วัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือในการผลิตเอกสาร

วสั ดุอปุ กรณ์ และเครือ่ งมือ ในการผลิตเอกสาร

เครอ่ื งมอื ที่ใช้ ในการผลิตเอกสาร

กระดาษ เป็นวสั ดุที่ใชใ้ นการผลติ สงิ่ พมิ พป์ ระเภทตา่ ง ๆ ไมว่ า่ จะเปน็ หนงั สอื ตารา วารสารจุลสาร แผน่ พับ ฯลฯ

ชนดิ ของกระดาษ แบ่งออกเปน็ 2 ชนิดใหญ่ ๆ คือ 1. กระดาษเคลอื บผิว (coated paper) มผี วิ หนา้ เรียบ ขาว และมีความมันวาวสงู 2. กระดาษไมเ่ คลอื บผิว (uncoated paper) เป็นกระดาษทม่ี ี ผิวเรยี บนอ้ ยกวา่ ชนดิ แรก เนือ่ งจากไมไ่ ด้เคลอื บผวิ ไว้ มีมากมายหลายชนดิ แตล่ ะชนดิ เหมาะกบั งานพิมพแ์ ตกต่างกนั ออกไป ไดแ้ ก่

2.1 กระดาษปรฟู๊ (newsprint) เป็นกระดาษทมี่ รี าคาถูก คณุ ภาพตา่ หากเก็บไว้นาน ๆ จะมสี ีเหลอื งเขม้ ขน้ึ เร่อื ย ๆ และแหง้ กรอบ ในที่สดุ จงึ เหมาะกบั งานพิมพห์ นงั สอื ราคาถกู เช่น หนังสอื พมิ พ์ แผน่ ปลิว ซง่ึ มีตน้ ทุนการผลิตต่า และไมต่ ้องการเก็บไวน้ าน

2.2 กระดาษบอนด์ (bond paper) เป็นกระดาษทมี่ ีคุณภาพสงู เยื่อกระดาษเหนียว ฟอกขาวด้วยสารเคมี นิยมใชพ้ มิ พ์งานที่มีคณุ ภาพ มีน้าหนกั ต้ังแต่ 60 กรมั /ตารางเมตร ข้ึนไป

2.3 กระดาษฟอกขาว หรอื กระดาษปอนดข์ าว (wood-free paper) เป็นกระดาษทีม่ ีคุณภาพสงู ฟอกขาวดว้ ยสารเคมี เกบ็ ไวไ้ ดน้ าน จึงนิยม ใช้ทาสมดุ และงานพมิ พ์หนังสือทว่ั ไป

2.4 กระดาษแอรเ์ มล์ (airmail) เปน็ กระดาษบาง น้าหนกั เบา เหมาะสาหรับใชเ้ ปน็ กระดาษจดหมาย รองปกในหนังสอื ไมน่ ิยมใช้กบั งานพมิ พ์ท่วั ไป มีน้าหนักประมาณ 28-32 กรมั /ตารางเมตร

2.5 กระดาษการด์ เป็นกระดาษปอนด์ทม่ี คี วามหนา มีน้าหนัก เกินกวา่ 200 กรัม/ตารางเมตร ขน้ึ ไป จึงเหมาะสาหรบั ใช้ในงานพมิ พ์ ทีต่ ้องการความแขง็ แรง ทนทาน

2.6 กระดาษปก (cover paper) เป็นกระดาษปอนด์ทท่ี าใหห้ นา เป็นพเิ ศษ มคี วามเหนียวทนทาน สว่ นใหญใ่ ชท้ าเปน็ ปกหนงั สือ 2.7 กระดาษแขง็ (hard board) เปน็ กระดาษทท่ี ามาจากเยอ่ื ฟาง หรือเยอ่ื กระดาษเกา่ เนอ้ื กระดาษมีสคี ลา้ ผิวไมเ่ รียบ เวลาใชง้ านจะตอ้ ง มีกระดาษหรือวสั ดุอ่ืนหมุ้

2.8 กระดาษโรเนยี ว เปน็ กระดาษที่มคี ุณสมบัตใิ นการดดู ซึมหมึกสูง จงึ มีลกั ษณะคอ่ นข้างหนาพอสมควร คอื มีน้าหนกั ตั้งแต่ 70 กรมั / ตารางเมตรขึ้นไป

2.9 กระดาษถา่ ยเอกสาร เปน็ กระดาษทีม่ ีความมันเปน็ พิเศษ เนื้อหนา ผวิ เรยี บ เก็บรายละเอยี ดต่าง ๆ ของตน้ ฉบับได้ดี

2.10 กระดาษสา เปน็ กระดาษที่ทาจากเปลอื กต้นสา นยิ มทาข้นึ ใช้เอง มีท้งั ชนดิ บางและหนา เหมาะสาหรับใชง้ านแตกตา่ งกนั ไป

กระดาษไข ถอื เป็นวสั ดสุ านกั งานทีม่ คี วามสาคญั อีกชนิดหนงึ่ ใชเ้ ปน็ วสั ดุ ในการผลติ เอกสารในสานกั งาน สถานศกึ ษา ฯลฯ มหี ลายชนิด ขึ้นอยู่กบั วตั ถปุ ระสงคข์ องการนาไปใชง้ าน แบ่งออกเป็น 3 ชนดิ คอื

2.1 กระดาษไขพมิ พ์ ใช้พมิ พ์ดว้ ยเครอ่ื งพมิ พช์ นิดต่าง ๆ ซ่ึงใช้วธิ ีการกดตัวอกั ษรใหท้ ะลุกระดาษไขตามรปู แบบทีต่ อ้ งการ กระดาษไขพมิ พ์มี 2 ชนดิ คือ 2.1.1 กระดาษไขที่พมิ พด์ ว้ ยเครอ่ื งพมิ พด์ ีด 2.1.2 กระดาษไขทพี่ ิมพด์ ว้ ยเครอื่ งคอมพิวเตอร์

2.2 กระดาษไขเขยี น ต้องใช้อปุ กรณเ์ ขยี นกระดาษไขเขียนแทนการใช้ เครื่องพิมพ์ พน้ื กระดาษไขจะมสี ี 2.3 กระดาษไขปรุ ใช้กับเคร่อื งปรกุ ระดาษไขท่ีปรุดว้ ยเข็ม สามารถเกบ็ รายละเอยี ดไดท้ ้งั งานลายเส้นและงานภาพ

หมกึ อดั สาเนาและสพี มิ พ์ หมึกอัดสาเนาเปน็ สว่ นสาคัญทใ่ี ช้ในการพมิ พ์ ลงบนกระดาษ ลกั ษณะของหมกึ อัดสาเนาและสีพมิ พท์ ่ีดี ควรมคี ณุ สมบตั แิ หง้ เรว็ ในสานกั งานมหี มึกและสีพมิ พ์ใหเ้ ลือกใช้ดงั น้ี

3.1 หมกึ อดั สาเนา ทีน่ ยิ มใช้ มี 2 ชนดิ คือ 3.1.1 หมกึ อัดสาเนาระบบไฟฟา้ และมอื หมุน มอี ยู่ 5 สี คือ สีดา สเี ขยี ว สีน้าเงิน สีเหลือง และสแี ดง สว่ นใหญ่จะนิยมใชส้ ดี า มากกว่าสอี นื่ ๆ 3.1.2 หมกึ อัดสาเนา ใช้กับเครือ่ งอดั สาเนาระบบดิจติ อล เป็นหมึกทีแ่ หง้ เร็ว มสี ีใหเ้ ลอื กใชม้ ากกว่า 5 สี

3.2 สพี มิ พ์ สว่ นใหญใ่ ช้สาหรับตกแต่งปก หรือนยิ มนามาใช้ ในการพมิ พป์ กหนงั สือ เช่น สโี ปสเตอร์ สีสกรีน สี RISO เปน็ ตน้

เครื่องปรกุ ระดาษ เคร่ืองปรุกระดาษที่นยิ มนามาใช้ในสานกั งานมี 2 แบบ คอื 4.1 เคร่อื งปรุกระดาษไขชนิดใช้เข็ม 4.2 เครื่องปรกุ ระดาษไขชนิดแสงอินฟาเรด

เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ เป็นเครื่องทน่ี ยิ มนามาใช้ในการออกแบบ ส่ิงพมิ พ์ เนือ่ งจากมโี ปรแกรมสาหรับงานพมิ พ์ ใหเ้ ลอื กใชม้ ากมาย รวดเรว็ มีประสิทธภิ าพสูง สามารถใช้อุปกรณต์ า่ ง ๆ

เครื่องพมิ พค์ อมพวิ เตอร์ มี 3 แบบ คือ 8.1 เคร่อื งพมิ พ์ชนดิ หัวเขม็ 8.2 เครอื่ งพมิ พค์ อมพวิ เตอรช์ นดิ พน่ หมกึ

เครอ่ื งพมิ พค์ อมพวิ เตอร์ มี 3 แบบ คือ 8.3 เครอ่ื งพิมพค์ อมพวิ เตอร์ชนดิ เลเซอร์

เคร่ืองอดั สาเนา มี 2 แบบ คือ 9.1 เครื่องอัดสาเนาระบบไฟฟา้ และมอื 9.2 เคร่อื งอัดสาเนาไมโครโปรเซสเซอรร์ ะบบดจิ ติ อล

เครื่องถา่ ยเอกสาร เป็นเครือ่ งทจ่ี าเป็นและนยิ มใช้กนั มาก ถ่ายไดเ้ หมอื นตน้ ฉบับจริง คมชดั มที ั้งขาวดาและสี สามารถผลิตเอกสาร แผ่นพับ เน้อื ในหนังสือและปกไดอ้ ยา่ งสะดวก รวดเร็ว ตน้ ทนุ การผลิตตา่

เครอื่ งมือทใ่ี ช้ ในการออกแบบเอกสาร

1. ดินสอ 2. ปากกาเขยี นแบบ 3. อปุ กรณเ์ ขียนกระดาษไข

4. ไมบ้ รรทัด 5. ยางลบ 6. นา้ ยาลบคาผดิ

7. นา้ ยาลบกระดาษไข มี 2 ชนิด คอื ชนิดที่ใช้กบั กระดาษไข พิมพ์และเขยี น มีสีแดง ส่วนอกี ชนดิ ใช้กบั กระดาษไขปรุ มีสนี า้ เงิน

8. อักษรลอกและกรอบลาย เปน็ แผน่ อกั ษรสาเรจ็ รูปมที ง้ั ภาษาไทย และภาษาองั กฤษ ตัวอกั ษร อยู่บนไข สามารถลอกตวั อกั ษรเพอื่ นาไปใช้งาน ได้ตามความต้องการ นอกจากนย้ี งั มี กรอบลายแบบตา่ ง ๆ ใหเ้ ลือกใชอ้ ีกดว้ ย

เคร่อื งมือที่ใช้ ในการเข้าเล่มเอกสาร

1. กาว เปน็ วัสดสุ าคัญท่ีใชใ้ นการยึดเลม่ หนงั สือเขา้ ดว้ ยกัน และตกแต่งต้นฉบบั ปก มใี ห้เลอื กใช้ตามความเหมาะสม ไดแ้ ก่ 1.1 กาวลาเทก็ ซ์ 1.2 กาวยางน้า

1.3 กาวแทง่ 1.4 กาวหนงั

2. เทปกาว เป็นวัสดุทใี่ ชใ้ นการปดิ ทับสันหนังสือทเ่ี ยบ็ เลม่ เสร็จเรียบรอ้ ยแลว้ มี 2 ชนดิ คอื 2.1 เทปกาวกระดาษ 2.2 เทปกาวผา้

3. เขม็ -ดา้ ย 4. เชือก 5. ลวดเยบ็ กระดาษ

6. ผา้ แร็กซนี 7. ผา้ ค้วิ 8. ผ้ากอ๊ ซ

10. ห่วงพลาสตกิ 9. รบิ บนิ้ 11. สนั พลาสตกิ

12. เครอ่ื งเยบ็ กระดาษ ใช้ควบคกู่ บั ลวดเยบ็ กระดาษท่ีนยิ มใช้ มีอยู่ 2 แบบด้วยกนั คือ 12.1 เครอื่ งเยบ็ กระดาษแบบมอื ถือ 12.2 เครือ่ งเย็บกระดาษแบบต้งั โตะ๊

13. เครื่องเจาะเล่มรอ้ ยหว่ งพลาสตกิ

14. เคร่อื งเจาะเล่มเสยี บสนั พลาสตกิ 15. แท่นเจาะ

17. แผ่นไม้ 16. สว่าน 18. ค้อน-เหลก็ เจาะรู

19. ที่หนบี กระดาษ 21. ลกู กล้งิ ยาง 20. แปรงอ่อน/แปรงสีฟนั

22. ไมเ้ นียน 23. ปลอกนิว้ ใชส้ าหรับไลฟ่ องอากาศ เกลย่ี กาวให้ท่วั ในขณะเข้าปก

เคร่อื งมอื ท่ใี ช้ในการตดั แตง่ เลม่

1. กรรไกร 2. กรรไกรซกิ แซก 3. ใบมีดคัตเตอร์

4. แผน่ ยางรองตัด 5. แผ่นกระจก

6. เครอื่ งตดั กระดาษ มี 2 แบบ คอื 6.1 เครอ่ื งตดกั ระดาษแบบมอื โยก มีหลายขนาดให้เลอื กใชเ้ หมาะสาหรับ ตดั กระดาษมีขนาดบาง ไปจนถงึ กระดาษทม่ี ีความหนา แบ่งออกได้ 2 แบบ คอื เคร่ืองตัดกระดาษแบบต้งั โตะ๊ เคร่ืองตดั กระดาษแบบตงั้ พนื้

6.1.1 เครือ่ งตดั กระดาษแบบตั้งโต๊ะ 6.1.2 เคร่อื งตดั กระดาษแบบต้งั พน้ื

6.2 เครอื่ งตดั กระดาษไฟฟา้ เปน็ เครือ่ งตัดกระดาษทมี่ ปี ระสิทธิภาพสงู สามารถตัดเล่มหนา ๆ ได้โดยอัตโนมัติ ครงั้ ละหลาย ๆ เลม่

โดย นางสาวอรวรรณ แสนคาวงศ์ ระดบั ชั้น ปวส. 1/2 เลขที่ 6 สาขาการจดั การสานักงาน (ทวิภาคี)