2016 fmnrjdß Y%S ,xld ;eme,a fomd¾;fïka;=fõ ,shdmÈxÑ lrk ,§' yhjk l,dmh úkdYhg tla mshjrla miqmi'' j¾;udkfha rdcHhka jeo.;a f;dr;=re hgm;a lr ouk ,§' fmdiS, b;d ÿlaÅ; ;;ajhg bkaOk oykh u.ska fmdf,da;,h WKqiqï jk m;aù ;sîu ioyd j.lsjhq;= nj meyeÈ,sj fmkajk ,o f;dr;=re bj; ouñka rgj,a fgdalsfhda\" ßfhda\" fldfmka. hgm;alr ouk ,§' kaj,§ mej;s iuq¿j,§ lsisÿ M,odhS l%shdjla isÿlsÍug fkdyelsj tu l%shd l,dmh fya;=fjka ;sridr Èúfmfj;la wkq.isáh§ f,dal kdhlhska miq.sh foieïnrfh§ ukh lsÍu ioyd fmdiS, bkaOk oeùu wvqlr,Sugñksia j¾.hdf.a úkdYldÍ .ufkka tla mshjrla yd úl,am n,Yla;s m%fNaohka j,g fhduqùugmiqmig .;af;ah' jir ì,shk .kkdjla ;=< f,dalhg ;snQ uy.= wjia:dj ke;súh' oeka fïfmdf,da;,h ;=< iliajqkq fmdf,dj u;=msgg f.k m%udo fudfydf;a f,dal kdhlhska úiska fuys we;stk ,o fmdis, bkaOk\" ld¾ólrK ñksid úiska\" nrm;, lu ms<snoj f;areï f.k we;' meÍisfhan,Yla;sh ioyd we;s lEorlu ksid fõ.j;a f,i mej;s foaY.=K iuq¿fõ§ mdmajykafia úiska Tyqf.aoykh lsÍug mgka.;a w;r tu.ska we;slrk mKsúvh ;=< b;d meyeÈ<s f,i ioyka lrkakgldnkavfhdlaihsâ yd óf;aka jdhQka f,dalh mqrd fhÿfka “tl.;djhg m;ajQfha l=ulao@ h:d¾;hme;sfrñka th WKqiqï lrjk njg wjOdkh l=ulao@hkakhs'iuqÆfõm%;s{dj jqfha iyNd.slhskafhduq lf<a b;d iq¿fjks' 70\" 80 oYlfha § muK f.da,Sh WKqiqu wxYl 2l Wmßuhlg iSudlrngysr rgj, Ôj;ajQ úoHd{hska úiska fuu Wjÿr ;nd.ekSug lghq;= lsÍug W;aidy lrkq we;sfmkajd ÿkako\" f;,a j,g we;s n,h u.ska tu njh'”
ngysr rgj,ska wmfj; f.k tk ,o ixj¾Okh wm úiska wkaO f,i wkq.ukh lrñka mj;sk w;r m%udKj;a fkdjk mdßfNda.sljdoh yd tu.ska isÿjk w;s úYd, wmf;a hEï\" ;sridrNdjhlska f;dr f,i k.r j, ck.yKh talrdYSùu\" rfÜ wfkla m%foaY l%ufhka ysiaùu isÿ fõ' t<efUk oYlj,§ fujd ;sridr fkdùug n,mdk idOlhkah' b;ska wm wkaO ñksiqka fia yÈisfhka Èjhkafka wehs@wm oekgu;a tu Wmßufha isák ksid wm úiska wmf.a rg ms<snoj i;Hjd§j n,kak' wm wmf.awo Èku fmdiS, bkaOk oykh kj;d oeuqj;a Wjukdjka wNsnjd Ôj;afõ' wm úiska f.úhf.da,Sh WKqiqu wxYl 3 lska muK by< hkq fkdyels wdldrfha m%udKhl uqo,a Khg .ksñkawe;' fuh O%ejdikak whsia wdjrK Èhùug;a\" isáhs' wmg j¾;udk Ôjk ;;a;jh ;sridr f,iid.r wdï,sllrKh ùug;a\" id.rYdl yd i;aj mj;ajdf.k heug kï wm wmf.a ishÆ wdydrfldgia ñhhEug;a tu.ska id.r u;aihska ñhhEu ksmojd .;hq;=h\" w;sßla;h wmkhkh lr bkaOkyd b;d úYd, wdydr ksmoùu ioyd we;s yelshdj yd fnfy;a jeks oEg f.úh hq;=h' kuq;a wmf.awvq ù hhs' ck.ykfhka nyq;rhla M,odhS ke;' rdcH wxYh cd;sl Okhg olajk odhl;ajh fkd.skshoekg ì,shk y;lg wêl f,dal ck.ykh 2030 hq;= m%udKhls' kuq;a ys. iïm;a mdßfNdackhmuK jk úg ì,shk 9 blaujk ;;a;ajhlg lrhs' jevlrk ck.yKh f.dú;efka ydm;ajk miqìula ;=< f,dalhg ydu;h yd wfkl=;a Wmdhk l%shdldrlï j, isg M,odhsÿ¾NslaIhla foi is;Sugj;a fkdyelsh' wm úiska fkdjk fiajd ioyd .uka lrñka isáhs' wm b;duqyqK fok oro`vq i;H iu. f,dal kdhlhskayg fláld,hla ;=< tla wodhï Wmhkafkl= yd oyiy;sl f,i lsjyels l%shd ud¾.hla ms<snoj fofkl= isák mjq,la f,i m;aúh yels W;amdoklemùug bv lv ,eî ke;\" rgdjlg m;aúh yelsh' tjeks mjq,l wkd.;h úoùï\" wudrelï yd Kh j,ska iukaú;h'iyNd.sl rgj,aj,g wkql+, ùu ioyd n,fkdflfrk\" fmdfrdkaÿjla fkdue;s jeä l:djla b;d ;sridr .uka u.lg hdhq;=j ;sìh§ wmf.aiys; wvq l%shdudr. iu. f,dalh tys úkdYh kdhlhska úiska wmj úkdYhlg ;=vq Èh yelsfj; hk msiaiq yÈish fkdlvjd lrf.k hkq ud¾.hl /f.k hk nj wjfndaO lrf.k ke;ao@'we;' ngysrg o; kshjkafka ke;sj ñksiqka iu.sfhka yd .re;ajh we;sj iajhxfmdaIs; f,i Ôj;ajQfï ;;a;jh ;=< Y%S ,xldjg l< yelafla l=ulao@ wmf.a w;S; fm!v Wreuhka foi yeÍ ne,sh hq;=h'f.da,Sh WKqiqug YS% ,xldfõ odhl;ajh b;d wju ;sridr fkdjk úYd, k.r yd Ôjk rgdjka mej;sWj;a f,dal m%cdfõ j.lsjhq;= idudðlhska f,i frdau wêrdcH jeks merKs wêrdcHhka w;=reokawm úiska fmdiS, bkaOk oykh wvqlsÍug ishÆ úh' wjdikdjka; f,i wmo fhduqfjñka mj;skafkaW;aidy .; hq;=h' wdydßka iajhxfmdIs; ùug tau Èidjguh' b;sydih ;=< b;d jeo.;a mdvïwm iy;sl l< hq;= w;r wmf.a c, iemhqï mej;sh;a t foag ijka fkd§ug ;rï wm wyxldrh'wdrlaIdlr.; hq;= jkafka f.da,Sh WKqiquwmf.a wkd.;h ;=< ;¾ckh we;slrjk m%OdkidOl 3ka tlla ùu ksidh\" wfk;a fol jkafkaiïm;a wvqfjñka mej;Su yd ñysmsg Ôj;ajkck.yKhhs'2 ±lau - 2016 fmnrjdß
REIKI..f¾lS hkq ldhsl udkisl iqjm;aNdjh frda. i|yd wêl f,i T!IO Ndú;h ksid we;sjk msKsi úYaj Yla;sh Ndú;d lrk ;j;a w;=re wdndO j, iqjh msKsio fuh Ndú;d lrhs'tla;rd l%fudamdhla jk w;r 1826 wf.daia;= udi w;S;fha isgu ;u wdrlaIdj tku wys;lr15 jk Èk ol=Kq cmdkfha Wm; ,o ñldfhda hqiS Yla;skaf.ka wdrlaIdùug fuu f¾ls Ndú;d fldgkï mqoa.,fhl= úiska fuu l%uh ms,sn| jeäÿr we;s w;r f¾ls ms,sn| woHkh lsÍug úfYaI.fõIKh fldg f,djg yÿkajd fok ,§' Tyq jQ miqìula fkdue;' th jhia fNaohlska jqjongysr ffjoH jrfhla jk w;r fn!oaO o¾Ykh woHhkh l< yel' fu;=,ska fuu m%;sldr l%uhyd l%sia;= o¾Ykh ms,sn| wOHkh fldg we;' ms<sn|j fï jk úg úoa{d{hka úiska mf¾IK wdrïN l< we;s w;r tu.ska frda. ;;ajhka ydf¾lS m%;sldr l%uh wmf.a YÍrfha we;s Yla;s fi!lHuh ;;ajhkag fl;rï ÿrg Wmldr lr.;flakaø ^pl%& mokï lr.;a l%shdj,shla jk w;r yelso hkak fidhñka mj;S'f¾ls m%;sldr l%uh ;=,fndfyda wE; w;S;fha mgka fujeks l%ufõo Ndú;d mokï ù we;s woyi jkafka úYaj Yla;sh ;=,skafldg we;'fuys f¾ ^REI& hkq úYaj Yla;sh jk YÍrh ;=, we;s iajdNdúlj iqjm;a ùfï yelshdjw;r ls ^KI& hkq Ôj .=Kh mj;sk Yla;sh yd j¾Okh ùu ÈhqKq lsÍuhs' f¾ls ms,sn| m<mqreoaon,hhs' we;s Ñls;ail jrhd udhd ldrfhla fkdjk w;r fiajdj ,nd.kakd mqoa.,hdg iqjùu i|yd úYajby; remh wkqj fuys f¾ls ms,sn| m<mqreoao Yla;sh ,nd.ekSu Tyq w;rueÈfhl= f,i lghq;=we;s Ñls;ail jrhd úiska Tyqf.a oE;a Wmfhda.S lrhs' hï wjia:dj, wmf.a YÍrfha fõokdjlafldg m%;sldrh ,nk mqoa.,hdf.a YÍrhg uola yg.;a úg wmf.a w; fkdis;du tu fõokdj we;sby,ska fyda uDÿ f,i YÍrh u; iaM¾Y fldg ia:dkhg ;nd .kS tu.ska wm lrkafka f¾ls mokïm%;sldrh ,nd foa' iuyr mqoa.,hka fuh fi!LHh lr.;a l%shdj,shls' tu wjia:dfõ§ fõokdj myjhymeje;au j¾Okh lr.ekSu msKsi Ndú;d lr;s' hk ;=reu wm tu ia:dkh msßuÈñka isÿ lrkafkatfukau fkdfhl=;a frda. msvd ú¢k wh tys iqjh tu fjokdj iukh ùug wjYH Yla;sh wmf.a oE;awfmalaId fldg fuu f¾lS Ndú;d lr;s' fkdfhl=;a ;=,ska ,nd §uhs' ±lau - 2016 fmnrjdß 3
Ndú;h SEI HEI KI ^Is fya ls&ñksiqka fuu f¾ls l%uh ldhsl udkisl ieye,a¨j fujeks wdldrfha ixfla; rdYshla f¾ls ;=, mj;Swe;slr.ekSu i|yd Ndú;d lrhs'udkisl msvdu.yrjd .ekSug\" hï hï frda.S ;;a;ajhka iqjlr .ekSug reêr mSvkh wvqlr.ekSug by, yDoiamkaok Odß;dj wvqlr .ekSug\" iajik l%shdj,shhym;a lr.ekSug\" fõokdjka wvq lr .ekSug\"reêrh ;=< wka;¾.; ffi, m%;sY;h jeä lr.ekSug\" kskao fkdhdu\" wdfõ.ldÍ mSvdjkaixis÷jd .ekSug ;jo wdndê; jQ wia:s yd mglfldgia kej; j¾Okh lr .ekSug fukau my;remfha mßÈ bÈuqu\"oeú,a, hk m%odyh ;;ajhkafu;=,ska iukh lr .; yel' fuu tla tla ixfÄ; j,g wod,j úúO Yla;skafuu m%;sldrh isÿ lrk w;r ;=r§ m%;sldr ,nkmqoa.,hd yg .eUqre iekis,sodhl ieye,aÆjlawe;sfõ' th WKqiqï oekSula yd m%fndaOu;a Ndjhlafukau ksÈnr .;shla\" kejqï njla we;s úh ylsw;r fuu m%;sldr l%uh w;=re wdndO fkdue;sb;du;a id¾:l wdrlaIdldÍ m%;sldr l%uhls'fuys§ lsishï frda. i|yd m%;sldr .kakd flfkl= mj;S' tu.ska úfYaI m%;sl¾u i|yd tkï ,.tu T!IO .ekSu kj;d ta fjkqjg fuu f¾ls fhdod fyda ÿr isák mqoa.,hka yg Yla;sh fnod §ug.ekSu fkdl< hq;=hs' fi!LHuh .eg¨jl § f¾ls wdrlaIdj iemhSug yd m%;sl¾u j,g nÿka lsÍugm%;sld¾uh Ndú; l, o\" wjYH ffjoHh Wmfoia fujks ixfla; fhdod .kS'yd T!IO ,nd .ekSu l< hq;=hs' f¾ls ms,sn|m¾fhaIlhka mjik mßÈ fuh isÿjk wdldrhms,sn| ksYaÑ; ú.%yhla fkdue;s kuq;a fi!LHuhÈhqKqj i|yd fuh Ndú;d l< yels nj Tjqyqmji;s'f¾ls i|yd mokï lr.kakd úúO ixfla; we;'CHO KU RAY ^fpda l= f¾&4 ±lau - 2016 fmnrjdß
