Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore นิตยสารสาระวิทย์ โดย สวทช. ฉบับที่ 102 เดือนกันยายน พ.ศ. 2564

นิตยสารสาระวิทย์ โดย สวทช. ฉบับที่ 102 เดือนกันยายน พ.ศ. 2564

Published by Thalanglibrary, 2021-10-11 03:19:30

Description: นิตยสารสาระวิทย์ โดย สวทช. ย่อยโลกข้อมูลข่าวสารวิทยาศาสตร์เพื่อคุณ ฉบับที่ 102 เดือนกันยายน พ.ศ. 2564 พบกับหลากหลายเรื่องราวความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

Search

Read the Text Version

เปปน็น้ั ปนล�ำ้ า ปลาเกือบ 400 ชนิดที่สำ�รวจพบในรอบ 20 ปีน้ี อาจมีบางชนิดที่หาไม่พบ อีกแล้วในวันนี้ หรือหากย้อนกลับไปเมื่อ 70 ปีก่อน ถ้าในเรือกาลาเทีย 2 มีคนบ้าๆ แบบผมอยู่ด้วย และกองสำ�รวจปล่อยคนแบบนี้ไว้ให้ตระเวนเก็บ ตัวอยา่ งปลาจนถงึ ปัจจุบนั ผมว่าเขาอาจพบปลาก้นอ่าวไทยได้ถงึ 400-500 ชนิด ถา้ จะลองเลอื กปลาสกั ชนดิ ใหเ้ ปน็ ตวั แทนพนื้ ทนี่ ี้ ผมยกให้ “ปลาท”ู เปน็ ปลา ที่เด่นที่สุด และเป็นความม่ันคงทางอาหารสำ�คัญที่เล้ียงดูคนกรุงเทพฯ และ ภาคกลางมายาวนาน ใครๆ ก็บอกว่าปลาทูไทย โดยเฉพาะปลาทูแม่กลอง เนื้อมันและอร่อย ทสี่ ดุ ในโลก ไมว่ า่ จะเทยี บกบั ปลาทตู วั โตจากอนิ เดยี มาเลเซยี พมา่ เวยี ดนาม หรอื ปลาทตู วั อว้ นจากปากแมน่ �้ำ โขง ความอรอ่ ยของปลาเปน็ ผลโดยตรงจากคณุ ภาพน�ำ้ เคยมีการจัดทดลองชิมปลาแบบเป็นวิทยาศาสตร์ท่ีประเทศญี่ปุ่น เขาพบว่า ถา้ แมน่ ้�ำ คุณภาพดี ไม่มกี ารสรา้ งเขือ่ น น้ำ�ไมเ่ นา่ เสยี และไม่ถูกรบกวน ปลาท่นี ่นั จะดีทง้ั คุณภาพและรสชาติ นา่ เสยี ดายทต่ี อนนป้ี ลาทขู องเราเหลอื นอ้ ย ตวั เลก็ ลง และคณุ ภาพไมด่ เี ทา่ เดมิ ซงึ่ กเ็ ปน็ ไปตามคณุ ภาพของถน่ิ อาศยั เม่ือก่อนปลาทูย่านน้ีส่งขายได้ท่ัวประเทศ แต่ปัจจุบันปลาทู ในตลาดบา้ นเรากวา่ รอ้ ยละ 60 น�ำ เขา้ จากตา่ งประเทศ อยา่ งปลาทู เมืองชล แคข่ ายในตลาดหนองมนก็ไม่พอแล้ว ตอ้ งจองกบั แมค่ ้า ท่รี ูจ้ กั กนั ถึงจะไดก้ ิน เชน่ เดียวกับปลาธรรมชาตอิ ่นื ๆ ที่พอกินใน พน้ื ทีร่ อบแหลง่ จับเทา่ นัน้ ท่ีผ่านมากรมประมงพยายามป้องกันไม่ให้ปลาทู สญู พนั ธุ์ ดว้ ยการออกมาตรการปดิ อา่ วไทยตอนกลาง แถว หมเู่ กาะอ่างทองและอ่าวประจวบในฤดปู ลามีไขช่ ่วงเดอื น กุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม เพื่อป้องกันไม่ให้แม่ปลาถูกจับไป