๕๐ วิธีการทดสอบโอํงมีรอยแตกหรือรอยร่ัว นําโอํงไปกล้ิงในบํอน้ําให๎ทั่วหากโอํงที่มีรอยร่ัวนํ้าจะ ซมึ เขา๎ ในโองํ จากนน้ั ซํอมแซม วัสดแุ ละอุปกรณซ๑ ํอมโองํ ได๎แกํ ปนู ซเี มนต๑ สแี ดง สีนํ้ามนั นา้ํ เกลอื วิธีการซํอมโอํง คือ หารอยร๎าวโอํง ใช๎น้ําเกลือหยอดไปตามรอยแตก แล๎วใช๎เหล็กกลมประมาณ ๕ - ๖ หุน เคาะตัวโอํงไป เรื่อยๆ จนกวํานํ้าเกลือจะแทรกเข๎าไปในรอยแตก แล๎วใช๎ปูนซีเมนต๑ท่ีผสมน้ําเกลือ และผสมสีฝุนแดงหยอดตามลงไปอีกครั้ง แล๎วเคาะโอํงไปเรื่อย ๆ จนกวําปูนซีเมนต๑จะซึมไปตามรอยแตกของ โอํงเช่ือมใหส๎ นิทกัน แลว๎ ใช๎ผา๎ แหง๎ เชด็ รอยคราบของปูนซีเมนตท๑ ีเ่ ลอะออกมา แล๎วใช๎สนี ํา้ มันผสมสี ให๎ใกล๎เคียง กบั สีนาํ้ ตาลซง่ึ เป็นสีของโอํงเคลือบ ทาระบายสีตามรอยท่ีแตกให๎กลมกลืนกับสีโอํงให๎สวยงาม ก็จะได๎โอํงท่ีจัด ได๎วาํ อยํใู นสภาพดี และใชไ๎ ดเ๎ ตรยี มจําหนํายตํอไป กระชอนรํอนปนู ซีเมนต๑ สีแดง ฃ ปนู ซีเมนต๑ สนี ํา้ มนั
๕๑ ขั้นตอนการทดสอบการร่วั ของโอํงมงั กร กล้งิ โองํ ในน้ําหมุนใหร๎ อบหารูรัว่ น้ําจะซึมเข๎ามาตามผวิ โองํ
๕๒ ขั้นตอนการซํอมแซมโองํ มงั กร เคาะโองํ แล๎วหยอดน้ําเกลอื ไปตามรอยแล๎วหยอดปนู ซีเมนตต๑ ามลงไปเพื่อเชอื่ มโอํงให๎ประสานติดกนั ผสมสนี าํ้ ตาลระบายทาทบั รอยปูซีเมนต๑ให๎เปน็ สีเดียวกบั สโี องํ โอํงมังกรทซี่ ํอมแซมสําเร็จแลว๎
๕๓ จากทีก่ ลา่ วข้างตน้ สามารถสรุปแผนภาพภูมปิ ัญญาการทาโอง่ มงั กรไดด้ งั นี้ ๑. เตรยี มดิน ๒. ป้ันขน้ึ รูป ๓. ตดิ ลาย ๔. เคลือบ ๕. เผา ๖. ซอํ มแซม
๕๔ ๖.๓ การตลาดของโอง่ มงั กร การค๎าขายโอํงมังกรในอดีตน้ันเริ่มต๎นเมื่อประมาณ ๖๐ ปีพร๎อมกับการต้ังโรงงานโดยใน ระยะแรกจําหนํายผลิตภัณฑ๑ประเภทไหน้ําปลา กระปุก อํางเคลือบตํอมาก็ผลิตโอํงลายมังกร การค๎าขายโดย เจา๎ ของโรงงานโอํงหรอื ชํางปน้ั ต๎องออกไปหาตลาดเองกลาํ วคือ เมื่อปั้นโอํงเสร็จแล๎วก็จะเอาโอํงใสํเรือเรํไปขาย ตามแมนํ ้าํ แมกํ ลองจนกวาํ โองํ จะขายหมดแลว๎ กลับมาป้ันใหมํ ตํอมาก็มีพํอค๎าคนกลางเข๎ามามีบทบาทเป็นผู๎รับ ซ้ือโอํงจากโรงงานแล๎วก็เอาไปขายตํออีกทอดหนึ่ง พํอค๎าคนกลางที่มีบทบาทในยุคแรก ๆ คือพํอค๎าคนกลาง ชาวมอญที่ลํองเรอื มาขายตํุมแดงหรือที่เรียกวําตํุมสามโคก เรํขายตามแมํนํ้าแมํกลองและขากลับได๎แวะซื้อโอํง ท่ีมีตําหนิไปซํอมแซมแล๎วก็นําโอํงที่ซํอมแซมน้ันกลับมาขายอีกคร้ัง จนกระทั่งพํอค๎าชาวมอญได๎มาตั้งถ่ินฐาน อยทูํ จี่ งั หวัดราชบรุ ี ตํอมาพอํ ค๎าชาวไทยและพํอคา๎ ชาวมอญไดค๎ ๎าขายโอํงโดยใช๎แมํน้ําแมํกลองเป็นเส๎นทางหลัก มเี รอื สําป้ัน เรือกระแชงเปน็ พาหนะในการบรรทุกโอํง เจ๎าของโรงโอํงจะขนโอํงจากโรงงานมาสํงให๎กับพํอค๎าเรํ ทรี่ ิมน้าํ แมกํ ลองบริเวณหน๎าดํานปุาไม๎ไปจนถึงบริเวณหน๎าหอนาฬิกาหน๎าตลาดจังหวัดราชบุรี จะมีเรือลําใหญํ จอดเรียงกันเป็นตับเรือแตํละลําใสํโอํงคราวละ ๒๐๐ – ๓๐๐ ลูกแล๎วผูกเป็นเรือโยงขายตามแมํนํ้าแมํกลอง คลองดําเนินสะดวกออกประตูบางยาว แล๎วออกแมํน้ําทําจีนออกจังหวัดชัยนาทเข๎าแมํนํ้าเจ๎าพระยาถึง ปากน้ําโพจังหวดั นครสวรรค๑ ตํอมาการค๎าขายโอํงได๎เร่ิมเปล่ียนไปจากการขายตามลําน้ําที่ใช๎เรือเป็นพาหนะ ก็ได๎เปลี่ยนเส๎นทาง การค๎าโดยใช๎รถบรรทุกขนสํงไปจําหนํายทั่วประเทศ สํงผลให๎การค๎าโอํงเปล่ียนแปลงไปคือทําการตลาดหรือ การหาลูกค๎าของเจา๎ ของโรงงานจะต๎องไปหาลกู ค๎าเอง ลูกค๎าสํวนใหญํจะอยูํแถวภาคอีสานคือประมาณ ๗๐ % ของโอํงท้งั หมดในประเทศไทยจําหนํายในภาคอีสาน ดังนั้นภาคอีสานจึงถือได๎วําเป็นตลาดหลักของการค๎าโอํง สามารถค๎าขายได๎ตลอดทัง้ ปี ชวํ งการคา๎ ขายไดด๎ ปี ระมาณเดือนมีนาคมถึงเดอื นมิถุนายน เป็นเพราะวําชาวบ๎าน ขายพืชผลทางการเกษตรคอื ทํานาขายข๎าวขายดีมีราคาเงินทองก็จะซื้อโอํงไว๎ใช๎มีเงินทองมีเงินทองก็จะซ้ือโอํง ไวใ๎ ช๎ก็เหมอื นเอาโอํงไปแลกขา๎ วชวํ งในฤดฝู นคนทํานาจึงไมํสนใจซ้ือ ระบบการค๎าโอํงมังกรมี ๒ ระบบ คือระบบขายปลีก เพ่ือขายหน๎าร๎านหรือหน๎าโรงงานให๎กับลูกค๎า รายยํอยหรือพํอค๎าเรํจะซ้ือโอํงเกรดไมํดีไปขาย ซึ่งจะมีราคาถูกผ๎ูค๎ารายยํอยจะเอากําไรอีกทีหนึ่ง สํวนโอํงท่ี เกรดดีโรงงานจะคัดสํงตํางประเทศในแถบเอเชีย สําหรับการค๎าในประเทศพํอค๎าเรํจะบรรทุกโอํงขายโอํงตาม