NLPjd.a iakdhq jevigykalrKh'' NS;sld u.yrjd.; yels w;r is;=ú,s ;j ;j;a^Neuro Linguistic Programming& Yla;su;a ù wruqKq l%shdjg kexùug wjYH Yla;sh fukau fud,h ;=, kj kshqfrdak rgd f.dvke.Sufujr l,dmh ;=,ska wm Tng f.kyer fu;=,ska isÿfõ' NLP hkq iuia; l%shdj,shl olajkq ,nkafka NLP ;=,ska wmf.a is;=ú,s fldgils' tkï wm Tng miq .sh l,dm ;=<skayd p¾hd rgd hdj;ald,Sk yd jeäÈhqKq lr,ñka yÿkajdfokq ,enQ mßl,amkh ^manifestation&\"Ôú;h ienE idOksh h:d¾;hla lrd f.k hkafka Ndjkdj ^meditation&\" ^visualization&\"^low offlfiao hkakhs' oekg mj;sk kq;k iudch attraction&\" healing\" fudaykh ^Hypnotism& hk;=< mß.Klh isÿjk l%shdj,sh m<sn| hï fyda fuj,ï ñg wu;rj mqoa., ixj¾Ok jevigykaoekqula wmg we;' ienúkau mß.Klhl we;s ;=,ska ñksiqkaf.a iïnkao;d Wiia lrjñkauDÿldx.^softwere& Èfkka Èk w¨q;a fjñka mj;S ñksiqkaf.a ie.jqk olaI;d Tmakkajñka mj;skienúkau tfia w¨;a lsÍfuka wms n,dfmdfrd;a;= ;;a;ajfha ;sfnk hï hï .eg¨ldÍ ;;a;ajhkajkafka l=ulao@ tfia isÿlrkafka wm Ndú;d lrk iukh fldg Wiia wkaoñka Ôú;h w¾:j;a f,iuDÿldx.fha hï hï ld¾hka isÿ lsÍfï§ we;sjk .; lsÍug u. i,id fokq ,nhs' ienúkau fu;=,skawjysr;d u.yrjd .ñka jvd jeä ksrjoH;djhlska isÿjkafka mqoa., is;=ú,s jevigykalrKh lsÍuls'hq;= ld¾h idOkhla ,nd .ekSughs' uDÿldx.hlajqjo mj;sk ;;a;ajhla we;' tneúka tu mj;sk wms olsk wkd.;h yd ta yd ne÷k n,dfmdfrd;a;=;;a;ajhg jvd jeä ld¾h idOkhla hdj;ald,Sk bgq lr.ekSug wjYH ud¾.h ilid .ekSuglsÍu ;=,ska ,nd .; yel' ienúkau wmf.a fu;=,ska rel=,la ,nd fok w;r wka wh iu.fud<h;a fuu mß.Klhla jeksh' wm ;=, we;s mqoa., in|;d jeä ÈhqKq lsÍula fu;=,ska isÿ fõ'is;=ú,s yd ta yd ne÷k l%shdldß;ajhka by;ska wm cSú;fha id¾:l;ajh lrd hk .uk ;=< ta ydi|yka l< uDÿldx. jeksh' tu.ska wm .; ne÷k idOl f,i mj;sk ksfYaokd;aul w;aoelSïlrk Ôú;h ;=, wm úiska f.dvk.d.;a b,lal fukau iDKd;aul wdl,am fu;=,ska bj;a lrkjdyd wruqKq mokï lr.;a n,dfmdfrd;a;=\" Ôú;h fukau ;ud ms,sn| we.hSu yd wd;au mßmq¾K;ajh;=, l%shdjg kexùfï§ we;sjk w,ilu\" mSvdldÍ fuu NLP yryd jeä ÈhqKq lrhs' Ôú;h ;=<;;ajhka fukau NS;sld jeks foaj,a ;=,ska hï hï mqoa.,fhl= f,i wm ksrka;rfhkau n,dfmdfrd;a;=wiu;=,s;;d fukau ndOl yg.kS' tu.ska wm jkafka id¾:l;ajhhs' tu ksid mqoa.,fhl= iudÔhwruqKq lrd hk .uk w;ru. kj;S' ienúkau jYfhka fukau jD;a;shuh jYfhka yd ;u mjq,fufia isÿjkafka tu wruqK lrd hdug wm úiska ;=< by,g hdug wjYH jk wruqKq\" WodyrK f,if.dvk.d .;a ta ta is;=ú,s Yla;su;a fkdùuhs' b;d fydo ksjila\" hdkjdyk fukau ;u mjq,gtu.ska wmf.a is;=ú,s hdj;ald,sk l< l,ays we;sjQ iqÿiq mßirhla ks¾udKh lr .ekSu jeks fkdfhl=;ahï hï wjysr;d yd iajhx isudldÍ ;;ajhka fukau n,dfmdfrd;a;= ñksid i;=j mj;S' kuq;a wo iudch ;=, fjfik ñksid fujeks wruqKq lrd ,.djkafka 5 ±lau - 2016 fmnrjdß
b;d w,am jYfhks' iuyreka fuu n,dfmdfrd;a;= jev lghq;= j, wjidk wruqK jkafka ÈhqKqjhs'miq mi Æyqnekaoo th idlaIdla lr.ekSug fkdyels fï ms,sn| i,ld ne,Sfï§ ieu mqoa.,fhl=guù we;' fuu ;;ajhka ,.d lr .ekSug yelso@ iudcfha we;s iïm;a m%udKfha we;s wvqlu jeks lreKqwm fuys Neuro hkqfjka yÿkajkq ,nkafka wmf.a ms,sn| wjOdkh fhduqlsÍfï § ñksidg Wkak;siakdhq moaO;shghs' fuu moaO;sh ;=< mj;skafka lduhla we;s jqj;a by, uÜgfï ÈhqKqjla ,ndis;=ú,s p¾hdjka fukau mqreÿ mokï lr.;a .ekSug wjYH jqj;a\" ñksid È.ska È.gu wLKavudkqISh .uka ud¾.hs' f,i ÈhqKq ùfï wdYdj ñksiqka ;=< iajdNdjfhkau cks; jqj;a\" tu ;;ajhg m;a ùu i|yd jeä ;r`.rduqjla ;=< iudch úiska f.dvk.d we;s úúO ldß;ajhla iudch ;=, mj;S' tu.ska iudch;;a;ajhka rdYshla ;=, ñksid .uka lrkq ,nhs' ;=, fuu ;;a;ajhka ,.d lr.kafka ñksiqkaf.katkï idudkH uÜgfï ksjila ysñ mqoa.a,fhl= kï iq¿ msßila muKs' tu ñksiqka fuu Wiia wruqKqBg jvd fydo ksjila\" WodyrK jYfhka fouy,a ,.dlr .ksoa§ fuu ;;a;ajhkag ,.d ùug ðú;huksjila\" idudkH uÜgfï jdykhla kï Bg jvd lem lem fldg\" oeä uykaisfhka n,dfmdfrd;a;=fydo jdykhla jeks iudÔh jYfhka ms<s.kakd iy.;j fuu wruqKq j,g ,.d ùug fkdyelsj\"Wiia uÜgïj,g wod< uq,sl wjYH;d f.dvk.d ðú;fha i;=gla fkdue;sj\" id¾:l;ajhla.ekSu fukau jD;a;suh jYfhka .;a l< lrk fkdue;sj\" n,dfmdfrd;a;= muKla fmdÈ ne|f.k/lshdfõ Wiia nj\" jegqma yd ,efnk jrm%ido j, ñhefok mqoa.,hka wm%udKh' tu.ska fuu ldrKdÈhqKqj u; mqoa.,hdf.a jD;a;suh ÈhqKqfõ uÜgu wkqj id¾:l;ajh lrd .uka lrk mqoa.,hdiudch úiska wvq jeä uÜgï j,g fnod fjka lr ms,sn| úuiq l,ays tu mqoa.,hdf.a p¾hd;aul ydwe;' fud,h ;=, we;s kshqfrdak rgdj, hï hï iudklï fmkakqï lrhs' tu.ska fuu NLP ;=, ñksidgtu.ska ñksiqkaf.a p¾hd rgd wkqj iudcfha Wiia we;s jeo.;a lu Tiafia ;u ðú;fha w;am;a lrhehs iïu; úúO ;;ajhka f.dvk.df.k we;' .ekSug n,dfmdfrd;a;= jk wjYH;djh\" Wjukdj\"tkï ir, uÜgu\" idudkH uÜgu\" ixlS¾K uÜgu wdYdj ;uka ;=, ;sfnoa§ flfkl=g ta i|yd oeähkqfjks' tu.ska ñksiqka iudcfha idudðlhka n,dfmdfrd;a;=ka iudÔh jYfhka ñksiqka ;=,f,i ðj;a jk úg úúO me;s Tiafia\" tkï wd.ñl\" ;snqk;a tu n,dfmdfrd;a;= p¾hdj ;=,ska isÿiudÔh yd wd¾Óluh jYfhka ta ta me;s j,g wod,j fkdjkafka whs' fuu fya;=j ksid NLP hk ud¾.húúO Wiia udkhka mj;S' tau.ska fuu me;slvhka ;=,ska ñksiqka ;=, we;s is;=ú,s Yla;su;a fldg kjTiafia fl;rï by, ia:dkj,g ,.dùug yelso kHqfrdak rgd f.dvke.Su ;=,ska ñksidf.a p¾hdhkak tkï wd¾Óluh w;ska by, ;dkdka;r\" ;ud rgd Yla;su;a lrhs' tneúka wOHdmk lafIa;%h.uka lrk jdykfha Wiia ;;a;ajh ðj;a jk ;=< ksfhf,k mqoa.,fhl= kï Wiia wOHdmkhjgmsgdfõ yd ksjfia mj;sk ÈhqKqj jeks iudch ;=, bÈßhg hdug fkdyelsj ;ukaf.a Yla;skaks¾jpkh fldg fm< .iajd we;s foaj,a ms,sn| m%fhdackhg .ekSug fkdyelsj w;ru. isákñksiqka yeufokdgu Wkak;slduhla mj;S' tkï mqoa.,fhl= kï fuu NLP ;=<ska uki ;=< we;stu ;;a;ajhka ,.d lr .ekSug we;s oeä wdYdjla iDKd;aul is;=ú,s bj;a fldg Okd;aul is;=ú,smj;S' tu.ska fuu bksfm;a; Èf.a by,g .uka tl fldg tajd Yla;su;a lsÍu ;=,ska p¾hd rgdfõlrk ñksidg iudch ;=,ska Wiia hehs iïu; hdj;ald,Sk lsÍula isÿlr fuu wfmalaIdjka ;=<gms<s.ekSula mj;S' tu.ska ñksiqka tÈfkod lrk id¾:lj ,.d ùug wjYH ud¾.h fu;=,ska ilid foa' tu.ska NLP hkq mqoa., is;=ú,s Yla;su;a fldg fud,h ;=, kj kshqfrdak rgd f.dvk.ñka kj p¾hd rgdjka ìysfldg\" ;u wruqKg oeäj .%yKh fldg f.k hdug wjYH Yla;sh fukau mqoa., id¾:l;ajh we;slsÍug wjYH kj W;af;ack ks¾udKh lsÍfï l%ufõohhs'6 ±lau - 2016 fmnrjdß
