ระบบเศรษฐกิจของประเทศไทย

ระบบเศรษฐกจิ ของไทย ความหมายระบบเศรษฐกิจ - รัฐเขา้ มาดาเนินการจดั ระเบียบทางเศรษฐกิจของประเทศ โดยกาหนดวา่ กิจกรรมทางเศรษฐกิจชนิดใดรัฐ จดั ทากิจกรรมใดใหเ้ อกชนดาเนินการ - การรวมกนั ของหน่วยเศรษฐกิจ (หน่วยธุรกิจ/หน่วยครัวเรือน) เพอ่ื ดาเนินกิจกรรทางเศรษฐกิจ โดยมีการ กาหนดหนา้ ท่ีของหน่วยเศรษฐกิจตา่ ง ๆ ประเภทระบบเศรษฐกจิ ในปัจจุบนั แบง่ ระบบเศรษฐกิจเป็น 3 ประเภท 1. ระบบเศรษฐกิจแบบบงั คบั หรือสังคมนิยม 2. ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมหรือระบบตลาด 3. ระบบเศรษฐกิจแบบผสม ระบบเศรษฐกจิ ไทย 1. ระบบเศรษฐกจิ แบบสังคมหรือแบบบังคบั - รัฐกาหนดควมคมุ วางแผน ตดั สินใจเกี่ยวกบั กิจกรรมทางเศรษฐกิจของประเทศ - ทรัพยส์ ิน ทรัพยากรและปัจจยั การผลิตเป็นของรัฐ - เช่นในประเทศเวียดนาม เกาหลีเหนือ คิวบา 2. ลกั ษณะระบบเศรษฐกจิ แบบทนุ นิยมหรือระบบตลาด - เอกชนหรือหน่วยธุรกิจต่าง ๆ มีอิสระในการประกอบกิจกรรมทางเศรษฐกิจ - เนน้ การแข่งขนั ของเอกชน เกิดการผลิตสินคา้ ท่ีมีคุณภาพเพือ่ แยง่ ตลาดการขาย เป็นไปตามกลไกราคา - เอกชนมีสิทธ์ิในทรัพยส์ ินและปัจจยั การผลิต เงิน - สหรัฐอเมริกา แคนาดา ญี่ป่ ุน 3. ลกั ษณะระบบเศรษฐกจิ แบบผสม - กิจกรรมทางเศรษฐกิจบางอยา่ งรัฐเป็นผดู้ าเนินการบางอยา่ งเอกชนดาเนินการ - เอกชนมีสิทธ์ิในทรัพยส์ ินมีเสรีภาพในการประกอบกิจกรรมภายใตก้ ฎหมาย มีการแข่งขนั ภายใตก้ ลไก ราคา มีกาไร - รัฐประกอบกิจกรรมที่เป็นสาธาณูปโภคพ้ืนฐานที่จาเป็น - รัฐเขา้ แทรกแซงการผลิตของเอกชนเพื่อป้องกนั การเอารัดเอาเปรียบ

ลกั ษณะเศรษฐกจิ ไทย ไทยใชร้ ะบบเศรษฐกิจแบบผสมแต่คอ่ นขา้ งไปทางทุนนิยมเอกชนมีบทบาทในการผลิตดา้ นตา่ ง ๆ มากกวา่ รัฐบาลเอกชนมีสิทธ์ิในทรัพยส์ ินและปัจจยั การผลิต มีเสรีภาพในการดาเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจ มีการแข่งขนั เพอื่ พฒั นาคุณภาพของสินคา้ รัฐบาลดาเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจดา้ นกิจกรรมสาธารณูปโภค การแลกเปลย่ี นสินค้า ความเป็นมา มนุษยม์ ีความสามารถในการผลิตสินคา้ แต่ละชนิดแตกต่างกนั ทาให้เกิดการซ้ือขายและ แลกเปล่ียนสินคา้ ท่ีตนไมไ่ ดท้ าเอง ประเภทการแลกเปลย่ี น 1. แลกเปลย่ี นสินค้าต่อสินค้า เช่นชาวบา้ น เอมขา้ วสารมาแลกปลา ผลไมแ้ ลกพริก 2. แลกเปล่ยี นโดยใช้เงนิ เป็ นสื่อกลาง ซ่ึงรวมถึงบตั รเครดิต มีตลาดเป็นศนู ยก์ ลาง ความสัมพนั ธ์ของการแลกเปลี่ยน หน่วยเศรษฐกิจต่าง ๆ ตอ้ งพ่งึ พาอาศยั กนั ท้งั ในดา้ นการแลกเปล่ียน สินคา้ ต่อสินคา้ และบริการการใหป้ ัจจยั การผลิต และความสมั พนั ธใ์ นดา้ นรายรับรายจ่าย กลไกราคา หมายถึง ภาวะการณ์ของตลาดเป็นการเคลื่อนไหวของราคาสินคา้ ท่ีข้ึนอยกู่ บั ความตอ้ งการของผบู้ ริโภค และผผู้ ลิตร่วมกนั ในตลาด อปุ สงค์ (Demand) คอื ปริมาณความตอ้ งการท่ีจะซ้ือสินคา้ กฎของอุปสงค์ เมื่อราคสินคา้ สูงข้ึน ความตอ้ งการซ้ือจะลดลง เมื่อสินคา้ ราคาถกู ปริมาณความตอ้ งการซ้ือ จะเพ่ิมข้ึน อุปทาน (Supply) คือ ปริมาณสินคา้ ที่ผผู้ ลิตหรือผขู้ ายพอใจ จะผลิตหรือขายแก่ผบู้ ริโภค กฎของอปุ ทาน เม่ือสินคา้ ราคาแพง ผผู้ ลิตหรือพ่อคา้ จะนาสินคา้ ออกมาขายมาก หรือผลิตมากข้ึน เม่ือ สินคา้ ต่าลงจะนาออกมาขายนอ้ ยหรือผลิตนอ้ ยลง ปัจจยั ทม่ี ีผลต่ออปุ สงค์และอุปทาน 1. ราคาสินคา้ 2. รายไดข้ องผบู้ ริโภค ตน้ ทุนการผลิต 3. รสนิยมของผบู้ ริโภค 4. ราคาสินคา้ อื่นที่ใชแ้ ทนกนั ได้ 5. จานวนผผู้ ลิตคู่แข่ง 6. สภาพลมฟ้า อากาส ลกั ษณะธรรมชาติ