จังหวัดตําง ๆ ทางภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคอีสาน และภาคใต๎ โดยเฉพาะตลาดในแถบภาคอีสานพบวํา พอํ ค๎าเรทํ ่ีขายโอํงนํารถบรรทุก ๖ ล๎อไปตํอคิวจองออกจากโรงงานที่มีการติดตํอกันไว๎เป็นขาประจํา ราคาท่ีรับ ซ้ือโอํงจากโรงงานประมาณใบละ ๑๘ บาท สํวนราคาขายข้ึนอยํูกับเกรดของโอํง โดยเร่ิมจากราคาประมาณ ๓๐ ถึง ๘๐ บาทใช๎เวลาขายโอํงประมาณ ๓ วันตํอเท่ียว จากนั้นก็กลับมารับของไปขายตํอบ๎างโรงงานจะมี รถยนต๑ ๖ ล๎อมาจอดเรยี งคิวตํอกันทาํ ใหโ๎ รงงานผลติ ออกมาขายแทบไมํทัน ระบบขายสํงคือ สํงให๎พํอค๎าคนกลางท่ีเป็นตัวแทนจําหนํายในภาคอีสาน ซึ่งรับซ้ือโอํงจากโรงงานใน ปริมาณครงั้ ละมาก ๆ เพื่อจําหนํายให๎ลูกค๎ารายยํอยในภาคอีสาน สํวนการจํายเงินกับเจ๎าของโรงโอํงน้ันพํอค๎า คนกลางแตํละรายจะตกลงกับเจ๎าของโรงโอํงวําจะจํายเงินกันอยํางไร เชํน ขายข๎าวได๎แล๎วก็จะจํายเงินหรือจะ ผํอนจํายเป็นกี่งวด เป็นต๎น สํวนการขนสํงโอํงเจ๎าของโรงงานบางแหํงท่ีไปหาลูกค๎าแถวตลาดภาคอีสานขนสํง ออกไปขายลูกค๎าเองหรือลูกค๎าท่ีซ้ือโอํงจะเป็นผู๎นํารถบรรทุกมารับโอํงที่จังหวัดราชบุรี ทั้งนี้แตํละโรงงาน อาจจะอาจแตกตํางกันแล๎วแตจํ ะตกลงกัน ชํวงระยะเวลาปี พ.ศ ๒๕๑๐ จนถึงปี พ.ศ ๒๕๓๘ เป็นชํวงท่ีมีการค๎าขายจําหนํายโอํงได๎ดีท่ีสุดเพราะ การขนสํงสะดวกทําให๎ผู๎คนสนใจมาซื้อโอํงขายโอํงไปจํานวนมาก โรงงานมีการขยายตัวการผลิตโอํงเพื่อ
๕๕ ตอบสนองความต๎องการของตลาด สามารถสร๎างรายได๎ให๎แกํผ๎ูค๎าโอํงเจ๎าของโรงงานเป็นจํานวนมากและบาง โรงงานยงั สามารถสงํ ออกไปจําหนาํ ยยังตลาดตาํ งประเทศอีกด๎วย การตลาดโองํ ในปัจจุบนั การค๎าขายโอํงในปัจจุบันยังคงคล๎ายกับการค๎าโอํงในอดีต ท่ีมีพํอค๎าคนกลางหรือพํอค๎าเรํที่เป็นขา ประจําเป็นผู๎เข๎าไปซ้ือโอํงลายมังกรกับเจ๎าของโรงงาน รถบรรทุกโอํงบนรถสิบล๎อได๎ปรับเปลี่ยนเป็นรถกระบะ เพื่อสะดวกตํอการเดินทางไปขายทั่วทุกพื้นท่ีในเขตตัวเมืองและชนบททั่วประเท ราคาโอํงในปัจจุบันจะ แตกตํางกันขน้ึ อยํกู บั ขนาดของการบรรจุนาํ้ และคุณภาพของโองํ เชํนโอํง ๖ ปี๊บ ๗ A ราคาขายปลีก ๔๕๐ ราคา ขายสํง ๖๐๐ บาทสํวนเกรด B C และดีก็จะลดหล่ันลงไปเป็นราคากลางที่ทุกโรงงานได๎ตั้งราคาขายให๎เป็น มาตรฐานเดียวกัน นอกจากน้ีก็ยังมีลูกค๎าขาจรที่แวะเข๎ามาเยี่ยมชมและซื้อสินค๎า หรือถ๎าถูกใจจะมีการส่ังทํา โองํ เปน็ พิเศษ เชํน โองํ ลายมังกรนูนทสี่ ามารถจาํ หนาํ ยไดด๎ กี วําอกลายมงั กรเรยี บธรรมดาโดยทั่วไป นับตั้งแตํปี ๒๕๓๘ มาจนถึงปัจจุบันเป็นชํวงที่ภาวะเศรษฐกิจไทยไมํคํอยดี การค๎าขายโอํงในตลาด ตํางประเทศและในประเทศเริ่มลดตํ่าลง เพราะมีการเอาภาชนะพลาสติกเข๎ามาจําหนํายในท๎องตลาด มีคุณภาพดีและราคาถูก มีความเบาเหมาะกับการขนย๎าย ไมํแตกงําย ภาชนะใสํน้ําเลยถูกดัดแปลงพลาสติก เปน็ สวํ นใหญํ จึงทาํ ให๎จาํ หนํายโองํ ไดน๎ ๎อยลง ประกอบกับการค๎าโอํงในชํวงน้ีตลาดในประเทศและตํางประเทศ มียอดส่ังซ้ือลดลง โดยเฉพาะตลาดหลักคือ ภาคอีสานท่ีเคยส่ังซื้อนับแสนใบเหลือไมํถึง ๑๐ เปอร๑เซ็นต๑ท้ังนี้ ขึ้นอยํูกับสภาพเศรษฐกิจของชาวบ๎านชาวนา ที่ได๎ผลผลิตทางการเกษตรลดต่ําลง ไมํมีเงินซ้ือโอํงเก็บไว๎ใช๎ ซ่ึงเป็นผลกระทบโดยตรงกับการค๎าโอํงตลอดจนท่ีผํานมาทุกรัฐบาลได๎สํงเสริมการทําน้ํา ประปาน้ําบาดาลและ ในทุกจงั หวัดมีการสนบั สนุนการผลิตเครอื่ งปน้ั ดนิ เผา มกี ารค๎าขายเคร่ืองป้ันดินเผาภายในท๎องถิ่นจึงทําให๎ยอด จําหนํายโอํงลดลงตามไปด๎วย นอกจากนี้ตลาดในตํางประเทศก็มีคํูแขํงจากประเทศเวียดนามท่ีมีการผลิต เคร่ืองป้ันดินเผาท่ีมีคุณสมบัติใกล๎เคียงกับโอํงมังกร แตํมีวัตถุดิบและคําแรงถูกกวําโอํงมังกรราชบุรีเป็นอยําง มาก จงึ ทําใหต๎ ลาดตํางประเทศหันไปสนใจซอื้ ผลิตภัณฑ๑ที่มีคุณภาพใกล๎เคียงกันกับผลิตภัณฑ๑จังหวัดราชบุรีไป เกือบทุกประเภททําให๎เคร่ืองปั้นดินเผาจังหวัดราชบุรีถูกตีตลาด ท้ังสํงผลกระทบท้ังในตํางประเทศเกิดการ แขํงขันการตลาดในคํอนขา๎ งสงู หลงั จากท่ีกระแสความนิยมเร่มิ ลดลงฝาุ ยไป เกิดภาวการณก๑ ารตลาดซบเซาทําใหก๎ ารผลิตโอํงในแตํละ โรงงานได๎เริ่มปิดตัวเองลง แตํอยํางไรก็ตามโรงงานที่เหลือสํวนใหญํก็ยังผลิตโอํงมังกรอยูํ เพราะเห็นวําโอํง