European History

History of European Civilization ประวตั ิศาสตร์ทวีปยโุ รป Pachara P. M.3/1 Dusit Vajiravudh college

สารบญั 3 พฒั นาการในสมยั อดีต 7 พฒั นาการสมยั ใหม่ 10 พฒั นาการสมยั ปัจจบุ นั 13 พฒั นาการทางดา้ นสงั คม และวฒั นธรรม 18 พฒั นาการทางดา้ นการเมืองการปกครอง 24 พฒั นาการทางดา้ นเศรษฐกิจ 26 อิทธิพลของยโุ รปท่ีมีต่อโลก

Classical Europe บทท่ี 1 พฒั นาการสมยั อดีตโบราณ

ยุโรปสมัยโบราณ สมยั โบราณในยโุ รปหรอื บางครงั้ เรยี กว่า “สมยั คลาสสิก” เป็นคากวา้ ง ๆ ท่ีใชเ้ รยี กสมยั ของ ประวตั ศิ าสตรว์ ฒั นธรรมท่ีมีศนู ยก์ ลางอยใู่ นบรเิ วณ ทะเลเมดเิ ตอรเ์ รเนียนท่ีประกอบดว้ ยวฒั นธรรมของกรกี โบราณ และ โรมนั โบราณท่ีเรยี กรวมกนั วา่ โลกกรกี - โรมนั ยคุ โบราณโดยท่วั ไปเรม่ิ ขนึ้ เม่ือมีการบนั ทกึ มหา กาพยโ์ ดยโฮเมอรเ์ ม่ือราว 800 ถงึ 700 ปีก่อน ครสิ ตศ์ กั ราช ดาเนินตอ่ มาจนถงึ การรุง่ เรอื งของครสิ ตศ์ าสนา และการลม่ สลายของจกั รวรรดโิ รมนั ในครสิ ตศ์ ตวรรษท่ี 5 ยคุ โบราณสิน้ สดุ ลงเม่ือเกิดการสลายตวั ของ วฒั นธรรมคลาสสกิ ในตอนปลายของยคุ โบราณตอน ปลาย ท่ีคาบตอ่ ไปยงั สมยั ยคุ กลางตอนตน้ (ค.ศ. 600- ค.ศ. 1000) ยคุ โบราณมกั จะหมายถงึ มมุ มองอนั เป็น อดุ มคตขิ องยคุ ของผคู้ นในสมยั ตอ่ มาเชน่ ในคากลา่ ว ของเอดการ์ อลั เลน โพ ท่ีวา่ “ความรุง่ โรจนใ์ น กาลครงั้ หน่งึ ของกรกี โบราณ, ความย่ิงใหญ่ใน กาลครงั้ หนง่ึ ของโรมนั โบราณ!”[1] วฒั นธรรมของกรกี โบราณมีอิทธิพลอนั ย่ิงใหญ่ตอ่ ภาษา การปกครอง ระบบการศกึ ษา ศิลปะ และ สถาปัตยกรรมของโลกยคุ ใหม่ เป็นเชือ้ เพลงิ ของยคุ ฟื้นฟศู ิลปวิทยาของยโุ รป ตะวนั ตกและอีกครงั้ หนง่ึ ในยคุ ฟื้นฟคู ลาสสิกใน ครสิ ตศ์ ตวรรษท่ี 18 และ 19

กรีซโบราณ เป็นคาท่ีใชเ้ รยี กถงึ บรเิ วณท่ีมีการพดู ภาษา กรกี ในโลกยคุ โบราณ ซง่ึ ไม่เพียงอา้ งถึงพืน้ ท่ี คาบสมทุ รของกรซี ยคุ ปัจจบุ นั เทา่ นนั้ แตย่ งั กลา่ วรวมถงึ อารยธรรมกรกี โบราณซง่ึ เป็น ท่ีตงั้ รกรากถ่ินฐานโดยชาวกรกี ในยคุ โบราณ อนั ไดแ้ ก่ ไซปรสั , บรเิ วณชายฝ่ังของทะเล อีเจียนของตรุ กี (หรอื ท่ีรูจ้ กั ในนามไอโอ เนีย), ซิซลิ ีและทางใตข้ องอิตาลี (หรอื ท่ีรูจ้ กั ในนามแมกนา เกรเชีย) และถ่ินฐานซง่ึ กระจายออกไปของชาวกรกี ตามชายฝ่ังตา่ ง ๆ ซง่ึ ปัจจบุ นั เป็น ประเทศ บลั แกเรยี ฝร่งั เศส ยเู ครน โรมาเนีย ลิเบยี สเปน อลั แบเนีย และอียิปต์

