การหาคุณภาพเครื่องมือ

การตรวจสอบคุณภาพ เครื่องมือในการวจิ ยั

การตรวจสอบคณุ ภาพของเครอ่ื งมือ ความตรง ความยาก คณุ ภาพ เครอื่ งมือ ความเที่ยง อานาจจาแนก

ความตรง (Validity) ความหมาย ความถูกตอ้ งแม่นยาของเครอื่ งมือ ในการวดั สง่ิ ที่ตอ้ งการจะวดั

ความตรงของเคร่ืองมือ (Validity) • เป็ นคุณสมบตั ขิ องเครื่องมือวจิ ยั ทแ่ี สดงให้ทราบว่า เครื่องมือวจิ ยั น้ันสามารถวดั ส่ิงทม่ี ุ่งจะวดั ได้ ซึ่งความตรง เป็ นดชั นีทบ่ี ่งบอกให้รู้ว่าเครื่องมือน้ัน ๆ สามารถวดั สิ่งที่ ต้องการจะวดั ได้หรือไม่ การตรวจสอบความตรงของ เคร่ืองมือเป็ นการกระทาเพ่ือดูว่าเคร่ืองมือน้นั สามารถวดั ได้ ตรงตามเกณฑ์ทตี่ ้องการหรือไม่ เป็ นคุณภาพทจี่ ะทาให้ผล การวดั ทไ่ี ด้สามารถแทนคุณลกั ษณะทตี่ ้องการจะวดั ได้มาก น้อยเพยี งใด

ความตรงเฉพาะหน้า (Face validity) • หมายถงึ คุณสมบตั ิของเครื่องมือทพ่ี จิ ารณาอย่างผวิ เผนิ ว่า สามารถใช้วดั ได้ในสิ่งที่ต้องการหรือไม่ เช่น สร้างแบบทดสอบวดั ความถนัดแล้วให้ผู้เชี่ยวชาญ ช่วยพจิ ารณาว่าใช้วดั ความถนัดได้หรือไม่

ความตรงตามเนื้อหา (Content validity) • หมายถงึ คุณสมบตั ขิ องเครื่องมือทใ่ี ช้วดั เนื้อหาได้ ครบตามขอบเขตทีก่ าหนดไว้ การพจิ ารณาว่า เคร่ืองมือมีความตรงตามเนื้อหามากน้อยเพยี งไร น้ันพจิ ารณาว่าครอบคลุมเนื้อหาต่างๆทตี่ ้องการจะวดั ครบถ้วนมากน้อยเพยี งใด

ความตรงตามเนื้อหา (Content Validity) • เช่น การวจิ ยั เรื่อง ความรู้เกยี่ วกบั การพยาบาลผ้ปู ่ วยโรค เอดส์ของนักศึกษาพยาบาล ผู้วจิ ยั สร้างข้อสอบวดั ความรู้ เกยี่ วกบั การพยาบาลโรคเอดส์ โดย เนื้อหาท่ใี ช้ในการออก ข้อสอบต้องสอดคล้องกบั การพยาบาลผู้ป่ วยโรคเอดส์ หาก สอดคล้องกน็ ับว่ามคี วามตรงตามเนื้อหา แต่หากคาถามที่ ใช้วดั ถามถงึ ความคดิ เห็นว่านักศึกษารู้สึกอย่างไรต่อการให้ การพยาบาลผู้ป่ วยโรคเอดส์ กแ็ สดงว่าถามไม่ตรงกบั สิ่งที่ ต้องการวดั คือ ความรู้

ความตรงเชิงโครงสร้าง (Construct validity) • หมายถงึ คุณสมบตั ิของเคร่ืองมือทสี่ ามารถวดั หรือ อธิบายพฤตกิ รรมหรือสิ่งทตี่ ้องการวดั ได้ตรงตาม ทฤษฎี ส่วนใหญ่จะใช้พจิ ารณาเคร่ืองมือท่ีมลี กั ษณะ เป็ นนามธรรม เช่น สติปัญญา ความคดิ สร้างสรรค์ ฯลฯ

ความตามสภาพ (Concurrent validity) • หมายถงึ คุณสมบตั ขิ องเครื่องมือทส่ี ามารถวดั พฤติกรรมต่างๆได้สอดคล้องกบั พฤติกรรมท่ีเกดิ ขนึ้ จริงๆในระยะเวลาเดยี วกนั เช่น คะแนนสอบข้อเขยี น สอดคล้องกบั คะแนนจากการสอบปฏบิ ัติ

ความตรงเชิงพยากรณ์ (Predictive validity) • หมายถงึ คุณสมบตั ขิ องเครื่องมือทส่ี ามารถพยากรณ์ พฤติกรรมต่างๆได้สอดคล้องกบั พฤติกรรมท่ีเกิดขนึ้ จริงในอนาคต

ความตรงเชิงพยากรณ์ (Predictive validity) • เช่น เกณฑ์สัมพนั ธ์จากแบบวดั ความถนัดทางการปฏบิ ัตกิ ารพยาบาล จะ สัมพนั ธ์กบั คะแนนผลการปฏบิ ัตกิ ารพยาบาล ซ่ึงการคานวณหาความตาง เชิงพยากรณ์จะต้องอาศัยเวลาเพราะคะแนนของเคร่ืองมือวดั กบั เกณฑ์ สัมพนั ธ์ได้มาคนละเวลากนั วธิ ีการคานวณ คานวณได้จากการหาค่า สัมประสิทธ์ิสหสัมพนั ธ์แบบเพยี ร์สันหรืออาจใช้สูตรการหาค่าสัมประสิทธ์ิ สหสัมพนั ธ์แบบอื่น ๆ

ค่าความเท่ียง (Reliability) ความหมาย ความคงเสน้ คงวาหรอื ความคงท่ีของ คะแนนสอบ

ความยากของขอ้ สอบ (p) ความหมาย สดั สว่ นของคนที่ตอบขอ้ สอบขอ้ นนั้ ไดถ้ ูกตอ้ ง มีค่าระหว่าง 0.00 – 1.00 สตู ร p = จานวนนกั ศึกษาทต่ี อบข้้อสอบถูก จานวนนกั ศึกษาทเี่ ข้าสอบท้งั หมด

เกณฑท์ ี่ใชใ้ นการพจิ ารณาค่า p ขอ้ สอบที่อยู่ในเกณฑใ์ ชไ้ ด้ คอื ขอ้ สอบที่ค่า p ของตวั ถกู มีค่าอยู่ระหว่าง 0.20 – 0.80

อานาจจาแนกของขอ้ สอบ (r) ความหมาย ความสามารถของขอ้ สอบในการจาแนก นกั ศกึ ษากล่มุ เก่งออกจากนกั ศกึ ษา กล่มุ ออ่ น มีค่าอยู่ระหว่าง -1 ถงึ +1 เกณฑ์ r > 0.20



คุณภาพแบบทดสอบดา้ นความตรงตามเน้อื หา ตรวจสอบคุณภาพของเครอื่ งมือว่าสรา้ งไวค้ รอบคลมุ เน้อื หาตรงตามสมรรถนะหรอื พฤตกิ รรมท่ีตอ้ งการ ใหผ้ ูเ้ ชย่ี วชาญในเรอ่ื งที่ตอ้ งการวดั เป็ นผูต้ รวจสอบ ความตรงเชงิ เน้อื หาของเครอ่ื งมือจากตารางวิเคราะห์ หลกั สตู รหรอื ตารางวิเคราะหเ์ น้อื หาท่ีใชเ้ ป็ นกรอบ อา้ งองิ

ความตรงตามเน้อื หา เป็ นความสอดคลอ้ งกนั ระหว่างเน้อื หาของ เครอ่ื งมือกบั วตั ถปุ ระสงคข์ องการวดั ผูเ้ ชย่ี วชาญจะเป็ นผูพ้ จิ ารณาความสอดคลอ้ ง จากนนั้ จงึ นาค่าที่หาไดม้ าหาค่า IOC ค่า IOC  .05 จงึ จะจดั ว่ามีความตรงตาม เน้อื หา

วิธีการตรวจสอบความตรงเชงิ เน้อื หา 1. ผูเ้ ชยี่ วชาญพจิ ารณาจากเกณฑก์ ารประเมิน แน่ใจว่า ขอ้ สอบวดั ไดต้ รงตามวตั ถุประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรมหรอื ระดบั พฤตกิ รรมได้ 1 คะแนน แน่ใจว่า ขอ้ สอบวดั ไดไ้ ม่ตรงตามวตั ถุประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม หรอื ระดบั พฤตกิ รรมได้ -1 คะแนน ไม่แน่ใจว่า ขอ้ สอบวดั ไดต้ รงตามวตั ถุประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม หรอื ระดบั พฤตกิ รรมได้ 0 คะแนน

วิธีการตรวจสอบความตรงเชงิ เน้อื หา 2. หาค่าความสอดคลอ้ ง (IOC) ระหว่างผูเ้ ชยี่ วชาญ สตู รคานวณ IOC = R N เม่ือ IOC แทน ดชั นคี วามสอดคลอ้ งระหว่างขอ้ คาถามกบั คุณลกั ษณะที่ตอ้ งการวดั R แทน ความคดิ เหน็ ของผูเ้ ชย่ี วชาญ ถา้ แน่ใจว่าขอ้ คาถามวดั ตรงกบั คุณลกั ษณะที่ตอ้ งการวดั ใหค้ ่าเป็ น+1 ถา้ ไม่แน่ใจว่าขอ้ คาถามวดั ตรงกบั คุณลกั ษณะท่ีตอ้ งการวดั ใหค้ ่าเป็ น 0 ถา้ แน่ใจว่าขอ้ คาถามวดั ไม่ตรงกบั คุณลกั ษณะที่ตอ้ งการวดั ใหค้ ่าเป็ น-1 N แทน จานวนผูเ้ ชยี่ วชาญ

ตวั อยา่ งสรปุ ผลการคานวณค่าดชั นีความสอดคลอ้ ง ผเู้ ช่ียวชาญ ∑R IOCC ขอ้ ที่ -1 -.20 คนที่ 1 คนท่ี 2 คนท่ี 3 คนที่ 4 คนท่ี 5 3 0.6 2 0.4 1 -1 +1 0 -1 0 5 1 2 -1 +1 +1 +1 +1 3 0.6 3 +1 0 0 0 +1 4 +1 +1 +1 +1 +1 5 +1 +1 -1 +1 +1 ขอ้ ท่ี 1, 3 ตอ้ งปรบั แกเ้ นอ่ื งจากค่า IOC ไม่ถงึ .50

• ดชั นคี วามเทยี่ งตรง (Content validity index: CVI) เป็ นการประเมนิ ความตรงตาม เนอื้ หา • โดยพจิ ารณาทลี ะขอ้ ความวา่ สอดคลอ้ งกบั ทฤษฎหี รอื เนอ้ื หาหรอื ไม่ เนน้ ทร่ี ะดบั ความเห็น ดว้ ยของผเู้ ชย่ี วชาญตอ่ ขอ้ ความนน้ั ๆ แลว้ นา มาคานวณ คา่ CVI ซง่ึ Polit & Beck (2008) เรยี กวา่ I-CVI (คา่ CVI ทไี่ ดจ้ ากการพจิ ารณา รายขอ้ : Item) คา่ CVI ทดี่ คี วรมคี า่ > .80 (Polit & Beck, 2008) แบบสอบถามทมี่ คี วาม สมบรู ณ์ คา่ CVI จะเทา่ กบั 1









คุณภาพขอ้ สอบรายขอ้ 1. ค่าความยาก

ตวั อย่างการวิเคราะหค์ ่าความยาก จานวนคนที่ตอบถูก กล่มุ ขอ้ 1 ขอ้ 2 ขอ้ 8 ขอ้ 9 ขอ้ 10 กล่มุ สงู 1 11 7 12 10 กล่มุ ตา่ 2 8 4 8 2 ค่าความยาก 0.10 0.63 0.37 0.67 0.40 จานวนผูส้ อบในกล่มุ สงู เท่ากบั 15 คน กล่มุ ตา่ เท่ากบั 15 คน ขอ้ ที่ 1 ควรปรบั เพราะเป็ นขอ้ สอบที่ยากเกนิ ไป

คุณภาพขอ้ สอบรายขอ้ 2. ค่าอานาจจาแนก

ตวั อยา่ งการวิเคราะหค์ ่าอานาจจาแนก จานวนคนที่ตอบถกู ขอ้ 10 กล่มุ 10 ขอ้ 1 ขอ้ 2 ขอ้ 8 ขอ้ 9 2 0.53 กล่มุ สงู 1 11 7 12 กล่มุ ตา่ 2 8 4 8 ค่าอานาจจาแนก -0.07 0.20 0.20 0.26 ขอ้ ท่ี 1 ควรปรบั เพราะไม่มีอานาจจาแนก

คุณภาพแบบทดสอบดา้ นความเท่ียง 1. วิธีของคูเดอร-์ รชิ ารด์ สนั

ตวั อยา่ งการหาความเท่ียงตามสตู ร KR-20 รายการ ขอ้ 1 ขอ้ 2 ขอ้ 3 ขอ้ 4 ขอ้ 5 ขอ้ 6 ขอ้ 7 ขอ้ 8 ขอ้ 9 ขอ้ 10 รวม จานวนผทู้ ่ตี อบขอ้ สอบถูก 2 9 16 11 11 11 16 13 13 4 จานวนผทู้ ต่ี อบขอ้ สอบผิด 18 11 4 9 9 9 4 7 7 16 0.10 0.45 0.80 0.55 0.55 0.55 0.80 0.65 0.65 .20 0.90 0.55 0.20 0.45 0.45 0.45 0.20 0.35 0.35 0.80 0.09 0.25 0.16 0.25 0.25 0.25 0.16 0.23 0.23 0.16 2.03

การตรวจสอบคุณภาพของแบบสอบถาม 1. คณุ ภาพดา้ นความตรงเชิงเน้อื หา 2. คุณภาพรายขอ้ โดยการหาค่าอานาจจาแนก โดยใช้ สหสมั พนั ธ์เพยี รส์ นั (เฉพาะแบบสอบถามวดั ความเหน็ ความพงึ พอใจ) 3. คุณภาพดา้ นความเท่ียงดว้ ยวิธีแอลฟาครอนบคั ท่ีเป็ น มาตรประมาณค่ามากกว่า 2 ระดบั

การตรวจสอบความตรงเชงิ เน้อื หา ของแบบสอบถาม แบบสอบถาม ผูเ้ ชย่ี วชาญพจิ ารณาความตรงเชงิ เน้อื หาจาก โครงสรา้ งแบบสอบถาม นยิ าม และองคป์ ระกอบของ เน้อื หาตามกรอบแนวคดิ (ไม่มเี น้อื หาแน่ชดั ) โดยให้ ผูเ้ ชยี่ วชาญพจิ ารณาจากเกณฑก์ ารประเมินว่าขอ้ คาถาม หรอื ขอ้ ความวดั ไดต้ รงตามนิยามมากนอ้ ยเพยี งใด

ตวั อยา่ งการหาความตรงตามเน้อื หา จงพจิ ารณาขอ้ ความต่อไปน้ีว่าสามารถวดั ความประหยดั และออมไดห้ รอื ไม่ แลว้ ใหค้ ะแนนตามเกณฑ์ ต่อไปน้ี 1 เม่ือขอ้ ความนน้ั สามารถวดั ความประหยดั และออมได้ -1 เมื่อขอ้ ความนน้ั ไม่สามารถวดั ความประหยดั และออมได้ 0 เม่ือไม่แน่ใจว่าขอ้ ความนนั้ วดั ความประหยดั และออม ไดห้ รอื ไม่

ตารางวิเคราะหค์ ่า IOC ขอ้ คาถาม ผลการพจิ ารณา 1.ใชจ้ า่ ยสว่ นตวั ตามสถานภาพของตน ตรง ไม่ตรง ไม่แน่ใจ 2.ซ้อื สงิ่ ของเครอ่ื งใชเ้ ท่าท่ีจาเป็ น (1) (-1) (0) 3.ออมทรพั ยเ์ พอ่ื อนาคตในรปู แบบ ต่างๆ

ตารางวิเคราะหค์ ่า IOC ขอ้ 1 ผูเ้ ชย่ี วชาญ ผลการพจิ ารณา คะแนน คนที่ ตรง ไม่ตรง ไม่แน่ใจ (1) (-1) (0) 1✓ 1 2✓ 1 3✓ 1 4✓ 5✓ 1 IOC -1 3/5= 0.6

คณุ ภาพแบบสอบถามดา้ นความเท่ียง วิธีของแอลฟา ครอนบคั ใชส้ าหรบั เครอื่ งมือท่ีมีการใหค้ ะแนนหลายค่า เช่น แบบสอบถามที่เป็ น มาตรประมาณค่า 5 ระดบั มีสตู รดงั น้ี = k k  −  Si2  −1 1 S2x   

ตวั อย่างการคานวณค่าความเท่ียง ตามวิธีแอลฟา ของครอนบคั คนที่ ข้อที่ คะแนน 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวม 2 4334445454 40 3 4544455555 46 4 4343525525 38 5 4344544434 39 6 3444332445 36 7 5555555555 50 8 4554455554 46 9 4555535555 47 10 5555555554 49 ผลรวม 5555544444 45 ค่าเฉลีย่ 41 43 44 43 45 40 45 46 43 45 436 ความแปรปรวน 4.20 4.30 4.40 4.30 4.50 4.00 4.50 4.60 4.30 4.50 43.60 0.400 0.900 0.489 0.456 0.500 1.112 0.945 0.267 1.123 0.250

การตรวจสอบคณุ ภาพรายขอ้ ค่าอานาจจาแนกโดยใชส้ หสมั พนั ธ์เพยี รส์ นั

การหาคา่ อานาจจาแนก (ต่อ) • Item total correlation (Crocker and Algina,อา้ งถึงใน วนั ทนี สาธุกานนท,์ 2541:49) ri( x−i) = rxisx − si si2 + sx2 − 2rxisx si คา่ ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งคะแนนของแต่ละขอ้ กบั คะแนนรวม ท้งั หมดลบคะแนนขอ้ น้นั

การหาค่าอานาจจาแนก (ต่อ) • การแจกแจงที (t-Distribution) t= XH −XL sH2 + sL2 nH nL เป็ นการหาค่าอานาจจาแนกโดยแบ่งกล่มุ ทไ่ี ด้นา้ หนัก คะแนนสูงตา่ ออกมาแล้วคานวณหาค่าคะแนนเฉลยี่ และส่วน เบย่ี งเบนมาตรฐาน

ตวั อยา่ งการวิเคราะหค์ ่าอานาจจาแนกโดยใช้ สหสมั พนั ธ์เพยี รส์ นั นกั เรยี นคนท่ี คะแนนขอ้ ที่ 10 (x) คะแนนรวมขอ้ ที่ 1-9 (y) x2 y2 xy 1 4 40 16 1,600 160 2 4 34 16 1,156 136 3 5 38 25 1,444 190 4 5 41 25 1,681 205 5 4 39 16 1,521 156 6 2 35 4 1,225 70 7 5 42 25 1,764 210 8 5 43 25 1,849 215 9 5 39 25 1,521 195 10 5 42 25 1,764 210 รวม 44 393 202 15,525 1,747

การพจิ ารณาคดั เลือกข้อสอบ

การตรวจสอบคณุ ภาพของ แบบสงั เกตและแบบสมั ภาษณ์ 1. คุณภาพดา้ นความตรงเชงิ เน้อื หา (ตรวจสอบตามนยิ าม) 2. คุณภาพดา้ นความเท่ียงระหว่างผูส้ งั เกตหรอื ระหว่าง ผูส้ มั ภาษณ์

คุณภาพเครอื่ งมือดา้ นความเท่ียง 3. การหาค่าความเท่ียงระหว่างผูส้ งั เกตหรอื ผูส้ มั ภาษณ์

ตวั อยา่ งการหาค่าความเท่ียงระหว่างผูส้ งั เกต ตวั อยา่ ง จากการสงั เกตพฤตกิ รรมการทางานของนกั เรยี นช้นั ประถมศึกษาปี ท่ี 5 จานวน 10 คน จากอาจารยผ์ สู้ งั เกต 2 คน ปรากฎผลดงั ตาราง นักเรียนคนที่ ผูส้ งั เกตคนที่ 1 ผูส้ งั เกตคนที่ 2 15 7 26 5 3 6 7 ความเท่ียง = .40 4 3 4 56 6 64 5 75 5 87 8 95 5 10 6 6

สรปุ คณุ ภาพของแบบทดสอบ ❑ ค่าความยากรายขอ้ (p) อยู่ระหว่าง 0.2-0.8 ❑ ค่าอานาจจาแนกรายขอ้ (r) มีค่าตงั้ แต่ 0.2 เป็ นตน้ ไป ❑ ค่าดชั นคี วามสอดคลอ้ ง (IOC) โดยผูเ้ ชย่ี วชาญ แต่ละขอ้ มีค่าตง้ั แต่ 0.5 เป็ นตน้ ไป (ความตรงเชงิ เน้อื หา) ❑ ความเท่ียงแบบทดสอบทง้ั ฉบบั ควรมีค่าตงั้ แต่ 0.7 ข้นึ ไป

สรปุ คุณภาพของ แบบสอบถาม แบบสงั เกต แบบสมั ภาษณ์ ❑ ค่าดชั นคี วามสอดคลอ้ ง (IOC) โดยผูเ้ ชย่ี วชาญ แต่ละขอ้ มีค่าตงั้ แต่ 0.5 เป็ นตน้ ไป ❑ ความเท่ียงควรมีค่าตง้ั แต่ 0.7 ข้นึ ไป ❑ สาหรบั แบบสอบถามความคิดเห็น ความพงึ พอใจ ที่เป็ นมาตร ประมาณค่าหลายค่า สามารถวิเคราะห์อานาจจาแนก โดย พจิ ารณาความสมั พนั ธ์ระหว่างคะแนนในขอ้ นนั้ กบั คะแนนรวม ที่หกั คะแนนในขอ้ ดงั กล่าวออกไป แต่ละขอ้ ไม่ควรตา่ กว่า 0.2