wdkdmdki;sh''''''''''wd;dms ^flf,ia ÿre lr.ekuS g we;s ù¾h&\" ,nd.kakd yd msg lrk yqiau fj;u ;nd.; hq;=hs' iïmcdfkda ^kjq k&\" i;us d ^iys hs &\" úfkhH tu.ska ldh ixialdrh ikaisÿjñka wdiajdihf,dfa la wNÊs cd fodua kiia ^wei lk kdih Èj fukau m%diajdih isÿ fõ' fuys§ wdkdmdki;sYÍrh kï jQ f,dfa l\"a udkils j ne£ wdYdjka yd ÿla Ndjkdj ;=, wm mqreÿlrñka isákafka\" lh wkqjÿre lrjñka fuu Ndjkdj lÍs ug udkils jYfhka isysh mj;ajd.ksuhs' tneúka fuh wdkdmdki;sfhaioq dkula ;ìs h h;q h= 's & ldhdkmq iia kdjh's ^yqiau .ekSu yd msglsÍu ldhsl l%shdj,shla neúka fuh ldhdkqmiaikdjg whs;s jkfn!oaO o¾Ykhkays i|yka jk mßÈ wkdmkdi;s nj foaYkdj, i|yka fõ'&Ndjkdj wx. y;rla iukaú; jk w;r b;du;a.eUqre Ndjkd l%uhls' fuu Ndjkdj ;=< isysfhka hq;=j lghq;= lsÍfuka fuu lvhsu miq l< miq Ndjkd fhda.shdg m%S;sh01' ldhdkqmiaikd' yg.kS' fuu m%S;sh wmf.a mxfÉkaøsfhka Tíng02' fõokdkqmiaikd' .sh m%S;shls' tkï wmf.a weig lkg kdihg Èjg03' Ñ;a;dkqmiaikd' fukau YÍrhg fkdoefkk m%S;shla f,i yeÈkaúh04' Oïudkqmiaikd' yel' tys§o wm l< hq;af;a tjka m%S;shla oekqko wmf.a isysh yqiau u; muKla ;nd.; hq;=h' tkïfuu Ndjkdfjys ksr;ùug kï lh iDcqj ;nd.; fuu Ndjkdj ;=, mqyqKq fjk l< tu m%S;sh l=ulaohq;=hs' ìu yso.ksug wmyiq;djhla we;akï hï hkak uekúka f;areï .ksñka wdYajdi fukauwdikhla u; ys| lh iDcqj ;nd.; hq;=hs' fuys§ m%diajdi l< hq;=hs';u mq¾K wjOdkh yqiau fj; tkï wdiajdih fukaum%diajdih fj; fhduq l< hq;= w;r\" wdhdihlska ;j;a È.ska È.gu fï ;=, wkq.; ùfï§ iemhlaf;drj b;d ikaiqkaj yqiau .ekSu\" msg lsÍu l< we;sjk w;r fuh m%S;sh ksid yg.kakd iemhls'hq;=h' fuu Ndjkdj ;=, jeä jYfhka ksr;ùfï§ tu iemho yÿkd.ksñka È.ska È.gu yqiau fj;;u lh ms,sn| oekSula we;sfjk w;r wdiajdifha§ wjOdkh fhduql< hq;=hs' fuu wjia:dj ;=, we;sjkfukau m%Yajdifha§ ;u YÍrh fj; wjOdkh fhduq iemh fya;=fjka ta yd ne£ula we;s fõ' tu iemhlsÍug W;aidy l< hq;=hs' ;ud ;=, we;s isysfha flfrys ukiska n÷k l,ays ;ud fuf;la wruqKqÈhqKqj fukau fmr Wreu lr.kakd ,o mqKH fldg.;a wdiajdih fukau m%diajdih flfrys we;sYla;sh wkqj fuh b;d flá ld,hlska jqjo f;areï isysh bj;a ù f.dia iemh flfrys ne£ula we;sfõ'.ekSug yelshdj we;' kuq;a fuh jgyd .ekSug tu.ska isÿjkafka Ndjkdj wLKavj bÈßhg lrf.kld, ks¾Khla ke;' iuyfrl=g fuh wjfndaO ùug hdug ndOd ùuls'udi .Kkdjla jqjo .; fõ' Ndjkdj w;r;=r wmW;aiyhlska f;drj ,nd.kakd §¾> yqiau flfrys tu ksid wmf.a wjOdkh yqiau fj;u ;nd.ekSugjqjo wmf.a wjOdkh ukdj iksgqyka úh hq;=hs' fuh wm Wml%uYS,s úh hq;=hs' fufia fuu Ndjkdj;j ÿrg;a mqyqKq ùfï§ ldh ixila dr kï jQ wdiajdi ;=< ;jÿrg;a yslafuk Ndjkdfhda.shdg Ñ;a;fukau m%diajdi ixisÿúu mgka .kS' tkï wm ,nd. ixialdrh fyj;a i{d fõokd ukdfldg yÿkd.kakd fukau msglrk yqiau\" b;d ishqï ù fkdoefkk ksñka wdYajdih fukau m%diajdih isÿlrhs' fuysuÜgul mj;S' fuys§o\" wmf.a wjOdkh fkdlvjdu ix{d fõokd hkq isf;a uq,sl iajNdjhhs' tkï wmf.a mxfpkaøsh ;=,ska hï fohla wruqKq jYfhka 7 ±lau - 2016 fmnrjdß
,nd.;a úg th y÷kd.ekSu uq,slj isÿlrhs' tu \"uyfKks i;g= fok ú§ïh\" ÿla fok ú§ïh\" i;g=y÷kd.;a fohg wkqj iemh ÿl fukau WfmalaIdj fyda ÿl hk folu fkdjQ ú§ïh hkfq jka úkoa k ;k= ayg.kS' fuys§o wm l< hq;af;a Ñ;a; ixialdrh j¾.hla we;' t<U iás iys fs hka h;q a noq Oa Yd% jlhdtkï ix{d yd fõokd ixisÿjñka yqiau fj;u tlu;q = lr.;a i;s ks a meyeÈ,js n,kfa ka ú§ïo\"wjOdkh fhduq lsÍuhs' fuys fõokdjka olsñka Tyq tja dfha wdrïNh ol'S tja d myj hkfa ka flfioa \"Ndjkdj isÿlrk neúka fuh wdkdmdki;sfha tja d wjika lÍs fï ;ekg fhdujq we;s ud¾.ho Tyqfõokdkmq iia kdjh's ol'S '\"nqÿka jykafia jodrd we;s fial'fuu ie,eiau fõokdkqmiaikdj tkï úkaokh fuu wjia:dj jk úg wdkdmdki;s Ndjkdj ;=<ms<sn| fufkys lsÍu jvd jeo.;a jkafka wm m%S;sh fukau iemho ixis÷jd we;' túg wmf.a is;m%dfhda.sl Ôú;fha§ fuh fuksys lsÍu ks;r u;lfha y÷kd .ekSu myiq ld¾hhla jk w;r is; ukdfldg;ndf.k tÈfkod Ôú;fha§ \" ú§ï whym;a y÷kd .ksñka isysfhka hq;=j wdiajdih fukauÑ;a;fõ. j,g ,laùug bv we;s wjia:dj, fuh m%diajdih isÿl< hq;=hs' bka wk;=rej is;fufkys lsÍu l< yels ùuhs' Ñ;a;fõ.S is;=ú,s ms,sn| ksjerÈ wjfndaOhla ,nd.;a miq ^fuu;=,skao úkaokhla we;s fõ' kuq;a tys iemhla wjia:dj Ndjkdj ;=< by, iudê uÜgulafkdue;s w;r tjeks Ñ;a;fõ.S is;=ú,s fõ'& is; ;j ;j;a i;=gq lrjñka wdYajdimek k.sk wjia:d wm Ôú;h ;=, jeä lsÍu fukau m%diajdi lsÍu ;jÿrg;ajYfhka isÿjk fohls' túg wjYH jkafka mqyqKq l< hq;=hs' ^fuy§s i;s i;g= q lrjktu úkaokfha uq,a wjia:dfõ §\" ta ms,sn| md% fhd.a ls lu% h lu= loa hkka kYs Ña ;juoek.ekSug ;rï is; ikaiqkaj;a ú.y% hla bÈßm;a lÍs ug wm iu;afidaÈisfhka hq;=j ;eîuh' fkdjk w;r tu Ndjkdfhd.aúkaokh fufkys lsÍfï§ hs d Ndjkdj ;<= fuum<uqj wjYH jkafka tajd lvhus g ,.d jQ l, Tygq fïmek k.sk úg th b;d fydÈka m,s ns | ukd wjfndOa hla ,efnky÷kd .ekSuhs' túg mek k.sk ´kEu is;=ú,a,la nj wmf.a woyih's & fuys§ ;jÿrg;a is; tl`.flfrys m%ikak\" wm%ikak ^fõokdldÍ& iy uOHia: lrjñka ^iudoykx Ñ;;a x& ukd isysfhka hq;=jhkqfjka th fjka fldg y÷kd .; hq;= fõ' lsishï wdiajdih fukau m%diajdih isÿl< hq;=hs' ;jÿrg;aúkaokhla my, jQ úg th mj;sk flá ld,h tu wdldrfhkau is; uqojd.ksñka ^úfudpa hkxmqrdu\" tkï th my ù hkf;lau i;su;a nj\" tkï Ñ;;a x& wdiajdih fukau m%iajdih isÿl< hq;=hs'isysh mj;ajd.; hq;=hs' tu wdldrfhka úkaokh fï wdldrfha is; tl`. lrjñka\" is; uqojd .ksñka\"my ù wjia:djka lsysmhlau jvd;a meyeÈ,sj oel is; ms,sn| ukd f,i wjfndaOfldg Ndjkdj ;=<.; yels jQ úg i|yka l< wdldrfha Ñ;a;fõ.S ksfhf,k fuu wÈhr wdkdmdki;s NdjkdfõNdjhka uekúka y÷kdf.k tajd j<ld,Sug yels Ñ;;a dkmq iia kdjh'sjkq we;' idudkHfhka úkaokhka iu. ne£ we;s Ndjkdj ;=, fï jk úg b;d by, udkisl ÈhqKqjlÑ;a;fõ.\" is;=ú,s yd fÉ;kd wdÈh b;d iS>%fhka isák Ndjkdfhda.shd i;HdjfndaOh msKsi wks;Húkaokh iu. mek k.sk nj wms oksuq' WodyrK olsñka\" we,Sï .eàu we;s fkdlr.; hq;= njf,i ;ry is;=ú,a,la cks; jQ l< wm YÍrh fjkia olsñka tmuKla fkdj tjeks we,Sï .eàu ke;slsÍufjk wdldrh\" YÍrh ;=,ska wmsg oefkk ta wdfõ. olsñka wdiajdih fukau m%diajdih ukd isysfhkaYS,s fjki úkaokhls' m%ikak úkaok úfkdaoh yd hq;=j isÿ lrhs' fï jk úg;a ;u ,nd .kakd ydwdYdj iu.;a\" wm%ikak úkaokh ms<sl=, iu. msglrk yqiau tkï wdiajdih fukau m%diajdihks;r ne£ mj;S' ta w;r uOHia: úkaok\" w,ilu\" fl;rï ishqï jqjo ;u isysh t;=,ska neyer fkdúhjHdl=,;djh iu. iïnkaO jk w;r jerÈ oDIaÁka hq;=hs' wjidk jYfhka W;=ï i;HdjfndaOh lrd hkcks; ùug miqìuo jkafkah' fuu.ska by; i|yka fuu ud¾.h ;=< yg.kakd ,o we,Sï .eàu mq¾Kl< ish¨ wkaofï úkaokhka we;sùu yd ke;sùu jYfhka ÿreùu olsñka wdiajdih fukau m%diajdihflfrys yqÿ wjOdkh tkï tajd flfrys we,Sfuka isÿl< hq;=hs' fuh iudêh ;=< by,u wjia;djyd úreoaO ùfuka f;drj yqfola wjOdkh fhdojQ jk w;r wdkdmdki;sfha wjika wÈhr jk W;=ïl< is;a ÿIKh lrk by; lS lreKq je,flkq we;' ks¾jdKh lrkfldg .;a Oïudkmq iia kdjh's8 ±lau - 2016 fmnrjdß
