คู่มือวัคซีนความรู้ กศน.สู้โควิด

7 6.2 การประกอบอาชีพ 6.2.1 ผลกระทบการวา่ งงานชว่ งโรคโควิด 19 วิกฤตการณ์ของโรคโควิด 19 ก่อให้เกิด การเลิกจ้างงาน การปรับลดแรงงาน รวมท้ังความเสี่ยง ที่จะว่างงาน ข้อมูลจาก Lupang (June 5,2020) กล่าวไว้ ดงั นี้ การจ้างพนักงานลดน้อยลง ซ่ึงเป็นผลมาจากการแพร่ระบาด เชื้อโรคโควิด 19 ทำให้ทุกคนต้องรักษาระยะห่าง ทางสังคม มกี าร Lock down ในหลายพื้นท่ี และในบางธุรกจิ ต้องถูกปิด ตัวลง ผู้คนที่ทำงานในสาขาอาชีพ ที่มีความเส่ียงได้รับ ผลกระทบมากทีส่ ุดมดี ้วยกัน 3 ภาค ดังน้ี

8 1) ภาคการท่องเที่ยว จะได้รับผลกระทบ จากการลดลงของนักท่องเท่ียวต่างชาติ และการท่องเท่ียว ในประเทศ 2) ภาคอุตสาหกรรม ได้รับผลกระทบจาก การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 อยา่ งไรกต็ าม บางอุตสาหกรรม ที่ผลิตสินค้าขายในประเทศยังขยายตัวได้ เช่น เคร่ืองด่ืมและ อุตสาหกรรมอาหาร หรือของใช้ทจี่ ำเปน็ เป็นตน้ 3) ภาคบริการอื่นท่ีไม่ใช่การท่องเท่ียว ในกลุ่มนี้จะได้รับผลกระทบจากมาตรการควบคุมการแพร่ ระบาดของภาครัฐจากการปิดสถานที่ เช่น สถานศึกษา ตลาดสด สนามกีฬา ห้างสรรพสินคา้ เป็นต้น อัตราการถูกเลิกจ้างที่แสดงให้เห็นดังภาพเราจะเห็น ได้ว่ามีจำนวน คนไม่น้อยท่ีถูกเลิกจ้างใน 3 ภ าคนี้ ซึ่งวิธีการแก้ไขอาจเป็นไปได้ยาก แต่ ข้อมูลเหล่าน้ี จะช่วยทำให้เราตระหนัก ถึงการเตรียมตัวและรับมือได้ จากสถานการณ์ ดังกลา่ ว

9 6.2.2 อาชีพท่ีมีความต้องการสูงในช่วง โรคโควดิ 19 เม่ือความสามารถทางเทคโนโลยีมีมากขึ้น หลายธุรกิจมีการนำระบบออนไลน์หรือแอปพลิเคชัน เข้าม าตอบ สน องระบ บ การส่ือสารใน การท ำงาน ธุรกิจที่เป็นแบบออฟไลน์มาก่อน ต้องปรับตัวโดยใช้ ระบบออนไลน์มาเป็นกลยุทธ์ในการขายมากข้ึน ดังที่ Pran Suwannatat (24 เมษายน 2563) กล่าวไว้ 10 อาชีพ จะขอยกตวั อยา่ งไว้ 3 อาชีพ คือ

10 1) ติวเตอร์ออนไลน์ จากการแพร่ระบาดโรคโควิด 19 สถานศึกษาทั้งโรงเรียนและ มหาวิทยาลัยไม่สามารถเปิดการเรียนการสอนได้ตามคำส่ัง ของรัฐบาล เพื่อเป็นการใช้เวลาว่างในการแสวงหาความรู้ ติวเตอรอ์ อนไลนจ์ งึ มีความสำคัญที่สามารถเรียนได้ทุกท่ี ทกุ เวลา 2) พนกั งานสง่ อาหารและสินคา้ Delivery จากการแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ผู้คนไม่สามารถออกจากบ้านได้ การส่ังอาหารและสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์ จึงเป็นทางออก ในการอำนวยความสะดวกและปอ้ งกนั การตดิ เช้ือได้เปน็ อย่างดี 3) งานท่เี ก่ยี วข้องกบั การทำความสะอาด การฉีด พ่ น ฆ่ าเช้ื อ รัก ษ าค ว าม ส ะอ าดเป็ น สิ่ งท่ี จำเป็ น ใน ช่ ว ง การแพร่ระบาดโรคโควิด 19 ซ่ึงปัจจุบันมีแอปพลิเคชันจัดหา แม่บ้านเป็นจำนวนมาก ผู้ท่สี นใจสามารถเข้าไปใช้แอปพลิเคชัน เหลา่ นัน้ ได้

11 และจากบทความ “10 อาชีพออนไลนเ์ พิ่มรายได้ อยู่บา้ นก็ทำได้” (1 เมษายน 2563) ขอยกตวั อย่างอาชพี ที่สำคญั ไว้ 2 อาชพี คือ 1) ขายของออนไลน์ เป็นอาชีพท่ีลงทุนน้อยเพราะไม่ต้องเช่าหน้าร้าน สามารถ ขายของได้ ตลอดทุกช่วงเวลาที่สำคัญมีแพลตฟอร์ม (Platform) ที่สามารถเข้าไปขายของได้ โดยไม่ต้องสร้างเว็ บไซต์ เปน็ ของตวั เอง เช่น Amazon Facebook Instagram เป็นต้น 2) Youtuber และ Vlogger เป็น ผู้ผลิตเน้ือหาของวิดีโอ โดยเน้ือห าของแต่ล ะช่อง จะแตกต่างกันออกไปตามรูปแบบของรายการ ท่ีทำในรูปแบบ ของ Vlog ซ่ึงรายได้จะมาจาก Google Ad หรือโฆษณาที่แทรก ตามคลิป YouTube ตามยอดผู้ตดิ ตามและจำนวนผู้เขา้ ชม

12 การปรับเปลี่ยนวิถีการทำงานและ การประกอบอาชีพนั้น ถือได้ว่าเป็นส่ิงสำคัญ ในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ทุกคนต้องตระหนักถึงการปรับตัวให้เข้ากับ สถาน ก ารณ์ การส ร้างค วาม ยื ด ห ยุ่ น ในการทำงาน รวมถึงการหาช่องทาง การประกอบอาชี พท่ีหลากหลายโดย ใช้เทคโนโลยีท่ีมีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ทุกคนก็จะสามารถทำงานและประกอบ อาชี พ ได้อ ย่างมี ป ระสิท ธิภ าพ ใน ช่วง การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ไดม้ ากยิ่งข้นึ

