หน่วย1_กลไกราคาในระบบเศรษฐกิจ

ตลาดในระบบเศรษฐกจิ

ตลาดในระบบเศรษฐกจิ สถานท่ีทม่ี ีผู้ซ้อื ผูข้ ายมาติดตอ่ ทาการซื้อขายกัน เช่น ความหมายนัยที่ 1 ตลาดทา่ เตียน ตลาดหัวรอ เป็นตน้ ความหมายของตลาด การติดตอ่ ระหวา่ งผู้ซอื้ กับผู้ขาย ตลาด หมายถึง การท่ผี ซู้ อ้ื และ เชน่ ทางจดหมาย โทรศัพท์ โทรสาร ผู้ขายมีทางติดตอ่ กนั ได้โดยสะดวก จนสามารถทาการแลกเปลย่ี นซื้อ คอมพิวเตอร์ เป็นตน้ ขายสนิ คา้ กนั ได้ ความหมายนัยท่ี 2

ลกั ษณะโดยทวั่ ไปของตลาด การแบ่งตลาด การแบง่ ตามชนิดสนิ ค้า แบง่ ตามลักษณะการขายสินคา้ • ตลาดสนิ คา้ เกษตร • ตลาดขายส่ง • ตลาดสนิ คา้ อตุ สาหกรรม • ตลาดขายปลกี • ตลาดบริการ แบ่งตามลกั ษณะการแขง่ ขันที่มอี ย่ใู นตลาด แบ่งตามวัตถปุ ระสงคข์ องการใชส้ ินค้า • ตลาดแข่งขันสมบรู ณ์ • ตลาดสินคา้ ผู้บรโิ ภค • ตลาดแขง่ ขนั ไมส่ มบรู ณ์ • ตลาดปจั จัยการผลิต • ตลาดเงนิ และตลาดทุน

ตลาดตามลกั ษณะการแข่งขัน หนว่ ยธุรกจิ เขา้ -ออกจาก ธุรกิจการคา้ โดยเสรี มีผซู้ ื้อและผู้ขาย สินคา้ ที่ซ้อื ขายมลี กั ษณะ จานวนมาก เหมอื นกนั ทกุ ประการ ตลาดแขง่ ขนั สมบรู ณ์ ผซู้ ื้อและผู้ขายรู้สภาพการณ์ การตดิ ต่อซ้ือขาย ในตลาดอย่างดี ต้องกระทาโดยสะดวก

ตลาดแขง่ ขนั สมบรู ณ์ ขอ้ ดี ขอ้ เสยี • ผูผ้ ลติ ผลิตสินคา้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ • ในระยะยาวผู้ผลติ จะไดก้ าไรนอ้ ยมากหรือ สงู สดุ เพ่อื ให้ตน้ ทนุ ตา่ ท่ีสุด การแขง่ ขนั ไดเ้ ทา่ ทนุ เทา่ น้ัน กระตุ้นให้มีผู้ผลติ รายใหม่เข้ามาแขง่ ขัน • ไม่มกี ารแข่งขันระหว่างผู้ผลติ อย่างแทจ้ ริง • ผบู้ ริโภคไดร้ ับความพอใจสงู สุดในการ • ผู้ผลติ ไมม่ ีการลงทุนจานวนมากเพราะได้ เลือกซือ้ สินคา้ และบรกิ าร กาไรนอ้ ย • การจัดสรรทรัพยากรมปี ระสทิ ธิภาพ การกระจายรายได้คอ่ นข้างเสมอภาค

ตลาดแข่งขันไม่สมบรู ณ์ ดา้ นผ้ขู าย ตลาดก่งึ แข่งขัน ตลาดทผ่ี ู้ขาย ตลาดผูกขาด กง่ึ ผกู ขาด น้อยราย ดา้ นผซู้ ื้อ ตลาดทผี่ ซู้ ื้อมี ตลาดทีม่ ผี ้ซู ื้อ ตลาดท่มี ีผู้ซอ้ื ลักษณะกึ่งผูกขาด นอ้ ยราย รายเดยี ว

ตลาดแข่งขันไม่สมบรู ณ์ ข้อดี ขอ้ เสยี • รฐั สามารถควบคมุ การบรโิ ภคและการให้ • การจดั สรรทรพั ยากรไมเ่ ปน็ ธรรม • ส่งผลกระทบตอ่ การบริโภค สวสั ดิการแก่ประชาชนได้ • มกี ารแข่งขนั น้อย • รัฐสามารถควบคุมสภาพแวดล้อมได้ • เปน็ ผลดตี ่อการผลิตสินค้าพนื้ ฐานทาง เศรษฐกิจท่ีใช้เงินลงทุนสูง • เป็นการสรา้ งแรงจูงใจให้ภาคเอกชน

กลไกราคา อุปสงค์ ปรมิ าณสนิ ค้าและบริการทผี่ บู้ รโิ ภคตอ้ งการและสามารถซอื้ สินค้า ในระยะเวลาหนึ่ง ณ ระดับราคาตา่ งๆ ของสินค้าและบรกิ ารชนดิ น้ัน กฎของอปุ สงค์ - ถา้ ราคาสินค้าและบริการเพม่ิ ข้ึน ความตอ้ งการซือ้ จะลดลง - ถ้าราคาสนิ ค้าและบรกิ ารลดลง ความต้องการซื้อจะเพิ่มขึ้น - ราคาสินคา้ และความตอ้ งการซอ้ื สินคา้ มคี วามสมั พนั ธ์ในทศิ ทางตรงข้ามกัน

อปุ สงค์ (demand)

จานวนประชากร รายได้ ตัวกาหนด การศกึ ษา อปุ สงค์ และการโฆษณา ราคาสนิ คา้ การเปลย่ี นแปลง ของฤดกู าล

การเปลี่ยนแปลงปรมิ าณอุปสงค์ เปน็ การเปลย่ี นแปลงปรมิ าณการซื้อท่เี กิดจากการเปลีย่ นแปลงราคา การเปลี่ยนแปลงระดบั อุปสงค์ เป็นการเปลี่ยนแปลงความตอ้ งการซอ้ื ในขณะทร่ี าคาสินคา้ และบริการยงั คงเดมิ แต่เป็นผลมาจากปัจจัยต่างๆ เช่น รายได้ จานวนประชากร ฤดกู าล การโฆษณา มผี ลให้ปรมิ าณซือ้ เพ่ิมขน้ึ หรือลดลง

การเปล่ยี นแปลงปรมิ าณอปุ สงค์

การเปล่ยี นแปลงระดบั อปุ สงค์

อปุ ทาน ปริมาณสินค้าและบรกิ ารทีผ่ ผู้ ลติ พรอ้ มทจ่ี ะผลิตออกขาย ณ ระดับราคาตา่ งๆ ภายในระยะเวลาทก่ี าหนด กฎของอปุ ทาน - ถ้าราคาสินคา้ และบริการเพม่ิ ขึน้ ผู้ผลิตจะผลิตสินค้าออกมาขายเพ่ิมขนึ้ - ถา้ ราคาสนิ คา้ และบริการลดลง ผผู้ ลติ จะผลติ สินคา้ ออกมาขายลดลง - ราคาสนิ ค้าและความต้องการขายสินคา้ มคี วามสัมพันธ์ในทศิ ทางเดียวกัน

อปุ ทาน (supply)

ราคาสินค้า เป้าหมาย ของธรุ กจิ สภาพดนิ ฟา้ ตวั กาหนด การเปลีย่ นแปลง อากาศ อุปทาน ของ เทคนิคการผลิต จานวนผู้ผลติ ราคาปจั จัยการ หรอื ผู้ขาย ผลติ

การเปลยี่ นแปลง ปรมิ าณอุปทาน เป็นการเปลี่ยนแปลงปรมิ าณการผลิตที่เกิดจากการเปล่ียนแปลงของ ราคาสินคา้ โดยให้ปัจจัยอื่นๆ ที่ไม่ใชร่ าคาคงท่ี การเปลีย่ นแปลงระดบั อปุ ทาน เปน็ การเปลีย่ นแปลงปรมิ าณการผลติ ในขณะทร่ี าคาและบริการยังคงเทา่ เดมิ ซง่ึ เป็นไปไดท้ ัง้ เพมิ่ ขน้ึ และลดลง สาเหตุอาจมาจากการเปลย่ี นแปลงของปัจจัยอ่ืนท่ีไม่ใช่ราคาของสินค้าชนิดนัน้

การเปล่ยี นแปลงปรมิ าณของอปุ ทาน

การเปล่ยี นแปลงระดบั ของอปุ ทาน

การกาหนดราคาในระบบเศรษฐกจิ หลกั การกาหนดราคา อปุ สงคแ์ ละอุปทานของสนิ ค้าและบริการมีความสัมพนั ธข์ ้นึ อยู่กับราคาสินคา้ ดังน้นั ปริมาณ สนิ ค้าและบริการท่ีผูบ้ ริโภคตอ้ งการซอ้ื และผขู้ ายต้องการขายจะปรับตวั ตามระดับของราคาสนิ คา้ และบรกิ ารทีเ่ ปลีย่ นแปลงไป แต่เน่ืองจากการปรับตวั ของปริมาณซ้อื และปริมาณขายตอ่ ราคาจะมี ลกั ษณะตรงกันขา้ ม กล่าวคือ ในขณะทีร่ าคาสินค้าและบริการลดลง ผ้ซู ้อื จะซอื้ สนิ ค้ามากข้ึน แต่สาหรับผู้ขายหรือผูผ้ ลติ ก็จะนาสนิ คา้ มาจาหนา่ ยนอ้ ยลง การปรับและเปลย่ี นแปลงราคา สนิ คา้ และบรกิ าร เกดิ ขึ้นได้ 3 กรณี ได้แก่ 1. ความตอ้ งการของผู้บริโภคเปล่ียนแปลงไปและความต้องการผลิตคงที่ 2. ความตอ้ งการบริโภคคงท่แี ละความตอ้ งการผลิตเปลี่ยนแปลงไป 3. ความตอ้ งการบริโภคและความต้องการผลิตเปลีย่ นไปพร้อมกนั

ปจั จัยท่คี วรคานึงในการกาหนดราคาในทางปฏิบตั ิ

การกาหนดราคา ในทางปฏิบตั ิ เกดิ ขึ้นได้ 2 วิธี ไดแ้ ก่ 1. การกาหนดราคาโดยกาหนดสว่ นบวกเพมิ่ เขา้ ไปกับตน้ ทุน

การกาหนดราคา ในทางปฏิบัติ 2. การกาหนดราคาเพอ่ื ใหไ้ ด้ผลตอบแทนจากเงนิ ลงทนุ ตามเปา้ หมายสว่ นบวกเพิม่ เข้าไปกบั ตน้ ทนุ