นวัตกรรม เล่ม 1

1 คาํ แนะนําการใชเอกสารประกอบการเรยี น เลม ที่ 1 รื่นเริงกลองยาว นกั เรยี นควรอา นคําแนะนําการใชและปฏบิ ัติตามขน้ั ตอน ดงั น้ี 1. ศึกษาจุดประสงคการเรยี นรูและเน้ือหาในแตละตอนใหละเอียด 2. นกั เรยี นแตล ะกลมุ ตองชวยเหลือกนั ในการเรยี น โดยปฏิบตั ติ ามขน้ั ตอน ท่ี กําหนดดว ยความซื่อสัตย ถามีปญ หาหรือไมเขาใจ สามารถขอคาํ แนะนาํ จาก คุณครู 3. นกั เรียนแตละกลมุ อาน ถามและตอบคําถามซึ่งกนั และกัน เม่อื มีขอสงสัย ให อภิปรายและแสดงความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั เน้อื หาทศี่ ึกษา 4. ทาํ แบบทดสอบกอ นเรียนจาํ นวน 10 ขอ ลงในกระดาษคําตอบ 5. ศกึ ษาเอกสารประกอบการเรยี น เรือ่ ง ร่ืนเรงิ กลองยาว 6. ปฏบิ ัตกิ จิ กรรม โดยศึกษาจากใบกิจกรรม (กิจกรรมกลมุ ) โดยรว มกนั วางแผน ปฏิบตั งิ าน ตรวจสอบผลการปฏิบตั ิงาน และปรับปรุงแกไขผลงาน 7. ทําแบบทดสอบหลงั เรยี นจาํ นวน 10 ขอ ลงในกระดาษคําตอบ 8. ตรวจคาํ ตอบแบบทดสอบกอ นเรยี นและแบบทดสอบหลังเรียนจากเฉลย เพ่ือ นําผลคะแนนมาเปรียบเทียบดคู วามกาวหนา ในการเรียน 9. สํารวจเอกสารประกอบการ เรียนอยใู นสภาพดีหรอื ไม ถาพบวาชํารุด หรือ สูญหาย รบี แจง ใหค รูทราบ 10. เอกสารประกอบการเรียนเลม ที่ 1 นี้ ใชเวลาในการศึกษา 3 ช่ัวโมง

2 สาระสาํ คัญ กลอง คือ เคร่อื งดนตรีในยุคแรกๆ เปนเครื่องทาํ จงั หวะ และจดั อยูในประเภท เคร่อื งดนตรปี ระเภทเครอ่ื งตี แบง ได 3 ประเภท คือ เคร่ืองตีทีท่ าํ ดว ยไม เครื่องตีที่ ทาํ ดว ยโลหะและเคร่อื งตีทีข่ ึงดว ยหนัง กลองแตล ะชนดิ มชี ือ่ เรยี กและลกั ษณะตางกัน การเรียนรเู รื่องกลองยาว จะทําใหทราบประวัตทิ ่ีมา ลักษณะรูปรา ง วธิ กี ารทาํ และ ถวงหนา กลองซงึ่ จะทาํ ใหเกิดเสยี ง รูว ิธีการดแู ลรกั ษากลอง และวธิ เี ลนกลองยาวซึ่ง จะทาํ ใหเกดิ ความสนกุ เพลิดเพลิน ชวยใหม จี ติ ใจออนโยน มอี ารมณ สนุ ทรี เกดิ ความ รัก และภาคภมู ิใจในความเปน ไทย จดุ ประสงคก ารเรยี นรู 1. นักเรียนสามารถบอกช่อื เคร่อื งดนตรีทใ่ี ชทาํ จงั หวะได 2. นกั เรยี นสามารถบอกชอ่ื เครื่องดนตรีทขี่ ึงดว ยหนังได 3. นกั เรยี นสามารถบอกประวัติท่มี าของกลองและกลองยาวได 4. นกั เรยี นสามารถบอกสว นประกอบของกลองยาวได 5. นักเรยี นสามารถเลือกวสั ดทุ ีใ่ ชในการถว งเสยี งกลองได 6. นักเรียนสามารถบอกวธิ ีดูแลรักษากลองยาวได 7. นักเรยี นสามารถบอกวิธีเลน กลองยาวได 8. นักเรยี นสามารถประยุกตใ ชเคร่อื งดนตรีท่ีพบเห็นในชีวิตประจําวันไดอ ยาง เหมาะสม

3 แบบทดสอบกอ นเรียน กลุมสาระการเรียนรศู ิลปะ รายวิชา ดนตรี ช้ันประถมศึกษาปท ่ี 3 เอกสารประกอบการสอน เลมท่ี 1 เร่ือง รืน่ เริงกลองยาว 1. การตกี ลองของคนในยคุ แรกๆ นัน้ มขี ึน้ เพอื่ วตั ถปุ ระสงคใ ด ก. บอกอาณตั สิ ญั ญาณ ข. ลา สตั ว ค. สรา งรายได ง. ถกู ทง้ั ก และ ค 2. ขอใด คือเครอ่ื งทําจงั หวะ ก. ระนาด ข. ฆอง ค. กลอง ง. จระเข 3. เคร่ืองดนตรปี ระเภทเคร่อื งตี แบงออกเปนก่ชี นดิ ก. 2 ชนดิ ข. 3 ชนดิ ค. 4 ชนดิ ง. 5 ชนดิ 4. เครือ่ งทาํ จังหวะในขอ ใด ไมไดขึงดวยหนัง ก. รํามะนา ข. โทน ค. กลองยาว ง. กรับ

4 5. จากภาพ มีชอ่ื เรยี กวาอยางไร ก. กลองสองหนา ข. ตะโพน ค. กลองทัด ง. กลองแขก 6. การเลนกลองยาวไดร บั แบบอยางมาจากประเทศใด ก. พมา ข. ลาว ค. จนี ง. เวยี ดนาม 7. ภาพในขอ ใดคอื กลองยาว ก. ข. ค. ง.

5 8. ควรเลอื กวัสดใุ นขอใด เปนสว นผสมในการถวงเสยี งกลองตามธรรมชาติ ก. ข้ีเถา – ขา วสุก ข. ขาวสกุ – แปง เปย ก ค. กาวสาํ เรจ็ - แปง เปย ก ง. ข้เี ถา – กาวสําเร็จ 9. การดแู ลรักษากลองยาวใหมเี สยี งดงั และคงทน ควรทําอยางไร ก. ใชนํ้ามันทา ข. เชด็ ดวยผา หมาด ค. นํากลองยาวไปตากแดด ง. ถกู ท้ัง ข และ ค 10. เคร่ืองดนตรชี นดิ ใด เพิ่มความไพเราะในการดาํ เนินทํานอง รว มกับ วงกลองยาว ก. โหมง ข. ฉิง่ ค. ระนาด ง. ฉาบ มา ทาํ กันเลย

6 เอกสารประกอบการเรียน เร่อื ง รื่นเริงกลองยาว ประกอบดวยสาระการเรยี นรู ความรูเรื่องกลอง ชนดิ ของกลองทีค่ วรรจู ัก ประวัตกิ ลองยาว ลักษณะและองคป ระกอบของกลองยาว วธิ กี ารถว งเสียงและการดูแลรกั ษา วิธีการเลน กลองยาว เครือ่ งดนตรีทใี่ ชเลน ผสมวงกลองยาว

7 ความรเู ร่ืองกลอง กลอง ถอื เปนเครอื่ งดนตรใี นยุคแรกๆ ของมนุษยในสมัยโบราณ คนในยคุ นั้ น ใชไ มเคาะตเี ปนจังหวะ ท้ังตี ใหค วามสนกุ สนานในการแสดงการละเลน ตาง ๆ รวมถึงการบูชาเทพเจา และใชตเี พอ่ื บอกอาณตั ิสัญญาณ กลองทกุ ประเภทจดั เปน เคร่ืองทําจังหวะ (Instruments Of Percussion) โดยท่ีในหนาหนง่ึ ของกลองนนั้ สามารถตีใหเ กิดเสยี งไดหลายเสยี ง ไมวาจะเปนการตีดว ยมอื หรอื ใชต ดี ว ยไม อยา งไรก็ตาม เครือ่ งดนตรใี นยุคแรกนนั้ ไดนาํ กลองมาใชประกอบการเลนคกู บั เครื่องดนตรีต างๆอาทิ ปช วา, ฆองคู, โทนชาตรี 2 ใบ และกลองชาตรี จึงมีชอื่ เรียกเคร่อื งดนตรีในชวงแรกนี้วา “ปพาทยเคร่ืองเบา” กลองเปนเคร่ืองดนตรีประเภทตี แบง แยกยอยออกเปน 3 ประเภท ดังน้ี 1. เครือ่ งตีที่ทาํ ดวยไม 2. เคร่อื งตีที่ทาํ ดวยโลหะ 3. เคร่อื งตที ีข่ ึงดวยหนงั กลอง เปน เครอ่ื งประกอบจงั หวะ มลี กั ษณะเปนเครอ่ื งดนตรีประเภท เครอ่ื งหนงั ซึง่ มีอยูหลายชนดิ ไดแก โทน (ทบั )โทนมโหรี โทนชาตรี ราํ มะนา ราํ มะนา มโหรี รํามะนาลําตัด ราํ มะนาพ้นื เมอื งอสี าน กลองยาว กลองยาวคอด กลองหลวง กลองปเู จ ตะโพนไทย ตะโพนมอญ กลองทัด กลองชาตรี กลองแขก เปง มาง กลองสะบดั ชยั กลองกันตรึม เปน ตน จึงเหน็ ไดวา กลองทม่ี บี ทบาทสาํ คญั ตอ ชีวิตมนษุ ย มีอยูทัว่ ทกุ มมุ โลก ทุกชาติ ทุกภาษา ทุกวัฒนธรรม

8 ชนดิ ของกลองที่ควรรูจัก กลองแตล ะชนิด มลี กั ษณะรูปรา งและช่อื เรยี กแตกตา งกนั เชน ตะโพน ตะโพนมอญ กลองทดั กลองชาตรี กลองมลายู กลองสองหนา กลองมโหระทึก กลองสะบัดชยั กลองตมุ กลองแขก โทน รํามะนา กลองยาว ทม่ี า : ดุสติ บญุ คุม , 2559

9 ประวตั ิกลองยาว กลองยาวไดแ บบอยางมาจากพมา ในสมยั กรงุ ธนบุรี หรือ ตน กรงุ รตั นโกสนิ ทร ชาวไทยและพมามีการทําสงครามระหวา งกนั เมือ่ ถึงเวลาพักรบ พวกทหารพมาก็เลน “กลองยาว” หรอื ที่พมา เรียกวา “โอสิ” ( OZI ) กนั อยา งสนุกสนาน เม่อื ทหารไทยได เหน็ วา เปน การเลน ทีส่ นุก กจ็ าํ แบบอยางมาเลน บา ง แตบ างสํานวนกเ็ ลาวา กลองยาว ของพมา นี้ ไดมีชาวพมา กลุมหนงึ่ นําเขามาเลนในงานทีม่ ีกระบวนแห เชน กระบวนแห บวชนาค ทอดกฐิน เปน ตน และนิยมเลน กันเปนทร่ี ืน่ เรงิ สนุกสนานในเทศกาล สงกรานต จนการเลนไดแ พรห ลายไปในแทบทุกชุมชน ตามภาคตา งๆ ในปจ จบุ ัน กลองยาววงหน่งึ ๆ จะใชกลองยาวหลายลกู ก็ได เครื่องดนตรที ใี่ ชบ รรเลงรวมในการ เลนมี ฉ่งิ , ฉาบเล็ก, กรบั , โหมง ในภาคกลางของประเทศไทยเรียกการเลนชนดิ นีว้ า “เถิดเทงิ ” หรอื “เทิงกลองยาว” ทเ่ี รยี กเชนน้ี เขาใจวาเรยี กตามเสียงกลองท่ตี ี และ ตามรปู ลักษณะกลองยาว สวนในภาคอ่ืนๆ ที่ชือ่ เรยี ก “กลองยาว” นั้น เปนการเรียก ตามรูปลักษณะของกลอง ที่มีความยาวมากกวา กลองท่มี แี ละพบเห็นอยูท ัว่ ไป ลกั ษณะและองคประกอบของกลองยาว ลักษณะของกลองยาว กลองยาว เปน เครอื่ งตีทข่ี งึ ดว ยหนงั หนุ กลองทําดว ยวิธกี ารขดุ เจาะทอ นไมใ หม ี ลกั ษณะกลมกลวง เปนกลองหนา เดยี ว ลักษณะของกลองยาวน้นั มีรปู รา งทรงยาว มากกวา กลองชนดิ อื่น ซึ่งมีหรือพบเห็นในทอ งถิ่นโดยท่วั ไป ตอนหนาของกลองใหญ สว นบนของกลองปอ งเลก็ นอย ขึ้นหนาดวยสายโยงเรง เสียง ขึงปดดว ยหนังววั ซึ่งอาจ เลือกใชหนงั ชนดิ อน่ื ขึงหนา กลองกไ็ ด สว นตรงกลางหนากลองตอ งใชข า วสกุ ตดิ เพือ่ ถว งเสียง ดา นลา งตวั กลองจะกลงึ เปน รปู คลายปากแตร มีลักษณะเรียวแลว บานปลาย กลองเปนรูปดอกลําโพง กลองยาวมีหลายขนาด หนากลองจะถกู ตกแตง ดวยผา สี เย็บ จีบยน ปลอ ยเชงิ เปน ระบายหอ ยลงมาปกตวั กลอง มีสายสะพายเปนผาขาวมา หรือ เชอื กถักแบบแบน ใชผ ูกกลองไวคลอ งสะพายบา ขณะตี

องคป ระกอบของกลองยาว 10 กลองยาวมหี ลายสวนประกอบกนั ดังนี้ กระพงุ กลอง หนากลอง ขอบกลอง สายโยงเรงเสยี ง ตัวกลอง ลําโพงกลอง ทม่ี า : ดุสติ บญุ คุม, 2559

11 การเกิดเสยี งและวิธดี แู ลรกั ษา 1. การเกดิ เสียง กลองยาวเกิดเสยี งไพเราะไดด ว ยการตี หรอื เคาะลงไปบนหนากลองทม่ี กี าร ถว งเสยี งไววิธกี ารถว งเสียง จะใชขเี้ ถาผสมขา วสุกคลกุ เคลาปนเปน วงกลม แลวแปะไว ตรงกลางบนหนา กลอง ในการถวงเสยี งหนากลองในปจ จบุ นั ยังนยิ มใชก าวสําเรจ็ หรือ กาวยูฮ ู ปน เปน แผนบางตดิ ไวท ี่หนา กลอง ชว ยใหมคี วามสะดวกและงา ยย่ิงข้ึน ขั้นตอนการถว งเสียงดวยข้ีเถา และขา วสกุ 1. เตรยี มขเ้ี ถาที่เกดิ จากการเผาไหม ซ่ึงในการเตรยี มขเี้ ถาน้ัน อาจหาวสั ดไุ ด จากการดาํ เนนิ ชีวติ ในครัวเรอื น เชน เถาฟน,เถา ถานในเตาไฟ เปนตน นอกจากนี้เรา ยังสามารถ ผลิตขเ้ี ถา ไดด ว ยวิธีงา ยๆ เชน เผาเศษซากไม เผากาบมะพรา ว ดังภาพ 2. เตรียมขา วสกุ โดยใหข าวทห่ี งุ สกุ แลว เลือกปรมิ าณท่เี พยี งพอ เพือ่ ใช ผสมกบั ขเ้ี ถาทเี่ ผาแลว ที่มา : ดสุ ิต บญุ คุม, 2559

12 3. ปนขา วสกุ ผสมกบั ขีเ้ ถาคลุกใหเ ขากัน ขาวสุก ขีเ้ ถา ที่มา : ดสุ ติ บุญคมุ , 2559 4. ปน เปนวงกลมแปะตดิ ไวต รงกลางหนา กลอง แลวเทยี บเสยี ง ท่มี า : ดสุ ิต บุญคมุ , 2559

13 ข้ันตอนการถว งเสียงดว ยกาวสําเรจ็ 1. เตรียมกาวสาํ เรจ็ (กาวยูฮู) 2. นวด และคลงึ ปน เปนกอ น 3. แบง ใชปริมาณท่ีพอดีสาํ หรับขนาดหนา กลอง 4. ปนเปนกอน คลงึ ใหเปน แผนวงกลม 5. นําไปติดตรงกลางบนหนา กลอง กดใหแ นน 6. เทยี บเสียงดวยการตีหรอื เคาะ ท่ีมา : ดสุ ติ บุญคมุ , 2559

14 2. วธิ ีดูแลรักษา การดแู ล ทาํ ความสะอาดบรเิ วณตัวกลองที่เปน ไม สามารถใชผาสะอาด ชบุ นาํ้ บิดหมาดเช็ดฝุนละออง นอกจากนี้ถา ตวั กลองตกแตง ระบายดวยผา สีสามารถถอดออก แลวซักรีดใหส ะอาดเรียบรอยได ในสว นหนา กลองทข่ี ึงดวยหนัง หากหนากลองหยอ น สามารถนาํ ไปตากแดดเพือ่ ชวยในเร่ืองของเสียงใหด ังกังวานนาฟง การเกบ็ รักษากลองยาวภาย หลังจากการเลนควรเกบ็ ในหอ งมิดชดิ อากาศโปรง จดั วางตามความเหมาะสมปอ งกันสตั วแ ทะ ไมค วรวางใกลม อื อาจมีผูไมร มู าเลน สราง ความเสยี หาย การสูญหายและรบกวนบคุ คลอ่ืน วิธีการเลน กลองยาว กลองยาว เปน เครื่องดนตรที ่มี ีการสบื ทอดกนั มาแลว หลายชวั่ อายุ คน จึงเปน ดนตรีทมี่ คี รู และมแี บบแผนในการเลน มวี ธิ ปี ฏิบตั ิ ดงั น้ี 1. ผูเลน ตอ งรําลึกถึงครู ผูประสทิ ธ์ปิ ระสาทวชิ ากลองยาว โดยกอ นเลน มกี าร ไหวครู จุดธูปเทียน ดอกไมบชู าครู เงนิ 12 บาท 2. ใชค นเลน แบง เคร่ืองเลนเปน ผูตีกลองยาว และผตู โี หมง , ฉาบเล็ก, ฉาบใหญ, ฉง่ิ และกรบั 3. นั่งลอมวงติดถว งเทียบเสยี งกลอง 4. การเริ่มเลน จะเริม่ จากโหมง โดยตีโหมง เปน จงั หวะ เปน การใหส ญั ญาณขนึ้ เพลง 5. ระหวางข้ึนเพลง กลองยาวจะดําเนินจงั หวะตามเพลงท่เี ลือกเลน 6. เวลาจบ หวั หนา ท่อี ยใู นหมูก ลองจะเรงเตอื น บอกสัญญาณใหร ูว าจะลงกลอง เพอ่ื จบหรอื หยดุ เลน

15 เครอ่ื งดนตรีท่ีใชเลน ผสมวงกลองยาว การเลนผสมวงกลองยาว จะใชเคร่อื งประกอบจงั หวะอื่นๆ ตีกาํ หนดจงั หวะ เพิม่ ความสนุกสนาน ครึกครน้ื เครอื่ งประกอบจังหวะทีใ่ ชโดยท่ัวไป มดี งั น้ี 1. โหมง เปน เคร่ืองตปี ระเภทโลหะ ทําหนาที่กําหนดจังหวะและเปนหลักทาง จงั หวะใหเ ครอื่ งดนตรชี ้ินอืน่ ๆ เลน ตาม 2. กรบั เปนเคร่อื งตปี ระเภทไม เปนเครอ่ื งดนตรที ่ี กาํ หนดจงั หวะ โดยใหเ ลน ลอไปกับโหมง 3. ฉ่งิ เปนเคร่ืองตีประเภทโลหะ เปน เคร่อื งดนตรีท่กี ําหนดจงั หวะ โดยใหเลน ลอไปกบั โหมง 4. ฉาบเลก็ เปนเคร่ืองตีประเภทโลหะ เปน เครอ่ื งดนตรที ี่กําหนดจงั หวะ โดยให เลน ลอ ไปกับโหมง 5. ฉาบใหญ คือเครื่องตปี ระเภทโลหะ เปน เคร่ืองดนตรที กี่ าํ หนดจังหวะ โดยให เลนลอไปกบั โหมง เครอื่ งประกอบจังหวะ โหมง ฉิ่ง ฉาบเลก็ ฉาบใหญ กรับ ที่มา : ดสุ ิต บุญคุม, 2559

16 เครื่องดนตรที ่ใี ชดาํ เนินทาํ นอง เครอ่ื งดนตรีที่นาํ มาบรรเลงรว มกับกลองยาวในการเลนผสมวงนน้ั สามารถใช เคร่อื งตีทเี่ ลน ดาํ เนินทํานองไดหลายชนดิ เชน ระนาด และฆอ ง เปนตน ระนาด เปน เครอ่ื งดนตรปี ระเภท เครือ่ งตที ใี่ ชด าํ เนนิ ทาํ นอง นยิ มนาํ มาใชเ ลน ผสมวงในวงกลองยาว เน่อื งจากเสยี งระนาด สรางความไพเราะทง้ั ทว งทํานองและ จงั หวะ ท่ีมรี ูปแบบท่ีหลากหลาย ทาํ นองเพลงทบี่ รรเลงจะถกู เปลีย่ นตามลีลาและ จงั หวะของเพลง ดังน้ัน เม่อื นาํ มาบรรเลงรว มกับกลองยาว จงึ ชว ยสรา งความเราใจให ผูบรรเลงและผฟู ง เกดิ จนิ ตนาการ มีอารมณส นกุ สนานรนื่ เรงิ ระนาดเอก ระนาดทุม ฆองวงใหญ ฆอ งวงเลก็ กลองยาว ที่มา : ดสุ ติ บุญคมุ , 2559

17 ใบกิจกรรม คําช้แี จง ใหนกั เรียนศกึ ษาเนือ้ หาจากเอกสารประกอบ การเรียน เรือ่ ง ร่นื เรงิ กลองยาวแลวทําแบบฝก กจิ กรรมที่ 1, 2 และ 3 1รูป

18 แบบฝก กจิ กรรมท่ี 1 ชือ่ -สกลุ ...................................................................ชัน้ .................เลขท.่ี ................ คําชี้แจง ใหน ักเรยี นเขยี นช่อื เครอ่ื งดนตรี ใหถูกตอง ............................... ............................... ............................. .............. ................. .............. ................. ................ ............. ............................... ............................... ............................. .............. ................. .............. ................. ............................. ............................... ............................... ............................. .............. ................. .............. ................. ................ ............. ............................................... ...............................................

19 แบบฝกกิจกรรมท่ี 2 ช่ือกลมุ .......................................................................ช้ัน.............................. ช่อื สมาชิกในกลุม ............................................................................................... ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ คําชแี้ จง ใหนกั เรยี นวาดภาพ แสดงองคประกอบของกลองยาว โดยระบชุ ื่อเรียกใหถูกตอง พรอ มตกแตง ภาพใหส วยงาม

20 แบบฝก กิจกรรมที่ 3 ช่ือ-สกลุ ...................................................................ช้ัน.................เลขท.ี่ ................ คําชี้แจง ใหน ักเรยี นใสเ ครอ่ื งหมาย √ และเคร่อื งหมาย x โดยเติมในชองวา ง หนา ขอ คําถามใหสัมพนั ธกัน .............. 1. กลองทกุ ประเภท จัดเปน เครื่องทําจังหวะ .............. 2. กลองยาวของไทย เรยี กวา โอสิ (OZI) .............. 3. ช่ือ “กลองยาว” ถูกเรียกตามรปู ลักษณะของกลอง ที่มีความยาว มากกวากลองอ่นื ๆ โดยท่วั ไป .............. 4. การถว งเสียง คอื การตดิ ขา วสุกผสมขีเ้ ถา ไวสวนตรงกลาง ของหนา กลอง .............. 5. ลําโพงกลองมีลกั ษณะคลายปากแตร อยูดานลา งของตวั กลอง .............. 6. การดูแลทําความสะอาดกลองยาว ตองหมน่ั ทาผวิ ไมดว ยนํา้ มันสน .............. 7. ฉ่ิง,ฉาบ,กรับ,โหมง เปนเครอ่ื งประกอบจังหวะ ทน่ี าํ มาตีกาํ หนด จังหวะ สรา งความสนุกครกึ คร้นื .............. 8. ระนาด คอื เครอ่ื งทําจงั หวะสามารถนาํ มาเลน ผสมวงกลองยาวได .............. 9. กอ นเลน กลองยาวตองไหวครู เพ่ือราํ ลกึ ถึงครผู ูประสทิ ธ์ิประสาทวชิ า ..............10. กลองยาว คือประเภทเคร่ืองตีท่ีทําดวยไม

21 แบบทดสอบหลังเรยี น กลมุ สาระการเรยี นรศู ลิ ปะ รายวชิ า ดนตรี ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี 3 เอกสารประกอบการสอน เลมท่ี 1 เรอ่ื ง รื่นเรงิ กลองยาว 1. ขอ ใด คอื เคร่อื งทําจังหวะ ก. ระนาด ข. ฆอ ง ค. กลอง ง. จระเข 2. เครอ่ื งดนตรีประเภทเคร่ืองตี แบงออกเปน กีช่ นดิ ก. 2 ชนิด ข. 3 ชนดิ ค. 4 ชนดิ ง. 5 ชนดิ 3. เคร่ืองทําจงั หวะในขอ ใด ไมไดขงึ ดวยหนัง ก. ราํ มะนา ข. โทน ค. กลองยาว ง. กรับ 4. การตกี ลองของคนในยคุ แรกๆ นัน้ มขี น้ึ เพือ่ วัตถุประสงคใด ก. บอกอาณัติสญั ญาณ ข. ลาสตั ว ค. สรางรายได ง. ถูกท้งั ก และ ค

22 5. การเลน กลองยาวไดรบั แบบอยา งมาจากประเทศใด ก. พมา ข. ลาว ค. จีน ง. เวยี ดนาม 6. ภาพในขอใดคือกลองยาว ก. ข. ค. ง. 7. การดแู ลรกั ษากลองยาวใหม เี สยี งดงั และคงทน ควรทาํ อยา งไร ก. ใชนา้ํ มันทา ข. เชด็ ดวยผาหมาด ค. นาํ กลองยาวไปตากแดด ง. ถูกทง้ั ข และ ค

23 8. เครอ่ื งดนตรชี นิดใด เพม่ิ ความไพเราะในการดาํ เนนิ ทาํ นองรวมกับ วงกลองยาว ก. โหมง ข. ฉ่งิ ค. ระนาด ง. ฉาบ 9. ควรเลอื กวัสดุในขอใด เปนสวนผสมในการถว งเสยี งกลองตามธรรมชาติ ก. ขเ้ี ถา – ขาวสุก ข. ขาวสุก – แปงเปยก ค. กาวสาํ เรจ็ – แปง เปยก ง. ขีเ้ ถา – กาวสําเรจ็ 10. จากภาพ มีชอื่ เรยี กวาอยางไร ก. กลองสองหนา ข. ตะโพน ค. กลองทัด ง. กลองแขก ตอบถูกแนนอน

24 บรรณานุกรม กระทรวงศึกษาธิการ . (2552). หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พชุมชนสหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย. กระทรวงศกึ ษาธิการ . (2552). ตัวช้ีวดั และสาระการเรยี นรแู กนกลางกลมุ สาระ การเรียนรู ศลิ ปะ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551.กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พช ุมชนสหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย. กฤษณา ศกั ดิ์ศร.ี (2547). จติ วทิ ยาการศึกษา. กรงุ เทพมหานคร : บาํ รุงสาสน. ธีระชัย ปูรณโชติ .(2545). การสรางผลงานทางวิชาการ เพอ่ื พฒั นาการเรียนการสอน . กรงุ เทพมหานคร: โรงพมิ พจุฬาลงกรณม หาวทิ ยาลัย. โรงเรยี นบานกระทมุ ลม (นครราษฎรประสทิ ธิ์). (2553). หลักสูตร กลมุ สาระการเรียนรู ศิลปะ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2553). โรงเรียนบานกระทมุ ลม (นครราษฎรป ระสิทธ)ิ์ สํานักงาน เขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษานครปฐม เขต 2. นครปฐม: สํานกั งาน. สมบุญ วงศคําลือ และคณะ. (2548). หนังสือประกอบการเรยี นรูพน้ื ฐานแนะนําดนตรีไทย กลมุ สาระการเรยี นรูศลิ ปะ สาระดนตรี ชวงชัน้ ท่ี 3. ครุ สุ ภาลาดพราว. กรงุ เทพฯ :โรงพมิ พ สุนนั ทา สนุ ทรประเสริฐ. (2547). การสรางสือ่ การสอนและนวัตกรรมการเรียนรสู ูก ารพฒั นา ผเู รยี น. ราชบุรี : ธรรมรกั ษก ารพิมพจ าํ กดั . สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา. (2551). ตวั ชวี้ ดั และสาระการเรียนรู กลมุ สาระการ เรียนรู ศลิ ปะ ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พช มุ นมุ สหกรณก ารเกษตรแหงประเทศไทยจํากัด. เอกรนิ ทร ส่มี หาศาล และคณะ. (2552). ยุทธวิธีการวัดผลและประเมินผล สูการเพมิ่ คุณภาพ ผูเ รยี นตามนโยบายการขบั เคลอ่ื นการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษท่ี 2. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั พิมพไ ทยรมเกลา จาํ กดั .

25 ภาคผนวก

26 เฉลยกจิ กรรมท่ี 1 แบบฝก กิจกรรมท่ี 1 ชือ่ -สกลุ ...................................................................ชัน้ .................เลขท.่ี ................ คาํ ชี้แจง ใหน ักเรียนเขียนช่อื เครือ่ งดนตรี ใหถ กู ตอ ง ..............ก......ล....อ....ง...แ......ข....ก..................... .............................โ..ท......น......................... ......................ร....ํา...ม....ะ....น....า..................... ............................ฉ...่ิง............................... ............ก....ล......อ....ง...ส....อ....ง....ห....น......า........... ................ร..ะ....น......า...ด....เ..อ....ก..................... ............................... ............................... ........................ก....ร...บั............................... .......ฉ...า..บ..ใ.ห..ญ.............. .............โ.ห..ม...ง ............ ............ก....ล......อ....ง...ย....า....ว.........................

27 เฉลยกิจกรรมท่ี 2 แบบฝก กจิ กรรมท่ี 2 ชื่อกลมุ .......( แลวแตด ุลยพนิ จิ ของครูผูส อน)........... ชน้ั .............................. ช่ือสมาชิกในกลมุ ............................................................................................... ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ คําช้แี จง ใหนกั เรยี นวาดภาพ แสดงองคประกอบของกลองยาว โดยระบุช่ือเรยี กใหถูกตอง พรอมตกแตงภาพใหส วยงาม หนา กลอง ขอบกลอง สายโยงเรง เสยี ง กระพุงกลอง ตวั กลอง ลาํ โพงกลอง

28 เฉลยกิจกรรมท่ี 3 แบบฝกกิจกรรมที่ 3 ชอ่ื -สกุล...................................................................ชน้ั .................เลขท.ี่ ................ คําชแ้ี จง ใหน ักเรยี นใสเ คร่อื งหมาย √ และเคร่ืองหมาย x โดยเติมในชองวาง หนา ขอคาํ ถามใหส ัมพนั ธกัน ...... √... 1. กลองทกุ ประเภท จดั เปน เคร่อื งทาํ จงั หวะ ...... x.. 2. กลองยาวของไทย เรยี กวา โอสิ (OZI) .......√... 3. ช่อื “กลองยาว” ถูกเรยี กตามรูปลักษณะของกลอง ที่มีความยาว มากกวากลองอืน่ ๆ โดยทว่ั ไป .......√.... 4. การถวงเสียง คือการตดิ ขา วสุกผสมข้ีเถา ไวส ว นตรงกลาง ของหนากลอง ........√.... 5. ลาํ โพงกลองมลี กั ษณะคลายปากแตร อยดู านลางของตัวกลอง ....... x... 6. การดูแลทาํ ความสะอาดกลองยาว ตอ งหม่นั ทาผิวไมดวยนา้ํ มนั สน ...... √.... 7. ฉ่ิง,ฉาบ,กรบั ,โหมง เปน เครื่องประกอบจงั หวะ ทน่ี ํามาตีกําหนด จงั หวะ สรา งความสนกุ ครึกคร้ืน ....... x.. 8. ระนาด คอื เคร่อื งทําจังหวะ สามารถนํามาเลน ผสมวงกลองยาวได ........√.... 9. กอนเลนกลองยาวตองไหวค รู เพื่อรําลกึ ถงึ ครผู ปู ระสิทธ์ปิ ระสาทวชิ า ....... x..10. กลองยาว คอื ประเภทเครอื่ งตีท่ที าํ ดว ยไม

29 เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน – หลังเรียน เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน 1. ง 2. ค 3. ข 4. ง 5. ข 6. ก 7. ก 8. ก 9. ง 10. ค เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน 1. ค 2. ข 3. ง 4. ง 5. ก 6. ค 7. ง 8. ค 9. ก 10. ข

30 กระดาษคําตอบ เลม ท่ี 1 เรอ่ื ง ร่นื เรงิ กลองยาว ทดสอบกอนเรยี น ทดสอบหลังเรยี น ขอ คําตอบ คะแนน ขอ คําตอบ คะแนน 11 22 33 44 55 66 77 88 99 10 10 รวมคะแนน รวมคะแนน

31 แบบบนั ทกึ การตรวจแบบฝกกิจกรรม เรอ่ื ง รนื่ เรงิ กลองยาว กิจกรรม ่ีท 1 กิจกรรม ี่ท 2 กิจกรรม ี่ท 3 รวม เฉ ี่ลยรอยละ ผลการประเ ิมน ท่ี ชื่อ - สกุล 10 10 10 30 ผา น ไมผา น เกณฑการประเมนิ นกั เรยี นไดคะแนนเฉล่ยี รอยละ 80 ขน้ึ ไป ลงช่อื ......................................................ผูสอน ( นายดุสติ บญุ คุม ) ตําแหนง ครู วทิ ยฐานะครูชาํ นาญการ

32 เกณฑการใหค ะแนน กิจกรรมท่ี 1 คาํ ช้ีแจง องคป ระกอบ 1 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ท่ีประเมิน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน ใหนกั เรยี น 1. ความถกู ตอ ง เขียนช่อื ตรงกบั เขียนชื่อตรงกบั เขยี นชอ่ื ตรงกบั เขียนชอ่ื ตรงกบั ภาพไดถูกตอ 1-3 ภาพไดถ ูกตอ ง4-5 ภาพไดถูกตอง6-7 ภาพได ถกู ตอ ง พิจารณาภาพ สมบรู ณ ภาพ ภาพ ภาพ ต้ังแต 8-10 ภาพ เครื่องตที ี่ใชทาํ จังหวะ และเขียน ชอื่ เคร่ืองดนตรี ใหต รงกับภาพ 2. ความถกู ตอ งของ เขยี นสะกดคาํ ได เขียนสะกดคําได เขียนสะกดคาํ ได ภาษาในการเขยี น ถกู ตอ ง ต้ังแต 1-4 ถูกตอง ตงั้ แต 5-7 ถกู ตอง ตงั้ แต 8- ชื่อภาพ ขอ ขอ 10 ขอ 3. ความสะอาด ผลงาน ผลงานสวนใหญ ผลงาน โดดเดน สวยงาม เรียบรอยเปน บางสวน เรยี บรอ ย เรียบรอ ย สะอาดและ สะอาดและ สวยงาม สวยงาม

33 กิจกรรมท่ี 2 คาํ ช้แี จง องคป ระกอบ เกณฑก ารใหคะแนน ทปี่ ระเมิน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน ใหน ักเรยี น 1. วาดภาพ วาดภาพ วาดภาพ วาดภาพ วาดภาพ วาดภาพ แสดง และเขยี นระบุ และเขยี นระบุ และเขยี นระบุ และเขยี นระบุ และเขียนระบุ องคประกอบของ ตําแหนง ตาํ แหนง ตําแหนง ตาํ แหนง ตาํ แหนง กลองยาวโดย องคป ระกอบของ องคประกอบ องคประกอบ องคป ระกอบ องคประกอบของ ระบุชื่อเรยี กให กลองยาว ของกลองยาว ของกลองยาว ของกลองยาว กลองยาวได ถกู ตอ ง พรอม ไดบ างสว น ไดค รบถวน ไดถูกตอง ถูกตอ ง ครบถว น ตกแตง ภาพให ครบถวน สมบูรณ สวยงาม 2. ความสอดคลอ ง ระบชุ ื่อ ระบุช่ือ ระบชุ ื่อ ของตาํ แหนง องคประกอบได องคป ระกอบได องคประกอบได องคประกอบกลอง ถกู ตองตรงตาม ถูกตองตรงตาม ถูกตอง ตรงตาม ยาว ตาํ แหนง ไดเปน ตําแหนง ไดเ ปน ตาํ แหนง บางสวน สว นใหญ ครบถว น สมบูรณ ถูกตอ ง 3. ความคดิ ริเริม่ มีความคิดริเริม่ มคี วามคิดรเิ รมิ่ มีความคิดริเร่มิ สรางสรรค สรา งสรรค สรางสรรค สรา งสรรค ในการออกแบบ ในการออกแบบ ในการออกแบบ ในการออกแบบ ช้ินงานได ช้นิ งานได ชน้ิ งานได สวยงาม โดดเดน และ สวยงาม

34 กจิ กรรมที่ 3 คาํ ช้แี จง เกณฑก ารใหคะแนน 0 คะแนน 1 คะแนน ใหนักเรยี นใสเคร่อื งหมาย √ และ เติมเครือ่ งหมายใน เตมิ เครื่องหมายใน ชอ งวา งถูกตอ ง เครือ่ งหมาย x โดยเตมิ ในชองวา งหนา ขอ ชอ งวา งไมถ ูกตอ ง คาํ ถามใหส ัมพนั ธกัน