PDPA-คุณานนต์

E-BOOK Personal Data Protection Act PDPA นายคณุ านนต์ คณุ อดุ ม 083 1สทธ.3

PDPA คืออะไร? PDPA คอื พระราชบญั ญตั ิคมุ้ ครองขอ้ มลู ส่วนบคุ คล พ.ศ.2562 PDPA ยอ่ มาจาก Personal Data Protection Act B.E. 2562 (2019) เป็ น กฎหมายว่าดว้ ยการใหส้ ทิ ธิก์ บั เจา้ ของขอ้ มลู ส่วนบคุ คล สรา้ งมาตรฐานการรกั ษา ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลใหป้ ลอดภยั และนาไปใชใ้ หถ้ กู วตั ถปุ ระสงคต์ ามคายนิ ยอมท่ี เจา้ ของขอ้ มลู ส่วนบคุ คลอนญุ าต โดยกฎหมาย PDPA Thailand (พ.ร.บ.คมุ้ ครอง ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล) ไดป้ ระกาศไวใ้ นราชกจิ จานเุ บกษาเมอ่ื วนั ท่ี 27 พฤษภาคม 2562 และปัจจบุ ันไดถ้ กู เลอื่ นใหม้ ีผลบงั คับใชใ้ นวันท่ี 1 มถิ นุ ายน 2565

ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล คืออะไร? ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล คอื ขอ้ มลู เกยี่ วกบั บคุ คลที่สามารถระบตุ วั บคุ คลนนั้ ได้ ทงั้ ทางตรงหรอื ทางออ้ ม แต่จะไม่นบั รวมขอ้ มลู ของผทู้ ี่เสียชีวิตไปแลว้ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล (Personal Data) ไดแ้ ก่ ชื่อ-นามสกลุ หรือชื่อเล่น / เลข ประจาตวั ประชาชน, เลขหนงั สือเดนิ ทาง, เลขบตั รประกนั สงั คม, เลข ใบอนญุ าตขบั ขี่, เลขประจาตวั ผเู้ สียภาษี, เลขบญั ชีธนาคาร, เลขบตั รเครดิต (การเก็บเป็ นภาพสาเนาบตั รประชาชนหรือสาเนาบตั รอื่นๆท่ีมขี อ้ มลู สว่ น บคุ คลท่ีกลา่ วมายอ่ มสามารถใชร้ ะบตุ วั บคุ คลไดโ้ ดยตวั มนั เอง จึงถือเป็ น ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล) / ท่ีอย,ู่ อีเมล,์ เลขโทรศพั ท์ / ขอ้ มลู อปุ กรณห์ รอื เครอื่ งมอื เชน่ IP address, MAC address, Cookie ID / ขอ้ มลู ระบทุ รพั ยส์ นิ ของบคุ คล เช่น ทะเบียนรถยนต,์ โฉนดที่ดิน / ขอ้ มลู ท่ีสามารถเชื่อมโยงไปยงั ขอ้ มลู ขา้ งตน้ ได้ เช่น วนั เกดิ และสถานท่ีเกดิ , เช้ือชาติ,สญั ชาติ, นา้ หนกั , ส่วนสงู , ขอ้ มลู ตาแหน่งท่ีอยู่ (location), ขอ้ มลู การแพทย,์ ขอ้ มลู การศึกษา, ขอ้ มลู ทางการเงิน, ขอ้ มลู การจา้ งงาน / ขอ้ มลู หมายเลขอา้ งอิงที่เก็บไวใ้ น ไมโครฟิ ลม์ แมไ้ ม่สามารถระบไุ ปถึงตวั บคุ คลได้ แต่หากใชร้ ว่ มกบั ระบบดชั นี ขอ้ มลู อีกระบบหนึ่งกจ็ ะสามารถระบไุ ปถึงตวั บคุ คลได้ / ขอ้ มลู การ ประเมินผลการทางานหรอื ความเห็นของนายจา้ งตอ่ การทางานของลกู จา้ ง / ขอ้ มลู บนั ทึกต่าง ๆ ท่ีใชต้ ิดตามตรวจสอบกิจกรรมตา่ ง ๆ ของบคุ คล เชน่ log file / ขอ้ มลู ที่สามารถใชใ้ นการคน้ หาขอ้ มลู สว่ นบคุ คลอื่นในอินเทอรเ์ น็ต

ใครบา้ งท่ีมีสว่ นเก่ียวขอ้ ง กบั ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล? เราสามารถแบง่ ผทู้ ่ีมสี ่วนเก่ยี วขอ้ งกบั ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล ในกฎหมาย PDPA ได้ 3 ประเภท 1. เจา้ ของขอ้ มลู สว่ นบคุ คล (Data Subject) คือ บคุ คลที่ขอ้ มลู สามารถระบไุ ปถึงได้ 2. ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล (Data) คือ บคุ คล หรือนิติบคุ คลซึ่งมีอานาจหนา้ ท่ีตดั สินใจ เก่ยี วกบั การเกบ็ รวบรวม ใช้ หรอื เปิ ดเผยขอ้ มลู สว่ นบคุ คล 3. ผปู้ ระมวลผลขอ้ มลู สว่ นบคุ คล (Data Processor) คือ บคุ คลหรือนิติบคุ คลซึ่งดาเนินการเกี่ยวกบั การเกบ็ รวบรวม ใช้ หรอื เปิ ดเผยขอ้ มลู สว่ นบคุ คล ตามคาสง่ั หรือ ในนามของผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล ทงั้ น้ีบคุ คลหรือนิติ บคุ คลซ่ึงดาเนินการดงั กล่าวไมเ่ ป็ นผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วน บคุ คล

แลว้ PDPA ใหเ้ จา้ ของขอ้ มลู สว่ นบคุ คล อะไรบา้ ง? เพื่อใหง้ า่ ยต่อความเขา้ ใจในสทิ ธิของเจา้ ของขอ้ มลู (Data Subject) เรามาทาความ รจู้ กั กบั คาวา่ ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล (Data Controller) เพ่ิมเติมอีกสกั หนอ่ ย ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล (Data Controller) คืออะไร ? ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล หมายถึงบคุ คลหรือนิติบคุ คล ที่มสี ว่ นในการเก็บรวบรวมขอ้ มลู สว่ นบคุ คล, ใช้ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล หรอื เปิ ดเผยขอ้ มลู สว่ นบคุ คล และหากดทู ่ีความหมายอยา่ ง ละเอียดแลว้ นนั่ หมายความว่าเพียงแค่เรามกี ารเก็บขอ้ มลู สว่ นบคุ คลของผอู้ ่ืนไว้ กถ็ ือวา่ เราเป็ นผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล ท่ีจะตอ้ งปฏบิ ตั ิตามกฎหมาย PDPA ไป ดว้ ยเหมือนกนั

ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล จะสามารถรวบรวม ใช้ หรอื เปิ ดเผย ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล ก็ต่อเมื่อ? บคุ คลธรรมดา หรือนิติบคุ คล (บริษทั หา้ งรา้ น มลู นิธิ สมาคม หน่วยงาน องคก์ ร รา้ นคา้ หรอื อ่ืนใดก็ตาม) หากมีการเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู สว่ นบคุ คลไว้ หรือมีการนา ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลไปใช้ หรอื นาไปเปิ ดเผยไม่วา่ จะวตั ถปุ ระสงคใ์ ดกต็ าม จาเป็ นตอ้ ง ไดร้ บั คายนิ ยอม (Consent) จากเจา้ ของขอ้ มลู ดว้ ย เวน้ แตจ่ ะเป็ นไปตามขอ้ ยกเวน้ ท่ี พ.ร.บ.กาหนดไว้ โดยมขี อ้ ยกเวน้ ดงั ต่อไปน้ี – จดั ทาเอกสารประวตั ิศาสตร์ หรอื จดหมายเหตเุ พื่อประโยชนส์ าธารณะ ท่ี เก่ยี วขอ้ งกบั การศึกษาวิจยั หรือการจดั ทาสถิติ – เพื่อป้ องกนั หรือระงบั อนั ตรายต่อชวี ิต รา่ งกาย หรือสขุ ภาพของบคุ คล – จาเป็ นเพ่ือปฏิบตั ิตามสญั ญากบั เจา้ ของขอ้ มลู เชน่ การซ้ือขายของ ออนไลน์ ตอ้ งใชช้ ่ือ ท่ีอยู่ เบอรโ์ ทรศพั ท์ อีเมล – จาเป็ นเพ่ือประโยชนส์ าธารณะ และการปฏิบตั ิหนา้ ที่ในการใชอ้ านาจรฐั – จาเป็ นเพื่อประโยชนโ์ ดยชอบดว้ ยกฎหมายของผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล หรอื ของบคุ คลอื่น – เป็ นการปฏิบตั ิตามกฎหมายของผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล เชน่ ส่งขอ้ มลู พนกั งานใหก้ รมสรรพากรเร่ืองภาษี เป็ นตน้

– เพ่ือป้ องกนั หรอื ระงบั อนั ตรายต่อชีวิต รา่ งกาย หรือสขุ ภาพของบคุ คล – การดาเนินกิจกรรมท่ีชอบดว้ ยกฎหมายท่ีมีการคมุ้ ครองที่เหมาะสมของ มลู นิธิ สมาคม องคก์ รไม่แสวงหากาไร เชน่ เรื่องศาสนาหรือความคดิ เห็นทางการ เมือง ซึง่ จาเป็ นตอ้ งเปิ ดเผยใหท้ ราบก่อนเขา้ องคก์ รนน้ั ๆ เป็ นตน้ – เป็ นขอ้ มลู ท่ีเปิ ดเผยตอ่ สาธารณะดว้ ยความยินยอมโดยชดั แจง้ ของเจา้ ของ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล เช่น บคุ คลสาธารณะท่ีมีขอ้ มลู ท่ีเปิ ดเผยต่อสาธารณะอยแู่ ลว้ ใน ความยินยอมของเจา้ ของขอ้ มลู – เป็ นการจาเป็ นเพื่อการกอ่ ตงั้ สทิ ธิเรยี กรอ้ งตามกฎหมาย การปฏิบตั ิตาม หรือการใชส้ ทิ ธิเรียกรอ้ งตามกฎหมาย หรือการยกข้ึนตอ่ สสู้ ิทธิเรียกรอ้ งตาม กฎหมาย เช่น เกบ็ ลายน้ิวมือของผทู้ ่ีบกุ รกุ เพ่ือนาไปใชใ้ นชน้ั ศาล เป็ นตน้ – เป็ นการจาเป็ นในการปฏบิ ตั ิตามกฎหมายเพื่อใหบ้ รรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ เก่ียวกบั เวชศาสตรป์ ้ องกนั หรอื อาชวี เวชศาสตร์ เชน่ การเกบ็ ขอ้ มลู สขุ ภาพของ พนกั งานซงึ่ เป็ นขอ้ มลู ส่วนบคุ คลที่มีความละเอียดอ่อน (Sensitive Personal Data) องคก์ รมกั ใชข้ อ้ น้ีในการอา้ งสิทธิท่ีจาเป็ นตอ้ งเก็บขอ้ มลู น้ีไว้ เป็ นตน้ / ประโยชน์ ดา้ นสาธารณะสขุ , การคมุ้ ครองแรงงาน, การประกนั สงั คม, หลกั ประกนั สขุ ภาพ แหง่ ชาติ / การศึกษาวิจยั ทางวิทยาศาสตร,์ ประวตั ิศาสตร,์ สถิติ, หรือประโยชน์ สาธารณะอื่น / ประโยชนส์ าธารณะที่สาคญั

การสง่ หรอื โอนขอ้ มลู สว่ น บคุ คลไปยงั ต่างประเทศก็สาคญั ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล จะสง่ หรือโอนขอ้ มลู สว่ นบคุ คลไปยงั ต่างประเทศ ตอ้ ง ตรวจสอบวา่ ประเทศปลายทางหรือองคก์ ารระหวา่ งประเทศท่ีรบั ขอ้ มลู ส่วนบคุ คล นนั้ มีมาตรฐานการคมุ้ ครองขอ้ มลู ส่วนบคุ คลท่ีเพียงพอหรือไม่ ยกเวน้ วา่ จะ เป็ นไปเพื่อเป็ นไปตามกฎหมาย, ไดร้ บั ความยินยอมจากเจา้ ของขอ้ มลู สว่ นบคุ คล, จาเป็ นเพ่ือปฏบิ ตั ิตามสญั ญา, ป้ องกนั อนั ตรายที่จะเกิดต่อเจา้ ของขอ้ มลู ท่ีไม่ สามารถใหย้ ินยอมในขณะนน้ั ได้ หรอื เพื่อการดาเนินภารกิจเพ่ือประโยชน์ สาธารณะที่สาคญั เมื่อ PDPA บงั คบั ใชแ้ ลว้ แต่ไมไ่ ด้ ปฏบิ ตั ิตาม จะมีบทลงโทษอะไรบา้ ง ? ถา้ ไมป่ ฏิบตั ิตาม PDPA บทลงโทษของผทู้ ี่ไม่ปฏบิ ตั ิตาม พ.ร.บ.คมุ้ ครองขอ้ มลู ส่วนบคุ คล (PDPA) มถี ึง 3 ประเภท ไดแ้ ก่ โทษทางแพ่ง โทษทางอาญา โทษทางปกครอง

สรปุ ใจความสาคญั ของ PDPA จะเห็นไดว้ ่า PDPA หรือ พ.ร.บ.คมุ้ ครองขอ้ มลู ส่วนบคุ คล มีหวั ใจสาคญั ก็ เพ่ือตอ้ งการรกั ษาสทิ ธิที่พึงมีแกเ่ จา้ ของขอ้ มลู ว่าขอ้ มลู สว่ นตวั ของเราจะ ปลอดภยั นาไปใชอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งเหมาะสมตามความตอ้ งการและยินยอมของ เจา้ ของขอ้ มลู อยา่ งแทจ้ รงิ อยา่ งไรกต็ ามผเู้ ป็ นเจา้ ของขอ้ มลู ก็ควรพิจารณาอยา่ ง รอบคอบเช่นกนั วา่ การใหข้ อ้ มลู ส่วนบคุ คลในแต่ละครง้ั เป็ นไปเพ่ือวตั ถปุ ระสงค์ อะไร? ขอ้ มลู ท่ีใหไ้ ปมีเพียงพอกบั วตั ถปุ ระสงคน์ น้ั แลว้ หรอื ยงั ? หากมองวา่ มกี าร ใหข้ อ้ มลู ส่วนบคุ คลนน้ั ไม่เกยี่ วขอ้ งกบั วตั ถปุ ระสงคข์ องการขอขอ้ มลู เรากส็ ามารถ ปฏเิ สธการใหข้ อ้ มลู นนั้ ได้ เพ่ือเป็ นการป้ องกนั การนาขอ้ มลู ไปใชใ้ นทางที่ผิดหรอื หาผลประโยชนจ์ ากขอ้ มลู ส่วนบคุ คลของเราก็เป็ นได้ สาหรบั ในส่วนผเู้ กบ็ ขอ้ มลู นน้ั นบั ว่าไดร้ บั ผลกระทบโดยตรงเป็ นอยา่ งมากกบั PDPA ที่จะตอ้ งปฏบิ ตั ิตาม ผคู้ วบคมุ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลจึงตอ้ งมกี ารกาหนดนโยบาย ความปลอดภยั ของขอ้ มลู สว่ นบคุ คลภายในองคก์ รและใหค้ วามรแู้ กบ่ คุ คลากรใน องคก์ ร, รขู้ อบเขตการเกบ็ รวบรวม การใช้ การเผยแพรข่ อ้ มลู ส่วนบคุ คล, มีระบบ การจดั เก็บขอ้ มลู สว่ นบคุ คลท่ีปลอดภยั , มีการจากดั การเขา้ ถึงขอ้ มลู สว่ นบคุ คล, มกี ารบนั ทึกกิจกรรมการใชข้ อ้ มลู สว่ นบคุ คล สิ่งเหล่าน้ีลว้ นจาเป็ นอยา่ งยิ่งท่ีผู้ ควบคมุ ขอ้ มลู จะตอ้ งปฏบิ ตั ิตามเพ่ือใหส้ อดคลอ้ งกบั PDPA ต่อไป มาถึงตรงน้ี ผอู้ า่ นกพ็ อจะทราบแลว้ วา่ PDPA คืออะไร และเกย่ี วขอ้ งกบั เราอยา่ งไร

รปู ทนายสรา้ งภาพจาก AI



แหลง่ ที่มา https://shorturl.asia/qzORn