รายงาน เรื่อง นวัตกรรมทางการแพทย์

รายงาน เรื่อง นวตั กรรมทางการแพทย์ HEALTH APP 2022 นาเสนอ อาจารย์ วนิ ัย เกษมวุฒชิ ัย 1.นายชมภัก จัดทาโดย รหัส 63BB726014 2.นายพรเทพ รหัส 63BB726006 3.นางสาวสาวติ รี โตวงค์ รหัส 63BB728010 4.นางสาวจริ าพร โชคดีศรีจันทร์ รหสั 63BB726008 5.นายฐิรายทุ ธ อฐั ศรี รหัส 63BB726007 ลเิ ซ็น แสงเงนิ สาขาการจัดการทวั่ ไป คณะบริหารธุรกจิ รายงานฉบับนีเ้ ป็ นส่วนหน่ึงของ รหัสวชิ า MG432 วชิ า การจัดการนวตั กรรม ภาคเรียนท่ี 2 ปี การศึกษา 2564

คำนำ รายงานฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อประกอบการศึกษาใน รหัสวิชา MG432 วิชา การจัดการ นวัตกรรม ของนักศึกษาระดับปริญญาตรี คณะบริหารธุรกิจ สาขาการจัดการทั่วไป เรื่อง นวัตกรรมการดูแลสุขภาพ ในยุคโควิด-19 ระบาด HEALTH APP 2022 ซึ่งในเนื้อหา ประกอบไปด้วย การสร้างโดรนเพื่อขนส่งอุปกรณ์ทางการแพทย์ การสร้างสรรค์แอปพลิเคชั่น Doctor เพื่อสามารถตรวจจับโควิด-19 ได้จากระยะไกล การใช้หูฟังทางการแพทย์แบบใหม่เพ่ือ มอนิเตอร์ผู้ป่วยที่อยู่ในช่วงกักตัว การใช้หุ่นยนต์ในการขนส่งอุปกรณ์ช่วยเหลือผู้ป่วย และการใช้ เทคโนโลยี 3D Printing ผลิตชุดตรวจโควดิ แบบแหย่จมกู ผู้จดั ทำขอขอบพระคณุ ท่านอาจารย์ อาจารย์ วินยั เกษมวฒุ ิชัย ผสู้ อน รหสั วชิ า MG432 วิชา การจัดการนวัตกรรม สาขาการจัดการทั่วไปคณะบริหารธุรกิจ ระดับปริญญาตรี ผู้จัดทำหวัง ว่ารายงานฉบับนี้จะเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านทุก ๆ ท่าน และถ้าหากรายงานฉบับนี้มีข้อผิดพลาด ประการใด ทางผจู้ ัดทำกราบขออภยั และยินดนี ำไปปรบั ปรุงเพือ่ เป็น ประโยชนต์ ่อการศกึ ษาต่อไป คณะผู้จดั ทำ 14 กมุ ภาพนั ธ์ 2565

สารบญั หนา้ เน้อื หา 1 1.นวัตกรรมการดูแลสุขภาพ ในยุคโควดิ -19 ระบาด 4 HEALTH APP 2022 5 2.โดรนขนสง่ อปุ กรณ์ทางการแพทย์ 5 3.แอปพลเิ คชัน่ Doctor สามารถตรวจจับโควดิ -19 ได้จากระยะไกล 6 4.ใชห้ ฟู งั ทางการแพทย์แบบใหม่เพอ่ื มอนิเตอรผ์ ู้ปว่ ยทีอ่ ยใู่ นชว่ งกักตวั 6 5.โรงพยาบาลใช้หุ่นยนต์ในการขนสง่ อปุ กรณช์ ่วยเหลือผูป้ ่วย 7 6.เทคโนโลยี 3D Printing ผลิตชดุ ตรวจโควิดแบบแหย่จมกู 7.บรรณานกุ รม

เรือ่ ง นวตั กรรมทางการแพทย์ เพ่อื การดแู ลสขุ ภาพ ในยคุ โควิด-19 ระบาด HEALTH APP 2022 พลิกวิกฤตโควิดสู่การสร้างสรรค์นวัตกรรมบริการด้านสุขภาพและสวัสดิ การเพื่อความเท่า เทียมในสงั คม “สุขภาพ” เปน็ เร่ืองสำคญั ทส่ี ่งผลตอ่ คุณภาพชีวิตของประชาชนในสงั คม ซึ่งองคก์ ารอนามัย โลกได้ให้นิยามของคำว่า “สุขภาพ” ที่ไม่เพียงแต่เป็นความสมบูรณ์ ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บทาง ร่างกายและจติ ใจ แต่ยังหมายถึงการเข้าถึงสทิ ธิประโยชน์ และสวัสดิการที่บคุ คลน้ันพึงจะได้รบั ตาม ความต้องการพื้นฐาน ซึ่งส่งผลให้สุขภาวะทางสังคมดีขึ้นด้วย จะเห็นได้ว่า แม้ประเทศไทยจะให้ ความสำคัญกับประเด็นการดูแลสุขภาพของประชาชนมาอย่างต่อเนื่องผ่านโครงการต่าง ๆ เช่น โครงการรักษาฟรี การส่งเสริมสุขภาพในระดับท้องถิ่น ฯลฯ แต่ก็ยังไม่ครอบคลุมการดูแลสุขภาพ ทั้งหมด โดยเฉพาะเมื่อบริบทของสังคมมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว เช่น การเข้าสู่สังคม ผสู้ งู อายุ สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของไวรัส COVID-19 ปจั จยั เหลา่ นล้ี ว้ นส่งผลกระทบโดยตรงต่อ สุขภาวะของคนในประเทศ ในขณะเดียวกันการทำงานของภาครัฐที่มีข้อจำกัดในหลายส่วนจึงอาจะ ไม่สามารถรับมือหรือแก้ไขปญั หาได้ทันทว่ งที ดังนั้น การสร้างสรรค์ “นวัตกรรมบริการด้านสขุ ภาพ และสวสั ดิการเพื่อสงั คม” จงึ ต้องมกี ารแสวงหาความรว่ มมือกบั องค์กรภาคเอกชน องคก์ รไมแ่ สวงหา ผลกำไร รวมถึงภาคประชาชนท่ีมีความสามารถในการสร้างสรรคน์ วตั กรรมกระบวนการหรือแนวคิด ใหม่ ๆ ที่ตอบโจทย์ปญั หาทีเ่ กิดขึ้น “การดูแลสุขภาพสำหรับผู้ด้อยโอกาส (Health-Disability)” เพื่อช่วยให้ผู้ด้อยโอกาสทาง สังคมสามารถเข้าถึงอุปกรณ์หรือบริการทางการแพทย์ที่มีคุณภาพได้อย่างเท่าเทียมกัน นับเป็น ประเด็นสำคัญที่จำเป็นต้องอาศัยนวัตกรรมเข้าไปแก้ไขปัญหา โดยนวัตกรรมนั้นต้องคำนึงถึงความ เหมาะสมกับสถานภาพของผู้รับบริการ ก่อให้เกิดประโยชน์ ความคุ้มค่า และราคาจับต้องได้ ตัวอย่างเช่น แอปพลิเคชัน “Whale-ness” เพื่อการดูแลสุขภาพครบวงจร เป็นแอปพลิเคชันท่ี สามารถช่วยเหลือการจัดเก็บและทำฐานข้อมูลด้านสุขภาพให้ความสะดวกกับผู้ใช้งานแ ละ โรงพยาบาล ซึ่งมีการบันทึกข้อมูลผลตรวจสุขภาพเพื่อเป็นการเก็บประวัติการรักษาให้อยู่ในระบบ ออนไลน์ ในราคาท่ีผู้ดอ้ ยโอกาสก็สามารถเขา้ ถงึ ได้งา่ ย Page 1 of 10

