Temmuz BEBKA Ekonomi Gostergeleri

EGÖKSOTENRGOELMERİİ TEMMUZ 2016

Ekonomi Göstergeleri Bülteni 2016-07 www.bebka.org.tr

ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE’de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,64, TR41 Bölgesinde ise %8,36 olarak gerçekleştiÂÂ TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE)12% TR41 Türkiye Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,33 ile giyim ve10% ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2016 yılı8% 7,2 10 8,4 Haziran ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup6% 6,8 6,7 9,6 7,6 ise %0,19 ile eğlence ve kültür oldu.4% 6,6 2% Aylık en yüksek artış %1,16 ile gıda ve alkolsüz içecek-0% ler grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itiba-Haziran 15 riyle 2016 yılı Haziran ayında endekste yer alan gruplar- Temmuz 15 dan eğitimde %0,95, sağlıkta %0,74, ulaştırmada %0,67 Ağustos 15 ve lokanta ve otellerde %0,49 artış gerçekleşti. Eylül 15 Aylık en yüksek artış %1,02 ile TR82’de (Kastamonu, Ekim 15 Çankırı, Sinop) oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması Kasım 15 (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önce- Aralık 15 ki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %4,51 ile TR51 Ocak 16 (Ankara) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en Şubat 16 yüksek artış %9,47 ile TR62 (Adana, Mersin) bölgesinde Mart 16 ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %8,55 Nisan 16 ile TR62 (Adana, Mersin) bölgesinde gerçekleşti. Mayıs 16 Haziran 162016 yılı Haziran ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göreülke genelinde %0,47, TR41 Bölgesinde ise %0,73 artış yaşamıştır.Ülke geneli yıllık en fazla artış %12,80 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda ger-çekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler (%11,33), lo-kanta ve oteller (%9,95), sağlık (%9,81), ev eşyası (%9,75) artışın yüksek olduğu diğerana harcama gruplarıdır.ÂÂ TÜFE ANA HARCAMA GRUPLARI Türkiye TR41 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir TR41 önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %12,91 ile lokanta 14% 12% ve otellerde grubunda 10% gerçekleşti 8% 6% Endekste yer alan diğer gruplardan çeşitli mal ve hiz- 4% metler grubunda %12,87, alkollü içecekler ve tütün 2% %12,78, ev eşyasında %9,90, sağlıkta %9,26, giyim ve ayakkabıda %8,68, , eğitimde %8,08, konut, su, elektrik,Gıda ve Alkolsüz gaz ve diğer yakıtlar grubunda %7,60, gıda ve alkolsüz İçecekler içeceklerde %7,25, ulaştırmada %6,42, eğlence ve kül- türde %5,81, haberleşmede %2,76 artış yaşandı. Alkollü İçecekler ve Tütün Giyim ve Ayakkabı Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri Sağlık Ulaştırma Haberleşme Eğlence ve Kültür Eğitim Lokanta ve Oteller Çeşitli Mal ve Hizmetler Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 3

ENFLASYON GÖSTERGELERİ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi aylık %0,41 arttıÂÂ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Haziran 2016Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2016 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre %0,41 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,19 artış, bir öncekiyılın aynı ayına göre %3,41 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %4,91 artış gösterdi.Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranları (2003=100), Haziran 2016SEKTÖRLER Yİ-ÜFE ENDEKS AYLIK ÖNCEKI YILIN ÖNCEKI YILIN ON İKI AYLIK (NACE REV.2) B-Madencilik ve Taşocakçılığı DEĞIŞIM ARALIK AYINA AYNI AYINA GÖRE ORTALAMALARA C-İmalat Sanayi 257,27 GÖRE DEĞIŞIM (%) GÖRE DEĞIŞIM (%) D-Elektrik, Gaz 349,44 (%) DEĞIŞIM (%) E-Su temini 256,81 3,19 4,91 217,97 0,41 5,04 3,41 -0,88 266,53 2,56 4,12 0,36 5,77 0,29 -7,80 4,33 -2,28 0,83 4,85 -6,14 14,21 0,90 8,17Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Ana Sanayi Grupları ve Değişim Oranları (2003=100), Haziran 2016 Yurt İçi ÜFE 257,27 0,41 3,19 3,41 4,91 Ara malı 258,45 0,21 3,81 4,51 5,56ANA SANAYI Dayanıklı Tüketim Malı 197,74 -0,02 7,44 11,37 12,08 GRUPLARI Dayanıksız Tüketim Malı 242,48 0,02 3,38 3,46 6,33 Enerji 316,24 2,49 -0,62 -6,58 -5,84 Sermaye Malı 221,51 0,05 2,64 7,44 8,72 2016 En yüksek aylık artış ham petrol ve doğal gazda gerçekleşti 6,9 201510% Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler;8% ham petrol ve doğal gaz (%17,38), kok ve rafine petrol ürünleri (%5,61), 5,9 metal cevherleri (%2,19) alt sektörleridir. Buna karşılık ana metaller6% 4,5 5,7 (%-1,00), mobilya (%-0,66), giyim eşyası (%-0,57) bir ay önceye göre endekslerin en fazla düştüğü alt sektörler oldu.4% 3,3 3,1 2,9 3,4 2% Ana sanayi gruplarında en yüksek aylık artış enerji mallarında gerçekleşti0% Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2016 yılı Haziran ayında enOcak yüksek aylık artış enerji mallarında ve en yüksek yıllık artış dayanıklı Şubat tüketim mallarında gerçekleşti. Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 4

