best practice การจักสานเส้นพลาสติก นางสาวสมจิต แก้วบุตร

ก คำนำ เอกสารฉบับน้ี จดั ทาข้ึนเพอ่ื เปน็ การสรุปรายงานผลการปฏบิ ัตงิ านท่ี (Best Practice) ดา้ นการศึกษา เพ่ือพฒั นาอาชีพ “การจักสานเสน้ พลาสตกิ ” ซง่ึ ไดน้ าเสนอเกยี่ วกับการปฏบิ ัติงานท่ปี ระสบผลสาเรจ็ ในการจัด การศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ ประชาชนมีความรู้ ความสาสมารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการ แก้ปัญหาการว่างงานและส่งเสริมความเข็มแข็งให้แก่ชุมชน สามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพท่ีสามารถสร้าง รายได้ ท่มี ั่นคง มั่งคง่ั และมีงานทาอยา่ งยง่ั ยืน ขอขอบพระคุณนายสุพรรณ ฐินะกุล ผอู้ านวยการ ศฝช.ชุมพร นายสมจติ ร เตน็ รัมย์ รองผ้อู านวยการ ศฝช.ชุมพร ท่ใี ห้การสนบั สนุนในการจัดกจิ กรรมด้านการจัดการศกึ ษา เพื่อพัฒนาอาชีพ ตลอดจนผมู้ สี ว่ นเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ท่ีทาให้ประสบผลสาเร็จในการจัดกิจกรรมครงั้ นี้ หวังเปน็ อย่างย่ิงว่า รายงานผลการปฏิบัติงานที่ (Best Practice) ฉบับน้ีจะเป็นประโยชน์แก่ผู้สนใจนาไปศึกษาและ เรียนรู้รวมถึงเผยแพรต่ ่อไป นางสาวสมจติ แก้วบุตร ครอู าสาสมคั รการศกึ ษานอกโรงเรียน ผู้จัดทา

สำรบญั ข คำนำ หนำ้ สำรบัญ ก ชือ่ ผลงาน ข วัตถปุ ระสงค์ 1 แนวทางวงจรคุณภาพของเดมมง่ิ (Deming Cycle : PDCA) 2 กลยทุ ธ์หรอื ปจั จยั ทีท่ าใหป้ ระสบความสาเร็จ 3 ภาคผนวก 5 รูปภาพกจิ กรรมการส่งเสรมิ อาชพี การจกั สานเสน้ พลาสตกิ คณะผ้จู ัดทา

1 1. ชื่อผลงำน กำรจกั สำนเสน้ พลำสติก ๒. หน่วยงำน/สถำนศกึ ษำ/กศน.ตำบล : ศูนย์ฝึกและพฒั นำอำชีพรำษฎรไทยบริเวณชำยแดนชุมพร ๓. คณะทำงำนพัฒนำแนวปฏิบตั ทิ ี่ดี : นำงสำวสมจิต แกว้ บตุ ร ๔. ควำมสอดคลอ้ ง ๒. สง่ เสรมิ กำรจดั กำรศึกษำและกำรเรียนรู้ตลอดชีวติ สำหรับประชำชนท่เี หมำะสมกบั ทกุ ชว่ งวัย ๒.๑ ส่งเสริมการศึกษาด้านอาชีพเพื่อการมีงานทา ในรูปแบบ Re-Skill และการสรา้ งนวัตกรรมและ ผลิตภัณฑท์ ่ีมคี ุณภาพ มีความหลากหลาย ทันสมัย และตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนผ้รู ับบริการ และสามารถออกใบรับรองความร้คู วามสามารถเพอ่ื นาไปใช้ในการพัฒนาอาชพี ได้ ภารกิจต่อเนือ่ ง ๑.๓ การศกึ ษาตอ่ เนื่อง ๑) จดั การศึกษาอาชีพเพ่ือการมงี านทาอยา่ งยง่ั ยืน โดยใหค้ วามสาคัญกบั การจัดการศกึ ษาอาชีพ เพ่ือ การมีงานทาในกลุ่มอาชีพเกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม คหกรรม และอาชีพเฉพาะทางหรือการ บริการ รวมถึงการเน้นอาชีพช่างพื้นฐาน ที่สอดคล้องกับศักยภาพของผู้เรยี น ความต้องการและศักยภาพของ แต่ละพื้นท่ี มีคุณภาพได้มาตรฐานเป็นที่ยอมรับ สอดรับกับความต้องการของตลาดแรงงาน และการพัฒ นา ประเทศ ตลอดจน หนึ่งตาบลหน่ึงอาชีพเด่น การประกวดสินค้าพรีเมี่ยม การสร้างแบรนด์ของ กศน. รวมถึง การส่งเสริมและจัดหาช่องทางการจาหน่ายส้ินค้าและผลติ ภัณฑ์ และให้มีการกากบั ติดตาม และรายงานผล การจัดการศึกษาอาชีพ เพอื่ การมีงานทาอย่างเปน็ ระบบและต่อเนื่อง สอดคลองกับ พันธกิจของศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดนชุมพร “ส่งเสริม สนบั สนนุ การศกึ ษาดา้ นอาชีพร่วมกบั ภาคีเครอื ข่ายและฝึกอบรมดา้ นอาชพี ให้กบั ประชาชนบริเวณชายแดน” ๕. ท่มี ำและควำมสำคญั ของผลงำน การจดั การศกึ ษาอาชพี ในปจั จบุ ันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพฒั นาประชากรของประเทศให้ มีความรู้ ความสาสมารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงานและส่งเสริมความ เข้มแข็งให้แกเศรษฐกิจชุมชน สามารถใหป้ ระชาชนได้มอี าชีพท่สี ามารถสร้างรายได้ ที่ม่ันคง มั่งค่ัง และมงาน ทาอยา่ งยง่ั ยนื สานกั งาน กศน.จึงได้กาหนดหลักการในการจัดทาแผนพัฒนาการศึกษาอาชพี เพ่อื การมงี านทาไว้ ว่า ต้องเป็นการดาเนินงานท่มี ีความยืดหยุนด้านหลักสตู ร ดังน้ันการจัดทาหลกั สูตรอาชีพทเ่ี กี่ยวข้องกับสาขา ดา้ นความคิดสรา้ งสรรค์จงึ นบั วา่ มีความสาคัญอย่างยง่ิ การประกอบอาชพี ในชุมชนถอื ว่ามีความสาคัญเป็นอย่าง มาก ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพราษฎรไทยบริเวณชายแดนชุมพร ได้เห็นความสาคัญของการพฒั นาทกั ษะ อาชีพ จึงได้จัดกิจกรรมสง่ เสรมิ อาชีพใหก้ ับประชาชน เพื่อเปน็ การสร้างอาชีพให้กับชุมชนและผู้ทีส่ นใจฝึกฝน อาชพี เพอ่ื การมงี านทาในชมุ ชนได้นาความร้ทู ่ีไดร้ บั จากการอบรมไปเปน็ แนวทางในการปะกอบอาชีพเพื่อสร้าง รายได้ใหก้ ับตนเองและชุมชน ไดอ้ ย่างมั่นคง 2

๖. วตั ถปุ ระสงค์ ๑. เปน็ หลักสตู รท่ีสงเสรมิ ใหผ้ ู้เรียนรูจ้ ากการลงมอื ปฏบิ ัตจิ รงิ ๒. เป็นหลักสตู รท่มี โี ครงสรา้ งยืดหยุ่นทง้ั ด้านสาระ เวลา และการจัดการเรียนรู้ ๗. วิธกี ำรดำเนนิ กำร ๗.๑ วางแผนการดาเนนิ งาน ๗.๒ ขออนุมตั โิ ครงการ ๗.๓ ดาเนินการจดั กิจกรรมส่งเสรมิ อาชพี ชุมชน ๗.๔ สรุปผลและรายงานผล ๘. ตัวช้วี ดั ควำมสำเรจ็ ๘.๑ ผเู้ รียนมีความรู้ ความเข้าใจและมที ักษะในการสานเส้นพลาสตกิ ๘.๒ ผู้เรยี นสามารถเพมิ่ รายได้ใหก้ ับครอบครัวและเป็นอาชีพเสรมิ ๘.๓ ผู้เรียนในพ้ืนท่ี เหน็ ช่องทางในการประกอบอาชพี ๙. กำรประเมินผลเคร่ืองมอื ประเมนิ ผล - แบบสอบถามความพึงพอใจ ๑๐.ผลกำรดำเนินงำน ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจและเกิดทักษะในการจักสานเส้นพลาสติก ทาให้มีรายได้เพ่ิมขึ้นและมี อาชีพเสรมิ ในช่วงหลังจากการทาการเกษตรและสรา้ งอาชพี ใหก้ บั ชมุ ชนและผสู้ นใจ ๑๑. บทสรปุ การสง่ เสริมอาชีพใหก้ ับประชาชนในพ้นื ท่ีอาเภอบางสะพาน จังหวดั ประจวบครี ขี ันธ์ หลกั สตู รการจกั สานเส้นพลาสติกมวี ัตถปุ ระสงคเ์ พื่อส่งเสรมิ ใหผ้ เู้ รียนเรยี นร้จู ากการลงมอื ปฏบิ ัติจริงและหลักสตู รทีม่ โี ครงสรา้ ง ยืดหยุ่นท้ังด้านสาระ เวลา และการจัดการเรียนรู้ มีการดาเนินการตามแนวทางวงจรคุณภาพของเดมมิ่ง (Deming Cycle:PDCA) ด้ำนกำรวำงแผน (P) ๑. ศึกษาสภาพ ความต้องการของชุมชนในการสร้างอาชีพ สร้างรายได้แกตนเอง ครอบครัว และชุมชน โดยกาหนดกลุ่มเป้าหมายชุมชนบา้ นคลองเพลิน หมูท่ ่ี ๙ ตาบลรอ่ นทอง อาเภอบางสะพาน จงั หวัด ประจวบคีรีขันธ์ มีจานวน ๑๖ คน โดยการจัดเวทีประชาคม สารวจความต้องการ เพื่อนาข้อมูลไปวิเคราะห์ สภาพ ปญั หาและวางแผนการจัดกจกรรมตามความต้องการให้สอดคล้องกับคนในชุมชน ๒. วเิ คราะหง์ านตามบทบาทหนา้ ท่ี วิเคราะห์ความสอดคลอ้ งทเ่ี ก่ียวข้อง เชน่ ยทุ ธศาสตรแ์ ละ จุดเน้นการดาเนินงานของศูนย์ฝกึ และพฒั นาอาชีพราษฎรไทยบรเิ วณชายแดนชุมพร วิสัยทัศน์/พันธกิจ ฯลฯ ซึ่งวิเคราะห์เห็นได้ว่า การจักสานเส้นพลาสติก บ้านคลองเพลิน หมู่ท่ี ๙ ตาบลร่อนทอง อาเภอบางสะพาน จงั หวัดประจวบคีรีขันธ์ น้ี เป็นบทบาทหนา้ ทขี่ อง บุคลากรศนู ย์ฝกึ และพฒั นาอาชพี ราษฎรไทยบริเวณชายแดน ชุมพร ทีจ่ ะต้องชว่ ยเหลอื สง่ เสริมความต้องการของชุมชนใหส้ ามารถบรรลุจดุ ประสงค์โครงการ 3

