ประวัติมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ (งานวันดินโลก)

มลู นธิ ริ าชประชานเุคราะห์ มูลนิธิราชประชานุเคราะห์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ จึงได้ก่อกาเนิดขึ้นและ จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย เมื่อวันท่ี ๒๓ สิงหาคม ๒๕๐๖ ด้วย พระ มหาก รุณาธิคุณข อ งพระ บาท สม เ ด็จ พระ บรม ช นก า ธิเ บ ศ ร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ท่ีทรงมีต่อพสกนิกรของ พระองค์โดยได้ทรงมีพระราชดาริว่าภัยธรรมชาติ หรือสาธารณภัยอาจ เกิดข้ึนเม่ือใดก็ได้ ไม่มีผู้ใดจะคาดหมายได้ดังท่ีได้เกิดขึ้นท่ีแหลม ตะลุมพุก จังหวัดนครศรีธรรมราช และอีกหลายจังหวัดในภาคใต้ เม่ือ พ.ศ. ๒๕๐๕ และทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้ต้งั สานักงานมูลนิธอิ ยู่ใน บริเวณกรมประชาสงเคราะห์

มลู นธิ ริ าชประชานุเคราะห์ ในพระบรมราชปู ถัมภ์ “เมอื่ ผใู้ ดประสบภยั ธรรมชาติ ยอ่ มมคี วามเดอื ดรอ้ นมากเพราะไมท่ ราบลว่ งหนา้ วา่ ภยั ธรรมชาติจะมาเมื่อไร ใครจะโดนมากนอ้ ยแคไ่ หนก็ไมท่ ราบ ฉะนัน้ เม่อื ถกู ภัยธรรมชาติ จงึ ทาให้จิตใจมีความทกุ ขม์ าก และการทีม่ ูลนิธริ าชประชานเุคราะหฯ์ ไดป้ ฏบิ ตั ิการ ก็ได้บรรเทาความเดอื ดรอ้ นเหลา่ น้นั ได้อย่างดี เพราะวา่ เมอื่ เดอื ดรอ้ นและมผี ู้ไปช่วยเหลือโดยเร็วทาให้ จติ ใจน้นั เบิกบานข้นึ ได้ ในการนต้ี อ้ งอาศยั กาลังคนที่จะไปปฏบิ ัติการและกาลงั ทรพั ย์ ท่ีจะนาสิ่งของไปบรจิ าค ทา่ นทง้ั หลายท่บี ริจาคเงินจงึ เปน็ ผู้ท่ีชว่ ยกิจการนี้ และนับได้ว่าได้บญุ มากที่ได้สงเคราะห์ผูท้ ี่ตกทกุ ข์ได้ยากโดยฉบั พลนั ” พระราชดารัสพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพติ ร พระราชทานแก่คณะกรรมการมูลนิธริ าชประชานเุคราะหส์ ว่ นกลาง คณะกรรมการมูลนธิ ริ าชประชานเุคราะห์ประจาจงั หวดั ผ้มู ีจติ ศรัทธา นักเรยี นทุนพระราชทานการศึกษาสงเคราะห์ และส่ือมวลชน ณ พระตาหนักจติ รลดารโหฐาน พระราชวังดุสติ วันพฤหัสบดีท่ี ๑๖ เมษายน ๒๕๒๔

เม่ือวันที่ ๒๕ ต่อกับวันท่ี ๒๖ ตุลาคม ๒๕๐๕ ได้เกิดพายุโซนร้อน ช่ือ “แฮเรียต” พัดผ่านทางตอนใต้ของประเทศไทย สร้างความ เสียหายให้เกิดแก่จังหวัดภาคใต้ถึง ๑๒ จังหวัด ในคืนวันท่ี ๒๗ ตุลาคม ๒๕๐๕ เวลาประมาณ ๑๙.๐๐ น. นายปกรณ์ อังศุสิงห์ นายกมลู นิธริ าชประชานุเคราะหซ์ ่ึงขณะน้ันดารงตาแหน่งอธิบดกี รม ประชาสงเคราะห์ ได้รับโทรศัพท์จากคุณพูนเพิ่ม ไกรฤกษ์ อดีต เลขาธิการสานักพระราชวัง ซึ่งขณะนั้นดารงตาแหน่งหัวหน้ากอง มหาดเล็กว่าพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอ ดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ทรงเป็นห่วงผู้ประสบภัย และทรง ติดต่อขอเครื่องบินจากกองทัพอากาศไว้แล้ว ขอให้รีบเดินทางไป ช่วยเหลือโดยด่วน

