ท่ี ประเภทอต� สาหกรรม ปรม� าณนาํ้ ทีล่ ดไดทัง้ หมด รอยละ ลดปร�มาณ GHG (ลบ.ม./ป) (tonCO2e) 1 อ�ตสาหกรรมอาหารและเคร่�องดื่ม 2 อต� สาหกรรมปโตรเลียม 1,839,987.80 9.48 526.76 3 อต� สาหกรรมรถยนตและอ�ปกรณรถยนต 490,560.00 2.53 313.01 4 อ�ตสาหกรรมผลติ สยี อ ม 97,600.00 0.50 51.66 5 อ�ตสาหกรรมยางพารา 68,026.00 0.35 78.74 6 อ�ตสาหกรรมอลูมเิ นียม 31,432.03 0.16 67.66 1,430.00 0.01 0.37 รวม 2,529,035.83 13.03 1,038.19 ความสาํ เรจ็ ของโครงการ 51
โครงการด้า้ นการพััฒนาพื้้น� ที่�อ่ ุุตสาหกรรม อย่า่ งมีีศัักยภาพเพื่่�อรองรับั การลงทุุน โครงการมีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อกำำ�หนดแนวทางการพััฒนาพื้้�นที่่�และประเภทอุุตสาหกรรมที่่�มีีความเชื่่�อมโยง ศักั ยภาพของพื้้น� ที่ �่ ทั้้ง� ในด้า้ นเศรษฐกิจิ โครงสร้า้ งพื้้น� ฐาน โครงข่า่ ยคมนาคมขนส่ง่ ปัจั จัยั ภููมิศิ าสตร์ ์ สังั คมทรัพั ยากร ธรรมชาติิและสิ่่�งแวดล้้อม ที่่�มีีความสำำ�คััญต่่อภาคการผลิิต การค้้า และการลงทุุน และจััดทำำ�ฐานข้้อมููลเชิิงพื้้�นที่่� ที่่�มีี ความเชื่อ�่ มโยงยุุทธศาสตร์ก์ ารพััฒนาพื้้�นที่่�อุตุ สาหกรรมในจังั หวัดั เป้้าหมาย ในปีี พ.ศ. 2563 กำำ�หนดพื้้น� ที่เ�่ ป้้าหมาย 3 จัังหวััด ได้้แก่่ นนทบุรุ ีี อ่่างทอง และจันั ทบุรุ ีี ซึ่�่งสรุุปผลการศึึกษาได้้ดัังนี้้� 52
โครงการดานการพัฒนาพ�น้ ท่อี �ตสาหกรรม โดยกองเทคโนโลยีีการผลิิตและพื้้�นที่่�อุุตสาหกรรม กรมโรงงานอุุตสาหกรรม ได้้นำำ�เสนอผลการศึึกษา การพัฒั นาพื้้น� ที่อ�่ ุตุ สาหกรรม 3 จังั หวัดั เป้า้ หมาย ปีี 2563 ได้แ้ ก่่ จันั ทบุรุ ีี นนทบุรุ ีี และอ่า่ งทอง ให้แ้ ก่ผ่ ู้�้ มีีส่ว่ นได้ส้ ่ว่ นเสีีย ทั้้�งผู้้�ประกอบการ นัักลงทุุน และสื่่�อมวลชนที่่�มีีส่่วนผลัักดัันให้้เกิิดการปฏิิบััติิจริิง และการเจรจาระหว่่างนัักลงทุุน และ หน่่วยงานในแต่่ละปััจจััยการผลิิตที่่�เกี่่�ยวข้้อง รวมถึึงแหล่่งเงิินทุุนที่่�พร้้อมจะสนัับสนุุนการลงทุุน ให้้มีีกิิจกรรมสร้้าง เครืือข่่ายทางธุุรกิิจ (Business Pitching) แลกเปลี่่�ยนองค์์ความรู้้�และแนวทางการพััฒนาธุุรกิิจในพื้้�นที่่�เป้้าหมาย การให้้บริกิ ารคำำ�ปรึึกษาด้้านการลงทุุนอุุตสาหกรรม และสิิทธิิประโยชน์์ในการพัฒั นาอุตุ สาหกรรมในพื้้น� ที่่�เป้า้ หมาย สุดุ ท้า้ ยเป็น็ การจัดั ทำ�ำ บันั ทึกึ ความเข้า้ ใจ (Memorandum of understanding: MOU) ความร่ว่ มมืือในการพัฒั นาพื้้น� ที่�่ อุุตสาหกรรมที่่�มีีศัักยภาพ พร้้อมประชาสััมพัันธ์์เพื่่�อให้้นัักลงทุุนรายอื่่�นรัับทราบถึึงการพััฒนาพื้้�นที่่�อุุตสาหกรรมที่่� มีีศัักยภาพที่�่ได้้รัับการศึึกษา และเป็น็ การสร้้างแรงจูงู ใจให้เ้ กิดิ ขึ้้น� ต่่อการพััฒนา การจดั กิจกรรมสมั มนาเครอ� ขา ยนักลงทนุ 53
การขัับเคลื่�่อนแผนปฏิบิ ััติิการ ภายใต้แ้ ผนแม่่บทการพัฒั นาเมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิิเวศ 15 จัังหวัดั 18 พื้�น้ ที่่� กรมโรงงานอุุตสาหกรรม ได้้รัับมอบหมายให้้เป็็น โดยในปีงี บประมาณ พ.ศ. 2563 กรมโรงงาน หน่ว่ ยงานหลักั ร่ว่ มกับั หน่ว่ ยงานที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ งในการขับั เคลื่อ�่ น อุุตสาหกรรมดำำ�เนิินโครงการพััฒนาและยกระดัับ การพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศให้้บรรลุุเป้้าหมาย เมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศที่่�เป็็นมิิตรกัับสิ่่�งแวดล้้อม การพััฒนาตามยุุทธศาสตร์์ชาติิ 20 ปีี ภายในปีี 2579 สู่�เมืืองสิ่่�งแวดล้้อมที่่�ยั่่�งยืืน โดยแบ่่งเป็็นโครงการหรืือ ประเทศไทยมีีต้น้ แบบเมืืองน่า่ อยู่่�คู่่�อุตสาหกรรมไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ กิจิ กรรมย่อ่ ย ประกอบด้้วย 40 พื้้น� ที่ใ่� น 37 จังั หวัดั โดยการพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรม • โครงการส่่งเสริิมโรงงานอุุตสาหกรรมให้้มีี เชิงิ นิเิ วศ ถููกกำ�ำ หนดไว้อ้ ยู่�ในประเด็น็ ยุทุ ธศาสตร์ช์ าติดิ ้า้ นที่�่ ความรัับผิิดชอบต่่อสัังคมและอยู่่�ร่่วมกัับชุุมชน 5 ด้้านการสร้้างการเติิบโตบนคุุณภาพชีีวิิตที่่�เป็็นมิิตรต่่อ อย่า่ งยั่่�งยืืน (CSR Beginner and CSR-DIW) สิ่่�งแวดล้้อม ที่่�มีีเป้้าหมายการพััฒนาที่่�สำำ�คััญเพื่่�อนำำ�ไปสู่ � • โครงการยกระดัับและพััฒนาโรงงาน การบรรลุุเป้้าหมายการพััฒนาที่่�ยั่่�งยืืนในทุุกมิิติิ ซึ่่�งพื้้�นที่่� อุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ ในพื้้�นที่�เ่ ป้า้ หมาย 15 จังั หวััด เข้้าร่่วมโครงการพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศระยะที่่� • โครงการตรวจประเมิินระดัับการพััฒนา 1 จำำ�นวนรวม 15 จัังหวััด 18 พื้้�นที่่� ได้้แก่่ จัังหวััดระยอง เมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ 15 จังั หวัดั 18 พื้้น� ที่�่ ชลบุุรีี ฉะเชิิงเทรา สมุุทรปราการ สมุุทรสาคร นครปฐม • โครงการให้้ความรู้้�และฝึึกอบรม การเฝ้้า ปราจีีนบุุรีี พระนครศรีีอยุุธยา สระบุุรีี นครราชสีีมา ระวัังมลพิิษฝุ่่�นละอองขนาดเล็็กไม่่เกิิน 2.5 ไมครอน ขอนแก่น่ ราชบุุรี ี สุรุ าษฎร์์ธานีี และสงขลา ปัจั จุุบัันได้้รัับแจ้ง้ (PM 2.5) ให้้แก่่เครืือข่่ายอุุตสาหกรรม เชิิงนิิเวศ ตอบกลัับจากกระทรวงมหาดไทยเกี่่�ยวกัับพื้้�นที่่�และจัังหวััด (Eco Network) ในพื้้�นที่่�เมืืองอุุตสาหกรรม เชิิงนิิเวศ ที่่�มีีศัักยภาพเพิ่่�มเติิม มีีความเหมาะสม และประสงค์์ที่่�จะ จัังหวััดระยอง พัฒั นาเพิ่่ม� เติมิ ระยะที่�่ 1 ระยะที่�่ 2 และระยะที่�่ 3 รวมประมาณ • โครงการ Expert for Development of 39 จังั หวัดั 53 พื้้น� ที่่� New Pollution Management Model using PRTR ระดัับการเป็็นเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศแบ่่งลำ�ำ ดัั and Public Participation Principles for Eco บการพัฒั นาเป็น็ 5 ระดับั ได้แ้ ก่่ Industrial Town : PRTR Phase II ซึ่่ง� เป็็นการร่่วมมืือ ระดับั ที่่� 1 Engagement (การมีีส่่วนร่่วม) กัับองค์์การความร่่วมมืือ ระหว่่างประเทศของญี่่�ปุ่่�น ระดัับที่่� 2 Enhancement (การส่่งเสริมิ ) (Japan International Cooperation Agency : JICA) ระดับั ที่่� 3 Resource Efficiency (ประสิิทธิภิ าพ เป็น็ ต้น้ ในการใช้้ ทรัพั ยากร) ระดัับที่่� 4 Symbiosis (การพึ่�ง่ พาอาศััย) ระดับั ที่่� 5Happiness(เมือื งน่่าอยู่ค�่ ู่อ�่ ุตุ สาหกรรม) 54
ผลการดำำ�เนิินงานในปััจจุุบััน พบว่่า พื้้�นที่่�ที่่�สามารถเป็็นต้้นแบบการพััฒนาเมืือง อุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศในระดัับที่่� 4 Symbiosis (การพึ่�ง่ พาอาศััย) มีีจำ�ำ นวน 2 จังั หวัดั 3 พื้้�นที่่� คืือ (1) จัังหวััดระยอง พื้้น� ที่ต่� ำ�ำ บลตะพง ตำ�ำ บลบ้า้ นแลง และตำำ�บลเชิิงเนินิ อำ�ำ เภอเมืืองระยอง และพื้้�นที่่�เขตควบคุุมมลพิิษมาบตาพุุดจัังหวััดระยอง (2) จัังหวััดปทุุมธานีี ตำำ�บลบางกระดีี อำำ�เภอเมืืองปทุุมธานีี เป็น็ ต้้น ผลการประเมินิ ในภาพรวมของการพัฒั นาเมืือง อุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศใน 15 จังั หวัดั 18 พื้้น� ที่�ใ่ นมิิติเิ ศรษฐกิิจพบว่่า ภาคอุตุ สาหกรรมในพื้้�นที่่� มีีการลงทุนุ คิิดเป็น็ มููลค่่ารวมจำำ�นวนปััจจุบุ ันั ประมาณ 1.7 ล้้านล้้านบาท มีีการลดปริมิ าณ คาร์บ์ อนไดออกไซด์์ คิิดเป็็นจำำ�นวน 2.9 ล้า้ นตันั และมีีการยกระดับั รายได้แ้ ละการเป็็นอยู่่�ของกลุ่่�มชาวบ้้าน กลุ่่�มแม่บ่ ้้าน หรือื วิสิ าหกิิจชุุมชนรวมประมาณ 300 กลุ่่�ม รวมสมาชิกิ ประมาณ 5,000 คน คิิดเป็น็ มููลค่่าที่่เ� พิ่่ม� ขึ้้�นหรืือเป็น็ การสร้า้ งงาน สร้้างอาชีีพ และเพิ่่�มรายได้้ให้ป้ ระชาชนไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ 50 ล้า้ นบาท 55