ด้ำนกำรดำเนนิ งำน ดาเนินการส่งเสริมอาชีพให้กับประชาชนในพื้นท่ีบ้านคลองเพลิน หมู่ที่ ๙ ตาบลร่อนทอง อาเภอบางสะพาน จงั หวดั ประจวบคีรีขันธ์ หลักสตู รการจกั สานจากเส้นพลาสติก โดยดาเนนิ การดงั นี้ ๑. ประชมุ เพื่อช้ีแจงวตั ถปุ ระสงค์ในการดาเนนิ งาน ๒. ศึกษาข้อมลู และวิเคราะหอ์ าชีพท่เี กี่ยวข้องกับการจักสานเสน้ พลาสตกิ ที่พบได้ในชมุ ชน จกข้อมลู ต่างๆ ครู ผู้เรียนและผรู้ ู้ ร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับทิศทางการประกอบอาชีพการจักสานเสน้ พลาสตกิ ในรปู แบบทเี่ หมาะสมกบั ตนเอง ๓. จดั ซอ้ื อุปกรณแ์ ละเตรยี มอปุ กรณ์ ๔. ดาเนนิ การเรียนรแู้ ละฝึกทกั ษะตามหลกั สตู รเก่ยี วขอ้ งกบั การจกั สานเส้นพลาสติก ๕. ทดสอบทักษะการจกั สานเสน้ พลาสติกตามขั้นตอนทไ่ี ด้เรยี นรู้ ๖. ดาเนนิ การเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบประเมินความพึงพอใจ ๗. ทาการปรับปรุงแก้ไขปัญหาที่พบจากการติดตามการทดสอบทักษะการจักสานเส้น พลาสตกิ ตามขั้นตอนที่ได้เรยี นรู้ ด้ำนกำรตรวจสอบและประเมินผล (C) ๑. ประเมินความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม โดยใช้แบบประเมินความพึงพอใจต่อการ ส่งเสริมอาชพี หลักสูตรการจกั สานเส้นพลาสติกต่อไป ๒. ดาเนินการติดตามผลการส่งเสริมอาชีพ หลักสูตรการจักสานเส้นพลาสติก โดยการติด ตามหลังเข้ารว่ มกิจกรรม เพอื่ นาขอ้ มูลไปปรบั ปรงได้ ด้ำนกำรปรบั ปรุงและพฒั นำผลกำรปฏบิ ตั งิ ำน (A) นาข้อเสนอแนะของผ้เู ข้าร่วมสง่ เสริมอาชีพ หลักสูตรการสานเสน้ พลาสติกพ้ืนฐานมาพัฒนา ปรับปรุง เพ่ือเผยแพร่ใหก้ ับผสู้ นใจ ไดน้ าไปปรับใช้ในการจดั กจิ กรรมต่อไป

4 การดาเนินงานจดั กจิ กรรรมการศึกษาตอ่ เนื่อง รปู แบบชน้ั เรยี นวิชาชีพ การจกั สานเส้นพลาสตกิ บา้ นคลองเพลนิ หมทู่ ่ี ๙ ตาบลรอ่ นทอง อาเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรขี ันธ์ ตามแนวทางวงจรคุณภาพ ของเดมมงิ่ (Deming Cycle:PDCA) ดงั กลา่ ว สามารถแสดงไดด้ ังผงั งานแนวปฏบิ ตั ทิ ด่ี ีดา้ นการพฒั นาสังคม และชุมชน ดังนี้ ๑. ศกึ ษาสภาพปญั หาความตอ้ งการของชมุ ชน ๒. วเิ คราะหง์ านคามบทบาทหน้าที่ ๓.วิเคราะความสอดคลอ้ งท่ี เกีย่ วขอ้ ง ๔. นาข้อมูลจากการวเิ คราะห์มากาหนดกรอบการดาเนินงาน ๕. ประชุมเพ่ือช้ีแจงวตั ถุประสงค์ในการดาเนินงาน ๖. ศกึ ษาข้อมูล และวเิ คราะหอ์ าชีพทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การจกั สานเส้นพลาสตกิ ๗. จัดซ้อื อปุ กรณ์และเตรียมอปุ กรณ์ ๘. ดาเนินการเรยี นรแู้ ละฝกึ ทกั ษะตามหลักสูตรเกยี่ วข้องกบั การจกั สานเส้นพลาสติก ๙. ทดสอบทักษะการจกั สานเส้นพลาสตกิ ตามขน้ั ตอนที่ไดเ้ รยี นรู้ ๑๐. ดาเนนิ การเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู ๑๑. ทาการปรบั ปรงุ แก้ไขปญั หาทพ่ี บจากการติดตาม ๑๒. ประเมินความพงึ พอใจของผเู้ ข้ารวมกจิ กรรม ๑๓.ดาเนินการตดิ ตามผลการจกั สานเสน้ พลาสติก ๑๔. สรปุ ผลการดาเนินงาน/โครงการ และจัดทารปู เล่มรายงาน ๑๕. นาผลการจัดกิจกรรมและขอ้ เสนอแนะมาปรบั ปรงุ พฒั นาให้ สอดคลอ้ งกบั สภาพปญั หาและความตอ้ งการของชุมชนตอ่ ไป

5 ๑๒. กลยทุ ธห์ รอื ปัจจยั ที่ทำให้ประสบควำมสำเร็จ ๑. การรวบรวมความรู้ท่ีกระจักกระจายแหล่งต่างๆนามาจัดหมวดหมู่ วิเคราะหจ์ ัดเรยี งใหเ้ ปน็ ระบบ การปรับปรุงข้อมูลใหเ้ ป็นปจั จุบันโดใช้แหล่งข้อมูลที่หลากหลาย ถอดความรู้และบันทึกอย่างเป็นระบบเพอ่ื นาเสนอต่อสาธารณะ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรทู้ เี่ พ่ือแกป้ ญั หา และมกี ารปรับปรุงแกไ้ ขใหไ้ ด้รับความรทู้ ่สี ามารถ ตอ่ ยอดไปสคู่ วามรใู้ หม่ไดต้ ลอดเวลา ๒. วทิ ยกรมคี วามรู้และทักษะในการจัดการความรู้ และดาเนนิ การสง่ เสรมิ อาชีพชมุ ชนหลกั สูตรการจกั สานจากเสน้ พลาสติก ตามวงจรของเดมมงิ่ (Deming Cycle:PDCA) ทเี่ ริม่ ดว้ ยการสารวจสภาพ ความต้องการ ของชุมชนศึกษาค้นคว้า รวบรวมข้อมูลที่เก่ยี วข้องนามาพัฒนาปรบั ปรุงระบบ ตามหลักการท่ไี ด้รับความรู้มา ดาเนนิ กิจกรรมใหค้ วามรแู้ กชมุ ชนและลงมอื รว่ มกนั ปฏบิ ตั ิ มกี ารปรบั ปรงุ จนสามารถใชเ้ พิม่ รายได้ พร้อมทงั้ มี การติดตามผลและประชาสมั พนั ธ์ให้แกผ่ ู้สนใจ ๑๓. ข้อเสนอแนะ ปัญหำและอุปสรรค - เป็นกจิ กรรมทชี่ ่วยให้ประชาชนในพื้นท่ี มีความรู้ ความเขา้ ใจและมีทักษะในการจกั สานเสน้ พลาสตกิ และก่อใหเ้ กิดรายไดก้ บั ตนเอง ชมุ ชนและครอบครัว ๑๔. กำรอำ้ งอิง สืบคน้ จาก https://cooking.kapook.com/view190599.html สบื คน้ จาก https://www.clinictech.ops.go.th/onjine/cmo/FinalReport20161613126.pdf สืบคน้ จาก https://www.phandocn.go.th

๑๕. ภำคผนวก

คณะผู้จัดทำ ทป่ี รกึ ษำ ฐนิ ะกลุ ผู้อานวยการ เตน็ รมั ย์ รองผอู้ านวยการ 1. นายสุพรรณ กาญจนวงศ์ ครชู านาญการพเิ ศษ 2. นายสมจิตร 3. นางสมุ าลี เย็นทรวง ครชู านาญการ 4. นายชาตรี ชูแกว้ ครู 5. นายชชั ชยั พลตรี ครผู ชู้ ว่ ย ๖. นายชวี นิ ผู้รว่ มทำงำน ๑. นางสาวสมจิต แก้วบุตร ครูอาสาสมัครการศึกษานอกโรงเรียน จดั ทำ/พมิ พ์/รปู เล่ม ครูอาสาสมัครการศึกษานอกโรงเรยี น นางสาวสมจติ แก้วบุตร