study_7

บทท่ี 7 การใชโ้ ปรแกรมยูทลิ ติ ้ี

ความสาคัญของโปรแกรมยทู ลิ ิต้ี ปัจจบุ ันเทคโนโลยดี ้านฮาร์ตแวร์และซอฟตแ์ วร์กา้ วหน้าขนึ้ มาก ความตอ้ งการ ของผูใ้ ชใ้ นการแกป้ ัญหาโดยใช้วธิ ีการที่ไม่ยุ่งยากซับซอ้ น โปรแกรมยูทิลิต้จี ะชว่ ยใน การแก้ปญั หาทเี่ กดิ ระหวา่ งการใช้คอมพวิ เตอรแ์ ละ ชว่ ยประหยดั เวลาการทางาน ใหก้ ับผ้ใู ช้ ชว่ ยให้ผู้ใช้สามารถตรวจสอบและปรับแตง่ การทางานของระบบปฏิบัติการ และช่วยปรับปรุงฮารต์ แวร์ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพดขี นึ้

2. ประโยชนข์ องโปรแกรมยทู ิลติ ้ี ประโยชน์ที่ได้รบั จากโปรแกรมยูทิลิต้ีมากมายหลายประเภท ซึ่งจะขอยกตวั อยา่ งด้งั น้ี 1. การจดั การขอ้ มลู ในดสิ ก์และไฟล์ เช่น โปรแกรมสาหรับการเตรียมรูปแบบการบันทึกข้อมูลบนดิสก์หรือการฟอร์แมต (Format) โปรแกรมช่วยในการย้ายข้อมูลหรือคัดลอกข้อมูลได้โดยสะดวก โปรแกรมช่วยค้นหา ไฟล์ข้อมูลโดยระบุเงื่อนไขของไฟล์ที่ต้องการ โปรแกรมช่วยลดขนาดไฟล์ในการจัดเก็บบันทึกให้ เล็กลง (File Compression) ซง่ึ สามารถขยายไฟล์กลบั มาใช้งานตามปกติ โปรแกรมช่วยกู้ไฟลท์ ่ี ถกู ลบกลับคนื (Undelete) โปรแกรมชว่ ยเปรยี บเทยี บหาไฟลท์ ี่เหมือนกนั

2.การตรวจสอบและเพมิ่ ประสทิ ธิภาพในการทางาน เช่น โปรแกรมตรวจเช็คสภาพเคร่ืองท้ังฮาร์ดแวร์และระบบปฏิบัติการ (Diagnostic Program) โปรแกรมตรวจสอบประสิทธิภาพการใช้งานทรัพยากร (Resource Utilization Performance Meter) โปรแกรมช่วยจัดระเบยี บข้อมูลในดสิ ก์ (Disk Defragmentation) โปรแกรมลบข้อมูลที่ซ้าซ้อนหรือไม่ได้ใช้งานในระบบ (Disk Cleanup) โปรแกรมตรวจวัดความสามารถของระบบ (Benchmark test)

3.การจัดการดา้ นความปลอดภยั ของข้อมลู และระบบคอมพวิ เตอร์ เช่น โปรแกรมช่วยสารองข้อมูลและกู้คืนขอ้ มูลสารอง (Backup and Recovery) โปรแกรมช่วยซ่อมไฟลข์ ้อมูลหรือพ้ืนท่ีในการเก็บข้อมูลในดสิ ก์ท่ีเสียหาย (File and disk repair) โปรแกรมตรวจสอบและกาจัดไวรัส (Antivirus) ตวั อย่างโปรแกรมตรวจสอบและ กาจัดไวรัส คือ โปรแกรมท่ีใช้ตรวจสอบส่ือบันทึกข้อมูลทั้งฮาร์ดดิสก์ ฟอลปป้ีดิสก์ และ หน่วยความจา เพื่อตรวจหาโปรแกรมไวรัส โดยโปรแกรมจะแจ้งให้ผใู้ ช้ทราบหากตรวจพบ ไวรัสและทาลายไวรสั ใหท้ ันที เชน่ โปรแกรม NOD32 Antivirus เปน็ ต้น