1 ตอนท่ี 7 กฎหมายและมาตรการทเ่ี กี่ยวข้อง ตามที่ไดเ้ กิดสถานการณก์ ารแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ที่แพร่ระบาดไปยังหลายประเทศทัว่ โลก รวมท้ังในประเทศไทย ซึ่งทำให้มีผู้ติดเชื้อและเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก รัฐบาลไทย โดยกระทรวงสาธารณสุข รวมถึงส่วนราชการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ล้วนมีบทบาทในการควบคุมดูแลสถานการณ์ ดังกล่าว ดังจะเห็นได้จากมาตรการต่าง ๆ ทั้งในแนวทางด้าน การปฏิบตั ิและแนวทางดา้ นกฎหมาย โดยประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา กำหนดใหโ้ รคโควิด 19 เปน็ โรคตดิ ต่ออนั ตราย คมู่ ือเลม่ น้ีจงึ ขอนำเสนอมาตรการด้าน กฎหมายในการควบคุมดูแลสถานการณ์ด้านการแพร่ระบาด ของโรคติดต่ออันตรายในประเทศไทย ซึ่งนับว่ามีความสำคัญ อีกหนึง่ ประการท่ีประชาชนทุกคนจำเปน็ ต้องรู้และนำไปสู่การ ปฏบิ ัติได้อยา่ งถกู ต้อง

2 7.1 กฎหมายท่ีเกย่ี วขอ้ ง 7.1.1 พระราชบัญญัตโิ รคตดิ ตอ่ พ.ศ. 2558 พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 มีทั้งหมด 9 หมวด 60 มาตรา โดยกำหนดหน้าที่ให้ประชาชนมีส่วน รว่ มในการป้องกันควบคุมโรคติดต่อ ดังนี้ ร่วมให้ข้อเท็จจริง และปฏิบัติตามคำแนะนำ ของเจา้ พนักงานควบคมุ โรคติดตอ่ อยา่ งเครง่ ครดั อำนวยความสะดวกแก่เจ้าพนักงานควบคุม โรคติดต่อและเจ้าพนักงานท้องถิ่นในการดำเนินการ ป้องกนั ควบคุมโรคตดิ ต่อ เจ้าของพาหนะ หรือผู้ควบคุมพาหนะ ที่เข้า มาในราชอาณาจักรจากเขตติดโรคที่รัฐมนตรีประกาศ ต้องปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานควบคุมโรคติดต่อ อยา่ งเครง่ ครัด พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 เป็นเครื่องมือสำคัญอย่าง ยิ่งในการป้องกันควบคุมโรคโควิด 19 หรือโรคติดต่อต่าง ๆ ทั้งนี้ ทุกคนทกุ ภาคส่วนต้องรว่ มมือกัน

3 7.1.2 พระราชกำหนดการบรหิ ารราชการ ในสถานการณฉ์ ุกเฉิน พ.ศ. 2548 พระราชกำหนดการบริหารราชการใน สถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 มีทั้งหมด 19 มาตรา ซึ่งเป็นมาตรการในการบริหารราชการสำหรับสถานการณ์ ฉกุ เฉินไวเ้ ป็นพิเศษ ดงั่ เชน่ ในปัจจบุ ันได้เกิดการระบาดของ โรคโควดิ 19 ระรอกใหมข่ ึน้ ในเดือน เมษายน 2564 มีผู้ติด เชื้อรายวันและผู้เสียชีวิตเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก ส่งผล กระทบต่อความปลอดภัยของประชาชนและการให้บริการ ทางการแพทย์ นายกรัฐมนตรีจึงออกข้อกำหนดตามความ มาตรา 9 แห่งพระราชกำหนดการบริหารราชการใน สถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 (ฉบบั ที่ 22) ไว้ดังนี้ 1) การสวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้าเพ่ือ ป้องกันการแพร่โรคเมื่ออยู่นอกเคหสถานหรืออยู่ในที่ สาธารณะ 2) การกำหนดพื้นที่สถานการณ์ ดังนี้ (1) พื้นท่ี ควบคุมสูงสุดและเข้มงวด ได้แก่ กรุงเทพมหานคร จังหวัด ชลบุรี จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดนนทบุรี จังหวัดปทุมธานี

4 และจังหวัดสมุทรปราการ (2) พื้นที่ควบคุมสูงสุด และ (3) พ้ืนทีค่ วบคมุ 3) พื้นที่ควบคุมสูงสุดและเข้มงวด ห้ามจัด กิจกรรมซึ่งมีการรวมกลุ่มของบุคคลที่มีจำนวนรวมกัน มากกวา่ 20 คน 4) มาตรการควบคุมแบบบูรณาการสำหรับพื้นที่ ควบคุมสูงสุดและเข้มงวด (1) ร้านจำหน่ายอาหารหรือ เคร่ืองดื่ม ให้จำหน่ายโดยการนำกลับไปบริโภคที่อื่นได้เท่าน้ัน (2) สนามกีฬา สถานที่ออกกำลังกาย ยิม ฟิตเนส ให้ปิด บรกิ าร และ (3) ห้างสรรพสินค้า ศนู ยก์ ารค้า คอมมูนิต้ีมอลล์ เปดิ ใหบ้ ริการได้จนถึง 21.00 น. 5) การปฏบิ ัตงิ านนอกสถานทตี่ ง้ั ใหห้ วั หน้าส่วน ราชการ เจ้าของกิจการจัดให้บุคลากรโดยสลับวันเวลา ทำงานหรอื วธิ ีอนื่ ตามสมควร กรณีผู้ใดฝ่าฝืน ข้อกำหนด ประกาศ หรือ คำส่ังท่ีออกตามมาตรา 9 มาตรา 10 มาตรา 11 หรือ มาตรา 13 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสองปี หรือ ปรับไม่เกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ทั้งนี้ ประชาชนควรติดตาม รับฟังข้อกำหนด ประกาศ หรือคำสั่ง อยู่เสมอ เพื่อให้ทันต่อสถานการณ์ ตลอดเวลา และสามารถปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้อง

5 7.2 มาตรการบงั คบั ใช้กฎหมายเพือ่ ควบคมุ การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 7.2.1 กรณีฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามประกาศคำสั่ง กกขกอกงกคกณกะกรรมการควบคุมโรคติดตอ่ จังหวัดกทม. พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 มาตรา 52 ระบุว่าผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงาน ควบคุมโรคติดต่อตามมาตรา 34 (3) (4) (7) หรือ (8) หรือ มาตรา 40 (3) หรือ (4) หรือผู้ว่าราชการจังหวัดหรือ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ตามมาตรา 35 ต้องระวาง โทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือ ทั้งจำทั้งปรับ และอาจมีความผิดตามมาตรา 18 แห่งพระ ราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับ ไม่เกนิ 40,000 บาท หรือทั้งจำทง้ั ปรับ รายละเอียดเพิ่มเติม สามารถศกึ ษาไดจ้ าก