Gm FoodsY%S,xldj wE; w;S;fha isg lDIsl¾uh u.ska wdh;k yryd ñksiqka w;rg fï jk úg fnod iajhxfmdaIs; jQ rgls' lDIsl¾udka;h ;=, ù yefrñka mj;S' fuu Ydl frdamKfhka flá l,laf.dú;ek uq,sl úh' ù f.dú;ekg wu;rj fyaka ;=,M,odjla ,nd .ekSfï yelshdjla mj;S'kuq;aj.dj rg mqrd jHdma; ù ;sîu wog;a olakg we;' fuu m,;=frys ienE fjkila iy iajNdúl rifhafï wdldrfhka Y%S ,dxlslhd uq,sl wdydr wjYH;d fjkia ùula olakg we;' tfuku fïjdfha ìc u.skaish,a,lau mdfya ;uka úiskau j.d lr .ksñka kej; me,frdamKh lsÍfï yelshdjlao fkdue;'imqrd .kakd ,§' cdk;dlaIkfha ÈhqKqj;a iu. fuu cdk úlD;sfuu lDIsld¾ñl mßirhg yqre jkakg m%:u ñksid lsÍfï l%shdj,sh jv jvd;a ixlS¾K ù we;'i;=ka ovhï fldg ;u wdydr fidhd .ekSug mqreÿjisáhy' kuq;a ld,hla h;au wdydr iqrlaIs;;dj rUqgka muKla fkdj ù j.dj wdY%s;jo fuu cdkWfoid úúvdldr m%d:ñl lDIsld¾ñl ;dlaIKsll%u fhdod.kakd ,§' ;dlaIkh fhdodf.k kjuq ìc j¾.hka yÿkajd §fuu lDIs ;dlaIKh ÈhqKq ùu;a iu. ;uka úiska ;sfí' w;S;fha§ ySká\" udù\" Èla ù\"fyar;anKavd\"j.d lrk ,o wdydrj, m%udKd;aul iy .=Kd;aul;;ajhka jeäÈhqKq l, .; yels nj fidhd.kak iqjoe,a\" l¿ ù hkd§ j¾.hka ,xldj ;=,idïm%odhsl,§' ta wkqj hñka jeo.;a hehs yef`.k lDIs fNda.úúO l%u Tiafia fouqyqka l%u u.ska jeä ÈhqKq lr ù f.dú;efka§ Ndú;d úh' fïjdfha fmdaIH .=Kh.ekSug fmf,Uqky' w;ska by, w.hla we;' kuq;a j¾;udkfha by;WodyrKhla f,i j¾;udkfha fndfyda ksfjia j, i|yka l, idïm%odhsl ù j¾. Ndú;h wvqùolakg ,efnk rUqgka .i jirlg jrla m, orKYdlhls' ;jo tajdfha ìc u.ska ;j;a .ia frdamKh úúOdldrfhka cdkuh fjkialï j,g ,la l, ùlr .ekSfï yelshdjlao we;' kuq;a j¾;udkh jkúg úúO wdldrfha cdkuh ,laIK fjkia lrñka m%fío y÷kajd§ we;' tkï\"ksmojQrUqgka Ydl fj,ofmdf,a fukau f.dúckfiajd BG 11 BG 8/34 1/400 H4 BW 267 AT 581 BG 500 ±lau - 2016 fmnrjdß 9
fïjfha fmdaIH .=Kh wfkl=;a iajNdúl ù j¾.hkag wyUq f,i isÿjk fuu cdkuh úlD;sh ksid wod< jvd wvq nj iy fm!rdKsl ù j¾. j,ska fndafkdjk Ydlfha wfmalaId fkdlrK wk;=reodhl m%;sM, frda. je<£fï wjOdku wvq nj;a m¾fhaIK u.ska we;s ùfï yelshdjla we;' ;yjqre ù we;' 1' tu wdydrfha .=Kd;aul nj iy fmdaIH .=Kh flfia kuq;a fuu ùj¾. cdkuh fjkia ùulg ,la wju ùu lsÍug fya;= ù we;af;a úúO mdßißl ;;a;ajhkag Tfrd;a;= §ugh' WodyrKh f,i .;fyd;a Wiska 2' wdydrh úI ùu iy wdid;añl;djla we;s ùu wvq iajNdúl ù me, j¾Idj;a iu. ,shÈj, c,h tl /iaùfuka c,fhka hgfõ' fï ioyd úúOl%u hkd§ lreKq fmkajd Èh yel' fhdodf.k m¾fhaIK lghq;= mj;ajd tu ù j¾.hu Wiskajeäj j¾Okh ùug cdkuh fjkila lr ñ,shk 18l f.dúka m%udKhla rgj,a 28 l wlalr we;' tfukau m%dfoaYSh jYfhka mfia we;s ,jK ñ,shk 448 l m%udKhl fuu cdk fjkia lrk ,o iajNdjh yd wfkl=;a ridhksl ixhq;Skag wkqrEmj îc u.ska j.d lghq;= lrkq ,nk njg iólaIK by; wdldrfhka cdk fjkia fldg fkdfhla ù jd¾;d fy<s lrhs' th f,dalfha j.dlrk N+ñ m%fNao yÿkajd § we;' m%udKfhka 12] l muK m%;sY;hls' j¾;udkfha mj;sk wdydr j¾. fuf,i Èfkka Èk jeä jk cdkuh fjkialï j,ska fndfyduhlau mdfya we;s wdydr wmf.a m%Odk wdydrh jk n;g mjd we;af;a fï cdkuh iy tlaù we;' fuf,i .;a l< wm wkqNj lrk j¾Kfoayuh ,laIK fjkia fndfyduhla wdydr cdkuh úlD;shlg ,laj lrñka ksmojkq ,enQ tajdh' we;snj meyeÈ,s jYfhka fmkajd Èh yel' .eg¿j ù we;af;a fuu cdkuh fjkialï j, w;=re M, wêl iS;,lska hq;a O%ejdikak ms<sn| §¾>ld,Sk we.hSï lsisjla lr fkdue;s uqyqfoa fjfik Arctic Flounder kue;s ud¿jdf.a njhs' fï ksid cdkhkaf.a isÿl, fjkialï u.ska cdk j, we;s iS;,g Tfrd;a;= §fï yelshdj ñksidg we;sl< yels n,mEï ms,sn| ksis wdldrj i,ik cdkh Wmqgd f.k ;lald,s j, cdk fidhd ne,Sulg fmr ukqIH mßfNdackhg fhoùu iy taldnoaO lsÍug W;aidy f.k we;' tfukau fl;rï wdrlaIs; ±hs .eg¿ iy jdo mj;S' wd¾laála m%foaY j, ðj;ajk ysu j,iqkaf.kao cdk ,ndf.k úúO m¾fhaIK bÈßm;afldg we;' lreKq fufia fyhska wm ishÆ fokdu j.lSulska hq;=j wm mßfNdackhg .kakd wdydr ms,sn| fufia Wmqgd .kak ,o cdk fldgi meñfKkafka fidhdn,d lghq;= lsÍu oekg wmg .; yels tla iïmq¾K wd.ka;=l Ôúfhlsks' cdkh wod< mshjrls' ;jo wm úiskau wdydr j.d lrf.k wm wdydruh Ydlhg we;=,;a lrkafkao wyUq f,ih' okakd wdydr wm okakd îc j,skau ksmehSu jvd;a iqÿiq fõ' fï i|yd wm okakd uqyql=rdf.dia we;s10 ±lau - 2016 fmnrjdß f.dú jeäysáhkaf.a oekqu jeo.;a fõ'
mdßißlmd igykudkj ixy;sfha wdrïNh wE; w;S;fha i;ajhd Ôj;aùug wjYH mßirh yev.eiafjkakg isÿjqjls' th isÿjqfha flfiao hk j. ms<sn`o úh' ta wdldrhgu miq lf,l ñksido l%u l%ufhkayßhdldr úoHd;aul f;dr;=re bÈßm;a lsÍulao fï ÈhqKq ;;ajhg m;a fjkakg úh' tl wjÈhlgjk fkdue;' flfia fj;;a wdÈ;u ñksid ms<sno meñKs miq fuu ÈhKqj iS>%j fjkia jkakg mgkaf;dr;=re bÈßm;a lsÍfï§ bnd.df;a weúo hñka ;u .kakd ,§' ñksiqkaf.a is;=ï me;=ï\" Ôjk l%uh\"wdydr iy c,h hk uq,sl idOl fidhdf.k we;s l%shdldrlï wd§ ish,a, fjkia jkakg úh' i;=kanjo olakg we;' úúOld, j,§ i;=ka ixl%uKh wkqNjfhka cSj;a jQ fï mqoa.,hka bkamiqj tujk wdldrhg wkqj Tjqfkdjqkao ixl%uKh jkakg ;;ajfhka ñ§ lghq;= lrkakg úh'úh' tuld, jljdkqfj§ ñksidf.a wjYH;d b;dw,am uÜgul mej;=ks' úúO ld,j,g ixl%uKh óg wjqreÿ ñ,shk 6lg muK fmr fudjqka fïjk i;=ka miqmi ynd hñka Tjqka ovhï lr .ksñka wdldrhg mßKduh úh'tf;la meñKs .uk ;=,wdydr fidhd .ksïka b;d ir, Èú fmfj;lg Tjqka mßirhg wkqj ñksid yev.efikakg úh' kuq;ayqre ù isáhy' fu;ek isg mßirh ñksidg wjYH wdldrhg yev.iaijd .ekSug ñksid l%shd;aul úh'bkamiq ld,hla .; fj;au ;u ck.ykfha jeäùu;a iu.u Tjqka rxpq fyda lKavdhï f,i ñksiqka we;=¿ ish¨ Ôù fldgia ðj;a ùu ioyd.ejfikakg úh' ta ld,jljdkqfõ§ i;aj fldgia\" iïm;a fidhd .kq ,nkafka fï uyd fmdf,dj.,a uq.=re wdÈh wú wdhqO f,i Ndú;d lrkakg u.sks' tfukau wm Ndú;d lrk m%udKhg kej;úh' fudjqkaf.a wdhq ld,ho wjqreÿ 20 la muK nj mqk¾ckkh jkafkao fmdf,dfjkah' wm Ndú;d lrmiq ld,Skj leKSï u.ska fidhd.kakd ,o fldgia bj;,k ish¨ oE neyer lrkafkao fuu fmd<jguh'm¾fhaIK j,g Ndckh lrñka ;yjqre lr f.kwe;' uq,a jljdkqfõ§ fï wdldrhg f,dalh mqrdu wjqreÿ ì,shk 6lg m%:u isg uE;la olajdñksiqka 50\"000 l muK m%udKhla ðj;a ù we;' f,dalh iu;=,s;j mej;=ks' kuq;a óg wjqreÿ 200ta whf.a wjYH;d ioyd tu ld, jljdkqfõ § l ld,hlg isg uE;la fjk;=re f,dalh iS.%jwjYH m%udKhg;a jeä jeäfhka iïm;a mej;=ky' wiu;=,s; úh' ñksiqkaf.a ish¨ l%shdldrlï hka;%Tjqkaf.a ck.yk m%udKhg kej; mqk¾ckkh iq;%j,g NdrflreKq Èkfha isg fï ish,a,u fjkiajk iïm;a m%udKh b;d úYd, uÜgul mej;Su jkakg úh' tkï ld¾ñl hq.fha wdrïNfha isgksid lsisÿ .eg¨jlska f;drj cSjh mj;ajdf.k fuh fjkia jkakg úh' ld¾ólrKh;a iu.uhdug we;s yelshdj j¾Okh úh' fmdf<dfõ mj;sk iïm;a jy jyd Wlyd .ksñka f,dalh fN!;sluh jYfhka ÈhqKq jkakg úh'f,dal f.da,hg ord.; yels Odß;djla ;sfío@@ wm ðj;a ùuioyd iïm;a wjYHh' wm fmdf<dfjkawjqreÿ ì,shk 4'5 l ld, iSudjlg m%:u ìysjqKq iïm;a ,nd.kakjd fiau neyer lrk foaj,a wmøjHmD;=úh ta l, jljdkqfõ isg mßkduh fjñka fya;=fjkao kej;mqkackkh ùug n,mEula t,a, ±lau - 2016 fmnrjdß 11