4. การเพิ่มความสะดวกในการทางาน เช่น โปรแกรมกาหนดเวลาทางานอัตโนมัติให้แก่คอมพิวเตอร์ (Task Scheduler) โดยตั้งเวลาเร่ิมต้นให้โปรแกรมทางานทุกสัปดาห์หรือทุกเดือน หรือตามวันท่ีกาหนด เป็น ตน้ โปรแกรมขอความช่วยเหลอื (Script Flie) ตวั อย่างการสร้างขั้นตอนอัตโนมัติ การใช้ ไฟล์ชนิดแบตช์ (Batch File) ในเอ็มเอสดอส กาหนดขั้นตอนการสง่ั ให้โปรแกรมทางาน ตามลาดับ ในวินโดวสก์ ม็ โี ปรแกรม WinBatch เปน็ ตน้

5. ชว่ ยในการติดต่อส่อื สารกบั คอมพิวเตอรเ์ คร่ืองอื่นๆ เช่น โปรแกรมเลียนแบบเทอร์มินอล (Terminal Emulator) โปรแกรมเช่ือมต่อ ระหว่างคอมพวิ เตอร์ (Computer to Computer Connection) ช่วยสร้างการติดต่อ ระหว่างคอมพิวเตอร์กับคอมพิวเตอร์เคร่ืองอื่นที่ต่อเช่ือมกันระหว่างเครื่องต่อเคร่ือง อาจ ต่อเช่ือมกันผ่านอปุ กรณ์โมเดม็ และโทรศัพท์หรือต่อกันโดยพอร์ตและสายสญั ญาณ ซึ่งอาจ เป็นพอตร์อนุกรมอาร์เอส 232 หรือพอร์ตขนาน ซ่ึงปกติใช้กับเคร่ืองพิมพ์ เพ่ือประโยชน์ ในการถ่ายทอดข้อมูลระหว่างคอมพิวเตอร์สองเคร่ือง หรืออาจใช้คอมพิวเตอร์เคร่ืองหนึ่ง ควบคุมเครื่องอน่ื ๆ ในการทางานระยะไกล เป็นต้น

6. ใช้เพือ่ การประหยัดพลังงาน เช่น โปรแกรมถนอมจอภาพ (Screen Saver) ช่วยป้องกันความเสียหาย ของจอภาพจากการแสดงภาพท่ีไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลยเป็นเวลายาวนาน เม่ือ ผู้ใช้ไม่ได้ใช้เคร่ืองคอมพิวเตอร์แต่เปิดเครื่องเอาไว้ จอภาพจะแสดงภาพอยู่นิ่งๆ ซ่ึงการแสดงภาพเดียวนานๆ จะทาให้เกิดความเสื่อมของสารฟอสฟอรัสที่เคลือบ น้ัน โปรแกรมสกรีนเซฟเวอร์จะทางานอัตโนมัติ ถ้าภาพท่ีอยู่บนจอภาพไม่มีการ เปลี่ยนแปลง ผ้ใู ชก้ าหนดไดโ้ ดยจะแสดงภาพต่างๆ ดังรูป

3. การใช้โปรแกรมยูทิลติ ี้ โปรแกรมยทู ิลิต้ี หรอื โปรแกรมอรรถประโยชน์ มักนามาใช้งานเพ่อื ประโยชน์ ตา่ งๆ ซง่ึ มีมากมายหลายชนิด ชนดิ ของโปรแกรมยทู ิลติ ีม้ หี น้าท่ีตา่ งๆกัน และมี ผลติ ภณั ฑย์ ่ีหอ้ รนุ่ ต่างกันมากมาย ในหัวข้อน้ีจะกลา่ วถงึ ตัวอย่างหน้าท่ี และผลิตภัณฑ์ ตวั อย่างของโปรแกรมยทู ลิ ิตม้ี ใี ชก้ นั ในระบบปฏิบตั ิการวินโดวส์ 1.โปรแกรม Check Disk ตรวจสอบสภาพฮาร์ดดิสก์และซอ่ มแซม ทาหนา้ ที่ตรวจสอบ แก้ไขปัญหาของฮาร์ดดิสก์และไฟล์ที่เสยี หาย สามารถทา การตรวจซ่อมข้อมลู และโครงสรา้ งของไฟล์สว่ นท่เี สียหายใหอ้ ยู่ในสภาพท่ใี ช้งานได้ พร้อมรายงานผลการตรวจเช็ค ถ้าซอ่ มไม่ได้จริงๆ อาจจาเปน็ ตอ้ งใช้วิธกี ารนาไฟลท์ ่ี สารองไว้กลบั มาใช้แทน

ขน้ั ตอนการใชง้ านโปรแกรม Check disk กอ่ นทาการ Check disk ตอ้ งปิด โปรแกรมทเ่ี ปิดใชง้ านท้งั หมด 1.ดบั เบลิ คลกิ ไอคอน Computer 2. คลกิ ขวาที่ไดรฟ์ทต่ี อ้ งการตรวจเช่น ไดรฟ์ C: 3. คลิกที่ Properties 4. คลกิ ทแี่ ท็บ Tool 5. คลิกท่ปี ุ่ม Check Now… 6. คลิกเลอื กเครอ่ื งหมายถกู หน้าข้อความ Automatically fix file system errors แก้ไขข้อผิดพลาดให้โดยอตั โนมติ ิ Scan for and attempt recovery of bod sectors ค้นหาและก้คู ืนขอ้ มุลที่เสยี กลบั คืน 7. คลิกท่ีป่มุ Start 8. เม่อื ตรวจเชค็ เรียบรอ้ ย ปรากฏหน้าต่าง Microsoft Windows 9. คลกิ ท่ีปุม่ Schedule disk check

2. โปรแกรม Disk Defragmenter จดั เรยี งขอ้ มูลเพือ่ เรง่ ความเรว็ ทาหนา้ ท่ีจัดพืน้ ทีข่ องดิสก์ใหมใ่ นไฟลต์ ่างๆ เรียงขอ้ มูลต่อเนือ่ งกนั จากการทีไ่ ฟล์ ถกู แบง่ เป็นส่วนยอ่ ย เพอ่ื เก็บในคลสั เตอร์ของฮารด์ ดิสก์ เมื่อมกี ารลบหรอื แก้ไขขอ้ มูล มากๆ จะทาให้เกิดทวี่ า่ งกระจัดกระจายอยู่บนฮารด์ ดสิ ก์ ขัน้ ตอนการใชง้ านโปรแกรม Disk Defragmenter 1. ดบั เบ้ิลคลกิ ไอคอน Computer 2. คลกิ ขวาท่ีไดรฟท์ ี่ต้องการตรวจ เช่นไดร์ C: 3. คลกิ ที่ Properties 4. คลิกทแี่ ทบ็ Tool 5. คลิกทป่ี ุ่ม Defragmenter Now…

6. ปรากฏหน้าต่าง Disk Defragmenter 7. คลกิ เลือกไดรฟท์ ตี่ ้องการ เชน่ ไดรฟ์ C: ให้มแี ถบสี 8. คลกิ ที่ปุ่ม Schedule disk check 9. โปรแกรมจะทาการ Defrag และแสดง การทางานปรากฏหน้าต่างแจง้ การเสร็จสิ้นการ ตรวจสอบ คลิกท่ีปมุ่ Close ปิดโปรแกรม

3. โปรแกรม Disk Cleanup การลบไฟล์ขยะท่ีไม่จาเปน็ ออกจากฮาร์ดดสิ ก์ ทาหนา้ ทลี่ บไฟลบ์ นดสิ ก์ตามปกตเิ มอื่ ใช้งานวนิ โดวส์จะมไี ฟลท์ ไี่ มไ่ ด้ใช้งานคา้ ง อยมู่ าก เชน่ ไฟล์ทใ่ี ช้ชว่ั คราว (Temporay File) ไฟลข์ องเวบ็ เพจหรือภาพทโ่ี หลดมา จากอินเตอร์เนต็ ซึง่ บราวเ์ ซอร์จะนาไฟลเ์ หล่านม้ี าแสดงเมอ่ื เรียกเวบ็ เพจนนั้ บ่อยๆ ทา ใหแ้ สดงได้เรว็ ขนึ้ มี 2 วธิ ี วิธีที่ 1 การใชง้ านโปรแกรม Disk Cleanup 1. คลกิ ทป่ี ุ่ม Start 6. คลกิ เลอื กไดรฟ์ C: 2. คลกิ ที่ All Programs 7. คลกิ ท่ีป่มุ OK 3. คลปิ ที่ System Tools 8. ปรากฏหนา้ ตา่ ง Disk Cleanup 4. คลิกที่ Disk Cleanup 9. เลอื กชนดิ ไฟล์ท่ตี อ้ งการจะลบ 5. ปรากฏหนา้ ต่าง Disk Cleanup: Drive Selection

4. การใชโ้ ปรแกรมป้องกันและกาจัดสปายแวร์ด้วย Windows Defender การปอ้ งกันและกาจดั สปายแวร์ มีขน้ั ตอนดงั นี้ 1. คลกิ ทปี่ มุ่ Start 9. คลิกท่ชี ่อง Use this Programs 2. คลกิ ที่ Control Panel 10 . คลิก Save 3. คลกิ ทไี่ อคอน Windows Defender 11 . ปรากฏข้อความว่า This program is 4. ปรากฏหนา้ ตา่ งโปรแกรม Windows tumed off คือ โปรแกรม Windows Defender Defenderจะถกู ปิด หากยังตอ้ งการใช้ 5. คลิกแทบ็ Tools งาน Windows Defender อกี ครั้งให้กด 6. ปรากฏหนา้ ต่าง Tool and Settings ที่ Click here to turn it 7. คลกิ ที่ Options on โปรแกรม Windows Defender จะ 8. คลกิ ที่ Adminstrator กลบั มาทางานเหมอื นเดมิ หากไม่ตอ้ งการใช้ งานแล้ว คลกิ ปมุ่ Close

5. การใช้โปรแกรมปอ้ งกนั ไวรัส - ไวรัส เป็นโปรแกรมอย่างหนึ่งท่ีมักจะสร้างปัญหาให้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ ตวั อย่างเช่น ถา้ เครื่องมือมีอาการแปลกๆ สงสัยก่อนได้ว่าอาจจะติดไวรัส ไวรัสมักแสดง ข้อความแปลกๆ บนหน้าจอหรือโปรแกรมท่ีใAช้งานอาจจะเสียใช้งานไม่ได้ หรือข้อมูลท่ี บันทกึ ไว้เปดิ ไม่ได้ เสียหายบ้างหรอื ถูกลบทงิ้ ไป ไวรัสทักจะติดมาโดยวิธีการแพร่กระจายทางแฟลชไดรฟ์ การดาวน์โหลดไฟล์ทาง อินเทอร์เน็ตโดยเฉพาะทางอีเมลและเว็บ วิธีป้องกันคือ การตดิ ตง้ั โปรแกรมปอ้ งกันไวรัส เ ช่ น โ ป ร แ ก ร ม Kaspesky โ ป ร แ ก ร ม BitDefender, โ ป ร แ ก ร ม NOD32 AntiVirus, โปรแกรม Avira และโปรแกรม Avast เปน็ ตน้

ขนั้ ตอนการตดิ ต้งั โปรแกรม NOD32 Antivirus 1. ดับเบ้ลิ คลิกไอคอน eav_nt32_enu A 2. คลิกท่ีปุม่ run 3. ปรากฏหน้าต่าง ESET NOD32 Antivirus Setup คลกิ Next 4. ปรากฏวงกลม I accept the term in the License agreement 5. คลิกปมุ่ Next 6. คลกิ ท่ปี มุ่ Next

6. การใชโ้ ปรแกรมย่อไฟล์ (Win Zip) ให้มโีขปนราแดกเรลมก็ ลWงนinอZกipจาเกปน็นี้ โทปารใแหกส้ ระมดยวทู กิลปิตรท้ี ะี่ใหชAยจ้ ดััดกพาื้นรทไฟจี่ ดัลเ์ขส้อน้ มหลู รอืสสามอื่ าบรันถทยกึ ่อขไฟอ้ มลลู์ขตอ้ า่มงลู ๆ ทต่ี ้องใช้ในการจดั เก็บ รวมท้ังสามารถนาไปใชส้ าหรับการสารองขอ้ มูลท่ีขนาดใหญ่ลงใน แฟลชไดรฟ์หรือในแผน่ ซดี รี อม 1. ดับเบิลคลกิ ไอคอนโปรแกรม WinZip 2. คลิกปุ่ม Run 6. คลกิ ป่มุ Next 7. คลิกปุ่ม Next 3. คลิกปมุ่ Setup 8. คลกิ เลือก Yes หรือ No และ 4. รอสกั ครโู่ ปรแกรมเตรยี มการตดิ ตัง้ 5. ปรากฏหนา้ ต่าง WinZip 18.5 Setup คลกิ ปุม่ Next คลิกปุ่ม Next

แบบฝึกหดั ทา้ ยหนว่ ย