6 กกกกหกกนกกา้ กกกากกผา้7.2เม.2่ืออกอกรนณอีไกมเค่สหวสมถหานนห้ารกือาสกถอานนาทม่ีพัยำนหักรือ ก มีความผิดตามมาตรา 51 แห่ง พ.ร.บ.โรคติดต่อ พ.ศ.2558 ที่ระบุว่า “ผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้า พนักงานควบคุมโรคติดต่อตามมาตรา 34 (1) (2) (5) หรือ (6) มาตรา 39 (1) (2) (3) หรือ (5) มาตรา 40 (5) หรือไม่อำนวย ความสะดวกแก่เจ้าพนักงานควบคุมโรคติดต่อตามมาตรา 39 (5) ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 20,000 บาท” โดยใช้บัญชีอัตรา การเปรียบเทียบแนบท้ายระเบียบคณะกรรมการโรคติดต่อ แหง่ ชาติ ว่าดว้ ยหลักเกณฑ์การเปรียบเทยี บ พ.ศ. 2563 มาตรา 34 (6) ห้ามผู้ใดกระทำการหรือดำเนินการ ใด ๆ ซึ่งอาจก่อให้เกิดสภาวะที่ไมถ่ ูกสุขลักษณะซึ่งอาจเป็น เหตุให้โรคติดต่ออันตรายหรือโรคระบาดแพร่ออกไป โดยอัตราค่าปรับกำหนดให้เปรยี บเทียบ ดังน้ี ครง้ั ท่ี 1 6,000 บาท ครั้งท่ี 2 12,000 บาท ครั้งท่ี 3 เปน็ ต้นไป 20,000 บาท

7 7.2.3 กรณีปิดบังข้อมลู ไทมไ์ ลน์ สิ่งที่ต้องทำ ในการสอบสวนโรคผู้ติดเชื้อ ผู้ต้อง สงสัยว่าติดเชื้อ ผู้สัมผัสโรค ต้องแจ้งข้อมูลต่อพนักงาน ควบคุมโรคติดต่อ เช่น ปกปิดประวัติการเดินทางไปประเทศ เส่ยี ง ปดิ บงั ข้อมลู การสัมผสั ผู้ติดเช้ือ ไม่ยอมเข้ารบั การรักษา ไม่ยอมถูกแยกกัก กักกัน หรือการคุมสังเกตอาการ เป็นต้น ซง่ึ เปน็ การฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบตั ิตามพระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 อาจเข้าข่ายเป็นความผิดฐานขัดขวางหรือ ไม่อำนวยความสะดวกแก่เจ้าพนักงานควบคุมโรคติดต่อตาม มาตรา 34, 45, และ 55 แห่งพระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 ต้องระวางโทษปรบั ไมเ่ กนิ 20,000 บาท รวมถึงอาจมีความผิดฐานแจ้งข้อความอันเป็นเทจ็ แก่เจ้าพนักงาน ตามมาตรา 137 แห่งประมวลกฎหมาย อาญา ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับ ไม่เกนิ 10,000 บาท หรือทั้งจำท้ังปรบั สามารถศึกษากรณตี วั อย่างฐานปกปดิ ข้อมูลไทม์ไลน์ การเดินทางหรือแจ้งข้อมูลเท็จ ต่อเจ้าพนักงานควบคุม โรคติดต่อ ตามควิ อาร์โคด้ น้ี

8 7.2.4 กรณไี มแ่ จ้งเจา้ พนักงาน เมื่อพบผตู้ ดิ เชือ้ ตามมาตรา 31 และ 50 ของพระราชบัญญัติ โรคติดต่อ พ.ศ. 2558 มาตรการบังคับใช้กฎหมายเพื่อ ควบคุมการแพร่ระบาดโรคโควิด 19 กรณีไม่แจ้งเจ้าหน้าท่ี พนักงานควบคุมโรคติดต่อเมื่อพบผู้ติดเชื้อ ผู้สงสัยว่า ตดิ เชอ้ื ดังน้ี 1) พบทบี่ า้ น เจ้าบา้ น ผู้ควบคุมดแู ลบา้ น แพทย์ผทู้ ำการรกั ษา 2) พบในสถานพยาบาล ผรู้ บั ผิดชอบ สถานพยาบาล 3) พบในสถานทชี่ ันสูตร ผูท้ ำการชนั สูตร ผ้รู ับผิดชอบทำการชนั สตู ร 4) พบในสถานประกอบการ เจา้ ของ ผ้คู วบคุมสถานประกอบการ “สิ่งที่ต้องทำคือต้องแจ้งต่อเจ้าหน้าที่พนักงานควบคุม โรคติดต่อในส่วนกลางในพื้นท่ีภายใน 3 ชั่วโมง นับตั้งแต่ พบผู้ติดเชื้อ ถ้าไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์หรือวิธีการแจ้ง ฝา่ ฝนื ปรบั ไมเ่ กิน 20,000 บาท”

9 7.2.5 กรณโี รงพยาบาลเอกชนปฏเิ สธ ผู้ติดเชอ้ื ตามพระราชบญั ญัติสถานพยาบาล (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2559 มาตรา 33/1 เพื่อประโยชน์ในการคุ้มครอง สุขภาพของประชาชน ให้รัฐมนตรีโดยคำแนะนำของ คณะกรรมการมีอำนาจประกาศกำหนดผู้ป่วยฉุกเฉินตาม กฎหมายว่าด้วยการแพทย์ฉุกเฉิน โรคติดต่ออันตราย โรคติดต่อที่ต้องเฝ้าระวัง หรือโรคระบาดตามกฎหมายที่ว่า ด้วยโรคติดต่อ ซึ่งผู้ป่วยจำเปน็ ต้องได้รับการรักษาพยาบาล โดยฉุกเฉินจากสถานพยาบาล ตามมาตรา 36 ดังนั้น สถานพยาบาลจะต้องช่วยเหลือเยยี วยา รกั ษาพยาบาลผู้ติด เชือ้ ให้พน้ จากอันตราย ถ้าหากสถานพยาบาลไม่ช่วยเหลือเยียวยา หรือรักษาพยาบาลผู้ติดเชื้อ ตามพระราชบัญญั ติ สถานพยาบาล พ.ศ. 2541 มาตรา 66 มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรอื ปรบั ไม่เกิน 40,000 บาท หรอื ทั้งจำท้งั ปรบั กรณีสถานพยาบาลกระทำการละเว้นจนเป็น เหตุให้เกิดอันตรายความเสียหายมาตรา 49 และมาตรา 50 ผู้อนุญาตมีอำนาจสั่งปิดสถานพยาบาลชั่วคราวจนกว่าจะมี การดำเนนิ การให้ถกู ต้องภายในระยะเวลาท่กี ำหนด

