นิทรรศการเทิดพระเกียรติ

นทิ รรศการเทิดพระเกียรติ กรมสมเดจ็ พรสะมเเทดพจ็ รพตั รนะรกานชษิ สฐดุ าาธริสายชาเจมา้บรมราชกมุ ารี โดย หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอเกาะยาว จงั หวดั พงั งา

พระราชประวตั ิ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพ รัตนราชสดุ า เจ้าฟา้ มหาจกั รีสริ นิ ธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สริ ิกจิ การิณีพรี ยพัฒน รัฐสมี าคุณากรปยิ ชาติ สยามบรมราชกมุ ารี เปน็ สมเดจ็ พระเจ้าลกู เธอพระองค์ท่ี ๓ ในพระบาทสมเดจ็ พระชนกาธเิ บศร มหาภมู ิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจา้ สิริกติ ์ิ พระบรมราชนิ ีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระราชสมภพเมอื่ วนั เสารท์ ี่ ๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๙๘ ณ พระท่นี ั่งอัมพรสถานพระราชวัง ดสุ ติ ได้รับพระราชทานพระนามวา่ สมเด็จพระเจา้ ลกู เธอ เจา้ ฟา้ สริ นิ ธรเทพ รัตนสดุ า กิติวฒั นาดลุ โสภาคย์

ด้วยเหตทุ ที่ รงบาเพ็ญพระราชกจิ จานุกิจนานปั การ อนั เป็นประโยชนแ์ กแ่ ผน่ ดินและราษฎร พระบาทสมเดจ็ พระชนกาธเิ บศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร จงึ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า โปรดกระหมอ่ มใหส้ ถาปนาพระราชอสิ รยิ ยศเปน็ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า เจ้าฟา้ มหาจักรีสิรนิ ธร รัฐ สีมาคณุ ากรปิยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี ในการพระราช พิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๒๐

เม่อื พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธบิ ดศี รีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกลา้ เจา้ อยู่หวั เสด็จเถลงิ ถวัลยราชสมบตั ิบรมราชาภิเษก ในวันที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ทรงพระราชดาริวา่ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสริ นิ ธร รัฐสีมาคณุ ากรปยิ ชาติ สยามบรมราชกุมารี เปน็ พระโสทรกนิษฐภคินีที่ไดท้ รงรว่ มสุขรว่ มทกุ ข์มาแตท่ รงพระเยาว์ เมื่อทรงเจริญพระชนมายุ กไ็ ดท้ รงปฏบิ ตั ิพระราชกรณียกิจสนองพระเดชพระคณุ ดว้ ยพระวิรยิ อตุ สาหะ เป็นคณุ ปู การแก่ประเทศชาติ และอาณาประชาราษฎร์

ครนั้ ในรัชกาลปัจจบุ ัน กไ็ ด้ทรงปฏิบัติพระราชกรณยี กิจ แทนพระองคแ์ ละช่วยแบ่งเบาพระราชภารกิจน้อยใหญใ่ ห้ ดาเนนิ ลลุ ว่ งไปด้วยความเรยี บรอ้ ย เป็นทไ่ี ว้วางพระราช หฤทยั สมควรจะยกยอ่ งพระเกียรติยศตามฐานะแห่งพระ บรมราชวงศ์ จึงมพี ระบรมราชโองการโปรดเกลา้ โปรดกระหม่อมให้สถาปนาพระราชอิสรยิ ยศเป็น สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพ รตั นราชสดุ า เจ้าฟา้ มหาจกั รีสิรนิ ธร มหาวชริ าลงกรณวร ราชภักดี สิริกจิ การิณีพรี ยพฒั น รัฐสีมาคณุ ากรปยิ ชาติ สยามบรมราชกุมารี

การศึกษา สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพ รตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเริ่มต้นการศึกษา ในระดบั ประถมศกึ ษาจนทรงสาเรจ็ การศกึ ษาระดับ มัธยมศกึ ษาตอนปลายจากโรงเรียนจติ รลดา ในเขต พระราชฐานพระตาหนกั จติ รลดารโหฐาน พระราชวังดุสติ จากนน้ั ทรงสอบเข้าศึกษาตอ่ ในระดับอดุ มศกึ ษาที่ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั ไดร้ บั พระราชทานปรญิ ญา อกั ษรศาสตรบัณฑติ เกียรตนิ ิยมอนั ดับ ๑ เหรยี ญทอง สาขาวิชาประวตั ิศาสตร์

