น้ําใจของโจโฉ แต่อย่างไรก็ตามเม่ือถึงคราวจะต้องใช้กลยุทธ์เอาชนะฝุายตรง ขา้ ม โจโฉก็คดิ “ขอยืมมือ” ผอู้ ืน่ ทําการนี่ได้ ดังจะเห็นได้จากตอนท่ีโจ โฉให้กวนอูกับนางท้ังสองอยู่ในเรือนเดียวกันเพราะ “หวังจะให้กวนอู คดิ ทาํ ร้ายพี่สะใภ้ น้ําใจจะได้แตกออกจากเลา่ ปี่ จะได้เปน็ สทิ ธิ์แก่ตัว”
นํ้าใจของโจโฉ โจโฉต้องการให้กวนอูมีใจสามิภักด์ิต่อตนจึงพยายามเอาใจทุก โอกาส เช่น เม่ือเชิญมากินอาหารก็ “จัดแจงให้กวนอูน่ังท่ีสูงกว่าขุน นางทั้งปวง แล้วให้เครื่องเงินเคร่ืองทอง และแพรอย่างดีแก่กวนอูเป็น อันมาก” เม่อื เห็นกวนอูใส่เสื้อขาดก็เอาเส้ืออย่างดีมาให้ และเมอื่ เห็น กวนอูขี่ม้าผอมก็เอาม้าฝีเท้าดีมาให้ แต่ทั้งๆที่ทํานุบํารุงกวนอูด้วยยศ ศักดิ์ศฤงคารบรวิ าร กวนอกู ย็ งั แสดงวา่ ภักดตี อ่ เล่าป่ีอย่เู หมอื นเดิม
น้ําใจของโจโฉ โจโฉต้องการให้กวนอูมีใจสามิภักด์ิต่อตนจึงพยายามเอาใจทุก โอกาส เช่น เม่ือเชิญมากินอาหารก็ “จัดแจงให้กวนอูน่ังที่สูงกว่าขุน นางทง้ั ปวง แล้วให้เครื่องเงินเคร่ืองทอง และแพรอย่างดีแก่กวนอูเป็น อันมาก” เมือ่ เห็นกวนอูใส่เสื้อขาดก็เอาเส้ืออย่างดีมาให้ และเมื่อเห็น กวนอูข่ีม้าผอมก็เอาม้าฝีเท้าดีมาให้ แต่ทั้งๆท่ีทํานุบํารุงกวนอูด้วยยศ ศักด์ิศฤงคารบริวาร กวนอูก็ยังแสดงว่าภักดีต่อเล่าปี่อยู่เหมือนเดิมโจ โฉจึงคิดนอ้ ยใจ และในท่สี ดุ กป็ ลงใจยอมปล่อยกวนอูไป
นํ้าใจของโจโฉ อาจกล่าวได้ว่าโจเป็นคนที่มี มานะ เพียรทําทุกวิธีท่ีจะได้ตัว ลูกน้องผู้ท่ีมีคุณลักษณะท่ีดีมาเป็น กําลัง แต่เมื่อไม่สําเร็จก็ยอมจํานน มไิ ดด้ งึ ดนั บงั คับให้เขาอยู่ตอ่ ไป
น้ําใจของโจโฉ โจโฉเป็นตัวละครท่ีมีอุปนิสัยและพฤติกรรมท้ังส่วนดีและส่วน เสีย ทําให้ผู้อ่านมีทรรศนะต่อบทบาทของโจโฉต่างๆกัน พวกหน่ึง อาจจะเห็นด้วยกับฉายาท่ียาขอบต้ังให้ว่า “โจโฉ ผู้ไม่ยอมให้โลก ทรยศ” ซึง่ หมายความวา่ โจโฉจะเป็นฝุายทรยศผู้อ่ืนก่อนที่จะถูกผู้อ่ืน ทรยศตน ในแง่นีโ้ จโฉจงึ ไมใ่ ชค่ นดีนัก