10 7.2.6 กรณีสงสยั ว่าเปน็ โรคโควิด 19 แตไ่ ม่มารบั การตรวจหรือรกั ษา พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 ได้กำหนด บทกำหนดโทษแก่ผู้ที่ไม่ปฏิบัติตาม ฝ่าฝืน ขัดขวาง ไม่อำนวยความสะดวก หรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของ เจ้าพนักงานควบคุมโรคติดต่อตามพระราชบัญญัตินี้ กรณี ผู้ใดที่เป็นหรือมีเหตอุ ันควรสงสัยว่าเป็นโรคติดต่ออันตราย หรือโรคระบาด หรือผู้ที่เคยเป็นผู้สัมผัสโรคหรือเป็นพาหะ แต่ไม่มารับการตรวจหรือรักษา หรือรับการชันสูตรทาง การแพทย์ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองหมื่นบาท (มาตรา 51 ประกอบกบั มาตรา 34 (1)) จากกฎหมายและมาตรการที่เกี่ยวข้องข้างต้น ถือเป็นส่งิ สำคัญประการหนึ่งที่ประชาชนจะต้องรับทราบ ทำความเข้าใจ และถือปฏบิ ตั ิอย่างเคร่งครัด เพ่ือเปน็ การ ช่วยควบคุมและลดการแพรร่ ะบาดของโรคโควดิ 19 ทั้งนี้ ประชาชนควรติดตาม รับฟัง ข้อกำหนด ประกาศ คำสั่ง หรือมาตรการต่าง ๆ อยู่เสมอ เพื่อให้ ทันต่อสถานการณ์ปัจจุบัน และสามารถปฏิบัติตนตาม กฎหมายและมาตรการทเี่ กย่ี วขอ้ งได้อย่างถูกตอ้ ง

1 ตอนที่ 8 ความปกติใหม่ (New Normal) ในขณะที่โรคโควิด 19 ได้แพร่ระบาดไป ท่ั ว โ ล ก ผู้ ค น จ า น ว น ไ ม่ น้ อ ย ไ ด้ รั บ ผลกระทบจากโรคระบาดนี้ ไม่ว่าจะเป็น เรื่องความเจ็บป่วย การงาน หรือรายได้ และอาจจะส่งผลกระทบอีกยาวนาน ห ลั ง เ ห ตุ ก า ร ณ์ โ ร ค โ ค วิ ด 19 ท า ใ ห้ พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจาวันของผู้คนเปล่ียนไปใน หลายมิติ เช่น ด้านอาหาร สุขภาพ การใช้ชีวิตประจาวัน สังคม การท่องเที่ยว และความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว เ ป็ น ต้ น ซึ่ ง ใ น ปั จ จุ บั น ทุ ก ค น อ า จ เ ค ย ไ ด้ ยิ น ค า ว่ า “New Normal” ดังน้ัน ตอนที่ 8 เรามารู้จักกับคาว่า New Normal วิธีปฏิบัติตามความปกติใหม่ นั้นเป็นอย่างไร ดังรายละเอียดตอ่ ไปน้ี 8.1 ความหมายความปกติใหม่ (New Normal) ราชบัณฑิตยสภา ไดบ้ ัญญตั ิศัพท์ใหม่ \"New Normal\" โดยใหเ้ ขยี นทับศัพทภ์ าษาอังกฤษว่า \"นวิ นอรม์ ลั \" หมายถึง \"ความปกติใหม่ ฐานวถิ ชี ีวิตใหม่\"

2 คาวา่ New Normal เปน็ วลีและเป็นสานวน ซง่ึ Oxford Dictionary ได้ใหค้ านยิ ามว่า \"A previously unfamiliar or atypical situation that has become standard, usual, or expected.\" หมายถึง “สถานการณ์หรือปรากฏการณ์ท่ีแต่ เดิมเป็นส่ิงท่ีไม่ปกติ ผู้คนไม่คุ้นเคย ไม่ใช่มาตรฐาน ต่อมามีเหตุหรือเกิดวิกฤตบางอย่าง จึงมีการ เปลี่ยนแปลง ทาให้สถานการณ์หรือปรากฏการณ์ นนั้ กลายเป็นส่ิงท่ปี กติและเปน็ มาตรฐาน\" สรุป New Normal (นิวนอร์มัล) หมายถึง ความปกตใิ หม่ หรือฐานวิถีชีวิตใหม่ ท่เี ป็นปกติ 8.2 วธิ ปี ฏบิ ตั ติ ามความปกตใิ หม่ กกกกกกกชีวิตที่ถกู จากัดให้อยใู่ นพ้ืนที่ส่วนตัวอย่างระมัดระวัง ส่งผลใหค้ วามสัมพนั ธ์ เชิงสังคมอยู่ในขอบเขตท่ีจากัด เกิดกลุ่มคนที่ปรับตัวไปสู่ความปกติใหม่ ในแง่ของ ความจาเป็นในโลกออนไลน์ทุกมิติของการใช้ชีวิต จึงทาให้มีการคาดการณ์ ความคิด และพฤติกรรมในชีวิตประจาวันตวามความปกติใหม่ หลังการระบาดของโรคโควิด 19 เปน็ 3 ดา้ น ไดแ้ ก่

3 8.2.1 ความปกตใิ หม่ ด้านอาหาร สุขภาพและการใชช้ ีวิตประจาวนั กกกกกกกอาหาร สขุ ภาพและการใชช้ ีวิตประจาวนั น้นั เป็นอกี ปัจจัยหนง่ึ ทเ่ี ราสามารถ หลกี เล่ียงเพื่อไมใ่ หเ้ กดิ การแพร่ระบาดของโรคโควดิ 19 โดยอาจมแี นวทางการปฏบิ ัติได้ ดังนี้ 1) งด ลด ปรับเปลี่ยนการไปรับประทานอาหารนอกบ้านอาจซื้อกลับมา รับประทานที่บ้าน ใช้บริการจัดส่งอาหารถึงที่ ( Food Delivery ) หรือ ปรุงอาหารทานเอง การกินร้อน ใช้ช้อนส่วนตัว การไม่ใช้สิ่งของร่วมกับ ผู้อื่น แยกรับประทานอาหาร และรักษาระยะห่างระหว่างกันขณะ รับประทานอาหาร โดยน่ังห่างกัน 1 – 2 เมตร ทั้งนี้ต้องเป็นไปตาม มาตรการของราชการ 2) รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ปรุงสุกใหม่และปรับวิธีการออก กาลังกายใหเ้ หมาะสมอยา่ งสมา่ เสมอ

4 3) หม่ันสังเกตสุขภาพของตัวเองและครอบครัว หากเกิดการเจ็บป่วย ให้โทรศัพท์ ไปที่โรงพยาบาล เพ่ือใช้บริการ Telemedicine ของโรงพยาบาล ในการปรึกษาแพทย์และจัดส่งยาให้ท่ีบ้าน และหากมีอาการไม่ทุเลาให้ไป โรงพยาบาล 8.2.2 ความปกตใิ หม่ ด้านสงั คมและการท่องเที่ยวต่าง ๆ กกกกกกกในสังคม การทางานและการท่องเท่ียวจะพบว่าการแพร่ระบาดของ โรคโควิด 19 เกิดขึ้นได้ไม่ว่าจะเป็น การซ้ือของในร้านค้าและศูนย์การค้าต่าง ๆ การ ใช้ห้องน้าสาธารณะ การใช้บริการขนส่งสาธารณะ การขน้ึ เคร่ืองบิน การใช้ลิฟต์ โดย มแี นวทางการปฏิบัติได้ ดงั น้ี 1) ลดการเข้าสังคม รักษาระยะห่างทางสังคมและป้องกันตนเองโดยการ ใส่หน้ากากอนามัย ไม่เอามือจับหน้า และใช้เจลแอลกอฮอล์ทุกครั้งที่สัมผัส วัตถตุ ่าง ๆ นอกบา้ น

