02 การวิเคราะห์ สังเคราะห์ และประเมินค่าสาร

บทท่ี การวเิ คราะห์ สงั เคราะห์ และประเมินค่าสาร 2

สาระการเรยี นรู้ 1. การวิเคราะห์ สังเคราะห์ และประเมินค่าสาร 2. หลักการอ่านข่าว บทความ โฆษณาจากส่ือต่าง ๆ 3. ขั้นตอนในการวิเคราะหส์ าร 4. ประเภทของสารในชวี ิตประจําวันและงานอาชีพ 5. จดุ มุ่งหมายในการรบั สารจากส่ือต่าง ๆ 6. หลักการรบั สารจากสื่อต่าง ๆ 7. ประเภทของสื่อ 8. การประเมินค่าสาร

1. การวิเคราะห์ สังเคราะห์ และประเมินค่าสาร “วิเคราะห์” หมายถึง ก. ใครค่ รวญ เชน่ วเิ คราะห์ เหตุการณ์ แยกออกเป็นส่วน ๆ เพื่อศึกษาให้ถ่องแท้ เช่น วเิ คราะหป์ ัญหาต่าง ๆ วเิ คราะหข์ ่าว “สาร” หมายถึง น. แก่น, เน้ือแท้, มักใช้คู่กับคํา แก่น เป็นแก่นสาร, ขอ้ ความ, ถ้อยคํา, เรอ่ื งราว “การวิเคราะห์และสังเคราะห์สาร” จึงหมายถึง การที่ผู้รบั สารสามารถรบั สารอย่างใครค่ รวญ ไตรต่ รอง พินิจพิจารณา สามารถนํ าสาระสําคัญและความรู้ ความคิดทีไ่ ด้จากสารน้ันไปใชป้ ระโยชน์ได้

1. การวิเคราะห์ สงั เคราะห์ และประเมินค่าสาร สารในชวี ติ ประจําวัน และสารในงานอาชีพ สารในชีวิตประจําวัน หมายถึง เรอื่ งราวข้อมูล ต่าง ๆ ที่มนุษย์ใช้ติดต่อถึงกันในชีวิตประจําวัน เช่น การพบปะสนทนา การเผยแพร่ความรู้ การปฏิบัติ ภารกิจต่าง ๆ รวมถึงสารท่มี งุ่ ให้ความบนั เทิง ส า ร ใน ง า น อ า ชี พ ห ม า ย ถึ ง ส า ร ท่ี มี เน้ื อ ห า เก่ียวข้องกับการประกอบอาชีพต่าง ๆ ผู้รับสาร สามารถพิจารณาได้ตามความถนัด ความสนใจใน งานอาชีพของตน

2. หลักการอ่านข่าว บทความ โฆษณาจากสื่อต่าง ๆ 2.1 กําหนดจดุ มุ่งหมาย ว่าอ่านเพ่ืออะไร 1. อ่านเพอ่ื ปฏิบัติภารกิจในหน้าท่กี ารงาน เช่น การอ่านจดหมายสั่งซ้ือ การอ่านรายงานการ อ ประชุม 2. การอ่านเพอ่ื การวิเคราะหก์ ่อนตัดสินใจ เช่น การอ่านข้อความโฆษณา การอ่าน เอกสาร อ สญั ญา 3. การอ่านเพื่อพฒั นาความรูแ้ ละพฒั นาอาชีพ เช่น การอ่านข้อมูลข่าวสารต่าง ๆ บทความทาง ธุรกิจ

2. หลักการอ่านข่าว บทความ โฆษณาจากสื่อต่าง ๆ 2.2 ศึกษาสว่ นประกอบ ตามประเภทของสารที่อ่าน 1. ข่าว ประกอบด้วย พาดหวั ขา่ ว วรรคนํา รายละเอียดของขา่ ว อ 2. บทความ ประกอบด้วย คํานํา เนื้อเรอื่ ง สรุป อ 3. ข้อความโฆษณา ประกอบด้วย ข้อความพาดหัว ข้อความขยายพาดหัว ข้อความ อธิบายประโยชน์ ข้อความอ้างอิง ขอ้ ความลงทา้ ย

2. หลักการอ่านขา่ ว บทความ โฆษณาจากสอื่ ต่าง ๆ 2.3 ทําใจให้เป็นกลาง 2.4 อ่านขอ้ มูลอย่าง ละเอียด 2.5 แยกแยะข้อเท็จจรงิ และขอ้ คิดเห็น 2.6 ทราบความหมายและ จุดมุ่งหมายในการเขยี น

3. ข้นั ตอนในการวิเคราะหส์ าร 1. รูปแบบการประพันธ์ 2. เน้ือเรอ่ื ง 3. สํานวนภาษาและการใช้ถ้อยคํา 4. กลวิธกี ารนําเสนอ

4. ประเภทของสารในชวี ิตประจําวันและงานอาชีพ 1. สารทใ่ี ห้ความรู้ ได้แก่ สารท่เี ป็นเรอื่ งราว ทางวิชาการและวิชาชีพ 2. สารท่โี น้มน้าวใจ ได้แก่ สารทน่ี ําเสนอในรูป ของโฆษณา ประชาสมั พนั ธ์ การหาเสียง 3. สารทีจ่ รรโลงใจ ได้แก่ สารทน่ี ําเสนอเปน็ บทสุนทรพจน์ บทเพลง นิทาน นวนิยาย

5. จดุ ม่งุ หมายในการรบั สารจากสอื่ ต่าง ๆ 1. เพ่อื ฆา่ เวลา 2. เพื่อความรูแ้ ละเพิ่มความคิด 3. เพื่อสนองความสนใจ 4. เพอ่ื กิจธุระหรอื ผลประโยชน์ 5. เพอ่ื ความเพลิดเพลิน จรรโลงใจ

6. หลักการรบั สารจากสื่อต่าง ๆ 1. มีจุดมุ่งหมายในการรบั สาร จากสื่อต่าง ๆ อยา่ งชดั เจน 2. มีสมาธิ 3. ใช้วิจารณญาณในการรบั สารจากส่ือต่าง ๆ 4. มีมารยาท ไม่รบกวนสมาธขิ องผู้ท่ี ใช้บรกิ ารจากห้องสื่อรว่ มกัน 5. ควรบันทกึ สาระสําคัญไว้เพือ่ เตือนความจํา

7. ประเภทของสอ่ื 1. ส่ือธรรมชาติ ที่ใช้ในการฟงั การดู และ การอ่าน เช่น อากาศ แสงสวา่ ง คลื่นเสียง 2. ส่ือสาธารณะ ที่ใชใ้ นการฟงั การดู และ การอ่าน เช่น โทรศัพท์ ปา้ ยโฆษณา แผ่นพบั 3. ส่ือมวลชน ท่ีใชใ้ นการฟงั การดู และ การอ่าน เช่น หนังสอื พิมพ์ วารสาร วิทยุ

8. การประเมินค่าสาร การประเมินค่าสาร เป็นการพิจารณา วินิจฉัย คุณค่า และตัดสิน หรอื การตีค่าสารท่ี อ่านโดยใช้ความรู้ ประสบการณ์มาแยกแยะข้อดี และข้อบกพรอ่ ง อ กระบวนการประเมินค่าสารจากการฟัง การดู และการอ่านมักจะใช้ดุลยพินิจด้วยการ พิจารณาว่า สารน้ันมีความดีเด่นในด้านไหน มี ความไพเราะ เหมาะสม กับบุคคล กาลเทศะ หรอื ไม่เพียงใด ถูกต้องหรอื ไม่ถูกต้อง มีคุณค่า หรือมีความสําคัญอย่างไร มีเหตุผลเชื่อถือได้ หรอื ไม่

8. การประเมนิ ค่าสาร วธิ ปี ระเมินค่าสาร สามารถทําได้ 2 วธิ ี คือ 1. วิธีภาวะวิสัย เป็นวิธีประเมินค่าสาร โ ด ย ยึ ด เนื้ อ ห า ส า ร ะ ข อ ง เรื่อ ง เป็ น ห ลั ก โ ด ย พิจารณา โครงเรือ่ ง แก่นเรื่อง ตัวละคร บท สนทนา บรรยากาศของเร่ือง ทัศนะของ ผู้เขียน กลวิธีในการแต่ง และ การใช้ภาษา อยา่ งมีหลักการและเหตผุ ล อ 2. วิธีอัตวิสัย เป็นวิธีประเมินค่าสารโดย ยึดความคิดเห็นและอารมณ์ของผู้ฟัง ผู้ดู และผู้อ่านเปน็ หลัก

สรุปท้ายบท การวิเคราะห์ การสังเคราะห์ และประเมินค่าสาร จากส่ือต่าง ๆ เป็นกระบวนการรบั สารที่เป็นประโยชน์ ต่องานอาชีพและชีวิตประจําวัน เป็นการวิเคราะห์สาร อยา่ งใครค่ รวญ ไตรต่ รอง พจิ ารณาโดยรอบคอบอยา่ ง ล ะ เ อี ย ด ถ่ี ถ้ ว น เ พื่ อ ใ ห้ เ ข้ า ใ จ จุ ด มุ่ ง ห ม า ย แ ล ะ สาระสําคัญของเรอ่ื งได้อย่างถูกต้อง และสามารถนํา ความรู้ ความคิดทไ่ี ด้จากสารน้ันไปใชป้ ระโยชน์ได้