การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรม

128 | วารสารวิจยั และพฒั นา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ สาขามนษุ ยศาสตร์และสังคมศาสตร์ การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝกึ อบรมออนไลน์ ของศนู ยก์ ารเรยี นรไู้ อซที ชี ุมชน คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏมหาสารคาม กาญจนา ดงสงคราม1* วรปภา อารีราษฎร์2 บทคัดย่อ การวิจัยในคร้ังนี้มีวัตถุประสงค์เพ่ือ 1. พัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของ ศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม 2. เพื่อทดลองใช้ หลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลยั ราชภฏั มหาสารคาม และ 3. เพ่ือสอบถามความพงึ พอใจของกล่มุ เปา้ หมายทมี่ ตี ่อหลกั สูตรฝกึ อบรม สาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏ มหาสารคาม กลมุ่ ตวั อย่างทีใ่ ชใ้ นการวจิ ยั คือ ครใู นโรงเรียนเครอื ขา่ ย ศูนย์การเรยี นรไู้ อซีทชี มุ ชน คณะเทคโนโลยี สารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม จานวน 30 คน คัดเลือกดว้ ยวิธีเจาะจง โดยเป็นโรงเรยี นท่ีมีความ พร้อมด้านเนต็ เวิรก์ และเครือข่าย เครื่องมือท่ีใช้ในการวิจยั ประกอบด้วย หลักสูตรฝกึ อบรมสาหรบั การฝึกอบรม ออนไลน์ แบบสอบถามความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ และแบบสอบถามความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมายท่ีมีต่อ หลกั สูตรฝกึ อบรมสาหรบั การฝึกอบรมออนไลน์ สถติ ิท่ใี ช้ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบ่ยี งเบน มาตรฐาน และทดสอบสม ติฐานด้วย t-test dependent sample ผลการวิจัยพบว่า 1. หลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม มีระยะเวลา 18 ชั่วโมง ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ คือ 1.1 หลักการและเหตุผล 1.2 วัตถุประสงค์ของหลักสูตร 1.3 กระบวนการ ฝึกอบรม 1.4 กิจกรรมการเรียนรู้ 1.5 ส่ือและแหล่งเรียนรู้ และ 1.6 การวัดและประเมินผลการอบรม โดย กิจกรรมการเรียนรู้ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1 กาหนดเป้าหมาย 2 วางแผนการดาเนินงาน 3 การพัฒนา ผลงาน 4 นาเสนอผลงาน และ 5 แลกเปลย่ี นเรียนรู้ ผลการประเมนิ ความเหมาะสมของหลักสตู รโดยผูเ้ ชี่ยวชาญ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากท่ีสดุ 2. ผลการทดลองใช้หลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝกึ อบรมออนไลน์ ของ ศูนย์การเรียนรูไ้ อซที ีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยราชภฏั มหาสารคาม พบว่า ผ้เู ข้าอบรมมีผล คะแนนการฝึกปฏิบัติโดยรวมร้อยละ 79.67 มีคะแนนสอบหลังอบรมของผู้เข้าอบรมสูงกว่าก่อนอบรมอย่างมี นัยสาคัญทางสถิติท่ีระดับ .05 3. ผู้เข้าอบรมมีความพึงพอใจของผู้เข้าอบรมผ่านระบบการฝึกอบรมออนไลน์ โดยรวมอยู่ในระดับมากทีส่ ดุ คาสาคญั : การพัฒนา หลักสตู รฝึกอบรม การฝึกอบรมออนไลน์ 1 นักวชิ าการคอมพิวเตอร์ ศูนยก์ ารเรียนรไู้ อซที ชี มุ ชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั มหาสารคาม 2 ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ สาขาวชิ าการจัดการเทคโนโลยี คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวิทยาลยั ราชภฏั มหาสารคาม *ผนู้ ิพนธห์ ลกั e-mail: [email protected]