โครงการส่่งเสริิมโรงงานอุตุ สาหกรรมให้ม้ ีีความรัับผิิดชอบต่อ่ สังั คม และอยู่่�ร่่วมกัับชุุมชนอย่า่ งยั่่�งยืืน (CSR Beginner and CSR-DIW) ประจำำ�ปีีงบประมาณ พ.ศ. 2563 กรมโรงงานอุุตสาหกรรม เป็็นหน่่วยงานหลััก เขตประกอบการไออาร์พ์ ีีซีี) จัังหวัดั สงขลา (ตำ�ำ บลฉลุงุ ที่่�รัับผิิดชอบการพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศของ และอำ�ำ เภอสะเดา) จังั หวัดั ราชบุรุ ีี จังั หวัดั สมุทุ รปราการ กระทรวงอุุตสาหกรรม รวมทั้้�งการเสริิมสร้้างและพััฒนา จังั หวัดั สมุทุ รสาคร จังั หวัดั สระบุรุ ีี จังั หวัดั สุรุ าษฎร์ธ์ านีี ภาคอุตุ สาหกรรมไปสู่�ความเป็น็ องค์ก์ รที่ม�่ ีีสำ�ำ นึกึ รับั ผิดิ ชอบ จัังหวััดพระนครศรีีอยุุธยา จัังหวััดขอนแก่่น จัังหวััด ต่อ่ สังั คม ในการดููแลรักั ษาสิ่่ง� แวดล้อ้ มและชุมุ ชนที่อ�่ ยู่�อาศัยั ฉะเชิิงเทรา จัังหวััดชลบุุรีี จัังหวััดนครปฐม จัังหวััด บริิเวณโดยรอบ จึึงกำำ�หนดให้้มีีกิิจกรรมส่่งเสริิมให้้ภาค นครราชสีีมา จัังหวััดปทุุมธานีี (ตำำ�บลบางกะดีีและ อุตุ สาหกรรมแสดงความรับั ผิดิ ชอบต่อ่ สังั คม ตามมาตรฐาน อำ�ำ เภอลาดหลุมุ แก้ว้ ) โดยมีีผู้ป�้ ระกอบการเข้า้ ร่ว่ มโครง ความรัับผิิดชอบต่่อสัังคมของผู้�ป้ ระกอบการ (Corporate การจำำ�นวน 70 โรงงาน ทำำ�ให้เ้ กิิดแผนชุมุ ชนจำ�ำ นวน 71 Social Responsibility, Department of Industrial Work แผน เกิดิ การสร้า้ งอาชีีพและรายได้้ให้ก้ ับั ชุมุ ชน รวมทั้้ง� : CSR-DIW) เพื่อ�่ ให้ก้ ารประกอบกิจิ การภาคอุตุ สาหกรรม ส่ง่ เสริมิ ด้า้ นอาชีีวอนามัยั และความปลอดภัยั เสริมิ สร้า้ ง เกิดิ ความไว้ว้ างใจจากภาคประชาชน พึ่ง�่ พาอาศัยั เกื้้อ� กููลกันั สุุขภาพที่่�ดีีให้้กัับชุุมชน อีีกทั้้�งเป็็นการพััฒนาพื้้�นที่่� สามารถอยู่่�ร่่วมกัันได้้อย่่างปกติิสุขุ เสริิมสร้า้ งภาพลัักษณ์์ สีีเขียี วและการอนุรุ ักั ษ์ท์ รัพั ยากรธรรมชาติิ นอกจากนี้้� ที่่�ดีี เพื่่�อให้้ประเทศไทยในฐานะที่่�เป็็นฐานการผลิิตภาค มีีการจััดการขยะอย่่างเป็็นระบบและการนำำ�ของเสีีย อุุตสาหกรรมที่่�สำำ�คััญมีีการพััฒนาและเติิบโตร่่วมกััน กลัับมาใช้้ใหม่่อีีกด้ว้ ย ระหว่่างภาคเศรษฐกิิจ สัังคม และสิ่่�งแวดล้้อมอย่่างสมดุุล ทั้้�งนี้้� กระทรวงอุุตสาหกรรมให้้การสนัับสนุนุ และยั่่�งยืืน สนัับสนุุนนโยบายรััฐบาลในการสร้้างวิิสาหกิิจ ผู้้�ประกอบกิิจการโรงงานเพื่่�อให้้มีีการขึ้้�นทะเบีียน ชุุมชนขนาดเล็็ก (Small Social Enterprise) เพื่่�อพััฒนา บุุคลากรเฉพาะด้้านความรัับผิิดชอบต่่อสัังคมประจำำ� สู่�นโยบาย SMEs 4.0 ของรัฐั บาลต่อ่ ไป โรงงาน โดยในปี ี พ.ศ. 2563 มีีการขึ้น�้ ทะเบีียน ดังั นี้้� 1) บุุคลากรเฉพาะด้้านการมีีส่่วนร่่วมและ ผลการดำำ�เนิินงาน พัฒั นาชุุมชน จำำ�นวน 69 ราย 2) บุุคลากรเฉพาะด้้านการบริิหารความ โดยในปีีงบประมาณ พ.ศ. 2563 กำำ�หนดกลุ่่�ม รับั ผิดิ ชอบต่อ่ สังั คมระดับั ทั่่ว� ไปจำำ�นวน 171 ราย เป้้าหมายเป็็นโรงงานอุุตสาหกรรมขนาดใหญ่่ ขนาดเล็็ก จนถึึงปััจจุุบััน มีีการขึ้้�นทะเบีียนบุุคลากร และขนาดกลาง (SMEs) ที่่�มีีศัักยภาพ ทั้้�งในและนอกพื้้�นที่่� เฉพาะด้้านความรัับผิิดชอบประจำำ�โรงงานแล้้วจำำ�นวน เมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ 15 จัังหวััด 18 พื้้�นที่่� ได้้แก่่ 1,501 ราย จัังหวััดปราจีีนบุุรีี จัังหวััดระยอง (เขตควบคุุมมลพิิษและ 56
โครงการสง เสรม� โรงงานอ�ตสาหกรรมใหมคี วามรบั ผดิ ชอบตอ สังคมและอยรู วมกบั ชมุ ชนอยา งยง่ั ยืน โครงการยกระดัับและพััฒนาโรงงานอุุตสาหกรรมเชิงิ นิิเวศ ในพื้้น� ที่่�เป้า้ หมาย 15 จังั หวัดั กรอบยุทุ ธศาสตร์์ชาติิ 20 ปี ี กำ�ำ หนดกรอบการเติบิ โตบนคุุณภาพชีีวิิตที่�่เป็น็ มิติ รกับั สิ่่�งแวดล้้อม โดยในภาค อุุตสาหกรรมได้้ให้้ความสำำ�คััญเกี่่�ยวกัับการพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศและเมืืองที่่�เป็็นมิิตรกัับสิ่่�งแวดล้้อม ตั้้ง� แต่ป่ ีงี บประมาณ พ.ศ. 2559 จนถึงึ ปัจั จุบุ ันั กรมโรงงานอุตุ สาหกรรมได้ย้ กระดับั และพัฒั นาโรงงานในพื้้น� ที่เ�่ ป้า้ หมาย ใน 15 จัังหวััด รวมจำำ�นวนทั้้�งสิ้้�น 1,774 โรงงาน จากจำำ�นวนโรงงงานทั้้�งหมด 5,374 โรงงาน ทั้้�งนี้้�เพื่่�อมุ่�งสู่่�การเป็็น เมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ (Eco Industrial Town : EIT) โดยในปีงี บประมาณ พ.ศ. 2563 ประกอบด้ว้ ย 3 โครงการย่อ่ ย ได้แ้ ก่่ 1. โครงการยกระดัับและพััฒนาโรงงานอุุตสาหกรรมตามตััวชี้�วััดการเป็็นเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ ระดัับ 2 การส่ง่ เสริมิ (Enhancement) และจััดทำำ�ฐานข้้อมููลเพื่อ�่ แลกเปลี่ย่� นทรััพยากรร่่วมกันั (RECP) ในพื้้�นที่�เ่ ป้า้ หมาย 7 จัังหวััด (พระนครศรีอี ยุธุ ยา สระบุรุ ีี นครราชสีีมา ขอนแก่่น ราชบุรุ ีี สุรุ าษฎร์ธ์ านีี และสงขลา) 2. โครงการยกระดัับและพััฒนาโรงงานอุุตสาหกรรมตามตััวชี้�วััดการเป็็นเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ ระดัับ 3 ประสิิทธิิภาพในการใช้้ทรััพยากร (Resource efficiency) และจััดทำำ�ฐานข้้อมููลเพื่่�อแลกเปลี่่�ยนทรััพยากรร่่วมกััน (RECP) ในพื้้น� ที่เ�่ ป้า้ หมาย 8 จังั หวัดั (ระยอง สมุทุ รปราการ สมุทุ รสาคร ฉะเชิงิ เทรา ปราจีนี บุรุ ี ี ชลบุรุ ีี นครปฐม ปทุมุ ธานีี) 3. โครงการจััดทำ�ำ ระบบฐานข้้อมููลสำ�ำ รวจสถานะปััจจุุบันั ของตัวั ชี้�วััดที่�่เกี่่�ยวข้อ้ งกับั โรงงานอุตุ สาหกรรมตาม ตััวชี้�วัดั การเป็็นเมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิิเวศ ในพื้้�นที่�่เป้้าหมาย 15 จัังหวััด 57
ผลการดำ�ำ เนิินงาน 1. โรงงานในพื้้�นมีีความเข้้าใจในการเข้้าร่่วมกิิจกรรมภายใต้้โครงการ และมีีความเข้้าในเกณฑ์์โรงงาน อุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศที่ม�่ ีีคุณุ ค่า่ ต่อ่ สังั คม (Eco Factory plus Social Value หรือื Eco Factory+SV) และมีีประสบการณ์์ จากการแลกเปลี่่�ยนเรีียนรู้้�กัับโรงงานต้้นแบบของพื้้�นที่่� ในเรื่�อง แนวทางการยกระดัับและพััฒนาโรงงานอุุตสาหกรรม ในด้้านสิ่่�งแวดล้้อม ความปลอดภััย การบริิหารจััดการทรััพยากร พลัังงาน สารเคมีี และการดำำ�เนิินงานด้้าน ความรัับผิดิ ชอบต่อ่ สัังคมของผู้�ป้ ระกอบกิิจการ 2. มีีต้น้ แบบการดำ�ำ เนินิ กิจิ กรรมโรงงานอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศที่ม�่ ีีคุณุ ค่า่ ต่อ่ สังั คม (Eco Factory plus Social Value หรือื Eco Factory+SV) 5 บริษิ ัทั ได้แ้ ก่่ - บริิษััท ศรีีนานาพร มาร์เ์ ก็ต็ ติ้้ง� (มหาชน) จำ�ำ กััด - บริิษััท ปตท. จำ�ำ กััด (มหาชน) (โรงแยกก๊า๊ ซธรรมชาติิ อีีเทน – ระยอง) - บริิษัทั สยามคราฟท์์อุุตสาหกรรม จำำ�กััด - บริษิ ัทั ปููนซิเิ มนต์์ไทย (ท่า่ หลวง) จำำ�กััด - บริษิ ััท เซฟสกิิน เมดดิิคอล แอนด์์ ไซเอนทิฟิ ิกิ (ประเทศไทย) จำ�ำ กััด 3. โรงงานอุุตสาหกรรมในพื้้�นที่�เ่ ป้า้ หมาย ได้้รัับการให้้คำำ�ปรึึกษาเชิงิ ลึึก จำำ�นวน 2 ครั้�ง ตามตััวชี้�วััดการเป็็น เมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิเิ วศ ระดับั 2 จำ�ำ นวน 39 โรงงาน และระดัับ 3 จำ�ำ นวน 36 โรงงาน และเตรียี มความพร้้อมรองรับั ตรวจประเมินิ ตามเกณฑ์์โรงงานอุุตสาหกรรมเชิงิ นิเิ วศที่่�มีีคุณุ ค่า่ ต่่อสังั คม 4. โรงงานอุตุ สาหกรรมที่เ�่ ข้า้ ร่ว่ มโครงการ ผ่า่ นเกณฑ์์โรงงานอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศที่ม�่ ีีคุณุ ค่า่ ต่อ่ สังั คม (Eco Factory plus Social Value หรือื Eco Factory+SV) จำ�ำ นวน 74 โรงงาน มีีระบบรองรับั ในการเก็บ็ ฐานข้อ้ มููล และมีีผล การสำำ�รวจสถานะปััจจุุบัันของตััวชี้ �วััดที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับโรงงานอุุตสาหกรรมตามตััวชี้ �วััดการเป็็นเมืืองอุุตสาหกรรม เชิิงนิิเวศ ในพื้้น� ที่�เ่ ป้า้ หมาย 15 จัังหวัดั 5. มีีการสัมั มนาเผยแพร่่ผลการดำำ�เนินิ โครงการการพัฒั นาเมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิิเวศ ประจำำ�ปีี 2563 เพื่อ่� เป็น็ การแสดงความยินิ ดีีกับั จังั หวัดั ในพื้้น� ที่่�เป้า้ หมาย 15 จัังหวัดั 18 พื้้น� ที่่� และเขตประกอบการฟอกหนััง กม.34 ที่่�ได้้ การรับั รองระดับั การเป็น็ เมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ โดยจำ�ำ นวนผู้ป�้ ระกอบการที่�่ได้ร้ ับั โล่โ่ รงงานอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ ที่ม่� ีีคุณุ ค่่าต่อ่ สัังคม (Eco Factory+SV) รวมทั้้ง� สิ้้น� 74 โรงงาน 58