จนหมด แต่จำ�นวนปลาทูก็ยังไม่เพ่ิม ปัญหาท่ีพบก็คือ เม่ือ ฝูงลูกปลาทูตัวเท่าปลายก้อยออกจากไข่ว่ายไปอยู่กลางทะเล นอกโซนปิดอ่าว ก็ถูกกองเรืออวนล้อมส่องไฟจับปลากะตักตอน กลางคืนจับไปพร้อมปลากะตัก เอามาตากแห้งขายเป็นถุงๆ เรียกปลาทู แกว้ บ้าง ปลาทเู ล็กบ้าง ปลาทมู นั บ้าง ถงุ หนง่ึ มลี ูกปลาทรู าว สองรอ้ ยตวั หรอื ลกู ปลาอน่ื ๆ อยา่ งปลาสาก ปลาน�ำ้ ดอกไม้ ปลาอินทรี ที่ปกติท่ีควรบริโภคต้องตัวใหญ่เท่าแขน เทา่ ขา กถ็ กู จบั มาตอนตวั ไมถ่ งึ คบื และกลายเปน็ ของทง้ิ อยตู่ ามแพปลา คดิ เปน็ คา่ เสยี โอกาสทางเศรษฐกจิ มลู ค่า มหาศาล เทียบไม่ได้เลยกับการปล่อยให้ลูกปลาโตเป็นตัว กนั ยายน 2564 51

เปปน็น้ั ปนล�ำ้ า ปลากระบอกเทาหรอื ปลายะ Mugil cephalus เต็มวัย ซ่ึงถ้าจะอนุรักษ์ให้เห็นผล กรมประมงควรห้ามการส่อง จ�ำ เปน็ อยา่ งยง่ิ ตอ่ การดแู ลรกั ษาถนิ่ อาศยั รว่ มกนั ทง้ั ของสตั ว์ พชื ไฟจบั ปลาตอนกลางคนื โดยเลิกเกรงใจเจ้าของธรุ กิจทเ่ี กย่ี วขอ้ ง และมนุษย์อย่างย่ังยืน การสำ�รวจพรรณปลาในพ้ืนที่เล็กๆ ของ แม้ปลาธรรมชาติท่ีน้อยลงเร่ือยๆ จะแสดงถึงความอ่อนล้า ก้นอ่าวไทยน่าจะเหลือข้อมูลให้ค้นพบเพ่ิมอีกราวร้อยละ 5-10 ของทะเลอยา่ งรนุ แรง แตถ่ งึ อยา่ งนนั้ กงุ้ หอยปปู ลาจากกน้ อา่ วไทย ผมอยากชวนคนที่นึกสนุกกับเรื่องน้ีมาช่วยกันเติมเต็มความรู้ รวมกับผลิตอ่ืนๆจากการเพาะเลี้ยงสัตว์นำ้�ในแม่นำ้�และชายฝ่ัง รวมทั้งช่วยกันสำ�รวจพรรณปลาในพื้นที่อื่นๆ ท่ัวประเทศที่น่าจะ โดยเฉพาะกุ้ง หอยแครง และหอยแมลงภู่ ก็ยังมีเพียงพอ ยงั ขาดขอ้ มูลอกี ราว 1 ใน 3 ทเี ดียว โดยเฉพาะปลาในป่าต้นนำ้� ส่งขายได้เกือบท่ัวประเทศ และเลี้ยงดูผู้คนอยู่ 20-30 ล้านคน น้ำ�ตก พรุ ทะเลลึกและแนวปะการัง ซ่ึงต้องใช้ความพยายาม ทง้ั หลอ่ เลี้ยงใหม้ อี าชีพ มีอาหาร และเป็นความม่นั คงสำ�คัญของ เวลา และงบประมาณจำ�นวนมากในการออกสำ�รวจแต่ละครั้ง ประเทศ ดังนั้นส่ิงสำ�คัญท่ีเราควรเข้าใจคือ อ่าวไทยตอนในซึ่ง ท้ังยังต้องเตรียมใจด้วยว่าอาจกลับมามือเปล่า เพราะโอกาสท่ีดี อยู่ห่างจากศูนย์การค้าใหญ่ๆ ในกรุงเทพฯเพียงไม่ก่ีกิโลเมตรน้ี จะไม่รอให้เราลงั เลแม้นาทเี ดยี ว รปู ถา่ ยและตัวอย่างปลาซ่งึ เปน็ ยังมีของดีมากมาย เป็นแหล่งทรัพยากรสำ�คัญท่ีสุดแห่งหน่ึง ข้อมูลสำ�คัญที่สุดอาจปรากฏข้ึนต่อหน้าเราเพียงคร้ังเดียวใน