ชุดกิจกรรมเรื่องการเคลื่อนที่แนวตรง

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ วิชาวิทยาศาสตรก์ ายภาพ 2 เรือ่ ง การเคล่ือนที่ในแนวตรง ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 โดย นางสาวรตั ภมู ิ แจทอง ตำแหนง่ ครู คศ.3 โรงเรียนท่าตมู ประชาเสรมิ วิทย์ อำเภอทา่ ตูม จงั หวัดสุรนิ ทร์ สำนกั งานเขตพื้นทก่ี ารศึกษามธั ยมศกึ ษาเขต 33 ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

คำนำ ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ วิชาฟิสิกส์ เรื่อง แรงและการเคล่ือนท่ี ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง จัดทำขึ้นเพื่อให้นักเรียน ได้อา่ นประกอบการเรยี น วิชาฟิสกิ ส์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ เพอ่ื สง่ เสริมการเรียนการสอนและวิธกี ารเรียนรู้ให้เป็นไป ตามหลักการ จุดมุ่งหมายของหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนชุมพลวิทยาสรรค์ เนื้อหา เก่ียวข้องกับระยะทาง การกระจัด อัตราเร็ว และความเร็ว นักเรียนสามารถศึกษาค้นคว้า ด้วยตนเองให้บรรลุตาม ตัวช้ีวัดของหลักสูตรแกนกลางขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 เพื่อ สรา้ งสรรค์ส่ือการเรยี นรู้ทอ่ี ำนวยความสะดวกให้แก่คณะครูผู้สอนวิชาฟิสิกส์ กลมุ่ สาระการ เรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 4 ได้ใช้ประกอบกิจกรรมการเรยี นรูต้ ามปกติ และยัง เปน็ แนวทางในการสร้างส่ือการเรยี นร้แู กค่ รูผมู้ ีความสนใจในลำดบั ตอ่ ไป ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างย่ิงว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดน้ีจะเป็นประโยชน์ต่อการ พัฒนาการเรียนรู้ของนักเรียนและให้ครูสามารถใช้พัฒนาการเรียนการสอนใหเ้ กิดคุณภาพ ได้ อย่างไรก็ตามหากมีข้อบกพร่องหรือข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำมีความยินดี และ ขอขอบพระคุณอย่างย่ิงหากจะได้รบั คำแนะนำทีค่ วรจะปรับปรุงแกไ้ ขจากทา่ นผู้ใช้ ขอกราบ ขอบพระคุณทุกท่านท่ีมีส่วนสนับสนุน ให้คำปรึกษา แนะนำจนทำให้ชุดการเรียนการสอน สำเร็จสมบูรณไ์ ปด้วยดี นางสาวรัตภูมิ แจทอง ก ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

สารบญั คำนำ หน้า สารบัญ สารบัญภาพ ก ข คำแนะนำในการใช้ชดุ กิจกรรมสำหรับครู ค คำแนะนำในการใช้ชุดกิจกรรมสำหรับนักเรียน 1 2 แผนภมู ิการใช้ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ 3 สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ ตัวช้ีวดั และจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 4 ปกในชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ ที่ 1 การเคลอ่ื นที่แนวตรง 5 6 แบบทดสอบก่อนเรียน 9 กระดาษคำตอบแบบทดสอบก่อนและหลงั เรียน 10 11 คำชแ้ี จงชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ ท่ี 1 การเคลอื่ นที่แนวตรง 23 ใบความรู้ที่ 1.1 25 ใบกิจกรรมท่ี 1 28 33 แบบบันทกึ กจิ กรรมท่ี 1 34 ใบความรทู้ ี่ 1.2 36 37 ใบงานที่ 1.1 39 กระดาษคำตอบใบงานท่ี 1.1 42 ใบงานที่ 1.2 43 กระดาษคำตอบใบงานที่ 1.2 แบบทดสอบหลังเรียน บรรณานกุ รม ภาคผนวก ข ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

สารบัญภาพ ภาพ หนา้ 1.1 การเคลอื่ นท่ีของรถยนต์ 11 1.2 แผนผังการเดินทาง 12 1.3 การกระจดั 12 1.4 แสดงส่วนประกอบของเคร่ืองเคาะสัญญาณเวลา 23 คชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

คำแนะนำในการใช้ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ สำหรับครู ครผู สู้ อนควรดำเนินการดงั นี้ ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ วิชาฟิสิกส์ เรอื่ ง แรงและการเคลือ่ นที่ ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดที่ 1 การ เคลือ่ นทีแ่ นวตรง เปน็ ส่อื ประกอบการจดั การเรียนการสอนทีเ่ น้นการทดลองและศึกษาค้นควา้ ดว้ ยตนเอง เปน็ สำคญั ทำให้นักเรียนไดม้ ีส่วนรว่ มในกจิ กรรมและฝึกฝนการใช้ทกั ษะต่าง ๆ นับตงั้ แต่ คณิตศาสตร์ ภาษาศาสตร์ สุนทรยี ศาสตร์ ภมู ิศาสตร์ วทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยีต่าง ๆ ในขณะเดยี วกนั ทำให้เกดิ ความตระหนกั ถงึ ความรับผดิ ชอบท่ีมีตอ่ สงั คมด้วย ครูผู้สอนต้องปฏิบัติกิจกรรมการจัดกระบวนการเรียนรู้ ตามขั้นตอนเน้นการปฏิบัติจริง และ เพ่ิมพูนทักษะด้วยกระบวนการกลุ่ม มุ่งปลูกฝังเจตคติท่ีดีต่อการทำงานตามขั้นตอนโดยดำเนินการ ดงั นี้ 1. ครคู วรเตรียมชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ให้นกั เรียนคนละ 1 ชุด 2. ให้นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน เพือ่ ประเมนิ ความรูเ้ ดิมของนักเรยี น 3. แจ้งจดุ ประสงคก์ ารเรยี นร้ใู หน้ ักเรียนทราบ 4. แจกชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ให้นกั เรยี นศกึ ษาและแนะนำวธิ ีใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เพือ่ นักเรยี นจะไดป้ ฏิบตั ิได้อย่างถกู ต้อง 5. ดำเนนิ การตามกิจกรรมการเรยี นรู้ทก่ี ำหนดไว้ในแผนการจดั การเรยี นรู้ 6. หากมีนักเรียนเรียนไม่ทัน ควรให้คำแนะนำหรืออาจมอบหมายงานหรือเอกสารให้ศึกษา เพม่ิ เติมในเวลาวา่ ง 7. หลังจากนักเรยี นศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามขั้นตอนท่ีระบุไว้ในคำช้ีแจงทุกชุดกิจกรรม การเรียนรู้ เสรจ็ เรียบร้อยแล้วครูและนักเรียนควรช่วยกันสรุปคะแนนจากการทำกิจกรรมลงแบบบันทึก คะแนนให้ครบถว้ นทุกชุด 8. บนั ทึกคะแนนนกั เรยี นทุกคนเพ่ือประเมินพฒั นาการและความก้าวหนา้ ของการเรียนโดยใชช้ ุด กิจกรรมการเรยี นรู้ หากมนี ักเรยี นไมผ่ ่านเกณฑ์ ครูควรให้นักเรียนรับชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดท่ีไม่ผ่าน เกณฑ์ ไปศึกษาเองนอกเวลาเรยี น 9. การจดั ชั้นเรียนให้จัดนักเรียนนัง่ เปน็ กลมุ่ เพอื่ ฝึกทักษะการทำงานกลมุ่ 10. ทำแบบทดสอบหลังเรียน ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง 1 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

คำแนะนำในการใช้ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ สำหรับนกั เรยี น 1. อ่านคำชแี้ จงและคำแนะนำสำหรับนักเรียนใหเ้ ขา้ ใจก่อนลงมอื ศกึ ษา 2. นกั เรยี นรับแบบบนั ทึกกิจกรรมประจำชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ คนละ 1 ชดุ 3. ทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น จำนวน 10 ข้อ โดยใช้เวลา 10 นาที 4. นักเรยี นศกึ ษาชุดกจิ กรรมการเรยี นร้ตู ามขัน้ ตอนทร่ี ะบุไว้ในบตั รคำชแี้ จง 5. ทำแบบทดสอบหลังเรียน จำนวน 10 ข้อ โดยใช้เวลา 10 นาที เพ่ือดูความก้าวหน้าในการ เรยี นของนกั เรียนหลังจากทำกิจกรรม 6. บอกคะแนนที่ทำได้จากกิจกรรม/แบบทดสอบให้เลขากลุ่มบันทึกลงในแบบบันทึกผลการ ประเมนิ ดา้ นความรู้จากการทำกิจกรรมเพอื่ สรุปคะแนน 7. หลังจากทำกิจกรรมเสร็จเรยี บร้อยแล้ว ให้นักเรียนเก็บวัสดุอุปกรณ์ประกอบชุดกิจกรรมการ เรยี นรใู้ สซ่ องใหเ้ รยี บรอ้ ย 8. ในการทำกิจกรรมขอให้นักเรียนทำด้วยความต้ังใจ ให้ความร่วมมือ และมีความซ่ือสัตย์ต่อ ตนเองให้มากท่สี ุด โดยไม่ดเู ฉลยก่อนทำกจิ กรรมและแบบทดสอบ 9. หากนักเรียนเรียนไม่ทันหรือเรียนยังไม่เข้าใจ ให้รับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ไปศึกษา เพิ่มเติม นอกเวลาเรียน เพื่อให้เข้าใจมากยงิ่ ขนึ้ เพอ่ื นๆ เข้าใจแลว้ ใช่ไหมครับ... เราเริม่ ทำตามข้ันตอนของชุด กจิ กรรมกันเถอะ ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

2 แผนภมู ิการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์เรื่องแรงและการเคลือ่ นท่ี คำแนะนำการใช้ชดุ กิจกรรม ทดสอบก่อนเรียน 10 ขอ้ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ทำแบบฝกึ หัด ซ่อมเสรมิ ทำแบบทดสอบหลงั เรียน ไม่ผา่ นเกณฑ์ 10 ขอ้ ได้คะแนนรอ้ ยละ 80 ขนึ้ ไป ผ่านเกณฑ์ ศกึ ษาเล่มตอ่ ไป ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง 3 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

สาระ มาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วดั และจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ ท่ีเกีย่ วข้องกบั ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เร่อื ง แรงและการเคลื่อนที่ ชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ 4 ชุดที่ 1 การเคลื่อนที่แนวตรง สาระท่ี 4 แรงและการเคลือ่ นท่ี มาตรฐาน ว 4.2 เขา้ ใจลักษณะการเคล่ือนท่ีแบบตา่ ง ๆ ของวตั ถใุ นธรรมชาติ มี กระบวนการสบื เสาะหาความรแู้ ละจิตวทิ ยาศาสตร์ สือ่ สารสิง่ ท่ีเรียนรแู้ ละนำความรู้ไปใช้ ประโยชน์ ตวั ชี้วัด อธบิ ายและทดลองความสมั พนั ธ์ระหว่างการกระจัด เวลา ความเร็ว ความเร่งของการ เคลื่อนทใ่ี นแนวตรง สาระสำคัญ การเคลอื่ นที่แนวตรงท้ังในแนวระดบั และแนวตงั้ เป็นการเคลอื่ นท่ภี ายใตแ้ รงโน้มถ่วง ของโลก ปรมิ าณต่าง ๆ ทเี่ ก่ียวขอ้ งกับการเคลื่อนท่ที ี่ต้องศึกษาได้แก่ ระยะทางการกระจัด อัตราเร็ว อัตราเร็วขณะหนึ่ง ความเร็วขณะหน่ึง และ ความเร่งเฉล่ียโดยการทำกิจกรรม เพ่ือหาอัตราเร็วเฉล่ียโดยใช้เคร่ืองเคาะสัญญาณเวลารวมทั้งการนำไปอธิบายการเคล่ือนท่ี ต่าง ๆ และการนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวนั จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1. อธบิ ายความหมายของระยะทาง การกระจัด อตั ราเรว็ และความเร็วได้ 2. คำนวณหาปริมาณต่าง ๆ ของการเคล่อื นทแี่ นวตรงอยา่ งง่ายเมือ่ กำหนดสถานการณ์ ให้ 3. ใชเ้ คร่อื งเคาะสญั ญาณเวลา เพือ่ วเิ คราะหล์ ักษณะของการเคลื่อนท่ขี องแถบกระดาษได้ 4. ทำการทดลองเพ่อื วดั อตั ราเรว็ เฉลยี่ และอัตราเร็วขณะใด ๆ 5. มคี ุณลกั ษณะที่ดีคือ ซ่อื สัตย์สุจรติ มวี นิ ยั ใฝเ่ รียนรู้ มุ่งมน่ั ในการทำงาน ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง 4 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรื่อง แรงและการเคลือ่ นที่ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 4 ชุดที่ 1 การเคลื่อนทีแ่ นวตรง ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง 5 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

แบบทดสอบก่อนเรยี น เรื่องการเคลอ่ื นที่แนวตรง คำชีแ้ จง แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชดุ ท่ี 1 เรื่อง การเคลอ่ื นที่แนวตรงนี้ เปน็ แบบปรนัย 4 ตวั เลอื ก ก, ข, ค, ง จำนวน 10 ข้อ ๆ ละ 1 คะแนนโดยใช้เวลา 10 นาที ให้นักเรยี น ทำ เครอ่ื งหมายกากบาท ( X ) ตัวเลอื กทีถ่ ูกต้องทสี่ ุดเพียงข้อเดยี ว 1. การกระจดั หมายถึงข้อใด ? ก. ระยะทางต่อเวลา ข. ความเร็วตอ่ เวลา ค. ระยะทางทัง้ หมดท่ีวัตถเุ คล่อื นที่ได้ ง. ระยะทางจากจดุ เรมิ่ ตน้ ไปยังจุดสดุ ทา้ ย 2. ขอ้ แตกตา่ งของระยะทางกับการกระจดั คือ ข้อใด ก. ระยะทาง และการกระจดั เป็นปริมาณสเกลาร์ ข. ระยะทาง และการกระจัดเปน็ ปรมิ าณเวกเตอร์ ค. ระยะทางเปน็ ปรมิ าณสเกลาร์ การกระจดั เป็นปรมิ าณเวกเตอร์ ง. ระยะทางเปน็ ปรมิ าณเวกเตอร์ การกระจัดเปน็ ปริมาณสเกลาร์ 3. ข้อใด คอื ปริมาณสเกลาร์ ? ก. การกระจดั ข. อัตราเร็ว ค. ความเรว็ ง. นำ้ หนกั 4. ชายคนหนงึ่ เดนิ ทางจากบ้านไปทางทิศตะวันออก 500 เมตร แลว้ เลี้ยวไปตามถนน ซ่งึ มุง่ หนา้ ไปทางทิศเหนืออีก 500 เมตร ก็ถงึ ท่ีทำงานของเขา ระยะทางทัง้ หมดทเ่ี ขาเคลอื่ นทไี่ ดเ้ ปน็ เท่าใด ? ก. 0 เมตร ข. 500 เมตร ค. 1000 เมตร ง. 500 2 เมตร ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

6 5. จากโจทยข์ อ้ 4 การกระจัดของชายคนนี้จากบ้านไปยังที่ทำงานมีคา่ เท่าใด? ก. 0 เมตร ข. 500 เมตร ค. 1000 เมตร ง. 500 2 6. จากรูปการเคลือ่ นท่ีของวตั ถุใชเ้ วลาทงั้ หมด 8 วินาที ระยะทางท่ีเคลือ่ นที่ทง้ั หมดเป็นเท่าไร? v(m/s) ก. 225 เมตร 400 ข. 1500 เมตร ค. 1800 เมตร 200 ง. 1950 เมตร ABC 8 024 6 7. วตั ถุช้ินหนึง่ เคล่ือนทใี่ ตก้ ราฟความสัมพtนั (sธ)ร์ ะหว่างความเร็วและเวลา ดงั รปู v 26 24 10 02 t 4 6 ความเร็วเฉลีย่ ใน 2 วินาทีแรกมคี า่ เทา่ ใด ? ก. 12 เมตร / วินาที ข. 25 เมตร / วนิ าที ค. 18 เมตร / วนิ าที ง. 20 เมตร / วินาที ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

7 8. สมชายเดินรอบสนามเป็นรปู สีเ่ หล่ียมผืนผ้ายาว 10 เมตร กวา้ ง 5 เมตร โดยใชเ้ วลา ทงั้ สิ้น 30 วนิ าที สมชายเดนิ ด้วยอตั ราเร็ว และความเรว็ เทา่ ไร ก. อัตราเรว็ 2 m/s ความเร็ว 1 m/s ข. อัตราเร็ว 1 m/s ความเร็ว 2 m/s ค. อัตราเร็ว 1 m/s ความเรว็ 0 m/s ง. อัตราเรว็ 0 m/s ความเรว็ 1 m/s 9. เมอื่ ลากแถบกระดาษผ่านเครอ่ื งเคาะสัญญาณเวลาชนิดเคาะ 50 คร้ังตอ่ วินาที ปรากฏ จุดบนแถบกระดาษดงั รูป จงหาอัตราเรว็ เฉล่ียระหวา่ ง A ถงึ B AB 12 ซม. ก. 1.5 เมตร/วนิ าที ข. 2.5 เมตร/วินาที ค. 3.5 เมตร/วินาที ง. 4.5 เมตร/วินาที 10. เม่อื ลากแถบกระดาษผ่านเครื่องเคาะสัญญาณเวลาชนิดเคาะ 50 ครัง้ ตอ่ วนิ าที ปรากฏจุดบนแถบกระดาษดงั รูป จงหาอตั ราเร็วเฉลย่ี ที่จุด B AB C D E m 25 12 20 ก. 145 เมตร/วนิ าที ข. 155 เมตร/วินาที ค. 165 เมตร/วนิ าที ง. 175 เมตร/วินาที ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

กระดาษคำตอบแบบทดสอบก่อนและหลังเรียน 8 ชอ่ื -สกุล ................................................................................. ชั้น ม. …………. เลขท.่ี ........... ชดุ ที่ 1 เร่อื งการเคลือ่ นที่แนวตรง กระดาษคำตอบ แบบทดสอบก่อนเรยี น กระดาษคำตอบ แบบทดสอบหลังเรียน ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 สรุปคะแนนสอบก่อนเรยี น สรุปคะแนนสอบหลงั เรยี น 10 10 “ ความพยายามอย่ทู ไ่ี หน ความสาเร็จอย่ทู ่นี น่ั ” ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

9 คำชีแ้ จง ชุดกิจกรรมการเรียนร้เู รอื่ งแรงและการเคลื่อนท่ี ชุดท่ี 1 การเคลือ่ นทแ่ี นวตรง คำชี้แจง คำชแ้ี จง ให้นักเรียนแต่ละกลมุ่ ปฏิบตั ิตามขัน้ ตอนต่อไปน้ี 1. ศึกษาใบความรู้ ท่ี 1 เรื่อง การเคลอ่ื นทแี่ นวตรง 2. ทำกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 1 3. ทำใบงานที่ 1.1 4. ทำใบงานท่ี 1.2 5. ตรวจผลงาน 6. บันทึกคะแนนลงในแบบบันทึก ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ใบความรู้ ที่ 1.1 10 เรือ่ ง การเคลอื่ นทข่ี องวตั ถุแนวตรง การเคลื่อนทแ่ี นวตรง 1. ความหมายของการเคลือ่ นที่ 1.1 การเคลื่อนที่ (Motion) หมายถึง ขบวนการอยา่ งหนึง่ ท่ีทำให้มกี ารเปล่ยี นแปลงตำแหน่งอยา่ ง ตอ่ เน่อื งตามเวลาที่ผ่านไป โดยมที ิศทางและระยะทาง 1.2 การเคลือ่ นทใี่ นแนวเสน้ ตรง (Rectilinear motion) หมายถงึ การเคล่ือนท่ขี องวัตถทุ ี่เป็นแนว เสน้ ตรงซ่งึ ความสมั พนั ธร์ ะหว่างความเรว็ เวลา ความเร่ง และระยะทางทว่ี ัตถุเคลอื่ นที่ไปได้ (นันทพงษ์ ลายทอง และคณะ, 2549 : ไมป่ รากฏเลขหนา้ ) 2. ระยะทางและการกระจัด ความหมายของระยะทางและการกระจัด 2.1 ระยะทาง(Distance) คือ ความยาวตามเส้นทางท่ีวตั ถุเคลอ่ื นท่ีไปไดท้ ้ังหมดเปน็ ปรมิ าณสเกลาร์ คือ มีแต่ขนาดอย่างเดยี วมีหนว่ ยเป็นเมตร โดยทั่วไปเราใชส้ ัญลกั ษณ์ s รปู แผนทถ่ี นน ก ระยะทางทร่ี ถเคลอ่ื นที่ ระยะหา่ งจากจดุ เร่มิ ตน้ ข ภาพที่ 1.1 การเคลือ่ นทีข่ องรถยนต์ ทีม่ า : http://www.school.net.th จากภาพท่ี 1.1 รถยนตแ์ ลน่ จากจุด ก ไปตามลกู ศร จนถงึ จุด ข ระยะทางท่ีรถยนต์เคล่ือนทจ่ี าก จดุ เร่ิมตน้ คือจุด ก จนถึงจุด ข คอื ระยะทาง ซ่ึงเป็นความยาวเสน้ ทางที่รถยนต์เคลื่อนทไี่ ปได้ท้งั หมดเป็น ปริมาณสเกลาร์ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

2.2 การกระจดั (Displacement) คอื เส้นตรงที่ลากจากจุดเรมิ่ ต้นถงึ จดุ สุดท้ายของการเคล่ือนทเี่ ป็น11 ปรมิ าณเวกเตอร์ คือ ต้องคำนงึ ถึงทศิ ทางดว้ ย มีหน่วยเป็นเมตรโดยท่วั ไปเขียนแบบเวกเตอร์เป็น s หรือ d) (นนั ทพงษ์ ลายทองและคณะ, 2549 : ไม่ปรากฏเลขหนา้ ) 32 + 42 = 5 เมตร ง 2 เมตร ค ก 3 เมตร 6 เมตร ข ภาพท่ี 1.2 แผนผังการเดนิ ทาง ที่มา : http://www.school.net.th จากภาพที่ 1.2 ชายคนหน่งึ ว่ิงจาก ก ไป ข แล้วจาก ค ไป ง ชายคนน้จี ะได้ระยะทาง= 6+3+2=11 เมตร ชายคนนีจ้ ะได้การกระจดั เท่ากับ 5 เมตร การกระจัด ระยะทาง ระยะทาง ภาพที่ 1.3 การกระจัด ทม่ี า : http://www.school.net.th สรปุ ระยะห่างตามแนวเส้นตรงระหวา่ งจุดเร่มิ ตน้ ถึงจดุ สดุ ทา้ ย เปน็ ปรมิ าณเวกเตอร์ มีขนาดเทา่ กบั ระยะห่างและทิศทางจากจดุ เรม่ิ ตน้ ถึงจุดสุดท้าย ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

12 ขอ้ เปรียบเทยี บระหว่างระยะทางกับการกระจดั 1. ระยะทางเป็นปริมาณสเกลาร์ การกระจัดเปน็ ปริมาณเวกเตอร์ 2. ขนาดของระยะทางจะมากกวา่ การกระจดั เสมอ ถ้าวัตถนุ ้นั ไมไ่ ด้เคลอ่ื นที่ในแนวเส้นตรงตลอด เชน่ วัตถหุ นึ่งเคลอ่ื นทจ่ี าก A ไปทางทิศตะวันออก ถึง B เป็นระยะทาง 12 เมตร แล้วเคล่อื นทต่ี อ่ ไปทางทิศ เหนอื ถงึ C เป็นระยะ 5 เมตร A C 5 เมตร 12 เมตร B ระยะทาง = AB + BC = 12 + 5 = 17 เมตร แตก่ ารกระจดั = AC = (12)2 + (5)2 = 144 + 25 = 13 เมตร 3. ขนาดของระยะทางกบั การกระจัดมโี อกาสเท่ากันได้ ถ้าวัตถุน้นั เคลอื่ นทโี่ ดยไม่มีการเปลย่ี นทศิ ทาง A ระยะทางกับการกระจดั เทา่ กนั B 3. อัตราเร็วและความเรว็ ความหมายของอตั ราเร็วและความเร็ว 3.1 อตั ราเรว็ คือ ระยะทางท่วี ัตถเุ คลอื่ นทใ่ี นหนงึ่ หนว่ ยเวลาเป็นปรมิ าณสเกลาร์ ไมค่ ำนงึ ถึงทิศทาง มหี นว่ ยเป็นเมตร/วนิ าที S = ระยะทาง (m) t = เวลา (s) อัตราเร็ว = ระยะทาง , ν = S เวลา t เมอื่ V = อัตราเร็ว หน่วย เปน็ m/s S = ระยะทาง หน่วย m (เมตร) t = เวลา หน่วย s (วนิ าท)ี ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

13 แตถ่ ้า เป็นระยะทางท้ังหมดใน 1 หน่วยเวลา เรยี กวา่ อัตราเร็วเฉลี่ย อตั ราเร็วขณะหนึ่ง คอื อตั ราเรว็ ในช่วงเวลาสั้น ๆ หรอื อัตราเรว็ ท่ปี รากฏขณะน้ัน อตั ราเรว็ คงท่ี หมายถึง วัตถุท่เี คลื่อนทีม่ ีอัตราเรว็ สม่ำเสมอตลอดการเคลื่อนท่ไี ม่ว่าจะวัดอตั ราเรว็ ณ ตำแหนง่ ใดจะมคี า่ เท่ากนั ตลอดการเคลื่อนท่ี หรอื บอกได้วา่ อัตราเรว็ ขณะใด ๆ มีค่าเทา่ กับอตั ราเรว็ เฉล่ยี 1. การหาอัตราเรว็ S t 1.1 เมือ่ กำหนดระยะทางและเวลาในการเคลื่อนที่คำนวณอัตราเร็วโดยการใช้สตู ร ν = 1.2 เมอ่ื กำหนดข้อมูลเปน็ กราฟ ระหว่างการกระจัดกับเวลา (s-t) คำนวณหาอัตราเร็วได้จาก ความชนั ของกราฟ โดย อตั ราเรว็ = ความชัน (slope) s(m) s2 s1 t(s) t1 t2 อัตราเร็วคงท่ีกราฟจะเป็นกราฟเสน้ ตรง 2. การคำนวณอัตราเร็วขณะใดขณะหนึง่ คำนวณหาได้จาก ความชันของเส้นสัมผัส ณ ตำแหน่งทห่ี าอัตราเร็ว s(m) Y B XC A t (s) จากกราฟ อตั ราเรว็ ท่ีจุด C = slope ของเส้นตรง XY ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

อตั ราเร็วเฉล่ยี ระหว่าง AB = slope ของเสน้ ตรง AB หมายเหตุ เป็นกราฟเส้นตรง อตั ราเร็วขณะใดขณะหนึง่ เทา่ กับอัตราเรว็ เฉลี่ย 14 3.2 ความเร็ว (velocity) คือ ระยะการเปล่ียนแปลงการกระจัดหรือระยะการเปล่ียนตำแหน่ง ทีเ่ กิดขน้ึ ในหนงึ่ หนว่ ยเวลา เป็นปรมิ าณเวกเตอร์ มหี น่วยเป็นเมตร/วนิ าที (m/s) V = Δd หรือ v S Δt =t ถ้ากำหนดข้อมูลเป็นกราฟ ระหว่างการกระจัดกับเวลา (s-t) คำนวณหาความเร็วได้จาก ความชนั ของกราฟ ความเร็วคงที่ กราฟจะเปน็ เสน้ ตรง s(m) s2 s1 t(s) t1 t2 vความเร็ว s=2 ค- วs1ามชัน = t2 - t1 ความเรว็ ขณะหนงึ่ คอื ความเรว็vที่ปร=ากฏStขณะนนั้ หรือความเร็วช่วงเวลาสน้ั ๆ จากสตู ร ถ้า t เข้าใกลศ้ นู ย์ ความเรว็ ขณะน้นั เราเรยี กว่าความเร็วขณะใดขณะหนง่ึ ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ถา้ ข้อมูลเปน็ กราฟ หาไดจ้ าก slope ของเส้นสัมผสั 15 s(m) Y ออ๋ !...เป็นแบบน้นี ้ี B เอง XC A t (s) จากกราฟ ความเร็วทจี่ ดุ C เท่ากบั ความชันของเส้นตรง XY ความเรว็ เฉลยี่ เทา่ กับความชนั ของเสน้ ตรง AB ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

16 ข้อสงั เกต 1. การเคลอ่ื นที่แนวเสน้ ตรงโดยไม่ย้อนกลบั การกระจัดกับระยะทางเทา่ กนั A 10 m B การกระจัดและระยะทางเท่ากนั คอื 10 เมตร s(m) 10 0 24 t (s) หาอัตราเรว็ และความเร็วได้ ดังนี้ ดังน้ัน อัตราเร็ว = ระยะทาง ความเรว็ = การกระจัด เวลา เวลา = = 10 = 10 2 2 = 5 m/s 5 m/s หาก ระยะทางมคี า่ เทา่ กับการกระจัด ก็ จะทำให้ อัตราเรว็ มีค่าเทา่ กับความเร็ว ด้วย ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

17 2. วัตถุเคลื่อนท่ีย้อนกลบั เชน่ วัตถุเคลือ่ นท่จี าก A ไป B แลว้ ย้อนมาที่ C การกระจดั และ ระยะทาง มคี ่าไม่เท่ากนั s(m) 10 m B A ยอ้ นกลบั 10 B การกระจดั C 5 m 5C A 24 t (s) ระยะทาง = AB+BC = 10+5 m การกระจัด = AC = 5 m ทิศไปทางขวา ดังนน้ั อตั ราเร็ว = ระยะทาง ความเร็ว = การกระจัด เวลา เวลา = 15 = 5 2 2 = 7.5 m/s = 2.5 m/s ออ๋ !...เป็นแบบน้นี เ้ี อง มาดตู ัวอยา่ ง การคำนวณในหน้าถดั ไปดีกว่า ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

18 ตัวอย่างการคำนวณ เพอ่ื นๆ ...ต้องเปลยี่ นหน่วยของเวลาให้ อย่ใู นหน่วย วินาที ก่อนแทนค่านะคะ ตวั อย่างท่ี 1 จงหาอตั ราเร็วของการเคลื่อนที่จากจุด A ไปจุด B ซง่ึ มรี ะยะทาง 600 เมตร เวลาในการเดนิ ทาง 1 นาที = s วิธีทำ จากสตู ร ν t แทนค่า ν = 600 m 60 s ตอบ ν = 10 m/s ตัวอยา่ งที่ 2 วัตถหุ นง่ึ เคลื่อนท่ีในแนวเส้นตรงสามารถเขยี นกราฟ การกระจัด (s) กับเวลา (t) ได้ดังกราฟ s(m) 0m จงหา 1. อัตราเร็วเฉลยี่ ชว่ งวินาทที ี่ 10 2. อัตราเรว็ เฉลี่ยช่วงวนิ าทีที่ 10-30 30 3. อตั ราเร็วเฉล่ยี ทงั้ หมด 20 10 ข้อ 1 หาอัตราเรว็ เฉล่ียช่วงวินาทีท่ี 10 0 10 20 30 40 t (s) คิดวิเคราะห์ : กราฟระหวา่ งการกระจัด- ว้าว....ง่ายนดิ เดยี ว เวลา อัตราเรว็ หาได้จากความชัน (slope) จากกราฟ การกระจัด-เวลา อตั ราเร็วหาได้ จาก ความชัน ดงั น้ันอัตราเร็วในช่วง 10 วินาที จึงหาได้จากความชัน ช่วง 10 วนิ าที เห็นไหม...ถ้าต้งั ใจเรียน ทกุ คนกท็ าได้ อัตราเรว็ = ความชนั (20 -0) = (10 -0) =2 ตอบ = 2 m/s ...........................(1) ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

19 ข้อ 2 หาอตั ราเรว็ ในช่วงเวลา 10วินาที ถึง 30 วนิ าที คิดวิเคราะห์ : หาไดจ้ ากความชนั ชว่ งเวลา 10 วนิ าที ถึง 30 วินาที อัตราเรว็ = ความชนั (0 - 20) = (30 - 10) = -1 ตอบ อตั ราเร็วมีค่า -1 m/s ...........................(2) อัตราเร็วมีเครื่องหมาย - แสดงวา่ อัตราเร็วมี ทิศทางตรงกันข้ามกับการเคลือ่ นที่ ข้อ 3 อัตราเรว็ เฉลีย่ ท้ังหมด คิดวิเคราะห์ : หาได้จากอัตราเร็วในชว่ งเวลา 15 วนิ าที S ν = t ν = (20 + 20) 30 ν = 1.3 m/s ตอบ อตั ราเรว็ เฉลยี่ 1.3 m/s ............(3) ถา้ เขา้ ใจแลว้ ดตู วั อยา่ งขอ้ ตอ่ ไปไดเ้ ลยนะครบั ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

20 ตวั อย่างท่ี 3 การเคลื่อนทีข่ องวัตถุแนวเส้นตรงในชว่ งเวลา 10 วินาที สามารถแสดงเปน็ กราฟระหว่าง อตั ราเร็ว-เวลา ได้ดงั รปู V(m/s) จงหา 30 1. ระยะทางในการเคลอื่ นที่ทง้ั หมด 20 2. อัตราเร็วเฉลี่ย 10 0 2 4 6 8 10 t (s ) (1) ระยะทางในการเคล่ือนทีท่ ้งั หมด คิดวิเคราะห์ ซ่ึงจากกราฟระหว่าง v-t ระยะทางในการเคล่ือนท่คี ือ พนื้ ที่ใต้กราฟ V(m/s) S30 1 S2 20 6SS3 0 2 4 8 10 ตอบ ระยะทางการเคลื่อนท่ี ทัง้ หมด 150 เมตร t (s) 3ระยะทางในการเคล่อื นที่หาได้จากพน้ื ทใ่ี ตก้ ราฟ ระยะทาง = พืน้ ที่ใตก้ ราฟ = S1+ S2+ S3 1 1 1 =  2  30  4  +  2  2  (20 + 30  +  2  20  4        = 60 m+50 m+ 40 m = 150 m ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

21 2. หาอตั ราเรว็ เฉล่ยี คดิ วิเคราะห์ อัตราเรว็ เฉลย่ี คือระยะทางทั้งหมดหารด้วยเวลา จากคำตอบขอ้ 1 เราทราบแล้ววา่ ระยะทางในการการเคลื่อนทท่ี งั้ หมดเป็น 150 เมตร และจากโจทยท์ ่ี บอก คา่ เวลาท้ังหมดเป็น 10 วนิ าที จึงนำค่าแทนในสมการ S ν = t ν = 150 10 ν = 15 m/s ตอบ อตั ราเร็วเฉล่ีย 15 m/s จบใบความรทู ี่ 1.1 แลว นะครบั เราจะทบทวน ความเขาใจ ในใบกจิ กรรมที่ 1 ถา้ พรอ้ มแล้ว พลิก ไปหน้าถดั ไปไดเลยครับ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ใบกิจกรรมที่ เรือ่ ง แรงและการเคลือ่ นท่ี ชดุ ที่ 1 เรือ่ งการเคลื่อนทแี่ นวตรง กจิ กรรมที่ 1 การวัดอตั ราเร็วเฉลีย่ อัตราเรว็ ขณะใด ๆ เวลาทีใ่ ชท้ ำกิจกรรม 30 นาที จุดประสงค์ของกจิ กรรม เพอื่ ศึกษาวธิ วี ัดอัตราเรว็ ขณะใด ๆ และอตั ราเรว็ เฉลยี่ คำชี้แจง ใหน้ กั เรยี นทำกิจกรรม เร่ือง การวัดอตั ราเร็วเฉลย่ี อตั ราเร็วขณะใด ๆ อุปกรณใ์ นการทดลอง (ต่อ 1 กลุ่ม) 1. หม้อแปลงไฟฟ้าโวลทต์ ่ำ 12 โวลท์ จำนวน 1 เคร่อื ง 2. เครื่องเคาะสญั ญาณเวลาแบบความถ่ี 50 Hz จำนวน 1 เครอ่ื ง 3. กระดาษคาร์บอน จำนวน 1 แผ่น 4. แถบกระดาษ จำนวน 5 แผ่น 5. ไม้บรรทดั ยาว 60 เซนตเิ มตร จำนวน 1 อัน วิธีทำกจิ กรรม 1. ต่อเคร่ืองเคาะสัญญาณเวลาเข้ากับหม้อแปลงไฟฟ้าโวลต์ต่ำ 4 – 6 โวลต์ แล้วสอด กระดาษผ่านเครอ่ื งดังกล่าว 2. สอดแถบกระดาษผา่ นใตก้ ระดาษคาร์บอนของเคร่อื งเคาะสญั ญาณเวลา 3. เปิดสวิตช์หม้อแปลงโวลต์ต่ำแล้วดึงแถบกระดาษเคล่ือนที่ผ่านคันเคาะ พร้อมกับถู กระดาษคาร์บอนไปดว้ ย ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

23 4. เลอื กจดุ เริม่ ต้น และจดุ สดุ ท้ายบนแถบกระดาษ เปน็ จำนวน 11 จดุ 5. ใชม้ ือดึงแถบกระดาษตรง ๆ ให้ผ่านเครอื่ งด้วยอัตราเร็วต่างๆ กัน เช่น คร้ังแรกดงึ ชา้ ๆ ด้วยความเร็วคงท่ี จากนั้นเปล่ียนแถบกระดาษใหม่ แล้วทำการทดลองเหมือนเดิม แตเ่ ปลี่ยน การดึงด้วยความเร็วเพ่มิ ข้ึน และสุดท้ายเปลีย่ นการดึงดว้ ยความเรว็ ท่ลี ดลง สังเกตจุดท่ีปรากฏ บนแถบกระดาษที่ได้แต่ละครั้งหาอัตราเร็วเฉลี่ยและอัตราเร็วขณะใดขณะหน่ึงของการ เคลอื่ นท่ีจากแถบกระดาษแตล่ ะแถบ ภาพที่ 1.4 แสดงส่วนประกอบของเคร่ืองเคาะสญั ญาณเวลา ที่มา : http://www.Streesmutprakan.ac.th 6. ดงึ แถบกระดาษได้แล้วนำมาคำนวณหาอตั ราเร็ว 7. นำขอ้ มูลมาอภิปรายในประเดน็ ตอ่ ไปนี้ - เมือ่ ดงึ แถบกระดาษชา้ ๆ ระยะห่างระหว่างจุดจะเป็นอย่างไร และเม่ือดึงเร็วข้ึนจะ เป็นอยา่ งไร - ระยะห่างระหว่างจุดจะแตกต่างกันอย่างไร เม่ือเปรียบเทียบการดึงแถบกระดาษ ด้วยอตั ราเรว็ สมำ่ เสมอและอัตราเร็วไมส่ มำ่ เสมอ 8. สรุปและนำเสนอผลการศึกษา หลงั จากทากจิ กรรมเสรจ็ แลว้ เพอ่ื นๆอย่า ลมื เกบ็ อุปกรณ์ใหเ้ รยี บรอ้ ยนะคะ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

24 แบบบนั ทกึ กิจกรรมที่ 1 การวดั อัตราเร็วเฉลยี่ อัตราเรว็ ขณะใด ๆ กลมุ่ ที่..... ช่ือ-สกุล ..............................................................................................ช้ันม. ……/……. เลขท.ี่ .......... จุดประสงค์การทดลอง ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... สมมติฐานการทดลอง ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ตัวแปรต้น ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ตัวแปรตาม ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ตวั แปรควบคุม ......................................................................................................................................................... ...........................................ช.ดุ..ก.จิ.ก..ร.ร.ม.ก..า.ร.เ.ร.ยี .น..ร.ู้ .ว.ชิ .า.ฟ..ิส.ก.ิ .ส.์.เ.ร.่อื .ง..แ.ร..ง.แ.ล.ะ.ก..า.ร.เ.ค.ล..่อื .น.ท..่ี..ช.นั้..ม.ธั.ย..ม.ศ.ก.ึ .ษ..า.ป.ีท..่ี .4..ช..ุด.ท..่ี .1..ก.า.ร.เ.ค.ล..อ่ื .น..ท.่แี.น..ว.ต..ร.ง....... โดย รตั ภมู ิ แจทอง

อุปกรณ์ บคมุ .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....ขั้นตอนการทดลอง ..................บ..ค...มุ ............................................................................................................................. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..............................................ช.ุด..ก.จิ..ก.ร.ร.ม..ก.า.ร.เ.ร.ยี..น.ร.ู้.ว.ชิ..า.ฟ.ิส..กิ .ส..์ เ.ร.อ่ื..ง.แ..ร.ง.แ.ล..ะ.ก.า.ร.เ.ค..ล.อ่ื.น..ท.่ี..ช.นั.้ .ม.ธั..ย.ม.ศ..กึ .ษ..า.ป.ี.ท.่ี..4..ช.ดุ..ท.่ี.1..ก.า.ร..เค..ล.อ่ื.น..ท..แ่ี .น.ว..ต.รง ...................................................................................................................................โ.ด.ย..ร.ตั .ภ.มู..ิ .แ.จ.ท..อ.ง..

ผลการทดลอง บคมุ .................................................................................................................................................... 27 .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .... .ส..ร...ุป...แ..ล...ะ..อ...ภ...ิป...ร..า...ย..ผ...ล................................................................................................................. ...............บ...ค...ุม............................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ช..................................................ดุ .........................ก..................................................จิ .........................ก.........................ร.........................ร..................................................ม.........................ก.........................า..................................................ร.........................เร.................................................ย.ี .........................น.........................ร..................................................ู้ ว..............................................ช....ิ .........................า.........................ฟ..................................................ิส.........................กิ..................................................ส.........................์.........................เร.............................................่อ.....ื .........................ง..................................................แ.........................ร.........................ง.........................แ..................................................ล.........................ะ.........................ก...........................................า................................ร.........................เ.........................ค.........................ล.........................่อื..................................................น.........................ท..................................................่ี .........................ช..................................................นั้.........................ม..................................................ธั .........................ย.........................ม..................................................ศ.........................กึ...............................................ษ............................า.........................ป..................................................ีท.......................................่.......ี.............................4..................................................ช............................................ุด...............................ท....................................่..............ี 1..................................................โก.........................ด.........................าย.........................ร.........................เร.........................คตั.........................ลภ...........................อ.....่...............ื...มู .........................นิ.........................ทแ....................................จ..............่แี.........................ทน.........................อ.........................วง.........................ต..........................ร........................ง

ใบความรู้ ที่ 1.2 เรื่อง เครื่องเคาะสญั ญาณเวลา เครื่องเคาะสัญญาณเวลา มีเครอ่ื งมอื ที่ใช้ในการวัดอตั ราเร็วของการเคลื่อนทอ่ี กี แบบหน่งึ คือ เครอ่ื งเคาะสญั ญาณเวลา (Ticker Tape Timer) ซ่ึงเปน็ เคร่อื งมอื ทเี่ หมาะทใ่ี ชว้ ดั อัตราเรว็ ของวตั ถุทีเ่ คล่อื นที่ในเวลาสนั้ ๆ ขณะเครื่องเคาะ สัญญาณเวลาทำงาน แผ่นเหลก็ สปรงิ จะสน่ั ทำให้เหล็กทีต่ ดิ ปลายเคาะลงไปบนแป้นไม้ท่ีรองรับเป็นจงั หวะ ดว้ ยความถขี่ องไฟฟา้ กระแสสลบั ที่ใชเ้ คาะ คอื 50 คร้ังใน 1 วินาที ดังน้ัน ชว่ งเวลาระหว่างการเคาะครง้ั หน่ึงกับครงั้ ถดั ไปมีค่าเทา่ กบั 1/50 วนิ าที ช่วงเวลานจ้ี ะคงทีเ่ พราะความถีข่ องไฟฟา้ ทใี่ ชค้ ่าคงที่ ช่วงเวลาน้ี บางครัง้ เรยี กวา่ เวลา 1ช่วงจดุ ดงั นน้ั 1 50 เวลา 1ชว่ งจดุ = วนิ าที ตวั อยา่ ง แถบกระดาษทไี่ ด้จากการใช้เครือ่ งเคาะสัญญาณเวลา ตวั อย่าง จดุ บนแถบกระดาษทำใหเ้ ราทราบลกั ษณะการเคล่ือนท่ีของวตั ถุ 1.ดงึ แถบกระดาษด้วยความเรว็ คงที่ ลง 2.ดึงแถบกระดาษด้วยความเรว็ ที่เพม่ิ ขึน้ 3.ดึงแถบกระดาษด้วยความเรว็ ท่ีลดลง ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง 28 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

การหาอัตราเรว็ ของการเคลื่อนท่ีจากจดุ บนแถบจุดกระดาษ 1.การคำนวณหาค่าของอตั ราเรว็ เฉลี่ยของการเคลื่อนท่จี ากจุดบนแถบกระดาษ ภาพที่ 1.5 แสดงระยะทางท่ีพิจารณาจาก A ไป D 1.1. วดั ระยะทางจากจุด A ถึงจุด D ได้ระยะทาง S (หนว่ ยเปน็ เซนติเมตรหรือเมตร) 12 1.2. นบั ช่วงเวลาระหว่าง AD ( จากรูปจะได้ 12 ช่วง = 50 ) 1.3. คำนวณหาค่าอัตราเรว็ เฉลีย่ โดยใชส้ ูตร 2. การคำนวณหาค่าของอัตราเร็วขณะใดขณะหนงึ่ ของการเคลื่อนทจ่ี ากจุดบนแถบกระดาษ 2.1. วัดระยะทาง S1 โดยวดั จาก A ทางซ้าย 1 ชว่ งจุด ไปทางขวา 1 ชว่ งจุด ถา้ ระยะทางสน้ั เกินไปใหว้ ัดไปทางขวา และทางซ้ายอย่างละ 2 ช่วงจุดกไ็ ด้ (หนว่ ยเป็น เซนติเมตรหรือเมตร) 2.2. นับชว่ งเวลาจะได้ 2 ชว่ ง = 2 วนิ าที 50 2.3. คำนวณหาค่าอตั ราเร็วขณะใดขณะหนึง่ ของการเคลอ่ื นท่ี โดยใช้สูตร ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง 29 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ตัวอย่าง1 การคำนวณหาค่าของอตั ราเรว็ เฉล่ีย ของการเคลือ่ นทจี่ ากจดุ บนแถบกระดาษ จากรูปจะได้วา่ ระยะทางจาก A ไป B เกดิ ขึ้นเม่ือแถบกระดาษเคลอ่ื นทีไ่ ปในชว่ งเวลา 4 วินาที วดั ระยะAB ได้ 50 2 เซนติเมตร ซ่งึ มคี ่าเท่ากับ 0.02 เมตร หาอตั ราเร็วเฉลีย่ จาก A ไป B จากสูตร v = s เมือ่ v คอื อตั ราเร็วเฉล่ีย (เมตร/วนิ าท)ี t s คอื ระยะทาง (เมตร) แทนค่า t คอื เวลา (วนิ าท)ี v = s t ดังน้นั อัตราเรว็ เฉล่ียจาก A ไปยงั B มีคา่ 0.25 เมตรต่อวินาที เพ่อื นๆครบั ...อยา่ ลมื เปลย่ี นหน่วย ใหถ้ กู ต้องก่อนแทนค่าลงในสูตรนะ ครบั ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

30 ตัวอย่าง2 การคำนวณหาค่าของอตั ราเรว็ ขณะใดขณะหน่ึง ของการเคล่ือนที่จากจดุ บนแถบกระดาษ เตวอ้ ลงากจาารกหXาอไตั ปรยางัเรZ็วขไณด้ะใ5ด20ขณวะนิ หาทนีึ่งหทาี่เอวลตั ารา5เ8ร0ว็ ข(ทณต่ี ะำใแดหขณน่งะหCน)ึง่ วทัดเ่ี วรละายะ58X0Z ได้ 2 เซนติเมตร และ วินาที จากสตู ร v = s เมือ่ v คอื อตั ราเรว็ เฉลี่ย (เมตร/วินาท)ี t s คอื ระยะทาง (เมตร) t คอื เวลา (วนิ าที) แทนค่า v = s t ดังนั้น อตั ราเรว็ ขณะใดขณะหน่ึงทเี่ วลา 8 = 0.5 เมตรต่อวนิ าที 50 ไมย่ ากเลยใช่ไหมคะเพอ่ื นๆ....เดยี๋ วเรามาดตู วั อยา่ งตอ่ ไปกนั เลย ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

31 ตัวอย่าง 3 จากรูป เมื่อดึงแถบกระดาษผ่านเครือ่ งเคาะสัญญาณเวลาชนิด50 คร้ัง/วินาที จงหา 1. อตั ราเร็วเฉล่ยี ในช่วงAD 2. อตั ราเร็วขณะใดขณะหนึง่ ท่จี ุด C 1. หาอตั ราเรว็ เฉล่ยี ไดด้ ังนี้ 7 50 วธิ คี ดิ ช่วง AD เกดิ ข้นึ เม่อื แถบกระดาษเคลอ่ื นท่ีไปในชว่ งเวลา วินาที วัดระยะ AD ได้ 12.6 เซนติเมตร = 12.6×10-2 = .126 เมตร หาอตั ราเร็วเฉลี่ย Aไป D จากสูตร V = s = .126 = .126  50 = 0.9 เมตร/วินาที t 7 7 50  อัตราเรว็ เฉล่ยี ในชว่ ง AD = 0.9 เมตร/วนิ าที 2. หาอัตราเรว็ ขณะหนงึ่ ท่ีจุด C 2 50 วิธีคิด ที่ตำแหน่ง C วดั ระยะ PQ ได้ 3×10-2= 0.03 เมตร และ เวลาจาก PQ ได้ หาอตั ราเรว็ ท่จี ุด C จากสูตร V = s = 0.03 = 0.0350 = 0.75 เมตร/วนิ าที t 2 2 50  อัตราเร็วขณะหนงึ่ ท่จี ดุ C = 0.75 เมตร/วินาที ถา้ เพอ่ื นๆเขา้ ใจแลว้ พลกิ หนา้ ถดั ไปทาใบงานไดเ้ ลยครบั ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง 32 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ใบงานท่ี 1.1 อตั ราเร็วเฉล่ีย อตั ราเร็วขณะใด ๆ คำชี้แจง ปฏบิ ัติกิจกรรมที่ 1.1 แล้วตอบคำถามต่อไปน้ี 1. จดุ บนแถบกระดาษสามารถบอกส่ิงใดได้บ้าง 2. ลกั ษณะของจดุ บนแถบกระดาษมีลักษณะอย่างไร 3. นักเรยี นทดลองการเคลื่อนทีข่ องวตั ถดุ ้วยอตั ราเร็วคงท่ี ปรากฏวา่ แถบกระดาษซึ่ง ผ่านเครอ่ื ง เคาะสญั ญาณเวลาท่เี คาะ 50 ครั้ง/วินาที ท่ีระยะจดุ 3 ถงึ จุด 7 = 5.5 cm ระยะจาก จุดที่ 7 ถงึ จุดท่ี 12 = 4.9 cm จงหา 1. อัตราเร็ว ณ ตำแหนง่ จดุ ที่ 5 ........ 2. อัตราเรว็ ณ ตำแหน่งจดุ ที่ 10 ........ 3. อัตราเร็วเฉลี่ยจากจุดที่ 3 ถงึ จุดท่ี 12 5.5 cm 4.9 cm VV 5 10 4. จากรูปข้างล่างนี้ เปน็ การเคล่อื นทแ่ี บบใดของแถบกระดาษ ...... . . . . . . . . . . 5. จากข้อ 4 ถ้าเปน็ การเคล่อื นท่ตี รงข้ามกนั ใหน้ กั เรียนเขียนภาพแสดงการเคลือ่ นทีข่ องแถบกระดาษ ตอบ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

กระดาษคำตอบใบงานท่ี 1.1 กล่มุ ที.่ .... ช่อื -สกุล ...................................................................................... ชน้ั ม. ……/……. เลขท่ี............ คำตอบขอ้ ท่ี 1 ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ คำตอบข้อท่ี 2 ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ คำตอบขอ้ ที่ 3 ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ .......................................ช.ดุ..ก.จิ.ก..ร.ร.ม..ก.า.ร.เ.ร.ยี.น..ร.ู้.ว.ชิ.า..ฟ.ิส..กิ .ส.์.เ.ร.อ่ื.ง..แ..ร.ง.แ.ล.ะ.ก..า.ร.เ.ค.ล..อ่ื .น..ท.่ี..ช.นั้..ม.ธั.ย..ม.ศ..กึ .ษ..า.ป.ีท..่ี ..4..ช.ดุ .ท..่ี.1..ก.า.ร.เ.ค..ล.อ่ื.น..ท.แ่ี..น.ว.ต.รง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

คำตอบข้อที่ 4 ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ คำตอบขอ้ ท่ี 5 ถา้ เพอ่ื นๆทาเสรจ็ แลว้ สามารถทาใบงานท่ี 1.2 ต่อไดเ้ ลย คะ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ใบงานที่ 1.2 การเคลือ่ นทีแ่ นวตรง เวลา 30 นาที คำชี้แจง 1.ให้นักเรียนตอบคำถามลงไปในชอ่ งวา่ งให้สมบรู ณถ์ ูกตอ้ ง 1.ปรมิ าณทเ่ี กี่ยวขอ้ งกบั การเคลื่อนที่ในแนวตรงมปี รมิ าณใดบ้างเกีย่ วขอ้ งกนั หรือไมอ่ ย่างไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 2. การเคลอ่ื นที่ของวตั ถุตา่ ง ๆ มีอัตราเร็วเทา่ กันตลอดการเคลอ่ื นทห่ี รือไม่และสามารถวดั ได้ อยา่ งไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 3. อตั ราเรว็ และความเรว็ แตกต่างกนั หรือไม่ อย่างไร .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... 4. รถยนตค์ ันหนึ่งเคล่ือนท่ีจาก A ไป B ได้ระยะทางหรือการกระจัด 500เมตรใช้เวลาในการเคลื่อนท่ี 10 วินาที ไปทางทิศเหนอื รถยนตค์ ันนีม้ อี ัตราเรว็ และความเร็วเฉลี่ยเท่าใด .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... 5. ณเดช อยจู่ งั หวดั สุรินทร์ ตอ้ งไปอบรมลกู เสอื ท่ีจังหวดั อบุ ลราชธานี ใหท้ นั เวลา 09.30 น. ซ่ึงมี ระยะทาง 200 กิโลเมตร ถ้านารนี ่งั รถโดยสารประจำทาง ทเ่ี คล่ือนที่ด้วยอัตราเรว็ เฉล่ยี 80 กโิ ลเมตรตอ่ ช่ัวโมงและออกเดนิ ทางเวลา 06.30 น. นารจี ะเข้าอบรมทันเวลาหรือไม่เพราะเหตุใด .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... 6.รถยนต์คันหน่ึงเคลื่อนที่ได้ 50 กิโลเมตร ในคร่ึงชั่วโมงแรกและเคลื่อนท่ีต่อไปได้ระยะทาง 70 กิโลเมตรในครง่ึ ช่ัวโมงต่อมาอตั ราเรว็ เฉลย่ี ใน 1 ช่วั โมง มคี ่าเท่าใด .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

กระดาษคำตอบใบงานท่ี 1.2 กล่มุ ที.่ .... ช่ือ-สกลุ ...................................................................................... ช้นั ม. ……/……. เลขท.่ี ........... คำตอบข้อที่ 1 .................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... คำตอบขอ้ ที่ 2 .................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... คำตอบขอ้ ท่ี 3 .................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... คำตอบข้อที่ 4 ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................... คำตอบข้อท่ี 5 .................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... คำตอบขอ้ ที่ 6 .................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง 37

เป็นยังไงบ้างครับ หลังจากทำใบงานที่ 1.2 เสร็จแล้ว อย่าลืมกาเครือ่ งหมาย เพ่อื ประเมินความพงึ พอใจ ก่อนไปทำแบบทดสอบหลงั เรียนนะครบั เพือ่ นๆ ไดค้ ะแนน ............... ความพึงพอใจตอ่ คะแนน พอใจมากท่ีสดุ พอใจมาก พอใจปานกลาง พอใจนอย ในการเรียนครั้งตอไปเราจะ ………………………………………………………….. ................................................ .... ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง 38 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

แบบทดสอบหลังเรยี น เรือ่ งการเคลือ่ นท่แี นวตรง คำชีแ้ จง : แบบทดสอบหลังเรยี น ชุดที่ 1 เร่อื ง การเคลือ่ นท่ีแนวตรงนี้ เปน็ แบบ ปรนัย 4 ตัวเลือก ก, ข, ค, ง จำนวน 10 ข้อ ๆ ละ 1 คะแนนโดยใชเ้ วลา 10 นาที ใหน้ กั เรยี น ทำเครื่องหมายกากบาท ( X ) ตัวเลือกท่ีถูกต้องท่ีสดุ เพียงข้อเดยี ว 1. ข้อแตกตา่ งของระยะทางกับการกระจดั คอื ข้อใด ก. ระยะทาง และการกระจัดเป็นปรมิ าณสเกลาร์ ข. ระยะทาง และการกระจดั เปน็ ปรมิ าณเวกเตอร์ ค. ระยะทางเป็นปริมาณสเกลาร์ การกระจัดเป็นปริมาณเวกเตอร์ ง. ระยะทางเปน็ ปริมาณเวกเตอร์ การกระจดั เป็นปรมิ าณสเกลาร์ 2. การกระจดั หมายถึงข้อใด ? ก. ระยะทางต่อเวลา ข. ความเรว็ ต่อเวลา ค. ระยะทางทั้งหมดที่วัตถุเคล่อื นที่ได้ ง. ระยะทางจากจดุ เร่ิมตน้ ไปยังจุดสดุ ท้าย 3. ขอ้ ใด คอื ปริมาณสเกลาร์ ? ก. การกระจัด ข. ระยะทาง ค. ความเรว็ ง. น้ำหนัก 4. สมชายเดินรอบสนามเปน็ รปู สเ่ี หลยี่ มผืนผ้ายาว 10 เมตร กวา้ ง 5 เมตร โดยใช้เวลาทัง้ สน้ิ 30 วนิ าที สมชายเดินด้วยอตั ราเรว็ และความเรว็ เท่าไร ก. อัตราเร็ว 2 m/s ความเร็ว 1 m/s ข. อตั ราเร็ว 1 m/s ความเร็ว 2 m/s ค. อตั ราเรว็ 1 m/s ความเร็ว 0 m/s ง. อัตราเร็ว 0 m/s ความเรว็ 1 m/s ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

39 5. วัตถุชิน้ หน่ึงเคล่ือนท่ีใต้กราฟความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งความเรว็ และเวลา ดงั รปู v 26 24 10 02 t 4 6 ความเรว็ เฉล่ยี ใน 2 วินาทีแรกมีค่าเท่าใด ? ก. 12 เมตร / วินาที ข. 25 เมตร / วินาที ค. 18 เมตร / วนิ าที ง. 20 เมตร / วนิ าที 6. เมอ่ื ลากแถบกระดาษผา่ นเครือ่ งเคาะสญั ญาณเวลาชนดิ เคาะ 50 ครัง้ ต่อวินาที ปรากฏ จดุ บนแถบกระดาษดังรปู จงหาอตั ราเร็วเฉลยี่ ระหวา่ ง A ถึง B AB 12 ซม. ก. 1.5 เมตร/วินาที ข. 2.5 เมตร/วินาที ค. 3.5 เมตร/วินาที ง. 4.5 เมตร/วนิ าที 7. เม่อื ลากแถบกระดาษผ่านเคร่ืองเคาะสญั ญาณเวลาชนิดเคาะ 50 คร้ังต่อวนิ าที ปรากฏจดุ บนแถบกระดาษดังรปู จงหาอัตราเร็วเฉลี่ยท่จี ดุ B AB C D E m 25 12 20 ก. 145 เมตร/วนิ าที ข. 155 เมตร/วนิ าที ค. 165 เมตร/วินาที ง. 175 เมตร/วินาที ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

40 8. จากรูปการเคลื่อนทีข่ องวตั ถใุ ชเ้ วลาท้ังหมด 8 วนิ าที ระยะทางทเ่ี คลอื่ นทที่ ้ังหมดเป็นเท่าไร? ก. 225 เมตร v(m/s) 400 ข. 1500 เมตร ค. 1800 เมตร 200 ง. 1950 เมตร B A C 8 024 6 t(s) 9. ชายคนหนงึ่ เดนิ ทางจากบ้านไปทางทิศตะวันออก 500 เมตร แลว้ เลีย้ วไปตามถนน ซ่ึงมงุ่ หนา้ ไปทางทิศเหนอื อกี 500 เมตร ก็ถึงที่ทำงานของเขา ระยะทางทั้งหมดทเ่ี ขาเคล่ือนทไี่ ด้ เปน็ เท่าใด ? ก. 0 เมตร ข. 500 เมตร ค. 1000 เมตร ง. 500 2 10. จากโจทยข์ ้อ 9 การกระจัดของชายคนน้ีจากบ้านไปยงั ทท่ี ำงานมีคา่ เท่าใด ? ก. 0 เมตร ข. 500 เมตร ค. 1000 เมตร ง. 500 2 ข้อสอบไมย่ ากใช่ไหม ครบั นักเรยี น พบกนั ใหม่ในเล่มหน้านะ ครบั ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง 41 โดย รตั ภมู ิ แจทอง

บรรณานุกรม กระทรวงศึกษาธิการ. หลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณแ์ ห่งประเทศไทย, 2551. จารุณี เชิดชัยสถาพร. วทิ ยาศาสตรอ์ ตุ สาหกรรม. กรุงเทพมหานคร : ศูนย์ส่งเสรมิ อาชวี ะ, 2549. นนั ทพงษ์ ลายทอง และคณะ. วทิ ยาศาสตร์อุตสาหกรรม. กรงุ เทพมหานคร : ศนู ยส์ ง่ เสริมอาชีวะ, 2549. ยง่ิ ศักด์ิ นติ ยกฤษ.์ ฟสิ กิ ส์และเคมี. กรุงเทพมหานคร : สวุ ีริยาสาสน์ , 2549. วฒุ พิ ันธ์ ปรชั ญพฤทธ์. ฟิสิกส.์ พิมพ์ครั้งที่ 4. กรงุ เทพมหานคร : ด่านสุทธาการพิมพ์, 2552. สมนึก ภัททยิ ธน.ี การวัดผลการศกึ ษา. พมิ พค์ รง้ั ท่ี 4. กาฬสินธ์ุ : ประสานการพิมพ,์ 2546. ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี, สถาบัน. หนงั สือเรียนสาระการเรยี นรู้พื้นฐานและเพม่ิ เตมิ ฟสิ ิกส์ เลม่ 1. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พค์ ุรสุ ภาลาดพร้าว, 2546. . ค่มู อื ครูสาระการเรียนรู้พน้ื ฐานและเพม่ิ เตมิ ฟสิ กิ ส์ เล่ม 1. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พ์ครุ ุสภา ลาดพร้าว, 2546. สอุ งั คณา แก่นโนนสังข์. วิทยาศาสตร์อตุ สาหกรรม. พมิ พ์ครัง้ ที่ 3. กรุงเทพมหานคร : ศูนย์หนังสือ เมืองไทยจำกดั , 2551. http://www.school.net.th/library/snet3/jee/distance/DISTANCE.HTM http://www.Streesmutprakan.ac.th 42 ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เรอ่ื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

จบการเรียนแล้วคะ่ . ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคลอ่ื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชดุ ท่ี 1 การเคลอ่ื นทแ่ี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ วชิ าฟิสกิ ส์ เร่อื ง แรงและการเคล่อื นท่ี ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ชุดท่ี 1 การเคลอ่ื นท่แี นวตรง โดย รตั ภมู ิ แจทอง