Bebka Eskişehir Simbiyoz Broşür

ESKİŞEHİR İLİENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ OLANAKLARININ ARAŞTIRILMASI PROJESİ





Endüstriyel Simbiyoz (ES) Nedir?Endüstriyel simbiyoz (o ak yaşam) doğadakine benzer şekilde birbirine yakın ikibağımsız endüstriyel işletme arasında madde ve enerji değişimi olaraktanımlanmıştır. Malzeme, enerji, su ve yan ürünlerin fiziksel değişimi de dâhil olmaküzere, her türlü varlığın, lojistik ve uzmanlık kaynaklarının işletmeler tarafındanpaylaşımı anlamına gelen endüstriyel simbiyoz uygulamaları sayesinde, endüstriyelkaynaklı çevresel ve sosyal problemlerin önüne geçilmekle kalmayıp aynı zamandaekonomik getiri de sağlanmış olunacaktır.Bu kapsamda, endüstriyel simbiyoz tercihen birbirine fiziksel olarak yakın olup,normalde birbirlerinden bağımsız çalışan iki veya daha fazla endüstriyel işletmeninbir araya gelerek hem çevresel pe ormansı hem de rekabet gücünü a ıracak uzunsüreçli o aklıklar kurması ve dayanışma içinde çalışmasını temsil eder.DOĞAL ÜRÜNKAYNAKDOĞAL ATIKKAYNAK ATIK KAYNAK ÜRÜN

Bursa Eskişehir Bilecik Endüstriyel Simbiyoz ProgramıTR41 2014-2023 Bölge Planı önceliklerine uyumlu olarak; Bursa, Eskişehir ve Bilecik illerinde kaynaklarınetkin kullanımının sağlamak amacıyla, 2014 yılında “Endüstriyel Simbiyoz Programı” başlatıldı. BursaEskişehir Bilecik Endüstriyel Simbiyoz Programın temel amacı, bölgedeki endüstriyel simbiyozuygulamalarının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak farkındalığın a ırılması, bölgesel ve sektörelanalizlerin yapılarak mevcut potansiyelin ve stratejinin belirlenmesi, iletişim faaliyetlerinin yürütülmesive endüstriyel simbiyoz uygulamalarının sürdürülebilirliğine ve yaygınlaştırılmasına yönelik altyapınınoluşturulmasının sağlanmasıdır. Program kapsamında Bursa Eskişehir Bilecik Endüstriyel SimbiyozFizibilite Raporu hazırlandı.Paydaş Ziyaretleri Bilgilendirme Toplantısı Sinerji Çalıştayı28 96kurum katılımcı 63 katılımcı64 47 392firma kurum simbiyoz olanağıEndüstriyel Simbiyoz Programını desteklemek amacı ile BEBKA tarafından “Sürdürülebilir Üretime GeçişSonuç Odaklı Programı (SÜSOP)” hazırlandı. Program ile bölgemizde üretim faaliyetlerindenkaynaklanan çevresel etkilerin azaltılması, kaynak ve enerji kullanımındaki verimliliğin a tırılması yoluylaçevre dostu üretime geçişe katkı sağlamak amaçlanıyor. Önümüzdeki 3 (üç) yıl içerisinde sürdürülebilirüretime geçiş için temiz üretim (eko-verimlilik), endüstriyel simbiyoz ve yeniden üretim konularınaodaklanılacaktır.