นํา้ ใจของโจโฉ ต่างกับทรรศนะของ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ซ่ึงกล่าว ว่า “...ยิ่งได้อ่านสามก๊กมากคร้ังเข้า ก็ยิ่งมีใจฝ๎กใฝุเป็นข้างโจโฉมาก ขนึ้ ... จงึ นึกว่าลองเขียนสามก๊กแบบเล่านิทาน แต่จะทําใจเป็นฝุายโจ โฉตลอดเรื่อง” หม่อมราชวงศ์คึกฤทธ์ิ ปราโมช ตั้งฉายาให้โจโฉว่า “โจโฉ นายกตลอดกาล” เพราะโจโฉสามารถดํารงตําแหน่งขุนนาง ของพระเจ้าเหี้ยนเต้ไปจนถึงอายุขัยของตน นับว่าเป็นผู้ปกครองที่มี ความสามารถคนหนง่ึ
ความสามภิ กั ดขิ์ องกวนอู เลา่ ป่ี กวนอูเป็นคนที่สามิภักดิ์ต่อเจ้านายด้วย จิตใจที่มั่นคงแน่วแน่ เมื่อจะกระทําการใดก็จะ คิดถึงประโยชน์ต่อเล่าป่ีอยู่เสมอ ดังจะเห็นได้ จากการท่ีกวนอูคุ้มครองดูแลภรรยาของเล่าปี่ อย่างดีตามท่ีรับคําจากเล่าปี่ไว้ แม้เมื่อมาเข้า กับโจโฉก็เลง็ เหน็ ประโยชนเ์ พื่อเล่าป่ีเป็นสําคญั
ความสามิภกั ดิข์ องกวนอู เตียวเล้ียวเข้าใจความมุ่งม่ันข้อนี้ของกวนอู เม่ือมาเจรจา เกล้ียกล่อมกวนอูเตียวเล้ียวจึงอ้างถึงเล่าปี่ว่า ถ้ากวนอูไม่ยอมอยู่ กับโจโฉ แต่ยังดึงดันจะสู้รบต่อไปหากตายไปก็จะหมดโอกาสท่ีจะ ไปช่วยเหลือเล่าป่ีได้ และจะไม่มีผู้ใดดูแลภรรยาของเล่าป่ีอีกด้วย กวนอูจึงเหน็ จรงิ ตามนัน้
ความสามิภกั ดิ์ของกวนอู กวนอูไม่ปิดบังเจ้านายใหม่ว่าตนยังมีใจจงรักต่อเจ้านายเก่าอยู่ เมื่อไดเ้ ส้อื ใหมจ่ ากโจโฉ กวนอสู วมไวข้ า้ งใน โดยสวมเส้ือเก่าที่เล่าป่ีให้ ทับอกี ทีหน่งึ และบอกโจโฉวา่ “คร้ันจะเอาเส้อื ใหมน่ ั้นใส่ชน้ั นอก คนท้งั ปวงจะครหานินทาว่าได้ใหม่แล้วลืมเก่า” คําพูดของกวนอูมีใน ความหมายวา่ แม้จะมีเจ้านายใหม่ก็ยงั ไมล่ ืมเจา้ นายเก่า
ความสามภิ ักดิข์ องกวนอู เม่ือได้ม้าเซกเธาว์จากโจโฉ กวนอูดีใจมากและบอกโจโฉว่า “ม้าเซกเธาว์ตัวนี้มีกําลังมาก เดินทางได้วันละหม่ืนเส้น แม้ข้าพเจ้ารู้ ข่าวว่าเล่าป่ีอยู่ที่ใด ถึงมาตรว่าไกลก็จะไปหาได้โดยเร็ว” โจโฉจึงแจ้ง ประจักษ์จากคําตอบน้ีว่า “กวนอูก็คิดรักเล่าป่ีอยู่มิได้ขาด” อันท่ีจริง กวนอกู ็สํานกึ ในบญุ คณุ ของโจโฉเหมอื นกนั แต่ไม่เท่าเล่าป่ี เพราะกวน อูเห็นว่า “เล่านนี้ ั้นมคี ุณแกเราก่อน”
