เปิดสรรพคุณกระท่อม ตามตำรับยาหมอพื้นบ้าน รักษาโรคอะไรได้บ้าง

เปิดสรรพคุณกระท่อม ตามตำรับยาหมอพื้นบ้าน รักษาโรคอะไรได้บ้าง ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

สรรพคุณของกระท่อม กระท่อม เป็นพืชที่มีสรรพคุณมากมาย แม้แพทย์ รักษาโรคอะไรได้บ้าง แ ผ น ปั จ จุ บั น ยั ง ไ ม่ ไ ด้ นำ ก ร ะ ท่ อ ม ม า ใ ช้รัก ษ า โ ร ค ตามฉบับภูมิปัญญา อย่างจริง ๆ จัง ๆ แต่สำหรับหมอพื้นบ้านได้นำ ชาวบ้าน เรามาไขข้อ กระท่อมมาใช้เป็นยารักษาโรคอยู่หลายสูตรตั้งแต่ สงสัยในเรื่อง ในอดีต ลองมาดูกันว่าในตำรับยาฉบับภูมิปัญญา ใบกระท่อมกัน ไทยใช้กระท่อมรักษาโรคอะไรได้บ้าง ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

กระท่อมกับสรรพคุณ ตามภูมิปัญญาชาวบ้าน ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

ในอดีตกระท่อมเป็นพืชที่ใช้รักษาโรคและบรรเทาอาการเจ็บ ป่วยมานานนับร้อยปี และใช้กันอย่างแพร่หลายในแถบภาคใต้ โดยพันธุ์กระท่อมที่ใช้ก็มีทั้งกระท่อมก้านแดง กระท่อมก้านเขียว (แตงกวา) ซึ่งตามภูมิปัญญาชาวบ้านจะใช้กระท่อมในช่วงกลาง วัน เพื่อช่วยให้มีเรี่ยวแรงในการทำงาน เพิ่มความอึดในการทน แดด ทนความร้อน ได้ตลอดทั้งวัน โดยวิธีการบริโภคกระท่อมของชาวบ้านตำรับดั้งเดิมจะนำใบ กระท่อมสด 1-3 ใบ ลอกก้านใบออก แล้วเคี้ยวเฉพาะส่วนที่เป็น เนื้ อใบพอให้จืด แล้วจึงคายกากใบทิ้ง กินวันละ 3 ครั้ง เช้า กลาง วัน เย็น แต่นอกจากนี้ในตำรับยาพื้นบ้านยังพบว่าใช้ใบกระท่อม บรรเทาอาการไม่สบายได้หลายอย่างด้วย รูปภาพจาก :https://www.svgroup.co.th/blog/how-to-plant-kratom/ ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

ใบกระท่อมรักษาโรคอะไรได้บ้าง ? ตามตำรับยาหมอพื้นบ้าน ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

โรคท้ องร่ วง ปวดท้ อง โรคเบาหวาน มี 4 สูตรตามนี้ ต า ม ตำ รับ ย า ห ม อ พื้ น บ้า น จ ะ ใ ช้ใ บ ก ร ะ ท่ อ ม ร่ว ม กั บ ส มุ น ไ พ ร ที่ มีฤ ท ธิ์ 1. เคี้ยวใบกระท่อมให้ละเอียดแล้วดื่มน้ำตาม ลดน้ำตาลในเลือดชนิดอื่ น ๆ เช่น อินทนิลน้ำ หรือใช้ร่วมกับเครื่องยา 2. นำใบกระท่อมมาต้มกับน้ำ เติมเกลือและน้ำตาลทรายแดงเล็กน้อย แล้วดื่ม ที่มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ เช่น หญ้าหนวดแมว โดยมีสูตรยาตามนี้ เป็นชาแก้ปวดท้อง * นำใบกระท่อม อินทนิลน้ำ กระเทียมต้น กระเทียมเถา มาต้มกับน้ำดื่ม 3. นำเปลือกต้นกระท่อม เปลือกต้นสะเดา เปลือกต้นมะขาม อย่างละ 50 กรัม แล้วดื่ มเ ป็ นชา และหัวขมิ้นชัน (แก่) หัวกระทือ (แก่) อย่างละ 1 หัว เผาไฟพอสุก แล้วนำทุกอย่าง แต่ทั้งนี้ การรักษาโรคเบาหวานควรต้องทราบถึงชนิดเบาหวานที่เป็น มาต้มกับน้ำปูนใส ผสมน้ำสะอาดอย่างละเท่า ๆ กัน จากนั้นช้อนแต่น้ำมารับ และสาเหตุที่เกิดก่อน นอกจากนี้ยังจำเป็นต้องอาศัยข้อมูลเชิงคลินิกของพืช ประทานครั้งละ 2-3 ช้อนแกง จนกว่าอาการจะหาย กระท่อมให้มากกว่านี้ เพื่อการใช้กระท่อมอย่างถูกต้องเหมาะสมด้วย 4. นำใบกระท่อม 10 ใบ มาต้มกับน้ำดื่ม 3 ช้อนแกง แล้วดื่มเช้า-เย็น จนกว่า รูปภาพจากhttps://news.gimyong.com/article/14338 อาการจะหาย