จกั รวรรดโิ รมัน นกั ประวตั ศิ าสตรไ์ ดแ้ บง่ แยกช่วงการปกครอง ของจกั รวรรดโิ รมนั เป็นสมยั ผนู้ า ซ่ึงเรม่ิ ตงั้ แต่ จกั รพรรดเิ อากสุ ตสุ จนถึงวิกฤตการณ์ ครสิ ตศ์ ตวรรษท่ี 3 และสมยั ครอบงา ซง่ึ เรม่ิ ตงั้ แตจ่ กั รพรรดิไดโอคลเี ชียนจนถงึ การลม่ สลายของจกั รวรรดิโรมนั ตะวนั ตก ซง่ึ ในสมยั ผนู้ า จกั รพรรดจิ ะมีอานาจอยเู่ บอื้ งหลงั การ ปกครองแบบสาธารณรฐั แตใ่ นสมยั ครอบงา อานาจของจกั รพรรดิไดแ้ สดงออกมาอย่าง เตม็ ท่ี ดว้ ยมงกฎุ ทองและพิธีกรรมท่ีหรูหรา และเม่ือเรว็ ๆ นี้ นกั ประวตั ศิ าสตรไ์ ดพ้ ิสจู นว์ ่า รูปแบบการปกครองนีไ้ ดใ้ ชต้ ่อจนถงึ ชว่ งเวลา ของจกั รวรรดไิ บแซนไทน์ สมยั รุง่ เรอื ง

Modern Europe บทท่ี 2 พฒั นาการยโุ รปสมยั ใหม่

การสารวจและการต้ังถนิ่ ฐานในทวีปต่างๆ ชาวยโุ รปไดเ้ ดินทางไปสารวจ ดินแดนในทวปี ตา่ ง ๆ คือ แอฟริกา เอเชีย อเมริกาเหนือ อเมริกาใตแ้ ละออสเตรเลีย ชาว ยโุ รปกไ็ ดร้ ับผลประโยชน์ทางการคา้ และการสร้างอาณานิคมข้ึน ในดินแดนตา่ งๆ เหลา่ น้นั เป็นผลใหอ้ ิทธิพลของชาวยโุ รป ทางดา้ นเศรษฐกิจ การเมือง และวฒั นธรรมแผข่ ยายออกไป กวา้ งขวางทว่ั โลก

การปฏิวตั อิ ุตสาหกรรม ซ่ึงเป็นการเปลี่ยนแปลง วิธีการผลิตจากเดิมท่ีเคย ใชแ้ รงงานคน และสัตวม์ าใช้ เครื่องจกั รแทนเกิดข้ึนในตอนตน้ ของพทุ ธศตวรรษที่ 24 โดยเริ่ม ข้ึนในประเทศองั กฤษก่อน แลว้ ขยายตวั ไป สู่ประเทศอ่ืนๆ ในเวลาต่อมาการปฏิวตั ิอุตสาหกรรม มีผลใหท้ วปี ยโุ รปนาหนา้ ทวปี อื่นๆ ในดา้ นเศรษฐกิจ และความเจริญกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยี เป็นเวลานาน ติดต่อกนั กวา่ สองศตวรรษ จนถึงสงครามโลกคร้ังท่ี 2

Present Europe บทท่ี 3 พฒั นาการยโุ รปสมยั ปัจจุบนั

การปกครองระบอบประชาธิปไตย มีตน้ กาเนิดมาต้งั แตส่ มยั กรีกโบราณ เป็นระบอบที่เนน้ ความ เป็นปัจเจกบุคคลนิยม เหตุผลนิยมและเสรีภาพ หลกั การสาคญั ของแนวความคิดประชาธิปไตย คือ สิทธิ เสรีภาพ ของประชาชน การปกครองระบอบประชาธิปไตยเป็นการ ปกครองที่ประชาชนมีอานาจสูงสุด การปกครองระบอบ ประชาธิปไตย 3 รูปแบบ คือ แบบรัฐสภาแบบ ประธานาธิบดี และ แบบผสม ( ก่ึงรัฐสภาและก่ึงประธานาธิบดี )

