแปลงคุณลักษณะพึง ประสงค์ของนักเรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 5 ในโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา (สุภาพร พรไตร และจิตติมา วัฒราช,2557) พบว่า นกั เรียนมพี ฤตกิ รรมการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขนึ้ อยา่ งเดน่ ชดั โรงเรียนสมเดจ็ พระญาณสังวร ในพระสงั ฆราชูปถมั ภ์ เปน็ สถานศกึ ษาท้องถิ่นระดับตาบลที่นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนตา่ และมีเจตคติทางลบในการเรยี นรู้ (งานประกันโรงเรียนสมเดจ็ พระญาณสงั วร , 2556) ด้วยเหตุน้ีโรงเรียนจึง ได้เข้าร่วมโครงการเพาะพันธ์ุปัญญากับศูนย์พ่ีเลี้ยงมหาวิทยาลัยอุบลราชธานีเพ่ือต้องการพัฒนาทักษะการเรียนรู้และ นวัตกรรมของนักเรยี นในศตวรรษท่ี 21 ใหส้ งู ข้ึน จากท่ีกล่าวมาข้างต้น ดังน้ันผู้วิจัยจึงสนใจศึกษาการเปลี่ยนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรมของทักษะ ในศตวรรษท่ี 21 โครงการเพาะพันธปุ์ ญั ญา โรงเรียนสมเด็จพระญาณสงั วร ในพระสงั ฆณาชูปถัมภ์ ปกี ารศกึ ษา 2558 2

วธิ กี ารวจิ ยั 1) ประชากร ประชากรท่ีใช้ในการศึกษาครั้งน้ี คือ นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 4/2 โรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวร ในพระสังฆ ราชูปถมั ภ์ ปกี ารศึกษา 2558 จานวน 37 คน ซงึ่ ได้มาจากการเลอื กแบบเจาะจง (purposive sampling) 2) แบบแผนการวจิ ัย การศึกษาน้ีใช้รูปแบบการวิจัยเชิงทดลองชั้นต้น (pre-experiment) ที่มีกลุ่มการทดลองกลุ่มเดียววัดผลหลังการ ทดลอง (one-shot case study) 3) เครือ่ งทใ่ี ช้ในการวจิ ยั 3.1 แผนการจัดการเรียนรู้ของนักเรียนโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา ปีการศึกษา 2558 โดยมีกาหนดการสอน ดงั ตาราง 1 ตาราง 1 กาหนดการสอนที่เน้นการทาโครงงานฐานวิจยั วัน/เวลา ชื่อกจิ กรรมและรายละเอียดโดยยอ่ วัตถปุ ระสงค์ของกจิ กรรม 28 สิงหาคม 2558 จิตปัญญา เพ่อื ให้นักเรยี น 1. เข้าใจตนเองและผู้อ่นื 2.เห็นคณุ ค่าของตนเองและผอู้ นื่ 22 กนั ยายน 2558 การเขยี นผังเหตผุ ล (system เพอ่ื ใหน้ ักเรยี น thinking) 1. คิดแก้ปญั หา โดยใชห้ ลกั การทาง วิทยาศาสตร์ 2. ฝึกคดิ หาเหตหุ าผลของแตล่ ะสถานการณไ์ ด้ 25 กนั ยายน 2558 การคดิ หัวขอ้ โครงการหลัก เพอื่ ใหน้ ักเรยี น 1. ตระหนักถึงทรัพยากรธรรมชาติในท้องถ่ิน อาชีพ กิจกรรมชมุ ชน 2. ไดห้ วั ขอ้ หลักเพ่ือทาวิจยั 1 – 8 สงิ หาคม 2558 การคดิ หัวขอ้ โครงงานยอ่ ย 10 เพอ่ื ให้นักเรียน โครงงาน 1. ฝกึ ทักษะกระบวนการคดิ สรา้ งสรรค์ 2. ฝกึ คดิ ตั้งหัวขอ้ โครงงานโดยใชห้ ลกั ความเปน็ เหตุเป็นผล 3. ได้หัวขอ้ โครงงานที่ต้องการศกึ ษา 18 สงิ หาคม 2559 ศึกษาดงู านวันวิทยาศาสตร์ เพ่ือใหน้ กั เรียน 1. เปิดรับมมุ มองทีแ่ ตกต่าง 2. มองเหน็ ความเชอื่ มโยงของส่ิงต่าง ๆ 3.