แผนที่ ๒ วิธีสอนและการเผยแผ่ฯ

พระพุทธศาสนา ๒ ม.๔-๖ หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๑ พระพทุ ธ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี ๒ วธิ ีสอนและการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ตามแนวพทุ ธจริยา เวลา ๒ ช่ัวโมง 43

ช่วยกนั ตอบคำถำม นกั เรียนไดเ้ รียนรู้พทุ ธประวตั ิในเรื่องอะไรมาแลว้ บา้ ง นกั เรียนรู้สึกอยา่ งไรบา้ งท่ีไดเ้ รียนรู้พทุ ธประวตั ิ • การประสูติ • การตรัสรู้ การเรียนรู้พทุ ธประวตั ิมีประโยชน์ตอ่ นกั เรียนอยา่ งไร • การปรินิพพาน • มีความสุข • อยากเรียนรู้เพ่ิมข้ึน • มีความรู้ความเขา้ ใจเก่ียวกบั พทุ ธประวตั ิ 44 • ไดข้ อ้ คิดและแบบอยา่ งในการดาเนินชีวิต

พุทธประวัติ คือ เรื่องราวเก่ียวกบั พระพทุ ธเจ้า เร่ิมตงั้ แตป่ ระสตู จิ ถึงง ปริถิพพาถ • การศกง ษาและวเิ คราะห์พทุ ธประวตั ิ สามารึศกง ษาและวิเคราะห์ได้จากหลาย ๆ ด้าถ ดงั เชถ่ วิธีสอถและการเผยแผ่ พระพทุ ธศาสถาตามแถวพทุ ธจริยา 45

วธิ ีสอนและการเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา ตามแนวพทุ ธจริยา พุทธจริยา พทุ ธจริยา คือ การบาเพญ็ ประโยชน์ของพระพทุ ธเจา้ ท่ี ก่อใหเ้ กิดผลดีแก่พระองค์ พระประยรุ ญาติ และชาวโลก มี ๓ ประการ คือ โลกตั ถจริยา ญาตัตถจริยา พุทธัตถจริยา การบาเพญ็ ประโยชน์ การบาเพญ็ ประโยชน์ การบาเพญ็ ประโยชน์ ของพระพทุ ธเจา้ แก่พระประยรุ ญาติ แก่พระองคเ์ องและ แก่ชาวโลก คนอ่ืนในฐานะทรงเป็ น พระพุทธเจา้ 46

โลกตั ึจริยา ภายหลงั จากตรัสรู้และเสวยวมิ ตุ ติสขุ พระพทุ ธเจ้าทรงดาริเป็ถ ๒ ข้อ คือ ๑. สิ่งท่ีพระองค์ตรัสรู้ถถั้ คถท่ีมีกิเลส กอ่ ถเที่ยง เท่ียงคืถ หถาปัญญาหยาบจะฟังรู้เร่ืองหรือไม่ เช้า ๒. ทรงดาริเป็ถทาถองตอบคาึาม ค่า เช้าตรู่ ของพระดาริข้อท่ี ๑ วา่ คถใถโลกที่มี กิเลสไมห่ ถาเกิถไปทจ่ี ะฟังแล้วเข้าใจ หลงั เท่ียง บา่ ย พอมีอยู่ จากถถั้ จงง เสด็จไปเผยแผส่ ิง่ ที่ - พระองค์ตรัสรู้เพ่ือประโยชถ์สขุ แก่ เยถ็ มหาชถชาวโลกใถแคว้ถตา่ ง ๆ โดยไม่ ทรงเหถ็ แกค่ วามยากลาบาก โดยวถั 47 หถงง่ ๆ พระพทุ ธเจ้าทรงปฏิบตั ิภารกิจ ๕ ประการ หรือท่ีเรียกวา่ พทุ ธกิจ ๕

พุทธกจิ ๕ ที่พระพทุ ธเจ้าทรงบาเพญ็ ตลอด ๔๕ พรรษา ๑. เวลาเช้าเสดจ็ ออกบิณฑบาต AM ลาพงั พร้อมสาวกอปุ ัฏฐาก พร้ อมสาวกจาถวถมาก ไม่ทรงรับบณิ ฑบาตประจา ณ สึาถที่แห่งใดแหง่ หถง่ง และไมเ่ ลือกวรรณะผ้ึู วาย PM ๒. เวลาบ่าย - เยน็ แสดงธรรมโปรดประชาชถ หลงั แสดงธรรมเสดจ็ ไปสรงถา้ พกั ผอ่ ถอิริยาบึด้วยการปฏิบตั สิ มาธิภาวถา PM ๓. เวลาคา่ ประทาถโอวาทแกพ่ ระภิกษุสงฆ์ ประทาถโอวาทพระภกิ ษุอาคถั ตกุ ะ – เดิถจงกรมบาบดั ความเมอ่ื ยล้า – ประทาถโอวาทภิกษุใหม/่ เกา่ AM ๔. เวลาเท่ียงคืนตรงเปิดโอกาสให้ เทวดา ทลู ึามปัญหา กษัตริย์หรือบคุ คลชถั ้ สงู ๕. เวลาก่อนรุ่งอรุณหรือเช้าตรู่ AM ทรงพจิ ารณาึงง บคุ คลที่ควรเสดจ็ ไปโปรดโดยเฉพาะ 48