ระบอบคอมมวิ นิสต์ เป็นระบอบการปกครองท่ียดึ ถือตามทฤษฎีสังคมนิยมของคาร์ล มาร์ก (Carl Marx) สงั คมที่ปราศจากชนช้นั และมีความเสมอ ภาคกนั ในดา้ นต่างๆ โดยชนช้นั แรงงานเป็นผปู้ กครอง พรรค การเมืองเพยี งพรรคเดียว ผนู้ าพรรคคอมมิวนิสตแ์ ละ ผูน้ า รัฐเป็นคนเดียวกนั สหภาพโซเวยี ตเป็นประเทศแรก ท่ีการ ปกครองในระบอบ เผดจ็ การคอมมิวนิสต์ หลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 มีประเทศที่ ปกครองในระบอบเผดจ็ การคอมมิวนิสตอ์ ีก 16 ประเทศ เมื่อ สหภาพโซเวยี ตล่มสลายลงใน ค.ศ. 1991 ยงั มีประเทศท่ี ปกครองในระบอบเผดจ็ การคอมมิวนิสต์ คือ จีน คิวบา เกาหลี เหนือ

Social and Culture Development บทท่ี 4 พฒั นาการทางดา้ นสงั คมและวฒั นธรรม

ยโุ รปยคุ กลาง เป็นการปกครองในระบบขนุ นาง หรือที่เรียกวา่ ระบบฟิ วดลั หรืออาจเรียกอีกชื่อวา่ ระบบศกั ดินาสวามิภกั ด์ิ หมายถึง ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งเจา้ นาย กบั ขา้ ในเร่ืองเก่ียวกบั การ หาผลประโยชน์ของท่ีดิน เร่ิมจากกษตั ริยม์ อบที่ดินใหข้ นุ นาง เพ่ือ ตอบแทนความดีความชอบ ขนุ นางทาหนา้ ท่ีปกครองผคู้ นที่อาศยั อยใู่ นที่ดิน และมีพนั ธะต่อกษตั ริยโ์ ดยส่งคนไปช่วยรบ

คริสต์ศตวรรษที่ 11 มีการขยายตวั ทางเศรษฐกิจและการเติบโตของ เมือง ทาใหเ้ กิดชนช้นั ใหม่ข้ึนเรียกวา่ “ชนช้นั กลาง” หรือชนช้นั กระฎุมพี ชนช้นั กลางประกอบดว้ ยพอ่ คา้ นายทุน ช่าง ฝีมือ นกั ปราชญ์ แพทย์ - ชนช้นั กลางเหล่าน้ีไดร้ ่วมกนั วางรากฐาน ความเจริญใหแ้ ก่สังคมยโุ รปและปลูกฝังอุดมการณ์ และวธิ ีการ ปฏิบตั ิในการอยรู่ ่วมกนั ชนช้นั กลางใหค้ วามสาคญั แก่สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคปัจเจกบุคคล ซ่ึงเป็นพ้นื ฐานสาคญั ที่ทาให้ สังคมยโุ รป สามารถพฒั นาการปกครองแบบระบอบประชาธิปไตย

ศิลปวฒั นธรรม ส่ิงที่มีอิทธิพลตอ่ การสร้างสรรคผ์ ลงานดา้ น ศิลปวฒั นธรรมของชนชาติยโุ รปที่สาคญั มี 2 ประการ คือ อารยธรรม กรีก-โรมนั กบั คริสตศ์ าสนา ซ่ึงเป็นรากฐานของวฒั นธรรมตะวนั ตก