รู้จักใช้เหตุผลในการทาความเข้าใจเรื่องราว ตา่ ง ๆ 15 ตุลาคม – 20 การเขียนขอ้ เสนอโครงงาน เพื่อให้นกั เรยี น พฤศจิกายน 2558 นาเสนอเคา้ โครงวิจยั 1. ฝกึ การเขียนข้อเสนอโครงงาน 2. มีการวางแผนการทาโครงงาน ท่ีจะนาไป ปฏบิ ตั ิจริง ฝกึ การนาเสนอ 1 พฤศจกิ ายน – เกบ็ ข้อมูล / ทดลอง เพอ่ื ใหน้ ักเรียน 29 กมุ ภาพันธ์ 2558 1. ลงมือปฏิบตั ิการทดลอง / เก็บขอ้ มูล 2. วเิ คราะห์สังเคราะหข์ อ้ มูลเพ่ือนาไปใช้ในการ แกป้ ญั หาหรอื ตอบคาถาม 3

วัน/เวลา ช่ือกิจกรรมและรายละเอียดโดยยอ่ วัตถุประสงค์ของกจิ กรรม 12 มกราคม 2559 การนาเสนอการทดลอง / เพื่อใหน้ ักเรยี น ms_powerpoint 1. เกดิ ทกั ษะการนาเสนอการรายงาน 2. เกดิ ทักษะการวพิ ากษว์ จิ ารณ์ 19 กมุ ภาพนั ธ์ 2559 การทาโปสเตอร์ เพอ่ื ให้นักเรียน 1. เกิดทักษะการใชเ้ ครอื่ งมือ ICT 2. รูจ้ กั วิเคราะห์สงั เคราะห์ 3. ฝึกการเขยี นผังตน้ ไม้ 20 กมุ ภาพนั ธ์ 2559 การนาเสนอโครงการฯ ระดบั ศูนย์ เพอ่ื ใหน้ กั เรียน พ่เี ล้ยี งมหาวิทยาลัยอบุ ลราชธานี 1. เกิดทกั ษะการนาเสนอ การส่อื สาร 2. รูจ้ ักวิเคราะห์สังเคราะห์ 24 มีนาคม 2559 การนาเสนอโครงการฯ ระดับประเทศ เพอื่ ให้นักเรยี น 1. เกิดทักษะการนาเสนอ การส่อื สาร 2. รจู้ กั วเิ คราะหส์ งั เคราะห์ 3.2 แบบประเมินทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ในทักษะศตวรรษท่ี 21 แบ่งเป็นเป็น 2 ฉบับ สาหรบั ประเมนิ กอ่ นดาเนินโครงการและประเมินหลงั ดาเนนิ โครงการ ซ่ึงแบบประเมินผ่านการพิจารณาความเหมาะสมจาก ผู้เช่ียวชาญ จานวน 5 ท่าน และประเมินโดย 1) นักเรียนประเมินตนเอง 2) ครูท่ีปรึกษาโครงงานประเมินนักเรียน แบบประเมนิ น้ีมวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอื่ ประเมนิ การเปลย่ี นแปลงทกั ษะดา้ นการเรียนรู้และนวตั กรรม ตามตวั บง่ ชี้ ทัง้ 4 ของทักษะ นักเรียนที่ร่วมโครงการเพาะพันธ์ุปัญญา ทั้งนี้การเปล่ียนแปลงของนักเรียน หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่สังเกตเห็นจาก นกั เรียนเพาะพันธ์ปุ ัญญาในปจั จุบนั เมื่อเทยี บกบั กอ่ นเขา้ ร่วมโครงการ โดยใชต้ ามมาตรวดั ของลเิ คิรท์ (Likert Scale) 4) การเกบ็ รวบรวมข้อมูลและการวเิ คราะหข์ ้อมูล การศึกษาครัง้ น้ีมีการเก็บรวบรวมขอ้ มลู และการวิเคราะห์ขอ้ มูล ตามขนั้ ตอน ดังนี้ 4.1 นกั เรียนประเมินตนเอง และครูประเมนิ นักเรียนทกั ษะด้านการเรียนรแู้ ละนวตั กรรม ก่อนดาเนินโครงการ 4.2 ดาเนินการจัดกจิ กรรมการเรียนรตู้ ามกาหนดการสอนโครงการเพาะพันธ์ปุ ัญญา และลงมือปฏบิ ัติโครงงาน จนเสรจ็ สิ้นกระบวนการในตาราง 1 ใชเ้ วลารวมท้งั สิ้น 1 ปกี ารศึกษา โดยการทาโครงงานครัง้ น้ี ได้แบ่งนกั เรียน ออกเป็น 10 กล่มุ กลุม่ ละ 4 คน 