ความสามภิ ักดขิ์ องกวนอู อีกทั้งยังได้สาบานเป็นพ่ีน้องกันไว้ด้วย เม่ือกวนอูตัดสินใจ จากโจโฉไปหาเลา่ ปี่ กวนอกู ็ได้สัญญาว่าจะทดแทนบุญคุณโจโฉ และ ได้ทําตามคําพูดจริงๆ เม่ือปล่อยโจโฉหนีไปจากเงื้อมมือของซุนกวน และเล่าปี่ เท่ากับกวนอูได้ช่วยชีวิตโจโฉผู้มีบุญคุณไว้เป็นการตอบ แทนแลว้ นับได้วา่ กวนอเู ป็นแบบอยา่ งของผูท้ ่ีรกั ษาความสตั ย์
คณุ ค่าของหนังสอื เรื่องสามกก๊ ๑. คณุ ค่าดา้ นเนื้อหา – ให้ความรู้ลํ้าลึกในศาสตร์ ต่างๆ เช่น ยุทธศาสตร์ ปรัชญา จิตวิทยา ตลอดจนการศึกษา ธรรมชาติของชีวิตมนษุ ย์
คุณค่าของหนังสอื เรื่องสามก๊ก – สามก๊กไม่ได้แฝงอิทธิปาฏิหาริย์เกินความสามารถของ สามัญชน จึงทําให้ผู้อ่านได้เห็นชีวิตของตัวละครท้ังหมดใน ลักษณะของคนจริงๆ ความรู้ ความคิดและสติป๎ญญา ที่ได้จากการ อ่านจึงเป็นประโยชน์ต่อการดําเนินชีวิตของผู้อ่าน อาทิ ความ ซื่อสัตย์ต่อตนเอง ต่อเพ่ือน ต่อประเทศชาติ ความรับผิดชอบต่อ หนา้ ทีข่ องตนตามทไี่ ด้รบั มอบหมาย เช่น
คณุ คา่ ของหนังสอื เร่อื งสามกก๊ “ คํ า โ บ ร า ณ ก ล่ า ว ไ ว้ ว่ า ธรรมดาอุปมาเหมือนอย่างเส้ือผ้า ขาดแลหายแล้วหาใหม่ได้ พ่ีน้อง เหมือนแขนซ้ายขวา ขาดแล้ว ยากทจ่ี ะต่อได้”
คณุ คา่ ของหนังสือเร่อื งสามก๊ก “ธรรมดาเกิดมาเป็นมนุษย์ อันโรค และความตายจะกําหนดวันมิได”้ “ยาดีกินขมปากแต่เป็นประโยชน์ แกค่ นไข้ คนซื่อกล่าวคําไม่เพราะหูแต่ เป็นประโยชน์แกก่ าลภายหน้า”
คณุ ค่าของหนังสือเร่ืองสามกก๊ ผู้อ่านสามารถเข้าใจได้ว่า ตัวละครเป็นใครและมีบทบาทในเรื่อง อย่างไรด้วยการพิจารณาจากบรบิ ทประกอบ มีสํานวนเปรียบเทียบที่คม คาย บทสนทนาของตัวละครแสดงถึงวาทศิลป์ในการเจรจาความ มีการ ใช้ภาษาทีโ่ นม้ นา้ วใจทีด่ ี มีสํานวนเฉพาะตัว นับว่าเป็นศิลปะในการแปลวรรณกรรมจาก ภาษาจีนท่ีเป็นตัวอย่างของการเขียนร้อยแก้วท่ีดี สื่อความหมาย ความรสู้ กึ อารมณค์ วามคดิ ได้ชัดเจน เชน่