โครงการยกระดับและพัฒนาโรงงานอต� สาหกรรมเชงิ นิเวศ 59
โครงการตรวจประเมิินระดับั การพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิงิ นิิเวศ 15 จัังหวััด 18 พื้้น� ที่่� (สระบุุรีี พระนครศรีอี ยุธุ ยา ราชบุุรีี สงขลา ขอนแก่่น นครราชสีีมา สุุราษฎร์ธ์ านีี ระยอง สมุทุ รปราการ สมุทุ รสาคร ฉะเชิิงเทรา ปราจีนี บุุรีี ชลบุุรีี นครปฐม และปทุมุ ธานีี) ผลการดำ�ำ เนินิ งาน 1. ลงพื้้น� ที่ใ�่ ห้ค้ ำ�ำ แนะนำ�ำ (Coaching) แก่จ่ ังั หวัดั ในพื้้น� ที่เ�่ ป้า้ หมายการเป็น็ เมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ เพื่อ�่ เตรียี ม ความพร้้อมก่่อนการตรวจประเมิินตามเกณฑ์์และตััวชี้ �วััดการเป็็นเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ ฉบัับปรัับปรุุง ปีี พ.ศ. 2562 2. จัดั อบรมและแลกเปลี่�่ยนเรีียนรู้�้เพื่่�อเตรียี มความพร้อ้ มรองรับั การขยายพื้้�นที่่�เมืืองอุุตสาหกรรม เชิงิ นิเิ วศ ให้ก้ ัับคณะกรรมการ คณะทำำ�งาน ระดับั จังั หวัดั และผู้เ้� กี่่�ยวข้้อง ในพื้้น� ที่่�การพัฒั นาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ ระยะที่�่ 2 และ 3 (สระแก้้ว ตาก ตราด มุุกดาหาร และนครศรีีธรรมราช) 3. การตรวจประเมินิ รัับรองระดับั การเป็น็ เมืืองอุุตสาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ ในพื้้�นที่่�เป้า้ หมาย 15 จัังหวััด 18 พื้้น� ที่�่ และเขตประกอบการอุตุ สาหกรรมฟอกหนังั กม.34 จังั หวัดั สมุทุ รปราการโดยคณะผู้ต�้ รวจประเมินิ ฯ ที่ผ�่ ่า่ นการฝึกึ อบรม และขึ้้�นทะเบีียนกัับกรมโรงงานอุุตสาหกรรม โดยลงพื้้�นที่่�เมืืองฯ เพื่่�อตรวจประเมิินเอกสารหลัักฐานตามเกณฑ์์และ ตััวชี้ว� ัดั การเป็็นเมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิิเวศ 5 มิติ ิิ 20 ด้้าน 41 ตััวชี้�วัดั ฉบัับปรัับปรุุง ปี ี พ.ศ. 2562 พร้อ้ มทั้้�งสุ่�มตรวจ ติดิ ตามการดำ�ำ เนินิ กิิจกรรมของพื้้�นที่่�ที่�่ได้ร้ ับั การพััฒนา ส่ง่ เสริมิ ตามตััวชี้ว� ัดั ฯ 4. จััดประชุุมคณะกรรมการชำำ�นาญการการพััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ เพื่่�อให้้การรัับรองระดัับ การเป็็นเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ และเขตประกอบการอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ ประจำำ�ปีีงบประมาณ พ.ศ. 2563 โดยมีีพื้้�นที่เ�่ มืืองอุุตสาหกรรมเชิงิ นิเิ วศได้ร้ ับั การรับั รองระดัับการเป็็นเมืืองอุตุ สาหกรรม เชิิงนิิเวศ ในระดัับที่�่ 4 จำำ�นวน 3 พื้้�นที่่� ระดัับที่่� 3 จำำ�นวน 2 พื้้�นที่่� และระดัับที่่� 2 จำำ�นวน 13 พื้้�นที่่� และให้้การรัับรองเขตประกอบการอุุตสาหกรรม ฟอกหนังั กม.34 เป็น็ เขตประกอบการอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ ในระดัับที่�่ 2 โครงการตรวจประเมินระดบั การพฒั นาเมืองอ�ตสาหกรรมเชงิ นิเวศ 15 จังหวัด 18 พน�้ ที่ 60
โครงการให้้ความรู้�และฝึกึ อบรมการเฝ้า้ ระวังั มลพิษิ ฝุ่่น� ละอองขนาดเล็็กไม่เ่ กิิน 2.5 ไมครอน (PM 2.5) ให้แ้ ก่่เครืือข่่ายอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ (Eco Network) ในพื้้�นที่่�เมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิิเวศ จังั หวััดระยอง รััฐบาลได้้มีีนโยบายแก้้ไขและป้้องกัันปััญหาคุุณภาพอากาศและฝุ่่�นละอองขนาดเล็็กไม่่เกิิน 2.5 ไมครอน (PM 2.5) โดยมีีแผนปฏิิบััติิการขัับเคลื่่�อนวาระแห่่งชาติิ เรื่�อง “การแก้้ไขปััญหามลพิิษด้้านฝุ่่�นละออง” ซึ่่�งกระทรวง อุุตสาหกรรมรัับผิิดชอบ ในมาตรการที่�่ 3 การเพิ่่�มประสิทิ ธิิภาพการบริิหารจัดั การมลพิิษ ข้อ้ ที่่� 1 ส่่งเสริิมการวิจิ ัยั / พััฒนาองค์์ความรู้้�ด้้านเทคโนโลยีีการติิดตามตรวจสอบการตรวจวิิเคราะห์์และนวััตกรรมเพื่่�อลดมลพิิษทางอากาศ เพื่อ�่ นำำ�ไปประยุุกต์์ใช้้ด้้านการจััดการคุุณภาพอากาศรวมถึึงเผยแพร่่ประชาสััมพัันธ์์และถ่า่ ยทอดองค์ค์ วามรู้้� หััวข้้อที่�่ 1.2 ส่่งเสริิมการมีีส่่วนร่่วมสร้้างความตระหนััก และปรัับพฤติิกรรมของประชาชนในการลดการปล่่อยมลพิิษจาก กิจิ กรรมต่่างๆ ดังั นั้้น� เพื่อ�่ เป็น็ การผลักั ดัันให้บ้ รรลุุตามเป้้าหมายดังั กล่่าว จึึงมีีการส่ง่ เสริิมและยกระดับั เครืือข่่ายภาค ประชาชน ซึ่�ง่ จะเป็็นเครื่�องมืือที่ช่� ่ว่ ยขับั เคลื่�อ่ นการแก้้ไขและป้้องกัันปัญั หาดังั กล่่าว กรมโรงงานอุุตสาหกรรม จััดการฝึึกอบรมการเฝ้้าระวัังมลพิิษฝุ่่�นละอองขนาดเล็็กไม่่เกิิน 2.5 ไมครอน และให้้ความรู้้�แก่่เครืือข่่ายอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ (Eco Network) ในพื้้�นที่่�เมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศ จัังหวััดระยอง เพื่�่อพััฒนาองค์ค์ วามรู้้แ� ละการเฝ้า้ ระวัังปัญั หาดัังกล่่าว อีีกทั้้�งช่ว่ ยเหลืือหน่่วยงานและจัังหวัดั ในการกำ�ำ กับั ดููแลและเฝ้า้ ระวังั ธุรุ กิจิ อุตุ สาหกรรมให้ม้ ีีความปลอดภัยั และเป็น็ มิติ รต่อ่ สิ่่ง� แวดล้อ้ ม รวมทั้้ง� เป็น็ ภาคีีขับั เคลื่อ�่ นเชื่อ�่ มโยงการพัฒั นา เมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศร่่วมกัันอย่่างเป็็นรููปธรรม ทำำ�ให้้โรงงานอุุตสาหกรรมประกอบกิิจการเป็็นมิิตร กัับสิ่่�งแวดล้้อมรัับผิิดชอบต่่อสัังคมและอยู่่�ร่่วมกัับชุุมชนอย่่างยั่่�งยืืน จััดขึ้้�นเมื่่�อวัันที่่� 4 - 5 สิิงหาคม 2563 ณ โรงแรมโกลเด้น้ ซิติ ี้้ � อำำ�เภอเมืือง จัังหวััดระยอง โครงการใหความรแู ละฝกอบรมการเฝาระวังมลพ�ษฝนุ ละอองขนาดเลก็ 61
โครงการ Expert for Development of New Pollution Management Model using PRTR and Public Participation Principles for Eco Industrial Town : PRTR Phase II ร่่วมกับั องค์์การความร่่วมมือื ระหว่่างประเทศของญี่่�ปุ่่�น (Japan International Cooperation Agency : JICA) กรมโรงงานอุุตสาหกรรม ร่ว่ มกับั การนิิคมอุุตสาหกรรมแห่ง่ ประเทศไทย และกรมควบคุมุ มลพิษิ ดำ�ำ เนิินการ โครงการระบบการขึ้น�้ ทะเบีียนการปลดปล่อ่ ยและเคลื่อ�่ นย้า้ ยมลพิษิ ระยะที่�่2 (PRTR Phase II) ภายใต้ห้ ัวั ข้อ้ “การพัฒั นา ระบบบริิหารการจััดการมลพิิษโดยใช้้ทำำ�เนีียบการปลดปล่่อยและเคลื่่�อนย้้ายมลพิิษและการมีีส่่วนร่่วมของประชาชน สนับั สนุนุ การดำ�ำ เนิินงานด้้านการพััฒนาเมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิิเวศ ระยะที่่� 2” โดยดำำ�เนิินการการพัฒั นาระบบการ ตรวจประเมินิ โดยภาคประชาชน (Public Audit) ในพื้้น� ที่เ�่ มืืองอุตุ สาหกรรมเชิิงนิเิ วศ และการจัดั ฝึกึ อบรมเจ้า้ หน้้าที่ร�่ ััฐ ระดับั ท้อ้ งถิ่่น� ภาคประชาชนและผู้ป�้ ระกอบการอุตุ สาหกรรมในพื้้น� ที่ใ�่ ห้ส้ ามารถตรวจประเมินิ ระดับั ต่า่ งๆ ของการพัฒั นา เมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศได้ ้ ส่ง่ ผลให้เ้ กิดิ กระบวนการมีีส่ว่ นร่ว่ มของประชาชนในขั้น� ตอนการตรวจประเมินิ ระดับั การ พััฒนาเมืืองอุุตสาหกรรมเชิิงนิิเวศอย่่างเป็็นระบบตามกระบวนการ PDCA และเกิิดความเป็็นเจ้้าของ (Ownership) ของภาคส่ว่ นที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ ง และได้ด้ ำ�ำ เนินิ การจัดั กิจิ กรรมการตรวจประเมินิ เมืืองอุตุ สาหกรรมเชิงิ นิเิ วศ โดยภาคประชาชน (Public Audit) ร่ว่ มกับั คณะผู้้�ตรวจประเมินิ ในพื้้�นที่เ�่ ป้้าหมาย 3 จังั หวััด ได้้แก่่ จังั หวััดระยอง ชลบุุรีี และสมุทุ รปราการ โครงการ Expert for Development of New Pollution Management Model using PRTR and Public Participation Principles for Eco Industrial Town : PRTR Phase II 62
โครงการส่ง่ เสริมิ และพัฒั นาความปลอดภััยเกี่่ย� วกับั การป้อ้ งกััน และระงัับอัคั คีภี ััย และระบบไฟฟ้้าในโรงงาน โครงการนี้้ม� ีีวัตั ถุปุ ระสงค์เ์ พื่อ�่ พัฒั นาและยกระดับั โดยจััดฝึึกอบรมด้้านความปลอดภััยเกี่่�ยวกัับการ ผู้ป�้ ระกอบการอุตุ สาหกรรมให้ม้ ีีการประกอบการที่ป�่ ลอดภัยั ป้้องกัันและระงัับอััคคีีภััยและระบบไฟฟ้้าในโรงงาน ในด้้านความปลอดภััยระบบไฟฟ้้าและอััคคีีภััย พร้้อมทั้้�ง อุตุ สาหกรรม จำ�ำ นวน 5 ครั้ง� ให้แ้ ก่ ่ บุคุ ลากรของโรงงาน ตรวจสอบและให้้คำำ�แนะนำำ�แก่่ผู้้�ประกอบกิิจการโรงงาน อุุตสาหกรรมและหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องจากภาครััฐ เกี่ย�่ วกับั การป้อ้ งกันั และระงับั อัคั คีีภัยั ระบบและอุปุ กรณ์์ไฟฟ้า้ และเอกชน รวมจำ�ำ นวนผู้เ�้ ข้า้ การฝึกึ อบรมทั้้ง� สิ้น� 209 คน เพื่่�อให้้เกิิดความปลอดภััยแก่่ผู้้�ปฏิิบััติิงานภายในโรงงาน พร้้อมเข้้าสำำ�รวจโรงงานและให้้คำำ�ปรึึกษาแนะนำำ� อีีกทั้้�งยัังเป็็นการเพิ่่�มศัักยภาพบุุคลากรในโรงงานให้้ ด้้านความปลอดภััยเกี่่�ยวกัับการป้้องกัันและระงัับ สามารถปฏิิบััติิงานได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ โดยมีีกลุ่่�ม อััคคีีภััย การติิดตั้้�งระบบและอุุปกรณ์์ ไฟฟ้้าแก่่โรงงาน เป้้าหมายคืือผู้้�ประกอบการอุุตสาหกรรมที่่�มีีความเสี่่�ยง ที่่�เข้้าร่่วมโครงการ จำำ�นวน 2 ครั้�งต่่อโรงงาน อีีกทั้้�ง ในการเกิดิ อัคั คีีภัยั สููง เช่น่ โรงงานที่ม�่ ีีการใช้้ จัดั เก็บ็ สารไวไฟ จััดพิิมพ์์คู่่�มืือการป้้องกัันและระงัับอััคคีีภััยในโรงงาน รวมถึึงวััสดุุติิดไฟ ได้้ โดยเฉพาะโรงงานอุุตสาหกรรม จำำ�นวน 200 เล่่ม และปรัับปรุุงคู่่�มืือการตรวจสอบ ที่่�ประกอบกิิจการมานานมากกว่่า 10 ปีี มีีโรงงานที่่�ได้้รัับ ความปลอดภััย ระบบไฟฟ้้าในโรงงาน (ฉบัับปรัับปรุุง คัดั เลืือกให้้เข้้าร่่วมโครงการทั้้�งสิ้้น� 40 โรงงาน ดำ�ำ เนิินการ 2559) จำำ�นวน 400 เล่่ม คูมือการปองกนั และระงับอคั คภี ยั และคมู ือการตรวจสอบความปลอดภยั ไฟฟาในโรงงาน ดาวน์์โหลด ดาวน์์โหลด คู่�่มือื การป้้องกัันและระงัับอััคคีีภััย คู่ม�่ ือื การตรวจสอบความปลอดภัยั ในโรงงาน พ.ศ.2552 ระบบไฟฟ้า้ ในโรงงาน 63
นอกจากนี้้�ได้้จััดฝึึกอบรมด้้านการตรวจสอบระบบป้้องกัันอััคคีีภััยและระบบไฟฟ้้าในโรงงาน โดยมีีผู้้�เข้้ารัับ การฝึึกอบรมจากโรงงานอุุตสาหกรรม และหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้องจากภาครััฐและเอกชน จำำ�นวนรวม 133 คน และ จััดสััมมนาความปลอดภััยเพื่่�อเผยแพร่่องค์์ความรู้้� โดยได้้นำำ�กรณีีศึึกษาของโรงงานอุุตสาหกรรมที่่�มีีผลสำำ�เร็็จ ด้้านความปลอดภััยในโรงงาน และอบรมในหััวข้้อ “การออกแบบเส้้นทางหนีีไฟในโรงงานอุุตสาหกรรมอย่่างไร ให้ถ้ ููกต้้องตามกฎหมายและมาตรฐาน” มีีผู้้เ� ข้้าร่ว่ มสัมั มนารวมจำำ�นวน 203 คน จััดขึ้�้นเมื่�่อวัันที่�่ 27 พฤศจิกิ ายน 2563 ณ โรงแรมปริ๊น� พาเลซ กรุุงเทพมหานคร โครงการสงเสรม� และพัฒนาความปลอดภัยเกย่ี วกับการปองกนั และระงบั อคั คีภยั 64
โครงการส่่งเสริิมและพัฒั นาเทคโนโลยีคี วามปลอดภััย ในอุตุ สาหกรรมชีีวภาพ มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อส่่งเสริิมและถ่่ายทอดองค์์ความรู้้�ด้้านเทคโนโลยีีชีีวภาพ และพััฒนาโรงงานอุุตสาหกรรม ชีีวภาพหรืือโรงงานอุุตสาหกรรมที่่�มีีการดำำ�เนิินกิิจกรรมเกี่่�ยวกัับจุุลิินทรีีย์์และ/หรืือจุุลิินทรีีย์์ดััดแปลงพัันธุุกรรม ให้้มีีความรู้้� ความเข้้าใจเกี่่�ยวกัับความปลอดภััยในการปฏิิบััติิงานที่่�ถููกต้้อง โดยให้้คำำ�ปรึึกษาและถ่่ายทอดเทคโนโลยีี ชีีวภาพสู่่�โรงงาน การพัฒั นาความปลอดภัยั ทางชีีวภาพในการปฏิบิ ัตั ิงิ านเกี่ย�่ วกับั จุลุ ินิ ทรียี ์แ์ ละ/หรือื จุลุ ินิ ทรียี ์ ์ ดัดั แปลง พัันธุกุ รรมในโรงงานอุุตสาหกรรม และการปรับั ปรุงุ คู่่�มืือด้้านความปลอดภััย ผลการดำ�ำ เนินิ งาน กิิจกรรมที่่� 1 การให้้คำำ�ปรึึกษาและถ่่ายทอดเทคโนโลยีีชีีวภาพสู่่�โรงงาน มีีโรงงานอุุตสาหกรรมที่่�ได้้รัับการ คััดเลืือกเข้า้ ร่ว่ มกิิจกรรมจำ�ำ นวน 5 โรงงาน ได้แ้ ก่่ 1. บริิษััท เค ทีี เอ็ม็ เอสจีี จำำ�กััด ประกอบกิจิ การผลิิตผงชููรส 2. บริษิ ัทั เค. เอ็ม็ . พี.