ญาตตั ึจริยา หมายึงง การบาเพญ็ ประโยชถ์แก่พระประยรุ ญาติ พระประยรุ ญาตขิ องพระพทุ ธเจ้ามี ๒ ฝ่าย ซงง่ ตงั้ บ้าถเมือง อยู่ ๒ ฝั่งแมถ่ า้ โรหิณี คือ ๑. ฝ่ายพระบดิ า (พระเจ้าสทุ โธทถะ) ครองกรุงกบลิ พสั ด์ุ พระพทุ ธรูปปางหา้ มญาติ ๒. ฝ่ายพระมารดา （พระถางสริ ิมหามายา）ครองกรุงเทวทหะ ตวั อยา่ งเหตกุ ารณ์ที่พระพทุ ธเจ้าบาเพญ็ ประโยชถ์แก่พระประยรุ ญาติ ๑. หลงั ตรัสรู้เสดจ็ ไปยงั กรุงกบิลพสั ด์ทุ าให้เจ้าชายและเจ้าหญิงบวช เป็ถพระภกิ ษุและภกิ ษุณีเป็ถจาถวถมาก ๒. แสดงธรรมจถพระถางพมิ พาและราหลุ กมุ ารออกบวช ๓. เสด็จไปแสดงธรรมเมื่อพระเจ้าสทุ โธทถะทรงพระประชวรและก่อถสถิ ้ พระชถม์ ๔. เสดจ็ ห้ามทพั เม่ือเกิดข้อพพิ าทระหวา่ งประยรุ ญาติ และจดั ประชมุ จถเกิด สถั ตภิ าพ และตอ่ มามีการสร้างพระพทุ ธรูปปางห้ามญาติเป็ถอถสุ รณ์ ๕. เสดจ็ ห้ามทพั สงครามของแคว้ถโกศลที่ยกมายงั แคว้ถสกั กะ 49

พทุ ธตั ึจริยา การบาเพญ็ ประโยชถ์ใถฐาถะพระพทุ ธเจ้า แกพ่ ระองค์เอง แกผ่ ้อู ่ืถ ลาดบั เหตกุ ารณ์การ การศกง ษา ค้ถคว้า ทดลอง ประกาศเผยแผ่และ บาเพญ็ ประโยชถ์แก่ผ้อู ่ืถ และปฏิบตั ิ จถตรัสรู้ ประดษิ ฐาถพระพทุ ธศาสถา ตรัสรู้ มีผ้ขู อบวช มอบถโยบาย ประชมุ สงฆ์ บญั ญตั ิพระวิถยั ประกาศ ประกาศ เพื่อประเมิถผล สาหรับสงฆ์และ ศาสถา ขถบธรรมเถียม ปฏิบตั ิ (เสขิยวตั ร) สาหรับผ้มู าขอบวช มีการประกาศ ตงั้ พทุ ธบริษัท เพ่ือให้ประพฤติเทา่ ยกย่อง ๔ เทียมโดยไมค่ าถงงึงง เอตทคั คะ พืถ้ เพภมู หิ ลงั 50

เร่ืองถ่ารู้ บญั ญตั เิ ถือ้ ต้องห้าม ๑๐ ชถิดสาหรับพระภิกษุ เถือ้ มถษุ ย์ เถือ้ งู เถือ้ หมี เถือ้ ช้าง เถือ้ ม้า เถือ้ เสือโคร่ง เถือ้ สถุ ขั เถือ้ เสือดาว เถือ้ ราชสีห์ เถือ้ เสอื เหลือง 51

โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา พุทธัตถจริยา พระพทุ ธเจ้าทรงพบพระเจ้าสทุ โธทถะ พระบิดา และแสดงธรรมโปรด 52

โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา พุทธัตถจริยา พระพทุ ธเจ้าทรงแสดงธรรมแก่สภุ ทั ทะกอ่ ถเสดจ็ ปริถิพพาถ 53

โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา พุทธัตถจริยา พระพทุ ธเจ้าทรงสง่ พระสาวกไปประกาศศาสถา 54

โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา พุทธัตถจริยา พระพทุ ธเจ้าทรงแสดงธรรมโปรดพระเจ้าพมิ พิสาร ข้าราชบริพาร และประชาชถ 55

โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา พุทธัตถจริยา พระพทุ ธเจ้าตรัสรู้ 56