คะน้า

โครงการ ผักสวนครู สานักงาน กศน. จงั หวดั พงั งา องค์ความร้ชู ุด : ผกั สวนครัว เรียนร้กู ารปลกู คะนา้ คะนา้ ยอดและดอก ใบ มลี ักษณะเปน็ ใบอ่อนขนาด ผวิ ใบมีลกั ษณะเปน็ คล่ืน เลก็ 2-3 ใบ ผิวเป็นมนั ตน้ ลาต้นมลี ักษณะแขง็ แรง อวบใหญ่ มสี ีเขยี วนวล คะนา้ โดย หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอเกาะยาว ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอเกาะยาว

คะนา้ ภาษาอังกฤษ Chinese kale จัดอยู่ในวงศ์ ผกั กำด (Brassicaceae หรือ Cruciferae) ชื่อวทิ ยาศาสตร์ Brassica oleracea L. Cv. Alboglabra Group ถิ่นกาเนดิ ง ทวปี เอเชีย เพำะปลกู มำกในประเทศจีน ไตห้ วนั ฮ่องกง มำเลเซยี รวมถงึ ประเทศไทยดว้ ย ลักษณะท่ัวไป : ลำต้นมีลกั ษณะตั้งตรง สูง 20 – 30 ซม. ใบ จะแตกออกจำกลำตน้ เรียงสลบั กนั ผวิ ใบมีลกั ษณะเปน็ คลนื่ ผวิ มนั สเี ขยี วออ่ นถงึ แก่ ยอดมลี กั ษณะเปน็ ใบออ่ นขนำดเลก็ 2-3 ใบ ลำต้นมลี กั ษณะแขง็ แรง อวบใหญ่ มสี ีเขียวนวลนยิ ม นำมำบริโภคมำก รองมำจำกยอดออ่ น

สรรพคณุ 1. ช่วยชะลอควำมเสอื่ มของเซลลต์ ำ่ ง ๆ ในร่ำงกำย 2. ช่วยเสริมสรำ้ งภมู ติ ำ้ นทำนในกับรำ่ งกำย 3. ช่วยบำรงุ ผิวพรรณและปอ้ งกนั กำรตดิ เช้อื ตำ่ ง ๆ 4. เสรมิ สร้ำงเน้อื เย่ือให้ช่มุ ชน้ื มำกขึน้ 5. ลดควำมเสีย่ งของกำรเกิดโรคตอ้ กระจก 6. ชว่ ยบำรงุ โลหิต เพิม่ กำรไหลเวยี นของโลหติ 7. เสรมิ สรำ้ งกระดกู และฟัน 8. ชะลอกำรเสอื่ มของอำยสุ มอง 9. ช่วยปรับสมดุลของฮอร์โมนในร่ำงกำย

คณุ ค่าทางโภชนาการ (100 กรมั ) พลังงาน 31 กิโลแคลอร่ี โปรตนี 2.7 กรัม ไขมัน 0.5 กรัม คาร์โบไฮเดรต 3.8 กรัม แคลเซยี ม 245 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 80 มิลลิกรมั ธาตุเหลก็ 2.6 มลิ ลิกรัม วติ ามินบหี นง่ึ 0.05 มลิ ลิกรมั วิตามินบสี อง 0.08 มลิ ลกิ รัม ไนอะซิน 1.0 มิลลิกรมั วติ ามินซี 147 มลิ ลิกรัม

ขอ้ ควรระวงั  ไม่ควรรับประทำนคะน้ำแบบดิบ เพรำะคะน้ำ มี สารกอยโตรเจน (Goitrogen) ทำให้ร่ำงกำยนำ ไอโอดีน ไปใช้สร้ำงฮอร์โมนธัยรอกซินได้น้อยกว่ำปกติ หรอื ทำใหต้ อ่ มไทรอยด์ทำงำนต่ำย่ิงขึ้น กำรได้รับคะน้ำใน ปริมำณมำกเกินไปอำจจะทำให้เกิดอำกำรท้องอืด ท้องเฟ้อ ร่ำงกำยขำดแร่ธำตุไอโอดีน ซ่ึงเป็นสำเหตุของ โรคคอพอก ควรนำปรุงคะน้ำให้สุกก่อนรับประทำนเพอื่ ลดปรมิ ำณสำรกอยโตรเจนลง  กำรปลูกคะน้ำ นิยมมีการใชส้ ารเคมี หรอื ยำฆำ่ แมลง และโลหะหนัก ดังนัน้ กอ่ นนำคะนำ้ มำประกอบอำหำรให้ เดด็ ผกั ออกเป็นใบๆ ใสต่ ะแกรงโปรง่ เปดิ น้ำให้แรง พอประมำณ ใชม้ ือชว่ ยคลใ่ี บผักและถูไปมำบนผิวใบของ คะน้ำนำนประมำณ 2 นำที หรือจะใช้สำรละลำยอ่นื ๆ ช่วยลำ้ งกจ็ ะดีมำก เชน่ น้ำยำล้ำงผัก นำ้ สม้ สำยชู เกลอื ละลำยนำ้ เป็นตน้