สถาบนั การเงิน คอื สถาบนั ท่ีทาหนา้ ท่ีระดมเงินออมจากประชาชน โดยจ่ายดอกเบ้ียใหจ้ ากน้นั ก็จะนาเงินออมดงั กลา่ วไป ปลอ่ ยกูห้ รือสินเช่ือแก่ผตู้ อ้ งการใชเ้ พือ่ ใชใ้ นการบริโภคหรือเพ่ือการลงทนุ ประเภทของสถาบนั การเงิน สถาบันการเงินต่างๆ ธนาคารแห่งประเทศไทย มีหนา้ ท่ีจดั การดูแล ควบคุมระบบเงินของประเทศมีชื่อเรียกวา่ ธนาคารชาติ ธนาคารพาณิชย์ มีหนา้ ท่ีเป็นแหลง่ เงินออมและเงินกูส้ าคญั ของประชาชน ซ้ือขายเงินตราต่างประเทศให้ เช่าตนู้ ิรภยั โอนเงิน ชาระคา่ ไฟฟ้า ประปา ฯลฯ ธนาคารที่ต้งั ข้ึนเพ่อื วตั ถุประสงคเ์ ฉพาะืื เช่น ธนาคารออมสิน ธนาคารอาคารสงเคราะห์ ธกส. ธนาคาร เพ่อื การนาเขา้ และส่งเอก บริษทั เงินทนุ มีหนา้ ที่ ระดมเงินทุนหรือกูย้ มื เงิจจากประชาชน โดยออกตวั๋ สัญญาใชเ้ งินใหเ้ ป็นประกนั คร้ังละไม่ต่ากวา่ 10,000 บาท บางครังเรียกวา่ ไฟแนนซ์ หรือ ทรัสต์ บริษทั หลกั ทรัพย์ มีหนา้ ที่ เป็นนายหนา้ หรือตวั แทน (โบรกเกอร์) ซ้ือขายหลกั ทรัพย์ (หุน้ ) แก่บคุ คลอ่ืน หรือแนะนาการซ้ือขายหุน้ แก่ประชาชน บรรษทั เงินทุนอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย จดั ต้งั เพื่อใหส้ ินเชื่อแก่เอกชนในระยะยาว เพอื่ การลงทุน ผลิตภาคอุตสาหกรรม โดยคิดดอกเบ้ียเงินกูใ้ นอตั ราต่า บรรษทั ประกนั ชีวติ และประกนั ภยั ทาหนา้ ท่ีระดมเงินออมจากประชาชนในรูปของการขายกรมธรรม์ เป็นหนงั สือสญั ญาการประกนั ชีวติ ประกนั ภยั หรือประกนั อบุ ตั ิเหตุใหแ้ ก่ผซู้ ้ือ บริษทั จะไดร้ ับผลประโยชน์ จากการนาเงินการขายกรมธรรมไ์ ปลงทุนในรูปแบบต่าง ๆ บริษทั เครดิตฟองซิเอร์ ทาหนา้ ท่ีปลอ่ ยสินเช่ือใหล้ กู คา้ โดยมีที่อสงั หาริมทรัพยป์ ระเภทที่ดินหรือบา้ น เป็น หลกั ประกนั (จานอง) แหลง่ ท่ีมาของเงินทุนมาจากการกเู้ งินจาก ธนาคารพาณิชย์ โรงรับจานา มีหนา้ ที่เป็นสาถาบนั การเงินขนาดเลก็ มีท้งั ของรัฐและเอกชน โดยมีทรัพยส์ ินประเภท สังหาริมทรัพย์ (แหวน สร้อย ทองคา เป็นตน้ ) มีช่ือเรียกวา่ สถานธนานุบาล สถานธนานุเคราะห์