คณุ คา่ ของหนังสือเรอ่ื งสามกก๊ “อ้องอุ้นจึงว่าวันน้ีแผ่นดินร้อนทุก เส้นหญ้าเจ้าก็ย่อมแจ้งอยู่แล้ว พระเจ้า เห้ียนเต้นั้นอุปมาดังฟองไก่ อันวางอยู่หน้า ศิลา ขุนนางกับอาณาประชาราษฎร์นั้น อุปมาดังหยากเยื่ออันใกล้กองเพลิงมิได้รู้ว่า ความหมาย จะมาถึงเมอื่ ใด”
คุณคา่ ของหนังสอื เรื่องสามกก๊ ๓. มีอทิ ธพิ ลสําหรับวรรณคดียุคหลังๆทําใหเ้ กิดสามกก๊ มีหลายสาํ นวน ไดแ้ ก่ - สามกก๊ ฉบบั วณพิ ก ของยาขอบ - สามก๊กฉบบั โจโฉนายกตลอดกาล ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช - สามกก๊ ฉบบั ร้านกาแฟ ของ นายหนหวย - สามกก๊ ฉบับปรทิ ัศน์ ของ เธยี รชัย เอ่ียมวรเมธ - อินไซด์สามก๊ก ของ อ.ร.ด. - สามก๊กฉบบั การ์ตนู สําหรับเยาวชน
คณุ ค่าของหนังสอื เรอ่ื งสามกก๊ ๔. สามก๊กมีอิทธิพลต่อความคิดและจินตนาการของสุนทรภู่ เช่น ในเร่ืองพระอภัยมณี นางวาลีมีความ เฉลียวฉลาดวาจาคมคาย เหมอื นขงเบ้ง อศุ เรนมี จดุ จบ คอื กระอกั โลหติ เหมอื นจิวยี่ ๕. นํามาแสดงละครนอกเป็นตอนๆ เช่นอ้องอุ้นกําจัดต๋ังโต๊ะ ตอนจิวยี่กระอักโลหิต หลวงพัฒนพงศ์ภักดี (ทิม สุขยางค์) เป็นผู้ นาํ มาแต่งและแสดงเปน็ บทละครนอก และเป็นทนี่ ยิ มเป็นอย่างยง่ิ
แบบฝึกหัด ทบทวน
๑. “อุปมาเหมือนลูกนกอันขนปีกยังไม่ข้ึนพร้อม ” เป็นคํากล่าว ของใคร กล่าวถึงใคร ๑. อ้วนเส้ยี ว กลา่ วถึง ตงั สนิ ๒. เทียนหยก กล่าวถงึ โจโฉ ๓. โจโฉ กล่าวถึง เลา่ ปี่ ๔. เตยี นหอ้ ง กลา่ วถงึ ม้าใช้
๒. เหตใุ ดโจโฉจึงคดิ ใหค้ น ไปเกล้ียกลอ่ มกวนอูมาเป็นพวก ๑. เพราะกวนอูมีความซ่อื สัตย์ ๒. เพราะกวนอูมคี วามสามารถในกลอบุ าย ๓. เพราะกวนอูเป็นผทู้ มี่ สี ตปิ ญ๎ ญาดีเลิศ ๔. เพราะกวนอมู คี วามกลา้ หาญชํานาญในการรบ
๓. “ ท่านได้มีคุณช่วยข้าพเจ้าไว้ บัดนี้ท่านมีความทุกข์ใหญ่ หลวง ข้าพเจ้าจึงอุตส่าห์ข้ึนมาหวังจะแทนคุณท่าน ” ข้อความ ขา้ งตน้ เปน็ คํากล่าวของใครกับใคร ๑. โจโฉกบั กุยแก ๒. เตียวเลี้ยวกบั กวนอู ๓. เลา่ ปี่กบั เตยี วหุย ๔. อ้วนเสย้ี วกับเล่าป่ี
๔. “ ตัวเราก็มิได้รักชีวิต อันความตายอุปมาเหมือนนอนหลับ ” เป็นคาํ กล่าวของใคร ๑. โจโฉ ๒. กวนอู ๓. เล่าปี่ ๔. เตียวหยุ
๕. “ ซึ่งท่านว่าท้ังน้ีโทษมีอยู่กับตัวท่านถึงสามประการ คนทั้ง ปวงจะล่วงครหานินทาทา่ นได้ ” ทา่ นในทีน่ ้หี มายถงึ ใคร ๑. โจโฉ ๒. กวนอู ๓. เลา่ ป่ี ๔. เตียวหุย
๖. ข้อใดไม่เกี่ยวข้องกับเหตุผลสามประการที่เตียวเล้ียวกล่าวกับ กวนอู ๑. กวนอู ควรรักษาชีวติ และครอบครัวของตนเองเอาไว้ ๒. หากกวนอูต้องตาย เล่าปแี่ ละเตยี วหุยต้องตายตามไปดว้ ย ๓. เล่าปี่ฝากครอบครัวไว้กับกวนอู หากกวนอูตายไปใครจะ ดูแลครอบครัวของเล่าป่ี ๔. กวนอูควรรักษาชีวติ ไว้เพ่อื ชว่ ยเล่าปีท่ ําสงครามต่อไป
๗. “ถงึ มาตรว่าทา่ นจะไดค้ วามลําบากก็อุปมาเหมือนหนึ่งลุยเพลิง อันลุก แลข้ามพระมหาสมุทรอันกว้างใหญ่ ก็จะลือชาปรากฏ ช่ือเสียงท่านไปภายหน้า ว่าเป็นชาติทหารมีใจสัตย์ซื่อกตัญํูต่อ แผน่ ดนิ ” ขอ้ ความข้างตน้ เป็นคํากลา่ วของใคร ๑. โจโฉกบั กยุ แก ๒. เตียวเลยี้ วกบั กวนอู ๓. เล่าปก่ี บั เตียวหยุ ๔. อว้ นเส้ยี วกับเลา่ ป่ี
๘. ขอ้ ใดมิใช่ข้อเสนอของกวนอตู ่อโจโฉ ๑. ขอเป็นขา้ พระเจา้ เหีย้ นเต็ ๒. ขอพระราชทานเบ้ียหวัดของเล่าปี่ แก้ภรรยาของเล่าปี่และ หา้ มผใู้ ดเข้าออกถึงประตทู ีอ่ ยู่ได้ ๓. ขอให้โจโฉนาํ ตอนเองเข้าเฝาู พระเจ้าเหยี นเต้ ๔. ถ้าพบเล่าป่ี ก็จะกลับไปอยู่กับเล่าปี่ เพราะสาบานเป็นพี่ น้องกนั
๙. เหตุใดโจโฉจึงให้กวนอูกับภรรยาเล่าป่ีท้ังสองคนน้ันอยู่เร่ือน เดียวกนั ๑. หวงั ว่าจะทําให้กวนอกู ับภรรยาเล่าป่ีแตกคอกัน ๒. หวังวา่ จะทําให้กวนอูเสอื่ มเสยี ชื่อเสยี ง ๓. หวงั วา่ กวนอูจะเกิดความราํ คาญในภรรยาเล่าปี่ ๔. หวังว่ากวนอจู ะคิดรา้ ยกับภรรยาเลา่ ปี่
๑๐. “ฝุายโจโฉทํานุบํารุงกวนอูมิให้อนาทร สามวันแต่งโต๊ะไปให้ คร้งั หน่ึง หอ้ วนั คร้ังหนึง่ ” คาํ วา่ แตง่ โตะ๊ ในที่นห้ี มายถึง ๑. ตกแต่งโตะ๊ ให้วายงาม ๒. มอบโตะ๊ ทสี่ วยงามให้กบั กวนอู ๓. จดั อาหารเล้ยี งให้กับกวนอู ๔. จัดอาหารให้ภรรยาเลา่ ปี่
๑๑. “โจโฉเห็นกวนอูห่มผ้าขาด โจโฉจึงเอาเส้ืออย่างดีให้กวนอู กวนอูรับเอาเส้ือแล้ว จึงเอาเส้ือใหม่นั้นใส่ชั้นใน เอาเส้ือเก่าน้ันใส่ ช้นั นอก” เหตทุ ี่กวนอทู ําเช่นน้นั เพื่อข้อครหาเร่ืองใด ๑. ผ้าขี้รวิ้ หอ่ ทอง ๒. เห่อของใหม่ ๓. ไดใ้ หม่แลว้ ลมื เกา่ ๔. ทกุ ข้อทก่ี ลา่ วมา