ขณะน้ัน กรมประชาสงเคราะห์ ได้เตรียมสิ่งของไว้พร้อมแล้ว จึงเดินทางไปใน วันรุ่งขึ้น คือ วันที่ ๒๘ ตุลาคม ๒๕๐๕ นายปกรณ์ อังศุสิงห์ อธิบดีกรม ประชาสงเคราะห์ พร้อมด้วยข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ของกระทรวงมหาดไทย อาทิ หลวงอรรถวภิ าค ไพศาลย์ รองปลัดกระทรวงมหาดไทย และหลวงยุกตเสวีวิวัฒน์ อธิบดีกรมโยธาเทศบาล ได้เดินทางไปพร้อมกับแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ สภากาชาดไทย ซ่ึงสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ องค์สภานายิกา ได้มี กระแสรับส่ังให้รว่ มเดนิ ทางไปกับกรมประชาสงเคราะห์ เพ่ือทาการสงเคราะห์ และ บรรเทาทุกข์ในคร้ังนี้ด้วย ต่อจากน้ัน นายปกรณ์ อังศุสิงห์ และคณะได้เดินทางไป พบผู้ว่าราชการ จังหวัดนครศรีธรรมราชและร่วมเดินทางกันไปยังแหลมตะลุมพุก อาเภอปากพนัง ปรากฏว่าสภาพของแหลมตะลุมพุกน่าสังเวชมาก ไม่มีบ้านเรือน ราษฎรเหลืออยู่เลย และยังมีศพลอยน้าอยู่เกือบจะไม่มีท่ีพอฝังศพ มีผู้เสียชีวิตใน คร้งั นน้ั ท้ังสนิ้ ประมาณ ๑,๐๐๐ คน ส่วนผู้ท่ีรอดชีวิตได้อพยพไปอยู่ยังอาเภอปาก พนัง และกลบั ภูมลิ าเนาเดมิ

สาหรับทางด้านกรุงเทพมหานครน้ัน พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธเิ บศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้สถานีวิทยุ อส.พระราชวังดุสิต ประกาศโฆษณาเชิญชวนผู้มีจิต ศรัทธาบริจาคทรัพย์และส่ิงของเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัย โดยทรงรับเงิน และส่ิงของด้วยพระองคเ์ อง ประชาชนได้หลงั่ ไหลเข้าสู่สถานวี ิทยุ อส. ทุก วันเป็นเวลา ๑ เดือน มีผู้บริจาคเงินโดยเสด็จพระราชกุศลถึง ๑๑ ล้านบาท และสง่ิ ของประมาณหา้ ล้านบาท

ส่วนผู้ท่ีไม่สามารถบริจาคทรัพย์ และส่ิงของได้ก็บริจาคแรงงานช่วยขนสิ่งของ ที่น่า ปล้ืมใจก็คืองานน้ีทาโดยอาสาสมัคร ซึ่งส่วนมากเป็นนิสิต นักศึกษาลูกเสือและ นักเรียน ได้ทาการจัดและขนส่งส่ิงของเหล่าน้ันไปบรรเทาภัยแก่ประชาชน โดยมี นายเจริญ มโนพัฒนะ รองอธิบดีกรมประชาสงเคราะห์ รักษาการแทน อธิบดีกรม ประชาสงเคราะห์เข้าเฝ้าฯ รับพระราชทานเงินและ ส่ิงของไปดาเนินการตาม พระราชประสงค์ตลอดเวลา จังหวัดท่ีได้รับความเสียหายมาก คือ จังหวัด นครศรีธรรมราช ผู้ว่าราชการจังหวัดร่วมกับกรมประชาสงเคราะห์ได้แจกอาหาร เสอื้ ผ้า เคร่ืองนุ่งหม่ ยารักษาโรค จัดซ่อมแซมบ้าน ทพี่ ัก และสร้างท่พี ัก ชวั่ คราว ให้ ผู้ประสบภัยอยู่อาศัย ตลอดจนเคร่ืองมือประกอบอาชีพ และสิ่งสาธารณประโยชน์ โดยมอบเงินให้เป็นทุนประเดิมแก่วัดวาอาราม มัสยิด ศาลเจ้าและสถานสงเคราะห์ เด็กที่จังหวัดนครศรีธรรมราช เพื่อรับบุตรหลานของผู้ประสบภัย ท่ีกาพร้าบิดา มารดาหรอื ผู้ปกครองเสียชวี ติ โดยอย่ใู นความดูแลของกรมประชาสงเคราะห์



นอกจากน้ี ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเงินให้ กระทรวงศึกษาธิการสร้างโรงเรียนประชาบาลท่ีถูกพายุพัดพัง รวม ๑๒ โรงเรียน ใน ๖ จังหวัดภาคใต้ และภายหลัง พระราชทานช่ือว่า \"โรงเรียน ราชประชานุเคราะห์ ๑,๒,๓,๔,๕ ถึง ๑๒\" ตามลาดับ (โดยในปัจจุบันมี โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห์ท้งั สน้ิ ๕๘ โรงเรียน พระราชดาริ เม่ือไดช้ ่วยเหลอื ประชาชนในระยะแรกแล้ว ยงั เหลือเงนิ อกี สามลา้ นบาท พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู ิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมพี ระราชดารวิ า่ เงินสามล้านบาทนี้ เป็นเงินทีป่ ระชาชน มสี ว่ นร่วมอยูด่ ้วยจึงควรต้ังเปน็ ทุนเพอ่ื หาดอกผลสาหรับสงเคราะหเ์ ดก็ ที่ ครอบครัวประสบวาตภยั ภาคใต้ ขาดผูอ้ ุปการะเลย้ี งดูประการหนึ่ง กบั สาหรับสงเคราะห์ช่วยเหลือราษฎรผูป้ ระสบภยั กรณีต่างๆ ทวั่ ประเทศ

พระราชทานกาเนดิ มูลนธิ ิ ด้วยเหตุน้ี พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู ิพลอดลุ ยเดช มหาราช บรมนาถบพติ ร จงึ พระราชทานเงินสามลา้ นบาท ใหเ้ ปน็ ทุน ประเดมิ ก่อตั้งมูลนธิ ิ และพระราชทานนามว่า “มลู นธิ ิราชประชานุ เคราะห์ ” และทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้อยู่ใน “พระบรม ราชูปถัมภ์ ” กับทรงดารงตาแหนง่ พระบรมราชูปถัมภแ์ ห่งมูลนธิ ินี้ดว้ ย ช่อื ของมลู นิธนิ ีห้ มายความวา่ “พระราชา” และ “ประชาชน” อนุเคราะห์ ซึง่ กนั และกนั เปน็ การแสดงนา้ พระทยั ว่า เวลาทางานควรจะให้ประชาชน ไดม้ ีสว่ นร่วมด้วย

มูลนิธิราชประชานุเคราะห์ฯ ได้ดาเนินการช่วยเหลือประชาชนท่ีประสบ ภัยธรรมชาตแิ ละภัยพิบตั ิตา่ งๆ ไดป้ รบั ปรุงวตั ถุประสงคข์ องมลู นธิ ิฯ ให้ สอดคล้องกับสถานการณ์และพระราชดาริของพระบรมราชูปถัมภ์ ตลอดมาจนถึงปัจจุบัน ได้ช่วยเหลือผู้ประสบภัยธรรมชาติ พร้อมทั้งให้ การช่วยเหลือด้านการศึกษา อาทิ มอบเงินสนับสนุนโครงการพัฒนา โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ ท้ัง ๕๘ โรงเรียน และโรงเรียนท่ีมูลนิธิฯ ให้การสนับสนุนอีก ๘ โรงเรียน รวม ๖๖ โรงเรียน มอบอุปกรณ์การ เรียน อุปกรณ์กีฬาและมอบทุนพระราชทานเพื่อการศึกษาสงเคราะห์ ต่อเนื่องให้แก่นักเรียนเรียนดีท่ีจบการศึกษาจากโรงเรียนราชประชานุ เคราะห์ เด็กกาพร้าท่ีบิดาหรือมารดาเสียชวี ิตจากสาธารณภัย ใหไ้ ดร้ ับ โอกาสทางการศึกษาสูงสุดตามความสามารถ โดยได้รับการสนับสนุน ทนุ การศึกษาจากสถานศกึ ษาต่างๆ เป็นอยา่ งดี

วตั ถุประสงคข์ องมลู นิธริ าชประชานุเคราะห์ฯ ในปจั จุบัน (ปีพ.ศ. ๒๕๖๑) ๑.๑ เพอื่ ใหก้ ารสงเคราะหช์ ว่ ยเหลือผู้ประสบสาธารณภัยทเ่ี กิดขึ้นท่ัว ประเทศ ๑.๒ เพ่อื ให้การสนับสนนุ ดา้ นการปอ้ งกันสาธารณภัยทว่ั ประเทศ ๑.๓ เพื่อใหก้ ารสงเคราะห์ชว่ ยเหลอื เปน็ สว่ นรวมแกป่ ระชาชนท่ีได้รับ ความทกุ ข์ยากเดอื ดรอ้ นประการอื่น ซ่งึ คณะกรรมการบรหิ ารพจิ ารณา เหน็ สมควร และได้รับความเหน็ ชอบจากนายกมลู นิธิ ๑.๔ เพอ่ื ใหก้ ารสงเคราะหด์ า้ นการศึกษา ๑.๔.๑ ทุนการศึกษาแกเ่ ดก็ กาพรา้ หรอื เดก็ อนาถาทคี่ รอบครวั ประสบสาธารณภยั ๑.๔.๒ ทนุ การศกึ ษาแกน่ ักเรยี นท่เี รยี นดใี นโรงเรยี นราชประชา นุเคราะห์ ๑.๔.๓ ให้การสนับสนุนกจิ การของโรงเรยี นราชประชานุเคราะห์ ๑.๕ เพื่อดาเนินการหรือร่วมมอื กับองคก์ รการกุศลอื่นๆ ในกิจกรรม สาธารณประโยชน์ ๑.๖ ไมด่ าเนนิ การเก่ียวข้องกบั การเมอื งแต่ประการใด

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงรับมูลนิธิไว้ในพระราชูปถัมภ์ และ ทรงดารงตาแหน่ง “องค์พระราชปู ถัมภ์” แห่งมลู นิธิราชประชานุเคราะห์ ทรงมี พระราชประสงค์ท่ีจะสืบสาน รักษา และต่อยอด พระราชปณิธานของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถ บพิตร ในการชว่ ยเหลือผู้ประสบภัย ทรงห่วงใยทุกข์ยากของราษฎรเป็นอันดับ แรก ได้พระราชทานแนวทางในการปฏิบัติเพ่ือช่วยเหลือประชาชนที่ประสบภัย ให้เป็นระบบ รวดเร็ว และไม่ซ้าซ้อน โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ องคมนตรี ผู้แทนพระองค์ ร่วมกับมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ฯ นาสิ่งของ พระราชทานเครื่องอุปโภคบริโภค มอบแก่ราษฎรผู้ประสบภัย อีกทั้งได้รับการ สนับสนุนความร่วมมือจากส่วนราชการต่างๆ ให้สามารถเข้าไปช่วยเหลือ ประชาชนอย่างเข้าถึง และทรงห่วงใยผู้เสียชีวิตจากภัยพิบัติ โดยพระราชทาน ทุนการศึกษา เพ่ือเป็นขวัญและกาลังใจ และเยียวยาผู้ได้รับความสูญเสีย นับเปน็ พระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งหาที่สดุ มไิ ด้

จากการดาเนินงานท่ผี ่านมา มลู นิธิราชประชานุเคราะห์ ในพระราชปู ถัมภ์ ได้ให้ การชว่ ยเหลอื ผ้ปู ระสบภยั ตามแผนเรง่ ดว่ น โดยการสนบั สนุนอาหาร และน้าด่มื รวมถึงส่ิงของเคร่ืองใช้ท่ีจาเป็น เข้าถึงพ้ืนที่ประสบภัยพิบัติอย่างรวดเร็ว และ ตรงจุด มอบถุงยังชีพพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็น ขวัญและกาลังใจแก่ผู้ประสบภัย ให้สามารถมีกาลังใจในการดารงชีวิต ต่อสู้ กับปัญหาที่เกิดข้ึนได้ต่อไป และการช่วยเหลือระยะยาวน้ัน มูลนิธิราชประชานุ เคราะห์ฯ ได้มีการสารวจครอบครัวผู้เสียชีวิตจากภัยธรรมชาติ โดยมอบทุน พระราชทานเพื่อการศึกษาสงเคราะห์ให้แก่บุตร-ธิดา ในครอบครัวที่บิดา มารดา หรือผู้ปกครอง เสียชีวิตจากภัยต่างๆ ให้สามารถมีโอกาสศึกษา เล่าเรียน สรา้ งอนาคตท่ีดี และเปน็ กาลงั สาคัญของครอบครัวตอ่ ไป