แก้ ปวดเมื่ อย โดยสูตรยาที่ใช้จะมีใบกระท่อม 2 ส่วน เถาวัลย์เปรียง มะคำไก่ มะแว้งต้น มะแว้งเครือ เถาโคคลาน เถาสังวาล พระอินทร์ หญ้าหนู ต้นผักเสี้ยนผี แก่นขี้ เหล็ก ใบมะกา อย่างละ 1 ส่วน เนื้ อในฝักราชพฤกษ์ 5 ฝัก เถากำแพงเจ็ดชั้น 3 ส่วน นำทุกอย่างมาต้มรวมกัน แล้วกินก่อนอาหารเช้า-เย็น ครั้งละครึ่งถ้วย ถึง 1 ถ้วยกาแฟ อย่างไรก็ดี จะเห็นได้ว่าต้องใช้สมุนไพรอื่ น ๆ มาช่วยเสริมสรรพคุณ แก้ปวดเมื่อยด้วย เช่น เถาวัลย์เปรียง หรือเถากำแพงเจ็ดชั้น ดังนั้นใบ กระท่อมจึงเป็นเพียงตัวยารองในตำรับยานี้เท่านั้น รูปภาพจาก : https://www.sci.psu.ac.th/news/2021/05/from-matichon-research-in-kratom/ แก้ ไอ ตามตำรับยาหมอพื้นบ้าน ใช้ใบกระท่อมสด 1-2 ใบ ต้มกับน้ำตาลทราย แดง ดื่มแก้ไอ หรือเคี้ยวใบสด 1-2 ใบ คายกากทิ้ง แล้วดื่มน้ำตามมาก ๆ รูปภาพจาก : https://hilight.kapook.com/view/21548

ขั บพยาธิ ตำ รับ ย า ก ร ะ ท่ อ ม ขับ พ ย า ธิที่ ห ม อ พื้ น บ้า น ใ ช้กั น ม า น า น ก็ แ ค่ นำ ใ บ ก ร ะ ท่ อ ม ส ด มาขยี้กับปูนแดง (ปูนที่กินกับหมาก) แล้วนำมาทาท้องเท่านั้น รูปภาพจาก : https://www.bangkokbiznews.com/health/956865/ อย่างไรก็ดี ในตำรับยาหมอพื้นบ้านส่วนใหญ่จะใช้ใบกระท่อมร่วมกับสมุนไพรที่มีสรรพคุณระบายท้อง เช่น ชุมเห็ดเทศ เนื่องจากการเคี้ยวใบกระท่อมอาจนำมาซึ่งอาการท้องผูกได้ จึงต้องใช้สมุนไพรตัวอื่นมาช่วยแก้ปัญหานี้ พร้อมแนะนำให้ดื่มน้ำตามมาก ๆ หลังเคี้ยวใบกระท่อมด้วย ที่สำคัญการกินใบกระท่อมต้องเอาก้านใบออก และควรคายกากทุกครั้ง เพราะก้านใบและใบของกระท่อม ไม่สามารถย่อยได้ อาจตกตะกอนติดค้างอยู่ภายในลำไส้ยากต่อการขับถ่าย จนทำให้เกิดถุงท่อมในลำไส้จากพังผืด หุ้มรัดรอบ ๆ ก้อนกากกระท่อมจนเป็นก้อนถุงขึ้นมา ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงลำไส้อุดตันได้ด้วย

ข้อควรรู้ !!! สำหรับสูตรกระท่อมรักษาโรคของหมอพื้นบ้านอาจมีการเปลี่ยนแปลง ไปตามแต่ละท้องที่ นอกจากนี้ หมอพื้นบ้านยังต้องพิจารณาปัจจัยต่าง ๆ ในการใช้ยาจากกระท่อมด้วย เช่น อายุของผู้ป่วย อาการหนัก-เบาของ โรค ระยะเวลาที่ป่วยเฉียบพลันหรือเรื้อรัง รวมทั้งฤดูกาลที่เกิดโรค ทำให้ สูตรยาของแต่ละคนมีความแตกต่างกัน ดังนั้นคนที่ไม่มีความรู้จึงไม่ควร ปรุงยาเองเพื่อหวังผลในการรักษา รูปภาพจาก : https://www.thailandplus.tv/archives/380715 ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

ขอขอบคุณข้อมูล ข้ อมู ลและรู ปภาพ เฟซบุ๊ก กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ป.ป.ส. ห้องสมุดประชาชนอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต