การปลูกทุเรียน

ทเุ รยี น ลกั ษณะทวั่ ไป ทเุ รยี น เปน ไมผ ลยนื ตน ขนาดใหญ เจรญิ เตบิ โตและใหผ ลผลติ ไดด ใี นเขตทมี่ สี ภาพ พันธุสงเสริม อากาศรอ นชน้ื อณุ หภมู ทิ เี่ หมาะสมประมาณ 10-46 องศาเซลเซยี ล ปรมิ าณนา้ํ ฝนไม นอยกวา 2,000 มิลลิเมตรตอป การกระจายตัวของฝนดี ความชื้นสัมพัทธของ อากาศสงู ประมาณ 75-85 % ดนิ มคี า ความเปน กรดเปน ดา ง (pH) ประมาณ 5.5-6.5 1. พันธุชะนี ลักษณะเดน เนื้อละเอียดเหนียว สีสวย มีสีเหลืองเขม การสุกของเน้ือในผล เดยี วกนั สมาํ่ เสมอ ทนทานตอ โรครากเนา โคนเนา พอสมควร ลกั ษณะดอ ย ออกดอกตดิ ผลไมด ี มกั พบอาการแกน เตา เผา ไสซ มึ งอมแลว เนอื้ แฉะ กลนิ่ ฉนุ คณุ ภาพเนอื้ ไมเ หมาะสาํ หรบั แปรรปู 2. พันธุหมอนทอง ลักษณะเดน เนื้อหนา เมล็ดลีบ กลิ่นไมแรง ติดผลดี ผลสุกเก็บไดนานกวาพันธุ อื่น (งอมแลวเนื้อไมแฉะ) ไมคอยพบอาการแกน เตาเผาหรือไสซึม คุณภาพเน้ือ เหมาะสาํ หรบั การแปรรปู ทงั้ แชแ ขง็ กวน ทอดกรอบ ลกั ษณะดอ ย ไมท นทานตอ รากเนา โคนเนา เนอ้ื หยาบ สเี นอ้ื เหลอื งออ น (ไมเ ขม ) มกั พบการสกุ ไมส มาํ่ เสมอ อาจสกุ ทงั้ ผล สกุ บางพู หรอื สกุ บางสว นในพเู ดยี วกนั โดย วนั ทนา บวั ทรพั ย กลมุ สง เสรมิ การผลติ ไมผ ล สว นสง เสรมิ การผลติ ไมผ ล ไมย นื ตน และยางพารา โทร. 02-9406117

การปลูก 3. พนั ธกุ า นยาว ลักษณะเดน เนื้อละเอียดเหนียว สีเน้ือสม่ําเสมอ งอมแลวเน้ือไมแฉะ ติดผลดี การเตรยี มดิน พบอาการแกนเลก็ นอ ย ตดิ ผลงา ย ผลมขี นาดปานกลางถงึ ใหญ วิธีการปลูก ลกั ษณะดอ ย เปลอื กหนา เนอ้ื ไมค อ ยหนา เมลด็ มขี นาดใหญแ ละมจี าํ นวนมาก เปน ไสซ มึ งา ย มอี าการเตา เผาปานกลาง ไมท นทานตอ โรครากเนา โคนเนา ถา ไว ระยะปลูก ผลมากคุณภาพผลจะไมดีและกิ่งจะแหงตายภายหลัง อายุการใหผลหลังปลูก ชา ผลสกุ เกบ็ ไดน าน กน ผลแตกงา ย 4. พันธุกระดุม ลักษณะเดน ออกดอกเร็ว ผลแกเร็วจึงขายไดราคาดีและไมมีปญหาไสซึม อายุ การใหผ ลหลงั ปลกู เรว็ ตดิ ผลดี ผลดก ลกั ษณะดอ ย ไมท นทานตอ โรครากเนา โคนเนา ผลมขี นาดเลก็ เนอ้ื บาง ถา ออก ลาไปตรงกับพนั ธอุ ืน่ จะมปี ญหาเรอื่ งตลาด ปรับพ้ืนที่กอนท่ีจะกําหนดผังปลูก และติดตั้งระบบนํ้า โดยปรับพื้นท่ีใหราบไมให มีแองท่ีน้ําทวมขังได และถาเปนไปไดควรปรับเปนเนินลูกฟูกเพ่ือปลูกทุเรียนบน สนั เนนิ ทําไดท้ังการขุดหลุมปลูกซ่ึงเหมาะกับพื้นที่คอนขางแลงและยังไมมีการวางระบบ น้ําไวกอนปลูก วิธีนี้ดินในหลุมจะชวยเก็บความชื้นไดดีข้ึน แตถามีฝนตกชุก น้ําขัง รากเนาและตนตายไดงาย สวนการปลูกโดยไมตองขุดหลุม (ปลูกแบบนั่งแทนหรือ ยกโคก) เหมาะกับพ้ืนที่ฝนตกชุก วิธีนี้การระบายนํ้าดี นํ้าไมขังโคนตน แตตองวาง ระบบน้ํากอนปลูก ซ่ึงตนทุเรียนจะเจริญเติบโตเร็วกวาการขุดหลุม ทั้งนี้ จุดเนนท่ี สําคัญ คือ ควรใชตนกลาขนาดเล็กที่มีระบบรากดี ไมขดงอ แตถาจะปลูกดวย ตนกลาขนาดใหญควรตัดแตงรากที่ขดงอทั้งที่กนถุงและดานขางออก รวมท้ังควร พรางแสงใหก บั ตน ทป่ี ลกู ใหมด ว ยตาขา ยพรางแสง หรอื ทางมะพรา ว หรอื ปลกู ไมใ ห รม เงา เชน กลว ย 8-10 X 8-10 เมตร ปลกู ทเุ รยี นไดป ระมาณ 16 – 25 ตน /ไร

การดูแลรักษาในระยะกอนใหผล การใหน้ํา ใหน า้ํ อยา งสมํ่าเสมอเพอื่ การเจริญเติบโตทีด่ แี ละตอเน่ือง การตดั แตง กง่ิ เรมิ่ ตดั แตง กง่ิ หลงั จากปลกู แลว ประมาณ 1 – 1.5 ป เพอื่ ใหต น ทเุ รยี นมโี ครงสรา งและ ทรงพมุ ทดี่ ี ไวล าํ ตน เดย่ี ว และไวก งิ่ ประธานกง่ิ แรกสงู จากพนื้ ดนิ ประมาณ 1 เมตร ไว ก่ิงใหเรียงเปนระเบียบ เหมาะแกการไวผลและไมบดบังแสงแดดซึ่งกันและกัน ควบคมุ ความสงู ของลาํ ตน ไวท ปี่ ระมาณ 7 เมตร การใสป ยุ O ปแรกหลังปลูก ควรใสปุยและทําโคน 4 ครั้ง (การทําโคน หมายถึง การกําจัด วัชพืชใตทรงพุม ถากดินรอบนอกทรงพุมมาพูนกลบใตทรงพุมในลักษณะ ลาดเอียงจากตนพันธุออกไปโดยรอบ หลีกเลี่ยงการถากดินบริเวณโคนตน เพราะระบบรากทุเรียนท่ีอยูคอนขางตื้นใกลผิวดินจะไดรับอันตราย ชะงักการ เจริญเติบโต หรือทําใหโรครากเนาโคนเนาเขาทําลายไดงายขึ้น ) โดยควรใสปุย และทาํ โคนครง้ั ท่ี 1 หลงั จากปลกู แลว ประมาณ 1 เดอื น หลงั จากนน้ั ตอ เนอ่ื งจนถงึ สิ้นป น้ัน ควรใสปุยและทําโคน เดือนเวนเดือน โดยในแตละครั้ง ควรใสปุยใน ปรมิ าณ ดงั น้ี ครง้ั ที่ 1 - 3 ใสป ยุ คอก 5 กโิ ลกรมั ตอ ตน ครง้ั ท่ี 4 ใสป ยุ คอก 5 กโิ ลกรมั ตอ ตน รว มกบั ปยุ เคมสี ตู ร 15-15-15 หรอื 16-16-16 ประมาณ 150 - 200 กรมั ตอ ตน O ปตอๆไป (ระยะท่ีตนทุเรียนยังไมใหผลผลิต) ควรใสปุยและทําโคนอยางนอย ปล ะ 2 ครง้ั ในชว งตน ฤดฝู นและหลงั ฤดฝู น โดยควรใสป ยุ ในปรมิ าณ ดงั น้ี ปยุ คอก อัตราเปนบุงกี้ตอตนตอป เทากับสองเทาของขนาดเสนผาศูนยกลาง ทรงพุม (เมตร) แบงใส 2 คร้ังตอป ยกตัวอยาง เชน ตนทุเรียนมีเสน ผาศูนยกลางทรงพุม 3 เมตร ควรใสปุยคอกปละ 6 บุงก้ี หรือ 13.5 กโิ ลกรมั แบง ใส 2 ครง้ั (2.25 กโิ ลกรมั = 1 บงุ ก้ี ) ปยุ เคมี สตู ร 15-15-15 หรอื 16-16-16 อตั ราเปน กโิ ลกรมั ตอ ตน ตอ ป เทา กบั ขนาด เสน ผา ศนู ยก ลางทรงพมุ (เมตร) แบง ใส 2 - 4 ครง้ั ตอ ป ยกตวั อยา งเชน ตนทุเรียนมีเสนผาศูนยกลาง ทรงพุม 3 เมตร ควรใสปุยเคมีปละ 3 กโิ ลกรมั แบง ใส 2 - 4 ครงั้ ตอ ป การปอ งกนั กาํ จดั ศัตรูท่ีสําคัญของทุเรียนในระยะตนเล็กซ่ึงมีการเจริญเติบโตทางก่ิงกานสาขา ไดแก ศตั รพู ชื โรครากเนาโคนเนา โรคราใบติด โรคราสีชมพู เพลี้ยไกแจ และปญหาสําคัญ คือ วัชพืช ควรใชหลายๆวิธีประกอบกัน ทั้งการใชแรงงานถอน ถาก ตัดดวยเครื่องมือ หรือใชสารเคมี โดยตองระมัดระวังอยาใหระบบรากกระทบกระเทือนและระวังไมให ละอองสารเคมกี าํ จดั วชั พชื สมั ผสั กบั ตน ทเุ รยี น

การดูแลในระยะใหผลแลว การใหน้ํา ใหน้ําสม่ําเสมอชวงเจริญเติบโตทางใบ และงดน้ําชวงปลายฝนเพื่อเตรียมการ ออกดอก เม่ือทุเรียนออกดอกแลวใหควบคุมปริมาณน้ํา โดยคอยๆเพิ่มปริมาณน้ํา ข้ึนเรื่อยๆเพ่ือใหดอกทุเรียนมีพัฒนาการที่ดี จนเมื่อดอกทุเรียนพัฒนาถึงระยะ หวั กาํ ไล (กอ นดอกบาน 1 สปั ดาห) ใหล ดปรมิ าณนาํ้ โดยใหเ พยี ง 1 ใน 3 ของปกติ เพ่ือชวยใหมีการติดผลดีขึ้น และใหน้ําในปริมาณน้ีไปจนดอกบานและติดผลได 1 สัปดาห จากนั้นจึงคอยๆเพ่ิมปริมาณนํ้าขึ้นเร่ือยๆและตองใหนํ้าอยางเพียงพอ และสมาํ่ เสมอ ตลอดชว งพฒั นาการของผล การใสป ยุ ควรใสปุยและวัสดุปรับปรุงดินตามผลการตรวจวิเคราะหดิน หรืออาจใสปุยตาม แนวทางดงั น้ี 1. ใสป ยุ เพอื่ เพม่ิ ความสมบรู ณต น หลงั เกบ็ เกย่ี ว O ปยุ อนิ ทรยี  20-50 กโิ ลกรมั /ตน O ปยุ เคมี สตู ร 15-15-15 หรอื 16-16-16 อตั ราเปน กโิ ลกรมั ตอ ตน เทา กบั 1 ใน 3 ของเสน ผา ศนู ยก ลางทรงพมุ 2. ใสป ยุ เพอื่ สงเสรมิ พัฒนาการของผล O เมอ่ื ผลมอี ายุ 7 สปั ดาห ใสป ยุ เคมสี ตู ร 12-12-17-2 หรอื 13-13-21 อตั ราเปน กโิ ลกรมั ตอ ตน เทา กบั 1 ใน 3 ของเสน ผา ศนู ยก ลางทรงพมุ 3. ใสป ยุ เพอ่ื เพม่ิ คณุ ภาพเนอ้ื O เมอื่ ผลมอี ายุ 10-11 สปั ดาห ใสป ยุ เคมสี ตู ร 0-0-50 อตั รา 1-2 กโิ ลกรมั ตอ ตน การปฏิบัติอื่นๆ 1. การตัดแตงดอก หลังจากออกดอก 5 สัปดาห ควรตัดแตงชอดอกบนกิ่งขนาด เล็ก (เสนผาศูนยกลางก่ิงนอยกวา 2 เซนติเมตร) หรือดอกที่อยูปลายก่ิงทิ้งให เหลือเฉพาะดอกรุนเดียวกันในก่ิงเดียวกัน ใหมีจํานวนชอดอกประมาณ 3 – 6 ชอ่ ดอกตอ่ ความยาวกง่ิ 1 เมตร แตล่ ะชอ่ ดอกหา่ งกนั ประมาณ 30 เซนตเิ มตร 2. การตดั แตง ผล O ครง้ั ท่ี 1 เมอ่ื ผลอายุ 4-5 สปั ดาหห ลงั ดอกบาน ตดั แตง ผลทม่ี ขี นาดเลก็ รปู ทรง บดิ เบย้ี ว และไมอ ยใู นตาํ แหนง ทต่ี อ งการออก เหลอื ผลไวป ระมาณ 2-3 เทา ของจาํ นวนผลทตี่ อ งการไวจ รงิ O ครง้ั ท่ี 2 เมอื่ ผลอายุ 6 สปั ดาหห ลงั ดอกบาน ระยะนผ้ี ลทป่ี กตจิ ะมกี ารขยาย ตัวดานยาว สีผิวเขียวสดใส หนามมีขนาดปกติเรียวเล็ก ถาตรวจพบผลที่มี พฒั นาการผดิ ปกติ มขี นาดเลก็ หนามแดง หรอื มโี รคแมลงเขา ทาํ ลาย ใหต ดั ทงิ้

ศตั รพู ชื และ O คร้ังที่ 3 เม่ือผลอายุ 8-9 สัปดาห ระยะนี้ผลท่ีปกติจะเร่ิมขยายตัวดานกวาง การปอ งกนั กาํ จดั อยา งรวดเรว็ สผี วิ และหนามเขยี วสดใส หนามมขี นาดปกติ ถา ตรวจพบผลทม่ี ี พัฒนาการผิดปกติ ทรงบิดเบี้ยว ขนาดเล็ก หรือมีโรคแมลงเขาทําลายใหตัด ทงิ้ O ครง้ั ที่ 4 เมอ่ื ผลมอี ายุ 10-12 สปั ดาห ระยะนผ้ี ลทเุ รยี นขนึ้ พเู ปน ทเ่ี รยี บรอ ยแลว ตัดแตงผลเปนคร้ังสุดทาย เหลือผลไวเทาจํานวนที่ตองการจริง (ประเมิน จาํ นวน 1 ผล ตอ ใบทเุ รยี น ทสี่ มบรู ณป ระมาณ 330 ใบ) 3. การปองกันและการกําจัดใบออน ในชวงวิกฤตระหวางการพัฒนาของผล เพื่อ ปองกันผลออนรวง หรือ ทรงผลบิดเบี้ยว หรือ เน้ือดอยคุณภาพ (แกน เตาเผา) โดย O การชะลอการแตกใบออน ดวยการพนสารชะลอการเจริญเติบโต เชน สารมี พคิ วอทคลอไรด ความเขม ขน 37.5 พพี เี อม็ ใหท ว่ั ตน O การปลดิ ใบออ น ดว ยการพน ปยุ โพแทสเซยี มไนเตรท (13-0-46) อตั รา 100-300 กรมั /นาํ้ 20 ลติ ร แตกใบออ น O การลดความเสียหายท่ีเปนผลจากการแตกใบออน ดวยการพนปุยสูตร ทางดว น (คารโ บไฮเดรตสาํ เรจ็ รปู อตั รา 20 ซซี ี + ปยุ เกลด็ 15-30-15 ทมี่ ธี าตุ รองและธาตปุ รมิ าณนอ ย อตั รา 60 กรมั + กรดฮว มคิ อตั รา 20 ซซี ี ผสมรวม ในนาํ้ 20 ลติ ร) รว มกบั สาร มพี คิ วอทคลอไรด ความเขม ขน 37.5 พพี เี อม็ ให ทวั่ ตน เนน การปอ งกนั กาํ จดั โดยวธิ ผี สมผสาน 1. โรคจากเช้ือราไฟทอฟธอรา O โรคเขาทําลายใบ ใหพนสารเมตาแลกซิล หรืออีฟอไซทอลูมิน่ัม หรือกรด ฟอสฟอรสั ใหท วั่ ทงั้ ภายในและนอกทรงพมุ O โรคท่ีระบบราก ใชสารเมตาแลกซิลราดใตทรงพุมใหทั่ว พรอมกับกระตุนการ เจริญของราก O โรคท่ีลําตนและกิ่ง ถาอาการเล็กนอย ใหขูดผิวเปลือกสวนที่เปนโรคออก นําไปเผาทําลาย แลวทาดวยปูนแดง หรือ สารเมตาแลกซิล ถาพบอาการ รุนแรง ใชกรดฟอสฟอรัส ฉีดเขาลําตน หรือกิ่งในบริเวณตรงขาม หรือสวนท่ี เปน เนอื้ ไมด ใี กลบ รเิ วณทเ่ี ปน โรค 2. โรคใบติด พบอาการเล็กนอยใหตัดเผาทําลาย ถาอาการรุนแรงใหพนดวยสาร คารเ บนดาซมิ 3. เพล้ียไกแจ เมื่อพบยอดทุเรียนถูกทําลายมากกวา 30 %ของยอดหรือพบไข บนยอดมากกวา 20 % ใหพ น ดว ยสารแลมปด า ไซฮาโลทรนิ หรอื คารบ ารลิ หรอื ไซเปอรเ มทรนิ /โฟซาโลน ทกุ 7-10 วนั จนใบแก

การเกบ็ เกย่ี ว 4. ไรแดง พน สาร โพรพาไกต สลบั กบั สารเอกซไี ทอะซอกซ 5. หนอนเจาะผล พนดวยสารสะเดา หรือสารแลมปดาไซฮาโลทริน หรือ คารโบซัลแฟน หรือไซเพอรเมทริน/โฟซาโลน แตตองหยุดใชสารเคมีกอน เกบ็ เกยี่ ว 15 วนั 6. หนอนเจาะเมล็ดทุเรียน พนดวยสารไซเพอรเมทริน/โฟซาโลน หรือสาร ไดอะซนิ อน แตต อ งหยดุ ใชส ารเคมกี อ นเกบ็ เกยี่ ว 15 วนั 7. เพลย้ี แปง ตดั แตง ผลออ นทพี่ บเพลยี้ แปง เผาทาํ ลาย โรยสารคารบ ารลิ รอบโคน ตนปองกันการแพรระบาดของมดดํา ในกรณีที่พบเพล้ียแปงหลังตัดแตงผลคร้ัง สุดทาย ควรพนดวยสารมาลาไธออน รวมกับปโตรเลียมออยล หรือใชสาร คลอไพรฟิ อส พน เปน จดุ เฉพาะกลมุ ผลทสี่ าํ รวจพบการทาํ ลาย และตอ งหยดุ ใช สารเคมกี อ นเกบ็ เกย่ี ว 15 วนั 8. โรคผลเนา ตัดและเผาทําลายเม่ือพบผลที่เปนโรค แลวพนดวยสารอีฟอไซท อะลูมินั่ม หรือกรดฟอสฟอรัส ใหทั่วตนและหยุดพนสารเคมีกอนเก็บเก่ียว อยา งนอ ย 30 วนั 1. ดชั นกี ารเกบ็ เกยี่ วทเุ รยี น สงั เกตลกั ษณะหลายอยา งประกอบกนั ดงั นี้ O นับอายุผล ต้ังแตวันดอกบานจนถึงวันเก็บเก่ียว พันธุกระดุมทอง ไมนอย กวา 80 วนั พนั ธชุ ะนี ไมน อ ยกวา 100 วนั พนั ธหุ มอนทองไมน อ ยกวา 110 วัน O ประเมินจากลักษณะภายนอก เชน กานผลแข็ง สากมือ หนามหาง ปลาย หนามแหง สนี าํ้ ตาลไหม รอยแยกบนสนั พขู ยายหา งเหน็ ไดช ดั เจนขนึ้ O ประเมินองคประกอบภายใน โดยสุมผลในแตละรุนมาตรวจสอบ ลักษณะ ภายในคอื สเี นอื้ เหลอื ง กลนิ่ หอม เมลด็ สนี า้ํ ตาล รสชาตหิ วาน และมนั 2. วิธีการเก็บเกี่ยว ใช 2 คน โดยคนหนึ่งปนขึ้นไปบนตนใชมีดที่คมและสะอาด ตัดกานผลสวนที่อยูเหนือปากปลิง แลวปลอยผลลงมาใหคนที่รออยูใตตน ใชกระสอบปานตวัดรับผล เม่ือเก็บเก่ียวลงมาแลวใหวางผลลงในภาชนะท่ี เตรียมไว หามวางผลทุเรียนบนพื้นดินในสวนโดยตรงและใหเคลื่อนยายผล ทุเรียนดวยความระมัดระวังอยาใหหนามทุเรียนท่ิมแทงกันเปนบาดแผล เพ่ือ ปอ งกนั การเกดิ โรคผลเนา หลงั เกบ็ เกยี่ ว