คู่มือ(2X

คู่มือ การเยบ็ แผล Suturing techniques

คำนำ

สารบัญ

การเย็บแผล (Suture) การเย็บแผล เปน- หตั ถการพน้ื ฐานในการดแู ลแผลที่อาจเกดิ จากอุบัตเิ หตุ หรือการผาA ตดั การมีความรEเู กย่ี วกับ แผลเขม็ เย็บ ชนิดและขนาดของไหมเยบ็ และวิธีการเยบ็ แผลชนิดตาA งๆ จะชAวยใหEแพทยสM ามารถใหEการดแู ลบาดแผลไดE อยAางถกู ตอE งเหมาะสม ลักษณะของแผล แผลหรอื บาดแผลเกดิ ไดEจากหลายสาเหตุ และมลี ักษณะแตกตาA งกัน จึงสามารถจำแนกบาดแผลออกเป-น ประเภทตาA ง ๆ ไดหE ลายวิธี ดังนี้ 1. แผลจากอุบัตเิ หตุ การการเยบ็ แผลจำเป-นตอE งพจิ ารณา ลกั ษณะของแผล กนE แผล ระดับการปนเปUอT น การบาดเจ็บตอA อวยั วะขEางเคยี ง • แผลขอบเรยี บ (cut wound) หรือเกิดจากของมีคม แผลชนิดนมี้ กั มีเนื้อตายนEอย เหมาะกับการเย็บ • แผลฉกี ขาด (laceration wound) เกิดจากการกระแทกโดยตรงหรอื ครดู บด ขอบแผลมกั ไมเA รียบมีเน้อื ชอกชำ้ อาจจะมีเลอื ดไปเลี้ยงไมเA พียงพอ ทำใหEแผลสมานหรอื เกิดการติดเชอ้ื ไดE จึงควรเลม็ ขอบแผลใหEแผลเรยี บขนึ้ ตัดเอาเนื้อตายออกใหมE นั่ ใจวาA มีเลอื ดมาเล้ยี งเพยี งพอกอA นทำการเยบ็ • แผลระนาบไปกับผวิ หนัง (flap wound) แผลชนิดนห้ี ลอดเลือดภายใตEแผลมกั ถกู ทำลาย ตอE งสังเกตสีขอบแผล วาA คลำ้ หรือตัดเลม็ แลEวไมมA เี ลือดออกซมึ หรือไมA เพราะอาจขาดเลือดมาเลี้ยงทำใหเE กดิ เน้อื ตายและตดิ เช้อื ตามมาไดE หากแผลมหี อE เลือด (Hematoma) ตอE งหาE มเลือดใหEสนทิ กอA นเย็บปดk • แผลสกปรก (contaminated wound หรือ dirty wound) มีการปนเปTอU นในบาดแผล เส่ียงตอA อาการตดิ เชื้อ สูง จึงจำเป-นตEอง เปลี่ยนใหกE ลายเป-นแผลที่สะอาดกAอนดEวยการเอาส่ิงปนเปอUT นออกดEวยการชะลEาง (irrigate) และเลม็ เอาเน้ือตายและสง่ิ สกปรกออก (debridement) จนแผลสะอาดกอA นการเย็บ แผลทีป่ นเปUอT นมากไมA ควรเยบ็ ถ่ีหรอื แนนA เกนิ ไปเนื่องจากจะทำใหตE ดิ เชือ้ ในภายหลังไดE 2. แผลจากการผ8าตัด แบAงออกเป-น clean wound, clean-contaminated, contaminated และ dirty wound โดย clean wound มีความเสี่ยงตAอการติดเชื้อต่ำสามารถเย็บแผลไดEทั้ง simple หรือ vertical mattress ภายนอกอยAางเดียว หรือ เย็บ subcuticular stitch ดEวย absorbable suture รAวมดEวยก็ไดE สAวนแผล contaminated wound หาก สามารถลดการปนเปTUอนลงและเปลี่ยนใหEกลายเป-น clean-contaminated wound ไดEใหEพิจารณาเย็บเฉพาะดEาน นอกดEวย simple หรอื vertical mattress ดวE ย non-absorbable suture เทาA น้ัน • แผลสะอาด (clean wound) หมายถงึ แผลทีไ่ มAมกี ารตดิ เชื้อหรอื แผลท่เี คยปนเปอTU น เช้ือแลEว แตAไดรE ับการ ดแู ลจนแผลสะอาดไมมA ีการติดเชอ้ื เนื้อเย่ือของแผลเป-นสีชมพอู มแดง ไมAมีลกั ษณะของการอกั เสบบวมแดง

หรือแผลที่เกิดจากการวางแผนลวA งหนาE เพื่อการตรวจรกั ษา มกี ารควบคุมภาวะปราศจากเช้อื เชนA แผลผาA ตดั แผลเจาะหลงั แผลใหEน้ำเกลือ • แผลก่งึ สะอาดกึง่ ปนเปอUT น (clean-contaminated wound) ลกั ษณะของแผลคลาE ยแผลสะอาด แตมA ักเปน- แผลผAาตดั ในระบบทางเดินหายใจ ระบบทางเดินอาหาร ระบบสืบพนั ธุรM ะบบทางเดนิ ปwสสาวะ และยังไมเA กดิ การตดิ เชอื้ • แผลปนเปUTอน (contaminated wound) เปน- แผลทไ่ี มAสะอาด ไดEแกA แผลทเี่ กิดจากอบุ ตั เิ หตุ เชAน แผลถลอก แผลไฟไหมE แผลนำ้ รEอนลวก แผลถูกรังสี แผลถกู กรด-ดAาง ไฟฟาy ช็อตหรอื แผลผAาตัดที่มีการปนเปอTU นเชือ้ ใน ระหวAางการผAาตัด โดยแผลมีการอักเสบ คอื มีอาการ ปวด บวมแดง รEอน แตยA งั ไมมA กี ารติดเชอ้ื • แผลตดิ เช้อื หรอื แผลสกปรก (infected wound/ dirty wound) เป-นแผลท่ีมกี ารปนเปUอT นเช้อื จนเกิดการตดิ เชื้อ เกิดการอกั เสบ มหี นอง สวA นใหญAเปน- แผลทเ่ี กดิ จากอบุ ตั เิ หตุ ลกั ษณะของการเยบ็ แผล 1. simple interrupted suture เปน- วธิ ีท่ใี ชบE Aอย ใชไE ดใE นทุกกรณขี องการเย็บทั่วไป เหมาะสำหรับแผล ท่ตี ้นื กนE แผลไมลA กึ 2. Continuous running suture มักใชEเยบ็ แผลทย่ี าวและคAอนขEางตรง สะดวก

3. Horizontal mattress suture technique เป-นการเพ่ิมแรงดงึ เนอื้ เยอ่ื เขาE หากนั 4. Vertical mattress suture technique เหมาะสำหรบั แผลทก่ี Eนแผลลกึ ตEองการแรงดงึ จากไหมและ ใหขE อบแผลชนกันสนทิ ปyองกนั การเกดิ การมวE นของขอบแผลลงไปดEานใน 5. เย็บแบบซEอน ( Mattress suture) คอื การเย็บยอE นตอบกลับ โดยใชEเข็มเยบ็ ตกั เขEาไปทีเ่ นอ้ื ใตEผิวหนงั ใหEลกึ จากขอบแผลขEางหนึ่งไปโผลขA อบแผลอีกขาE งแลวE ยEอนเข็มกลบั มา ตักขอบแผลต้นื ฯ แทงเข็มขน้ึ มาใกลE ตำแหนงA เดิมท่ีแทงคร้ังแรก แลวE ผูกปมตกั ดาE นสAวนท่ีเหลอื ออก 6. Subcuticular suture เพอ่ื ลดแรงตงึ ของผวิ หนังดาE นบน

สำหรับบาดแผลที่ไมค= วรเย็บ ไดแ@ ก= บาดแผลทม่ี ีความสกปรกมากๆ มดี ังนี้ - สนุ ัขกดั - ตกน้ำครำ - แผลติดเชอ้ื - แผลตดิ เชื้อ วตั ถุประสงคขJ องการทำหัตถการ - เพือ่ การหEามเลอื ด (Stop Bleeding) - ซAอมแซมสวA นทบ่ี าดเจบ็ (Reconstruction) - ลดอาการปวดและการตดิ เชื้อ (Decrease pain and infection) - ลดรอยแผลเป-นทีอ่ าจเกดิ จากบาดแผลนั้น ๆ (Reduce scar) - เพิ่มการหายของแผล (Increase healing of ulcer) การเตรยี มผปู@ วN ยก=อนทำหัตถการ 1. ซักประวตั ิท่จี ำเปน- การเกดิ บาดแผล โรคประจำตัว ประวตั ิแพยE า แพยE าชา ภมู ิคEุมกันบาดทะยัก 2. การประเมนิ บาดแผล - การสูญเสียเลือด วAามเี ลือดออกภายนอกใหEเหน็ หรอื วาA มเี ลอื ดออกภายใน ซึ่งตอE งประเมนิ โดยใชE สญั ญาชพี เปน- หลัก และอ่ืน ๆ ประกอบ - ขนาดและลกั ษณะของบาดแผล วAามี การถลอก ฟกช้ำ หอE เลือด หรือแผลฉกี ขาดหรอื ไมA - แผลมขี นาดกวEางยาวลกึ เทาA ใด มีการฉกี ขาดถงึ tendon ไหม 3. การตรวจบาดแผล