ปีที่ 13 ฉบับที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2561) กาญจนา ดงสงครามและวรปภา อารีราษฎร์ | 129 DEVELOPING AN ONLINE TRAINING CURRICULUM OF THE ICT COMMUNITY LEARNING CENTERS, FACULTY OF INFORMATION TECHNOLOGY, RAJABHAT MAHA SARAKHAM UNIVERSITY Kanjana Dongsongkram 1* Worapapha Arreerard 2 Abstract The objectives of the research were to develop an online training curriculum of the ICT community learning centers, Faculty of Information Technology, Rajabhat Maha Sarakham University, 2 to implement the training curriculum to the target group, and to conduct a survey on the satisfaction of the trainees with the curriculum. The samples were thirty teachers of the ICT community learning network of faculty of Information Technology, Rajabhat Maha Sarakham University. They were selected by the purposive random sampling technique. The instrument was an online training curriculum, an assessment form, and a questionnaire. The statistics used were mean and standard deviation. The t-test dependent sample was employed for hypothesis testing. The study showed that the 18-hour-training curriculum consisted of six components: 1.1 rationale, 1.2 learning objectives, 1.3 training process, 1.4 learning activities, 1.5 teaching material and learning source, and assessment and evaluation. The learning activities included five steps: 1. setting goal, 2. planning for task, 3. developing task, 4. presentation and learning exchange. The average appropriateness of the training curriculum assessed by the experts was at the highest level. The average score of the trainees after implementing the curriculum was 79.67%.The average post-test score of the trainees was higher than that of pre-test score at the .05 level of the statistical significance. The overall satisfaction of the trainees with the online training curriculum was at the highest level. Keywords : Developing, Training, Online Training Curriculum 1 Computer Technical Officer, The Community-based ICT Learning Center. Faculty of Information Technology, Rajabhat Mahasarakham University. 2 Assistant Professor, Department of Technology Management, Faculty of Information Technology, Rajabhat Mahasarakham University. * Corresponding author, e-mail : [email protected]

130 | วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ สาขามนษุ ยศาสตรแ์ ละสงั คมศาสตร์ บทนา ในปัจจุบันความก้าวไกลทางเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารท่ีพัฒนาเ ปลี่ยนแปลงไปอย่าง รวดเร็ว มกี ารใชเ้ ทคโนโลยเี พือ่ เชือ่ มโยงขอ้ มูลต่าง ๆ ของทกุ ภูมภิ าคของโลกเข้าดว้ ยกัน เป็นการปรับเปล่ียนทาง สังคมท่ีก้าวเข้าสู่ยุคใหม่ ท่ีเรียกว่า ศตวรรษที่ 21 ซึ่งวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีพัฒนาอย่างรวดเร็ว เกิดการ ค้นพบองค์ความรู้ใหม่ตลอดเวลาและตอ่ เน่ืองในลกั ษณะทวีคูณ รวมทั้งเคร่ืองมือที่หลากหลายในการเข้าถึงองค์ ความรู้ ข้อมูล สารสนเทศ เนื้อหาในรูปแบบดิจิทัลไดง้ ่าย ทาให้ส่ิงเหล่านี้ได้กลายเป็นสิ่งใกล้ตัวและขาดไม่ไดใ้ น ชีวติ ประจาวัน ซ่งึ จากสภาวการณ์ในขณะนีผ้ เู้ รยี นสว่ นใหญ่ ถือว่าเปน็ เยาวชนในยุค Net-Generation หรอื Net Geners โดยมีลักษณะนิสัย ความชอบ และการใช้ชีวิตที่แตกต่างจากคนในยุคก่อน โดยเฉพาะอย่างย่ิงในด้าน ของพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการใช้ไอที โดยผู้เรียนในขณะนี้ จะเกิดมาในยุคท่ีการเข้าถึงคอมพิวเตอร์และ อินเทอร์เน็ตมีความสะดวกมากย่ิงข้ึน รวมท้ังซอฟต์แวร์และเทคโนโลยีต่างๆ เช่น การใช้เว็บ เครื่องมือส่ือสาร ต่างๆ เป็นส่งิ ท่ไี ด้รบั ความนิยมแพร่หลาย เยาวชนส่วนใหญใ่ นยุคนี้จงึ มีความคุ้นเคยกับไอที และใชเ้ วลาสว่ นหนึ่ง ในการเรียนรู้เรื่องท่ีสนใจ หาความบันเทิง รวมท้ังการสื่อสารกับผอู้ ่ืน บนโลกออนไลน์ ส่งผลให้การจัดการเรยี น การสอน รวมไปถึงการจัดอบรมให้กับสมาชิกเครือข่ายเพ่ือแสวงหาความรู้และการใช้สื่อการเรียนรู้ยุคใหม่ต้อง ก้าวตามไปด้วย มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคามเป็นสถาบันอุดมศึกษาเพ่ือการพัฒนาท้องถ่ิน มีภารกิจตามหลัก พระราชบัญญัตมิ หาวิทยาลัยราชภฏั พ.ศ. 2547 เสริมสร้างพลังปัญญาของแผน่ ดนิ ฟื้นฟูพลังการเรียนรู้ เชิดชู ภมู ปิ ญั ญาของท้องถิน่ สร้างสรรค์ศิลปวิทยา เพอ่ื ความเจรญิ กา้ วหนา้ อยา่ งมน่ั คงและย่งั ยนื ของปวงชน มสี ่วนรว่ ม ในการจัดการ การบารุงรักษา การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและย่ังยืน โดยมีวัตถุประสงค์ให้การศึกษา ส่งเสริมวิชาการและวิชาชีพชั้นสูง ทาการสอน วิจัย ให้บริการทางวิชาการแก่ สงั คมปรบั ปรุง ถ่ายทอด และพัฒนาเทคโนโลยี ทานุบารงุ ศิลปะและวัฒนธรรม ผลิตครแู ละสง่ เสริมวิทยฐานะครู คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ เปน็ หนว่ ยงานภายในทีเ่ ทียบเทา่ คณะตามประกาศของมหาวิทยาลัยราช ภฏั มหาสารคาม ลงวนั ท่ี 23 ธนั วาคม พ.ศ.2555 ซ่งึ เป็นหน่วยงานทด่ี าเนนิ การตามพนั ธกจิ ของมหาวิทยาลัยใน การผลิตบณั ฑติ การทานบุ ารุงศลิ ปวัฒนธรรม การวจิ ยั และการบริการวิชาการแก่ชมุ ชน ภายใตศ้ นู ยก์ ารเรยี นรู้ ไอซีทีชุมชน โดยเป็นหน่วยงานหลักในการนา ไอซีที สู่ชุมชน ตามภารกิจของมหาวิทยาลัย ในการดาเนินงาน ดังกล่าว มหาวิทยาลยั ราชภัฏมหาสารคาม จงึ ได้แสวงหาเครือข่ายความร่วมมือเพือ่ ส่งเสริมการดาเนนิ งานด้าน ไอซที ี จากเหตุผลดังกล่าว สง่ ผลให้คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ ไดจ้ ัดทาหลักสูตรอบรมท่หี ลากหลาย แต่ใน หลักสูตรอบรมที่ผ่านมามีลกั ษณะใหผ้ เู้ ข้ารับการอบรมเดินทางเข้ามาอบรมท่ีศูนย์การเรียนรู้ไอซที ี หรือวิทยากร เดินทางออกไปอบรมให้หน่วยงานต่าง ๆ ซึ่งยังขาดหลักสูตรที่เป็นการอบรมออนไลน์ท่ีสามารถเรียนรู้แล้วได้ สะดวกรวดเรว็ เข้าใช้งานไดท้ ุกที่ทุกเวลาทต่ี ้องการ ดังนั้นผู้วิจยั ในฐานะเป็นวิทยากรฝึกอบรมจงึ ไดเ้ หน็ ความสาคญั ของการพัฒนาหลกั สตู รอบรมสาหรบั การฝึกอบรมออนไลน์ เพ่ือให้ครู นักเรียน ประชาชนท่ัวไป ที่ได้รับการอบรมนาไปใช้เพ่ือพัฒนาการศึกษาและ ส่งเสริมการเรยี นรูข้ องชุมชน ให้เกิดประโยชน์สงู สดุ โดยการอบรมผ่านระบบออนไลน์ ที่ช่วยให้เรียนรไู้ ด้อย่าง สะดวกและง่ายตอ่ การใชง้ านและเผยแพรไ่ ปส่ชู ุมชนและทอ้ งถ่ินซงึ่ เป็นการสรา้ งเครอื ข่ายการเรยี นร้ไู อซที ีร่วมกบั โรงเรยี นในพนื้ ทีต่ อ่ ไป