สหกรณ์ออมทรัพย์ เกิดจากสมาชิกที่ประกอบอาชีพเดียวกนั รวมกลุ่มกนั เพ่ือช่วยเหลือสมาชิกดา้ น การเงิน โดยรับฝากเงินและใหก้ ูเ้ งินเม่ือมีความจาเป็น ตลาดหลกั ทรัพยแ์ ห่งประเทศไทย เป็นสถาบนั การเงินภายใตก้ ารควบคมุ ของรัฐ (กระทรวงการคลงั ) ทา หนา้ ท่ีเป็นศูนยก์ ลางในการ ซ้ือขายหลกั ทรัพย์ (หุน้ ) ควบคมุ การซ้ือขายใหม้ ีระเบียบยุติธรรม เกิดผลดีต่อ การพฒั นาเศรษฐกิจของประเภท ความสาคญั ของสถาบนั การเงิน สถาบนั การเงินมีบทบาทต่อการพฒั นาเศรษฐกิจของชาติ เนื่องจากเงินทุน เป็นปัจจยั ทางเศรษฐกิจท่ีสาคญั และมีจานวนจากดั สถาบนั การเงินจึงตอ้ งจดั สรรเงินทนุ เหลา่ น้นั ใหเ้ พยี งพอ แผนพฒั นาเศรษฐกจิ ฯ แผน 9 คือ การวางแผนพฒั นาเศรษฐกิจของประเทศใหป้ ระชาชนอยดู่ ีกินดี มีงานทา มีรายไดม้ ีความมนั่ คงและ ปลอดภยั ปัจจุบนั ใชแ้ ผนพฒั นาฉบบั ท่ี 9 จากปี พ.ศ. 2545-2549 ความเป็ นมา แผนพฒั นาเศรษฐกิจฯ มีข้ึนคร้ังแรกในสมยั จอมพลสฤษด์ิ ธนะรัชตเ์ ป็นนายกรัฐมนตรี โดย กาหนดทิศทาง นโยบายในการพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศอยา่ งเป็นระบบ ปัจจุบนั ใชแ้ ผนพฒั นา เศรษฐกิจ ฯ ฉบบั ท่ี 9 แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชาตฉิ บบั ที่ 9 จุดเด่น คอื การนาเอาพระราชดารัสของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั ในเรื่อง “ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง” มาเป็นหลกั ในการพฒั นาเศรษฐกิจ โดยเนน้ หลกั ของการฟ้ื นฟเู ศรษฐกิจและสังคมของประเทศสร้างความ เขม้ แขง็ ระดบั รากหญา้ จนถึงระดบั ประเทศ แกไ้ ขปัญหาความยากจน และปัญหาสงั คมอ่ืน ๆ เป้าหมาย 1. ฟ้ื นฟเู ศรษฐกิจ มีภมู ิคุม้ กนั และแขง่ ขนั ทางเศรษฐกิจยคุ ใหม่ได้ 2. วางรากฐานการพฒั นาประเทศใหย้ ง่ั ยนื พ่งึ ตนเองอยา่ งรู้เทา่ ทนั โลก 3. เพ่อื ใหเ้ กิดการบริหารจดั การที่ดีในสังคมไทย 4. แกไ้ ขปัญหาความยากจน เพม่ิ ศกั ยภาพและโอกาสของคนไทยในการพ่งึ พาตนเอง รายได้และรายจ่ายของรัฐ รายจ่ายของรัฐ รัฐมีบทบาทในการบริหารเศรษฐกิจและกิจกรรมทางเศรษฐฏิจผา่ นงบประมาณรายข่าย จาแนกตามกระทรวง 1. งบกลางที่จดั สรรโดยคณะรัฐมนตรีใหแ้ ก่กระทรวง กรมตา่ ง ๆ หน่วยงาน รัฐวิสาหกิจ 2. งบหมนุ เวียน งบประมาณท่ีจดั สรรใหก้ องทนุ ต่าง ๆ ของรัฐ เช่น กองทุนกยู้ นื เพ่ือการศึกษา กองทุน ช่วยเหลือเกษตรกร เป็นตน้

รายได้ของรัฐ 1. ภาษอี ากร 2. การเรียกเกบ็ คา่ บริการของรัฐ 3. เงินกู้ - กูโ้ ดยตรงของรัฐบาล - กูโ้ ดยรัฐวสิ าหกิจโดยรัฐค้าประกนั ความสาคญั ของการทาบญั ชี การทาบญั ชีรายได้ (รายรับ) และรายจ่ายของตนเองหรือครอบครัวจะส่งผล ใหร้ ู้จกั ตนเอง รู้จกั การใชจ้ ่าย และการออม เพ่อื สร้างความมน่ั คงแก่ตนเองครอบครัว การออมจะส่งผลให้ เกิดความมน่ั คงระดบั ครัวเรือน และระดบั ประเทศ เพราะฉะน้นั เราจึงควรทาบญั ชีรายรับ-รายจ่าย