45 รูปท่ี 19 เป็ดไข่บางปะกง พฒั นาพนั ธุ์โดย สานกั พฒั นาพนั ธุ์สัตว์ กรมปศุสตั ว์ ที่มา : http://breeding.dld.go.th/th/index.php/2015-07-04-09-39-04/2015-07-04-09-45-02/2015-07-04-09-46- 26/2015-07-04-10-41-35/72-bang-pa-kong-egg-duck เป็ดบางปะกงเป็นพนั ธ์ุของเป็ดไข่ที่กรมปศุสัตว์พฒั นามาจากเป็ดพนั ธ์ุกากีแคมป์ เบลล์ (Khaki Campbell) นาเข้ามาจากประเทศอังกฤษ ซ่ึงให้ผลผลิตไข่ฟองใหญ่และไข่ดกมากไม่น้อยกว่า 290-300 ฟอง/ตวั / ปี และเป็ดไข่พันธ์ุปากนา้ ซึ่งเป็นเป็ดไข่พืน้ เมืองท่ีทนทานต่อโรคในเขตร้ อนชื้น ใช้เป็นพ่อแม่พันธ์ุผลิตเป็ดไข่ ลกู ผสม และผสมเพ่ิมระดับสายเลือด Upgrading สร้างเป็ดบางปะกงให้เป็นพนั ธ์ุแท้ ขึน้ ทะเบยี นพันธ์ุสัตว์กรม ปศสุ ัตว์ วิจัยและพัฒนาพนั ธ์ุที่สถานวี ิจัยทดสอบพันธ์ุสัตว์บางปะกง อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา ปัจจุบันสานัก พัฒนาพันธ์ุสัตว์ มฐี านการผลิตลกู เป็ดจานวน 4 แห่ง ดังนี้ ศูนย์วิจัยและพฒั นาสัตว์ปี ก ศูนย์วิจัยและบารุงพันธ์ุ สัตว์สุราษฎร์ธานี ศูนย์วิจัยและบารุงพันธ์ุสัตว์นครสวรรค์ ศูนย์วิจัยและบารุงพันธ์ุสัตว์จันบรุ ี การพจิ ารณาทรัพย์สินทางปัญญา ตระหนกั ถึงลกั ษณะพิเศษของทรัพยากรพนั ธุกรรมพชื และสัตวเ์ พื่ออาหารและการเกษตร และความ ตอ้ งการแกป้ ัญหาท่ีโดดเด่นเพื่อการอนุรักษแ์ ละการใชอ้ ยา่ งยงั่ ยนื และการแบ่งปันผลประโยชน์ที่เป็ นธรรมและ เทา่ เทียมกนั สนธิสญั ญาระหวา่ งประเทศวา่ ดว้ ยทรัพยากรพนั ธุกรรมพืชเพอ่ื อาหารและการเกษตร (ITPGRFA) รวมถึงระบบพหุภาคีสาหรับ ABS ระบบพหุภาคีของ ITPGRFA ตอบสนองการพ่ึงพาซ่ึงกนั และกนั ของประเทศ ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั ทรัพยากรพนั ธุกรรมเพื่ออาหารและการเกษตร และความตอ้ งการท่ีจะอานวยความสะดวกในการ
46 กระจายของทรัพยากรเหล่าน้ีเพอ่ื การวจิ ยั ทางการเกษตรและกิจกรรมการผสมพนั ธุ์ มนั เป็นแหล่งรวมของ ทรัพยากรพนั ธุกรรมพืชและสตั วท์ ่ีสาคญั ท่ีสุด สาหรับความมน่ั คงและความปลอดภยั ทางอาหาร ซ่ึงมีการ แบง่ ปันและจดั การร่วมกนั โดยประเทศที่เป็นไปตามสนธิสัญญาน้ี รวมท้งั ความร่วมมือระดบั พหุภาคีอื่นๆ หน่ึง ในองคป์ ระกอบสาคญั ของระบบพหุภาคีคือ การกาจดั ข้นั ตอนที่ซบั ซอ้ น และการเจรจาตอ่ รองในสญั ญาท่ี เฉพาะเจาะจงสาหรับการเขา้ ถึงทรัพยากรพนั ธุกรรมพชื และสตั วเ์ พ่ืออาหารและการเกษตร ในกรณีของพืชผรู้ ับที่ ตอ้ งการรับตวั อยา่ งการเพาะปลูก ที่กาหนดจากการรวบรวมของธนาคารเช้ือพนั ธุ์ สามารถทาไดต้ ามเง่ือนไขของ ขอ้ ตกลงการโอนยา้ ยวสั ดุมาตรฐาน (the Standard Material Transfer Agreement, SMTA) SMTA เป็นรูปแบบบงั คบั สาหรับบุคคลที่ตอ้ งการจดั หา และรับวสั ดุภายใตร้ ะบบพหุภาคี เป็นสัญญา มาตรฐานเจรจาและตกลงในระดบั สากล SMTA กาหนดเงื่อนไขสาหรับการเขา้ ถึง และรวมถึงบทบญั ญตั ิ เก่ียวกบั การแบง่ ปันผลประโยชนก์ ารระงบั ขอ้ พพิ าทและทรัพยส์ ินทางปัญญา โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ มาตรา 6.2 จากดั ผรู้ ับทรัพยากรพนั ธุกรรมผา่ นระบบพหุภาคี จากการอา้ งสิทธ์ิในทรัพยส์ ินทางปัญญาใดๆ ที่จะ จากดั เสรีภาพของ ผอู้ ่ืนในการรับตวั อยา่ งของวสั ดุเดียวกนั ผา่ น SMTA ในรูปแบบท่ีไดร้ ับ ผรู้ ับสามารถรับสิทธ์ิทรัพยส์ ินทางปัญญา จากสญั ญาซ้ือขายล่วงหนา้ ที่มีการแกไ้ ข อยา่ งไรกต็ ามตาม มาตรา 6.7 ของ SMTA หากสิทธิทรัพยส์ ินทางปัญญา ดงั กล่าวส่งผลใหม้ ีการจาหน่ายผลิตภณั ฑท์ ่ีผอู้ ่ืนไม่สามารถ นาไปใชไ้ ดอ้ ีก การวจิ ยั และปรับปรุงพนั ธุ์ ผรู้ ับผกู พนั ที่จะแบง่ ปันผลประโยชน์ คาวา่ พร้อมใชง้ านโดยไมม่ ีขอ้ จากดั ท่ี ใชใ้ นมาตรา 6.7 ของ SMTA หมายถึงการยกเวน้ ขอ้ จากดั ของลกั ษณะทางกฎหมายสญั ญาหรือเทคโนโลยี ส่วน คาสั่ง SMTA บางส่วนท่ีเก่ียวขอ้ งกบั ทรัพยส์ ินทางปัญญา นอกเหนือจากพืชและอาหารสัตวเ์ หล่าน้นั ที่รวมอยใู่ นระบบพหุภาคี ทรัพยากรพนั ธุกรรมพชื เพ่อื อาหาร และการเกษตรยงั ตกอยใู่ นพธิ ีสารนาโกยา่ และกฎหมายและระเบียบปฏิบตั ิในระดบั ชาติ ในปัจจุบนั มีกฎ แห่งชาติเพยี งไมก่ ่ีขอ้ ที่ยกเวน้ หรือสร้างระบบแยกตา่ งหากสาหรับภาคเกษตรกรรม ท่ีกล่าววา่ ขอ้ ตกลงการถ่าย โอนวสั ดุที่ใชใ้ นการเขา้ ถึงทรัพยากรพนั ธุกรรม จากการเก็บรวบรวมแหล่งกาเนิดอดีต อาจไดร้ ับการยอมรับวา่ เป็นขอ้ ตกลงท่ีตกลงร่วมกนั ตามกฎสากลการแบง่ ปันเช้ือพนั ธุกรรม และวสั ดุอ่ืน ๆ เกิดข้ึนภายใตข้ อ้ ตกลงการถ่ายโอนวสั ดุ ช่วยให้ องคก์ รสามารถแบ่งปันวสั ดุชีวภาพ เช่น เมลด็ พืช เซลล์ หรือ เช้ือพนั ธุกรรม เพื่อประเมินหรือพฒั นาต่อไปใน ขณะเดียวกนั กย็ อมรับเง่ือนไขการใชว้ สั ดุ และขอ้ มูลและทรัพยส์ ินทางปัญญาใดๆ ที่เกี่ยวขอ้ ง อยา่ งไรก็ตาม ขอ้ ตกลงการถ่ายโอนวสั ดุส่วนใหญ่ ไมไ่ ดก้ ล่าวถึงสิทธ์ิของผใู้ หบ้ ริการด้งั เดิมของทรัพยากรพนั ธุกรรม ไปยงั การ รวบรวมในอดีต