ศิลปะแห่งยคุ ศรัทธา เกิดจากอิทธิพลของคริสตศ์ าสนาซ่ึงพลงั ท่ีแต่ง เติมใหศ้ ิลปวฒั นธรรมของยโุ รปบรรลุความงาม และความสมบูรณ์ แบบ ท้งั มีการสร้างมหาวหิ ารดว้ ยศิลปะแบบกอทิก ในระหวา่ ง ค.ศ. 1100 – 1300 มีจานวนมากกวา่ 500 แห่ง ผลงานของศิลปะกอทิกจะ ปรากฏในงานสถาปัตยกรรม ส่วนใหญ่เป็นวหิ ารในคริสตศ์ าสนา มี ลกั ษณะสูงเพรียว โปร่ง หลงั คาทรงสูงก่อสร้าง เป็นโคง้ แหลม ประตู มีลกั ษณะโคง้ หนา้ ตา่ งใช้ กระจกสีประดิษฐ์ ลวดลายสวยงาม เช่น วหิ าร โนตรดาม (Notre Dame) กรุงปารีส ประเทศ ฝร่ังเศส และวหิ าร ออร์เวยี ตโต (Orvieto) เมืองเตร์นี (Terni) ประเทศอิตาลี เป็นตน้

European Political Development บทท่ี 5 พฒั นาการทางดา้ นการเมืองการปกครอง

การเมืองการปกครองสมยั กลาง ในอดีตดินแดนส่วนใหญ่ของทวปี ยโุ รป มีกษตั ริยเ์ ป็นประมุข สูงสุด ต้งั แตใ่ นสมยั กรีกเรือง อานาจเมื่อกวา่ 500 ปี ก่อน คริสตศ์ กั ราช จนถึง ในสมยั จกั รวรรดิโรมนั 27 ปี ก่อน คริสตศ์ กั ราช (ค.ศ.476) พระประมุขสูงสุดของชาวโรมนั เรียกวา่ ซีซาร์หรือจกั รพรรดิ ยโุ รปไดเ้ ขา้ สู่สมยั กลาง เม่ือ จกั รวรรดิโรมนั ลม่ สลาย ใน ค.ศ. 476 จากการรุกรานของพวก ชนเผา่ กอทหรือชนเผา่ เยอรมนั มีอาณาจกั รใหม่ๆ เกิดข้ึนหลาย อาณาจกั ร มีกษตั ริย์ เป็นประมุข แตม่ ิไดม้ ีอานาจในการ ปกครองอยา่ งแทจ้ ริง การปกครองสมยั กลางใชร้ ะบอบฟิ วดลั หรือระบบศกั ดินาสวามิภกั ด์ิ

การเมืองการปกครองสมยั ใหม่ ระบอบกษตั ริยภ์ ายใตร้ ัฐธรรมนูญ เกิดข้ึนคร้ังแรกที่องั กฤษ เม่ือ ขนุ นางรวมตวั กนั ต่อตา้ นการใชอ้ านาจการปกครองท่ีกดข่ีของ พระเจา้ จอห์นท่ี 5โดยบีบบงั คบั ใหพ้ ระองคท์ รง ลงนามและ ยอมปฏิบตั ิตามกฎบตั รแมกนา คาร์ตา (Magna Carta) ในปี ค.ศ. 1215 ผลท่ีตามมา คือ เป็นการจากดั พระราชอานาจสิทธ์ิขาด และการกระทาโดยมิชอบของพระองคแ์ ละทาใหฐ้ านะของ กษตั ริยอ์ งั กฤษไม่ทรงอยเู่ หนือกฎหมายอีกตอ่ ไป นอกจากน้ีกฎ บตั ร แมกนา คาร์ตา ยงั เป็นรากฐานของ “รัฐธรรมนูญ” และ “รัฐสภา” ขององั กฤษในสมยั ตอ่ มาอีกดว้ ย ในสมยั ตอ่ มากษตั ริย์ องั กฤษในยคุ สมยั หลงั ๆหลายพระองคไ์ ม่ปฏิบตั ิตามกฎบตั ร แมกนา คาร์ตา จึงเกิดการต่อตา้ นจากประชาชนดงั เหตุการณ์ ใน ปี ค.ศ. 1688 ที่เรียกวา่ “การปฏิวตั ิอนั รุ่งโรจน์”