ñksiqkaf.a fkdyslauqKq iy wkjYH kdia;sldÍ cSjk rgdjka fya;=fjka ffcj Odß;dj iy mdigyk w;r mr;rh iDk w.hla f.k we;' oekg Ndú;d lrkq ,nk iïm;a ish,a,lu mdfya wm bÈß wkakd.;fhka Khg ,nd.;a tajd hhs mejiqjfyd;a ksjerÈh' tfukau fï wdldrfhka wm hk ðjk rgdj È.ska È.gu mj;ajdf.k hdu fya;=fjka wmf.a wkd.;h fl;rï ÿrlg .uka lrdúo hkak wúksYaÑ;h'lrkq ,nhs' wm mßyrKh lrk iïm;a iemhSu iy fuh WodyrKhlska fmkajd ÿkfyd;a\" úY%dñlfhlawmneyer lrk wmøjh fyda fjk;a wx. kej; ;u Èú meje;au nexl=jl Tyq ;ekam;a lr we;sm%;spl%SlrKh lrkq ,nk l%shdj,sh ffcj Odß;dj ;ekam;=jlska bmefhk fmd<sfhka hefmk f,if,i y`ÿkajkq ,nhs' kuq;a th Ⱦ> ld,skj isÿ is;kak' Tyq udisl fmd<sfhka muKla hefmkafkal, yelalla fkdfõ' th iSudiys; l%shdj,shls' kï ;ekam;=j tf,iu fjkila ke;sj mj;S' B<`.flfiafj;;a fï mj;sk wdldrhg È.ska È.gu udifhao fmr,nd.;a fmd<shu ,efnhs' kuq;amßirhg tla lrk wmøjH j, m%udKh jeäj;au fudyq kdia;sldr Ôjk rgdjlg yqre jqjfyd;a\"wmf.a ðjk ;;a;ajh fl;rï ÿrg mj;ajdf.k hd m%d.aOkh ySk fjñka\" B<`. udifha fmd,sho ys`.ùyelso hk j. b;du;au wúksYaÑ;h' ;jÿrg;a ;ekam;= ySkhlg Ndckh fõ' fuf,i l,la .; jqjfyd;a\" kdia;sldr Èú meje;au ksidu Tyqg ys`.ufka hdug isÿfõ' f,dalfha oekg mj;sk ðjk rgdjg wu;rj iuia; f,i .;fyd;a f,dal f.da,fhka tl mqoa.,fhl=g Èh yels ffcj Odß;dj f.da,Sh fylaghdr 1'8l m%udKhls' kuq;a j¾;udkh jk úg tl mqoa.,fhl= f.da,Sh fylaghdr 2'7 l w.hla Ndú;d lrkq ,nhs' Ndú;d lrkq ,nk w;sßla;h ffcj ;ekam;= ixÑ;fhka ,nd .kS' fï wkqj f.da,Sh jYfhka ;sridr;ajhlg meñKSug f,dalf.da, 1'6 l ffcj Odß;djla wjYH fõ' fï wdydrhg b;du jeä jYfhka mßir ÿIKh ,xldj .;fyd;a tlamqoa.,fhl=g Èh yels ffcj lsÍu u.ska ffcj Odß;dj l%udkql=,j wvqfjñka Odß;djf.da,Sh fylaghdr 0'47l m%udKhls' kuq;a hk;;ajhlg m;aù we;' 2010 jk úg ,dxlslfhl=f.a mdßißl mdigyk f.da,Shfylaghdr 1'21 muK w.hla f.k we;' fï wdldrhg È.= ld,Skj fiajd iemhSug uq¿ ,xldj ;=, ish¨ iïm;a iy myiqlï w;sßla;hla mD;=úhu iqodkï ke;' th hï iSudjlg muKla ;sfí hehs is;d wm lghq;= l,o th tfia fkdfõ' wmg fiajh imhkq ,nhs' fuu fiajd iemhSu mdxY= wmo wmf.a Ôjk rgdj ksid Ndú;d lrk m%udKh iy c,ìï m%udKh u; rod mj;S' b;d jeä w.hl mj;S' 2015 jir jk úg fuu w.h f.da,Sh fylaghdr 2'0 lg jvd jeä w.hla ffcjOdß;djhg rgla\" N+ñhla\" ixialD;shla olajd iS.% j¾Okhlg m;aj we;' fï wldrhg §¾> fyda foaYmd,k hk lreKq jeo.;a fkdue;' ld,Skj mej;=kfyd;a mßir idOl ysk ùulg ish,a,gu fmdÿh' ffcj Odß;dj ish,a,gu fmdÿ ,la fõ' oekg olakg ,efnk jkdka;r úkdYhka\" ksid f.da,Sh fylaghdr u.ska fuh ñkqï lrkq frdkauv ksid .x.d iy jeõ wdÈh f.dvùï\" ,nhs' ffcjOdß;dj tl w;lska mj;sk w;r wNHka;r c, W,am;a iy iyc, moaO;s ÿIKh ñksia l%shdldrlï ksid tu Odß;dj u; mdßißl ùï\"lDIsld¾ñl lghq;= ioyd fhdod .; yels N+ñ mdigykla wm úiska ;nkq ,nhs' fuh Ecological m%udKh wvq ùï\" fmdfydr iy lDñkdYl Ndú;h Footprint f,i y÷kajhs' fya;=fjka fi!LHh n,mEu jeä ùu iy ñksid yd12 ±lau - 2016 fmnrjdß
i;=ka w;r we;sjk .egqï jeä ùuo fmkajd Èh kï fuu wkjYH kdia;sh wju lr .ekSug yelsyel' nj fmkajd Èh hq;=h' idudkH ckhd fmdÿ m%jdyk fiajd ioyd yqre ù we;' kuq;a iudcfha jeo.;afï wdldrhg wm ðj;a jk fï f,dalh l%u l%ufhka hhs ;uka úiskau is;df.k yeisfrk iq¿ fldgilamßydkshg m;afjñka mj;sk nj fmfka' th bkaOk ld¾hlaIu;dfjka b;d wvq úúO iemñksidf.a úúO l%shdldrlï fya;=fjka isÿjkakls' myiqlï ;sfnk r:jdyk fhdodf.k .uka ìukaffokslj isÿlrkq ,nk mßir ydkSka ksid úkdYh hdu olakg ,efí' fm!oa.,sl fcÜ hdkdfukaulrd hk fõ.h jeäjkjd ñi wvq jkafka ke;' fm!oa.,sl fy,sfldmag¾ wdÈho we;eï mqoa.,hkafï fya;=fjka ish,a,kau fï iïnkaOj oekqj;a ;ukaf.a wjYH;d ioyd Ndú;d lsÍu olakg yelsh'lsÍu isÿl, hq;=uh' bkamiq oekqj;a jQ ish,af,dau fï wdldrhg mj;sk iïm;a wksis f,i Ndú;dfm!oa.,slj ;ukaf.ka isÿúh hq;= ld¾hNdrh isÿ lsÍu ksid m%Yak mek ke.=k wjia:djl ish,a,kaglsÍug j. n,d .; hq;=j we;' ;udf.a ðjkrgdj tl f,igu tu m%Yakj,g uqyqK §ug isÿjk njmd,khlska hq;=j mj;ajdf.k hdu ;=,ska .eg¨ldÍ u;l ;nd .; hq;=h';;a;ajhka we;sùfï yelshdj wju lr .; yel'tfukau fkdoekqj;alu fya;=fjka mßirhg ydks yelsiEu úgu mdme§ Ndú;d lsÍu\" ksjfialrk\" wkjYH f,i mßirfhka ,nd .kakd iïm;a Ndú;dlrK WmlrK w;HjYH lghq;= j,gkdia;s lrk mqoa.,hka oekqj;a lr Tjqkao fï muKlau Ndú;d lsÍu\" ksisl%ufõohla hgf;af,dalh wdrlaId lrk mqoa.,hka njg m;al< mdúÉÑ lsÍu fukau idudkH ms,ukaÜúÿ,shq;=j we;' mykaj,ska bj;aù CFL fyda LED n,aí j,g udre ùu u.skao\" remjdysks hka;% Ndú;fha§ LCDwmðjk rgdj m%Odkj .uka lrkafka n,Yla;sh remjdyskS hka;% Ndú;fhkao fuu wkjYH iïm;au;h' j¾;udkfha§ n,Yla;sh úYd, jYfhkajeh ydksh j,lajd .; yelsh'jkafka .ukd.uk l%shdj,sh ioydh' j¾;udkfhafndfyda úg .eg¨jla ù mj;skafka .ukd.uk tla tla mqoa.,hd ;u ;ukaf.a Ôjk rgdfõ iq¿wjYH;d ioyd úYd, Yla;s ydkshla isÿùuhs' fyda fjkila lr.ksñka bÈßhg ;u ;ukaf.a mdßißl mdigyk wju lr.kSkï\" bÈßhg;a fuuwe;eï wjia:d j, tla mqoa.,fhaf.a .uka myiqj f,da ;,fha hï iqjodhS meje;aula .ek is;sh yel'ioyd Ndú;d lrk r: jdyk ioyd fl;rï Ôjk rgdfõ fjkila isÿ fkdjqjfyd;a\" fmr i|ykawkjYHldÍ wdldrhg fuu bkaOk kdia;shla úY%dñlhd ys`.dlkakd fia wmgo iïm;a ySk ùfukaisÿjkjdo hkak is;d ne,sh hq;= lreKls' fmdÿ f,da ;,h u; ys`.d lEug isÿjkq fkdwkqudkh'm%jdyk fiajd yels iEuúgu Ndú;d lsÍug yels ±lau - 2016 fmnrjdß 13
mjq,a miqìu ydwkd.; ore mrmqrmjq, hk y`v lk jefl;au wmf.a isyshg oefkkafka iudc úoHd;aul oelaug wkqj fuh m%Odk jYfhkab;d ne§ï iy.;\" wdorKSh\" iqmikak yd yqremqreÿ j¾. foll ,d y`ÿkd .; yelsh' uQ,slu mjq,aye`.Suls' tfia jkafka wm ish¨fokd lsishï fyda tallh jk kHIaál mjq, hkq újdyl Nd¾hdj\"mjq,l idudðlfhl= jk ksid yd mjq, ;=< we;s iajdñ mqreIhd yd orejka Ôj;ajk tallhla jkye.Su\" iïnkaO;d yd wdrlaIdj ,nñka Ôj;ajk w;r úia;D; mjq, ;=< mrïmrd lSmhl úúOksidfjks' wmf.a Wmf;a isg Ôj;ajk ;dlal,a keoEhska tlg Ôj;a ùu isÿfõ' fndfydaúg fuys§mjq, keue;s tallfha idudðlhska iu. mj;sk uj yd mshd iu. Tjqkaf.a orejka yd jeäysáin`o;djh flfkl=f.a Ôú;hg b;d oeä f,i foudmshka tlg Ôj;ajk mjq,a tall ir,j úia;D;n,mEï lrkq ,nkafka wka lsisÿ iudc wdh;khlg mjq,a f,i wmg y`ÿkd .; yelsh'jvd b;d by<sks' tksidu mjq,a tallh ;=< jkOkd;aul fyda ksfYaOkd;aul fjkiaùï ta whqßkau uQ,slu iudc wdh;khla f,i mjqf,a we;s ld¾hfydo fyda krl whqßka mqoa.,hskaf.a Ôú;j,g Nd¾hh;a\" tys jeo.;alu;a wm fuys§ idlÉcdn,mEï lrkq we;' flfkl= l=vd wjêfha mjq, ;=< lsÍug n,dfmdfrd;a;= jkafka mjq, ;=< idfmalaIljwNdIh ,nñka iudcdkqfhdackhg m;afjñka fyd`o\" we;s ù we;s yd we;sfjïka mj;sk fjkialï mjq,krl\" isß;a úß;a\" yqre mqreÿ úYajdi yd .;s mej;=ï ;=< isák idudðlhskag n,mdk wdldrh ms<snojbf.k.kq ,nkjd muKla fkdj Tjqka jeäysáhka wjfndaO lr.ekSu ioydh'njg m;aùfuka miq f.dv k.d .kakd mjq,a tall;=< ta ish,a, f.dvke.Su ioyd wjfndaOfhka fyda iudch ;=< f.dvke.S we;s úúO iudc wdh;kwkjfndaOfhka odhl jkjd we;' tuksid mjq, foi ne,Sfï§ fmkShkafka iudcfha ukd meje;aug;=< we;sfjñka mj;sk fjkiaùu wm úiska fyd`o tajd b;d jeo.;a f,i bjy,a jk njhs' mjq, hkisysfhka hq;=j wjfndaO lr.;hq;= jkafka B,`. tallh foi ne,Sfï§ o fmkShkafka th iudcfhamrmqr f.dvke.Su ioyd wmg wo ojfia wmg mejÍ meje;aug b;d jeo.;a ld¾h Nd¾hhla bgqlrkwe;s iqúfYaI ld¾hNd¾hh ksidfjks' wdldrhhs' tu ksid mjq, ;=<ska iudchg bgqlrkq ,nk ld¾h Nd¾hh mokï lrf.k j¾;udkmjq,la hkqfjka idudkHfhka y`ÿkd.; yelsjkafka iudch ;=< mjqf,a ;;a;ajh ms<snoj úuiSu ;=<skauj\" mshd\" orejka yd jeäysá foudmshka tlg wmyg fndfyda foa yÿkd.ekSug yelsjkq we;'Ôj;ajk ksjila uQ,sl lr.;a tallhla jk w;r14 ±lau - 2016 fmnrjdß
´kEu iudc wdh;khla ;=<ska iudchg ksIaÑ; jQld¾h Nd¾hhla bgqlrkjdh hk lD;Hjd§j n,kl,ays mjq, keue;s iudc tallh ;=<ska bgqlrkq,nk iudc ld¾hhka .Kkdjls'iudc úoHd;aulj ne,Sfï§ mjqf,a uQ,sl ld¾h yd iajrEmhka fjkiaùu u; jeä jeäfhka uqo,aNd¾hhka iuQyhla y`ÿkdy; yelsh' wd¾Ól\" bmhSu mjq,lg jeo.;a jqj;a uj yd mshd hkwOHdmksl\" ÔjúoHd;aul \" ufkdaúoHd;aul yd kj fofokdu ld¾hnyq, ùu orejkag we;slrñkaidudðlhska yÿkajd§u wd§ uQ,sl ld¾h Nd¾hka mj;sk n,meu fln`ÿo@ iajdñhd yd Nd¾hdj u;Tiafia fï ms<snoj úu¾YKh lr n,uq' we;slrñka mj;sk n,meu l=ulao@wd¾Ól ld¾h Nd¾hh yd Y%u úNckh wOHdmk ld¾hh yd iudcdkqfhdackhmjq, ;=< Ôj;ajk ia;%S yd msßñ idudðlhka fj; mjq,la ;=<ska bgqjk wOHdmk ld¾h Nd¾hhfjka jQ ld¾h Nd¾hhka iuQyhla ta ta iudch úiska ;=<ska b;d jeo.;a jkafka mjq,lg tlajk kjWreu lr§ we;af;a myiqfjka ta ta md¾Yjhg idudðlhska iudcdkqfhdackhg ,lalsÍuhs' iudcfhatajd bgqlsÍug we;s yelshdj yd tu.ska mjq,a Ñrd;ald,hl isg mej; tk iuia: iudc moaO;sh.eg¨j,ska f;drj mej;Sug we;s yelshdj ksidh' ms<sno oekqu kj idudðlhskag W.kajkq ,nkafkaÔj;aùu ioyd wd¾Ól lghq;= bgqlsÍu mjq,l mjq, keue;s tallh yrydh' l=vd .eyeKq orejkauQ,slu j.lSuls' uQ,sl ir, uÜgfï mj;sk iudc ;udf.a ld¾h Nd¾hhka\" j.lsï yd ukd yeisÍïj, fndfydaÿrg mqreIhskag wd¾:sl j.lSu mj;S' rgdjka ;ukaf.a uj\" wdÉÑ yd fjk;a mjqf,a isákwdydr ksIamdokh yd fnodyeÍu fyda /lshdjla jeäysá ldka;djka ;=<ska bf.k .kakd w;r msßñlsÍu u.ska mjqf,a fmdaIK lghq;= bgqlr,Su ioyd orejka ;ukaf.a j.lSï yd ld¾hhNdrh mshd\"fndfydaúg uE;la jk;=re mjqf,a j.lSï bgqlrkq iShdf.ka bf.k .kq ,nhs' fuu iudc oekqu\",enqfõ msßñ md¾Yjh úisks' lDIsld¾ñl iudcj, jákdlï\" idrO¾u\" yqre mqreÿ yd úYajdi ukdfndfydaúg ldka;d md¾Yjfha odhl;ajh b;d f,i B,. mrïmrdj fj; ,nd§u u.ska Tjqkaf.aby<ska tu lghq;= ioyd ,ndfokq ,enQj;a f.a wkd.;ho hym;a l< yelsh' iudch wdrïNfhafodr jev lghq;=j,g ndodjla fkdjk whqßka tajd isgu mej;s iudc oekqu l%ñlj mßj¾;kh fjñkabgqlr .ekSug yelshdj mej;sKs' ldka;d md¾Yjhg mrïmrdfjka mrïmrdjg /f.k taug lghq;=orejka yodjvd.ekSu\" f.a fodr jevlghq;= wdÈh lrk ,o m%Odk;u iudc tallh jkafka mjq,hs'uQ,slj mejÍ mej;s ksid tajd .eg¨jlska f;drj tfiau orejkaf.a l=i,;d yd olaI;d ioyd mokumj;ajd .ekSug;a yelshdj mej;sKs' jk wm úiska .shjr l,dm foflys§ idlÉcd lrk ,o úúO nqoaëka orejka fj; b.ekaùfï ld¾hhwOHdmk l%ufha yd w¾Ólfha fjkiaùu u; mjq, m%Odk jYfhkau foudmshkaf.a ueÈy;a ùu u;;=< we;s lr we;s yd we;s lrñka mj;sk fjkiaùï isÿjQjls' wOHdmk ld¾h Nd¾hfha§ mjq, úiskafln`ÿo hkak úuiSu jeo.;ah' wd¾Ólfha m%idrKh w;S;fhka Wreuj mj;sk idudÔh oekqu l=vdu; /lshd wjia:d jeäùu;a wOHdmk wjia:d orejka fj; Wreu lsÍu fukau orejkaf.a wkd.;jeäùu;a iu. ldka;djka wOHdmkhg fhduqùu;a f,dalh ioyd wjYH olaI;d yd l=i,;d b.ekaùuou; úfYaIfhka ldka;djka jeä jeäfhka /lshd l< hq;= ld¾hhls' foudmshka foi\" wdÉÖ iShdlghq;= j, kshe,Su wd¾Ól jYfhka mjq,lg foi mjqf,a wka jeäysá mqoa.,hska foi n,ñkajeo.;a jqj;a bka we;sù we;s m%ÓM, úu¾IKYS,Sj Tjqkaf.a hym;a jpk\" l%shdjka\" Okd;aul úYajdine,Su jà' yd hym;a mqoa., yd iudc ino;d foi n,ñkaldka;d msßñ fomd¾Ijhu wd¾Ól lghq;=j,g odhlùu rgla f,i jeo.;a jqj;a ta u; we;sù mj;skixlS¾K;d yd úhjq,a iy.; ;;a;ajho úuidne,sh hq;=h' ñksiqkaf.a wfmalaIdjkaf.a m%udKhka ±lau - 2016 fmnrjdß 15
tajd bf.k .ksñka B,. mrïmrdjg tajd /f.k wkkH;djh mqoa.,fhl=g úúO lghq;=j,ghdhq;= orejkag wo we;sù we;s ;;a;jh l=ulao@ jeo.;afõ' wks;a w;g l=vd orejka jYfhkatla w;lska mjqf,a jHqyh úia;D; ;;a;ajfha isg .;lrkq ,nk ld,h ;=,§ foudmshka iu.isg kHIaál ;;a;ajhg m;afjñka mj;Su ksid mjq, f.dvke.sh hq;= ukd Ñ;a;fõ.S iïnkaO;djh\";=< isá jeäysá yd w;aoelSï iys; idudðlhska wdorh\" /ljrKh\" fifkyi\" WKqiqu\" u.fmkaùul%ufhka wvqfjñka mej;Su ksid tu wOHdmk yd wdrlaIdj ukd f,i ,eîu orejl=f.a hym;ald¾hh fydÈka isÿ fkdfõ' tfiau uj yd mshd fm!reI;aj ixj¾Okfha§ Okd;aul f,i n,meïiu. Ôj;ajk fndfyda orejkag foudmsh fofokdu lrkq ,nhs' tfiau mqoa.,fhl= jfhdajDoaONdjhg/ lshd iu. ld¾hnqyq, ùu u; foudmshkago m;aùu;a iu. Tyqg$ wehg ,eìh hq;= ie,ls,s\"iudcdkqfhdack yd wOHdmk ld¾h Nd¾hh bgq Wjegka\" fifkiy wdÈh u.ska we;slr,sh hq;=lsÍuo ukd f,i isÿ fkdfõ' orejkaf.a wOHdmk udkqISh yd fN!;sl wdrlaIdj ie,iSfu§ mjq,lghq;= ms<snoj fidhdne,Sug foudmshkayg we;s keue;s tallh b;d jeo.;a ld¾h Nd¾hhlayelshdj l%ufhka wvqfjñka mj;S' tjeks miqìula bgqlrkq ,nhs' mrudo¾Y ;;a;ajh tfia jqjq;au; ;dlaIKsl Wmdx.\" wka;¾cd, Ndú;dj wdÈh wo isÿfjñka mj;skafka l=ulaoa@ foudmshkaf.a;=<ska orejkaf.a bf.kqï ld¾hhka .ukalrkafka ld¾hnyq,;ajh ksid fndfydaúg orejkaf.aksjerÈ Èidjgo hkak u;=fjñka mj;sk .egÆjhs' Èjdld,fhka jeä fldgila Èjdiq/l=ï uOHia:dk\" .Dy fiajlhska fyda mx;sfhka mx;shg wOHdmkhwdrlaIK yd ufkdaúoHd;aul ld¾hh muKla ,nñka Ôj;aùug isÿùfï wkd.; m%;sM, fudkjdo@ ojfika jeä ld,hla orejkaf.a weiudkisl wdrlaIdj mqoa.,fhl=yg YdÍßl .efgñka w;aoelSï njg m;ajkafka ldf.a woyiao\"wdrlaIdjg jvd m%n, f,i jeo.;a fõ' mjq,la p¾hdjkao@ tu woyia yd p¾hdjka foudmshkaf.a;=<ska ta ;=< Ôj;ajk idudðlhskaf.a udkisl n,dfmdfrd;a;= iu. fldf;la ÿrg .e,fmkafkao@ld¾hhka úYd, m%udKhla bgqùu Tjqkaf.a ta ms<snoj wmf.a wjOdkh mj;So@ orejkagfi!LH iïmkak Ôjk meje;au ioyd ufydamldÍ foudmshkaf.ka we;aù Tjqkaf.a iqmÍlaIKfhkafõ' mjq, hkq mqoa.,fhl=g ;ukaf.a iudc ñ§ jeäld,hla f.ùug ,eîfï m%;sM,h ;=<wkkH;djh we;slrjk m%Odk;u tallhhs' ta orejka ksrdhdifhka fhduqjkafka l=uk lghq;=u.ska mqoa.,hdg we;slrkq ,nk udkqISh wdrlaIdj ioydo@ ta ms<snoj foudmshka wjêfhka isákafkao@me;s lSmhla ;=<ska jeo.;afõ' tla w;lska mjq, tfiau j¾;udk ;r.ldÍ yd uqo,a miqmi yUdhkku mqoa.,fhl=g udkisl nkaOkh we;slrk iudc jákdlï w;r jeäysáhka yd jfhdajDoaOkjd;ekhs' tjeks hym;a iudc kjd;ekl16 ±lau - 2016 fmnrjdß