ราชบุรีนั้น มีจุดเดํนในเรื่องที่เป็นวัตถุดิบกับชิ้นงานใหญํ ราคาไมํแพง เจ๎าของโรงงานบางโรงงานจึงได๎มีการ ปรบั เปลยี่ นการผลติ เครอ่ื งปั้นดนิ เผาให๎ทันตอํ การเปลย่ี นแปลงของลูกค๎า และตลาดมาเป็นผลิตภัณฑ๑ขนาดเล็ก เชนํ เป็นกระถางระบายสีสําหรับปลูกต๎นไม๎ หรือบางโรงงานได๎เล็งเห็นในตลาดอนาคต จึงได๎เปล่ียนแปลงการ ผลิตโอํงมาเป็นรูปแบบใหมํ เป็นผลิตภัณฑ๑เคลือบสีเซรามิคที่มีรูปแบบลวดลายทันสมัย รูปแบบที่เจ๎าของ โรงงานหรือชาํ งไดอ๎ อกแบบขน้ึ มาใหมํ หรือตามแบบทลี่ ูกค๎าส่ังมามีหลายรูปแบบ เชํน โอํงทรงประยุกต๑ตกแตํง ลวดลายสมัยนิยม เป็นลายเส๎น ลายเกลียว ลายนูนสัตว๑ชนิดตําง ๆ เป็นต๎น มีการพัฒนานํ้าเคลือบให๎เป็นการ เคลือบสีหลายสี แล๎วขยายการตลาดเจาะกลํุมลูกค๎าให๎หลากหลายย่ิงขึ้น โดยเฉพาะผลิตภัณฑ๑ที่สั่งทําเป็น พเิ ศษจะมรี าคาสงู ต้งั แตหํ ลกั ร๎อยจนถงึ หลักหมื่น เพ่ือนําผลิตภัณฑ๑ที่ได๎ไปตกแตํงสวน ตกแตํงบ๎านให๎กับลูกค๎า ท่ีเป็นบ๎านเด่ียว รีสอร๑ท สปาทั้งในตํางประเทศ และตํางประเทศ ตลาดตํางประเทศจะต๎องเน๎นคุณภาพ การผลติ มลี กั ษณะไมเํ คลอื บตดิ ลายนูนหรือลายกราฟฟกิ นาํ ไปตกแตงํ ประดับตามสวน หรือระเบียง ตลาดที่สั่ง จะมีลกู ค๎าหลายกลุํม เชํน ยุโรป อเมริกา ญี่ปุน นอกจากน้ีเจ๎าของโรงงานโอํงมังกรบางโรงได๎ออกหาตลาดเอง โดยการขยายหน๎าร๎าน เพ่ือจําหนํายสินค๎าตามจังหวัดท่ีเป็นแหลํงทํองเที่ยว เชํน ภูเก็ต เชียงใหมํ หรือการเข๎า รํวมกจิ กรรมกรมสํงเสริมการสงํ ออก เพอ่ื ท่ีจะหาตลาดสํงออกตํางประเทศมากข้นึ
๕๖ ๖.๔ พธิ ีกรรมและความเชอ่ื ในการผลติ โอง่ มังกร การทําโอํงมังกรอยํูในวิถีชีวิตของกลํุมชํางป้ันชาวจีน ชํางป้ันชาวไทย และประชาชนในจังหวัด ราชบุรี เป็นอาชีพท่ีสร๎างรายได๎ให๎แกํชุมชนและครอบครัว ดังน้ันการป้ันโอํงลายมังกรจะมีความเช่ือเก่ียวกับ การเผาโอํง คือ จะมีพิธีการเซํนไหว๎ท่ีเตาเผา ซ่ึงจะทําพิธีไหว๎ทุกวันท่ี ๑ และวันท่ี ๕ ของทุกเดือน พิธีไหว๎เตา จะเปน็ พธิ ีงําย ๆ คอื จัดแจกันดอกไม๎หรือพวงมาลัย กระถางธูปเทียนและแจกันปักดอกไม๎เงิน ดอกไม๎ทอง ซ่งึ เปน็ แจกันเลก็ ๆ และของทเ่ี ซํนไหวแ๎ ตลํ ะคร้งั สํวนใหญจํ ะเปน็ ผลไม๎ เจ๎าของโรงงานหรือชํางคุมเตาจะวางไว๎ ชอํ งไฟเหนอื เตา เพอ่ื เปน็ การบูชาเตาเป็นเคล็ดของเจ๎าของโรงงาน เพื่อให๎การทํามาค๎าคลํอง หรือเพื่อมิให๎ของ ที่นํามาเข๎าเตาแตกเสียหาย บางโรงงานจะห๎ามไมํให๎ผู๎หญิงข้ึนเตาเผา เพราะถือวําเตาไฟมีเทพอัคคีอยํู เป็น ความเชื่อเชํนเดยี วกับชาวประมงท่ีหา๎ มไมใํ หผ๎ ูห๎ ญิงเหยยี บหัวเรือ เนือ่ งจากเรือน้ันมีแมํยํานางอยํู อยํางไรก็ดีแตํ ละโรงงานยงั คงมคี วามเช่ือตามเจ๎าของโรงงานหรือชาํ งควบคุมเตา สวํ นขอ๎ ห๎ามหรือความเช่อื อีกด๎านหนง่ึ ทเี่ กยี่ วกบั ผลิตภณั ฑ๑ บางโรงงานเชื่อวาํ ถา๎ นําสตั วส๑ ่ีเท๎าเข๎าไปยําง หรือเดินหรือปั้นวัวปั้นควายมาเผา จะทําให๎ผลิตภัณฑ๑ที่นําเข๎าเตาเผา น้ันจะเกิดความแตกเสียหาย เน่ืองจาก เช่อื วาํ สัตว๑เหลํานั้นจะขวิดใหข๎ องแตกเสียหาย ๖.๕ ชา่ งฝมี ือในการทาโอ่งมังกร ชํางฝีมือในการผลิตโอํงในจังหวัดราชบุรีในระยะแรกน้ันจะเป็นกลุํมชํางชาวจีน เร่ิมต้ังแตํกลุํม นายจือเหม็ง แซํอ้ึง และเพ่ือนที่เป็นชํางปั้นได๎ชํวยกันผลิตและจําหนําย มีลักษณะเป็นหัตถอุตสาหกรรมใน ครอบครวั เม่อื กิจการค๎าโอํงรงุํ เรอื งดีขยายโรงงานมากย่งิ ข้นึ จงึ จ๎างลูกจ๎างเป็นชาวจีนในพนื้ ทจ่ี ังหวัดราชบุรี ใน เวลาตํอมาบรรดาชํางชาวจีนและลูกจ๎างชาวจีนเหลํานี้ ก็แยกตัวออกมารํวมหุ๎นกันมา ต้ังโรงงานและ บริหารงานในโรงงานของตนเอง จนกลายเป็นเถ๎าแกํโรงงานโอํงจนถึงทุกวันนี้ นอกจากนี้ยังมีการจ๎างลูกจ๎าง ชาวไทยเข๎ามาทํางานด๎วยเชํนกัน แตํลูกจ๎างชาวไทยจะมีอาชีพทําอยูํกํอนแล๎ว คือ เป็นชาวนาจะมาทํางานใน โรงงานปั้นโอํงเมอ่ื หมดฤดทู ํานา และบางสวํ นยงั คงทาํ อยํู ในปัจจุบันโรงงานเกือบทุกแหํงได๎นําแรงงานตํางด๎าว เข๎ามาทํางานในโรงงาน แตํเป็นแรงงานท่ีไร๎ฝีมือ แตํมีบางโรงงานท่ีแรงงานตํางด๎าวท่ีเข๎ามาทํางานในโรงงาน โอํงนานได๎เรียนร๎ูและฝึกฝนตนเองข้ึนมาเป็นชํางป้ันแทนชํางชาวไทย เพราะชํางฝีมือชาวไทยน้ันเหลือน๎อยลง ทุกทีจากที่เคยเป็นชํางชาวไทยทุกขั้นตอนของการทําโอํง ได๎เปล่ียนมาเป็นชํางชาวไทยผสมกับชํางตํางชาติที่ เป็นชาวพมาํ ซ่ึงชาํ งฝีมือทีท่ ํางานในโรงงานจะมหี น๎าทีแ่ ตกตาํ งกันออกไปตามขัน้ ตอนการผลิต คอื ๑. ชํางป้ัน มีหน๎าท่ีปั้นข้ึนรูปทรงโอํงหรือผลิตภัณฑ๑อื่นๆ แตํเป็นการปั้นด๎วยมือ เป็นรูปทรงหยาบ ๆ มิได๎ตกแตํง ๒. ชํางตี มีหน๎าท่ีตกแตํงตีรูปทรงโอํงหลังจากข้ึนรูป เพ่ือให๎ได๎รูปทรงที่สวยงาม ได๎สัดสํวนและรักษา ระดับความสงู ต่ําหนาและบางของผลติ ภณั ฑ๑ ๓. ชํางติดลาย มีหน๎าท่ีเขียนลายบนตัวโอํงหรือผลิตภัณฑ๑อ่ืน ๆ ซึ่งมี ทั้งลวดลายมังกรและลวดลาย อนื่ ๆ ๔. คุมเตา มีหน๎าท่ีดูแลควบคุมการเผาท้ังหมด เวลาเผาโอํงและควบคุม อุณหภูมิของไฟในเตาไมํให๎ ร๎อนจนเกนิ ไปหรืออํอนมาก เพราะจะทาํ ให๎ของเสยี หาย
๕๗ นอกจากน้ียังมแี รงงานอ่ืนๆ ท่ีชํวยเหลืองานชํางในหน๎าที่ตําง ๆ แรงงานท่ีทําหน๎าที่ เตรียมดิน ขนดิน จากกองดิน ตักดินเข๎าออกบํอหมัก นําดินเข๎าเคร่ืองโมํ นวดดิน ยกโอํงลงแปูน ให๎แกํชํางป้ันและเป็นผู๎ชํวยใน การขึ้นรูป ตีโอํง เคลือบโอํง ซํอมแซมโอํงที่มีตําหนิ หาบโอํง นําโอํงเข๎าเตา เป็นต๎น แตํละโรงงานจะต๎องใช๎ ชํางฝีมอื และแรงงานเป็นจํานวนมาก แตํชํางฝีมือที่ทํางานสํวนใหญํจะเป็นผ๎ูชาย เพราะวําต๎องใช๎แรงอยํางมาก ในการขึ้นรูปและตีรูปโอํง สํวนผ๎ูหญิงจะเป็นผู๎ชํวยในการข้ึนรูปหรือการเขียนลายมังกรแบบวาดด๎วยมือแบบ พิมพ๑หรือตกแตํงสีโอํง ซึ่งเป็นการทํางานแบํงตามหน๎าท่ีและความถนัด ในการทํางานของชํางจะเป็นผ๎ูเลือก ตัดสินใจเลือกทําโรงงานใดก็ได๎ ถ๎าร๎ูสึกวําตนเองไมํพอใจในโรงงานที่ตนเองทําอยํู เชํน การย๎ายของไส๎หู๎ที่ย๎าย ไปในแตลํ ะโรงงาน เน่อื งจากการขาดแคลนชํางในระยะแรก ๆ ของการผลิตโองํ ทางสมาคมเครื่องเคลือบดินเผา จึงได๎รวมตัวกันกําหนดข๎อตกลงรํวมกันให๎ชํางหรือคนงานที่ย๎ายไปทํางานโรงงานใหมํหนี้สินจากโรงงานเกํา โรงงานใหมํจะต๎องชดใช๎ บรรดาชาํ งจะหมุนเวยี นเปล่ยี นทํางานหลายโรงงาน ดังนัน้ ชํางจะร๎จู กั กนั เปน็ อยาํ งดี ในอดีตน้ันมีปัญหาการขาดแคลนชํางฝีมือ คือ “ชํางปั้น เนื่องจากแตํกํอนลักษณะงาน เป็นการสร๎าง คนที่ทํางานหนักรายได๎น๎อย ให๎มีความพยายามจะฝึกหัด เพ่ือเป็นชําง ตํอมามีมอเตอร๑ไฟฟูาทําให๎คนถีบหมด ไป คนนวดดินสบายมีเครื่องโมํ งานเร่ิมสะดวกมากข้ึนเพราะมีเครื่องทํุนแรง จึงทําให๎แรงงานรํุนใหมํมีแนวคิด ในการทํางานเปลี่ยนไปไมํเหมือนกับแรงงานแตํกํอนดังที่กลําวมา จึงทําให๎ขาดแคลนชํางของแตํละโรงงาน ในปัจจุบันปัญหาแรงงานพบวํา ขาดแคลนแรงงานข้ันตํ่าประเภททั่วไปแรงงานแบกหามมีผลกระทบตํอการ ผลิตเกือบทุกโรงงาน เน่ืองจากการทํางานภายในโรงงานน้ันต๎องใช๎แรงงานหนักและเหนื่อยเป็นอยํางมาก ตอ๎ งมีความอดทน เพราะต๎องนําโอํงและผลิตภัณฑต๑ ําง ๆ เข๎าออกจากเตาเผา แรงงานปั้นท่ีเป็นคนในท๎องถิ่นได๎ หันไปประกอบอาชีพอยํางอ่ืนหมด การหาคนงานมาทดแทนให๎เพียงพอนั้นยาก บางโรงงานจึงได๎รับคน นอกพ้ืนที่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เข๎ามาทํางานเป็นครอบครัวหรือหมูํคณะอยํูรํวมกัน แตํเม่ือถึงฤดูกาล คราวเก็บเกี่ยวผลผลิตทางการเกษตร จึงต๎องหยุดงานกับทางโรงงาน เพื่อกลับบ๎าน ทําให๎งานที่ทําไมํตํอเนื่อง เกิดผลเสียตํอผ๎ูประกอบการ จึงได๎หันมาใช๎แรงงานตํางด๎าวเป็นจํานวนมาก ผลจากการใช๎แรงงานตํางด๎าวน้ัน เกิดปญั หาตามมาคอื การใช๎ภาษาส่อื สารทาํ ใหก๎ ารใชง๎ านตอ๎ งเสยี เวลามาก
๕๘ จากการสัมภาษณ๑นายสมหมาย ชนิ ภาณวุ ฒั น๑ ผ๎ปู ระกอบการโรงงานเรอื งศลิ ป์ ๓ ในปี ๒๕๖๑ ปัญหา การขาดแคลนชํางฝีมือทุกแขนงเปน็ วกิ ฤตทุกโรงงานทีห่ าชาํ งแทบจะไมมํ ี คงเหลืออยแูํ ตํชํางรุํนเกําที่เคยทํางาน เม่ือ ๒๐ – ๓๐ ปี มาแล๎ว และยังคงทํางานตํอจนกวําจะไมํมีแรง ขาดการสืบทอดฝีมือเชิงชํางในโรงงานเป็น จาํ นวนมาก ผู๎ประกอบการก็ให๎ชํางฝีมือที่มีอยํูฝึกหัดให๎แกํแรงงานตํางด๎าวได๎เรียนร๎ูวิธีการป้ัน หรือการตีหรือ การเขียนลายเพ่ือเป็นชํางรุํนตํอไป จะเห็นได๎วําชํางฝีมือและแรงงานของโรงงานโอํงตั้งแตํอดีตจนถึงปัจจุบัน ได๎มีการเปลี่ยนแปลงจากยุคเร่ิมต๎นเป็นชาวจีนหรือลูกหลานชาวจีน ตํอมาเป็นลูกจ๎างชาวไทยหรือชาวจีนใน พ้นื ที่จงั หวดั ราชบุรีและไดก๎ ลายมาเป็นแรงงา ตาํ งดา๎ ว เชํน ชาวพมําหรือกะเหรี่ยงท้ังน้ีเพื่อให๎โรงงานโอํงคงอยํู ได๎ ส่วนที่ ๒ คุณคา่ และบทบาทของวถิ ชี ุมชนที่มตี ่อมรดกภูมิปัญญาทางวฒั นธรรม ๑. คุณคา่ ของมรดกภูมปิ ญั ญาทางวฒั นธรรมทสี่ าคัญ คุณคําของโองํ มงั กรท่ีมตี อํ บุคคล ครอบครัว ชมุ ชน สงั คมและประเทศไทย มดี งั น้ี ๑.๑) คุณคาํ ทางวัฒนธรรม โองํ มังกรนบั วําเปน็ ภูมิปัญญาเชิงชาํ งท่ีสะท๎อนวัฒนธรรมของชาวจีนกบั คติ ความเชอ่ื ลวดลายมังกร สํูการสืบทอดมายังฝีมือชํางชาวไทย การอนุรักษ๑ภูมิปัญญาการปั้นโอํงมังกรชํวยทําให๎ ภูมิปัญญาการชํางฝีมือโอํงมังกรยังคงอยํูและยังมีการสืบทอด เน่ืองจากโอํงมังกรได๎มีการพัฒนาตํอยอดจาก ภมู ปิ ญั ญาดั้งเดิม และทุกภาคสํวนก็ยังมีการใช๎โอํงกันอยํู เชํน ใช๎เป็นตัวแทนเมืองราชบุรี คือ เมืองโอํง ใช๎เป็น คําขวญั ประจําจงั หวดั ใชเ๎ น่ืองในกิจกรรมตําง ๆ อยํางตํอเน่ือง โอํงมังกรได๎รับขนานนามวําเป็นเอกลักษณ๑ของ ราชบรุ ี การอนุรักษภ๑ มู ิปัญญาโองํ มงั กรจงึ กลายมาเปน็ มรดกวฒั นธรรมประจําจังหวดั ราชบุรี ๑.๒) คณุ คําทางเศรษฐกิจ จากการความตอ๎ งการใชโ๎ องํ ทกุ ครอบครวั จึงเกดิ โรงงานโอํงท่มี จี ํานวนมาก ทส่ี ุดในประเทศไทย เกดิ การสร๎างงานให๎กับคนในชุมชนมีงานทํา ต้ังแตํอาชีพชํางป้ัน ชํางติดลาย อาชีพการค๎า ขายโองํ มังกร ปจั จบุ นั โองํ มังกรกย็ ังนบั วําเปน็ หัตถอตุ สาหกรรมที่ผลิตเพอื่ จาํ หนาํ ยทั้งในประเทศและตาํ ง ประเทศสรา๎ งรายไดป๎ ลี ะหลายสบิ ลา๎ นบาท และยังเปน็ ผลิตภณั ฑช๑ มุ ชนท่ีเปน็ OTOP ของจงั หวดั ราชบรุ ี ๑.๓) คุณคําทางศิลปะ โองํ มังกรมีคุณคาํ ทางความงามและศิลปะท่ีแสดงให๎เหน็ ถงึ ความสวยงามของ ลวดลายมังกร รูปทรงสีสัน ด๎วยความงามของฝีมือเชิงชํางและลวดลาย จังหวัดราชบุรีได๎รับการคัดเลือกให๎ ออกแบบกระถางเซรามิคใช๎ตกแตํงภูมิทัศน๑ในงานพระราชพิธีพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา ภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ในปี ๒๕๖๐ มีการออกแบบลวดลายท่ีมีความหมายเป็นสัญลักษณ๑ประจําปีเกิด สปี ระจาํ วันเกิดเปน็ ลวดลายดอกดาวเรือง ลายกระตาํ ย และมีความสวยงามเปน็ อยํางย่งิ ภาพกระถางเซรามคิ ประดบั พระเมรมุ าศรชั กาลท่ี ๙ ท่ีมา https://www.google.co.th/search?q=โรงงานทาํ โอํงราชบุรี สืบคน๎ เมอ่ื วนั ท่ี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑
๕๙ ๑.๔) คุณคําทางการศึกษา ภูมปิ ญั ญาการปน้ั โอํงมงั กรได๎รวบรวมเปน็ องคค๑ วามรู๎เกย่ี วกบั โอํง ไดส๎ งํ ตอํ ไปยงั ชํางฝมี อื เยาวชนในสถานศึกษาตําง ๆ เปิดโอกาสให๎สถานศึกษาได๎เข๎ามาเรียนรู๎ภูมิปัญญาท๎องถิ่น ทํา ใหค๎ วามร๎ูไดแ๎ พรหํ ลายเป็นทร่ี ๎จู ักมากขึน้ ๑.๕) คุณคําทางสังคม โอํงมังกรมีช่ือเสียงจนกลายเป็นสัญลักษณ๑ของจังหวัด และมีคนเรียกจังหวัด ราชบรุ ีกันทวั่ ไปวํา \"เมอื งโอง่ มังกร\"เป็นอัตลักษณ๑จังหวัดราชบุรี ท่รี ู๎จกั ไปท่ัวประเทศ ๑.๖) คณุ คาํ ท่ีมตี อํ วิถชี ีวิตประจําวัน โองํ มงั กรราชบรุ ีมีคณุ สมบตั ิที่ดเี พราะมกี ารเคลือบทงั้ ดา๎ นนอก และดา๎ นในทําให๎นํ้าไมํรั่วซึม ไมํเกิดตะไครํสกปรก ล๎างทําความสะอาดได๎งําย มีความคงทนแข็งแรงเหมือนหิน จึงได๎รับการยอมรับวําโอํงมังกรใช๎รองรับน้ําฝนได๎ดีท่ีสุด จนกลายเป็นภาชนะรองรับทุกบ๎านของคนไทย ถงึ แมว๎ ําปัจจบุ ันโองํ จะถูกเปลี่ยนบทบาทหนา๎ ทไ่ี ป เปน็ กระถาง ของทร่ี ะลึก หรือของประดับตกแตํงตําง ๆ ก็ยัง สนองการใชป๎ ระโยชนข๑ องคนในปัจจุบันไดเ๎ ปน็ อยาํ งดี ๑.๗) คุณคําทส่ี งํ เสริมการทํองเท่ยี ว โอํงมังกรมีสวํ นชวํ ยในเรื่องของการสํงเสรมิ การทอํ งเที่ยวด๎าน วัฒนธรรมท่ีนําภูมิปัญญาโอํงมังกรมาเป็นต๎นทุนสํูการพัฒนาในการทํองเท่ียว เชํน การจัดประเพณีของดีเมือง โอํง การจัดตั้งศูนย๑การเรียนเปิดให๎นักทํองเท่ียวเข๎ามาเท่ียวชมโรงงาน เข๎ากิจกรรมการปั้นโอํงมังกร เป็นต๎น และโอํงมังกรยังเป็นแหลํงทํองเที่ยวทางศิลปะที่สําคัญตามแนวทางการพัฒนาเมืองราชบุรีเป็นเมืองทํองเที่ยว แหํงศิลปะ ภาพโอํงมงั กรของคนราชบรุ ีท่ีขึน้ ชื่อจนกลายเป็นสัญลกั ษณ๑ของจังหวัดและมีคนเรยี กจงั หวัด ราชบุรกี นั ทว่ั ไปวาํ \"เมอื งโอง่ มงั กร\" ท่ีมา http://finalproject๕๗๐๐๕๕๒.blogspot.com/๒๐๑๖/๐๙/blog-post_๗๖.html สืบค๎นเมื่อวันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ๒. บทบาทของชุมชนที่มีต่อมรดกภมู ิปัญญาทางวัฒนธรรม บทบาทของชมุ ชนท่ีมีการอนรุ กั ษม๑ รดกภูมปิ ัญญา “โอํงมังกร” แบงํ ออกได๎ ๔ ดา๎ นดังน้ี ๑) กิจกรรมการกีฬา ไดม๎ กี ารนําโอํงมงั กรมาใชเ๎ ป็นตราสัญลักษณ๑งานกีฬาต้งั แตํ ปี ๒๕๓๒ คืองาน กีฬาเยาวชนแหํงชาติราชบุรี เป็นงานประติมากรรมลอยตัว รูปเด็กถือคบเพลิงยืนบนโอํงลายมังกร งานกีฬา แหํงชาติราชบุรี ปี ๒๕๔๗ เป็นงานประติมากรรมลอยตัวสัญลักษณ๑สัตว๑นําโชครูปมังกร ชื่อมังกรแก๎ว