7 กลุ่ม กลุ่มละ 3 คน 3 กลุ่ม มีประเด็นหลัก เร่ือง บัว และแยกเป็นโครงงานย่อยจานวน 10 โครงงาน โดยเป็นโครงงานดา้ นวิทยาศาสตร์ 6 โครงงาน ดา้ นเศรษฐศาสตร์ 3 โครงงาน และด้านสงั คมศาสตร์ 1 โครงงาน 4.3 นกั เรียนประเมนิ ตนเองทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ในทักษะศตวรรษที่ 21 หลังดาเนินโครงการ ครทู ป่ี รึกษาโครงงาน ประเมินทกั ษะดา้ นการเรยี นรแู้ ละนวตั กรรมของนกั เรยี นแต่ละคน 4.4. นาขอ้ มูลในข้อ 4.1 ข้อ 4.3 และข้อ 4.4 มาวิเคราะห์จานวนนักเรียนที่มีการเปล่ียนแปลงในแต่ละทักษะ ก่อนและหลังเสร็จสิ้นโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา โดยแยกศึกษา ทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม คือ 1) การคิดแบบมี วิจารณญาณ (Critical Thinking) 2) การสื่อสาร (Communication) 3) การทางานร่วมกัน (Collaboration) 4) การ สร้างสรรค์ (Creativity) 4.5 วเิ คราะหห์ าค่าร้อยละทกั ษะด้านการเรยี นร้แู ละนวัตกรรม ในทักษะศตวรรษท่ี 21 โดยใช้สมการ ค่าร้อยละทกั ษะดา้ นการเรยี นรแู้ ละนวตั กรรม = จานวนนกั เรยี นที่เกดิ ทกั ษะ ฯ x 100 จานวนนกั เรยี นท้ังหมด 4.6 นาค่าร้อยละของทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรมแต่ละข้อจากการวิเคราะห์ข้อมูลในข้อ 4.5 มาเขียน นาเสนอในรูปแบบกราฟเพ่ือแสดงข้อมลู เปรียบเทยี บ 4

ผลการวจิ ัย ผลจากศึกษาการเปล่ียนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ของนักเรียนในโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา โรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวร ในพระสังฆราชูปถัมภ์ ปีการศึกษา 2558 จานวน 37 คน โดยใช้แบบประเมินทักษะด้าน การเรียนรู้และนวัตกรรม ให้นักเรียนประเมินตนเอง และครูท่ีปรึกษาโครงงานประเมินนักเรียน นักเรียนเกิดทักษะการ เปลี่ยนแปลงทกั ษะด้านการเรยี นรู้และนวัตกรรม ดงั ภาพท่ี 1 และภาพท่ี 2 100 81.5 81.6 84 82.73 80 60 49.3 32.20 31.30 31.00 33.40 40 20 50.3 53 49.33
0






ภาพที่ 1 เปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม (นักเรียนประเมินตนเอง) ก่อนและหลัง การทาโครงงานบนฐานวิจยั ในโครงการเพาะพนั ธปุ์ ญั ญา 90 81.65 82.10 88.10 82.53 80 70 33.10 35.10 35.90 33.40 60 48.55 50 47.00 52.20 49.13
40 30
20
10 0




ภาพที่ 2 เปรียบเทียบการเปล่ียนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม (ครูที่ปรึกษาโครงงานประเมินนักเรียน) ก่อนและหลงั การทาโครงงานบนฐานวิจยั ในโครงการเพาะพันธปุ์ ัญญา 5

36 35.1 35.9 35 34 33.1 4.8 33.4 33.4 33 32.2 3.8 32 03.91.3 31 31
30
29 28