foudmshkayg wjYH udkisl wdrlaIdj ,nd§ugmjq, ;=< we;s bv l=ulao@ jeäysá ksjdi yd /ln,d.ekSfï ksjdi yd <ud ksjdi j,g fhduqjkmsßiaj, by< heu wmg mjik i;H l=ulao@ miq.shwdikak ld,h ;=< orejka úiska b;d oreKq ydl=ßre f,i foudmshkag ie,l+\" w;yer hdï yd joysxid lsÍfï wjia:d fld;rï m%udKhla jd¾;dùo@ fu;=<ska <ud mrmqr bf.k.kafka ;ukaf.ald¾h Nd¾hh ms<snojhs' idfmaIj .;al, fuhl=vd w.hla f,i fmkqko l%ufhka tys by<hdufmfkkakg ;sfnkakls'mj;ajdf.k heug yd kj idudðlhka iudcfha ksidh' mjq,a tallhka ;=< we;s fjñka mj;skbÈß meje;au ioyd y`ÿkajd§u;a mjq, ;=<ska isÿjk fjkiaùï j,§ j¾Okh fjñka mj;sk m%jK;d w;rjeo.;a ld¾h Nd¾hhls' fuh iudÔh jYfhka újdyh ms<snoj fomd¾Ijh ;=< we;s j.lSï iy.;fukau ufkdaúoHd;aulj jeo.;a fõ' ia;%S mqreI nj l%ufhka wvqfjñka mj;sk w;r .egqïldÍfomd¾Ijfha hym;a wka;¾ iïnkaO;djh u.ska mjq,a ino;d\" b;d iq¿ m%YaK u; fjkaù Ôj;aùu\"we;slrkq ,nk m%;sM,h Tjqkag muKla fkdj mjq, yd ia;%S mqreI fomd¾Ijh ;=<u mj;sk wkshï;=< Ôj;a jk orejkaf.a wkd.;hgo we;s lrkq ino;d ta wdY%s; .eg¨\" Èlalidoùï wdÈh iq,n,nkafka b;d úYd, msgqjy,ls' orejkag wjYH isÿúu fmfkkakg we;' fuys§ ;ukaf.a jdish iyhym;a udkisl jgmsgdj f.dvke.sh yelafla whs;sjdislï ms<snoj jeämqr is;k j.lSï ms<snojújdyl iyldr iylrejka w;r mj;sk iqyoYS,S wvq wjOdkhla iys;j lghq;= lsÍu ksid wmyiq;d\"wdorKSh ino;d jv jvd;a ;yjqre lr.ekSfuka wudrelï u; mjq, ;=< Ôj;a fkdù fjkaù Ôj;aùugmuKs' th tl w;lska ;ukaf.a orejkaf.a wkd.; lghq;= lrk iajrEmh mjqf,a idudðlhskag b;dújdyl Ôú;h ;=< tlsfkldg .rel< hq;=\" fikyi wys;lr n,mEï we;slrñka mj;s'yd wdrlaIdj oelaúhhq;= wldrh;a\" Ñ;a;fõ.Sino;djh yd iyfhda.YS,s;ajh ms<snoj ;u iuia:hla f,i ne,Sfu§ mjq,a miqìu ;=< we;sfjñkafoudmshkaf.ka ,nk wdNdIhls' mrudo¾YS mjq,a mj;sk my; ioyka fjkiaùï j,ska wkd.;fha§mßirhl by; ldrKd wvx.= úhhq;= Wj;a we;súh yels m%ÓM, ljrla úh yelso@ mjq, keue;sj¾;udfkfha§ fjkia fjñka mj;sk mjq,a in`o;d iudc wdh;kh ;=<ska iudcfha m%.uKhg wjYHwe;slrñka mj;sk m%;sM,hkao wmf.a wjOdkhg ld¾h Nd¾hh ta whqreka bgqlsÍug yelshdj mj;So@fhduqúh hq;=h'újdyl iyldrhka w;r mj;sk ino;d fjkiaùu • úia;D; mjq, miqìu kHIaál mjq,a ;;a;ajhgl%ñlj isÿjk ksid th u;=msáka meyeÈ<sj m;aùu ksid orejka flfrys mjqf,a jeäysáyÿkd .ekSu wmyiqh' ld,h;a iu. áflka ál foudmshkaf.a wdorh\" u.fmkaùu yd wdrlaIdjwvqfjñka mj;sk lsÜgqjka;Ndjh udkislj iïnkaOfhka we;súh yels .eg¨fndfyda mqoa.,hka w;r l%ufhka ÿria:Ndjhlaolajd iuyrúg j¾Okh fõ' idlÉcd lrñka fuu;;a;jhka wjfndaO lr.ekSug iu;alula olajkafkakï .eg¨ldÍ ;;a;ajhka iukh lr.; yels w;rtfia fkdjqkfyd;a we;sjk ì`ÿKq ino;d orejkag;Èkau n,mdkq we;' mjq,a ;=< újdyl iylrejkaw;r mj;sk ukd wka;¾ ino;d ÿria:úh yelsldrKd iuyrla mshú weig fmfkk kuq;a uki;=,g .%yKh fkdjkafka tjdf.a uknÈk iajrEmh ±lau - 2016 fmnrjdß 17
• jeäysá foudmshka fjkaj Ôj;aùu ksid • mjqf,a foudmshka w;r m¨ÿ fjñka mj;sk ydTjqkaf.a jfhdajDoaO ld,h ;=< Tjqkaf.a ÿriafjñka mj;sk ino;d\" fjkaùï\" .egqï ydwdrlaIdj\" fmdaIKh iïnkaOfhka bgql< hq;= fjk;a inkaO;d wd§ .eg¨ u; we;slr,shmjqf,a ld¾h Nd¾hh yels wksis m%ÓM,'• l%ufhka wvqfjñka mj;sk mjqf,a orejka m%udKh ksid wkd.; iudchg iEfyk fjkiaùu hkak iEu fohlgu fmdÿ jQjla jk idudðlhska f.dvke.sh yelso hk .eg¨j @ ksid ish¨ foa fjkiafjñka mej;Su w¨;a fohla fkdfõ' w;S; iudc rgdjka yd tajd ;=< mej;s ieu• uj yd mshd fofokdu /lshdj, kshe,Su iudc wdh;khlau l%ñlj fjkia fjñka iudcfhaksid Tjqkaf.ka orejkag Èh hq;= wOHdmkh\" fjkiaùug wkqj¾:kh fjñka ish meje;au ;yjqreu.fmkaùu\" pß; ixj¾Okh\" iqmÍlaIKh lrf.k we;' iudcfha mj;sk ixlS¾K ;;a;ajhksis wdldrj ,efnkafkao@ ish¨ iudc wdh;k ;=<ska ms<sônq wj w;r th mjq,• orejkaj úêu;a wOHdmkhg muKla b;d ;=<skao olakg ,eîu mqÿu ùug fya;=jla fkdjQj;a oeäf,ifhduqlsÍuu;orejka;=<f.dvke.sh ta;=<ska wk¾:ldÍ m%;sM,hka we;sfõh hkak hq;= úúO nqoaêuh yelshdjka f.dvkexùug fmkShkjd kï ta ms<snoj úuis,su;aùu fyg ojfia mjq,;=<skam%udKj;aodhl;ajhlaimhkafkao@ hymej;au ioyd fya;=jkjd we;'• foudmshka úiska mjq, ;=<ska bgql< hq;= orejkaf.a pß; ixj¾Okh mdi, wd§ mjq,g mßNdysr iudc wdh;k jk mdi, ;=<ska bgqlr.ekSug heu u; orejkaf.a p¾hd iïnkaO .eg¨'18 ±lau - 2016 fmnrjdß
DNADNA fyj;a DEOXYRIBONUCLEIC ACID f,iyÿkajk fuh kHIaál wï, úfYaIhls' fïjdffY,hl kHIaáh ;=, fl%daufidau f,i msysghs'1869 j¾Ifha§ uq,skau ffY,hlska DNA wKqjfjkalr yÿkd.;a w;r tys f.!rjh f*âßÉñYafp¾^FRIEDRICH MIESCHER& yg ysñ fõ' DNAwKqj ffY,h ;=,ska fjkalr yÿkd .kq ,enqjotys jHqyh ms<sn|j ksjeßÈ ks.ukhlg t,öugtl, úoHd{hskag §¾> ld,hla .; úh' flfiafj;;a j¾I 1953 § fÊïia fjdÜika iy *%ekaisial%sla^JAMES WATSAN AND FRANCIS CRICK&fom, úiska tys jHqyh ksjerÈj meyeÈ,s lrk ,§'fjdÜika iy l%sla f.a fidhd.ekSï j,g wkqj ffY,hl DNA wKqj tu ffY,h ysñ mqoa.,hdf.aDNA wKqfõ yevh olaIsKdj¾;j weUreKq oaú;aj Ôjudk yeÿkqïm; f,i yeÈkaúh yelsh' ukaoys,slaIsh ^DOBLE HELIX& wdldr fõ' DNA wKqjl tu mqoa.,hdf.a f;dr;=re Tyq oek isákjg jvdm%Odk ldKav ;=kla we;s w;r tajdkï fmkafgdaia DNA ;=, wka;¾.; jk neúks' oekg fidhdf.kiSks\" kg%cksh NIau\" fmdiafmag fõ' we;s mßÈ wjqreÿ ì,shk ;=kl muK f;dr;=re fuu DNA ;=, wka;¾.; ù mj;S' fuu f;dr;=remy; rEmfha oelafjkafka DNA wkqjl ;%sudK .nvdúu isÿjkafka DNA ;=, mj;sk khsg%ckshjHqyhhs NIau ;=,h' DNA jHqyfha by,g hk mäfm,l mä f,i fmfkkakg ;sfnkafka tu khsg%cksh ±lau - 2016 fmnrjdß 19
NIau fõ' fuu khsg%cksh NIau weäkska ^adenine&\" .nvd lr.kakd mßÈ DNA ;=, o;a; .nvd jkafka;hsñka ^thymine&\" .=jekska^guanine&\" ihsfgdiska fuu khsg%cksh NIau u.ska fõ' fuu DNA wKqjla^cytosine& f,i ldKav y;rla we;'fuu khsg%cksh ;=, mrïmrd .Kkdjl f;dr;=re wvx.= jkNIau tajd w;r ridhkslj ÿ¾j, yhsv%cka nkaOk w;r ridhksl l%shdj,shla u.ska kejqï f;dr;=reidoñka ieuúg ksYaÑ; hq., f,i mj;S' fïjd .nvd ùu iy tu o;a;hkag wkqj Ôúka yev.hq.,kh jkafka weäkska - ;hsñka iu.;a .=jekska- eiaúuo DNA wkqjl isÿjk ld¾hls' WodyrKihsfgdaiska iu. muK;au ùu úfYaI;ajhls' f,i hï mqoa.,hl=f.a fldKavfha iajremh\" ifï j¾Kh\"weiaj, iajremh\" frda.dndO hk fïjdDNA wKqfõ oaú;aj ys,slaIsh yevh oaúudk ;,hl ms<sn|j ishqï jd¾;djla DNA ;=, jQ khsg%ckshÈ.yereKq úg my; oelafjk wdldrh fõ' NIau u.ska ,shù mj;sk w;r tajdg wkqj ffY, l%shdlrñka cdk ks¾udKh lrk w;r tu cdkhkag wkqj mqoa.,hd ks¾udKh fõ' ck iudch ;=, ks;r l;dnyg ,lafjk mqoa.,fhl= i;= Wm;skau tk yelshjkago fya;=j tu mqoa.,hkaf.a ffY, ;=, jQ DNA ;=, tu yelshdjka ms<sn|j f;dr;=re .nvd ù mej;Suhs' WodyrK f,i j¾;udkfha Ôj;afjk mqoa.,fhl= .S; .hk yelshj ÈhqKqlr .ekSug jvd;a Wkkaÿfõ kï fï ms<sn|j Tyqf.a DNA ;=, jQ khsg%cksh NIauhka rdihksl m%;sl%shd lrñka f;dr;=re ;ekam;a lr.kakd w;r Tyqf.a DNA ;=, ;ekam;a lr.;a fuu o;a;hka Tyqf.ka mejf;k mrïmrdj, whf.a DNA ;=,o wka;¾.; fõ' tneúka Tyqf.ka mejf;k mqoa.,hkayg .S; .ehSfï jeä yelshdjla mej;Sfï iïNdú;djh jeäfõ'by; oelafjk wdldrhg ffY,hla ;=, fï wdldrfha uq,ska i|ykal, mßÈ DNA wKqjl o;a; .nvdkhsg%cksh NIau hq., ì,shk ;=kla muK mj;S' jkafka khsg%cksh NIau hq., f,ih th BASEmß.klhl oaúuh ixLHd ^binary& wdldrhg o;a; PAIR f,i yÿkajkq ,efí' my; oelafjkafka DNA wKqjl BASE PAIR f,i o;a; .nvd jk wdldrhhs''20 ±lau - 2016 fmnrjdß
fuu khsg%cksh NIau igyka jk ms<sfj, wkqj DNA fï wdldrfha ixlS¾K m%;sm,hla f,i Ôúhl=f.a;=,ska m%ldYjk lreKq fjkia fõ' fuh mß.Klhl m%fõ‚.; ,laIK ìysfõ'DNA j¾;udkfha b;dl%shhd;aul jk binary system yd iudkh' iS.% f,i m¾fhaIKhkag Ndckh fjñka mj;sk\" Ôj úoHdjg fukau wfkl=;a úoHd;aul m¾fhaIKfufia DNA ys ;ekam;ajk o;a;hka RNA wKq i|yd w;HjYH idOlhls'u.ska msgm;a lr.kS' fuh TRANSCRIPTIONf,i yeÈkafõ' o;a; fldmslr.kakd ,o RNA DNA wKqj fya;=fjka isÿjk wmsckkh ^epigenetics&wKqjla mRNA f,i yeÈkafjk w;r RNA úiska ms<sn|j f;dr;=re ,nd§ug ó<Õ l<dmfhka wmtu o;a;hka ffY, ma,diaudfõ jQ weuhsfkda n,dfmdfrd;a;= fjuq'wï, fj;g ,nd foa' weuhsfkda wï, u.ska tu,nd.;a o;a;hkag wkqrem cdk iefok w;r cdkhu.ska tl tl ffY,h fuyhùug wjYH fm%daàkksIamdokh lrñka ffY, fuyhjkq ,efí' ±lau - 2016 fmnrjdß 21