Endüstriyel Simbiyoz Fizibilite Çalışmaları Seramik Karo ve Seramik Sağlık Gereçleri Üretiminde Açığa Çıkan Atıksu Arıtma Keklerinin Çimento Sektöründe Simbiyotik Kullanılabilirliğinin FizibilitesiProje Uygulayıcısı: Seramik Araştırma Merkezi A.Ş. (SAM) Proje Süresi: 6 ay Proje İçeriği: • Bilecik - Eskişehir illerinde yer alan toplam 10 adet seramik karo firması ve seramik sağlık gereçleri firmalarındaki arıtma keki miktarlarının ve kullanım oranlarına dair verilerin araştırılması • Firmalardan alınan arıtma keki örneklerinin kapsamlı karakterizasyon çalışmalarının yapılması • Elde edilen veriler doğrultusunda çimento üretiminde kullanılabilirliğinin araştırılması • Arıtma keklerinin kurutulması için fizibilite çalışmalarının yapılması Mermer Atıklarından Katma Değeri Yüksek Kimyasal Madde Üretimine Yönelik Ön Fizibilite ÇalışmasıProje Uygulayıcısı: TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Proje Süresi: 6 ay Proje İçeriği: • Mermer atıklarından kimyasal ve fiziksel yöntemlerle farklı tane boyutlarında kalsiyum karbonat vb. kimyasal ürünlerin üretilebilirliğine yönelik teknik ve ekonomik fizibilite çalışması yapılması • Üretim için tesis tasarlanması ve akım şemalarının o aya çıkarılması • Sabit ve toplam yatırım miktarı ile işletme maliyetinin belirlenmesi • Karlılık oranının ve geri dönüş süresinin belirlemesi • Pazar Araştırması gerçekleştirilmesi

Endüstriyel Simbiyoz Konusunda Desteklenen Projeler

Eskişehir Endüstriyel SimbiyozOlanaklarının Araştırılması ProjesiProje AmacıSürdürülebilir Üretime Geçiş Sonuç Odaklı Programı kapsamında Eskişehir Endüstriyel SimbiyozOlanaklarının Araştırılması Projesi yürütülmektedir.2018 yılında başlanan Proje, Eskişehir OSB içerisinde yer alan firmaların birbirleri veya OSB dışındayer alan endüstriyel simbiyoz potansiyeline sahip firmalar ile çeşitli işbirliği imkânlarınıdeğerlendirerek ve o aklıklar kurarak çevresel etkilerini (kaynak kullanımı, atık üretimi, karbonsalımı vb.) azaltmalarına ve rekabet avantajı sağlamalarına imkân tanıyacak. Çalışma Alanı Proje Süresi• Eskişehir Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) faaliyet gösteren firmalar • 9 ay• OSB dışında yer alıp projeye katkı verebilecek firmalar

FaaliyetlerEskişehir’de uygulanma potansiyeli bulunan endüstriyel simbiyoz olanaklarınınbelirlenmesi amacıyla yürütülecek faaliyet adımları ve çıktıları aşağıda beli ilmiştir:TR41 Endüstriyel Simbiyoz Anket Formlarının Firma ZiyaretleriFizibilite Raporunun ve Hazırlanması ve 50 Firma ZiyaretiOSB Verilerinin İncelenmesi Firmalara Uygulanması Sinerji Çalıştayı 50 AnketRaporlama Pilot Projelerin Sinerjilerin Derlenmesi1 Sonuç Raporu Belirlenmesi ve Firmalara Raporların Hazırlanması 5 Pilot Proje ve fizibilite konsept notuKaynak: BEBKA, 2015, Bursa Eskişehir Bilecik Endüstriyel Simbiyoz Fizibilite Raporu

Eskişehir Endüstriyel Simbiyoz PotansiyeliProje kapsamında, Eskişehir Çevre İl Müdürlüğü, Eskişehir Sanayi Odası (ESO) ve Eskişehir Organize SanayiBölgesi’nden (EOSB) temin edilen veriler değerlendirildi. Aşağıdaki kriterler doğrultusunda Eskişehir'deendüstriyel simbiyoz potansiyeli olan sektörlerin önceliklendirilmesine yönelik çalışmalar yapıldı.• Üre iği atık miktarı • Elektrik Tüketimi• Çalışan Sayısı • Doğalgaz Tüketimi • Su TüketimiYapılan analize göre o aya çıkan sonuçlar:24 Atık Üreticisi 464 Potansiyel 112 Farklı Atık Türünün veya Kullanıcısı Endüstriyel Değerlendirilme Olabilecek Sektör Simbiyoz Olanağı Potansiyeli63 Farklı sektörün üre iği atıkların 51 Farklı sektörde kullanılma potansiyeli

Endüstriyel Simbiyoz Proje ÖrneğiEndüstriyel simbiyoz, özellikle 1990’lı yıllardan bu yana tüm dünyada hızlayaygınlaşmaktadır. Başta İngiltere ve Danimarka olmak üzere çok sayıdaAvrupa ülkesinin yanı sıra, Kanada ve Avustralya’da, Uzak Doğu ülkelerindeve gelişmekte olan pek çok ülkede de ulusal ve/veya bölgesel programlarolarak hayata geçmekte, sanayi bölgeleri için eko-endüstriyel parkyaklaşımı ile de uygulama alanı bulmaktadır. Söz konusu programlar ileçok ciddi ekonomik, çevresel ve sosyal kazanımlar elde edilmekte veişletmeler arası farklı simbiyotik ilişkiler hayata geçirilmektedir. İskenderun Kö ezi Endüstriyel Simbiyoz ProjesiTürkiye’de 2011-2014 yılları arasında ilk yürütülen “İskenderun Kö ezi’ndeEndüstriyel Simbiyoz Projesi” kapsamında da fizibilite çalışması tamamlanarakhayata geçen / yatırım aşamasına gelen ya da yapılabilirliği o aya konantoplam 8 (sekiz) simbiyotik uygulama (örnek proje) ile aşağıdaki kazanımlarınelde edileceği o aya konmuştur:

İskenderun Kö ezi Endüstriyel Simbiyoz Projesi Kazanımları Çevresel KazanımlarAtık azaltımı Su tasarrufu Doğal kaynak ikamesi Arazi kazancı330 B 6,5 B 280 B 45 B ton/yıl m2/yıl ton/yıl m2İşgücü tasarrufu Enerji tasarrufu CO2 azaltımı 3,5 B 34 M 37 B kWh/yıl adam.gün/yıl ton CO2/yıl Sosyal KazanımlarYeni istihdam Yeni ürün Yeni girişim Katılım sağlayan Katkı sağlayan kurum / kuruluş sayısı üniversite sayısı 21 10 6 27 5 Ekonomik KazanımlarYatırım maliyeti Yıllık net kazanç Geri ödeme süresi 7 M$ 6,4 M$ 1,1 yıl Kaynak: TTGV, 2014, EKOSKOP

İskenderun Kö ezi Endüstriyel Simbiyoz Ağı Atık Posa Yem Meyve Suyu Yem Üretimi Hayvancılık Üretimi Atık Isı Hayvansal AtıkÇimento Üretimi Orman GübreSoda Proses Atığı Atıkları Soda Sanayii Kireç Üretimi Ormancılık Biyogaz Üretimi Atık Gübre Mısır Yağlar Üretimi Gübre Atıkları Tufal ve Gübre Cüruf (Demir) Demir-Çelik Pamuk Tarım Üretimi Çekirdeği Cüruf İyileştirilmiş Toprak Linter Atığı İnşaat Ulaşım Pamuk Tohumculuğu Çevre Teknolojileri Karayolları Biyoremediasyon Atık Yağlar ve Petrolle Kirlenmiş Toprak Yol Yapım Atık Akü Gemi Sintine Suyu Malzemesi ve Lastikler Petrol Boru Ha ı İşletmeciliği Geri Dönüşüm Sektörü Kaynak: TTGV, 2014, EKOSKOP





BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK KALKINMA AJANSI Altınova Mah. İstanbul Cad. 424/4 Bu im İş MerkeziBu im Plaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYE T. +90 224 211 13 27 • F. +90 224 211 13 29 www.bebka.org.tr bebka@bebka.org.tr/TCBEBKA /TCBEBKA /BEBKA