สรุปกฎหมายแพ่งบรรพครอบครัว

ประการทสี่ อง หนีท้ เี่ กยี่ วขอ้ งกบั สนิ สมรส : หมำยควำม ถงึ หนีท้ เี่ กยี่ วขอ้ งกบั สนิ สมรสโดยตรง ประการทสี่ าม หนีท้ เี่ กดิ ขนึ้ เนื่องจากการงานซงึ่ คู่ สมรสทารว่ มกนั ประการทสี่ ี่ หนีท้ ฝี่ ่ ายใดฝ่ ายหนึ่งกอ่ ขนึ้ เพอื่ ประโยชนต์ นฝ่ ายเดยี วแตอ่ กี ฝ่ ายหนึ่งไดใ้ หส้ ตั ยาบนั

การถูกบงั คบั ชาระหนีร้ ว่ ม ถา้ สามภี รยิ าตกเป็ นลูกหนีร้ ว่ มกนั เชน่ นีเ้ จา้ หนี้ สามารถใชส้ ทิ ธบิ งั คบั ชาระหนีไ้ ดจ้ ากสนิ สมรสและสนิ สว่ นตวั ของทงั้ สามภี รยิ าได้ โดยบงั คบั เอาจากฝ่ ายใด กอ่ นหลงั หรอื เพยี งฝ่ ายเดยี วกไ็ ด้ ภายใตเ้ งื่อนไขวา่ เจา้ หนีต้ อ้ งฟ้ องคูส่ มรสอกี ฝ่ าย หนึ่งเป็ นคู่ความรว่ มในคดดี ว้ ย จงึ บงั คบั จากสนิ สว่ นตวั ของฝ่ ายนนั้ ได้

การสนิ้ สุดแหง่ การสมรส

1. คูส่ มรสฝ่ ายใดฝ่ ายหนึ่งถงึ แกค่ วามตาย เหตุทที่ าใหก้ ารสมรสสนิ้ สุดลง กรณีนี้ คอื ความตาย หมายถงึ ตายตามธรรมชาตโิ ดยอาจถูก ทาใหต้ ายหรอื ตายเอง สว่ นการสาบสูญ ไมท่ าใหก้ ารสมรสสนิ้ สุดลง เพยี งแตเ่ ป็ นเหตหุ ย่าเท่านน้ั

2. ศาลพพิ ากษาใหเ้ พกิ ถอนการสมรสทโี่ มฆยี ะ การสมรสทเี่ ป็ นโมฆยี ะนน้ั ไดแ้ ก่ กรณีชายและ หญงิ สมรสโดยอายุยงั ไมค่ รบสบิ เจด็ ปี บรบิ ูรณ์ ผูเ้ ยาวส์ มรสโดยมไิ ดร้ บั ความยนิ ยอมจากบดิ า มารดาหรอื ผูป้ กครอง การสมรสโดยสาคญั ผดิ ตวั คู่ สมรสอกี ฝ่ ายหนึ่ง การสมรสโดยถูกกลฉ้อฉล การ สมรสโดยถูกข่มขู่

3. คูส่ มรสหย่าขาดจากการเป็ นสามภี รยิ า การหยา่ อาจทาได้ 2 กรณี คอื - การหยา่ โดยความยนิ ยอม - การหยา่ โดยคาพพิ ากษาของศาล

การหยา่ โดยคาพพิ ากษาของศาล ตอ้ งมเี หตุเกดิ แกค่ ูส่ มรสเรยี กวา่ “เหตฟุ ้ องหยา่ ” ตามทกี่ ฎหมายกาหนด จะนาเหตุอนื่ มาฟ้ องหย่า ไมไ่ ด้ เหตหุ ย่าทกี่ ฎหมายกาหนด มี 12 เหตุ แบ่งไดเ้ ป็ น 2 ลกั ษณะ คอื

ลกั ษณะแรก เหตหุ ย่าทเี่ กดิ จาก ความผดิ ของคูส่ มรส

▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าอปุ การะเลยี้ งดูหรอื ยกยอ่ งผูอ้ นื่ ฉนั ภรยิ าหรอื สามี เป็ นชูห้ รอื มชี ู ้ หรอื ไดร้ ว่ มประเวณีกบั ผูอ้ นื่ เป็ นอาจณิ อกี ฝ่ ายหนึ่งฟ้ องหย่าได้ ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าประพฤตชิ ว่ั : ความประพฤตชิ ว่ั นี้ จะเป็ นความผดิ อาญาหรอื ไม่กไ็ ด้ แตจ่ ะตอ้ งเป็ นเหตใุ ห้ อกี ฝ่ ายหนึ่ง ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าทารา้ ยหรอื ทรมานรา่ งกายหรอื จติ ใจหรอื หมนิ่ ประมาทหรอื เหยยี ดหยามอกี ฝ่ ายหนึ่ง หรอื บุพการขี องอกี ฝ่ ายหนึ่งอยา่ งรา้ ยแรง ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าจงใจละทงิ้ รา้ งอกี ฝ่ ายหนึ่งไปเกนิ หนึ่งปี

▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าตอ้ งคาพพิ ากษาถงึ ทสี่ ุดใหจ้ าคุก และไดถ้ ูกจาคุกเกนิ หนึ่งปี ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าไม่ใหค้ วามชว่ ยเหลอื อปุ การะ เลยี้ งดูอกี ฝ่ ายหนึ่งตามสมควรหรอื ทาการเป็ น ปฏปิ ักษต์ อ่ การทเี่ ป็ นสามหี รอื ภรยิ าอย่างรา้ ยแรง ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าทาผดิ ทณั ฑบ์ นทที่ าเป็ นหนงั สอื ในเรอื่ งความประพฤติ

ลกั ษณะทสี่ อง เหตหุ ยา่ ทที่ าใหช้ วี ติ สมรสสนิ้ สุดลงเพราะไม่ สามารถดาเนินตอ่ ไปได้ โดยปกตสิ ุข

เกดิ จากการทกี่ ฎหมายเห็นวา่ เป็ นปัจจยั ภายนอกมใิ ช่ ความผดิ ของคูส่ มรสฝ่ ายใดฝ่ ายหนึ่ง ▪ กรณีสามแี ละภรยิ าสมคั รใจแยกกนั อยูเ่ กนิ สามปี ▪ กรณีสามแี ละภรยิ าถูกศาลสง่ั ใหเ้ ป็ นคนสาบสูญหรอื ไปจากภูมลิ าเนาหรอื ถนิ่ ทอี่ ยูเ่ ป็ นเวลาเกนิ สามปี ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ าวกิ ลจรติ ตลอดมาเกนิ สามปี ▪ กรณีสามแี ละภรยิ าเป็ นโรคตดิ ตอ่ รา้ ยแรงและเป็ นภยั แกอ่ กี ฝ่ ายหนึ่ง ▪ กรณีสามหี รอื ภรยิ ามสี ภาพแห่งกายทาใหไ้ มอ่ าจรว่ ม ประเวณีไดต้ ลอดกาลแตก่ ำรเป็ นหมนั ฟ้ องหยำ่ ไม่ได ้

ระยะเวลาการใชส้ ทิ ธิ ฟ้ องหยา่

ระยะเวลาฟ้ องหยา่ โดยทว่ั ไปไมม่ อี ายุความ ยกเวน้ เหตุหยา่ ตอ่ ไปนี้ มอี ายุความเพยี ง 1 ปี นบั แต่ วนั ทผี่ ูก้ ล่าวอา้ งรูห้ รอื ควรรูค้ วามจรงิ ซงึ่ อาจยกขนึ้ กลา่ วอา้ ง ชู ้ ไดแ้ ก่ กรณีสามอี ปุ การะเลยี้ งดูหญงิ อนื่ หรอื ภรยิ ามี สามหี รอื ภรยิ าประพฤตชิ ว่ั สามหี รอื ภรยิ าทารา้ ย รา่ งกายหรอื หมนิ่ ประมาทอกี ฝ่ ายหนึ่ง สามหี รอื ภรยิ า ไมใ่ หก้ ารอปุ การะเลยี้ งดูอกี ฝ่ ายหนึ่งหรอื ทาการเป็ น ปฏปิ ักษ ์ สว่ นเหตุอนื่ ๆ ไมม่ อี ายคุ วาม ตราบใดทเี่ หตุนนั้ มอี ยู่ กฟ็ ้ องหย่าได้