İHRACAT GÖSTERGELERİÂÂ İHRACAT (ABD DOLARI, Kanuni Merkez Bazında) HAZİRAN 2016 OCAK-HAZİRAN (2016) OCAK-HAZİRAN (2015) ARTIŞ-AZALIŞ 636.596.000 $Bursa 1.255.375.000 $ 6.493.951.000 $ 5.857.355.000 $Eskişehir 78.657.000 $ 432.949.000 $ 419.337.000 $ 13.612.000 $Bilecik 9.846.000 $ 51.011.000 $ 63.695.000 $ -12.684.000 $TR41 Bölgesi illerinden Bursa’da 2016 yılı Haziran ayında 1.200 milyon Not: Rakamlar yuvarlamaya tabi tutulmuşturdolara yaklaşan bir ihracat gerçekleştirilmiştir. 2015 yılı ile kıyaslandı-ğında 2016 yılında aynı dönemde Bursa’dan yapılan toplam ihracatta artış gerçekleşmiştir. Göreceli olarak Bursa ve Eskişehir illerine göre640 milyon dolara yaklaşan bir artış yaşanmıştır. Yine ilgili dönem kı- daha az ihracata sahip olan Bilecik’te ise, 2016 yılının Haziran ayındayaslandığında, Eskişehir ihracatında da 14 milyon dolara yaklaşan bir ihracat 10 milyon dolar dolaylarında bir değere sahip olmuştur. 2015 yılı ile kıyaslandığında, Bilecik’te Ocak-Haziran dönemde 13 milyon dolara yakın bir azalış yaşandığı ortaya çıkmaktadır.ÂÂ BURSA ÂÂ ESKİŞEHİR ÂÂ BİLECİK Milyon Dolar Milyon Dolar Milyon Dolar1400 85 161200 80 141000 75 12800 70 10600 65 8400 60 6 200 55 4 50 0Haziran 15 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16 Haziran 16 Haziran 15 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16 Haziran 16 Haziran 15 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16 Haziran 16 Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 5

İHRACAT GÖSTERGELERİ 2016 yılı Ocak - Haziran döneminde TR41 Bölgesinde en fazla ihracat yapılan 5 ülke arasında Almanya, İtalya ve Fransa önde gelmektedir.ÂÂ ÜLKELER BAZINDA İHRACATÂÂ BURSA 988.937.000 $ OCAK - HAZİRAN 2015 941.122.000 $ 848.964.000 $ Almanya 622.070.000 $ OCAK - HAZİRAN 2016 672.811.000 $ Fransa 539.602.000 $ Almanya 395.447.000 $ İtalya 411.839.000 $ İtalya 382.585.000 $ Birleşik Krallık 386.695.000 $ Fransa ABD İspanya Birleşik KrallıkÂÂ ESKİŞEHİR 133.359.000 $ OCAK - HAZİRAN 2015 129.052.000 $ 46.373.000 $ ABD 44.574.000 $ OCAK - HAZİRAN 2016 39.739.000 $ Almanya 37.984.000 $ ABD 20.293.000 $ Fransa 19.317.000 $ Almanya 17.587.000 $ Avusturya 10.572.000 $ Fransa Belçika Avusturya RomanyaÂÂ BİLECİK 7.417.000 $ OCAK - HAZİRAN 2015 12.706.000 $ 4.297.000 $ İspanya 5.078.000 $ OCAK - HAZİRAN 2016 4.256.000 $ İsveç 4.479.000 $ Birleşik Krallık 3.835.000 $ İtalya 3.951.000 $ Çin 3.133.000 $ Norveç 3.728.000 $ Romanya Romanya İtalya FilipinlerBu dönemde, bir önceki yıla göre Bursa ilinden Almanya, İtalya ve ve Avusturya’ya ihracatın kısmen de olsa arttığı görülmektedir. Bile-Fransa’ya yapılan ihracat miktarlarında artışlar yaşanırken Birleşik cik ilinin ihracat rakamları incelendiğinde ise İspanya’ya olan ihracattaKrallık’a ihracat azalmıştır. Eskişehir ilinde de 2016 yılının Ocak-Haziran azalışlar yaşanırken Birleşik Krallık ve Çin’e yapılan ihracat azalmıştır.döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre ABD, Almanya, Fransa Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 6

İHRACAT GÖSTERGELERİ Sanayi 6.145.618.040 $ÂÂ 2016 OCAK - HAZİRAN DÖNEMİ Tarım, Hayvancılık ve OrmancılıkÂÂ BURSA 304.557.360 $ MadencilikBursa’dan yapılan ihracatın 43.775.370 $%94’ünü sanayi sektörü TOPLAMoluşturmaktadır 6.493.950.780 $Tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatı toplam Sanayiihracatın %5 dolayındadır. Madencilik sektöründen yapılan 372.951.970 $ihracat ise %1 düzeyinde pay almaktadır. Tarım, Hayvancılık ve OrmancılıkÂÂ ESKİŞEHİR 27.279.020 $ MadencilikSanayi sektörü Eskişehir’de 32.718.300 $toplam ihracatın %86’sınıoluşturmaktadır TOPLAM 432.949.290 $Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründe bu oran%6 olarak gerçekleşmiş iken madencilik sektörüne aitolan ihracat da toplam ihracatın %8’i dolaylarındadır.ÂÂ BİLECİK Sanayi 36.145.420 $%71’lik pay ile sanayi Tarım, Hayvancılık vesektörü Bilecik ilinde ön Ormancılıkplana çıkmaktadır. 5.624.490 $ MadencilikBilecik ilinde %71’lik ihracat payına sahip olan 9.240.690 $sanayi sektörünü %18 ile madencilik sektörütakip etmektedir. Tarım, hayvancılık ve ormancılık TOPLAMsektöründen bu dönemde yapılan ihracatın toplam 51.010.600 $ihracat içindeki payı da %11 dolaylarındadır. Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 7

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİDış Ticaret, OCAK-MAYIS Milyon $90.00080.000 88.55570.000 80.17460.000 61.484 58.78950.00040.00030.00020.000 201610.000 0 2015 İhracat İthalat Dış Ticaret, MAYIS İhracat %9,6 arttı, ithalat %3,8 azaldı Dış ticaret açığı %25,5 azaldı Milyon $25.000 Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Ba-20.000 kanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verile-15.00010.000 rine göre; ihracat 2016 yılı Mayıs ayında, 2015 yılının 5.000 17.869 17.194 aynı ayına göre %9,6 artarak 12 milyar 140 milyon dolar, ithalat %3,8 azalarak 17 milyar 194 milyon do- 12.140 lar olarak gerçekleşti. Mayıs ayında dış ticaret açığı 11.081 %25,5 azalarak 6 milyar 788 milyon dolardan 5 milyar 2016 54 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Mayıs ayında %62 iken, 2016 Mayıs ayında %70,6’ya yükseldi. 0 2015 İhracat İthalatMevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %5,9 arttıMevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2016 Mayıs lerinden arındırılmış seriye göre ise; 2016 yılı Mayıs ayında önceki yılınayında bir önceki aya göre ihracat %5,9, ithalat %2,1 arttı. Takvim etki- aynı ayına göre ihracat %9,4 artarken, ithalat %9,4 azaldı.AYLARA GÖRE DIŞ TICARET, MAYIS 2016 (MILYON ABD $)   İHRACAT (FOB) İTHALAT (CIF) DIŞ TICARET DENGESI İHRACATIN İTHALATI DEĞER DEĞIŞIM (%) KARŞILAMA ORANIAYLAR YIL DEĞER DEĞIŞIM (%) DEĞER DEĞIŞIM (%) 69,4Ocak- 2015 61.484 88.555 -27.071 73,3Mayıs 2016 58.789 80.174 62,0 -4,4 -9,5 21.385 -21,0 70,6Mayıs 2015 11.081 17869 6.788 2016 12.140 17194 9,6 -3,8 5.054 -25,5 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 8