5 2) เลย่ี งการไปร้านคา้ โดยไม่จาเป็น และปรบั เปลย่ี นเป็นการซือ้ ของ ออนไลน์แทน 3) Work from home การทางานทบ่ี ้าน ลดการพบปะผคู้ น ลดความเสย่ี ง ตอ่ การตดิ เชือ้ ลดแพร่ระบาดของเชือ้ และตอ้ งปฏบิ ตั ิตามมาตรการ DMHTT (กรมอนามัย 20 กมุ ภาพนั ธ์ 2564) D Distancing : อย่หู ่างไว้ M Mask wearing : ใสแ่ มสกก์ ัน H Hand wash : หมนั่ ลา้ งมือ T Testing : ตรวจวดั อณุ หภมู ิ T Thai Cha Na : สแกนแอปไทยชนะ

6 4) เว้นระยะห่างทางสังคม (Social Distancing) เพื่อลดการระบาดของ ไวรัส เว้นระยะห่างระหว่างตนเองและผู้อ่ืน 1 – 2 เมตร หลีกเล่ียงการ เดินทางออกจากบ้าน การสัมผัสทางกายภาพ จัดการเรียนการสอน หรือ การประชุม ผ่าน ช่องทางออนไลน์เพื่อป้องกันการระบาดของเชื้อไวรัส (คลินกิ ส่งเสริมสุขภาพและทนั ตกรรมป้องกนั คณะทนั ตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลยั เชยี งใหม่ 3 พฤษภาคม 2564) ระยะห่าง 1 – 2 เมตร 5) การทาธุรกรรมออนไลน์ไม่ว่าจะเป็นการฝากเงิน การถอนเงิน การออมเงิน การชาระค่าสินค้าและบริการต่าง ๆ ผ่านแอปพลิเคชัน ของธนาคาร และหน่วยงานต่าง ๆ ท่ใี ห้บริการ เพ่ือลดการใช้ธนบัตรและ เหรียญซึง่ อาจเป็นแหลง่ แพรเ่ ช้อื ของโรคโควดิ 19

7 8.2.3 ความปกติใหม่ ดา้ นความสัมพันธ์ของคนในครอบครัวและเพื่อนฝูง กกกกกกกสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 มีแนวโน้มแพร่ระบาดในหมู่ ของคนใกล้ชิด คนในครอบครัว เพื่อนฝูง จากพฤติกรรมที่ปฏิบัติร่วมกัน เช่น การรับประทานอาหาร การสังสรรค์ การกอด การหอมแก้ม การใช้ส่ิงของร่วมกัน เป็นต้น ดังนั้น จาเป็นอย่างยิ่งท่ีจะต้องให้ความสาคัญในการปฏิบัติตนในครอบครัว และเพอื่ นฝูง โดยมแี นวทางการปฏิบัตไิ ด้ ดงั น้ี 1) ลดการสงั สรรค์ในหม่เู พื่อน 2) ลดการหอม กอด และจูบกับคนในครอบครวั หลงั จากกลบั มาจากท่ีทางาน หรือนอกบา้ น 3) กลบั ถึงบา้ นอาบนา้ เปลย่ี นเสอ้ื ผ้าทนั ที ทาความสะอาดสิ่งของต่าง ๆ ก่อน จดั เกบ็ เขา้ ที่ 4) ลา้ งมือด้วยสบู่สาคัญทีส่ ุดเพราะเชื้อไวรสั โควิด 19 หมุ้ ด้วยไขมันและโปรตนี การล้างมือ 20 วินาที ( นบั 1-30 โดยประมาณ ) จะดงึ ไขมันออกทาใหเ้ ซลล์ไวรัส แตกตวั และทาลายเช้อื อย่างส้ินซาก 5) อยู่ห่าง ๆ อยา่ งห่วง ๆ ตอ้ งมีการเว้นระยะห่าง 1 - 2 เมตร เพราะเป็นระยะที่ ปลอดภัยพ้นจากรัศมีไอ จาม ซึ่งละอองฝอย น้ามูก น้าลาย อาจนา เชื้อโรคโควิด 19 ติดมาด้วย 6) กนิ รอ้ น ปรุงสุก ความร้อน 70 องศาเซลเซยี ส ขนึ้ ไป ทาลายเชอื้ โรคโควิด 19 ได้

8 7) แยกของใช้ส่วนตัว โรคโควิด 19 ติดทางการสัมผัสสิ่งของท่ีมีเช้ือติดอยู่ แล้วไปขยต้ี า แคะจมกู สมั ผสั ปาก เพ่ือความปลอดภยั อย่าใชข้ องรว่ มกนั 8) ปิดฝาก่อนกดชักโครก โรคโควิด 19 อยู่ในอุจจาระของผู้มีเช้ือได้ด้วย การปิดฝาชักโครกก่อนกดน้าจึงป้องกันเช้ือฟุ้งกระจาย ทิชชูที่ใช้แล้วควรทิ้งลง ถังขยะทีม่ ีฝาปิดมดิ ชิด ทส่ี าคัญลา้ งมือด้วยสบทู่ ุกครง้ั หลงั ใช้หอ้ งนา้ ความปกติใหม่บนโลกใบเดิม แม้เราจะพบว่าการระบาดของโรคในคร้ังน้ี จะส่งผลกระทบมากมาย แต่จาเป็นที่ประชาชนต้องมีการปรับพฤติกรรม ให้สอดคล้องกับความปกติใหม่ และยังพบว่า หลายพฤติกรรมของความ ปกติใหม่ก็ถูกปรับเปล่ียนไปในทางที่ดีข้ึน สถานท่ีทอ่ งเท่ียวตามธรรมชาติ ถูกปิดช่ัวคราวปราศจากการรบกวนจากมนุษย์ ระบบนิเวศจึงมีโอกาส ฟ้ืนฟูตัวเองได้มากกว่าปกติ มีการช่วยเหลือเก้ือกูลกันของเพื่อนมนุษย์ใน ยามท่ียากลาบากในทุกวิกฤตนั้นมีโอกาสและส่ิงดี ๆ ซ่อนอยู่เสมอ ขอให้ รับมืออย่างมีสติ เม่ือโรคระบาดหมดไป เราจะได้มีโอกาสในการกลับมา ตั้งหลักเพื่อก้าวกระโดดไปให้ไกลกว่าเดิม หรือมองหาโอกาสที่เป็นทาง รอดในยามวิกฤตของเราใหเ้ จอ ขอเปน็ กาลังใจให้ทกุ คน

1 ตอนท่ี 9 การเรยี นรู้เพือ่ การปรบั ตัวยคุ โรคโควิด 19 9.1 วิกฤตการณ์โรคโควดิ 19 โรคโควิด 19 เป็นเชื้อไวรัสท่ีทำให้เกิดโรคติดต่อทางเดินหายใจคล้าย ไข้หวัดแต่มีอาการรุนแรงมากกว่า ส่งผลให้เกิดโรคปอดอักเสบ แพร่เชื้อได้ทั้ง ทางตรง และทางอ้อม จากการสัมผัสใกล้ชิดผู้ป่วยผ่านสารคัดหลั่ง (ทบทวนความรู้ตอนที่ 1 การป้องกันโรคโควดิ 19) จากสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด 19 ประชาชนต้องมีแนวทาง ในการเรียนรู้และปรับพฤติกรรมไม่ให้เส่ียงท่ีจะติดเชื้อโรคโควิด 19 ไม่เข้าไป ในสถานท่ีเส่ียง หรือสถานท่ีท่ีมีผู้คนรวมตัวกันจำนวนมาก เช่น สถาน บันเทิง ร้านอาหาร หา้ งสรรพสนิ คา้ เปน็ ต้น (ทบทวนความรู้ตอนที่ 4 ความเสี่ยงและพนื้ ทเ่ี สีย่ ง) โรคโควิด 19 เป็นโรคติดต่ออันตราย จงึ ต้องมีกฎหมายและมาตรการ บงั คบั ใชก้ ฎหมายเพอื่ ควบคุมการแพร่ระบาด ดังน้ี กฎหมายทเ่ี ก่ียวข้อง ได้แก่ (1) พระราชบัญญัติโรคตดิ ต่อ พ.ศ. 2558 (2) พระราชกำหนดการบรหิ ารราชการ ในสถานการณฉ์ ุกเฉิน พ.ศ. 2548

2 มาตรการบงั คบั ใชก้ ฎหมายเพื่อควบคมุ การแพร่ระบาดของเช้ือโรค โควิด 19 ได้แก่ จากกฎหมาย และมาตรการท่ีเก่ียวข้องถือเป็นสิ่งสำคัญที่ประชาชน ต้องรับทราบและถือปฏิบัติ เพื่อเป็นการช่วยควบคุมและลดการแพร่ ระบาดของโรคโควิด 19 (ทบทวนความรู้ตอนท่ี 7 กฎหมายและมาตรการ ท่เี กีย่ วข้อง)

3 การเรียนรู้มีข้อมูลท่ีจำเป็น และเข้าใจเก่ียวกับการแพร่ระบาดของ โรคโควิด 19 เกี่ยวกับลักษณะอาการ การป้องกัน และการสร้างภูมิคุ้มกัน รวมถึงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการดำเนินชีวิต เช่น การสวมใส่หน้ากาก อนามัย การเว้นระยะห่าง การรับวัคซีนป้องกนั โรค เป็นต้น โดยปฏิบตั ิตาม มาตรการท่ีหน่วยงานทางสาธารณสุขให้ข้อแนะนำ (ทบทวนความรู้ตอนท่ี 1 การป้องกนั โรคโควดิ 19) เพ่ือให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสาร ข้อเท็จจริง และคำปรึกษา เก่ียวกับโรคโควิด 19 ได้มีหลายหน่วยงานท่ีให้ความช่วยเหลือ โดยเพ่ิม ช่องทางการติดต่อที่สะดวกรวดเรว็ ในการรบั ข้อมูลท่ีถกู ต้อง เช่น สายด่วน ตา่ ง ๆ แอปพลิเคชัน เก่ียวกับโรคโควดิ 19 (หมอพร้อม) เว็บไซต์กระทรวง สาธารณสุข เป็นต้น (ทบทวนความรู้ตอนท่ี 3 แหล่งข้อมูลและความรู้ สูโ้ รคโควดิ 19) การปรับตัวไปสู่ความปกติใหม่ ในแง่ของการเข้าไปอยู่ในโลกออนไลน์ บนทุกมิติของการใช้ชีวิต จึงทำให้มีการคาดการณ์ ความคิด และพฤติกรรม ในชีวิตประจำวนั (ทบทวนความรู้ตอนท่ี 8 ความปกติใหม่ (New Normal)) เม่ื อ ส ถ า น ก า ร ณ์ ก า ร แ พ ร่ ร ะ บ า ด อ อ ก ไป อ ย่ า ง รวดเร็ว ประชาชนจึงต้องปรับเปล่ียนพฤติกรรมการ ดำเนินชีวิต เพ่ือให้ปลอดภัยห่างไกลจากโรคโควิด 19 เช่น รีบอาบน้ำเปล่ียนเสื้อผ้าเม่ือกลับเข้าบ้าน ไม่ใช้มือ สัมผัสตา ปากและจมูก สวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่าง จากบุคคลอ่ืน ไม่ใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น และไม่ร่วมงาน สังสรรค์ เปน็ ตน้

4 การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ทำให้ผู้คนเกิดความวิตกกังวล และหวาดกลัวในการดำเนินชีวิต แต่การรับมือกับโรคโควิด 19 อย่างมีสติ ทำให้เราได้เรียนรู้ และตระหนกั ถึงวธิ ปี อ้ งกันดแู ลตวั เอง การดูแลตนเองและครอบครัว คือการทำให้ร่างกายของตนเอง คนในครอบครัวมีสุขภาพที่ดี แข็งแรงสร้างภูมิคุ้มกันโรคที่จะแพร่เช้ือ เข้าสู่ร่างกาย เว้นระยะห่างกับคนในครอบครัว (ทบทวนความรู้ตอนที่ 2 การดูแลตนเองและครอบครวั ) ความเส่ียงของพ้ืนที่เส่ียง คือมีการแพร่ระบาดของโรค กระจายอยู่ใน ทุก ๆ พ้ืนที่ของประเทศ ดังน้ันเราจะต้องงดไปในพื้นที่เส่ียง แต่หากต้อง เดินทางไปพ้นื ที่เสี่ยงต้องมกี ารป้องกันตนเอง ระมัดระวงั ไม่สัมผสั หรือหาก สมั ผัสแล้วตอ้ งรบี ลา้ งมอื (ทบทวนความรู้ตอนที่ 4 ความเส่ยี งและพ้นื ที่เส่ียง) การปฏิบัติตนเม่ือเร่ิมเปน็ กลุ่มเสี่ยง คือต้องสังเกตอาการของตนเอง และเข้ารับการตรวจคัดกรอง หากตรวจพบเชื้อส่ิงแรกท่ีต้องทำให้เตรียม เอกสาร และโทรแจ้งโรงพยาบาลท่ีตรวจพบเช้ือ (ทบทวนความรู้ตอนท่ี 5 การปฏบิ ัติตนเมื่อเรม่ิ ตน้ เป็นกลุ่มเสีย่ ง) การปรับเปลี่ยนวิถีการทำงาน และการประกอบอาชีพ คือการสร้าง วนิ ัยของตนเองโดยการทำงานท่ีบ้าน (Work from Home) มีการวางแผน นำทักษะการใช้เว็บไซต์ (website www.) การใช้ไลน์ (LINE) และการใช้ แอปพลิเคชันต่าง ๆ มาใช้ติดต่อส่ือสาร เกิดความรวดเร็วใน การทำงาน ลดความเส่ียงของการติดโรคโควิด 19 (ทบทวนความรู้ตอนที่ 6 การ ปรบั เปลีย่ นวิถีการทำงานและการประกอบอาชีพ)