Kh Debtfï wm ðj;a jk f,dalh m%Odk jYfhkau r`od we;s njh' f,dal wd¾Ólh .eUqre wjmd;hlgmj;skafka wd¾Ól\" iudÔh\" wd.ñl yd foaYmd,ksl weo jeàfï ;¾ckh\" 2007 yd 2008 ld,fha§ we;sjQhkakd jQ moaO;Ska u;h' thska wd¾Ólh kï jQ oreKq wd¾Ól lvdjeàuo wNsnjd hk jHikldÍmoaO;shg ysñjkafka m%Odk ;ekls' fï f,dal lvjeàula jkq we;s nj ioyka lrhs'wd¾Ólh tÈfkod ;ukag Wjukd foa ksIamdokhlr tys w;sßla;h ;j;a flfkl=f.a ksIamdokhla weka.af,da weußldkq iud.fï ;Skaÿjg laIKsliu. yqjudre lr.ekSfuka tkï ndgd ^BATA& fya;=j\" hmia\" .,a wÕ=re\" ;U\" ksl,a yd ueka.l%ufhka wdrïNj fï jk úg f.hla f.hla iu. kSia hk m%Odk ld¾ñl NdKavhkays ñ, .KkamuKla fkdj rgj,a wfkla rgj,a iu. .kqfokq lvd jeàuh' i|yka lf,a lsysmhla muKs' 2009kalrk uÜgug yd thskq;a Tíng f.da,ShlrKh miq tajdfha my;u w.hka lrd ,Õdùu yd my;^GLOBALIZATION& yryd jHdma;j we;' jeàu tl È.g isÿùu i,l=kq lrkafka\" miq.sh 7kuq;a l%ul%ufhka ir,j mej;s jir ;=, uQ,H fj,|fmd,j,gwd¾Ólh jvd;a ixlS¾K ùfuka uy nexl= úiska á%,shk .kkafï jk úg jvd w¾nqoldÍ f,i uqo,a fmdïm lrkq ,enqj olvdjefgñka mj;sk nj wmg f,dal wd¾Ólh jidf.k we;sfmkS hhs' fï jk úg weußldj m%jK;djh fhduq ù we;af;am%uqL hqfrdamh muKla fkdj wjmd;h foighs'uq¿ f,dalhu ;j;a wd¾Ólmsmqreï ,laIhla lrd .uka f,dal ld¾ñl ksIamdokfhalrk nj wmg ukdj meyeÈ,s uOHia:dkh jk Ökfha ;rïfõ' tkï ir, bx.%Sisfhka th wka fld;ekj;a ;shqKqDEBT f,i ioyka lrk wm f,i m%ldY fkdfõ' fï i;shiefjdu okakd “Kh” nrhs' uq, m, jQ ks, ixLHdj,g wkqj\" my; jefgk f,dal b,a¨uksla ìïia úiska 2015 foiïfn¾ fya;= fldgf.k fkdjeïn¾ui 10 jk Èk f.da,Sh wd¾Ól udih ;=, Ökfha wmkhk\"w¾nqoh kj msmqreï ,laIhla lemS fmfkk mßÈ ukao.lr hk f;audfjka ‘fjda,a dó jQ w;r frkañkaì uqo,\"biaá%Ü c¾k,hg’ ,shk ,o jir 4la ;=< my,u uÜgug;Sre ,smshg wkqj weka.af,da wefußldkq fhdaO weo jegqKs' n,dfmdfrd;a;=m;,a iud.u ;uka úiska ,ndf.k we;s Kh mshùu jkafka\" Ök uQ,H n,OdÍka uqo,g fok uqlal=jioyd f,dj mqrd lïlrejka 85000la fkrmd yßk bj;a l<fyd;a\" f.da,Sh wd¾Ólh isidrd ;j;anj;a\" ;u j;alï j,ska ishhg 60la wf,ú lrk wjOdkd;aul /,a,la uqodyßñka frkañkaì uqo,nj yd m;,a uOHia:dk 55 isg 20 olajd wvq lsÍu ;j;a fõ.fhka my;g lvd jefgkq we;s njgh'ksfõokh lsÍu i,lkq lrkafka\" f,dal Okm;swd¾Ól w¾nqoh kj msmqreï ,laIhla lrd wefoñka uQ,H yd wd¾Ól n,OdÍkaf.a Wv ia:rh w;r rfÜ22 ±lau - 2016 fmnrjdß
j¾Okh ms,sn| n,dfmdfrd;a;= ySk ùu\" fkdjeïn¾udih ;=, úfoaY úksuh ixÑ; ;=kajk úYd,;uudisl jeàu;a iu. m%d.aOkh my< hdu u.skafmkakqï lrhs'Ökh ;=, wd¾:slfha my;g keUqrej oeka f,dal 2014 uq,a udih ;rï uE;la jk f;la f;,a ner,hlafj,|fmd,j,a brd ouñka we;' n%iS,shdkq fvd,¾ 100 blaujQ ñ,lg wf,ú flfroa§\" thwd¾:slh 1930 .kkaj, uyd wjmd;fhka fumsg jeo.;a uQf,damdhla f,i fmkS .sfhah' tfy;a oekaolakg fkd,enqk mßudkfha yels,Sula w;a ú¢k fvd,¾ 40lg;a wvq ñ,lg wf,ú ñ, ;j;a my;g\"w;r reishdj wjmd;hlg uqyqkmd isà' bkaÈhdj iuyr úg fvd,¾ 30 olajd\" lvd jeàfï wjodkuby, hk jHdmdr Kh .egÆj,g o ol=kq wm%sldj u;=j we;'we;=¨ uydoaùmfha iEu wd¾:slhlau my; jefgkmdßfNda.sl ñ, .kka yuqfõ w¾nqohlg o uqyqkmd n,Yla;shg iïnkaO Kh meyer yeÍï by< hdu\"isáhs' ke.S tk wd¾:slhkays wkd.;h fjksishq,dj jvd;a idudkH l%shdj,shla ms,sn| i,l=Kla muks';=,ska m%ldYhg m;afõ' f,dalfha iuyr úYd,;uf;,a ksê iys; rfÜ wd¾:slh fï jir ;=, ishhg uQ,dY% -10ka yelsf,kq we;' https://www.wsws.org/en/articles/2015/12/10/econ-d10.htmlfï i;sfha ksl=;a l, f,dal wd¾Ólh ms,sn| ishld¾;=.; úuiqu ;=, cd;Hka;r iu; nexl=j\" miq.sh 04od *skEkaI,a ghsïia jd¾;d lf,a\" Khf.da,Sh uQ,H fj,|fmd,j,a —.eUqre wd¾:sl meyer yeÍï 2008 uQ,H w¾nqofhka fumsg by,un,fõ.˜ p,kh ùu u.ska blaukskau lvdlmam,a uÜgug k.soa§ jir ;=, fï olajd weußldfõúh yels njg wk;=re weÕùh' jHmdßl Kh fvd,¾ á%,shkhlg jeä m%udKhl w.h my; fy,d we;s njhs' iagEkav¾â wekaâ,dN uqo,a .,d .sh b;d jeo.;a tla lafIa;%hla kï\" mqj¾ia\" uQãia yd *sÉ hk m%Odk j¾.SlrK wdh;kfndfyda úg n,Yla;s iud.ï úiska ksl=;a lrk ,o ;=fkau úYaf,aIlhska fmkajd we;af;a\" t,fUk udiby, m%;s,dN iys; —li,˜ ne÷ïlr fj,|fmd,hs' 12l ld,h ;=, meyer yeÍï wkqmd; by, hkq we;s nj;a\" weußldkq f*vr,a uy nexl=j ,nk i;sh ;=, ish mdol fmd,S wkqmd;slh jeä lsÍug ;SrKh l<fyd;a tu l%shdj,sh fõ.j;a jk nj;ah' —iEu Kh pl%hlu wjika wÈhrhka f.dvkexjqfka ksYaÑ; kHdhlg wkqj kï\" fujr th fjkia jkafka l=ula ksid o@ f;,a fj<|fmdf,a wudrelï yqfol,d isÿùula nj;a th È.gu tfia mj;skq we;s nj;a úYajdi lrñka Kh fj,|fmd,j,a fndfyda úg tu m%Yakh bj; ouk j¾.fha wdl,amhla 2015 jir mqrd mej;Sf.k hhs'˜ tfy;a ;lafiarej ;j;a tydg úia:drkh fjoa§ m%Yakh th fkdjk nj fy,sfõ' —lrorhg m;a˜ njg kïlrK jHdmdßl ne÷ïlr m%;sY;h tl È.g by< kef.a' ±lau - 2016 fmnrjdß 23
—jirlg fmr n, Yla;sfha wdrïNl ,laIfha isg wk;=re wÕjñka tx.,ka; uy nexl=j\" uQ,Hoeka th .ukd.ukh\" wuqøjH\" m%d.aOk NdKav fj,|fmd,j, ia:djr;ajh .ek lkiai,a, m,yd jdKsc fiajdjka jeks mdßfNdackhg ixfõ§ lrk whf.a y~g ;ukaf.a y~o tla lr we;'lafIa;%hkag o me;sr ;sfí' th t;ekska o k;rfkdfõ' is,a,r fj,|du\" iQÿ\" udOH\" mdßfNda.sl nexl=fõ uQ,H m%;sm;a;s lñgqj mejiqfõ\" f*vr,a uyWmdx. yd ;dlaIKh jeks lafIa;%hkays o th nexl=fõ fmd,S wkqmd; jeä lsÍulg fj,|fmd,j,am%d¥¾N+; fõ' my;a f;,a ñ, .Kka j,ska ,dN flfia m%;sl%shd lrkq weoao hkak l,a ;shd lsj,nkafka ke;skï\" tajdhska wdjrKh jkafka hehs fkdyels njh' miq.sh udifha mej;s tys /iaùfïi,lk ish¨ lafIa;% o Bg we;=,;ah'˜ jd¾;dj —f,dj jgd mj;sk uQ,H ms,sfj;aj, fjkia jQ n,dfmdfrd;a;= flfrys m%d.aOk m%jdyh ixfõ§h'uQ,H w¾nqohla w¨;ska mek ke.fïS úNjh .ek tu fjkialï ;j;a mq¿,a jk úg le,öï ms,sn|miq.sh udifha weußldkq f.da,aâuka ielaia wdfhdack wjodku ;j;a jeä jkq we;'˜ hkqfjka i|ykanexl=j úiska ksl=;a l< jd¾;djlska o fmkajd § lrhs'we;' fldgia h,s ñ,g .ekSu\" m%;s,dN jeä lsÍu ydtaldnoaOhka o w;am;alr .ekSï o ms,sn| .kqfokq .eUqre jk f.da,Sh wd¾Ól w¾nqoh\" úfYaIfhkaui|yd úhoï lrkafka ne÷ïlr ksl=;=fjka Wmhk miq.sh udifha ñ,sgßjdoh by, ke.Sfï .duluqo,sks' tfy;a uqo,a m%jdyh\" nexl= fYaI m;%j, n,fõ.h úh' ta w;r me;sr hk hqojd§ ;,a¨j\"fmkajk Kh m%udKfha tl;=j —w¾nqo mQ¾j uÜgï wd¾Ól yd uQ,H ;;a;ajh ;j;a W.% w;g yeÍugfuka fo.=Khlg;a jvd˜ jeä ù we;' muKla fya;= fjhs' th i,l=Kq lrkafka\" kef.k f,dal wd¾Ól yd foaYmd,k wia:djr;ajh\"hqfrdamSh uy nexl=j yd tx.,ka; uy nexl=j ,sys,a hï j¾.hl ;djld,sl fyda bj;aj hkq we;suQ,H ms,sfj;la mj;ajdf.k hk w;r weußldfõ wiu;=,s;;djl m%;sm,h fkdj\" f.da,Sh Okm;sf*vr,a uy nexl=j md,kh oeä lroa§\" uOHu l%ufha .eUqre fjñka we;s lvdjeàfï m%ldYkhnexl=j, ms,sfj;a w;r fjkfia m%;súmdl .ek njhs';e'fm' 02\" u;af;f.dv [email protected] j¾I 2016 fmnrjdß ui wxl 161$1 lsß.ïmuqKqj\" fmd,a.ia´úg ,smskfha msysá m%dKrCId iudch úiskawxl 444$3B msámk ol=K\" fydaud.u ,smskfha msysá iaud¾Ü m%skaÜ fid,shqIkaia fikag¾ wdh;kfha uqøKh lrjd m%isoaO lrk ,§'
Search
Read the Text Version
- 1 - 24
Pages: