การถ่ายละอองเรณูและการปฏิสนธิซ้อน

การถ่ายละออง เรณแู ละการ ปฏิสนธซิ อ้ น นางสาวศิรริ ัตน มารศรี รหสั นักศกึ ษา 62040111106 สาขาวิชาวทิ ยาศาสตรทวั่ ไปและชวี ะ คณะครศุ าสตร

วิชา ชีววิทยา ใบความรู้ท่ี 1 เอกสารประกอบ รหัส ว 42244 เร่ือง การถ่ายละอองเรณูและการปฏสิ นธซิ ้อน แผนการสอน โรงเรียนเพญ็ พทิ ยาคม ผู้สอนนางสาวศิริรัตน์ มารศรี การสืบพนั ธุข์ องพชื มีดอกแบบอาศยั เพศ เมื่อพชื มีดอกเจริญเตบิ โตเตม็ ท่ีจะเริ่มออกดอกภายในดอกจะมีการสรา้ งเซลลส์ ืบพนั ธุ์ โดยเกสรตวั ผสู้ ร้างเซลลส์ ืบพนั ธุต์ วั ผหู้ รือละอองเรณูเกบ็ ไวใ้ นอบั ละอองเรณู ส่วนเกสรตวั เมียจะมีรังไข่ ซ่ึงภายในรังไข่ มีไข่ (ออวลุ ) ทาหนา้ ทเี่ ก็บเซลลส์ ืบพนั ธุต์ วั เมียหรือไข่ออ่ นเอาไว้ การสืบพนั ธุข์ องพชื มีดอกแบบอาศยั เพศ มีลาดบั ข้นั ตอน ดงั น้ี 1. การถ่ายละอองเรณู คือ การทลี่ ะอองเรณูไปตกลงบนยอดเกสรตวั เมีย การถ่ายละอองเรณูเกิด ได้ 2 ลกั ษณะ คอื การถ่ายละอองเรณูในดอกเดียวกนั และการถ่ายละอองเรณูขา้ มดอก Cross pollination: การถ่ายละอองเรณูขา้ มตน้ เป็นการถ่ายละออง เรณูจากพชื ตน้ หน่ึงไปยงั อีกตน้ หน่ึงทชี่ นิดเดียวกนั ถา้ เป็ นพชื ตา่ งชนิดกนั จะไม่ สร้างหลอดละอองเรณู ละอองเรณูถูกพาไปโดยลม หรือแมลงทไ่ี ปกินน้าหวาน ในดอกไม้ Self pollination: การถ่ายละอองเรณูภายในตน้ เดียวกนั เช่น การถ่าย ละอองเรณุในดอก กลว้ ยไมช้ นิดหน่ึงมีกล่ินคลา้ ยผ้งึ ตวั เมีย ทาให้ผ้งึ ตวั ผู้ มาดูดกินน้าหวานและไดถ้ ่ายละอองเรณูใหด้ อกอ่ืนๆ แตถ่ า้ ไม่มีผ้งึ มา เกสรตวั ผกู้ ็ จะโคง้ ลงมา และมีการถ่ายละอองเรณู ในดอกเดียวกนั ได้ AB ภาพท่ี 1 A แสดงถึงการถ่ายละอองเรณูขา้ มตน้ B แสดงถึงการถ่ายละอองเรณูภายในตน้ เดียวกนั

2. การปฏสิ นธิ คือ เซลลส์ ืบพนั ธุต์ วั ผู้ (ละอองเรณู) ผสมกบั เซลลส์ ืบพนั ธุต์ วั เมีย (ไข่ออ่ น) เมื่อเกิดการถ่ายละอองเรณู ละอองเรณูจะตกอยทู่ ี่บริเวณ micropyle ซ่ึงจะมีของเหลวคอยดกั จบั เรณูไวเ้ ม่ือมีสภาพเหมาะสมละอองเรณูจะงอกและมีการเจริญของทอ่ เรณูเพอ่ื เขา้ ไปผสมกบั เซลไข่ (egg cell) ภายในทอ่ เรณูจะมี sperm อยู่ 2 อนั ทา ใหเ้ กิดการผสม 2 คร้ัง (double fertilization) คือ sperm 1 อนั จะผสม กบั ไข่ไดเ้ ป็ น zygote ซ่ึงจะพฒั นาต่อไปเป็ นตน้ อ่อน (embryo) ส่วน sperm อีกอนั จะผสมกบั polar nuclei ได้ เป็น endosperm(ดงั ภาพ C1) ทาหนา้ ท่ีเป็นอาหารสะสมใหก้ บั ตน้ อ่อน(ดงั ภาพ C3) แต่ในพชื บางชนิด อาหารสะสมใหต้ น้ อ่อนเกิดจากเน้ือเยอื่ ทีอ่ ยใู่ นรังไข่ (nucellus) หรือ perisperm A1 ระยะที่มโี ครโมโซมเป็ น haploid ระยะทีม่ โี ครโมโซมเป็ น diploid B A2 B2 B3 C3 C2 A3 ภาพที่ 2 แสดงถึงการปฏสิ นธิของพชื ดอก ปรบั ปรุงภาพจากhttp://media-2.web.britannica.com/eb-media/12/5612-004-B7054A15.gif

3. การเปลีย่ นแปลงของดอกหลังการปฏสิ นธิ หลงั การปฏิสนธิยอดและกา้ นชูเกสรตวั เมียจะเหี่ยว ลง กลีบเล้ียง กลีบดอก เกสรตวั ผู้ และเกสรตวั เมียก็จะแหง้ แลว้ ร่วงหลุดไป ส่วนรังไขแ่ ละออวลุ จะมีการ เจริญเตบิ โตต่อไป โดยรังไข่จะเจริญกลายไปเป็นผล ส่วนออวลุ จะเจริญไปเป็นเมล็ด ซ่ึงภายในเมลด็ จะเก็บ ตน้ อ่อน และอาหารสะสมไวภ้ ายในเพอื่ เกิดเป็ นตน้ ใหม่ต่อไป ภาพท่ี 3 แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงหลงั จากที่มีการปฏสิ นธิ

Thank you for visiting