ปีท่ี 13 ฉบับที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2561) กาญจนา ดงสงครามและวรปภา อารรี าษฎร์ | 131 วัตถปุ ระสงค์ของการวิจยั 1. เพ่ือพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝกึ อบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะ เทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลยั ราชภัฏมหาสารคาม 2. เพ่ือทดลองใช้หลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภฏั มหาสารคาม 3. เพื่อสอบถามความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมายที่มีต่อหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรม ออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทชี ุมชน คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏมหาสารคาม วิธีดาเนนิ การวิจยั ประชากรและกลุ่มตัวอยา่ ง ประชากร คือ คือ ครูในโรงเรียนเครือข่าย ศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยราชภฏั มหาสารคาม จานวน 320 โรงเรยี น โรงเรยี นละ 1 คน รวมท้งั ส้นิ 320 คน กลุ่มตัวอย่าง คือ ครูในโรงเรียนเครือข่าย ศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม จานวน 30 คน คัดเลือกด้วยวิธีเจาะจง โดยเป็นโรงเรียนที่มีความพร้อม ดา้ นเน็ตเวิรก์ และเครือข่าย เครอื่ งมือการวจิ ัย ประกอบดว้ ย 1. หลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซที ีชุมชน คณะเทคโนโลยี สารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ท่ีประกอบด้วย เนื้อหา 5 หน่วย ใบงาน 4 ชุด แบบวัดผลการ เรียนรู้ 20 ขอ้ 2. แบบสอบถามความคดิ เหน็ ของผเู้ ชีย่ วชาญทมี่ ีต่อหลกั สูตรฝกึ อบรมสาหรบั การฝึกอบรมออนไลน์ 3. แบบสอบถามความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมายท่ีมีต่อหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรม ออนไลน์ 4. สถิตทิ ่ใี ช้ในการวิจยั ไดแ้ ก่ ค่าเฉลย่ี และสว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย จากการพัฒนาหลกั สูตรฝึกอบรมสาหรบั การฝกึ อบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรยี นร้ไู อซีทชี มุ ชน คณะ เทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลยั ราชภัฏมหาสารคาม ไดผ้ ลปรากฏดงั น้ี 1. หลักสูตรฝกึ อบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรยี นรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยี สารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม มีระยะเวลา 18 ช่ัวโมง ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ คือ 1. หลกั การและเหตผุ ล 2. วตั ถุประสงค์ของหลักสูตร 3. กระบวนการฝึกอบรม 4. กจิ กรรมการเรียนรู้ 5. สื่อและ แหล่งเรียนรู้ และ 6. การวดั และประเมินผลการอบรม โดยกิจกรรมการเรยี นรปู้ ระกอบด้วย 5 ขั้นตอน แสดงดัง ภาพที่ 1

132 | วารสารวิจยั และพฒั นา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถัมภ์ สาขามนษุ ยศาสตรแ์ ละสงั คมศาสตร์ ภาพที่ 1 กิจกรรมการฝึกอบรมออนไลนข์ องศนู ยก์ ารเรยี นรไู้ อซที ีชมุ ชน จากภาพที่ 1 กจิ กรรมการฝึกอบรมออนไลนข์ องศูนย์การเรียนรไู้ อซที ชี มุ ชน ประกอบดว้ ย 5 ข้ันตอน ดังนี้ ขั้นตอนท่ี 1 กาหนดเป้าหมาย คิดและเลือกหัวข้อ โดยผู้เข้าอบรมศึกษาหัวข้อหรือหลักสูตรอบรม รายละเอียดกิจกรรมต่าง ๆ เทคนิคการสอนและกระบวนการจัดการเรียนรู้บนระบบการฝึกอบรมออนไลน์เพื่อ นามาประกอบการวางแผนการดาเนินงาน ขั้นตอนที่ 2 วางแผนการดาเนินงาน เป็นกระบวนการวางแผนออกแบบกิจกรรมให้บรรลุตาม เป้าหมายในการสร้างผลงาน โดยให้ทาใบงานท่ี 1 กาหนดบทดาเนินเรื่องและสคริปต์ และเลือกโปรแกรม เคร่ืองมือในการสร้างผลงาน หลังจากน้ันส่งใบงานข้ึนระบบเพ่ือให้ทีมงานวิทยากรช่วยตรวจสอบและให้ คาแนะนาในการปรับปรงุ แก้ไข ขน้ั ตอนท่ี 3 การพัฒนาผลงาน เป็นการสรา้ งผลงานตามท่ีได้ออกแบบวางแผนไว้ ดว้ ยจากนัน้ ทาการ ทดสอบการทางานของผลงานด้วยตนเองให้ได้ผลงานท่ีสมบูรณ์แล้วนาส่งขึ้นระบบออนไลน์ เพ่ือให้ทีมงาน วทิ ยากรตรวจสอบและติดตามผลการดาเนินงาน ข้ันตอนท่ี 4 นาเสนอผลงาน เป็นกระบวนการท่ีผู้เข้าอบรมอัพโหลดผลงานของตนเองข้ึนบนระบบ นาเสนอต่อวทิ ยากรเพื่อขอรบั คาแนะนา ข้ันตอนท่ี 5 แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ผู้เข้าอบรมนาเสนอผลงานผ่านระบบ และ You tube เพ่ือให้ วทิ ยากรพิจารณาและแลกเปลีย่ นแสดงความคิดเหน็ รว่ มกันระหวา่ งผเู้ ขา้ อบรม

ปที ี่ 13 ฉบับท่ี 1 (มกราคม – เมษายน 2561) กาญจนา ดงสงครามและวรปภา อารีราษฎร์ | 133 ผู้วิจัยได้นาหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะ เทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลยั ราชภฏั มหาสารคาม ไปใหผ้ ้เู ช่ียวชาญประเมนิ ความเหมาะสม แสดงดงั ตาราง ที่ 1 ตารางท่ี 1 ความเหมาะสมของหลักสูตรฝกึ อบรมสาหรบั การฝึกอบรมออนไลน์ ประเดน็ การประเมนิ ระดบั ความคดิ เห็น 1. ด้านหลักการและเหตผุ ล X SD. ความหมาย 2. ดา้ นวตั ถุประสงค์ของหลักสตู ร 3. ด้านกระบวนการฝกึ อบรม 4.67 0.58 มากทสี่ ดุ 4. ดา้ นกจิ กรรมการเรียนรู้ 5. ด้านสอื่ และแหลง่ เรยี นรู้ 4.67 0.58 มากทสี่ ุด 6. ด้านการวดั และประเมนิ ผลการอบรม 4.67 0.58 มากที่สุด เฉล่ยี โดยรวม 4.33 0.58 มาก 4.33 0.58 มาก 4.67 0.58 มากทีส่ ดุ 4.56 0.51 มากท่สี ดุ จากตารางที่ 1 ผลการประเมินความเหมาะสมของหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรไู้ อซที ีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม มีความเหมาะสม โดยรวมอยใู่ นระดบั มากทส่ี ุด ( X=4.56, SD.=0.51) เมื่อพจิ ารณารายด้าน พบวา่ ด้านทีม่ ีคา่ เฉล่ียมากท่ีสดุ คือ ด้านหลักการและเหตุผล ด้านวัตถุประสงค์ของหลักสูตร ด้านกระบวนการฝึกอบรม และ ด้านการวัดและ ประเมินผลการอบรม สว่ นด้านทมี่ ีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก คอื ด้านกิจกรรมการเรียนรู้ และด้านสือ่ และ แหล่งเรยี นรู้ 2. ผลการทดลองใชห้ ลักสตู รฝกึ อบรมสาหรบั การฝกึ อบรมออนไลน์ ของศนู ย์การเรียนร้ไู อซีทีชมุ ชน คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏมหาสารคาม 2.1 ผลการปฏบิ ตั ิใบงาน ผวู้ ิจยั วเิ คราะห์จากการปฏบิ ัตดิ ว้ ยใบงานจานวน 4 ชดุ ตรวจให้คะแนน แล้ววิเคราะห์สรุปผลการปฏิบัติ โดยกาหนดสมมุตฐิ านงานวิจัยคือ การฝึกปฏิบัติใบงานของผู้เรียน มีคะแนนไม่ ตา่ กว่าร้อยละ 75 แสดงดงั ตารางท่ี 2 ตารางที่ 2 ผลการฝกึ ปฏบิ ตั ใิ บงานของผเู้ ขา้ อบรม การปฏบิ ัติ คะแนนเตม็ รวม รอ้ ยละ ใบงานท่ี 1 5 122 81.33 ใบงานท่ี 2 5 120 80.00 ใบงานที่ 3 5 115 76.67 ใบงานที่ 4 5 121 80.67 478 79.67 รวม

134 | วารสารวจิ ยั และพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ สาขามนษุ ยศาสตรแ์ ละสังคมศาสตร์ จากตารางที่ 2 ผูเ้ ขา้ อบรมจานวน 30 คน ทาใบงานจานวน 4 ชดุ พบว่า ผู้เขา้ อบรมมผี ลคะแนนการ ฝึกปฏิบัติโดยรวมร้อยละ 79.67 และใบงานทุกชุดมีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าเกณฑ์ที่กาหนดไว้ โดยมีค่าร้อยละของ คะแนนอยู่ระหวา่ ง 76.67-81.33 2.2 การเปรียบเทยี บผลการเรียนรขู้ องผู้เขา้ อบรมกอ่ นอบรมและหลงั อบรม โดยใช้แบบทดสอบ วัดผลการเรียนรทู้ ผ่ี ูว้ จิ ยั พัฒนาข้ึน จานวน 20 ขอ้ ดาเนนิ การทดสอบก่อนและหลังอบรม จากน้นั นาแบบทดสอบ มาตรวจให้คะแนน วิเคราะห์และสรปุ ผล ใชก้ ารทดสอบความแตกตา่ งของคา่ เฉล่ียของกล่มุ ตัวอยา่ ง (t-test Dependent Dample) กาหนดระดบั ความเชื่อม่ันที่ 95 แสดงดงั ตารางท่ี 3 ตารางท่ี 3 ผลการทดสอบผลการเรยี นรหู้ ลังเรียนกบั เกณฑ์ร้อยละ 80 การทดสอบ คะแนนเต็ม X̅ SD. df t Sig. 5.07 ก่อนการอบรม 20 11.43 0.94 29 24.88 .000 หลังการอบรม 20 1.81 29 จากตารางท่ี 3 พบว่า ผลการทดสอบการเรียนรกู้ ่อนและหลงั อบรมของผู้เข้าอบรม จานวน 30 คน มีคะแนนเฉลี่ยก่อนอบรมเทา่ กับ 5.07 คะแนน และคะแนนเฉลย่ี หลังอบรม 11.43 และเมื่อเปรยี บเทียบระหว่าง คะแนนก่อนเรียนและหลังเรียน พบว่า คะแนนสอบหลังอบรมของผู้เข้าอบรมสงู กว่าก่อนอบรมอยา่ งมีนัยสาคัญ ทางสถติ ิทีร่ ะดบั .05 3. สอบถามความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมายท่ีมีต่อหลักสูตรฝึกอบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศนู ย์การเรียนรู้ไอซที ีชมุ ชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ผู้วิจัยได้รวบรวมข้อมูลความพึงพอใจของผู้เข้าอบรมในระบบออนไลน์หลังจากส้ินสุดการจัด กิจกรรมโดยใช้แบบสอบถามความพึงพอใจท่ีผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ทาการเก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์และสรุปผล แสดงดังตารางที่ 4 ตารางที่ 4 ความพงึ พอใจของผ้เู ข้าอบรมที่มีตอ่ หลักสูตรฝึกอบรมสาหรบั การฝึกอบรมออนไลน์ รายการความพึงพอใจ ระดับความคดิ เหน็ 1. ดา้ นหลักสตู รอบรม X SD. ความหมาย 2. ดา้ นกระบวนการฝกึ อบรม 3. ดา้ นกจิ กรรมการเรียนรู้ 4.67 0.55 มากทส่ี ุด 4. ดา้ นสอ่ื และแหลง่ เรียนรู้ 5. ด้านการมสี ่วนร่วมในกิจกรรม 4.67 0.55 มากทส่ี ดุ เฉล่ยี โดยรวม 4.70 0.47 มากทสี่ ุด 4.63 0.49 มากท่สี ดุ 4.57 0.57 มากทส่ี ดุ 4.65 0.52 มากท่สี ุด

ปที ่ี 13 ฉบบั ที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2561) กาญจนา ดงสงครามและวรปภา อารีราษฎร์ | 135 จากตารางท่ี 4 พบว่า ความพงึ พอใจของผเู้ ข้าอบรมผ่านระบบการฝึกอบรมออนไลน์ โดยรวมมีความ พึงพอใจอยู่ในระดับมากท่ีสุด ( X=4.65, SD.=0.52) เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า ทุกด้านอยู่ในระดับมากท่ีสุด โดยมีคา่ เฉลย่ี อยู่ระหวา่ ง 4.56-4.67 สรุปและอภิปรายผลการวจิ ัย จากผลการวิจัยเรื่องการพัฒนาหลักสตู รฝกึ อบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ ไอซที ชี มุ ชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ผู้วิจัยได้อภิปรายผลของการวิจยั ดังน้ี 1. หลักสูตรฝกึ อบรมสาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซที ีชุมชน คณะเทคโนโลยี สารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภฏั มหาสารคาม มรี ะยะเวลา 18 ชวั่ โมง ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ คือ 1) หลักการและเหตุผล 2) วัตถุประสงคข์ องหลกั สตู ร 3) กระบวนการฝึกอบรม 4) กจิ กรรมการเรียนรู้ 5) ส่ือและ แหล่งเรียนรู้ และ 6) การวัดและประเมินผลการอบรม โดยกิจกรรมการเรียนรู้ประกอบด้วย 5 ข้ันตอน ได้แก่ ข้ันตอนที่ 1 กาหนดเป้าหมาย ข้ันตอนท่ี 2 วางแผนการดาเนินงาน ข้ันตอนท่ี 3 การพัฒนาผลงาน ขั้นตอนท่ี 4 นาเสนอผลงาน และขั้นตอนท่ี 5 แลกเปล่ียนเรียนรู้ ผลการประเมินความเหมาะสมของหลักสูตรฝึกอบรม สาหรับการฝึกอบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏ มหาสารคาม โดยผู้เชี่ยวชาญโดยรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด เหตุท่ีเป็นเช่นนี้อาจเนื่องมากจาก ในการพฒั นาหลักสูตรอบรมผวู้ ิจยั ไดด้ าเนินการศกึ ษาขอ้ มลู กระบวนการพัฒนาหลักสูตร วิเคราะห์ความต้องการ ในการฝึกอบรม รวมไปถึงการออกแบบองค์ประกอบขั้นตอนกิจกรรมการอบรมให้สามารถเข้าใจได้ง่าย ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจยั ของ อรุณรุ่ง โยธสิงห์ และสาราญ กาจัดภัย (2559) ท่ีได้พัฒนาหลักสตู รฝึกอบรมตาม แนวคิดการเรียนรูแ้ บบผสมผสานเพื่อเสริมสรา้ งสมรรถนะดา้ นการประเมินท่ีเน้นผูเ้ รียนเป็นสาคัญของครูผู้สอน ระดับประถมศกึ ษา โดยหลกั สูตรฝกึ อบรมท่สี ร้างขนึ้ มี 11องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ท่ีมาและความสาคญั 2) แนวคิด พนื้ ฐาน 3) หลักการของหลกั สูตร 4) จุดมุง่ หมายของหลกั สตู ร 5) สมรรถนะทพี งึ ประสงค์ดา้ นการประเมินท่ีเน้น ผู้เรียนเป็นสาคญั 6) โครงสรา้ งหลักสตู ร 7) เนื้อหาสาระและประสบการณ์ 8) วิธีการฝึกอบรม 9) ส่ือและแหลง่ เรียนรู้ 10) การวดั และประเมินผลการอบรม และ 11) แนวทางการใชห้ ลักสตู ร และสอดคล้องกับ รุจริ า เรอื นเหมย และคณะ (2558) ที่ได้ศึกษาองค์ประกอบของแบบจาลองการฝึกอบรมทางไกลเพื่อพัฒนาสมรรถนะการสอน สาหรับครู ในถิ่นพ้ืนที่สูงและทุรกันดาร ชายแดนทิศตะวันตกของประเทศไทย องค์ประกอบของกรอบแนวคิด แบบจาลองการฝึกอบรมทางไกลเพอ่ื พัฒนาสมรรถนะการสอนสาหรบั ครูในถน่ิ พืน้ ที่สงู และทุรกันดารชายแดนทศิ ตะวันตกของประเทศไทย มี 6 องค์ประกอบ คอื 1) วัตถปุ ระสงคก์ ารอบรม 2) ผู้ดาเนนิ การฝึกอบรม 3) ผ้เู ข้ารบั การฝกึ อบรม 4) หลักสตู รหรอื แผนการฝึกอบรม 5) กระบวนการฝกึ อบรม และ 6) การวดั และประเมนิ ผล 2. ผลการทดลองใช้หลกั สูตรฝกึ อบรมสาหรับการฝกึ อบรมออนไลน์ ของศูนย์การเรียนรู้ไอซที ีชมุ ชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏมหาสารคาม ผลการปฏิบตั ใิ บงานของผูเ้ ข้าอบรมจานวน 23 คน ทาใบงานจานวน 4 ชุด พบว่า ผู้เข้าอบรมมีผลคะแนนการฝึกปฏิบัติโดยรวมร้อยละ 79.67 และใบงานทุกชุดมี คะแนนเฉลี่ยสูงกว่าเกณฑ์ท่ีกาหนดไว้ โดยมีค่าร้อยละของคะแนนอยู่ระหว่าง 76.67-81.33 และผู้เข้าอบรมมี คะแนนสอบหลงั อบรมของผู้เขา้ อบรมสงู กวา่ ก่อนอบรมอย่างมีนัยสาคญั ทางสถติ ิท่รี ะดบั .05 เหตุทเ่ี ป็นเชน่ น้อี าจ เน่ืองมาจาก ผ้วู ิจัยไดพ้ ัฒนาหลักสตู รฝกึ อบรมสาหรบั การฝกึ อบรมออนไลน์ให้มีความง่ายในการใชง้ านและใช้ส่ือ ดิจิทัลในการเรยี นรู้ ผูเ้ ขา้ อบรมสามารถเรยี นรไู้ ด้ทกุ เวลาตามท่ีตอ้ งการสง่ ผลให้ผอู้ บรมมคี ะแนนหลงั อบรมสงู กวา่ คะแนนก่อนอบรม และผู้เข้าอบรมมีความพึงพอใจของผู้เข้าอบรมผ่านระบบการฝึกอบรมออนไลน์ โดยรวมมี ความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สดุ ซ่ึงสอดคล้องกบั ปิยนันท์ ปานน่ิม (2559) ที่ได้พัฒนารูปแบบการเรยี นการ

136 | วารสารวิจยั และพฒั นา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถมั ภ์ สาขามนษุ ยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สอนบนเว็บแบบผสมผสานด้วยการเรียนการสอนแบบร่วมมือ หลังการเรียนการสอนด้วยรูปแบบท่ีพัฒนาข้ึน ผู้เรียนมีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนสูงกว่าก่อนการเรียนการสอนอย่างมีนัยสาคัญท่ีระดับ .05 และสอดคล้องกับ ยภุ า คาตะพล (2556) ทีไ่ ดพ้ ัฒนาระบบบริหารจดั การการฝึกอบรมออนไลน์ กรณศี กึ ษา คณะวิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏเพชรบรู ณ์ พบว่า ระบบบรหิ ารจัดการการฝกึ อบรมออนไลน์ ทผ่ี วู้ จิ ยั และคณะได้ พฒั นาขึน้ มีประสทิ ธิภาพดา้ นการทางานของ ระบบเฉลย่ี อยใู่ นระดบั ดี และในด้านลกั ษณะการออกแบบระบบมี ประสทิ ธิภาพเฉลย่ี อย่ใู นระดับดี เชน่ กัน ดังนน้ั ระบบบรหิ ารจดั การการฝึกอบรมออนไลน์ จึงสามารถสรุปผลการ ประเมินความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมอบรม และสามารถใช้เป็นช่องทางในการติดต่อส่ือสารระหว่างผู้ดาเนิน โครงการและผเู้ ข้ารว่ มอบรมไดเ้ ปน็ อยา่ งดี ขอ้ เสนอแนะ ข้อเสนอแนะจากการวจิ ยั จากการนาผลการวิจัยไปใช้ วิทยากรฝึกอบรมควรมีทักษะในการใช้เคร่ืองมือต่าง ๆ บนระบบการ ฝึกอบรมออนไลน์ เพื่อให้สมารถแก้ปัญหาที่อาจเกิดข้ึน และ ผู้เข้าอบรมควรมีทักษะพ้ืนฐานการใช้สื่ออุปกรณ์ เคร่ืองคอมพวิ เตอร์และอนิ เทอรเ์ นต็ เพ่อื ให้การอบรมบนระบบออนไลน์สาเร็จตามวัตถุประสงค์ ขอ้ เสนอแนะในการวจิ ัยครงั้ ต่อไป การวิจัยในคร้ังนี้ เป็นการพัฒนาหลักสูตรอบรมออนไลน์ของศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน ดังน้ันใน การวิจัยคร้ังตอ่ ไปควรมีการประยุกต์ใช้กับหน่วยงานอบรมอ่ืน กิตติกรรมประกาศ ขอขอบพระคุณผู้เช่ียวชาญด้านการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรม ด้านการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ ด้านการออกแบบและพัฒนาสื่อการเรียนรู้ออนไลน์ ด้านเน้ือหา และด้านการวัดและประเมินท่ีท่านได้ให้ คาแนะนาทีเ่ ป็นประโยชน์ในการวจิ ยั ในครง้ั น้ี ขอขอบคุณบุคลากรศูนย์การเรียนรู้ไปซีทีชุมชน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏ มหาสารคาม ท่ีให้ความร่วมมือ ช่วยเหลือในการพัฒนาหลักสูตรอบรมออนไลน์ และขอบคุณผู้เข้าอบรมท่ีเป็น กลมุ่ ตัวอยา่ งในการทดลองใชห้ ลักสูตรออบรมออนไลน์ ขอขอบคุณสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคามสาหรับทุนอุดหนุนในการทา วจิ ยั ในคร้ังนี้ เอกสารอา้ งอิง ปิยนนั ท์ ปานนมิ่ . (2559). การพัฒนารปู แบบการเรียนการสอนบนเว็บแบบผสมผสานดว้ ยการเรียนการสอน แบบรว่ มมอื วารสารวิจยั และพัฒนาวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถัมภ,์ สาขาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลย.ี ปที ่ี 11 ฉบบั ที่ 2 (เดือนพฤษภาคม – เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2559) . ยุภา คาตะพล. (2556). ระบบบรหิ ารจดั การการฝกึ อบรมออนไลน์ กรณีศึกษา คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวิทยาลยั ราชภฏั เพชรบรู ณ.์ เพชรบูรณ:์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เพชรบูรณ.์ รจุ ิรา เรือนเหมย และคณะ. (2558). การศกึ ษาองคป์ ระกอบของแบบจา ลองการฝึกอบรมทางไกลเพอ่ื พฒั นา สมรรถนะการสอนสาหรับครูในถ่ินพ้ืนท่สี ูงและทุรกันดาร ชายแดนทิศตะวนั ตกของประเทศไทย วารสารศึกษาศาสตรม์ หาวิยาลัยมหาสารคาม, ปที ่ี 9 ฉบบั พเิ ศษ เมษายน พ.ศ. 2558

ปีท่ี 13 ฉบบั ท่ี 1 (มกราคม – เมษายน 2561) กาญจนา ดงสงครามและวรปภา อารรี าษฎร์ | 137 อรุณรุง่ โยธสงิ ห์ และสาราญ กาจดั ภยั . (2559). การพฒั นาหลกั สตู รฝึกอบรมตามแนวคิดการเรยี นรแู้ บบ ผสมผสานเพอ่ื เสริมสรา้ งสมรรถนะ ดา้ นการประเมนิ ทเี่ น้นผเู้ รยี นเปน็ สาคญั ของครผู ู้สอนระดับ ประถมศกึ ษา. วารสารศลิ ปากรศกึ ษาศาสตรว์ ิจัย, ปที ่ี 8 ฉบบั ที่ 2 (กรกฎาคม – ธนั วาคม 2559). Best, John W. (1997). Research in Education. .ed., Englewood Cliffs, New Jersey. Prentice – Hell, lnc.