องค์ความรู้ การทำจุลินทรีย์หน่อกล้วย

โครงการ สานักงาน กศน. จงั หวัดพังงา องคค์ วามร้ชู ดุ : ปุ๋ยอนิ ทรีย์และสารชีวภาพ จลุ ินทรยี ์หน่อกลว้ ย โดย ห้องสมุดประชาชนอาเภอท้ายเหมอื ง ศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อาเภอทา้ ยเหมอื ง

1 การทาจุลินทรีย์หนอ่ กลว้ ย บทนำ จุลินทรีย์หน่อกล้วย เป็นจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์สำหรับคนที่จะหันมำ ทำเกษตรแบบอินทรีย์ เป็นอย่ำงมำก สังเกตุว่ำต้นกล้วยปลูกที่ไหน ดิน บริเวณกอกล้วยน้ันจะมีควำมอุดมสมบูรณ์ ควำมร่วนซุย อุ้มน้ำของดิน บริเวณดังกล่ำวเกิดจำกกิจกรรมของจุลินทรีย์ดินรอบ ๆ รำกกล้วยน่ันเอง นอกจำกน้ัน หน่อกล้วย มีน้ำยำงฝำดหรือสำรแทนนินจำนวนมำก เม่ือหมัก แล้วนำ้ ท่ีหมักไดย้ งั สำมำรถนำมำใช้ในกำรควบคุมโรคพืชบำงอย่ำงได้ ท้ังยัง สำมำรถนำไปใช้ปรับปรุงสภำพน้ำท่ีเน่ำเสยี ใหฟ้ ืน้ สภำพกลับดีขน้ึ ได้อกี ด้วย วัสดอุ ุปกรณ์ 1. หนอ่ กล้วยอ่อน (แตกหูกวำง) จำนวน 3 กโิ ลกรมั 2. ลกู ตำลสกุ 1 ลูก (ถำ้ ไมม่ ลี กู ตำลสกุ ใช้ยำคูลท์ 2 ขวด) 3. กำกน้ำตำล 1 กโิ ลกรัม 4. น้ำสะอำด 10 ลติ ร 5. พด.2 1 หอ่ วิธีทำ นำหน่อกล้วยอ่อน มำสับพอละเอียดคลุกเคล้ำกับกำกน้ำตำล/ นำ พด.2 เทละลำยกับน้ำ 10 ลิตร นำหน่อกล้วยท่ีเคล้ำกับกำกน้ำตำลเทใส่ลง ไป นำลูกตำลสุกหรือยำคูลท์เทใส่ลงไปหมักทิ้งไว้ 10 แต่ไม่เกิน 15 วัน สำ มำ รถนำ ม ำใช้ไ ด้ทั นทีแ ต่ต้องหมั่นคนทุกวันเ พื่อ จุล ลินท รี ย์ สำ มำ ร ถ ขยำยตัวไดเ้ ร็วข้ึน

2 การทาจลุ ินทรีย์หนอ่ กล้วย ขอ้ ควรระวงั 1. หำกนำจลุ นิ ทรียห์ น่อกลว้ ยสตู รหัวเชื้อไปใชก้ ับพชื ปลูก ควรละลำย ให้เจือจำงก่อนนำไปใช้ ทุกคร้ังในอัตรำจุลินทรีย์หน่อกล้วย จำนวน 1 ลิตร ต่อน้ำ 500 ลิตรหรือ 50 ซีซีต่อน้ำ 20 ลิตร (ใช้อัตรำนี้ในพื้นที่มีพืชปลูก) หำกพื้นที่นั้นไม่มีพืชปลูกให้ใช้ในอัตรำจุลินทรีย์หน่อกล้วยสูตรหัวเช้ือ หรือ สูตรขยำย จำนวน 1 ลิตร ต่อน้ำ 20 ลติ ร 2. ในระหว่ำงกระบวนกำรหมัก ไม่ควรปิดฝำถังหมักสนิทแน่นเกินไป ควรเปิดไว้แบบพอให้มี อำกำศผ่ำนเข้ำออกได้เพ่ือป้องกันกำรระเบิดและ ภำชนะที่นำมำหมักไม่ควรเป็นภำชนะที่แตกได้เช่น โอ่งดิน เพรำะจะทำให้ ระเบิดได้ง่ำยเนื่องจำกในขวนกำรหมักจุลินทรีย์หน่อกล้วยน้ันเกิดก๊ำซมำก จะทำให้ เกิดกำรระเบิดได้ง่ำย วธิ กี ำรใชแ้ ละอัตรำกำรใช้ นำน้ำเข้ำนำ หลังจำกนั้น ฉีดพ่นน้ำหมักจุลินทรีย์หน่อกล้วย ในอัตรำ 5 ลิตร ต่อ 1 ไร่ ฉีดพ่น ในเวลำเย็น หลังจำกน้ันตีดินตำมปกติในระหว่ำง เวลำ 7-10 วัน พยำยำมอย่ำให้น้ำขำด หลังจำก 10 วัน สำมำรถทำนำได้ ตำมปกติ กำรใช้ประโยชน์ ช่วยเร่งกำรยอ่ ยสลำยฟำงข้ำวภำยใน 7 – 10 วัน ตน้ ทุนกำรผลติ และผลตอบเทน กำรใชจ้ ลุ ินทรียห์ นอ่ กล้วย ทดแทนกำรใช้สำรเคมใี นไร่นำ

3 กองนโยบำยเทคโนโลยเี พ่อื กำรเกษตรและเกษตรกรรมยงั่ ยนื สำนกั งำน ปลดั กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2562). องคค์ วำมรแู้ ละ ภมู ิปญั ญำของปรำชญ์ชำวบ้ำน. กรุงเทพฯ : กระทรวงเกษตร และสหกรณ์. ศนู ยเ์ กษตรทฤษฎีใหมจ่ ังหวดั สิงห์บุรี. https://www.opsmoac.go.th/sustainable_agri-dwl-files- 411591791792

โดย หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอท้ายเหมอื ง ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาเภอท้ายเหมอื ง