การปลูก คะน้ำเปน็ ผักท่สี ำมำรถเพำะปลกู ไดต้ ลอดปี แต่ช่วงเวลำ เพำะปลกู ที่ดที ส่ี ุด จะในช่วงเดือน ตลุ ำคม – เมษำยน มรี ะยะเวลำในกำรเกบ็ เกย่ี วสน้ั สำหรบั บำ้ นเรำสำยพนั ธ์ุ ที่นิยมปลกู จะมอี ยูด่ ว้ ยกัน 3 สำยพนั ธุ์ ได้แก่ 1. พนั ธใ์ุ บกลม 2. พันธ์ุใบแหลม 3. พนั ธ์ุยอดหรอื กำ้ น เมอ่ื ได้มำแลว้ ควรเก็บใสไ่ ว้ในกลอ่ งหรอื ถุงพลำสตกิ มัดหรอื ปิดให้แนน่ แลว้ นำไปแชไ่ วใ้ นชอ่ งเก็บผักของตเู้ ย็น ซง่ึ เป็นวิธที ีจ่ ะชว่ ยรกั ษำวติ ำมินในผักให้คงอยู่ไดม้ ำกทส่ี ุด

การเตรียมดิน ขดุ ดนิ ให้ลกึ 15-20 ซม. ตำกดนิ ทง้ิ ไว้ 5-7 วัน แล้วยอ่ ยหน้ำดินใหล้ ะเอยี ด ใส่ปยุ๋ คอกหรอื ปุ๋ยหมัก คลุกเคลำ้ ใหเ้ ข้ำกบั ดนิ *อยำ่ ลมื กำจดั วัชพชื ใหห้ มด การเพาะกลา้ แปลงเพำะกลำ้ ควรมขี นำดกวำ้ ง 1 เมตร ควำมยำวตำมเหมำะสม หลงั จำกคะน้ำงอกแลว้ ประมำณ 20 วัน ใหเ้ รม่ิ ถอนแยก โดยเลอื กตน้ ทไ่ี ม่สมบรู ณอ์ อก ทง้ิ ระยะห่ำงระหว่ำงตน้ ประมำณ 10 ซม. *ตน้ ออ่ นของคะนำ้ ท่ีถอนแยก สำมำรถรบั ประทำนได้

การปลกู หว่ำนเมล็ดลงบนแปลงปลกู โดยตรงใหท้ ัว่ ทง้ั ผวิ แปลง ใหเ้ มล็ดหำ่ งกนั ประมำณ 2-3 ซม. คลมุ ดว้ ยฟำงหรอื หญ้ำแห้งสะอำดบำงๆ รดนำ้ ให้ท่วั ถึงและสม่ำเสมอ *ใช้ดนิ ผสมป๋ยุ คอก หวำ่ นกลบเมลด็ บำงๆ ก่อนคลมุ ดว้ ยฟำงเพือ่ รักษำควำมชื้น การรดนา หลังกำรปลูกใหร้ ดนำ้ วันละ 2 ครัง้ ก่อนเก็บผลผลิตประมำณ 10 วนั ให้รดวันละ 1 ครง้ั *หลงั จำกทำกำรเพำะกลำ้ ควรรดนำ้ ด้วยบัวรดนำ้ เพ่ือป้องกันกำรกระจำยของเมลด็ พันธุ์

โรคและแมลง เชื้อรำ Pythium sp. เปน็ โรคท่ีเกดิ ในแปลงต้นกล้ำเทำ่ นั้น เน่ืองจำกกำรหว่ำนเมลด็ ท่แี นน่ ทบึ อบั ลม และตน้ เบยี ดกนั มำก กำรป้องกันและกำจดั คอื ไมห่ วำ่ นเมลด็ แนน่ เกนิ ไป การเกบ็ เกี่ยว ระยะเวลำในกำรเก็บเกยี่ วประมำณ 45-55 วนั หลังจำกปลูก โดยแนะนำใหเ้ กบ็ ในชว่ งเชำ้ ใช้มีดเลก็ ตัดให้ชดิ โคนตน้ กำรตดั จะตดั ไล่เป็นหนำ้ กระดำน เม่ือเกบ็ เกีย่ วเสรจ็ แลว้ ควรรบี น้ำ เข้ำรม่ ในท่ีอำกำศโปรง่ และเยน็

คะน้า ใบ ผิวใบมีลักษณะเปน็ คลน่ื ผวิ เปน็ มัน ยอดและดอก ตน้ มลี ักษณะเปน็ ใบอ่อนขนาด ลาต้นมลี ักษณะแข็งแรง เลก็ 2-3 ใบ อวบใหญ่ มสี เี ขยี วนวล อำ้ งองิ http://www.rakbankerd.com http://www.honestdocs.com http://postnoname.com/ ภำพประกอบจำกอนิ เทอร์เนต็