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİÂÂ Avrupa Birliği’ne ÂÂ En fazla ihracat ÂÂ İthalatta ilk ihracat %25,1 arttı yapılan ülke sırayı Çin aldı İngiltere olduAvrupa Birliği’nin (AB-28) ihracatta- Çin’den yapılan ithalat, 2016 yılı Mayıski payı 2015 Mayıs ayında %42,5 iken, İngiltere’ye yapılan ihracat 2016 yılı Mayıs ayında 2 milyar 39 milyon dolar oldu.2016 Mayıs ayında %48,5 oldu. AB’ye ayında 1 milyar 283 milyon dolar olurken, Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyaryapılan ihracat, 2015 yılının aynı ayına bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 112 856 milyon dolar), ABD (1 milyar 210göre %25,1 artarak 5 milyar 887 milyon milyon dolar), İran (673 milyon dolar) ve milyon dolar) ve Rusya (1 milyar 206dolar olarak gerçekleşti. İtalya (603 milyon dolar) takip etti. milyon dolar) izledi.ÂÂ Yüksek teknolojili ürünlerin ÂÂ Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı imalat sanayi ithalatı içindeki payı %3,3 oldu içindeki payı %16,9 olduTeknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payıiçinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Mayıs ayında ISIC %85,1’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 MayısRev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,5’tir. ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payıYüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %16,9, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise%3,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %32’dir. %45’tir.Teknoloji Yoğunluğuna Göre Dış Ticaret, Mayıs 2016 (Milyon ABD $) MAYIS OCAK-MAYIS 2015 (*) 2016 2015 (*) 2016 İHRACAT (FOB) DEĞER % DEĞER % DEĞER % DEĞER %Toplam 10.284 100,0 11.473 100,0 57.568 100,0 55.350 100,0Yüksek teknolojili ürünlerOrta yüksek teknolojili ürünler 359 3,5 375 3,3 1801 3,1 1910 3,5Orta düşük teknolojili ürünlerDüşük teknolojili ürünler 3.246 31,6 3.676 32,0 17.269 30,0 17.969 32,5Toplam 2.813 27,3 3.523 30,7 19.298 33,5 16.050 29,0Yüksek teknolojili ürünlerOrta yüksek teknolojili ürünler 3.866 37,6 3.899 34,0 19.200 33,4 19.421 35,1Orta düşük teknolojili ürünlerDüşük teknolojili ürünler İTHALAT (CIF) DEĞER % DEĞER % DEĞER % DEĞER % 14.370 100,0 14.627 100,0 69.631 100,0 67.236 100,0 2.261 15,7 2.476 16,9 10.907 15,7 11.321 16,8 6.419 44,7 6.587 45,0 30.492 43,8 30.546 45,4 3.874 27,0 3.775 25,8 18.658 26,8 16.494 24,5 1.816 12,6 1.790 12,2 9.575 13,8 8.875 13,2(*) Revize edilmiştir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.Teknoloji yoğunluğuna göre ürün grupları sınıflaması OECDtarafından ISIC Rev.3 sınıflaması baz alınarak hazırlanmıştır. BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 9

DIŞ TİCARET ENDEKSLERİÂÂ Dış Ticaret Endeksleri, İhracat birim değer endeksi %5,9 azaldı Mayıs 2016 İthalat birim değer endeksi %10,7 azaldı İhracat birim değer endeksi %5,9 azaldı İhracat birim değer endeksi Mayıs ayında bir önceki yı- lın aynı ayına göre %5,9 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, ‘’gıda, içecek ve tütün’’de %11,6, ‘’ham maddeler’’de (yakıt hariç) %11,4, ‘’yakıtlar’’da %25,6 ve ‘’imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi’’nde %5,3 azaldı. İthalat birim değer endeksi %10,7 azaldı İthalat birim değer endeksi Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %10,7 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, ‘’gıda, içecek ve tütün’’de %5,7, ‘’ham maddeler’’de (yakıt hariç) %10,5, ‘’yakıtlar’’da %36,2 ve ‘’imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi’nde %3,2 azaldı. Dış Ticaret Miktar Endeksleri (2010=100), Mayıs 2016 İhracat Miktar Endeksi İthalat Miktar Endeksi150 149 142,6 137,5140 134,5130 127,7 111,1120 111,8110 111,810090Ocak 15 Şubat 15 Mart 15 Nisan 15 Mayıs 15 Haziran 15 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16İhracat miktar endeksi %16,5 arttı İthalat miktar endeksi %1 arttıİhracat miktar endeksi Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre İthalat miktar endeksi Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %7,7%16,5 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, ‘’gıda, içecek ve arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, ‘’gıda, içecek ve tütün’’de %6,tütün’’de %11,2 ve ‘’imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi’’nde %9,3 ‘’ham maddeler’’de (yakıt hariç) %10,2 ve ‘’imalat (gıda, içecek, tütün hariç)artarken, ‘’ham maddeler’’de (yakıt hariç) %4,1 ve ‘’yakıtlar’’da %23,7 sanayi’’nde %4,9 artarken, ‘’yakıtlar’’da %1,3 azaldı.azaldı. BEBKA • Ekonomi Göstergeleri Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016 10

DIŞ TİCARET ENDEKSLERİÂÂ Mevsim ve takvim ÂÂ Mevsim ve takvim ÂÂ Dış ticaret etkilerinden etkilerinden haddi 2016 yılı arındırılmış ihracat arındırılmış ithalat Mayıs ayında miktar endeksi miktar endeksi 114,6 olarak %4,5 arttı %0,7 arttı gerçekleştiMevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Mevsim ve takvim etkilerinden arındı- İhracat birim değer endeksininseriye göre; 2016 Nisan ayında 131 olan rılmış seriye göre; 2016 Nisan ayında ithalat birim değer endeksine bö-ihracat miktar endeksi %4,5 artarak, 2016 127,1 olan ithalat miktar endeksi %0,7 lünmesiyle hesaplanan ve 2015Mayıs ayında 137 oldu. Takvim etkilerinden artarak, 2016 Mayıs ayında 127,9 oldu. yılı Mayıs ayında 106,9 olarakarındırılmış seriye göre ise; 2015 Mayıs Takvim etkilerinden arındırılmış seriye elde edilmiş olan dış ticaret haddi,ayında 117,9 olan ihracat miktar endeksi % göre ise; 2015 Mayıs ayında 128,1 olan 2016 yılı Mayıs ayında 112,5 oldu.16,5 artarak, 2016 Mayıs ayında 137,3 oldu. ithalat miktar endeksi % 3,4 artarak, 2016 Mayıs ayında 132,5 oldu.Dış Ticaret Endeksleri (2010=100), Mayıs 2016 İHRACAT İTHALAT ENDEKS 2015 Mayıs 2016 Mayıs DEĞIŞIM (%) ENDEKS DEĞIŞIM (%) 2016 Mayıs 98,9 93,0 2016 Mayıs 2015 Mayıs 2016 Mayıs /2015 Mayıs 116,2 102,7 /2015 Mayıs 102,5 90,8 -10,7 83,9 62,4 BİRİM DEĞER ENDEKSLERİ -5,7 98,1 92,9 -10,5Genel -5,9 92,6 82,7 -36,2Gıda, içecek ve tütün 97,3 110,0 -3,2Hammaddeler -11,6 99,8 94,1Yakıtlar 118,0 137,5 6,1İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) 105,5 117,3 -11,4 85,0 76,1SITC'de başka yerde 129,1 123,9 7,7sınıflandırılmayan mallar 124,4 94,8 -25,6 83,9 53,5 6,0 119,5 130,6 10,2Genel -5,3 97,4 94,2 -1,3Gıda, içecek ve tütün 63,7 549,0 4,9Hammaddeler 13,0 84,4 89,5Yakıtlar 169,5İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) MIKTAR ENDEKSLERI 134,5SITC'de başka yerde 16,5 124,8 145,4sınıflandırılmayan mallar 11,2 137,1 122,2 -4,1 110,8 123,3 -23,7 124,9 130,9 9,3 124,8 761,9 107,9 290,8 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016 11

SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİÂÂ Temmuz 2016 Hizmet Sektörü Güven Endeksi Perakende Sektörü Güven Endeksi İnşaat Sektörü Güven Endeksi1201101009080 7060Ocak 15 Şubat 15 Mart 15 Nisan 15 Mayıs 15 Haziran 15 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16 Haziran 16 Temmuz 16 Ağustos 16 Eylül 16 Ekim 16 Kasım 16 Aralık 16Hizmet sektörü güven endeksi %5,3 arttı Mevsim Etkilerinden Arındırılmış Sektörel Güven Endeksleri, Alt KalemleriMevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi ve Değişim Oranları, Temmuz 2016Haziran ayında 95,75 iken, Temmuz ayında 100,86 değerine yükseldi.Hizmet sektörü güven endeksindeki bu artış; son üç aylık dönemde “iş ENDEKS BIR ÖNCEKIdurumunun” iyileştiğini, “hizmetlere olan talebin” arttığını değerlendiren AYA GÖREve gelecek üç aylık dönemde “hizmetlere olan talebin” artacağını bekleyen DEĞIŞIM (%)girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. Hizmet sektöründebir önceki aya göre; iş durumu, hizmetlere olan talep ve hizmetlere olan 2016 2016 2016 2016talep beklentisi endeksleri sırasıyla %3,8, %2,5 ve %9,1 arttı. 06 07 06 07Perakende ticaret sektörü güven endeksi %3,9 arttı Hizmet Sektörü Güven Endeksi 95,75 100,86 1,3 5,3Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksiTemmuz ayında 103,56 değerine yükseldi. Perakende ticaret sektörü güven İş durumu (son 3 aylık dönemde) 90,91 94,38 0,2 3,8endeksindeki bu artış; son üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” arttığını,“mevcut mal stok seviyesinin” mevsim normallerinin altında olduğunu Hizmetlere olan talep 90,00 92,23 2,0 2,5değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” artacağını (son 3 aylık dönemde)bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. Perakendeticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar, mevcut mal stok Hizmetlere olan talep beklentisi 106,35 115,98 1,8 9,1seviyesi ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla %5,6 ve %2,8 ve (gelecek 3 aylık dönemde)%3,5 arttı. Perakende Ticaret Sektörü 99,65 103,56 -4,0 3,9İnşaat sektörü güven endeksi %2,5 arttı Güven EndeksiMevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki İş hacmi-satışlar (son 92,21 97,36 -8,0 5,6ayda 80,94 iken, Temmuz ayında 82,95 değerine yükseldi. İnşaat sektörü 3 aylık dönemde)güven endeksindeki bu yükseliş; “alınan kayıtlı siparişlerin mevcutdüzeyini” mevsim normalinin üzerinde değerlendiren ve gelecek üç aylık Mevcut mal stok seviyesi (*) 98,80 101,59 -1,2 2,8dönemde “toplam çalışan sayısında” artış bekleyen girişim yöneticisisayısının artmasından kaynaklandı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; İş hacmi-satışlar beklentisi 107,93 111,74 -3,0 3,5alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde)endeksleri sırasıyla %2,9 ve %2,2 arttı. İnşaat Sektörü Güven Endeksi 80,94 82,95 2,2 2,5 Alınan kayıtlı siparişlerin 65,94 67,85 -0,4 2,9 mevcut düzeyi Toplam çalışan sayısı beklentisi 95,94 98,06 4,1 2,2 (gelecek 3 aylık dönemde) (*) Mevcut mal stok seviyesi yayılma endeksinin artışı stok azalışını, azalışı ise stok artışını göstermektedir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 12

TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ Tüketici güven endeksi %3,5 azaldıÂÂ Mayıs 2016Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirli-ği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketicigüven endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya göre %3,5 oranında azaldı;Haziran ayında 69,43 olan endeks Temmuz ayında 67,03 oldu. 2016 201585 Tasarruf etme ihtimali %11,9 arttı78 69,4 77,1 Tasarruf etme ihtimali endeksi %11,9 71,6 67 73,6 oranında azaldı. Haziran ayında 24,55 olan endeks, Temmuz ayında 21,6271 66,6 değerine düştü. Bu azalış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme64 67,7 ihtimallerinin bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir.57 58,5 Aylar50 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12İşsiz sayısındaki düşüş beklentisi azaldı Tüketici Güven Endeksi, Alt Kalemleri ve Değişim Oranları, Temmuz 2016İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %3,3 oranındaazalarak, Temmuz ayında 68,31 oldu. Bu düşüş, gelecek 12 aylık ENDEKS BIR ÖNCEKI AYAdönemde işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin azalmasından GÖRE DEĞIŞIMkaynaklandı. ORANI (%)Hanenin maddi durum beklentisi %3,1 azaldı 2016 2016 2016 2016 2016Hanenin maddi durum beklentisi endeksi Haziran ayında 91,21 ikenTemmuz ayında 88,36 oldu. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde 05 06 07 06 07hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerinoranının azalmasından kaynaklandı. Tüketici Güven 68,75 69,43 67,03 1,0 -3,5 Endeksi (*)Genel ekonomik durum beklentisi %1,6 azaldı Hanenin maddi 89,94 91,21 88,36 1,4 -3,1Haziran ayında 91,32 olan genel ekonomik durum beklentisi durum beklentisiendeksi %1,6 oranında azalarak, Temmuz ayında 89,82 oldu. Buazalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha Genel ekonomik 93,71 91,32 89,82 -2,6 -1,6iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki durum beklentisiaya göre azaldığını göstermektedir. İşsiz sayısı 69,01 70,64 68,31 2,4 -3,3 beklentisi (**) Tasarruf etme 22,35 24,55 31,62 9,9 -11,9 ihtimali (*) Beklentiler, gelecek 12 ay için sorgulanmaktadır. (**)İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması, işsiz sayısı beklentisinde azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı göstermektedir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 13

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre %1,6 arttıÂÂ Mayıs 2016 Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılınSanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2016 yılı aynı ayına göre %5,6 arttıMayıs ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörüendeksi %0,1, imalat sanayi sektörü endeksi %1,9 ve elektrik, gaz, buharve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,3 arttı.Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2016 yılıMayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığısektörü endeksi %0,8 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %6,3 veelektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü en-deksi %3,2 arttı.Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları (2010=100), Mayıs 2016 ARINDIRILMAMIŞ TAKVIM ETKISINDEN ARINDIRILMIŞ MEVSIM VE TAKVIM ETKISINDEN ARINDIRILMIŞSektör Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%)Toplam Sanayi 131,7 129,9 5,6 128,6 1,6 102,4 101,2 -0,8 104,6 0,1Madencilik ve Taşocakçılığı 135,2 133,2 6,3 130,5 1,9İmalat Sanayi 123,0 122,1 3,2 127,8 0,3Elektrik, Gaz, Buhar veİklimlendirme Üretimi ve DağıtımıMevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Mayıs 2016 Üretim Endeksi (2010=100), Mayıs 2016 2016 2015 2016 2015 126,8 126,6130 150124 127,6 128,4 128,6 140 132,9 119,9 121,1 126,2 129,7 130,2 129,9118 130112 120 116,1 116 110,1 109,7106 110 Aylar Aylar100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 14

VSAENŞAİRYKİ EÜTRİESTTİAMTEİSNTDİKELKESRİİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek artış sermaye malı imalatında gerçekleştiAna sanayi grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2016 yılı Mayıs ayındabir önceki aya göre en yüksek artış %3,5 ile sermaye malı imalatındagerçekleşti.Ana Sanayi Gruplarına Göre Endeks ve Değişim Oranları (2010=100), Mayıs 2016 ARINDIRILMAMIŞ TAKVIM ETKISINDEN MEVSIM VE TAKVIM Endeks ARINDIRILMIŞ ETKISINDEN ARINDIRILMIŞSektör Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%)Toplam Sanayi 131,7 129,9 5,6 128,6 1,6Ara malı imalatı 127,8 126,1 0,4 122,5 0,3Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı 130,5 128,8 3,4 124,5 1,7Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı 132,9 130,8 7,8 131,4 2,3Enerji 117,1 116,8 3,3 121,1 1,4Sermaye Malı İmalatı 154,1 151,0 16,7 147,5 3,5Mevsim ve takvim etkisinden Mevsim ve takvim etkisindenarındırılmış imalat sanayiinde arındırılmış imalat sanayiinde en yükseken yüksek artış diğer ulaşım azalış deri ve ilgili ürünlerin imalatındaaraçlarının imalatında gerçekleşti gerçekleştiİmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2016 yılı Mayıs ayında bir ön- İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2016 yılı Mayıs ayında bir ön-ceki aya göre en yüksek artış %12,0 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında ceki aya göre en yüksek azalış %7,7 ile deri ve ilgili ürünlerin imalatındagerçekleşti. Bu artışı, %11,1 ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı gerçekleşti. Bu azalışı, %3,5 ile içeceklerin imalatı ve %2,4 ile kok kömürütreyler (yarı römork) imalatı ve %10,5 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı takip etti.ürünlerin imalatı takip etti. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2016ÂÂ KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ 2016 HAZİRAN (BİR AYLIK) 2015 HAZİRAN (BİR AYLIK)NUTS 3 KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANANKODU İL ADI Şirket Kooperatif Ger. Kişi Tic. İşl. Şirket Kooperatif Şirket Kooperatif Ger. Kişi Tic. İşl. Şirket Kooperatif Ger. Kişi Tic. İşl. Şirket Kooperatif Şirket Kooperatif Ger. Kişi Tic. İşl.TR411 BURSA 212 4 64 8 4 13 4 36 180 2 76 22 7 28 2 24TR412 ESKİŞEHİR 30 2 94 2 0 7 1 67 51 0 124 12 3 4 1 35TR413 BİLECİK 81 12 0 0 2 1 4 70 6 1010 4TOPLAM 250 7 170 10 4 22 6 107 238 2 206 35 10 33 3 63 Kaynak: TOBB Kurulan/Kapanan Şirket İstatistikleri, 2016 BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 15

BİLİYOR ?MUYDUNUZ ÂÂ Bursa’da 1394 yılında kurulan ve Yıldırım Külliyesi içinde bulunan Yıldırım Darüşşifası’nın, Osmanlı topraklarında kurulan ilk hastane olduğunuÂÂ Osmanlı’da Pazar Baçı adı verilen ilk verginin Eskişehir’de alınmaya başlandığınıÂÂ Osmanlı Devleti’nde katlı çarşının ilk örneği olan ve bugün halen sosyal tesis olarak işletilen Balibey Han’ın Bursa’da bulunduğunuÂÂ Eskişehir’in 2013 yılında ilk Türk Dünyası Kültür Başkenti Somut Olmayan Kültürel Miras Başkenti olduğunuÂÂ Milli Mücadele Dönemi’nde TBMM’ye ilk telgrafın çekildiği ve düzenli ordunun kurulduğu ilk yerin Bilecik olduğunuÂÂ Bazı TanımlarDış ticaret haddi: İhracat birim değer endek- değerlerinde meydana gelen değişimdir ifade edersinin İthalat birim değer endeksine bölünmesi İstihdam oranı: Çalışan insan sayısının, ça- İthalat birim değer endeksi: İthalatın birimile bulunur lışabilir yaştaki insan sayısına bölünmesiyle değerlerinde meydana gelen değişimdirGirişimlerin doğumu: Daha önceki yıllarda bulunan orandır TÜFE: Halkın en fazla kullanmış olduğu malaktif çalışanı olmayıp ilgili yıl içinde en az İşgücüne katılma oranı: İşgücünün kurumsal ve hizmetlerin ortalama fiyat artışıdırbir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki Tüketici güven endeksi: Tüketicilerin ekono-ifade etmektedir oranıdır mideki bekleyişlerini belirleyen bir ölçüttürGirişimlerin ölümü: Sonraki yıllarda herhangi İşsizlik oranı: İş bulamayan nüfusun toplam Sanayi üretim endeksi: Sanayi üretimindebir ücretli çalışanı olmayan ve ilgili yıl içinde en işgücüne oranıdır meydana gelen artış ya da azalışı ifade ederaz bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri İşveren girişim: Herhangi bir referans yılda en ÜFE: Genel olarak üreticilerin girdilerindekiifade etmektedir az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ortalama fiyat artışıdırİhracat birim değer endeksi: İhracatın birim BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 16

NOTLAR BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 17

NOTLAR BEBKA • Ekonomi Göstergeleri 18

www.bebka.org.tr

www.bebka.org.trYeni Yalova Yolu 4.Km Buttim İş Merkezi ButtimPlaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYETelefon 0224 211 13 27 • Faks 0224 211 13 29