ประเด็นที่น่าสนใจอีกด้าน คือ เนื่องจากประเทศไทยมีการพัฒนาระบบการจัดสวัสดิการให้ ประชาชนเพิ่มมากขึ้น เพื่อช่วยให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีและพึ่งพาตนเองได้ จึงควรนำ นวัตกรรมเข้าไปช่วยพัฒนา “แพลตฟอร์มสวัสดิการและประกันทางด้านสุขภาพ (Welfare and Insurance for Society)” ซึ่งนับเป็นการช่วยให้ประชาชนเข้าถึงสิทธิประโยชน์ในการดูแลป้องกัน ด้านสุขภาพตามความจำเปน็ ขั้นพืน้ ฐานท่ีสมควรได้รับ เช่น การส่งเสริมสุขภาพ การควบคุมป้องกนั โรค การดูแลรกั ษาพยาบาล และอาการบาดเจบ็ ดังตัวอย่าง แอปพลิเคชัน Mesitthi ที่ให้คำปรึกษาด้านสิทธิต่าง ๆ แก่แรงงานนอกระบบ โดยมีจุดเน้นท่ี สวสั ดกิ ารในรปู ตัวเงนิ ซง่ึ ไม่ได้จำกัดอย่ใู นนโยบายของภาครัฐเท่านนั้ แตย่ งั ครอบคลุมถึงสวัสดิการท่ี ชุมชนจดั เตรียมขน้ึ เช่น กองทนุ สวัสดิการชมุ ชน เปน็ ต้น “นวัตกรรมข้อมูลด้านสุขภาพ (Health Data Innovation)” เป็นอีกหนึ่งบทบาทสำคัญที่ ช่วยให้การบริการทางการแพทย์และการดูแลสุขภาพของประชาชนเป็นไปอย่างมีคุณภาพมากข้ึน โดยแพทย์สามารถเข้าถึงข้อมูลผู้ป่วยได้จากทุกที่ตลอดเวลา รวมถึงการที่ผู้ป่วยสามารถแลกเปลี่ยน ข้อมูลตัวเองเพื่อการวินิจฉัยของแพทย์ เรียกได้วว่าเป็นการพัฒนานวัตกรรมการดูแลรกั ษาสขุ ภาพท่ี ขบั เคล่ือนด้วยขอ้ มูล เพอ่ื กระบวนการรักษาทท่ี ันทว่ งทแี ละมปี ระสิทธิภาพมากข้ึน เช่น แพลตฟอร์ม SAFE-T ที่พฒั นาขึ้นเพื่อสนบั สนุนการปอ้ งกันและควบคุมการระบาดของไวรัส COVID-19 ในเชิงรุก มีฟังก์ชันตอบแบบสอบถามประจำวันสำหรบั การประเมินความเสี่ยงตนเองเบื้องต้น และใชร้ ะบบ AI ช่วยประเมินสถานที่ปลอดภัยจากไวรัส COVID-19 ตามเวลาจริง อีกทั้งยังรวบรวมข่าวสาร ประชาสัมพันธ์ อัปเดตข่าวสุขภาพ และรายงานการระบาดของไวรัส COVID-19 ให้สามารถติดตาม ได้อยา่ งใกลช้ ดิ นอกจากนี้ ถ้าพูดถึงเรื่องการส่งเสริมสุขภาพประชาชน เราจะมองข้ามความสำคัญของ “นวัตกรรมสำหรับการส่งเสริมสุขภาพ (Innovation for Health Promotion)” ไปไม่ได้เลย ซึ่งถอื เปน็ เครอื่ งมอื ในการกระตุ้นให้สงั คมเกดิ การเรียนรู้ สง่ เสริม พัฒนาสขุ ภาพของตนเอง สร้างสุขภาวะ ให้มีความสมบูรณ์ทั้งร่างกาย และจิตใจ สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างปกติสุข เช่น แพลตฟอร์ม “YOUNG HAPPY” ที่สามารถเชื่อมโยงบริการผู้สูงอายุให้ใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่าผ่าน กิจกรรมสร้างสรรค์ และทำให้พึ่งพาตัวเองได้ โดยช่วยให้ผู้สูงอายุใช้ชีวิตประจำวันได้สะดวกสบาย มากขึ้น สามารถจับคู่และติดต่อกับบริการต่าง ๆ ได้ เช่น การโทรเรียกรถฉุกเฉิน ระบบสามารถ ทราบถึงตำแหน่ง และประวัติของผโู้ ทรเรียกใช้บรกิ าร Page 2 of 10