การปกครองระบอบประชาธิปไตย มีตน้ กาเนิดมาต้งั แตส่ มยั กรีกโบราณ เป็นระบอบที่เนน้ ความ เป็นปัจเจกบุคคลนิยม เหตุผลนิยมและเสรีภาพ หลกั การสาคญั ของแนวความคิดประชาธิปไตย คือ สิทธิ เสรีภาพ ของประชาชน การปกครองระบอบประชาธิปไตยเป็นการ ปกครองที่ประชาชนมีอานาจสูงสุด การปกครองระบอบ ประชาธิปไตย 3 รูปแบบ คือ แบบรัฐสภาแบบ ประธานาธิบดี และ แบบผสม ( ก่ึงรัฐสภาและก่ึงประธานาธิบดี )

ระบอบคอมมวิ นิสต์ เป็นระบอบการปกครองท่ียดึ ถือตามทฤษฎีสังคมนิยมของคาร์ล มาร์ก (Carl Marx) สงั คมที่ปราศจากชนช้นั และมีความเสมอ ภาคกนั ในดา้ นต่างๆ โดยชนช้นั แรงงานเป็นผปู้ กครอง พรรค การเมืองเพยี งพรรคเดียว ผนู้ าพรรคคอมมิวนิสตแ์ ละ ผูน้ า รัฐเป็นคนเดียวกนั สหภาพโซเวยี ตเป็นประเทศแรก ท่ีการ ปกครองในระบอบ เผดจ็ การคอมมิวนิสต์ หลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 มีประเทศที่ ปกครองในระบอบเผดจ็ การคอมมิวนิสตอ์ ีก 16 ประเทศ เมื่อ สหภาพโซเวยี ตล่มสลายลงใน ค.ศ. 1991 ยงั มีประเทศท่ี ปกครองในระบอบเผดจ็ การคอมมิวนิสต์ คือ จีน คิวบา เกาหลี เหนือ

ระบอบการปกครองก่อนระบอบสมยั ปัจจุบนั แน่นอนวา่ ระบอบการปกครองในสมยั ก่อนน้นั แตกตา่ งจาก สมยั ปัจจุบนั โดยสิ้นเชิง ไม่วา่ จะเป็น กษตั ริยม์ ีอานาจสูงสุด ระบอบฟิ วดลั ระบอบกษตั ริยภ์ ายใตร้ ัฐธรรมนูญ และระบอบ กษตั ริยส์ มบูรณาญาสิทธิราชย์

European Economics Development บทที่ 5 พฒั นาการทางดา้ นเศรษฐกิจ

แมเนอร์ เป็นระบบการผลิต เพอ่ื เล้ียงตวั เองใน แตล่ ะแมเนอร์ มีขนุ นางเป็นผปู้ กครอง โดย จดั แบ่งที่ดินใหร้ าษฎรเช่าทาการเกษตรส่วนหน่ึง และของขนุ นางเองอีกส่วนหน่ึง มีการนาผลผลิต ไปขายท้งั ภายในแมเนอร์และนอกแมเนอร์ เศรษฐกิจแบบแมเนอร์ ทาใหก้ ารคา้ ที่เคยรุ่งเรือง ในสมยั จกั รวรรดิโรมนั ตอ้ งหยดุ ชะงกั กวา่ 500 ปี การฟื้ นตวั ทางเศรษฐกจิ ส่วนหน่ึงเป็นผลจาก สงครามครูเสด ท่ีชาวคริสตร์ บกบั ชาวมุสลิมใน ดินแดนตะวนั ออกกลาง และมีโอกาสนาเอา ความรู้ ความเจริญ และ ศิลปะวทิ ยาการ ของโลก ตะวนั ออก กลบั มาเผยแพร่ใหแ้ ก่โลกตะวนั ตก ส่วนสินคา้ ท่ีโลกตะวนั ตกตอ้ งการ ไดแ้ ก่ เครื่องเทศ น้าตาล ขา้ ว สม้ มะนาว พริกไทย ผา้ ไหม และพรม โดยมีพอ่ คา้ ชาวอิตาลีเป็นคนกลาง พอ่ คา้ อิตาลีซ่ึงเป็นท่ีรู้จกั กนั ดีไดแ้ ก่ มาร์โก โปโล (Marco Polo) ชาวเวนิส ไดเ้ ดินทางไปคา้ ขาย จนถึงเมืองจีน โดยเศรษฐกจิ สมยั ใหม่จะแบ่งออกเป็ น ระบบ เศรษฐกิจแบบพาณิชยนิยม ระบบเศรษฐกิจแบบ ทุนนิยม และระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม

European Influences บทท่ี 5 อิทธิพลยโุ รปที่มีต่อโลก

การปกครองระบอบประชาธิปไตย มีตน้ กาเนิดมาต้งั แตส่ มยั กรีกโบราณ เป็นระบอบที่เนน้ ความ เป็นปัจเจกบุคคลนิยม เหตุผลนิยมและเสรีภาพ หลกั การสาคญั ของแนวความคิดประชาธิปไตย คือ สิทธิ เสรีภาพ ของประชาชน การปกครองระบอบประชาธิปไตยเป็นการ ปกครองที่ประชาชนมีอานาจสูงสุด การปกครองระบอบ ประชาธิปไตย 3 รูปแบบ คือ แบบรัฐสภาแบบ ประธานาธิบดี และ แบบผสม ( ก่ึงรัฐสภาและก่ึงประธานาธิบดี )

ระบอบคอมมวิ นิสต์ เป็นระบอบการปกครองท่ียดึ ถือตามทฤษฎีสังคมนิยมของคาร์ล มาร์ก (Carl Marx) สงั คมที่ปราศจากชนช้นั และมีความเสมอ ภาคกนั ในดา้ นต่างๆ โดยชนช้นั แรงงานเป็นผปู้ กครอง พรรค การเมืองเพยี งพรรคเดียว ผนู้ าพรรคคอมมิวนิสตแ์ ละ ผูน้ า รัฐเป็นคนเดียวกนั สหภาพโซเวยี ตเป็นประเทศแรก ท่ีการ ปกครองในระบอบ เผดจ็ การคอมมิวนิสต์ หลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 มีประเทศที่ ปกครองในระบอบเผดจ็ การคอมมิวนิสตอ์ ีก 16 ประเทศ เมื่อ สหภาพโซเวยี ตล่มสลายลงใน ค.ศ. 1991 ยงั มีประเทศท่ี ปกครองในระบอบเผดจ็ การคอมมิวนิสต์ คือ จีน คิวบา เกาหลี เหนือ

การปฏิวตั อิ ุตสาหกรรม ซ่ึงเป็นการเปลี่ยนแปลง วิธีการผลิตจากเดิมท่ีเคย ใชแ้ รงงานคน และสัตวม์ าใช้ เครื่องจกั รแทนเกิดข้ึนในตอนตน้ ของพทุ ธศตวรรษที่ 24 โดยเริ่ม ข้ึนในประเทศองั กฤษก่อน แลว้ ขยายตวั ไป สู่ประเทศอ่ืนๆ ในเวลาต่อมาการปฏิวตั ิอุตสาหกรรม มีผลใหท้ วปี ยโุ รปนาหนา้ ทวปี อื่นๆ ในดา้ นเศรษฐกิจ และความเจริญกา้ วหนา้ ทางเทคโนโลยี เป็นเวลานาน ติดต่อกนั กวา่ สองศตวรรษ จนถึงสงครามโลกคร้ังท่ี 2

ศิลปะแห่งยคุ ศรัทธา เกิดจากอิทธิพลของคริสตศ์ าสนาซ่ึงพลงั ท่ีแต่ง เติมใหศ้ ิลปวฒั นธรรมของยโุ รปบรรลุความงาม และความสมบูรณ์ แบบ ท้งั มีการสร้างมหาวหิ ารดว้ ยศิลปะแบบกอทิก ในระหวา่ ง ค.ศ. 1100 – 1300 มีจานวนมากกวา่ 500 แห่ง ผลงานของศิลปะกอทิกจะ ปรากฏในงานสถาปัตยกรรม ส่วนใหญ่เป็นวหิ ารในคริสตศ์ าสนา มี ลกั ษณะสูงเพรียว โปร่ง หลงั คาทรงสูงก่อสร้าง เป็นโคง้ แหลม ประตู มีลกั ษณะโคง้ หนา้ ตา่ งใช้ กระจกสีประดิษฐ์ ลวดลายสวยงาม เช่น วหิ าร โนตรดาม (Notre Dame) กรุงปารีส ประเทศ ฝร่ังเศส และวหิ าร ออร์เวยี ตโต (Orvieto) เมืองเตร์นี (Terni) ประเทศอิตาลี เป็นตน้