๖๐ นอกจากน้ียังใช๎เป็นตราสัญลักษณ๑กับหนํวยงานตําง ๆ อีกมากมาย เชํน สมาคมกีฬาจังหวัดราชบุรีรํวมกับ องคก๑ ารบริหารสํวนจงั หวดั ราชบุรีและศูนย๑กีฬาแหํงประเทศไทยจังหวัดราชบุรีรํวมกันจัดการแขํงขันกีฬาเมือง โอํง ครั้งท่ี ๑ ปี ๒๕๕๕ ชมรมยงิ ปืนจงั หวัดราชบรุ ี จงั หวัดราชบุรจี ัด การแขงํ ขันกีฬาคนพิการแหํงประเทศไทย คร้งั ที่ ๒๔ (พ.ศ. ๒๕๔๘) ในระหวํางวันที่ ๒๒ – ๒๕ มกราคม ๒๕๔๘ ใชช๎ ่ือเกมส๑วาํ \"เมอื งโอ่งเกมส์\" เพื่อเป็น การประชาสมั พนั ธ๑การทํองเทย่ี วและการกฬี าของจังหวดั ราชบรุ ใี หเ๎ ป็นท่ีร๎ูจักอยํางแพรหํ ลาย ภาพตราสญั ลักษณม๑ งั กรถือคบเพลงิ สัญลักษณ๑งานกีฬาเมือง โอํงเกมส๑ ทมี่ า : http://mueangonggames๑.blogspot.com/ ๒๐๑๒/๐๕/๑.html สืบค๎นเมื่อวันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ภาพตราสญั ลักษณ๑ชมรมยงิ ปืนเมอื งโอํง ภาพตราสญั ลกั ษณก๑ ีฬาคนพกิ ารแหงํ ประเทศไทย ท่ีมา https://www.facebook.com/pages/biz/ ทม่ี า https://www.sport.blogspot.com/๒๐๑๐/๐๖/ ชมรมกีฬายิงปืนเมืองโอํง ๒๔.html สบื ค๎นเมื่อวันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ สืบคน๎ เม่ือวนั ท่ี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ๒) กิจกรรมงานประเพณี โองํ มงั กรได๎นาํ มาใชใ๎ นเปน็ ช่ืองาน “งานประเพณขี องดีเมืองโองํ ” เป็นการ
๖๑ จัดงานเพ่ือสํงเสริมการจัดงานทํองเท่ียวราชบุรี ของดีเมืองโอํง ประจําปี ๒๕๖๑ กําหนดจัดข้ึนระหวํางวันที่ ๒๔ มีนาคม – ๑ เมษายน ๒๕๖๑ กิจกรรมน้ีจัดขึ้นเป็นประจําทุกปี โดยจังหวัดราชบุรี ให๎ทุกภาคสํวน หนํวยงานภาครัฐและประชาชน นําของดีแตํละอําเภอมาจัดแสดงรํวมในขบวนแหํและนําสินค๎ามาจําหนําย ตลอดการจัดงาน การจัดงานประกอบด๎วยขบวนแหํ ขบวนนําเมืองแหํงความจงรักภักดี ตามด๎วยขบวนที่ ๑ เมืองรองต๎องห๎ามพลาด ด๎วยศาสตร๑พระราชา ขบวนท่ี ๒. เมืองกําเนิดโอํงมังกร ขบวนท่ี ๓. เมืองบุปผานานา พันธ๑ุ แหลํงตํานานกลว๎ ยไม๎ไทย ขบวนที่ ๔. เมืองแหงํ ผลไมน๎ านาพนั ธุ๑ ขบวนที่ ๕ เมอื งผลิตโอโซนตะวันตกของ ไทยอยูํใกล๎เมืองหลวง ขบวนท่ี ๖. เมืองผลิตนวัตกรรมใหมํ ชํวยเมืองไทยพัฒนา ขบวนที่ ๗. เมืองแหํงความ หลากหลายทางวัฒนธรรมเลิศล้ําประเพณี ขบวนท่ี ๘. แหลํงผลไม๎ GI โดยนําเรื่องราวของโอํงมังกรมารํวมจัด กิจกรรมให๎ความรู๎และสาธิตการปั้น ติดลายพิมพ๑ลาย ข้ึนรูป ให๎กับประชาชนผู๎สนใจและนักทํองเท่ียวได๎มา สัมผสั กับของดเี มอื งโอํง ภาพงานกาชาดราชบุรีของดีเมอื งโอํงปี ๒๕๖๑ ที่มา https://www.google.co.th/search?q=รถขบวนแหโํ องํ มังกรกับงานประเพณีของดีเมืองโอํง&tbm สืบค๎นเมื่อวนั ท่ี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ๓) กิจกรรมทางวฒั นธรรม มกี ารนําโองํ มังกรมาใชใ๎ นกิจกรรมทางวัฒนธรรมที่หนวํ ยงานภาครัฐหรือ ภาคประชาชนจัดเป็นขบวนแหํงานวัฒนธรรมตําง ๆ เชํน งานประเพณีของดีเมืองโอํง งานสืบสานวัฒนธรรม ไทย งานกฬี าสีของสถาบันการศกึ ษาหนํวยงานตาํ ง ๆ เปน็ ต๎น
๖๒ ภาพการประกวดธดิ าโอํงในงานกาชาดราชบรุ ีของดีเมืองโอํงปี ๒๕๖๐ ท่ีมา https://www.facebook.com/permalink.php?story https://www.google.co.th/search?q=ภาพประเพณีของดีเมอื งโอํงราชบุรี สืบคน๎ เมอ่ื วนั ท่ี ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ๓. รายชื่อผู้สืบทอดหลกั ขณะนี้ได๎มีการรวมกลํุมเป็นสมาคมเครื่องเคลือบดินเผาจังหวัดราชบุรี มีผ๎ูประกอบการโรงโอํงท่ีเข๎ารํวม เปน็ สมาชกิ ดังนี้ ตารางท่ี ๒ โรงงานท่ีเป็นสมาชกิ ของสมาคมเคร่อื งเคลอื บดินเผาราชบรุ ี (ปี ๒๕๖๑) ท่ี รายช่ือบุคคล/หัวหน้าคณะ/ อาย/ุ อาชีพ องคค์ วามรดู้ า้ นทีไ่ ด้รับ ทอี่ ยู่ กลุม่ /สมาคม/ชมุ ชนชือ่ การสืบทอด/จานวนปที ี่ สบื ทอดปฏิบตั ิ ๑ นายรงํุ ศกั ดิ์ มะลขิ าว ผป๎ู ระกอบการ การผลติ โอํงมังกร อตุ สาหกรรมดนิ ไทย ๘๔ หมํู ๙ ต.เจดยี ห๑ ัก ๒ นายธวัชชัย เจรญิ ดนิ ไทย ผู๎ประกอบการ การผลิตโอํงมงั กร เจริญดนิ ไทย ๑๐๓ / ๕ ถ.เพชรเกษมเกํา ๓ นายธรี ะพล โรจนสวุ รพงษ๑ ผป๎ู ระกอบการ การผลติ โองํ มงั กร ดินทอง ๒ ๒๖๐ / ๒ ถ.เพชรเกษมเกํา ๔ นายนวิ ัตร เตชะกุลวิโรจน๑ ผป๎ู ระกอบการ การผลติ โองํ มงั กร แดนทอง ๖๔ หมูํ ๔๙ ต.โคกหม๎อ ๕ นางสาวสภุ าวดี ประเสริฐ ผป๎ู ระกอบการ การผลิตโอํงมังกร เถ๎าเจ่ียหลี ๒ ๒๓๔ / ๕ หมูํ ๒ ต. เจดยี ๑หกั ๖ นางสมสขุ ศรที องสขุ ผู๎ประกอบการ การผลติ โองํ มงั กร เถา๎ เจ่ยี หลี ๔ ๙๘ หมูํ ๕ ต.เจดยี ห๑ ัก ๗ นายฐติ พิ นั ธ๑ ไตรนภากลุ ผ๎ปู ระกอบการ การผลติ โองํ มงั กร เถ๎ายงํ หยู ๙๐ หมํู ๓ ต. โคกหม๎อ ๘ นายพงษ๑ศกั ดิ์ สุพานชิ วรภาชน๑ ผู๎ประกอบการ การผลติ โองํ มงั กร เถ๎าฮงไถํ ๒๓๔ / ๑ ถ.เจดยี ห๑ กั
๙ นายสมปอง ช้ินแสงชยั ผป๎ู ระกอบการ การผลติ โอํงมงั กร ๖๓ ๑๐ นายสาํ เริง โพธพ์ิ ทุ ธประสิทธิ์ ผู๎ประกอบการ การผลิตโอํงมงั กร เถ๎าเฮงปุู ๑๔๐ / ๒ ถ.เพชรเกษม ๑๑ นางบังอร ตั้งรตั นสมบูรณ๑ ผู๎ประกอบการ การผลติ โองํ มงั กร ฤทธศิ์ ิลป์ ๒๑๒ / ๓ ถ.ศรสี รุ ยิ วงศ๑ ๑๒ นายทศั นยั ศิลป์ประดษิ ฐ๑ ผู๎ประกอบการ การผลิตโองํ มงั กร ทําราบดนิ เผา ๑/๑ หมูํ ๓ ต. ทําราบ ๑๓ นายศภุ ชัย จึงเจริญสขุ ผู๎ประกอบการ การผลติ โองํ มังกร รุงํ ศิลป์ ๔๑/๓ ถ.เจดีย๑ หกั ๑๔ นายสมหมาย ชินภาณุวฒั น๑ ผป๎ู ระกอบการ การผลิตโอํงมังกร โรจนศ๑ ลิ ป์ ๖๑ หมํู ๙ ต.ดอนตะโก ๑๕ นายสมนึก ชนิ ภาณวุ ัฒน๑ ผป๎ู ระกอบการ การผลิตโอํงมงั กร เรืองศิลป์ ๓ ๖๔ หมูํ ๖ ต.ดอนตะโก ๑๖ นางปาลดิ า ประถมภฏั ผ๎ูประกอบการ การผลติ โองํ มังกร เรืองศิลป์ ๒ ๓๔/๑ หมูํ ๒ ต.เจดยี ๑หัก ๑๗ นายสุขชาติ โฆษะบดี ๔ ผูป๎ ระกอบการ การผลิตโองํ มังกร รัตนโกสินทร๑ ๑ ๑๒๑ หมํู ๕ ต.เจดยี ห๑ ัก ๑๘ นางสนุ ีย๑ วชิรศรสี นุ ทรา ผป๎ู ระกอบการ การผลติ โอํงมงั กร รตั นโกสินทรเ๑ ซรามิค ๕๑/๕ หมูํ ๑ ต.ทําราบ ๑๙ นายจตุรงค๑ อุดมสนั ติธรรม ผู๎ประกอบการ การผลิตโอํงมังกร สกุ ิจดินไทย ๕๖ ถ.ทาํ แจํ ๒๐ นายรฐั นนั ท๑ อุดมสันตธิ รรม ผ๎ูประกอบการ การผลติ โองํ มังกร สหกจิ ๒๑๒ / ๕ ถ. ศรสี ุรยิ วงศ๑ ๒๑ นางศิรดา เชษฐบัณฑิตย๑ ผป๎ู ระกอบการ การผลิตโองํ มงั กร อุดมดนิ ไทย๑๗๔ หมํู ๓ ต.เจดียห๑ ัก ๒๒ นายสมหมาย ชนิ ภานวุ ฒั น๑ ผู๎ประกอบการ การผลิตโองํ มงั กร กิจถาวร ๒ ๑๗๙ / หมํู ๓ ต.เจดยี ห๑ ัก เรอื งศลิ ป์ ๔ ๖๔ หมูํ ๖ ต.ดอนตะโก
๖๔ เอกสารอา้ งองิ กรรณาภรณ๑ กระดงั งา. โอง่ มงั กรสัญลักษณ์เมอื งราชบุรี.https://mildnung๖๘.wordpress.com (สบื ค๎นเม่อื วันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑) จารณุ ี อนิ เฉิดฉาย.(๒๕๓๔). โอํงมงั กร. ใน ราชบรุ .ี เอกสารอัดสาํ เนา. (หนา๎ ๒๒๕- ๒๔๐) จีรนันท๑ จ๋วิ ดอนไพร. (๒๕๕๙). โครงการปรบั ปรงุ โรรงงานเซรามิคเถา้ ฮงไถ.่ วิทยานิพนธ๑ทางสถาปัตยกรรม หลกั สูตรสถาปตั ยกรรมศาสตรบ๑ ณั ฑติ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร๑ มหาวิทยาลัยศรีปทุม. ณัฐพร ยวงเงนิ . โอง่ มงั กรหตั ถศลิ ป์จากพน้ื ดินราชบุร.ี https://geogtechpnru.files.wordpress.com/๒๐๑๖/๐๒/e๐b๙๘๒e๐b๘ade๐b๙๘๘e๐b ๘๘๗.pdf (สบื คน๎ เมื่อวนั ที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑) นงลกั ษณ๑ สตุ ณั ฑวิบลู ย๑ พาสน๑ ทฆี ทรัพย๑ ชลชั กลนิ่ อบุ ล.(๒๕๕๖). ปจั จยั ท่ีมคี วามสัมพันธ์กับพฤติกรรม การซอ้ื ผลิตภัณฑเ์ ครือ่ งเคลือบดนิ เผาโอ่งมงั กร ราชบรุ ี. ในวานสารวิชาการมหาวิทยาลยั ธนบุรี ปี ท่ี ๗ ฉบับท่ี ๑๓ มกราคม (หนา๎ ๗๙ – ๘๗) ปรดี า ปญั ญาจนั ทร๑. (๒๕๓๒). หัตถกรรมงานฝีมือโอ่งราชบรุ .ี ในของดีเมืองราชบุรี. ราชบรุ ี : บรษิ ทั พ.ี ที. ซี คอรเ๑ ปอร๑ชนั่ (หน๎า ๗๕ – ๗๙). ปรยี าพร บุษบา. (๒๕๔๘). รายงานวิจยั ฉบับสมบรู ณพ์ ฒั นาการรปู แบบและลวดลายโอง่ มังกรจังหวัด ราชบุรี. มหาวทิ ยาลัยราชภัฏหมํบู า๎ นจอมบงึ . ยุพา เรืองพมุํ . (๒๕๔๙). การสืบทอดช่างฝีมอื : โอง่ ลายมังกรของจังหวดั ราชบุรี. ปริญญาศลิ ปศาสตร๑ มหาบัณฑติ (ไทยศกึ ษา) มหาวทิ ยาลยั รามคําแหง. ลดั ดาวลั ย๑ ประสูตแิ สงจันทร.๑ (๒๕๕๑). การพฒั นาหลักสตู รบทเรียนโมดูลเรือ่ งโอง่ มงั กรจงั หวดั ราชบุรี สาหรบั ผเู้ รยี นระดับช้ันประถมศึกษาปีที่ ๔ โรงเรยี นดาเนินวทิ ยาจงั หวดั ราชบุรี. ปริญญา มหาบัณฑิต มหาวทิ ยาลัยศิลปากร. ศุภกา ปาลเปรม. (๒๕๕๖). เครอื่ งปน้ั ดินเผาราชบุรี. ในนทิ รรศการผลงานคณาจารย๑ ภาควชิ าเครือ่ งเคลือบ ดินเผา คร้งั ท่ี ๔ คณะมัณฑศลิ ป์ มหาวิทยาลยั ศิลปากร. สมาคมเคร่ืองเคลือบดินเผา. (๒๕๕๔). โอง่ มงั กรราชบุรีภมู ิปัญญาสามแผน่ ดิน. ราชบรุ ี : ธรรมรกั ษ๑การพิมพ.๑ เสพศลิ ป์กลิน่ อารต๑ เถ๎าฮงไถเํ ซรามิค สดุ เจง๐ เมืองราชบรุ ี ใน ๑๒ เมอื งตอ้ งหา้ มพลาด plus. www. Citieshiddengemsthailand com/travel/เถ๎าฮงไถํ-ราชบรุ ี (สบื คน๎ เม่ือวันท่ี ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑) อาภรณ๑ สุนทรวาท. (๒๕๔๓). ผลงานสรา๎ งสรรคร๑ ะบาํ ราชบุรีบนั ลอื กับโอํงมังกร ในวารสารศิลปวฒั นธรรม ท้องถ่นิ ราชบุรี. ราชบุรี : สาํ นกั ศิลปวัฒนธรรม มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั หมูํบา๎ นจอมบงึ . อุษา กองเหม็ง และคณะ. (๒๕๕๕). การผลิตสอ่ื อเิ ลคทรอนิกส์ การปัน้ โอง่ พน้ื เมืองจังหวดั ราชบุร.ี ใน วารสารอตุ สาหกรรมศึกษา ปีท่ี ๖ ฉบับที่ ๑ มกราคม – มถิ ุนายน ๒๕๕๕ (๘๘ – ๙๔) โอ่งมังกร “ราชบรุ ี” ยงั คงเป็นภมู ปิ ัญญาท้องถนิ่ หรือแคต่ านาน. www:/OKnation. Nation.tv. tv/print.php?id=๑๓๘๕๙๐ (สบื ค๎นเมื่อวนั ที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑)
๖๕ ประวัติโอ่งราชบุรี. www://b-historyy.blogspot.com/๒๐๐๙/๑๑blog-post_๗๙๕๓.html. (สืบค๎น เมอื่ วันท่ี ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑). บุคคลอ้างอิง ๑) นายรํุงศักด์ิ มะลิขาว ๘๔ หมํู ๙ ตําบลเจดียห๑ ัก อาํ เภอเมอื ง จงั หวดั ราชบรุ ี ๒) นายสมชาย ช่นื ชม หมูํ ๒ ตาํ บลเจดยี ๑หกั อาํ เภอเมือง จงั หวัดราชบุรี ๓) นายวสนั ต๑ บัวรตั น๑ ๕๐/๓ หมํู ๓ ตําบลเจดียห๑ กั อําเภอเมือง จงั หวดั ราชบุรี ๔) นางจริ าภรณ๑ บวั รัตน๑ ๕๐/๓ หมูํ ๓ ตําบลเจดีย๑หัก อําเภอเมอื ง จังหวัดราชบุรี ๕) นางวรรณา ศริ ิเอก ๔๑/๑๗ หมํู ๓ ตาํ บลเจดยี ๑หกั อําเภอเมือง จังหวดั ราชบุรี ๖) นายสมหมาย ชินภาณุวฒั น๑ ๖๔ หมูํ ๖ ตําบลดอนตะโก อาํ เภอเมอื ง จงั หวัดราชบรุ ี ๗) นายวีระยุทธ บุญมา เทศบาลเมืองราชบรุ ี อาํ เภอเมือง ราชบรุ ี ๘) นางสาวสุกัญญา ปนั้ แตงํ สํานกั งานอุตสาหกรรม อาํ เภอเมือง จงั หวดั ราชบรุ ี ๙) นางถนอมวงษ๑ อํอนละเอยี ด สาํ นักงานพานชิ ย๑จงั หวดั ราชบุรี อาํ เภอเมือง จงั หวดั ราชบรุ ี ๑๐) นางศรินทิพย๑ สุวรรณสุขสําราญ องค๑การบริหารสํวนตําบลเจดีย๑หัก อําเภอเมือง จังหวัด ราชบรุ ี ๑๑) นางสาววัชราภรณ๑ มากสิบ องคก๑ ารบรหิ ารสํวนตําบลดอนตะโก อําเภอเมือง จังหวัดราชบรุ ี ๑๒) นายจตุรงค๑ อุดมสันติธรรม ๒๑๒/๕ ถนนศรีสุริยวงศ๑ ตําบลหน๎าเมือง อําเภอเมือง จังหวัด ราชบรุ ี ๑๓) นางสาวโชตกิ าร ประเสรฐิ โรงโอํงเถ๎าเจย่ี หลี ๒ ราชบุรี ต.เจดยี ห๑ ัก อ.เมือง จังหวดั ราชบรุ ี ๑๔) นายสขุ ชาติ โฆษะบดี โรงงานรัตนโกสินทร๑ ๔ ตาํ บลทาํ ราบ อ.เมอื ง จงั หวดั ราชบุรี ๑๕) นางปาลิฎา ประถมภฏั โรงงานรัตนโกสินทร๑ ๑ ตาํ บลทําราบ อ.เมอื ง จงั หวดั ราชบรุ ี รูปภาพ บอํ หมกั ดนิ เพ่ือเตรียมดินสําหรบั ป้นั
๖๖ นาํ ดินไปนวดแลว๎ รีดออกมาเปน็ เสน๎ ปัน้ สํวนขาโอํง ชํางตกแตํงรปู ทรงให๎ได๎
๖๗ วาดลายมังกร กลิง้ โองํ ให๎ทวั่ เพื่อตรวจสอบรอยร่ัวของโอํง โองํ กระถางที่เผาเสรจ็ แลว๎ เตรียมจําหนําย
๖๘ กระถางเซรามิคของจังหวัดราชบรุ ีได๎ออกแบบลวดลายขน้ึ มาใหมเํ พือ่ การตกแตงํ พระเมรุมาศ โองํ มงั กรทีไ่ ดจ๎ ดั ทาํ ให๎เป็นแหลงํ ทอํ งเท่ียว สํานกั งานพัฒนาชมุ ชนได๎นาํ โองํ มงั กรไปรวํ มจัดแสดงเผยแพรํผลงาน โอทอปจังหวัดราชบุรี ท่เี มืองทองธานี จดั ทาโดย : สาํ นกั งานวัฒนธรรมจังหวดั ราชบรุ ี เรียบเรยี งข้อมูลโดย : ผศ.ปรยี าพร ทองผดุ มนุษยศาสตร๑และสังคมศาสตร๑ม.ราชภฏั หมูํบา๎ นจอมบึง
Search