๑๒. พระเจ้าเหี้ยนเต้ พระราชทานชือ่ ใหม่ใหก้ วนอวู า่ ๑.แฮหัวตุ้น ๒. ซหิ ลง ๓. อกิ ๋มิ ๔. บเิ ยยี งก๋ง
๑๓. ชื่อใหม่ที่พระเจ้าเหี้ยนเต้ พระราชทานช่ือให้กวนอูน้ัน แปล เป็นภาษาไทยวา่ ๑. จงรกั ภักดี ๒. ซอื่ ตรง กตัญํู ๓. เจ้าหนวดงาม ๔. กล้าหาญ
๑๔. โจโฉมอบม้าเซ็กเธาว์ ใหแ้ กก่ วนอู ม้าตวั น้เี คยเป็นม้าของใคร ๑. ต๋งั โต๊ะ ๒. ลิโปู ๓. จิวย่ี ๔. มา้ ใช้
๑๕. เหตใุ ดกวนอจู งึ มีความยินดรี ักม้ามากกวา่ ทรัพย์สินทโ่ี จโฉให้ ๑. เพราะมา้ ตวั นมี้ ลี กั ษณะพิเศษหลายประการ ๒. เพราะม้าตัวดงั กล่าวเป็นมา่ ทก่ี วนอูอยากได้มานานแลว้ ๓. เพราะมีกําลังมาก สามารถเดินทางได้ไกล กวนอูจะได้ข่ีไป หาเล่าปีไ่ ด้ ๔. เพราะตัวดังกล่าวเป็นม้าที่มีสายพันธ์ุดี มีความอดทนเป็น เลิศ
๑๖. “ธรรมดาเกิดเป็นชายได้รู้จักท่ีหนักที่เบา ถ้าผู้ใดมิได้รู้จักที่ หนักท่ีเบา คนท้ังปวงก็จะล่วงติเตียนว่าผู้นั้นหาสติป๎ญญาไม่” คํา กลา่ วขา้ งตน้ เปน็ คาํ กลา่ วของใครกับใคร ๑. โจโฉกบั กุยแก ๒. เตยี วเลี้ยวกับกวนอู ๓. เลา่ ปก่ี บั เตยี วหยุ ๔. อ้วนเสยี้ วกบั เลา่ ป่ี
๑๗. จากขอ้ ๑๖ ที่หนกั ท่ีเบา หมายความว่าอย่างไร ๑.หนา้ ที่ ๒. บญุ คณุ ๓. ความจงรักภกั ดี ๔. ความกตญั ํกู ตเวที
๑๘. ใครเป็นผู้แนะโจโฉไม่ให้กวนออู อกไปรบ ๑. ซนุ ฮก ๒. เตย้ี วเลี้ยว ๓. กยุ แก ๔. เคาทู
๑๙. จากเรือ่ ง กวนอูไดร้ ับการยกยอ่ งในเร่อื งใด ๑. ความกล้าหาญ ๒. ความจงรกั ภักดี ๓.ความมานะ อดทน ๔.ความซอื่ สัตย์
๒๐. ข้อเสนอของกวนอูข้อใดที่โจโฉไม่ยินยอม จนเตียวเล้ียวต้อง ยกนิทานขนึ้ มาอ้าง ๑. ขอเปน็ ข้อพระเจ้าเห้ียนเต้ ๒. ขอพระราชทานเบี้ยหวัดของเล่าปี่ แก้ภรรยาของเล่าป่ีและ ห้ามผูใ้ ดเข้าออกถึงประตทู ี่อย่ไู ด้ ๓. ขอใหโ้ จโฉนาํ ตอนเองเข้าเฝาู พระเจา้ เหียนเต้ ๔. ถ้าพบเล่าปี่ ก็จะกลับไปอยู่กับเล่าป่ี เพราะสาบานเป็นพี่ น้องกัน
สามกก ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ
Search