ในโลก และเปน็ ระบบนเิ วศทเ่ี ปราะบางมาก ไมใ่ ชเ่ ปน็ แคอ่ า่ วโคลน ชว่ั ชีวิต และหลายครั้งกเ็ ปน็ เรื่องของโชค ทท่ี �ำ นกั ส�ำ รวจคนหนง่ึ ที่มแี ต่ตึกรามบ้านชอ่ ง น�ำ้ เน่าๆ และมีวาฬวา่ ยไปว่ายมาไมก่ ีต่ วั ให้ได้ไปอยทู่ น่ี ัน่ ณ เวลานั้น นอกจากที่นี่จะเป็นบ้านของปลาท่ีเล็กที่สุดคือ ปลาบู่ใส อย่างวันหน่ึงเมื่อปลายปี พ.ศ. 2561 ผมจ๊ะเอ๋เข้ากับเจ้า ท่ีตัวเท่าปลายก้อย จนถึงสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมท่ีใหญ่ท่ีสุดของ ปลากระบอกเทาหรือปลายะ Mugil cephalus ตัวโตท่ีแพปลา ประเทศไทยคือวาฬ ชายฝ่ังก้นอ่าวไทยยังเป็นแหล่งผลิต ป้าทุม (ประทุมอาหารทะเล) ทบี่ ้านบางแก้ว บา้ นแหลม จังหวัด เกลือสมุทรที่ใหญ่ท่ีสุดของประเทศ (900,000 ตัน) เป็นเสน้ ทาง เพชรบุรี ผมเพ่ิงเข้าแพป้าทุมครั้งแรก จะถือกล้องขอค้นปลา อพยพและพักพิงของนกชายเลนท่ีสำ�คัญระดับโลกใน East มาถ่ายรูปเดี๋ยวป้าจะตกใจ เลยไปน่ังเลือกปลาแปลกๆ จากกอง Asian–Australasian Flyway โดยประชากรนกอพยพของโลก ปลาเปด็ กอ่ น วนั นน้ั ปา้ ทมุ ไดป้ ลาเยอะมาก ชาวบา้ นเอามาเทลงกอง มากกวา่ รอ้ ยละ1ตอ้ งแวะพกั ทนี่ ่ีรวมทงั้ นกทะเลแปลกๆหลายชนดิ ชั่งน้ำ�หนัก แล้วป้าก็แพ็กเตรียมส่งต่อทันที ผมหันไปเห็นปลา และนกใกล้สูญพันธ์ุอย่างยิ่งของโลกอย่างนกชายเลนปากช้อน ตัวโตหน้าแปลกๆ ตัวนึงถูกเทลงจากเข่ง ลุกไปดูเร็วๆ ก็รู้ว่าคือ นอกจากนนั้ ในป่าชายเลนบางแหง่ ยงั เปน็ ถ่นิ อาศยั ของเสอื ปลา ปลากระบอกเทา ซ่ึงมีมากในญี่ปุ่นและจีน ส่วนในไทยพบเป็น ทว่ี นั นีอ้ าจมปี ระชากรของไทยนอ้ ยกวา่ เสือโคร่งแลว้ ครั้งคราวในย่านชุมพรถึงสงขลา แต่ไม่เคยมีบันทึกว่าพบใน การสำ�รวจทางอนุกรมวิธานอย่างจริงจังและต่อเนื่องยัง อ่าวไทยตอนบนมาก่อน โชคดีที่รถจอดอยู่ใกล้ๆ คนขับรถก็ยัง กนั ยายน 2564 52

เปปน็น้ั ปนล�ำ้ า นาทีประวัตศิ าสตรท์ ่ีได้พบปลากระบอกเทาจากก้นอ่าวไทย บอ่ ยๆ ชว่ งปีท้ายๆ ก็มี แพเจแ๊ จว๋ เจ๊แมว และเจ๊แต๋ว ท่บี างปะกง เป็นครัง้ แรก จังหวัดฉะเชิงเทรา และแพป้าทุม แม่ทองฟู และพ่ีอ้วน ไม่ได้ไปไหน ผมวิ่งไปเอากล้องมาถ่ายรูปไว้ได้ทัน เพราะไม่ถึง ทบ่ี า้ นแหลม จงั หวดั เพชรบรุ ี รวมถงึ อกี หลายทา่ นทเ่ี ออื้ เฟอื้ ให้ใช้ นาทเี จ้าปลาตวั นั้นก็ถูกขนไปแล้ว ยงิ่ ปลาตัวใหญ่ ราคาดี ย่งิ ไม่มี หรอื ใหถ้ า่ ยรปู ปลาทห่ี าไดย้ ากและสวยๆ เชน่ คณุ นณณ์ ผาณติ วงศ์ ใครยอมเสียเวลา ผมว่าน่ันคงเป็นโอกาสเดียวที่จะได้บันทึกว่ามี คณุ ทัศพล กระจา่ งดารา คณุ ทพั พ์ มที รัพยว์ ัฒนา คุณนนั ทวฒั น์ ปลาชนดิ นอ้ี ยู่ท่นี ่ี เพราะหลงั จากน้ันผมกแ็ วะไปหาปา้ ทุมอีกเปน็ โชตสิ วุ รรณ กลมุ่ Thaiwhale คณุ ก�ำ พล อดุ มฤทธริ จุ คณุ วชิ า นรงั สี สิบครั้ง แตไ่ มเ่ หน็ ปลาชนิดน้ีอีกเลย และไม่เคยพบในการส�ำ รวจ อาจารยภ์ าสกร แสนจนั แดง คณุ ธนสิ ร วศโิ นภาส คุณ Vansawat ก้นอ่าวไทยท่อี ่ืนด้วย Sawatlong ทกุ คนมสี ว่ นส�ำ คญั อยา่ งยง่ิ ทที่ �ำ ใหเ้ กดิ การเหน็ คณุ คา่ ผมอยากขอบคุณผู้คนมากมาย ทั้งชาวประมงและชุมชน และความส�ำ คญั ของพ้นื ทนี่ ี้ ประมงท่ีมีส่วนช่วยเหลืออย่างมาก ศูนย์และสถานีวิจัยประมง ช่องว่างของความรู้สำ�คัญท่ีควรเร่งมือทำ�ทันทีคือการสำ�รวจ หลายแหง่ เพอ่ื นเกา่ ๆ สมยั นน้ั ทงั้ หวั หนา้ สถานแี ละเพอื่ นรว่ มงาน และประเมินคุณค่าทางเศรษฐกิจท่ีแท้จริงจากผลผลิตทางทะเล ท่ีเด๋ียวน้เี กษียณไปหลายคนแล้ว เพือ่ นนกั สำ�รวจและนักอนุรกั ษ์ ของอ่าวไทยตอนใน ว่าสัตว์น้ำ�ทั้งท่ีจับและเพาะเล้ียงได้มีปีละ ที่คอยชี้เป้าข้อมูล แพปลา และพ่อค้าแม่ค้าปลาหลายคนใน กต่ี นั สง่ ไปขายถงึ ไหนบา้ ง หลอ่ เลย้ี งผคู้ นจ�ำ นวนเทา่ ไร และคดิ เปน็ ตลาด ทงั้ ที่ใจดีและชอบเหวีย่ งเพราะร�ำ คาญทผ่ี มไปเกะกะ ที่ไป มลู คา่ เทา่ ไร ซง่ึ เปน็ ขอ้ มลู ส�ำ คญั ทต่ี อ้ งใช้ในการประเมนิ ผลกระทบ ทางสง่ิ แวดลอ้ มส�ำ หรบั โครงการตา่ งๆ ทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ ในพน้ื ท่ี การจะ ทำ�โครงการ แผน หรือนโยบายใดๆ ที่จะเปลี่ยนแปลงพ้ืนที่ น้ีไปในทางที่แย่ลง จึงไม่ควรทำ�อย่างย่ิง เช่น สร้างเข่ือนปิด ปากอ่าว สรา้ งโครงสรา้ งพน้ื ฐานแข็งๆ ที่เปลีย่ นระบบนิเวศอย่าง ส้นิ เชงิ รวมท้ังการเปลี่ยนพืน้ ท่ีทะเลเป็นแหลง่ น้ำ�จืดหรือกำ�แพง กั้นนำ้�ทว่ ม การเขา้ ใจความจริงจะทำ�ให้ก�ำ หนดนโยบายที่ถกู ตอ้ ง เพ่อื ความสมบรู ณ์ ยัง่ ยนื และเกดิ มลู ค่าเพม่ิ ต่อทรัพยากร ใหส้ ม กบั คุณคา่ มหาศาลทม่ี อี ยใู่ นก้นอ่าวไทย * บทความนี้เขียนในโอกาสการตพี ิมพ์หนงั สอื “พรรณปลาของเอสทูร่อี ่าวไทยตอนใน” โดยกรมทรพั ยากรทะเลและชายฝ่ัง (ทช.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม กนั ยายน 2564 53

QSuciziบ้านนักคดิ ฉบัับที่่�แล้้วเหมีียวให้้คุุณผู้้�อ่่านช่่วยจัับคู่่� ระหว่า่ งกีีฬากับั ความรู้้�ด้า้ นวิทิ ยาศาสตร์์ ที่�่จริิงแล้้วกีีฬาแต่่ละประเภทก็็มีีหลัักการทาง วิทิ ยาศาสตร์ซ์ ่อ่ นอยู่ห�่ ลายอย่า่ งเลยฮะ ถ้า้ เรา เข้้าใจหลัักการทางวิิทยาศาสตร์์เหล่่านั้้�นแล้้ว นำ�ำ มาปรับั ใช้ไ้ ด้้ ก็จ็ ะเป็น็ การเพิ่่�มศักั ยภาพและ โอกาสในการแข่ง่ ขันั ได้เ้ ลยละฮะ ผู้้�ได้ร้ ัับรางวััลประจำ�ำ ฉบัับที่่� 101 รางวััลที่่� 1 กิฟิ ต์เ์ ซต I love science (ขวดน้ำ��ำ +กระเป๋า๋ +สมุุดโน้้ต) ได้้แก่่ คุุณสรรพวีีร์์ ประสิิทธิิรัตั น์์ รางวัลั ที่่� 2 สมุดุ โน้ต้ I love science ได้แ้ ก่่ คุณุ ณภัทั ร แสงสระคูู คุณุ ชันั ม์จ์ ิริ า ก่อ่ สกุลุ คุณุ อาทิติ ย์์ ทับั ศรีนี วล อ่า่ นเรื่อ�่ งราวความก้้าวหน้้าในการพัั ฒนาวััคซีีนโควิดิ 19 แบบพ่่ นจมููก ของนักั วิจิ ัยั ไบโอเทค สวทช. จาก Cover Story ฉบับั นี้้แ� ล้ว้ เหมียี วใจฟููมากเลยฮะ อีกี ไม่น่ านเราจะได้ม้ ีวี ัคั ซีนี ดีๆี ที่่ผ� ลิติ โดยคนไทย ไว้ใ้ ช้ก้ ันั แล้ว้ ตอนนี้้ก� ็ผ็ ่า่ นการทดสอบในหนูเู ป็น็ ที่่เ� รียี บร้อ้ ย เอ...ว่า่ แต่น่ อกจากหนูแู ล้ว้ เนี่่ย� มีสี ัตั ว์อ์ ะไร อีกี บ้้างที่่�นำำ�มาใช้เ้ ป็็นสััตว์์ทดลอง ขอคนละ 3 ชนิิดฮะ รางวัลประจำ�ฉบับที่ 102 รางวััลที่่� 2 สมุดุ โน้้ต I love science รางวลั ท่ี 1 จำำ�นวน 3 รางวัลั 30TH anniversary NSTDA tumbler จำ�นวน 1 รางวลั สง่ ค�ำ ตอบมารว่ มสนุกไดท้ ี่ หมดเขตส่งค�ำ ตอบ วันท่ี 30 กันยายน พ.ศ. 2564 กองบรรณาธิการสาระวทิ ย์ ฝ่ายสร้างสรรค์สอ่ื และผลติ ภัณฑ์ ค�ำ ตอบจะเฉลยพรอ้ มประกาศรายชือ่ ผ้ไู ด้รับรางวลั สำ�นกั งานพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชาติ 111 อทุ ยานวทิ ยาศาสตรป์ ระเทศไทย ถ.พหลโยธิน ต.คลองหนึ่ง อ.คลองหลวง จ.ปทมุ ธานี 12120 ในสาระวิทย ์ ฉบับท่ี 103ส�ำ หรับของรางวลั เราจะจดั ส่งไป หรือสง่ ทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอื ทาง e-mail ที่ [email protected] ใหท้ างไปรษณยี ์ อย่าลืมเขยี นชอ่ื ท่อี ยู่ มาด้วยนะฮะ กนั ยายน 2564 54

รวมรายการ Podcast “Sci เข้าหู” Podcast รายการ “Sci เข้าหู” โดยนิตยสารสาระวิทย์ รายการที่จะ รวบรวมผู้คนในแวดวงวิทยาศาสตร์ มาร่วมพูดคุยและให้ความรู้ในประเด็น ที่น่าสนใจ เกาะติดกระแสวิทยาศาสตร์ไทยและวิทยาศาสตร์โลกไปพร้อมกัน พบกันได้ทุกวันอังคารทางเพจ “นิตยสารสาระวิทย์” หรือติดตามรายการย้อนหลังทุกตอนได้ทางเว็บไซต์ https://www.nstda.or.th/sci2pub/podcast-sci-in-ear/ เด็กเล็กวัยอนุบาลและประถม จะเรียนรู้ได้ดีหากมีการหยิบยก เรื่องใกล้ตัวในชีวิตประจำ�วันมาประยุกต์เป็นกิจกรรมที่สนุก สอดแทรกด้วยคำ�อธิบายหลักการทางวิทยาศาสตร์ที่เข้าใจ ไดง้ ่าย เพราะวธิ ีการนนี้ อกจะชว่ ยกระตนุ้ ความสนใจในการเรียนรู้ แลว้ ยังทำ�ใหเ้ ด็กเกดิ การพัฒนาด้านการคดิ วเิ คราะห์ได้เปน็ อย่างดี อีกด้วย รายการ Sci เข้าหู ได้เชิญ ดร.พงศกร สายเพ็ชร์ หรือ ดร.โก้ เจ้าของเพจ “วิทย์พ่อโก้” ผู้สร้างสรรค์บันทึกกิจกรรม วิทยาศาสตร์สำ�หรับเด็ก ที่พร้อมให้ผู้ปกครองหรือคุณครู นำ�ไป ประยุกต์เล่นกับเด็กที่บ้านหรือที่โรงเรียน ปัจจุบัน ดร.โก้เป็น อาจารย์พิเศษวิชา Scientific Research and Presentations ที่วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล และเป็นอาสาสมัคร สอนวิทยาศาสตร์ให้เด็กระดับอนุบาลสามถึงมัธยมต้นที่โรงเรียน อนุบาลบ้านพลอยภูมิและศูนย์การเรียนปฐมธรรม

การเรียนรู้คณิตศาสตร์ให้มีประสิทธิภาพ ผู้เรียนควรเรียนรู้ ฟสิ กิ ส์ (Physics) เปน็ ค�ำ ทม่ี าจากภาษากรกี มคี วามหมายวา่ ธรรมชาติ ด้วยความเข้าใจ มีทักษะความรู้พื้นฐานที่สามารถนำ�ความรู้ไป (Nature) ดงั นนั้ ฟสิ กิ สจ์ ึงหมายถึงเรื่องราวทเ่ี กยี่ วกับปรากฎการณ์ ใช้ประยุกต์ในการแก้ปัญหาต่างๆ ได้ ทางธรรมชาติ ความสมั พนั ธ์ของสสารกับพลงั งาน ซ่ึงสามารถ รายการ Sci เข้าหู ได้เชิญ คุณวีณา เนาวประทีป ศึกษาได้ผ่านการสังเกตและรวบรวมข้อมูล เพื่อนำ�มาวิเคราะห์หา หรือ นุ้ย นักวิจัยประจำ� SageFox Consulting Group ความสมั พันธ์ระหว่างสง่ิ ตา่ งๆ จนสามารถสรุปเปน็ กฎและทฤษฎี สหรัฐอเมริกา ทูตสะเต็ม และนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ ผู้ที่มี รายการ Sci เขา้ หู โดยนติ ยสารสาระวิทย์ สวทช. ไดเ้ ชิญ ความเชี่ยวชาญ และมีประสบการณ์ ในฐานะผู้ออกแบบการ ศ. ดร.บรุ นิ ทร์ กำ�จดั ภยั รกั ษาการแทนผู้อำ�นวยการศูนย์ฟสิ กิ ส์ เรียนรู้ด้านคณิตศาสตร์ มาพูดคุยในการสร้างแนวคิดแบบ ทฤษฎีและปรัชญาธรรมชาตินครสวรรค์ อาศรมวิชชาลัยเพื่อ คณิตศาสตร์ด้วยความเข้าใจและสนุก การคน้ ควา้ ขั้นกา้ วหน้า มหาวิทยาลยั มหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์ เจ้าของรางวลั นกั วิทยาศาสตร์รนุ่ ใหม่ ประจ�ำ ปี พ.ศ. 2551 สาขา ฟสิ กิ สท์ ฤษฎแี ละจกั รวาลวทิ ยา และผกู้ อ่ ตง้ั สถาบนั ส�ำ นกั เรยี นทา่ โพธ์ิ ส�ำ หรบั ฟสิ กิ สท์ ฤษฎแี ละจกั รวาลวทิ ยา มารว่ มพดู คยุ ในเรอ่ื งความสนใจ ฟิสิกส์ทฤษฎีและจักรวาลวิทยา และทำ�ความรู้จักกับตัวตนของ ศ. ดร.บรุ ินทร์ กำ�จดั ภยั Spaceport หรือท่าอวกาศยาน คือ ฐานปล่อยจรวดหรือ ดาวเทียมสู่ห้วงอวกาศเพื่อการทำ�วิจัย ในหลายประเทศที่มี ความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีอวกาศระดับโลกจึงต่างมี Spaceport อยู่ภายในประเทศ เพื่อสนับสนุนการทำ�วิจัยของ ตนเอง เช่นเดียวกัน หากประเทศไทยมีท่าอวกาศยานเป็นของ เราเอง นอกจากจะก่อให้เกิดความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีอวกาศ แล้ว จะยังทำ�ให้เกิดการสร้างรายได้ทางตรงจากอุตสาหกรรม อวกาศ และหนุนเสริมให้เกิดการพัฒนากิจกรรมทางเศรษฐกิจ อื่นๆ ต่อเนื่องตามมา รายการ Science เข้าหู โดยนิตยสาร สาระวิทย์ สวทช. จึงได้เชิญ ดร.อัมรินทร์ พิมพ์หนู หรือ ดร.แจ็ค วิศวกรชำ�นาญการ GISTDA ด้านบริหารการทดลอง และการสำ�รวจอวกาศ หัวหน้าโครงการ Spaceport Thailand มาร่วมพูดคุยให้ความรู้เรื่องท่าอวกาศยาน หรือ Spaceport

ค�ำ คม นกั วทิ ย์ ดร.น�ำ ชัย ชีวววิ รรธน์ Debunking is often thought to be a killjoy activity: unsexy, necessary but poor box-office. - Richard Dawkins - บ่อยครง้ั ทกี่ ารลบลา้ งค�ำ กลา่ วอ้างผดิ ๆ ถูกมองว่าเป็นการกระท�ำ ท่ีท�ำ ใหห้ มดสนุก: ไม่ชวนรญั จวนใจ, มีความจ�ำ เปน็ แต่ก็ไมเ่ ป็นท่ีนิยม - รชิ าร์ด ดอว์กินส์ - ภาพจาก https://www.berkeleyside.org/2017/07/21/kpfa-cancels-richard-dawkins-speech- tweets-islam ริชารด์ ดอว์กินส์ (เกิดวนั ท่ี 26 มนี าคม พ.ศ. 2484) ริชาร์ด ดอว์กินส์ นักชีววิทยาและนักเขียนชาวอังกฤษ จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ปัจจุบันเป็นศาสตราจารย์ด้าน สัตววิทยา แห่งมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ดอว์กินส์เป็นนักวิทยาศาสตร์ทางด้านพฤติกรรมศาสตร์และทฤษฎีวิวัฒนาการที่มีชื่อเสียง โดยได้ศึกษาทฤษฎีวิวัฒนาการของชาลส์ ดาร์วิน มีผลงานการเขียนหนังสือที่โด่งดังกว่า 10 เล่ม อาทิ The Selfish Gene, River out of Eden, The Blind Watchmaker, The God Delusion ซึ่งในแต่ละเล่มนั้นเกี่ยวกับทฤษฎีวิวัฒนาการที่ตรงกันข้ามกับความเชื่อในคริสต์ศาสนาและอิสลาม ทำ�ให้ดอว์กินส์ ได้ชื่อว่าเป็นผู้มีแนวคิดอเทวนิยม และยังเป็นนักเขียนบทสารคดีสำ�หรับภาพยนตร์สารคดีทางโทรทัศน์อีกด้วย ใบสมัครสมาชิก สิทธพิ เิ ศษส�ำ หรบั สมาชิก - ไดร้ บั “นิตยสารสาระวิทย์” e-magazine https://www.facebook.com/SarawitNSTDA รายเดอื นอยา่ งต่อเนอ่ื งทางอเี มล โดยไม่เสยี ค่าใชจ้ ่าย hhttttppss::////wwwwww..ffaaนccิeeติ bbooยookkส..ccooาmmร//สSSaaาrraaรwwะiiวttิNNทิ SSTTยDD์AA์ - ซอื้ หนงั สอื ของ สวทช. ไดร้ บั ส่วนลด 20% ณ ศูนยห์ นังสอื สวทช. https://www.facebook.com/SarawitNSTDA อุทยานวทิ ยาศาสตรป์ ระเทศไทย https://bookstore.nstda.or.th/ สามารถสมคั รผ่านช่องทางออนไลนไ์ ดท้ ล่ี ิงก ์ https://forms.gle/jnj86w6J58Y9Nqqb8 ตดิ ตอ่ กองบรรณาธกิ ารสาระวทิ ย์ หรือ ได้ทางอเี มล Scan QR Code [email protected] ท่ีอยู่ ฝา่ ยสรา้ งสรรค์สื่อและผลติ ภัณฑ์ (MPC) สำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชาติ 111 อทุ ยานวิทยาศาสตรป์ ระเทศไทย ถ.พหลโยธนิ ต.คลองหนึง่ อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี 12120 สาระวิทยเ์ ป็นนิตยสารอิเลก็ ทรอนิกส์ (e-magazine) รายเดอื น มีจดุ ประสงคเ์ พ่อื เผยแพร่ขอ้ มลู ขา่ วสารและความรู้ด้านวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีทั้งของไทยและต่างประเทศใหแ้ ก่กลุ่มผอู้ ่านท่เี ป็นเยาวชน กนั ยายน 2564และประชาชนทวั่ ไปทีส่ นใจในเร่ืองดงั กล่าว โดยสามารถดาวน์โหลดได้ฟรที ่ี www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอื บอกรบั เป็นสมาชิกไดโ้ ดยไมเ่ สยี คา่ ใชจ้ า่ ยใดๆ 57จัดท�ำ โดย ฝ่ายสรา้ งสรรคส์ ่ือและผลิตภณั ฑ์ ส�ำ นกั งานพัฒนาวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยแี หง่ ชาติ (สวทช.) ข้อความต่างๆ ท่ปี รากฏในนิตยสารอเิ ล็กทรอนกิ ส์ฉบบั นเ้ี ปน็ ความเห็นโดยอิสระของผเู้ ขยี น ส�ำ นักงานพฒั นาวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชาติไมจ่ �ำ เป็นต้องเห็นพอ้ งด้วย

snooze พัั กกายคลายเหนื่่�อย ภาพผีีเสื้้�อกลางคืืน Endotricha sp. วงศ์์ Crambidae กำ�ำ ลังั พัักผ่่อน ภาพ: หนูนู ันั