ภาพที่ 3 เปรยี บเทยี บผลต่างของการเปลย่ี นแปลงทักษะดา้ นการเรยี นรแู้ ละนวตั กรรมของนักเรียน ทปี่ ระเมินโดย นักเรียนประเมินตนเองและครูทป่ี รึกษาโครงงานประเมนิ นกั เรยี น โครงงานบนฐานวจิ ยั ในโครงการเพาะพันธุป์ ญั ญา อภิปรายและสรุปผลการวิจยั จากผลการศึกษาการเปล่ียนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ในทักษะศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนผ่าน การทาโครงงานบนฐานวจิ ัยในโครงการเพาะพันธปุ์ ญั ญา โดยประเมนิ ระดบั ทกั ษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรมของนักเรียน ก่อนและหลังเข้าร่วมโครงการ 4 ทักษะตามตัวบ่งชี้ คือ การคิดแบบมีวิจารณญาณ (Critical Thinking) การสื่อสาร (Communication) การทางานร่วมกัน (Collaboration) และการสรา้ งสรรค์ (Creativity) พบวา่ นกั เรียนประเมินตนเอง ว่ามีการเปล่ียนแปลงด้านการเรียนรู้และนวัตกรรมสูงทั้ง 4 ทักษะเม่ือเปรียบเทียบระหว่างหลังดาเนินโครงการเพาะพันธ์ุ ปัญญาและก่อนดาเนินโครงการเพาะพันธ์ุปัญญา ดังแสดงในรูปภาพท่ี 1 โดยการเปล่ียนแปลงการสร้างสรรค์ เพ่ิมข้ึนมาก ท่ีสุด คิดเป็นร้อยละ 33.40 รองลงมาคือการคิดแบบมีวิจารณญาณ เพิ่มขึ้นร้อยละ 32.20 สาหรับทักษะการสื่อสาร และ ทกั ษะการทางานร่วมกันเพิ่มขึน้ รอ้ ยละ 31.30 เพมิ่ ข้ึนรอ้ ยละ 31.00 ตามลาดับ นอกจากน้ีเมือ่ ครูท่ีปรกึ ษาโครงงานประเมิน นกั เรียน พบว่า นักเรยี นมีผลการเปล่ยี นแปลงทกั ษะดา้ นการเรียนร้แู ละนวัตกรรม หลงั การดาเนินโครงการเพาะพันธ์ุปัญญา สูงข้ึนทุกทักษะเช่นกัน สอดคล้องกับการประเมินของนักเรียนท่ีประเมินตนเอง โดยมีการเปล่ียนแปลงทักษะการทางาน ร่วมกันเพ่ิมข้ึนมากท่ีสุด คิดเป็นร้อยละ 35.90 รองลงมาคือ ทักษะการส่ือสาร เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 35.10 ทักษะการ สร้างสรรค์เพิ่มข้ึนคิดเป็นร้อยละ 33.40 และทักษะการคิดแบบมีวิจารณญาณ เพ่ิมขึ้นคิดเป็นร้อยละ 33.1 ตามลาดับ ดงั แสดงในรปู ภาพท่ี 2 ยิ่งไปกวา่ น้ีผลการวิจัยของผลตา่ งการเปล่ียนแปลงทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรมของนักเรียน ทง้ั ครูที่ปรึกษาประเมินนกั เรยี นและนกั เรยี นประเมนิ ตนเอง พบวา่ ทกั ษะทมี่ ีผลการประเมนิ สอดคลอ้ งกันเรียงลาดบั จากมาก ท่ีสุดไปหาน้อยท่ีสุดคือ การสร้างสรรค์ การคิดแบบมีวิจารณญาณ การส่ือสาร และการทางานร่วมกัน ดังแสดงในรูปภาพ ที่ 3 ส่วนปัจจัยท่ีครูและนักเรียนประเมินผลไม่สอดคล้องในเร่ืองการส่ือสารและการทางานร่วมกันอาจเป็นเพราะ ประสบการณข์ องครแู ละนกั เรยี นแตกตา่ งกนั ตลอดจนเขา้ ใจประเด็นในการประเมนิ ไม่ตรงกนั สอดคล้องกับผลการวิจัยการ พัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนในโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา โรงเรียนปทุมราชวงศา โดยการจัดการ เรียนรู้แบบโครงงานฐานวิจัย และการวิจัยการศึกษาทักษะและคุณลักษณะของนักเรียนในโครงการเพาะพันธุ์ปัญญาของ โรงเรียนโคกสว่างคมุ้ วิทยานสุ รณ์ สรุปได้ว่าการนาโครงการเพาะพันธุ์ปัญญามาใช้ในโรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวร ในพระสังฆราชูปถัมภ์ ทาให้ นักเรียนเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม นักเรียนเกิดทักษะการคิดแบบมีวิจารณญาณ รู้จักใช้เหตุผลในการทาความ เข้าใจ ตัดสินใจโดยใช้ทางเลือกที่หลากหลาย มองเห็นความเชื่อมโยงของสิ่งต่าง ๆ สามารถวิเคราะห์สังเคราะห์ข้อมูลจน นาไปใชใ้ นการแกป้ ญั หาและตัดสินใจได้ ด้านการส่ือสาร นักเรียนรู้จักพูดและแสดงความคิดเห็นได้อย่างชัดเจน รู้จักใช้ ICT ในการสื่อสาร ทักษะการทางาน นักเรียนได้เรียนรู้การทางานร่วมกับผู้อ่ืน ปรับตัวได้ดี ต้ังใจท่ีจะร่วมกับเพื่อนเพ่ือให้การ ทางานสาเรจ็ ลลุ ว่ งตามเป้าหมาย และทักษะการสร้างสรรค์ทาให้นักเรียนใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการทางาน พัฒนาแนวคิด ใหม่อย่เู สมอ และที่สาคัญนักเรยี นไดร้ ้จู ักการเปดิ รับมุมมองทแี่ ตกตา่ งจากความคิดเห็นของตนเอง ซ่ึงทักษะเหลา่ น้ีท่ีนักเรียน ได้รับตลอดโครงการเพาะพนั ธุป์ ัญญา 1 ปกี ารศกึ ษาพัฒนาผเู้ รยี นใหเ้ กดิ ทกั ษะในศตวรรษที่ 21 อย่างแท้จรงิ 6

กติ ติกรรมประกาศ โครงการเพาะพันธ์ุปัญญาของโรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวร ในพระสังฆราชูปถัมภ์ สาเร็จลุล่วงได้ต้องขอบคุณ นายชาติชาย สงิ หพ์ รหมสาร ผู้อานวยการโรงเรียน นายเชดิ ชัย สิงหค์ บิ ตุ ร รองผ้อู านวยการโรงเรียนที่สนบั สนนุ ให้มีโครงการ นีใ้ นโรงเรยี นและทส่ี าคญั ขอขอบคุณครูทปี่ รึกษาโครงงานทกุ ท่านท่ีมีส่วนทาให้โครงการเพาะพันธุ์ปัญญาของโรงเรียนแห่งน้ี ประสบผลสาเรจ็ ขอบคณุ ผูป้ กครองนักเรยี นและปราชญ์ชุมชนท่มี สี ว่ นสนับสนุนชี้แนะ แนะนา และท่ีสาคัญขอบใจนักเรียน ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 4/2 ปีการศกึ ษา 2558 ทกุ คนที่ทมุ่ เท แรงกายแรงใจทาโครงงานจนสาเรจ็ ตามวตั ถปุ ระสงค์ทุกประการ ขอบคณุ รศ.ดร.สุธีระ ประเสรฐิ สรรพ์ ผ้เู ชยี่ วชาญของโครงการฯ และ ดร.สุมาลี เฮงยศมาก ทก่ี รณุ าใหค้ าแนะนาในการทา โครงงาน RBL ขอบคุณ โครงการเพาะพันธ์ุปัญญาศูนย์พี่เล้ียงมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี สานักงานกองทุนสนับสนุนการ วจิ ัย (สกว.) และธนาคารกสิกรไทยที่ใหท้ นุ สนับสนนุ ในการทาวิจยั ในครั้งนี้ เอกสารอา้ งองิ แขก มูลเดช. (2555). การพัฒนาทกั ษะการวจิ ยั และนวตั กรรมการจัดการเรียนการสอนของครมู หาวทิ ยาลยั ราชภัฏ เพชรบูรณ์ด้วยโจทย์วิจยั ภมู ิปญั ญาทอ้ งถิ่นมะขามหวานเพ่อื รองรบั สมาคมประชาชาตแิ ห่งเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี ง ใต.