- สอบถามขอE มูลผูEปŒวย ประเมนิ ลกั ษณะบาดแผล : ตำแหนAง ขนาด (กวาE งหยาวหลึก เปน- cm.) เนือ้ เยื่อในแผล ผวิ หนังรอบแผล ส่งิ แปลกปลอม สารคัดหลั่ง อาจพิจารณาฉีดยาชาเฉพาะทีข่ ณะตรวจ ประเมินเพือ่ ลดความ เจ็บปวดของบาดแผล - แผลทคี่ วรเยบ็ คือแผลอุบัติเหตไุ มคA วรเกิน 6 ชม. หรอื นานเกิน 6 ชั่วโมงแตAไมAเกนิ 12 ชม. แตA ขอบ แผลเรยี บ เน้ือเยือ่ ไมAซ้ำ แผลไมAสกปรก - หากแผลนานเกนิ 12 ชม. ไมAตEองเยบ็ แตAนดั ทำแผลทุกวนั 4. ลาE งทำความสะอาดแผลดEวยน้ำเกลอื สามญั สำรวจสิง่ แปลกปลอมทคี่ EางอยูแA ละลาE งออก 5. ทำ antiseptic รอบๆปากแผลออกไปเป-นบรเิ วณกวาE งพอตอA การทำหตั ถการ 2 รอบ จากดาE นในออกดEานนอก บาดแผล และปูผาE ปราศจากเชอ้ื 6. ใหEยาระงบั ความรสูE ึกเฉพาะที่ (ยาชา) หรอื ยาดมสลบ ข้ึนอยูAกบั สภาพของแผลและผูEปŒวย โดยมีขนั้ ตอนคอื - เตรยี มอุปกรณM ไดแE กA 1. Syringe 2.เขม็ ฉีดยา No.18 ใชEดูดยาชา No.24 ใชฉE ดี ยายา 3.ยาชา Linocaine Hydrochloride หรือ Lidocaine หรือ Xylocaine ขนาดท่นี ยิ มใชE คอื 0.5%, 1%, 2% - ดูดยาชาชนิดท่ีตEองการใชE ออกมาเตรียมไวE โดยมี - ดูดยาชาชนดิ ท่ีตEองการใชEออกมาเตรียมไวE โดยขนาดทใ่ี ชEในผูEใหญคA อื ไมAเกนิ 300 mg หรือ 5 mg/kg คำนวณจากสตู ร น้ำหนกั ผEปู วŒ ย (kg) x 5 mg/ml / ยาชา 2% xylocaine (20 mg/ml) เชนA ผปูE Œวยหนัก 40 kg จะไดE 40 kg x 5 mg/ml / 20 mg/ml = ไมเA กนิ 10 cc ผูปE Œวยหนัก 50 kg จะไดE 50 kg x 5 mg/ml / 20 mg/ml = ไมAเกนิ 12.5 cc เปน- ตนE - ใชE Povidine solution เชด็ ผวิ หนังบรเิ วณท่จี ะฉีดยาชา โดยวนออกดาE นนอกใหหE AางจากตำแหนAงที่จะฉดี ยาชาเป-น วงกลมเสEนผAานศนู ยกM ลาง ประมาณ 1 นิ้ว

- การฉดี ยาชาเฉพาะทข่ี ณะแทงเขม็ ผาA นผิวหนังเขEาสูชA ้ัน Intradermal ควรทดสอบทุกครงั้ เพื่อปอy งกนั การฉดี ยาเขาE หลอดเลอื ด - การฉีดยาชารอบๆแผล (Infiltration) ในกรณีทีบ่ าดแผลอยบAู ริเวณอน่ื ทไี่ มAใชนA วิ้ มอื หรอื นิ้วเทาE และการฉดี ยาชา โดยการสกัดกน้ั เสEนประสาท (nerve block) กรณที บ่ี าดแผลอยAูบรเิ วณนิ้วมือและน้ิวเทEาใหรE อ 1 นาที เพ่ือใหยE าชา ออกฤทธิ์ 6.ทำความสะอาดและตดั แตง7 ขอบแผลใหเ= รียบเทา7 ที่จำเปDน เลม็ เอาเนื้อตายออกดว= ยกรรไกรตัดชน้ิ เน้ือ 7. เร่มิ ทำการเย็บแผล อุปกรณJ 1. Needle holder ใช=สำหรบั การจบั เข็ม เพ่ือคมุ นำ้ หนกั และทิศทางในการเย็บแผล 2. Forceps ประกอบดว= ย Tooth . Forceps ใชส= ำหรบั หยบิ จับภายนอก เชน7 ผิวหนัง หรือถา= หาก ต=องการหยบิ จบั ภายใน อาจเปนD ประเภทของการหยิบจับพงั ผืด และ Non Tooth Forceps ยบิ จบั ภายใน 3. กรรไกรตดั ไหม

4.เข็มและไหมเยบ็ ชนดิ ของเขม็ เย็บแผล - กรณเี ยบ็ เข=ากล=ามเนอื้ และเนอ้ื เย่ือใช=เขม็ - กรณผี วิ หนงั ใช=เข็ม Cutting วสั ดุในการเย็บ แบAงออกเป-น 2 ประเภท ไดEแกA 1.วสั ดทุ ่ีละลายไดเE อง 2.ชนดิ ที่ไมลA ะลาย

1. วัสดุทล่ี ะลายไดเE อง (Absorbable Sutures) ประกอบดEวยเสEนใยธรรมชาติ ไดEแกA Catgut ทำมา จาก Collagen ใน Submucosa ของลำไสEแกะหรือววั ละลายไดEเพราะกระตุนE ใหเE กิด acute intflammation โดยรอบ เร่ิม ยยุA และแตกภายใน 4-5 วนั และจะหมดไปภายใน 2 สัปดาหM เสEนใยสงั เคราะหM เชAน - Polyglycolic acid (Dexon), Polyglycan (Vicryl) และ Polydioxanone (PDS) Plain catgut ละลายไดEเรว็ 5-10 วัน ใชEเยบ็ กลาE มเน้ือทีไ่ มAลึกมาก ไมตA อE งใชEแรงในการดึงร้ังมาก เชAน บรเิ วณ ปาก ลำตัวทีแ่ ผลไมAลกึ - Chromic catgut ละลายไดEชEา 10-20 วัน ไมคA Aอยระคายเคือง ใชใE นการเย็บกลาE มเนอื้ ท่ีตอE งใชEระยะเวลานาน เพ่อื ท่จี ะทำใหแE ผลติดเหงื่อมาก เชAน รักแรฝE Œามอื ฝาŒ เทEา หรอื บรเิ วณท่เี คล่ือนไหวมากเชAน ขEอพบั หรอื แผลท่มี ี น้ำเหลืองซึมหรอื เปœยกข้ึนมาก 2. วัสดทุ ่ไี มAละลายเอง (Non-Absorbable Sutures) ประกอบดวE ย - เสนE ใยตามธรรมชาติ เชAน ไหมดำ (Silk) ราคาถูก ผูกปมงาA ย และไมคA ลายแตAทำจากเสนE ใยหลายเสEนมาประกอบกนั จึง ทำใหมE ซี อกมมุ ทีม่ เี ช้อื แบคที่เรียหลบซAอนไดE วสั ดุเหลาA นีจ้ ะเปราะเมื่ออยใAู นเนอื้ เยอื่ ประมาณ 1ปœ ดEายมีหลายขนาด ตัง้ แตA 0/0 มขี นาดใหญA แรงดงึ รัง้ มาก เหมาะสำหรับเย็บแผลบรเิ วณท่มี ผี วิ หนงั หนา เชAน หนงั ศีรษะ 2/0 สำหรบั เย็บบรเิ วณเทEา 3/0 และ 4/0 สำหรบั เยบ็ แขนขา ลำตัว - เส=นใยสังเคราะหi เชน7 Nylon เส=นเหล7านีม้ คี วามแข็งแรงมากกวา7 ไหมดำ แตผ7 ูกปมยากและคลายง7าย ไม7 มปี ฏกิ ิรยิ ากบั เนอ้ื เย่ือมากแต7ผกู ปมลำบาก การเลอื กขนาดและวัสดเุ ยบ็ แผล nylon No 5/0 - 6/0. แผลบริเวณหนาE Prolene, Silk No 6/0 - 7/0 เปลอื กตา Plain gut No 7/0 - 8/0 เย่ือบตุ า Nylon No 3/0 - 5/0 แผลบรเิ วณทรวงอก หนาE ทEอง Nylon No 5/0 - 6/0 แผลบริเวณปลายนวิ้ Dexon, Vicryl No 3/0 - 5/0 แผลชัน้ ใตผE วิ หนงั Dexon, Vicryl No 3/0 - 5/0 แผลชน้ั กลEามเนือ้ แผลบรเิ วณหนงั ศรีษะ nylon No 2/0 - 3/0 nylon No 3/0 - 4/0 แผลบรเิ วณลำตวั แขนขา nylon No 4/0 - 5/0 แผลบรเิ วณฝาŒ มอื หลังมอื เทEานว้ิ เทEา chromic/plain catsut No 3/0 - 4/0 แผลในปาก