สำหรับสถานการณ์ในปัจจุบัน นับตั้งแต่เกิดการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส COVID-19 ถอื เปน็ ชว่ งเวลาทห่ี ลายคนไดค้ ิดค้นหานวัตกรรมและหุ่นยนตท์ างการแพทย์ เพอ่ื แบ่งเบาภาระให้กับ บุคลากรทางการแพทย์ “หุ่นยนต์ทางการแพทย์สำหรับกลุ่มเปราะบาง (Health-Robotic for Vulnerable Persons)” เป็นอีกหนึ่งนวัตกรรมที่จะเข้ามาช่วยสนับสนุนบุคลากรทางการแพทย์ แม้ว่าจะไม่สามารถทำงานแทนคนได้ทั้งหมด แต่เทคโนโลยีของหุ่นยนต์ก็ได้ถกู นำมาช่วยในการช่วย ผ่าตัด กระตุ้นพฒั นาการของเด็ก ตดิ ตามดูแลผรู้ ับบรกิ ารหรือใหก้ ารดูแลผู้สูงอายทุ ีบ่ า้ น งานดา้ นการ พยาบาลบางอย่าง ถือเป็นหนึ่งในนวัตกรรมที่มีส่วนช่วยลดความเสี่ยงให้กับบุคลากรทางการแพทย์ อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนั้น ยังสามารถใช้ช่วยเหลือฟื้นฟูกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้ป่วย ผู้พิการ และผู้สงู อายุ ใหใ้ ช้ชีวิตไดอ้ ย่างมคี ุณภาพมากข้นึ เช่น โครงการลู่วิ่งในน้ำเพ่อื การกายภาพบำบัด ทใ่ี ช้ สำหรับการฟื้นฟูผู้ป่วยกลุ่มอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง ข้อสะโพกเสื่อม ข้อเข่าเสื่อม ผู้ป่วยที่ต้องการ ฟื้นฟูหลังผ่าตัด หรือผู้สูงอายุ โดยการฟื้นฟูในน้ำจะช่วยเรื่องการรองรับน้ำหนักตัว และการทรงตัว ทำให้ผู้ปว่ ยสามารถออกกำลงั กายไดแ้ มก้ ล้ามเนื้อจะไม่สามารถใชง้ านไดเ้ ต็มประสิทธภิ าพ จากมิติปัญหาและตัวอย่างทางสังคมเหล่านี้ สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA จึงได้หยิบยกปัญหาด้านสุขภาพขึ้นเป็นหนึ่งในโจทย์ City & Community Innovation Challenge 2022 โดยม่งุ หวังใหอ้ งคก์ รท่มี คี วามร่วมมือกบั เจา้ ของพื้นท่หี รือภาคส่วนต่างๆ ไดเ้ ข้ามา มีบทบาทในการสร้าง “นวัตกรรมบริการด้านสุขภาพและสวัสดิการเพื่อสังคม” เพื่อแก้ปัญหาและ ช่วยเหลือคนในสังคมให้สามารถเข้าถึงบริการด้านสุขภาพกันอย่างทั่วถึงและเท่าเทียม เพราะ คณุ ภาพชวี ติ ของทุกคนเป็นสงิ่ สำคัญ Page 3 of 10

นวตั กรรมทางการแพทย์ นวัตกรรมทางการแพทย์ไม่เพียงแต่ถูกนำมาใช้เพื่อต่อสูก้ ับโรคระบาดเท่านัน้ แต่ยังหมายถึง การพัฒนาแนวทางเพ่ือดแู ลสขุ ภาพผู้ปว่ ยทกุ อาการให้ปลอดภัยที่สุด เราจงึ ขอนำเสนอนวตั กรรมการ ดูแลสุขภาพ ทเ่ี หมาะสมกบั สถานการณ์ ในยคุ โควดิ -19 ที่กำลงั ระบาด ดังน้ี 1. โดรนขนส่งอุปกรณ์ทางการแพทย์ ใช้บรษิ ทั ผูใ้ หบ้ รกิ ารทางการแพทย์ ในประเทศไทย เพ่ือสรา้ งโดรน (drone) สำหรับขนส่ง อุปกรณท์ างการแพทยท์ จ่ี ำเปน็ ในการตรวจรักษาผู้ป่วยโควดิ -19 เชน่ ชุด PPE โดยการบินโดรนไปยงั จดุ หมายแล้วปลอ่ ยรม่ ชูชีพพร้อมอปุ กรณ์ลงไปยงั พ้ืนท่ี ซึ่งเป็นการขนสง่ ทป่ี ราศจากการสัมผสั โดย ส้นิ เชิง Page 4 of 10

2. แอปพลเิ คชนั่ Docdot สามารถตรวจจบั โควดิ -19 ไดจ้ ากระยะไกล สร้างแอปพลิเคชั่น Docdot ขับเคลื่อนด้วยระบบ AI ช่วยให้แพทย์สามารถตรวจสอบ สัญญาณชีพของผู้ป่วย และตรวจหาอาการของโควิด-19 ได้อย่างแม่นยำ ด้วยการแปลงแสงท่ี สะท้อนจากเส้นเลือดบนใบหน้าเพื่อวัดอัตราการเต้นของหัวใจและระดับออกซิเจนในเลือดแบบ เรียลไทม์ โดยสามารถประมวลผลลัพธ์จากการวินิจฉัยโรคโควิด-19 และอาการอื่นๆ ได้ภายใน 45 วินาที นอกจากแพทย์จะสามารถวินิจฉัยโรคจากทางไกลได้แล้ว ยังสามารถเก็บข้อมูลของผู้ป่วยโค วิดไดอ้ ีกด้วย 3. ใชห้ ูฟงั ทางการแพทย์แบบใหมเ่ พื่อมอนิเตอร์ผู้ปว่ ยทอี่ ยใู่ นช่วงกักตวั พัฒนาหูฟังทางการแพทย์ทีน่ อกจากจะได้สามารถฟังเสียงหัวใจของผู้ป่วยไดแ้ ล้ว ยังส่งภาพ ปอดไปยังแพทย์ได้ ผู้ป่วยเพียงนาบหูฟังลงบนอกตนเอง แพทย์จะได้รับข้อมูลแบบเรียลไทม์ คุณสมบัติของ AI จะช่วยตรวจจับความผิดปกติ ทำให้แพทย์สามารถวินิจฉัยอาการได้จากภาพและ เสียงท่ีผูป้ ว่ ยสง่ ให้จากท่ีบา้ น ในช่วงท่ีมกี ารจำกดั การสัมผสั และการติดต่อ Page 5 of 10

4. โรงพยาบาลใชห้ ุน่ ยนต์ในการขนส่งอปุ กรณช์ ่วยเหลอื ผปู้ ว่ ย โรงพยาบาลใช้หุ่นยนต์ในการขนส่งอุปกรณ์ช่วยเหลือผู้ป่วยเมื่อคนป่วยเริ่มล้นโรงพยาบาล จากสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 โรงพยาบาลจึงหันมาใช้ความช่วยเหลือจากหุ่นยนต์ Moxi หุ่นยนต์แขนเดียวที่ออกแบบมาเพื่อช่วยเหลืองานในโรงพยาบาล โดยเน้นไปที่การส่งมอบชุด PPE, ตัวอย่างในห้องแล็บ ผลทดสอบโควิด-19 และรับส่งของจากผู้ป่วยด้วย เพื่อลดการมีปฏิสัมพันธ์ ระหว่างเจา้ หน้าทก่ี ารแพทยแ์ ละผ้ปู ่วยในโรงพยาบาล 5. เทคโนโลยี 3D Printing ผลติ ชดุ ตรวจโควดิ แบบแหยจ่ มกู การประสบปัญหาการขาดแคลนชุดตรวจโควิดเกิดขึ้นทั่วโลก ทำให้บริษัท AI ซอฟแวร์ Axial3D ออกแบบชุดตรวจโควิดแบบแหย่จมูกด้วยเทคโนโลยี 3D Printing (การพิมพ์แบบ 3 มิติ) โดยชุดตรวจโควิดนี้ไม่เพียงใช้เวลาในการผลิตเร็วกว่าเดิม แต่ยังสามารถเก็บตัวอย่างได้ดีกว่า แบบเดมิ อีกด้วย Page 6 of 10

บรรณานุกรม นวัตกรรมทางการแพทย์ สืบคน้ ได้จาก. ➢ https://www.nia.or.th/healthservicewelfare 14 กุมภาพนั ธ์ 2565 Page 7 of 10