้ สานกั บริหารโครงการวจิ ัยในอดุ มศึกษาและพัฒนามหาวทิ ยาลัยวจิ ยั แหง่ ชาติ สานักคณะกรรมการอดุ มศกึ ษา). งานประกนั คณุ ภาพการศกึ ษา. (2556). รายงานประเมินตนเอง(SAR). โรงเรยี นสมเด็จสมเด็จพระญาณสงั วร ในพระสังฆ ราชปู ถมั ภ์ อาเภอคาเขื่อนแกว้ จังหวดั ยโสธร. อัจฉรียา นารีวงศ์ และคณะ. (2558,กรกฎาคม). การพฒั นาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนกั เรยี นในโครงการ เพาะพันธปุ์ ญั ญา โรงเรียนปทมุ ราชวงศา โดยการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานฐานวจิ ัย. เอกสารสืบเนื่องงานประชุม วชิ าการระดบั ชาติ มอบ. วิจยั คร้ังที่ 9 , มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี , จังหวดั อุบลราชธานี , หนา้ 243-249. จิตติมา วัฒราช และคณะ. (2557). ผลการจดั การเรียนรู้แบบโครงงานฐานวจิ ยั ท่ีมตี อ่ การเปลี่ยนแปลงคณุ ลักษณะ อันพึงประสงค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2. เอกสารสืบเน่ืองงานประชุมวิชาการระดับชาติ มอบ. วิจยั ครง้ั ท่ี 9 , มหาวทิ ยาลัยอบุ ลราชธานี , จงั หวดั อบุ ลราชธานี , หน้า 234-242. พมิ พันธ์ เดชะคปุ ต์ และคณะ. 2557. การจดั การเรยี นรู้ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ์แห่งจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย. ไพฑรู ย์ สนิ ลารตั น์. (2556). ทกั ษะแห่งศตวรรษท่ี 21: ตอ้ งก้าวใหพ้ น้ กบั ดักของตะวนั ตก การประชุมทางวิชาการของคุรุ สภา ประจาปี 2556 “การวจิ ัยเพอ่ื เพ่มิ คุณภาพการศกึ ษาและการพัฒนาวชิ าชพี ” . กรงุ เทพฯ : สานักงาน เลขาธกิ ารครุ ุสภา. วิจารณ์ พานชิ . (2555). วธิ ีการสร้างการเรยี นรเู้ พอ่ื ศิษย์ ในศตวรรษท่ี 21. กรุงเทพฯ : มูลนิธสิ ดศร-ี สฤษดว์ิ งศ.์ ศูนย์พ่ีเลยี้ งมหาวิทยาลยั อบุ ลราชธานี.(ม.ป.ป.) เกีย่ วกับโครงการ รู้จกั เพาะพนั ธ์ุปัญญา. สบื ค้นเมอื่ วนั ท่ี 22 เมษายน 2558. จากช่อื เวบไซต์ : http://www.pohpanpunya-ubu.com/ver2/about.php#. สมุ นต์ฑา บญุ ทว้ ม. (ม.ป.ป.) บทความเชงิ วิชาการ เร่ือง ปัญหาด้านการศึกษาในสังคมไทย . สืบค้นเมื่อวันที่ 22 เมษายน 2558. จากชอ่ื เวบไซต์ : http://sd-group1.blogspot.com/2013/01/53242766.html สุธรี ะ ประเสรฐิ สรรพ์. (2555). โครงงานฐานวจิ ัย: กระบวนการเรียนรู้ใหม่ของการศกึ ษาไทย. กรงุ เทพฯ : สานกั งาน กองทุนสนับสนนุ การวจิ ยั . อังคนา จันทรประเสริฐ. (2553). ปจั จัยท่ีมีสง่ ผลตอ่ ทกั ษะการคิดข้นั สงู ทางวทิ ยาศาสตร์ของนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปี ที่ 4. สาขาวจิ ยั และประเมนิ ผลการศกึ ษา. มหาวทิ ยาลัยนเรศวร. เอกชยั พุทธสอน. (2557). แนวโน้มการเสริมสร้างทกั ษะการเรยี นรใู้ นศตวรรษที่ 21 สาหรบั นกั ศกึ ษาผ้ใู หญ่. ภาควิชา การศึกษาตลอดชวี ิต คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั . 7