5 ชวี ิตวิถีใหม่ คือความปกติใหม่ ฐานวิถีชีวติ ใหม่ สิ่งใหม่ท่ีเกิดขน้ึ ท่ีมา พร้อมกับโรคโควิด 19 ทำให้เราตอ้ งปรบั เปล่ียนเพื่อป้องกันตนเองจากโรค ท่ีกำลังระบาด งดพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันที่เสี่ยงต่อการติดโรคใน ด้านต่าง ๆ เว้นระยะห่างเพ่ือชีวิตที่ปลอดภัย (ทบทวนความรู้ตอนที่ 8 ความปกตใิ หม่ (New Normal)) 9.2 การวเิ คราะห์วิกฤตการณโ์ รคโควดิ 19 เพือ่ การปรบั เปลย่ี นการดำเนินชีวติ สถานการณ์การระบาดของโรคโควิด 19 ในขณะน้ีถือว่ายังมีความ รุนแรงมาก ส่งผลให้ประชาชน ในประเทศดำเนินชีวิตอย่างยากลำบาก เกิดความวิตกกังวล หวาดกลัว เพราะโรคนี้แพร่เช้ือได้ง่าย ท้ังทางตรง และทางออ้ ม ยังไม่มยี ารกั ษา การป้องกันที่สำคัญในขณะน้ี คือการยับยั้งเช้ือโรค โควิด 19 เข้าสู่ร่างกายทำลายปอด จนปอดเกิดการอักเสบ จากนั้นอวัยวะในส่วนต่าง ๆ ของร่างกายจะถูกทำลายเช่นกัน โอกาสรอดชีวิตจะน้อยลง และเชื้อ โรคโควิด 19 ยังส่งผลต่อเด็ก ผู้สูงอายุ และผู้ท่ีมีโรคประจำตัวมคี วามเสี่ยง ในการตดิ เช้อื ได้ง่ายและมโี อกาสเสียชวี ติ สูง ดงั นน้ั จากวิกฤตการณโ์ รคโควิด 19 ท่ีแพร่ระบาดในประเทศ และการ รักษามีเพียงรักษาตามอาการของโรคเท่านั้น เพ่ือให้อยู่รอดปลอดภัย และหยุดการแพร่กระจายของเช้ือไวรัส เราสามารถทำได้โดยปรับเปลี่ยน การดำเนินวิถีชีวติ ใหม่ เชน่ การสร้างภูมคิ ุ้มกันให้กับร่างกายให้มีความแข็งแรง ออกกำลังกาย กินอาหารท่ีมีประโยชน์ตอ่ ร่างกาย ทำอาหารรับประทานเอง และควรมีสมุนไพรเป็นส่วนประกอบในการทำอาหาร ปฏิบัติตน

6 ตามกฎหมายเพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของเช้ือโรคโควิด 19 ศึกษา หาความรู้จากแหล่งข้อมูลที่ถูกต้อง เก่ียวกับสถานการณ์ในช่วงการระบาด ของโรค เปน็ ต้น 9.3 วิธีการเรียนรู้เพื่อปรบั เปลย่ี นการดำเนนิ ชีวติ วิธีการเรียนรู้เพ่ือปรับเปล่ียนการดำเนินชีวิตมีข้อเสนอเพ่ือเป็น แนวทางในการเรียนรู้และปรบั พฤติกรรมของตนเอง ครอบครวั และชุมชน มแี นวทาง ดังนี้ 9.3.1 ความเข้าใจในปัญหาและภารกจิ ยากลำบากทก่ี ำลังเผชญิ ปัญหาและภารกิจยากลำบากท่ีกำลังเผชิญ คือปัญหาการระบาด ของโรคโควิด 19 การดำเนินชีวิต ที่จะต้องตระหนักในปัญหารุนแรงและ วิกฤตครั้งนี้ วิเคราะห์และทำความเข้าใจความเสี่ยง และผลร้ายที่มีต่อ ตนเอง ครอบครัว และชุมชน ทั้งวิกฤตการณ์ของโรค การกินอาหาร การทำงาน การประกอบอาชีพ การดูแลการใช้เส้ือผ้าเคร่ืองแต่งกาย การจดั การท่อี ยูอ่ าศยั 9.3.2 การหาทางเลือกหรือทางออก การหาข้อสรุป ตัดสินใจในการดำเนินชีวติ การปรับตัว เพ่ือให้แก้ไข ปัญหาหรือภารกิจยากลำบาก ท่ีกำลังเผชิญการพิจารณาถึงภาวการณ์ ระบาดของโรคโควิด 19 ในชุมชน สังคม มาตรการและข้อกำหนด ทางกฎหมายท่ีประกาศใช้ การใช้เจลแอลกอฮอล์ การใช้หน้ากากอนามัย การเว้นระยะห่างทางสังคม (Social Distancing) รวมทั้งศึกษาข้อกำหนด ทางกฎหมายทเี่ ขม้ ข้นต่าง ๆ

7 9.3.3 กระบวนการเรียนรู้ 1) ต้องเรียนรู้ จากแหล่งเรียนรู้ แหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ และ เข้าใจเก่ียวกับโรคโควิด 19 เช่น การป้องกันและการสร้างภูมิคุ้มกัน ลกั ษณะอาการของโรค เป็นตน้ 2) ต้องศึกษาและปฏิบัติการตามมาตรการ ที่หน่วยงานทาง สาธารณสขุ และหนว่ ยงานราชการใหข้ อ้ แนะนำ 3) ต้องดำเนินชีวิตตามวิธีปฏิบัติและการจัดการชีวิตวิถีใหม่ (New Normal) เช่น การสวมใส่หน้ากากอนามัย การใช้เจลแอลกอฮอล์ ล้างมือเป็นประจำ การรับประทานอาหารโดยใช้ภาชนะเป็นส่วนตัว การใช้เงินโดยจ่ายผ่านแอปพลิเคชัน ทางการเงิน รวมถึงการดูแลสุขภาพ ใหแ้ ข็งแรงอยู่เสมอ 9.3.4 การปรับวถิ ีชีวติ ความเป็นอยูแ่ ละการปรบั ตัว การปรบั วิถชี วี ิตความเป็นอยแู่ ละการปรับตวั เกิดการปรบั ตัว ไปสู่วิธีปฏิบัติและการปรับตัวไปสู่ความปกติใหม่ การศึกษาข้อมูลในโลก ออนไลน์ ทำให้เกิดความคิด และปรบั พฤตกิ รรมในชีวติ ประจำวนั ได้แก่