47 มีตน้ แบบที่แตกตา่ งกนั สาหรับขอ้ ตกลงการโอนวสั ดุและอาจใช้ ขอ้ ตกลงการถ่ายโอนวสั ดุส่วนใหญ่ รวมถึงบทบญั ญตั ิทรัพยส์ ินทางปัญญา เช่น ขอ้ ตกลงการถ่ายโอนวสั ดุบางฉบบั มีบทบญั ญตั ิที่ป้องกนั การจด สิทธิบตั รของวสั ดุท่ีโอน หรือของผลิตภณั ฑท์ ่ีไดม้ าบางชนิด ขอ้ ตกลงการถ่ายโอนวสั ดุอ่ืนๆ จดั สรรความเป็น เจา้ ของเหนือสิทธ์ิทรัพยส์ ินทางปัญญา ที่อาจเกิดข้ึน เช่น สิทธิบตั ร และ พารามิเตอร์สาหรับการแบ่งปัน ผลประโยชน์ แต่คนอ่ืนๆ ก็ปล่อยใหป้ ัญหาเหล่าน้ีเป็นจริง มีการเจรจาต่อรองหากมีการสร้างผลลพั ธ์ การวจิ ยั และพฒั นาที่น่าสนใจหรือผลิตภณั ฑเ์ ชิงพาณิชยท์ ี่มี ศกั ยภาพ อยา่ งไรก็ตามโปรดทราบวา่ การเลื่อนขอ้ ตกลงในการจดั สรรสิทธิดงั กล่าว อาจส่งผลใหข้ อ้ ตกลงไม่ แม่นยาเพยี งพอ เพื่อใหส้ ามารถบงั คบั ใชไ้ ดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ 4.เคร่ืองสาอางและของใช้ ส่ วนตวั เครื่องสาอางและผลิตภณั ฑด์ ูแลส่วนบุคคล หมายถึงผลิตภณั ฑท์ ี่มีวตั ถุประสงค์ เพ่ือนาไปใชก้ บั ร่างกาย มนุษย์ เพื่อการทาความสะอาด หรือเพื่อจุดประสงคด์ า้ นความงาม สิ่งที่รวมอยใู่ นคาจากดั ความน้ี คือมอยเจอร์ไร เซอร์ น้าหอม น้ามนั ขดั เลบ็ มือ และน้าหอมดบั กล่ิน ส่วนผสมจากธรรมชาติยงั คงเป็ นเพียงเศษเส้ียวของส่วนผสม นบั พนั ที่มีอยสู่ าหรับผลิตภณั ฑด์ งั กล่าว แตร่ ายงานบางฉบบั ระบุวา่ มีการใชส้ ารเหล่าน้ีมากข้ึนเร่ือย ๆ ตอบสนอง ตอ่ ความสนใจของผบู้ ริโภคที่เพิ่มข้ึน ในดา้ นสุขภาพ และความเป็นอยู่ และความยงั่ ยนื รูปที่ 20 เคร่ืองสาอางจาก ผกั เบ้ียใหญ่ ภูมิปัญญาไทย ที่มา : https://www.prachachat.net/spinoff/health/news-101084
48 ผกั เบยี้ ใหญ่ ภาษาอังกฤษ คือ โพสเลน (Purslane) มชี ่ือวิทยาศาสตร์ว่า Portulaca oleracea Linn. ชื่อ สามญั คือ Pigweed Purslane จัดอย่ใู นวงศ์ PORTULACACEAE ถือเป็นพืชตระกูลเดยี วกบั คุณนายต่ืนสาย พบได้ ทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย และยงั มชี ื่อเรียกอีกหลายช่ือตามแต่ละพืน้ ท่ี เช่น ผกั เบีย้ ดอกเหลือง ผกั ตาโค้ง ผกั อีหลู ตะก้ง แดงสวรรค์ เป็ นต้น คนนิยมนายอดอ่อนและใบอ่อนของผกั เบีย้ ใหญ่มาทานเป็ นผกั สด ต้ม ลวก หรือทาเป็นผกั สลดั ใส่ในไข่ เจียว บ้างกจ็ ิม้ กับนา้ พริก ทานา้ บดู ู หรือทาแกงส้ม เพราะมรี สชาติออกเปรี้ยว ผกั เบีย้ ใหญ่มคี ุณสมบัติในการป้องกนั แสง และยงั ทาให้ใบหน้าผดุ ผ่อง ชุ่มชื้น รวมทั้งแก้แพ้ ทาให้ กล้ามเนือ้ ผ่อนคลาย หน้าเต่งตึงไม่ต้องฉีดโบทอ็ กซ์ พ่วงด้วยสารต้านอนุมลู อิสระ ดงั น้ันในต่างประเทศจึงนาสาร สกดั จากผกั เบยี้ ไปผสมในเครื่องสาอางสาหรับผิวที่แพ้ง่าย บอบบาง เพราะมคี วามปลอดภัยมากกว่า รูปที่ 21 เคร่ืองสาอางนมแพะ ภูมิปัญญาไทยจากทรัพยากรพนั ธุกรรมสัตว์ ท่ีมา : https://www.posttoday.com/economy/sme/481443 แนวทางและแนวโน้มในการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรพนั ธุกรรม นวตั กรรมที่มีส่วนผสมจากธรรมชาติเป็นแนวโนม้ สาคญั ในเคร่ืองสาอาง ในภาคท่ีโดดเด่นดว้ ยวงจร ชีวติ ผลิตภณั ฑส์ ้ัน บริษทั อยภู่ ายใตแ้ รงกดดนั ในการสร้างความแตกตา่ งของผลิตภณั ฑอ์ ยา่ งตอ่ เนื่องดึงดูดลูกคา้ ใหม่และไดเ้ ปรียบทางการตลาด อยา่ งไรก็ตามการใชง้ านที่เพิ่มข้ึนของส่วนผสมจากธรรมชาติ ไม่ไดเ้ ชื่อมโยง กบั คุณสมบตั ิหรือกิจกรรมทางชีวภาพเสมอไป แต่เช่ือมโยงกบั ภาพลกั ษณ์และเรื่องราว เช่น น้ามนั จากสมุนไพร จากผลิตภณั ฑส์ ัตว์ผลไมใ้ นทอ้ งถ่ิน ถว่ั หรือธญั พชื มกั จะไม่เช่ือมโยงโดยตรงกบั วตั ถุประสงคข์ องผลิตภณั ฑ์ เช่น การทาความสะอาดหรือใหค้ วามชุ่มช้ืน แตม่ ีการเนน้ เนื่องจากการดึงดูดการตลาดของแหล่งกาเนิดหรือใชใ้ น พิธีกรรมความงามแบบด้งั เดิม การลงทุนและวธิ ีการวจิ ยั และพฒั นาน้นั แตกต่างกนั อยา่ งมากในภาคเคร่ืองสาอาง
49 บริษทั บางแห่งประมวลผลวตั ถุดิบนอ้ ยที่สุด เพ่ือผลิตผลิตภณั ฑง์ ่าย ๆ สาหรับขายในทอ้ งถิ่นหรือโรงงานแปรรูป เป็นสารสกดั ที่รู้จกั กนั ดี หรือน้ามนั หอมระเหย อ่ืนๆ โดยเฉพาะหอ้ งปฏิบตั ิการพิเศษ และแบรนดข์ า้ มชาติ ดาเนินการวจิ ยั ข้นั สูงเก่ียวกบั ส่วนผสมใหม่ ซ่ึงอาจเก่ียวขอ้ งกบั การคดั กรองสารสกดั สารออกฤทธ์ิและการ ทดสอบความปลอดภยั คุณภาพหรือประสิทธิผล นวตั กรรมล่าสุดรวมถึงส่วนผสมที่ใชง้ านสาหรับการดูแลผวิ ท่ี พฒั นาบนพ้นื ฐานของพชื ประเพณี อายรุ เวท และสารสกดั ท่ีนามาจากเซลลส์ าหร่ายท่ีปลูกในหอ้ งปฏิบตั ิการ บริษทั เครื่องสาอางมกั มองหาแหล่งวตั ถุดิบจากธรรมชาติ ไมว่ า่ จะเป็นการวจิ ยั การพฒั นาหรือการคา้ จากการ จดั ต้งั ซพั พลายเชนที่เช่ือถือได้ ซ่ึงส่วนใหญไ่ ดร้ ับการปลูกฝัง การสะสมในป่ ายงั คงดาเนินต่อไปเมื่อมีความสนใจ เฉพาะ หรืออุปสงคท์ ่ีเก่ียวขอ้ งกบั คุณภาพท่ีดีข้ึน ออกสู่ตลาดหรือใชใ้ นปริมาณนอ้ ย ภูมิปัญญาทอ้ งถ่ินอาจถูก นามาใชใ้ นการวจิ ยั และพฒั นา แตส่ ่วนใหญ่เป็นส่วนหน่ึงของการศึกษา วรรณกรรมท่ีกวา้ งขวางมากกวา่ ผา่ นการ ตรวจสอบภาคสนาม การพจิ ารณาทรัพย์สินทางปัญญา ประวตั ิศาสตร์ทรัพยส์ ินทางปัญญา ภายในอุตสาหกรรมเครื่องสาอางและการดูแลส่วนบุคคล และ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ในรสชาติและกลิ่นหอม ไดร้ ับการปกป้องโดยการรักษาสูตรความลบั และความลบั ทางการคา้ ยงั คงเป็นวธิ ีที่แพร่หลายที่สุดในการปกป้องสินทรัพยไ์ ม่มีตวั ตน ที่ผลิตผา่ นนวตั กรรมแบบวนั ต่อวนั อาจเกิดข้ึน ไดเ้ น่ืองจากสหรัฐอเมริกา สหภาพยโุ รป และประเทศอื่น ๆ มีขอ้ ยกเวน้ บางประการเก่ียวกบั กฎท่ีโดยทว่ั ไปแลว้ ตอ้ งใชเ้ คร่ืองสาอาง และผลิตภณั ฑด์ ูแลส่วนบุคคล รวมถึงรายการส่วนผสมท้งั หมด เช่น ในสหรัฐอเมริกา ส่วนผสมของน้าหอมและกล่ิน ไม่จาเป็นตอ้ งแสดงเป็นรายละเอียดบนฉลากเคร่ืองสาอาง เพราะเป็ นส่วนผสมท่ี มกั จะเป็น ความลบั ทางการคา้ อาจถูกระบุวา่ เป็นเพียงแค่ น้าหอม หรือ รสชาติ เท่าน้นั ในทานองเดียวกนั ใน ส่วนผสมน้าหอมของสหภาพยโุ รปมีขอ้ ยกเวน้ บางประการสามารถระบุวา่ เป็ น น้าหอม เหตุผลสาหรับขอ้ ยกเวน้ เหล่าน้ีคือสูตรของน้าหอมและรสชาติเป็นส่วนผสมท่ีซบั ซอ้ นของส่วนผสมทางเคมี ตามธรรมชาติและท่ีมนุษย์ สร้างข้ึน และเป็นส่วนประกอบของเครื่องสาอางที่ถือวา่ เป็น ความลบั ทางการคา้ เนื่องจากเครื่องสาอางและบริษทั ดา้ นการดูแลส่วนตวั มีความสาคญั อยา่ งยงิ่ ต่อการรักษาความลบั และ ความลบั ทางการคา้ การเจรจาต่อรองเงื่อนไขท่ีตกลงร่วมกนั อาจจาเป็นตอ้ งมีขอ้ กาหนดความลบั ท่ีเขม้ งวด โดยเฉพาะ หรือขอ้ ตกลงการไม่เปิ ดเผยขอ้ มูลแบบขนาน บทบญั ญตั ิท่ีไม่เปิ ดเผยที่ใชใ้ นสญั ญาความร่วมมือใน ภาคเคร่ืองสาอาง อยา่ งไรกต็ ามในช่วงหลายทศวรรษท่ีผา่ นมา บริษทั ตา่ ง ๆ พยายามท่ีจะปกป้องสิ่งประดิษฐผ์ า่ น สิทธิบตั รมากข้ึน การศึกษาแสดงใหเ้ ห็นถึงกิจกรรมการจดสิทธิบตั รที่เพมิ่ ข้ึน ในช่วง 20 ปี ท่ีผา่ นมา 66 กิจกรรม มีความเขม้ ขน้ ในเคร่ืองสาอาง โดยเฉพาะผลิตภณั ฑ์ดูแลผิวและเส้นผม แตก่ ารจดสิทธิบตั รท่ีเช่ือมโยงกบั น้าหอม ถือเป็นพ้ืนท่ีเกิดใหม่ สดั ส่วนที่สูงของกิจกรรมสิทธิบตั รสาหรับเครื่องสาอาง เกี่ยวขอ้ งกบั ส่วนผสมและสารสกดั
50 จากแหล่งกาเนิดตามธรรมชาติ ส่วนผสมและสารสกดั จากแหล่งธรรมชาติท้งั หมดคิดเป็น 49 เปอร์เซ็นตข์ อง กิจกรรมสิทธิบตั รท้งั หมด ในอุตสาหกรรมการดูแลส่วนบุคคลระหวา่ งปี 2533-2552 ในช่วงเวลาน้นั ส่วนผสม และสารสกดั จากพืช นบั เป็นกิจกรรมสิทธิบตั รประมาณ 34% อยา่ งไรก็ตามในภาคอ่ืน ๆ ดูเหมือนวา่ จะมีการใช้ กลยทุ ธ์การจดสิทธิบตั รการป้องกนั ที่เพิม่ ข้ึน ในภาคเครื่องสาอางและน้าหอม กล่าวอีกนยั หน่ึงสิทธิบตั รมากข้ึน เรื่อยๆ น้นั ไมไ่ ดต้ อ้ งการการแสวงหาผลประโยชน์ แต่ตอ้ งการรักษาตาแหน่งการแข่งขนั และป้องกนั การวิจยั และ พฒั นาเพิม่ เติม เก่ียวกบั สูตรหรือกระบวนการเฉพาะ แมว้ า่ กิจกรรมสิทธิบตั รในภาคเครื่องสาอาง ยงั คงมีขนาด เล็กกวา่ มากในอุตสาหกรรม เช่น ยา และเทคโนโลยชี ีวภาพอุตสาหกรรม แตค่ าดวา่ จะเพม่ิ ข้ึนต่อไปตามส่วนต่อ ประสาน ที่เพิ่มข้ึนระหวา่ งภาคตา่ งๆ และการใชเ้ ทคโนโลยใี หม่ เช่น การใชน้ าโนเทคโนโลยใี นเครื่องสาอาง ไม่ใช่เร่ืองใหม่ อนุภาคระดบั นาโนของไทเทเนียมไดออกไซด์ และซิงคอ์ อกไซด์ ถูกนามาใชใ้ นครีมกนั แดดเป็น เวลาหลายปี แตจ่ ากการสารวจ แสดงใหเ้ ห็นวา่ ผผู้ ลิตเครื่องสาอางรายใหญ่เกือบท้งั หมด ใชเ้ ทคโนโลยนี ้ีใน ผลิตภณั ฑอ์ ื่นๆ ดว้ ย แนวโนม้ ในการวจิ ยั ข้นั สูงเกี่ยวกบั เคร่ืองสาอางก็ช้ีไปท่ี การใชเ้ ทคโนโลยชี ีวภาพท่ีเพิ่มข้ึน ส่วนผสมท่ีไดม้ าในบริบทน้ี ประเด็นที่เชื่อมโยงกบั สิทธิบตั ร การอนุญาต และคา่ ลิขสิทธ์ิจะมีความ เก่ียวขอ้ งมากข้ึนในการเจรจาเงื่อนไขที่ตกลงร่วมกนั ซ่ึงเกี่ยวขอ้ งกบั ภาคเครื่องสาอางและการดูแลส่วนตวั อาหารและเคร่ืองด่ืม พชื และสตั วเ์ ป็นพ้นื ฐานของแหล่งอาหารของโลก แต่การใชป้ ระโยชนจ์ ากทรัพยากร พนั ธุกรรมภายในภาคอาหารและเครื่องด่ืมน้นั มีจากดั มากข้ึน กิจกรรมมากมายที่เกี่ยวขอ้ งกบั การจดั หาการ บริโภค และการจดั เล้ียง ผลิตภณั ฑอ์ าหาร และเคร่ืองดื่ม เช่น การคา้ วตั ถุดิบ และการแปรรูปผลิตภณั ฑส์ ดเป็น กระป๋ องและบรรจุภณั ฑส์ ินคา้ ไมเ่ ก่ียวขอ้ งกบั การวิจยั และพฒั นา นอกจากน้ีภาคอาหารและเคร่ืองดื่มยงั ตอ้ ง พ่งึ พาสินคา้ โภคภณั ฑ์อยา่ งมาก เช่น น้ามนั ปาลม์ ขา้ วสาลี หรือกาแฟ และผลิตภณั ฑใ์ หมส่ ่วนใหญ่ เก่ียวขอ้ งกบั การปรับปรุงกระบวนการ หรือการเปล่ียนแปลงส่วนผสมท่ีรู้จกั กนั เลก็ นอ้ ย เพื่อวตั ถุประสงคท์ างการตลาด อยา่ งไรก็ตาม การวิจยั และพฒั นามีความสาคญั ในส่วนยอ่ ย ที่มุง่ เนน้ ไปที่ส่วนผสมพเิ ศษเช่นอาหารเพื่อสุขภาพ (อาหารที่มีผลดีต่อสุขภาพนอกเหนือจากโภชนาการพ้นื ฐาน) และ nutraceuticals (สารออกฤทธ์ิทางชีวภาพท่ีพบ ในอาหารเช่นเดียวกบั ผลิตภณั ฑเ์ สริมอาหารและผลิตภณั ฑส์ มุนไพร) ส่วนท่ีน่าสนใจเพิม่ ข้ึนเป็ นส่วนหน่ึง เนื่องจากความตอ้ งการของตลาด ผบู้ ริโภคเรียกร้องใหอ้ าหาร และเครื่องดื่มเพ่ือสุขภาพยงั คงเติบโต ผลิตภณั ฑท์ ี่ มีความหลากหลายทางชีวภาพ มกั ใชเ้ พื่อความแปลกใหม่และคุณค่าทางการตลาด นอกจากน้ีเทคโนโลยใี หม่ยงั อานวยความสะดวกในการสร้างสรรคน์ วตั กรรม รวมถึงกระบวนการผลิตที่ใชเ้ ทคโนโลยเี มมเบรน เทคโนโลยี ของเหลว ที่มีความสาคญั ยงิ่ เทคโนโลยกี ารบรรจุ และเทคนิคการเก็บรักษาความร้อนแบบใหม่ ตลาดส่วนผสม อาหารพิเศษ มีมูลคา่ 66.4 พนั ลา้ นเหรียญสหรัฐในปี 2557 และคาดวา่ จะเติบโต 5.5 เปอร์เซ็นตต์ ่อปี จากปี 2558 ถึงปี 2563
51 รูปที่ 22 ชาสมุนไพร ท่ีมา : https://www.sanook.com/women/11036/ ชาสมนุ ไพรท่ีดีต่อสุขภาพ 5 ชนิด ชาเปปเปอร์ มินต์ เพยี งแค่กล่ินหอม ๆ เยน็ ช่ืนใจของชามินต์ กช็ ่วยลดความเครียดจากการทางานได้แล้ว ขณะเดียวกันมนั ช่วยบรรเทาอาการปวดศีรษะ ทาให้นอนหลบั ง่าย แถมยังทาให้ระบบขบั ถ่ายทางานอย่างปกติ เนื่องจากมินต์มี ส่วนช่วยให้ไขมนั ในระบบย่อยอาหารสลายตัว ป้องกันไม่ให้เกิดแก๊สในทางเดินอาหาร และด้วยความที่มนั ดีต่อ กระเพาะของเรา มนั จึงเหมาะสาหรับคนท่ีเมารถเมาเรือ นอกจากนี้ มนั มฤี ทธ์ิต้านแบคทีเรียอ่อน ๆ จึงช่วยระงับ กลิ่นปากได้เป็ นอย่างดีอีกด้วย ชาตะไคร้ เราใช้ตะไคร้ในการทากบั ข้าวมานานแล้ว และชาตะไคร้ นนั้ กเ็ ป็นหนึ่งในตารับโบราณ ท่ีใช้รักษาอาการ แน่นหน้าอก ไอ หรือหวัด หากเหยาะพริกไทยลงไปสักนิด อาจช่วยลดอาการปวดท้องประจาเดือนและ คล่ืนเหียน แถมเคยมกี ารศึกษาชีว้ ่าการด่ืมชาตะไคร้ทุกวัน จะช่วยรักษาผิวหนงั ให้ปราศจากสิวด้วย แต่มขี ้อควร ระวงั คือ ห้ามด่ืมในระหว่างตั้งครรภ์เดด็ ขาด และไม่ควรด่ืมติดต่อกนั เป็ นเวลานาน ชาโสม ไม่ว่าจะเป็นโสมเอเชียหรือโสมอเมริกาต่างกม็ สี ารอาหารมากมาย ได้แก่ ฟลาโวนอยด์ และวิตามินบี ชนิดต่าง ๆ ซึ่งทาง University of Maryland Medical Center ชีว้ ่าโสมเป็ นสมนุ ไพรท่ีเช่ือกนั ว่า จะช่วยให้เราสู้กบั
52 ความเครียดทั้งทางร่างกายและจิตใจ ช่วยลดระดับนา้ ตาลในเลือด จึงเหมาะกบั ผ้ปู ่ วยโรคเบาหวานประเภทสอง เพิ่มเซลล์ภมู ิคุ้มกันลดคอเลสเตอรอลเลว (LDL) และสาร Ginsenosides ซึ่งพบในโสมนนั้ ยงั มคี ุณสมบัติ ช่วย ชะลอการเติบโตของเซลล์มะเร็งด้วย ชาผลกหุ ลาบ หลายคนอาจจะรู้จักผลกหุ ลาบในชื่อของโรสฮิป ซึ่งมกั จะใช้เป็นนา้ มนั หอมระเหย แต่ชาผลกหุ ลาบกม็ ี สรรพคุณดี ๆ มากมาย เร่ิมตงั้ แต่อุดมไปด้วยสารต้านอนมุ ลู อิสระอย่างวิตามินซี ซ่ึงสาคัญต่อการสมานแผล เสริมสร้างกระดกู ท่ีแขง็ แรงและเซลล์ภูมิคุ้มกัน ด้วยเหตุเดยี วกนั นี้ มนั จึงช่วยลดอาการข้ออักเสบด้วย ท้ายสุดนี้ การศึกษาที่ตพี ิมพ์ในวารสาร Planta Medica ในปี 1992 ยงั ชีว้ ่าชาผลกุหลาบอาจช่วยป้องกันน่ิวในไตได้ แม้ว่าจะ ไม่ได้มฤี ทธ์ิขบั ปัสสาวะกต็ าม ชาใบหม่อน มอี ีกชื่อเก๋ ๆ ว่า ชามลั เบอร์ ร่ี ชาใบหม่อนกเ็ ป็นที่รู้จักกว้างขวาง ในฐานะเครื่องด่ืมบารุงสุขภาพจากญป่ี ่ ุน ท่ีอาจจะช่วยป้องกันโรคเบาหวานได้ เนื่องจากเชื่อกนั ว่ามนั สามารถลดการดดู ซึมนา้ ตาล โดยใบหม่อนน้นั มที ้ัง แมกนเี ซียม ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม และแคลเซียม จึงช่วยบารุงร่างกายเราได้ในแง่ของกระดูก ผมเลบ็ แถมยงั มี สารต้านอนุมลู อิสระ ที่เป็นกุญแจสาคัญให้ระบบภูมิคุ้มกันแขง็ แรงขึน้ อีกด้วย แนวทางและแนวโน้มในการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรพนั ธุกรรม กา้ วของการวจิ ยั และพฒั นาในส่วนผสมพิเศษน้นั รวดเร็วเน่ืองจากสุขภาพยงั คงเป็นหน่ึงในตวั ขบั เคล่ือนนวตั กรรมหลกั เช่น จานวนการเปิ ดตวั ผลิตภณั ฑอ์ าหารที่มี superfruits ท่ีเลือกเป็นสองเทา่ ระหวา่ งปี 2551 และ 2555 superfruits เหล่าน้ีมีช่ือที่รู้จกั กนั ดี เช่น แบล็กเบอร์รี่ และ องุ่น รวมถึงสิ่งที่เรียกวา่ ผลไมป้ ่ า แปลก ใหม่ เช่น ตะขบ หมากเมา่ มะขามป้อม ตะลิงปลิง มะดนั การอธิบายส่วนผสมพเิ ศษ สาหรับอาหารและเคร่ืองด่ืม ใหม่ มกั เกี่ยวขอ้ งกบั การวจิ ยั และพฒั นา นกั วทิ ยาศาสตร์และบริษทั ต่างๆ มองไปที่องคป์ ระกอบทางเคมีของพชื หรือแหล่งพนั ธุกรรมอื่นๆ เพอ่ื เรียนรู้วา่ องคป์ ระกอบของตน มีประโยชน์ต่อสุขภาพของมนุษยอ์ ยา่ งไร ท้งั แบบ เดี่ยวและแบบรวมกนั เช่น ตะขบ มีสารอาหารมากมาย รวมถึง วติ ามิน แร่ธาตุ ฟลาโวนอยด์ กรดอะมิโน โปรตีน และเส้นใยซ่ึงถือวา่ เป็นแหล่งพืชวติ ามินซีท่ีทรงพลงั มีการประเมินผลไมแ้ ละพชื อื่น สาหรับคุณสมบตั ิเพิ่มเติมที่ อาจอนุญาตใหใ้ ชใ้ นผลิตภณั ฑเ์ สริมอาหาร หรือผลิตภณั ฑอ์ ่ืน ๆ นอกจากน้ียงั มีแนวโนม้ ท่ีจะประเมินความ ปลอดภยั และความเป็นพิษตามที่กฎหมายกาหนด