ตอ่ มา ทรงศึกษาต่อที่มหาวิทยาลยั ศิลปากร และจฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย จนไดร้ บั พระราชทานปริญญาศลิ ปศาสตรมหาบณั ฑิต สาขาวิชาจารกึ ภาษาตะวันออก และปรญิ ญา อกั ษรศาสตรมหาบณั ฑติ สาขาวิชาบาลี-สนั สกฤต ตามลาดับ ด้วยความสนพระทัยในการศกึ ษาและการ พัฒนา ทรงศกึ ษาตอ่ ในระดบั ดษุ ฎบี ณั ฑติ ท่ี มหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ และไดร้ บั พระราชทาน ปริญญาดุษฎีบณั ฑิตสาขาวชิ าพฒั นศึกษาศาสตร์

พระราชกรณยี กิจ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ใฝ่พระราชหฤทัยในการศึกษา มาตง้ั แต่ ทรงพระเยาว์ โปรดการศึกษาคน้ คว้า การเรยี นรจู้ ากการสงั เกต สิง่ แวดลอ้ มรอบพระองค์ ต่อมาเม่ือเจรญิ พระชนั ษาขึ้น ด้วยความสนพระทัย และพระปรชี าในการเรียนวชิ าการหลากหลาย แขนง ท้ังศาสตร์และศลิ ป์ อีกทงั้ การเรยี นภาษา จะเป็นพ้นื ฐานท่ดี ี สาหรับการเรียนรวู้ ิชาการสาขา ต่างๆ จึงทาให้ทรงเลือกศึกษา ในระดับปริญญาตรี และปรญิ ญาโทดา้ นอกั ษรศาสตร์ และตอ่ มาได้ ทรงศกึ ษาต่อ ระดับปริญญาเอก ในหลกั สตู รวิชาพัฒนศกึ ษาศาสตร์ ซง่ึ เป็นการนาความรดู้ า้ น การศึกษา ประกอบกับความรใู้ นศาสตรต์ ่าง ๆ มารว่ มกนั ใชป้ ระโยชน์ เพอื่ พัฒนาประเทศ จากการ ทท่ี รงเหน็ ความสาคัญ ของศาสตร์ตา่ งๆ นีเ้ อง จึงสนพระทัยศกึ ษาหาความรู้ และตดิ ตาม ความกา้ วหนา้ ของความรู้ ในดา้ นอน่ื ๆ อย่เู สมอ

จาก “ประวัติศาสตร์” ซึง่ เปน็ วิชาการสาขาแรก ที่ทรงเลอื กเรยี น ในระดับปริญญาตรี และยังเปน็ วิชาการ ทท่ี รงใช้ในการทรงงาน เม่ือทรงเขา้ รบั ราชการ เปน็ อาจารย์สอนวิชา ประวัตศิ าสตร์ ณ โรงเรยี นนายร้อยพระจลุ จอมเกล้า สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี สนพระทัยศกึ ษาวิชาการดา้ นอ่ืนๆ เพิม่ เติมอย่างตอ่ เนอ่ื ง ท้ังทรงศึกษาด้วย พระองคเ์ อง และจากบุคคล หนว่ ยงานและสถาบนั ตา่ งๆ ที่เกี่ยวขอ้ ง จนทรงสามารถนาความรู้น้ัน มาปรับใช้ในการทรงงานได้ ทรงเหน็ ว่าความร้เู ป็นพ้ืนฐานสาคญั ของความเปน็ ครู และนักการศกึ ษาทดี่ ี จึงทรงเชอ่ื มโยงความรู้ ของศาสตรต์ า่ งๆ เขา้ ดว้ ยกัน ท้ังภาคทฤษฎี และภาคปฏบิ ตั ิ อนั เปน็ ประสบการณ์ ทท่ี รงนาไปใช้ประโยชน์ ในการประกอบพระราชกรณยี กิจด้านตา่ งๆ

แนวพระราชดาริในงานด้านต่างๆ ยังก่อเกิดการนาไปปรบั ใช้ เพอ่ื พฒั นาชมุ ชน ทง้ั โดยทางตรง และ ทางออ้ ม พระราชกรณียกิจของ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ครอบคลมุ งาน ด้านตา่ ง ๆ อยา่ งกวา้ งขวาง อาจจาแนกได้ดังน้ี

- ด้านราชการทหาร - ดา้ นการศกึ ษา - ดา้ นการพฒั นา - ดา้ นศิลปวฒั นธรรม - ดา้ นการตา่ งประเทศ - ด้านสาธารณกุศล - ด้านสาธารณสุข และโภชนาการ - ดา้ นส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี - ดา้ นอนุรกั ษส์ ง่ิ แวดลอ้ มและทรพั ยากรธรรมชาติ



พระราชนพิ นธ์

หนังสือพระราชนพิ นธ์ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราช กมุ ารี โปรดการอ่านหนงั สอื และการเขยี น ต้ังแตค่ รั้งยังทรงพระเยาว์ ประกอบกับพระปรีชา ดา้ นอักษรศาสตร์ และภาษา ท้งั ภาษาไทย และภาษาตา่ งประเทศ เปน็ เหตุใหท้ รงเรมิ่ งาน พระราชนิพนธ์ ทั้งรอ้ ยแก้ว และรอ้ ยกรอง มากมาย งานพระราชนพิ นธ์ทีเ่ ป็นที่รจู้ ัก โดยทว่ั ไป ไดแ้ ก่ หนังสอื พระราชนิพนธ์ ชุดเสด็จ พระราชดาเนินเยือนตา่ งประเทศ งานพระราช นพิ นธบ์ ทกวี และงานพระราชนพิ นธแ์ ปล เปน็ ต้น

พระราชนพิ นธบ์ ทความและคานา นอกจากสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี จะทรงมีผลงานพระราชนิพนธป์ ระเภทหนงั สอื เป็นจานวนมาก แลว้ ยังทรงพระราชนิพนธ์บทความ และคานาดว้ ย บทความ และคานาท่ีพระราชทาน เพือ่ ใช้ประกอบหนังสือ ตามท่ีมผี ขู้ อ พระราชทานนนั้ ได้มีการรวบรวมจดั พมิ พเ์ ป็นรปู เล่ม อาทิ หนังสือ มณพี ลอยร้อยแสง : รวมพระราชนพิ นธ์ ในสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ทร่ี วบรวมบท พระราชนพิ นธ์ หลากหลายประเภท เชน่ สารคดี บท พระราชทานสมั ภาษณ์ บทเพลง รวมถงึ ข้อสอบวิชาเรียงความ สมัยทรงศกึ ษาในโรงเรยี นจิตรลดา

บทกวแี ละบทเพลงพระราชนพิ นธ์ สแกนเพ่อื รับฟงั เพลง พระราชนิพนธ์ในสมเดจ็ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี โปรดการ พระกนษิ ฐาธริ าชเจา้ เขยี นบทกลอน ต้งั แต่ครงั้ ยงั ทรงพระเยาว์ บทกลอนเหล่านี้ ไดแ้ ก่ รกั แลจนั ทร์ ชายทะเลพทั ยา และกลางพนา เป็นตน้ กรมสมเดจ็ พระเทพ ซง่ึ ในเวลาตอ่ มา พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ัว รตั นราชสุดาฯ ไดพ้ ระราชทานทานองสาหรบั เพลง \"รกั \" และครูดนตรไี ด้ ร่วมกนั แตง่ ทานองถวาย เป็นบทเพลงไทยสากล หลายบท เพลงดว้ ยกนั นอกจากนแี้ ล้ว ยงั ไดท้ รงพระราชนิพนธ์บทรอ้ ง สาหรบั เพลงไทยเดมิ ด้วย เช่น บทรอ้ งสาหรับ เพลงเต่าเห่ เพลงปลาทองเถา และ เพลงตับชมสวนขวญั เป็นตน้

ขอ้ มลู จาก : http://sirindhorn.net/hrh_new/index_0.php