8 1) ไมไ่ ปรบั ประทานอาหารนอกบ้าน โดยซอ้ื กลบั มารับประทานทีบ่ า้ น และ ระมดั ระวังใชบ้ ริการ Food Delivery 2) ลดการเขา้ สังคม เว้นระยะหา่ งทาง สงั คม เว้นระยะห่างระหว่างตนเอง กับผูอ้ นื่ 1.5 - 2 เมตร เพื่อลดการระบาดของ โรคโควดิ 19 3) Work from home คอื การทำงานที่ บา้ นลดการพบผคู้ นลดความเสย่ี งตอ่ การตดิ โรคโควดิ 19 4) การใช้จา่ ยเงนิ ผ่านออนไลน์ แทน การใช้ธนบตั ร และเหรยี ญทมี่ พี ื้นผิวสัมผสั เชน่ Mobile Banking, Prompt Pay, e-Payment และ e-Wallet เป็นตน้ 9.3.5 การดแู ล กำกับตนเอง ครอบครัว และชมุ ชน การดูแล กำกับตนเอง ครอบครัว และชุมชนให้มีชีวิตท่ีถูกต้อง ปลอดภัย และเหมาะสมท่ีสามารถพ่ึงตนเองได้ หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเส่ียง และไปในสถานท่ีเสี่ยง และสมาชิกในครอบครัวทำร่างกายตนเอง ให้แข็งแรง ต้องไม่ลืมสวมหน้ากากอนามัย ล้างมือด้วยสบู่หรือเจล แอลกอฮอล์บ่อย ๆ และเว้นระยะห่างทางสังคม (Social Distancing) เมือ่ อยูใ่ นบา้ น และชมุ ชน

9 9.3.6 การหมั่นทบทวนและตรวจสอบการเรยี นรู้ การปรับวิถีชีวิตความเป็นอยู่และการปรับตัวการดูแล กำกับ ตนเองตามข้อป ฏิบั ติทาง กฎ ห มายแล ะมาตรการบั งคับ ใช้กฎ ห มาย เพื่ อ ควบคุมการแพร่ระบาด ไม่ประมาท ตอ้ งมวี นิ ยั ตอ่ ตนเอง ครอบครวั และชุมชน 9.3.7 การสรุปบทเรียน วิธีการเรียนรู้เพื่อปรับเปล่ียนการดำเนินชีวิตเปรียบเสมือน การสร้างภูมิคุ้มกัน โดยการเรียนรู้ และปรับพฤติกรรมของตนเอง ครอบครัว และชุมชน ให้เหมาะสม เพื่อประชาชนจะได้ดำเนินชีวิตในภาวการณ์ ระบาดของโรค โควดิ 19 ไดอ้ ย่างปลอดภัย 9.4 แหล่งเรียนรู้เพอ่ื สู้วกิ ฤตการณโ์ รคโควิด 19 สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ประชาชนเกดิ ความวิตก กังวล ไม่กล้าออกนอกบ้าน ไม่กล้าอยู่ในท่ีคนพลุกพล่าน และคอยติดตาม ข่าวสารเพื่อให้ทันต่อสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 จึง จำเป็นต้องมีแหล่งเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับโรคโควิด 19 ที่น่าเช่ือถือและเป็น ปัจจุบันเพ่ือเตรียมพร้อมและรับมือกับสถานการณ์ที่จะเกิดข้ึน จึงมีแอป พลิเคชัน ในการช่วยเหลือให้ความรู้และความสะดวกในการรับรู้ข้อมูล ข่าวสารของประชาชน เช่น หมอพร้อม หมอชนะ ใกล้มือหมอ DDC-Care เป็นต้น และมีข้อมูลข่าวสารผ่านทางเว็บไซต์ท่ีให้ความรู้ประชาชนข้อมูลท่ี เก่ียวข้องกับโรคโควิด 19 ในส่ือออนไลน์มีอยู่หลากหลาย ท้ังการสืบค้น ข้อมูลทาง อินเทอร์เน็ต (Internet) เฟซบุ๊ค (Facebook) ไลน์ (Line) และ ยทู บู (YouTube) ขอ้ มลู เหล่าน้ีทำให้ประชาชนเข้าถงึ

10 ได้งา่ ย แตย่ ังขาดการไตร่ตรองข้อมูลว่า ข้อมูลใดคือข้อมูลท่ีน่าเชื่อถือ จึงควรมีความรู้ในการแยกแยะข้อมูลในทางระบบคอมพิวเตอร์ และ ตระหนักถึงความสำคัญของการแยกแยะข้อมูล (ทบทวนความรู้ตอนท่ี 3 แหลง่ ขอ้ มลู และความรูส้ โู้ รคโควดิ 19) 9.5 ข้อสรุปในการปฏบิ ัตแิ ละตรวจสอบตนเอง ครอบครัว เพื่อดำรงชีวิต ได้อย่างเหมาะสม การปรับตัวในสถานการณ์โรคโควิด19 ให้เกิดผลดีต่อสุขภาพกาย จิตใจท้ังต่อตนเอง ครอบครัว และสามารถปฏิบัติตามมาตรการควบคุม ป้องกันโรคของภาครัฐ คือ การสร้างวินัย และการรักษาสุขนิสัย ความไม่ ประมาท เร่ืองของการมีวินัยจะช่วยให้เราสามารถวิเคราะห์สถานการณ์ และกำหนดตนเองได้ว่าต้องทำอะไร จะตอบสนองสถานการณ์อย่างไรให้ เหมาะสม ซง่ึ หากไม่มีการควบคมุ จิตใจ ปลอ่ ยตามใจเกินไป อาจเกดิ ปญั หา สุขภาพจิตได้ เช่น รู้สึกหดหู่ ซึมเศร้า เป็นต้น ประชาชนทุกคนสามารถ สรา้ งด้วยตนเองดว้ ยการลงมือปฏิบตั ิ ดังน้ี 1) กำหนดเป้าหมาย ให้ชัดเจนแลว้ ลงมือทำ ประชาชนทกุ คน 2) สร้างแรงบนั ดาลใจใหต้ นเองคลา้ ย สามารถสร้างด้วย เปน็ การเสรมิ แรงให้ตัวเอง ตนเองด้วยการลง มือปฏบิ ตั ิ ดังน้ี 3) สรา้ งนสิ ยั ใหม่ ๆ ใส่ใจกบั การพัฒนาตนเอง ในทิศทางทดี่ แี ละเป็นบวก เมื่อค้นพบวิธีการแก้ไข ให้ฝึกใหเ้ ป็นกิจวตั ร เหมือนกับการกินขา้ ว เมื่อเกิด อาการ ขี้เกยี จใหบ้ อกตัวเองว่า ถ้าเราไมท่ ำแล้ว ใครจะมาทำใหเ้ รา