5.ผ=ากอz ซ 6.นำ้ ยาฆา7 เชอ้ื ไดแ= ก7 Povidine หรือ Chlorhexidine 7.น้ำเกลอื สามญั 8.ยาชา ไดแE กA เชAน Linocaine Hydrochloride หรือ Lidocaine หรอื Xylocaine : มีฤทธ์ติ อA ประสาทสงA ความรูสE ึกมากกวาA ประสาทส่ังการเคลอ่ื นไหว ขนาดที่นยิ มใชE คอื 0.5%, 1%, 2% ขั้นตอนการทำหัตถการ 1. ยดึ หลักปราศจากเชอื้ (Sterile Technique) โดยเฉพาะการใสถA งุ มอื

2. เลอื กเขม็ ใหเE หมาะกบั แผลท่จี ะเยบ็ เขม็ Cutting คือเข็มที่มคี มดาE นขาE งใชEสำหรบั เยบ็ เน้อื ที่ มีความเหนียว เชAน พงั ผืด ผวิ หนงั และเอ็นตาA งๆ เปน- ตนE -เขม็ Taper หรือเขม็ กลม (Round) ใชสE ำหรบั เย็บเนื้อทีอ่ อA นและไมAตอE งการใหEขอบเขม็ บาดเนอื้ ไดแE กกA ารเยบ็ ลำไสE กลEามเน้อื ตอA มตAางๆ และหลอดเลอื ด ปลอกประสาท เปน- ตนE -เขม็ โคงE มาก สำหรับเยบ็ แผลแคบๆ -เข็มโคงE นEอย สำหรับแผลท่มี ีเน้อื ท่เี ยบ็ กวาE ง 3. การจบั เขม็ ถEาเปน- เขม็ เย็บผาE หรือเขม็ ตรงใชมE ือจบั เยบ็ แตAถEาเปน- เข็มโคEง ตอE งใชคE ีมจบั เข็มทป่ี ระมาณ 1/3 คอA นมาทางโคนเขม็ เพราะหากจบั ท่ปี ลายเข็มมากไป จะทำใหแE ทงเขม็ ผAานโคEงเขEาไปใน เนอ้ื ท่ีจะเย็บลำบาก สนดEายท่จี ะใชเE ยบ็ เขEาท่ีรูเขม็ ตดั ดEายใหเE หลอื ความยาวประมาณ 1 คืบ 4. การใชคE มี จับเขม็ (Needle Holder) ควรจับใหEดEามอยใูA นอEุงมือนวิ้ ช้วี างใกลกE ับขEอตอA เพือ่ จะตักไดมE ่ันคงและ แมAนยำ Needle holder ยาว Needle holder ส้ัน

5. เวลาตกั ควรปwกเข็มลงไปตรงๆใหEตัง้ ฉากกบั ผิวหนัง หรือเนื้อท่ีจะเย็บ เพราะจะทำใหงE าA ย ไมAควรตกั เฉยี ง เพราะ ผิวหนงั ท่ีจะถกู เยบ็ จะมคี วามยาวมากทำใหEเยบ็ ยาก และการปกw เข็มควรปกw ใหหE าA งจากขอบแผลพอสมควร 6. หมุนเขม็ ใหปE ลายเขม็ เสยขน้ึ โดยใชEขEอมอื อยAาดนั ไปตรงๆเพราะเขม็ โคEงอาจจะหกั ใหEปลAอยคบี จากโคนเข็มมา จับปลายทีโ่ ผลAพนE ผวิ หนงั อีกดEานหนึ่งของแผลข้นึ มา ใหEปลายแหลม(ถEาจบั ตรงปลายแหลม จะทำใหEงอ) แลEว คAอยๆหมนุ เขม็ ตามความโคEงของเขม็ จนกระทั้งโคนเข็มหลุดจากผวิ หนงั 7. ใชมE อื ซEายจบั โคนเชือกไวE มือขวาถอื คมี จับเข็มรดู ออกไปจนเขม็ หลุดจากเชอื กแลวE วางคีมมาจับปลาย เชอื กอกี ดEานหนงึ่ จดั ความยาวของเชือกสองดาE นใหE เทAากัน พรอE มกับดึงขอบแผลใหมE าตดิ กนั แลEวผูกเง่อื นตาย 8. ใชEกรรไกรตัดไหมตัดดาE ยโดยใหเE หลือโคนไวE ยาวประมาณคงเซนตเิ มตร จะเย็บกเ่ี ข็มกส็ ุดแลวE แตAความยาวของ แผล โดยทว่ั ไปจะเยบ็ แตลA ะเปลาะหAางกนั ประมาณ 1 เชนตเิ มตร ถEายงั เหน็ วAาหAางเกนิ ไปอาจเย็บเสรมิ ตรงกลาง ไดE และในกรณที ่ีแผลใหญมA ากอาจเย็บเสรมิ ตรงกลางไดE และในกรณที แี่ ผลใหญมA ากอาจตักเข็ม 2 คร้ัง

ข@อควรปฏบิ ตั ิภายหลังการเยบ็ แผล - เมื่อเย็บแผลเรยี บรEอยแลวE ใหEตรวจสอบความเรยี บรEอยของแผล ดตู ำแหนAงที่มีเลอื ดออกผิดปกติ เพ่ือปอy งกัน การเกดิ Hematoma ในภายหลัง - ใชEผEากอŸ ซซับแผลใหEแหEงแลEวปkดดวE ยผาE กอŸ ซทมี่ ขี นาดเหมาะสมกบั บาดแผล - ปดk ทับดวE ยพลาสเตอรMตามแนวขวางของกลาE มเน้ือ ปดk ทับดEวยพลาสเตอรMตามแนวขวางของกลEามเนอื้ การให@ยาปฏชิ วี นะและยาแก@ปวด 1. กรณีทผี่ Eปู ŒวยไมมA ปี ระวัติแพEยากลAมุ Penicilin พจิ ารณาใหEยาดังน้ี - หากแผลปนเปTUอนไมมA าก ไมมA สี ิ่งแปลกปลอมในแผล เน้ือเย่อื ไดรE บั การบาคเจ็บไมมA าก ขอบแผลเรยี บ เชAน แผลถกู ของมคี มบาดใหยE า Amoxicillin ตดิ ตAอกันนาน 5 วนั - หากแผลมีการปนเปUTอนมาก เน้อื เย่ือชำ้ แผลกระรAุงกระร่ิง ขอบแผลไมเA รียบ และมสี ่งิ แปลกปลอมในแผลนาน เกิน 6 ชั่วโมง ใหยE า Cloxacilin ติดตอA กนั นาน 5 วนั หรอื อาจจะพิจารณาใหE Dicloxcillin ติดตอA กันนาน 5 วนั - แผลถกู สัตวMหรือคนกัด ใหยE า Amoxicilin ติดตอA กันนาน 5 วัน 2. กรณที ผี่ ูEปวŒ ยมปี ระวัติแพEยากลมุA Penicilin ใหEพิจารณาใหยE า Roxithromycin ตดิ ตอA กนั นาน 5 วนั 3. กรณผี ปEู Œวยมอี าการปวดใหEรกั ษาดEวยยา Paracetamol หรอื ถาE มกี ารปวดรนุ แรง แผลมีขนาดใหญA มีการบวมช้ำมาก อาจใหEการรักษาดEวยยากลAุม NSAIDs รวA มดEวยกไ็ ดE โดยควรเลือก Ibruprofen เป-นยาตวั แรกท่ีเลอื กใชE 3. กรณีผ?ูปAวยมอี าการปวดให?รักษาด?วยยา Paracetamol หรือถา? มีการปวดรุนแรง แผลมีขนาดใหญ8 มีการบวม ชำ้ มากอาจใหก? ารรกั ษาด?วยยากลุม8 NSAIDs ร8วมด?วยก็ได? โดยควรเลือก Ibruprofen เปcนยาตวั แรกที่เลือกใช? การให@วคั ซีนปอW งกนั บาดทะยกั การพจิ ารณาใหวE คั ซีนปอy งกนั บาดทะยัก จากการซกั ประวัติการไดรE บั ภมู คิ ุมE กันบาดทะยกั ดงั น้ี

- กรณีผEูปŒวยท่ยี ังไมเA คยไดEรับวคั ซนี ปอy งกนั บาดทะยกั มากอA น หรือไดEรบั มาแลEวนานเกนิ 10 ปœ ใหฉE ีด 3 คร้ัง ๆ ละ 0.5 cc. เดือนท่ี 0, 1, 6 - กรณที ่ีผปEู ŒวยเคยไดรE บั วคั ซนี ครบ 3 ครัง้ แลวE ไมเA กนิ 10 ปœ จะไมAฉีดซำ้ - กรณีทผี่ ูEปวŒ ยไดรE บั วักซนี ครบ 3 ครัง้ มาแลวE แตนA านเกนิ 10 ปœ จะฉีด Booster 1 ครั้ง คำแนะนำ 1. ระวงั อยAาใหEแผลสกปรก และเปยœ กนำ้ 2. แผลท่ีตอE งพนั ผEา หรือ เขEาเผือก เพือ่ ใหเE คล่ือนไหวไดEนอE ยใน 24 ชัว่ โมงแรก สงั เกตการไหลเวียนเลือด ถEา บวม ปวดและแนAนมาก ใหEมาพบแพทยกM Aอนวนั นดั และควรยกอวัยวะทม่ี ีบาดแผลใหEสูงกวาA ระดบั หวั ใจใน 24 48 ชัว่ โมงแรก เพอ่ื ปyองกนั ไมใA หEแผลบวม 3. ถาE มีอาการอักเสบ ไดแE กA แผลบวมแดง มไี ขE หรือ มีอาการปวด มหี นองใหมE าพบแพทยMกAอนนดั 4. ใหEมาตัดไหมตามนัด ถาE เป-นแผลเย็บไมคA อA ยปลAอยใหไE หมคาE งไวนE านเกินไป โดย - แผลทบ่ี รเิ วณใบหนาE ตัดไหมประมาณวันที่ 5 - แผลทีห่ นงั ศีรษะ ตัดไหมประมาณวันท่ี 7 - 10 - บรเิ วณขEอ ตดั ไหมประมาณ วันท่ี 10 - 14 5. แนะนำการมารับภูมคิ ุEมกันตอA เน่ืองใหEครบตามกำหนดของการใหภE ูมิคุEมกัน 6. แนะนำใหEรับประทานอาหารที่มปี ระ โยชนM เพ่อื สAงเสรมิ การหายของบาดแผล



บรรณานกุ รม คณะแพทยศM าสตรMมหาวิทยาลยั ศรีนครนิ วิโรฒ.(2563).หตั ถการ การเยบ็ แผล.สบื คนE วนั ที่ 21 สงิ หาคม พ.ศ.2564 จาก http://med.swu.ac.th/surgery/images/SAR54/1.pdf จติ นา อาจสันเทย๊ี ะ.(2563.)การเย็บแผล. สืบคEนวนั ที่ 21 สิงหาคม พ.ศ.2564 จาก https://www.slc.ac.th/home/img/ebook/3/G3-1/mobile/index.html#p=1 เฉนียน เร่ืองเศรษฐกิจ.(2560). ตำราหตั ถการพนื้ ฐานศัลยศาสตรM.(พมิ พMครงั้ ท2ี่ ).กรงุ เทพฯ:โรงพิมพMแหงA จุฬาลงกรณMมหาวทิ ยาลัย ปkยะนันทM วังกลุ างกูร.(2564). การเยบ็ แผล (suturing). สืบคนE วนั ท่ี 21 สิงหาคม พ.ศ.2564 จาก https://meded.psu.ac.th/binlaApp/class05/388_531/Suturing/index1.html