53 ภูมิปัญญาทอ้ งถิ่นมกั ช้ีใหน้ กั วจิ ยั เห็นถึง ส่วนผสมที่น่าสนใจสาหรับอาหารและเคร่ืองดื่ม นอกจากน้ีอาจ ใชภ้ ูมิปัญญาทอ้ งถ่ิน เพื่ออานวยความสะดวกในการประเมินความปลอดภยั และประสิทธิภาพท่ีจาเป็นสาหรับ ส่วนผสม เช่นภายใตก้ ฎขอ้ บงั คบั ใหม่ เกี่ยวกบั อาหารท่ีออกใหมใ่ นสหภาพยโุ รปในปี 2558 หากส่วนผสมอาหาร ใหม่ ท่ีเสนอเป็นแบบด้งั เดิม และสามารถแสดงใหเ้ ห็นวา่ ปลอดภยั ในอดีต ไมน่ ่าจะตอ้ งมีการประเมินแบบ สมบูรณ์ แต่เป็นการแจง้ เตือนจากผปู้ ระกอบการธุรกิจอาหาร รูปที่ 23 ไวน์ตะขบป่ า ที่มา : http://thaiinvention.net/detail.php?p=cHJvamVjdF9pZD0zNzE5OSZjZmdfaWQ9MjkmY29tcGV0X2lkPTE= ตะขบป่ า ตะขบป่ า ชื่อสามญั Ramontchi, Governor’s plum, Batoko plum, Indian plum, East Indian plum, Flacourtia, Madagascar plum ตะขบป่ า ช่ือวิทยาศาสตร์ Flacourtia indica (Burm.f.) Merr. ปัจจุบันจัดอย่ใู นวงศ์สน่นุ (SALICACEAE) สมนุ ไพรตะขบป่ า มชี ื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า หมกั เบน็ (นครราชสีมา) เบนโคก (อุบลราชธานี) ตานเสีย้ น มะแกว๋นนก มะแกว๋นป่ า (ภาคเหนือ) มะเกว๋น (เมยี่ น, คนเมือง) ตะเพซะ (กะเหรี่ยงเชียงใหม่) บหี ล่อเหมาะ (กะเหรี่ยงแดง) ต๊ดุ ตึ๊น (ขม)ุ ลาเกว๋น (ลั้วะ) มะขบ ประโยชน์ของตะขบป่ า ผลสุกมรี สหวานอมฝาด ใช้รับประทานได้ มวี ิตามินซีสูง เนือ้ ไม้ใช้ในการ ก่อสร้างบ้านเรือน ใช้เป็นโครงสร้างต่าง ๆ ของบ้าน เช่น เสาบ้าน ฯลฯ หรือใช้ทาด้ามเคร่ืองมือกสิกรรม ใช้ปลูก เป็นไม้ประดบั หรือไม้ให้ร่มเงา สรรพคุณของตะขบป่ า ใบแห้งนามาต้มกับนา้ กินเป็นยาบารุงร่างกาย (ใบ) ผลใช้กินเป็ นยาแก้อ่อนเพลีย (ผล) แก่นหรือรากใช้กินเป็นยาแก้ตานขโมย (แก่น, ราก) ใช้เป็นยาแก้อหิวาตกโรค (นา้ ยางจากต้น) นา้ ต้มจากใบ
54 แห้งใช้กินเป็นยาแก้ไข้ แก้ไอ (ใบ) หนามมรี สฝาดขื่น มสี รรพคุณเป็นยาแก้ไข้ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ลดความร้อน แก้ พิษฝี ต่าง ๆ (หนาม) นา้ ยางจากต้นและใบสด ใช้กินเป็นยาลดไข้สาหรับเดก็ แก้อาการไอ (นา้ ยางจากต้นและใบ สด) นา้ ต้มจากใบแห้งใช้กินเป็นยาขบั เสมหะ (ใบ) แก่นมรี สฝาดขื่น ใช้ต้มนา้ ดื่มเป็ นยาขบั เหง่ือ (แก่น) เปลือกต้น มสี รรพคุณเป็ นยาแก้เสียงแห้ง นาเปลือกมาแช่หรือชงเป็ นยากล้วั คอแก้เจบ็ คอ (เปลือกต้น) ช่วยแก้อาการคลื่นไส้ อาเจียน (ผล) นา้ ต้มจากใบแห้งใช้กินเป็นยาแก้หืดหอบ หลอดลมอักเสบ (ใบ) รากมรี สหวานฝาดร้อน ใช้กินเป็น ยาแก้โรคปอดบวม (ราก) นา้ ยางจากต้นและใบสดใช้เป็นยาแก้โรคปอดอักเสบ (นา้ ยางจากต้นและใบสด) ใบแห้ง นามาต้มกบั นา้ กินเป็ นยาขบั ลม (ใบ) ใช้เป็นยาแก้บิดและท้องเสีย (นา้ ยางจากต้นและใบสด) แก่นนามาต้มกับนา้ ด่ืมเป็นยาแก้ท้องร่วง บิดมกู เลือด (แก่น) หรือใช้ใบแห้งนามาต้มกบั นา้ กินเป็ นยาแก้ท้องร่วง (ใบ) เปลือกต้น นามาตารวมกับนา้ มนั ใช้ทาถนู วด แก้ปวดท้อง (เปลือกต้น) ตารายาสมนุ ไพรพืน้ บ้านจังหวดั อุบลราชธานจี ะใช้ แก่นตะขบป่ า นามาต้มกบั นา้ ดื่มเป็นยาแก้ผิดสาแดง (แก่น) ผลมสี รรพคุณเป็นยาระบาย (ผล) นา้ ยางจากต้นและ ใบสดมสี รรพคุณในการช่วยย่อยอาหาร (นา้ ยางจากต้นและใบสด) ใช้เป็นยาขบั พยาธิไส้เดือน ใช้แก่นหรือราก ตะขบป่ า 1 กามือ นามาต้มกับนา้ พอท่วมยา ใช้ดื่มวนั ละ 3-5 ครั้ง เป็นยาแก้โรคไตพิการ (แก่น, ราก) รากใช้กิน เป็นยาแก้ไตอักเสบ (ราก) ผลมสี รรพคุณช่วยบรรเทาอาการของโรคดีซ่าน ม้ามโต (ผล) นา้ ต้มใบแห้งใช้กินเป็ น ยาฝาดสมาน (ใบ) ลาต้นใช้ผสมกบั หัวเอือ้ งหมายนา ผกั แว่นท้ังต้น และหอยขมเป็น ๆ 3-4 ตัว นามาแช่นา้ ให้เดก็ อาบเป็นยาแก้อีสุกอีใส อีดาอีแดง (ลาต้น) แก่นใช้ต้มกบั นา้ ดื่มเป็นยาแก้โรคผิวหนัง ประดง ผื่นคัน (แก่น, ราก, ท้ังต้น) เปลือกต้นนาตารวมกับนา้ มนั ใช้ทาถนู วด แก้คัน (เปลือกต้น) แก่นตะขบป่ าใช้เข้ายากับแก่นมะสัง หนาม แท่ง และเบนนา้ นามาต้มกบั นา้ ด่ืมเป็นยาแก้อาการปวดเม่ือย แก้คัน (แก่น) ส่วนชาวกะเหร่ียงแดงจะใช้รากนามา ต้มกบั นา้ ด่ืมเป็ นยาแก้อาการปวดเมื่อย (ราก) เมลด็ ใช้ตาพอกแก้ปวดข้อ (เมลด็ ) รากมสี รรพคุณเป็นยาบารุงนา้ นม (ราก) การพจิ ารณา ทรัพย์สินทางปัญญา ดว้ ยการมุ่งเนน้ ที่การวิจยั และพฒั นาท่ีเพิม่ มากข้ึน หน่วยยอ่ ยที่มุ่งเนน้ ไปที่ส่วนผสมพิเศษกห็ นั ไปจด สิทธิบตั รเพื่อปกป้องนวตั กรรมของพวกเขามากข้ึน การวจิ ยั ในสาขายอ่ ยเหล่าน้ี มีการแขง่ ขนั และเขม้ ขน้ เช่น สิทธิบตั รที่เก่ียวขอ้ งกบั โปรไบโอติก เพม่ิ ข้ึนจาก 400 รายการ สิทธิบตั รตอ่ ปี ในปี 2513 เป็น 1,200 สิทธิบตั รท่ี ตีพิมพใ์ นปี 2553 ระหวา่ ง 25 เปอร์เซ็นต์ และ 30 เปอร์เซ็นตข์ องสิทธิบตั รในภาคอาหาร เก่ียวขอ้ งกบั อาหารท่ีใช้ งานได้ ส่ิงน้ีเป็นสิ่งสาคญั เนื่องจากภาคน้ีไมเ่ ป็ นที่รู้จกั อยา่ งกวา้ งขวางสาหรับกิจกรรมดา้ นนวตั กรรมและผู้ ใหบ้ ริการ อาจไม่คาดการณ์บทบญั ญตั ิที่เกี่ยวขอ้ ง กบั สิทธิบตั รที่เก่ียวขอ้ งในเง่ือนไขท่ีตกลงร่วมกนั ปัญหาอื่นที่ อาจพิจารณาในเง่ือนไขที่ตกลงร่วมกนั สาหรับการใชป้ ระโยชน์จากทรัพยากรพนั ธุกรรมในภาคอาหาร และ เคร่ืองดื่มเป็ นสิทธิพิเศษ ที่เป็นไปไดม้ ากกวา่ สิทธิเรียกร้องดา้ นสุขภาพ หรือโภชนาการท่ีทาเกี่ยวกบั อาหาร สาคญั การอา้ งสิทธ์ิทางโภชนาการ อธิบายถึงระดบั ของสารอาหารในผลิตภณั ฑอ์ าหาร โดยใชค้ า เช่น \"free\"
55 \"high\" และ \"low\" การอา้ งสิทธ์ิทางสุขภาพ อธิบายความสมั พนั ธ์ระหวา่ งส่วนประกอบหรือส่วนผสมของ ผลิตภณั ฑอ์ าหารและเคร่ืองด่ืม และความเส่ียงที่ลดลงของโรค หรือภาวะท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั สุขภาพ ภายใตก้ ฎหมาย บางฉบบั ผสู้ มคั รขออนุญาตเพื่อการเรียกร้อง สุขภาพ หรือ โภชนาการ ไดร้ ับช่วงเวลาของการผกู ขาดที่เกี่ยวขอ้ ง กบั ขอ้ มูลที่เปิ ดเผยในการสนบั สนุนการใชง้ าน
56 บทที่ 5 สรุป เครื่องมือระหวา่ งประเทศรวมถึง CBD Nagoya Protocol และ ITPGRFA ไมเ่ พียงแตต่ ระหนกั วา่ ปัญหาที่ เกี่ยวขอ้ งกบั ทรัพยส์ ินทางปัญญา เกิดข้ึนในบริบทของ ABS แต่ยงั รวมถึงการกาหนดกรอบ และแกไ้ ขปัญหา เหล่าน้ีอยา่ งเหมาะสม เป็นส่ิงสาคญั ในการเจรจาและตกลง ABS ท่ียตุ ิธรรมและเท่าเทียมกนั ก่อต้งั ข้ึนโดย CBD ระบบ ABS น้นั ข้ึนอยกู่ บั ขอ้ กาหนด และเง่ือนไขที่ตกลงร่วมกนั โดยผใู้ หบ้ ริการ และผใู้ ชร้ วมถึงการใช้ ทรัพยากรพนั ธุกรรม ท่ีไดร้ ับอนุญาต ภาระหนา้ ท่ีสาหรับผใู้ ชแ้ ละผใู้ หบ้ ริการ โอนไปยงั บุคคลท่ีสาม การรักษา ขอ้ มูลที่เป็นความลบั การแบ่งปันผลประโยชน์ การตดั สินใจวา่ จะรักษาความปลอดภยั และจดั การสิทธ์ิทรัพยส์ ิน ทางปัญญา อาจมีผลกระทบอยา่ งมีนยั สาคญั ต่อขอ้ กาหนดดงั กล่าวหรือไม่ เช่น สิ่งประดิษฐท์ ี่ไดม้ าจากแหล่ง พนั ธุกรรมอาจมีการจดสิทธิบตั ร หรือข้ึนอยกู่ บั รูปแบบอ่ืน ๆ ของสิทธิในทรัพยส์ ินทางปัญญา การทาความเขา้ ใจ เหตุผลท่ีถูกตอ้ ง และขอบเขตของการร้องขอสาหรับการรักษาความลบั น้นั เป็นส่ิงจาเป็นในการหาวธิ ีการ แกป้ ัญหาที่ใชไ้ ดจ้ ริงและมีประสิทธิภาพ อีกตวั อยา่ ง คือการออกใบอนุญาตสิทธิบตั ร ขอ้ กาหนดที่ตกลงร่วมกนั อาจรวมถึงการแบง่ ปันผลประโยชนท์ ่ีเชื่อมโยงกบั ใบอนุญาตสิทธิบตั ร ในกรณีเช่นน้ี เป็นส่ิงสาคญั ท่ีจะตอ้ ง เขา้ ใจแนวทางท่ีเป็นไปไดม้ ากท่ีสุด ในการออกใบอนุญาต และโครงสร้างการชาระเงินที่เป็นไปไดส้ าหรับอตั รา และคา่ ธรรมเนียมอ่ืน ๆ ความเกี่ยวขอ้ งของสิทธิบตั ร และการออกใบอนุญาตสิทธิบตั ร จะข้ึนอยกู่ บั กิจกรรมการวจิ ยั การพฒั นา และการคา้ ที่เสนอ อุตสาหกรรมตา่ ง ๆ ท่ีใชค้ วามหลากหลายทางชีวภาพเป็นแหล่งขอ้ มูล และส่วนผสมทางาน กบั ทรัพยากรพนั ธุกรรมชนิดต่างๆ เขา้ ถึงทรัพยากรเหล่าน้ีในรูปแบบตา่ งๆ และผา่ นกลุ่มคนกลุ่มตา่ ง ๆ และใช้ ขอ้ มูลและนวตั กรรมท่ีเกิดข้ึน ในวธิ ีตา่ งๆ เพื่อพฒั นาผลิตภณั ฑแ์ ละกระบวนการ ภาคส่วนเฉพาะ เช่น เภสัชภณั ฑ์ เทคโนโลยชี ีวภาพ การเกษตร เครื่องสาอาง และ อาหารและเคร่ืองดื่ม จึงมีแนวโนม้ ที่จะตอ้ งใชบ้ ทบญั ญตั ิ ทรัพยส์ ินทางปัญญา ที่แตกต่างกนั ในเงื่อนไขท่ีตกลงร่วมกนั ภายใตก้ ฎหมายท่ีบงั คบั ใช้ จะมีไวส้ าหรับฝ่ ายท่ีเจรจาขอ้ ตกลงที่ตกลงร่วมกนั เพอ่ื ตกลงแนวทางที่ ตอ้ งการในแตล่ ะกรณี และไม่มีสิ่งใดท่ีจะถือวา่ เป็นการสันนิษฐานวา่ มีการเลือกเงื่อนไขของคูส่ ัญญา หรือไม่ ขอ้ ตกลงในการเขา้ ถึงเลย ภาพรวมของประเภทของปัญหาท่ีเก่ียวขอ้ งกบั ทรัพยส์ ินทางปัญญา ที่เกิดข้ึนในขอ้ กาหนดท่ีตกลง ร่วมกนั และตวั เลือกสาหรับการจดั การ ควรช่วยใหม้ น่ั ใจวา่ ผใู้ หบ้ ริการ และผใู้ ชส้ ามารถเจรจาต่อรอง บน พ้นื ฐานของขอ้ มูล หนงั สือเล่มน้ีมีส่วนส่งเสริมการแบง่ ปันผลประโยชนท์ ี่ยตุ ิธรรมและเป็ นธรรมและการ อนุรักษแ์ ละการใชค้ วามหลากหลายทางชีวภาพอยา่ งยงั่ ยนื
57 บรรณานุกรม Adrio, J.L. and A.L. Demain. 2014. Microbial enzymes: tools for biotechnological processes. Biomolecules, 4(1):17-139 Bavikatte,K. 2014. How (Not) to Negotiate Access and Benefit-Sharing Agreements. available at: http://www.abs-initiative.info/fileadmin/media/Knowledge_Center/Pulications/ ABS_AGreement/Manual_-_How_Not_to_Negotiate_Access_and_Benefit_Agreements_201407.pdf Berne Convention. 1886. The Berne Convention. available at: https://www.wipo.int/treaties/en/ip/berne CBD. 2011. Access and Benefit-Sharing Factsheet. available at: https://www.cbd.int/abs/infokit/ revised/web/factsheet-abs-en.pdf CBD. 2018. Fact-finding and Scoping Study on Digital Sequence Information on Genetic Resources in the Context of the Convention on Biological Diversity and the Nagoya Protocol. available at: https://www.cbd.int/doc/c/b39f/4faf/7668900e8539215e7c7710fe/dsi-ahteg-2018-01-03- en.pdf Clarke, Modet & Co. 2010. Intellectual Property in the Area of Functional Foods. available at: www.clarkemodet.com/en/news/blog/2010/11/Intellectual-Property-in-the-area-of- Functional-Foods Cockburn, I. 2009. Intellectual property rights and pharmaceuticals: challenges and opportunities for economic research. In The Economics of Intellectual Property: Suggestions for Research and Developing Countries and Countries with Economies in Transition. World Intellectual Property Organization. Geneva. Switzerland. available at: www.wipo.int/export/sites/www/ip-development/en/economics/pdf/wo_1012_e.pdf Cox, P. 2013. The new world map of agricultural R&D investment. New Agriculturalist. available at: www.new-ag.info/en/focus/focusItem.php?a=2869 Drozdoff, V. and D. Fairbairn. 2015. Licensing biotech intellectual property in university–industry partnerships. Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine. available at: http://perspectivesinmedicine.cshlp.org/content/5/3/a021014.full European Union Commission. 2015. “Questions and Answers: New Regulation on Novel Food” factsheet. available at: http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-15-5875_en.htm
58 FAO. 2009. International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (ITPGRFA). available at: http://www.fao.org/3/a-i0510e.pdf Gridlogics. 2011. Technology Insight Report: Probiotics. available at: www.patentinsightpro.com/ techreports/1011/Technology%20Insight% 20Report%20-%20Probiotics.pdf Heitmüller,S., H. Meyer, K. Bavikatte, M. Tvedt, V. Normand, and P. du Plessis 2014. The ABS Agreement: Key Elements and Commentary. available at: https://snrd-asia.org/download/sector_programme_rural_development/Global-Canopy- Programme-2015-The-Little-Sustainable-Landscapes-Book_Denier-L.-et-al.pdf ICC. 2008. Access and Benefit Sharing: Sectoral Approaches, Concepts, Terms, Working Definitions. available at: https://www.cbd.int/ doc/meetings/abs/absgtle-01/official/absgtle-01-02-en.pdf International Fragrance Association. 2013. Valuable Yet Vulnerable: Trade Secrets in the Fragrance Industry. IFRA. Geneva. Switzerland. available at: www.ifraorg.org/view_document.aspx?docId=23107 Laird, S.A. 2015. Access and Benefit Sharing: Key Points for Policy Makers – The Pharmaceutical Industry available at: https://www.researchgate.net/publication/303315541_Access_and_Benefit_Sharing_ Key_Points_for_Policy_Makers_The_Pharmaceutical_Industry Lane, J. 2013. Fearsome foursome: BASF, with 3 new deals, heads for the big league in industrial enzymes. BiofuelsDigest; available at: www. biofuelsdigest.com/bdigest/2013/05/16/basf-with-three-new-deals- positions-to-become-a-majorplayer- in-industrial-enzymes/ LES. 2008. Biopharmaceutical royalty rates and deal terms report. Available at: www.lesi.org/docs/lesi-updates-and-news-documents/2008biopharmaceautical royaltyrate dealterms-110108.pdf Markets & Markets. 2016. Specialty Food Ingredients Market by Ingredient and by Application – Global Trends and Forecast to 2020; available at: www.marketsandmarkets.com/Market-Reports/speciality- foodingredients-market-252775011.html Mendes, P. 2005. Licensing and technology transfer in the pharmaceutical industry. In Exporting Pharmaceuticals: A Guide for Small and Medium-sized Exporters (Trade Secrets Series). International Trade Centre UNCTAD/WTO. Geneva. Switzerland.
59 Newman,D. and G. Cragg. 2016. Natural products as sources of new drugs over the 30 years from 1981 to 2014. J. Natural Products. 79(3):629-661 Orsenigo,L. and V. Sterzi. 2010. Comparative Study of the Use of Patents in Different Industries. KITeS Working Papers No. 33/2010. KITeS. Centre for Knowledge. Internationalization and Technology Studies. Università Bocconi. Milan. Italy. available at: http://is.jrc.ec.europa.eu/pages/ISG/patents/documents/OrsenigoandSterzi2010. pdf. Raj,S., S. Jose, U.S. Sumod and M. Sabitha. 2012. Nanotechnology in cosmetics: opportunities and challenges. Journal of Pharmacy & BioAllied Sciences. 4(3): 186-193 Royal Botanical Gardens Kew. 2016. State of the World’s Plants. Board of Trustees of the Royal Botanical Gardens Kew. London. United Kingdom. available at: https://stateoftheworldsplants.com/report/ sotwp_2016.pdf TRIPS. 2019. the Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPS) are set out in Section 5 of that Agreement. available at: https://www.wto.org/english/docs_e/legal_e/27-trips.pdf UEBT. 2010. Trends in Patent Activity in the Cosmetics and Perfume Sectors: A Review of Patent Activity in the Cosmetics Sector in the Context of the Ethical Sourcing of Biodiversity. UEBT. Geneva. Switzerland. available at: http://ethicalbiotrade.org/dl/public-and-outreach/UEBT%20Trends%20Patents%20 Activity%20Note%201%20of%204.pdf UNEP. 2008. Report of the Meeting of the Group of Legal and Technical Experts on Concepts, Terms, Working Definitions and Sectoral Approaches. available at: https://www.cbd.int/doc/meetings/abs/abswg-07/official/abswg-07-02-en.pdf Union for Ethical BioTrade. 2016. Biodiversity Barometer 2009-2016. UEBT, Amsterdam. Netherlands. available at: http://ethicalbiotrade.org/dl/Baro-2016-web_2.pdf Williams, L. 2013. Supply and Demand Trends in the Global Superfruits Market, presentation at the International Symposium on “Superfruits: Myth or Truth?”. available at: www.itfnet.org/Download/Superfruit2013/Main_Session_2/WILLIAMS_Supply_and_ demand_trends_in_the_global_superfruits_market.pdf
60 WIPO 2018. A Guide to Intellectual Property Issues in Access and Benefit-sharing Agreements. Geneva. Switzerland. available: https://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_1052.pdf WIPO. 2019. Pharmaceutical Research and Manufacturers of America (PhRMA) “Advocacy – Intellectual Property” available at: https://www.phrma.org/innovation/intellectual-property Wynberg, R. 2013. Bioscience at a Crossroads: Access and Benefit Sharing in a Time of Scientific, Technological and Industry Change: The Food and Beverage Sector. Secretariat of the Convention on Biological Diversity, Montreal, Canada; available at: https://www.cbd.int/abs/doc/protocol/factsheets/ policy/abs-policy-brief-Food-web.pdf Wynberg, R. 2013. Bioscience at a Crossroads: Access and Benefit Sharing in a Time of Scientific, Technological and Industry Change: The Agricultural Sector available at: https://www.absfocalpoint.nl/upload_mm/c/8/0/b0729020-e843-4cca-8686- 100c00ee605e_The%20Agricultural%20Sector.pdf Wynberg,R. and S.A. Laird. 2013. Bioscience at a Crossroads: Access and Benefit Sharing in a Time of Scientific, Technological and Industry Change: The Cosmetics Sector. Secretariat of the Convention on Biological Diversity. Montreal. Canada. available at: www.cbd.int/abs/policy-brief/default.shtml/ Young,T and M. Tvedt. 2016. Introduction to Drafting Successful Access and Benefit-Sharing Agreements. available at: https://books.google.co.th/books?id=UDI9DwAAQBAJ&printsec=frontcover&hl= th&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
Search