ี ไบโอเทค จำ�ำ กัดั ประกอบกิจิ การผลิติ อาหารผสมหรือื อาหารสำ�ำ เร็จ็ รููปสำ�ำ หรับั สัตั ว์ ์ 3. บริษิ ัทั ยููเนี่ย�่ นแคสแทป จำ�ำ กัดั ประกอบกิจิ การผลิิตอาหารสััตว์์ 4. บริิษััท ไทยยููเนี่่�ยน ฟิิดมิลิ ล์์ จำ�ำ กััด ประกอบกิิจการผลิิตอาหารสัตั ว์์ เช่่น อาหารกุ้�งกุลุ าดำำ� 5. บริษิ ัทั อำำ�พลฟูดู ส์์ โพรเซสซิ่�ง จำำ�กัดั ประกอบกิิจการผลิิต แปรรููปผลิติ ภัณั ฑ์์อาหารการเกษตร เช่น่ ผััก ผลไม้แ้ ช่แ่ ข็็ง น้ำำ�� ผลไม้้ กะทิยิ ููเอชทีี น้ำำ��นมข้า้ ว เยลลี่�่ บรรจุุกล่่อง โดยดำ�ำ เนิินการสำำ�รวจข้้อมููลและให้้คำ�ำ ปรึึกษา แก่่โรงงานอุุตสาหกรรมที่่�ได้้รัับการคััดเลืือกเข้้าร่่วมโครงการ และจััดทำำ�ร่่างรายงานแนวทางการพััฒนากระบวนการ ผลิิตโดยใช้้เทคโนโลยีีชีีวภาพสำำ�หรับั แต่่ละโรงงาน หลัังจากการถ่่ายทอดเทคโนโลยีีและให้้คำำ�ปรึึกษาแล้้วนั้้�น พบว่่าโรงงาน สามารถปรัับปรุุงประสิิทธิิภาพ ของกระบวนการผลิิตได้้ตามเป้้าหมายที่่�วางไว้้ และพนัักงานผู้้�เกี่่�ยวข้้องมีีความรู้้�ความเข้้าใจถึึงเทคนิิคปลอดเชื้�อที่่�ใช้้ ในกระบวนการผลิิต รวมถึึงสามารถนำำ�ผลการทดลองที่่�ได้้จากการให้้คำำ�ปรึึกษาโดยผู้้�เชี่่�ยวชาญไปปรัับปรุุง ประสิิทธิภิ าพของกระบวนการผลิติ ได้้ กิิจกรรมที่่� 2 การพััฒนาความปลอดภััยทางชีีวภาพในการปฏิิบััติิงานเกี่่�ยวกัับจุุลิินทรีีย์์และ/หรืือจุุลิินทรีีย์์ ดััดแปลงพัันธุุกรรมในโรงงานอุุตสาหกรรม มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อพััฒนาให้้โรงงานอุุตสาหกรรม มีีความรู้้�ความเข้้าใจ เกี่่�ยวกัับความปลอดภััยในการดำำ�เนิินการที่่�ถููกต้้อง สอดคล้้องกัับมาตรฐานสากล และสามารถประยุุกต์์ใช้้ในการ ปฏิิบัตั ิิงานได้้ โดยจัดั อบรมให้้กับั ผู้�้ประกอบการโรงงานอุุตสาหกรรม เจ้า้ หน้า้ ที่่ก� ระทรวงอุุตสาหกรรม และผู้้เ� กี่่ย� วข้อ้ ง จำำ�นวน 2 ครั้ง� เมื่่�อวันั ที่�่ 14 กรกฎาคม 2563 และวัันที่�่ 17 กรกฎาคม 2563 ณ โรงแรมปริินซ์พ์ าเลส กรุุงเทพมหานคร มีีผู้้�เข้้ารัับการอบรมรวมทั้้�งสิ้้�น 158 คน รวมทั้้�งการถ่่ายทอดแนวทางการพััฒนาความปลอดภััยทางชีีวภาพ และให้้ คำำ�ปรึึกษาเพื่่�อดำำ�เนิินการตามแนวทาง ติิดตามผลการดำำ�เนิินงาน และจััดทำำ�รายงานสรุุปผลการดำำ�เนิินงานพััฒนา ความปลอดภััยทางชีีวภาพของแต่ล่ ะโรงงาน พบว่า่ หลังั จากโรงงานได้ร้ ับั การถ่า่ ยทอดแนวทางแล้ว้ โรงงานสามารถ ลดโอกาสในการปนเปื้อ�้ นของจุลุ ินิ ทรีี ย์์อื่น�่ ในพื้้น� ที่่�การผลิิต พนักั งานมีีความรู้้�ความเข้า้ ใจถึึงความปลอดภััยทาง ชีีวภาพในกระบวนการผลิิต และสามารถ พัฒั นาเอกสารขั้น� ตอนการปฏิบิ ัตั ิงิ านที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ งกับั จุลุ ินิ ทรียี ์์และเอกสารความปลอดภัยั ตามคำ�ำ แนะนำ�ำ ของผู้เ�้ ชี่ย�่ วชาญ ทั้้�งนี้้� ได้้จััดทำำ�ข้้อมููลด้้านความปลอดภััยของเชื้ �อจุุลิินทรีีย์์และ/หรืือจุุลิินทรีีย์์ดััดแปลงพัันธุุกรรมที่่�มีีความ สำำ�คััญในอุุตสาหกรรมผลิิตอาหาร และเวชภััณฑ์์จำำ�นวน 5 รายการ ประกอบด้้วยข้้อมููลด้า้ นความปลอดภััยของเชื้�อ Influenza A virus, Pasteurella multocida, Salmonella, Aspergillus oryzae และ Saccharomyces cerevisiae และจััดประชุุมเพื่่�อรัับฟัังความคิิดเห็็นจากผู้้�เชี่่�ยวชาญจากหน่่วยงานภาครััฐ และเอกชนที่่�เกี่่�ยวข้้อง เช่่น ผู้้�แทนจาก มหาวิิทยาลััย ศููนย์์พัันธุุวิิศวกรรมและเทคโนโลยีีชีีวภาพแห่่งชาติิ สถาบัันอาหาร กรมวิิทยาศาสตร์์การแพทย์์ และ ผู้้�แทนจากโรงงานอุุตสาหกรรมชีีวภาพ เป็็นต้้น จำำ�นวน 3 ครั้ �ง คืือ เมื่่�อวัันที่่� 14, 16 กัันยายน 2563 และวัันที่่� 5 ตุลุ าคม 2563 65
กิจิ กรรมที่�่ 3 การปรับั ปรุงุ คู่่�มืือด้า้ นความปลอดภัยั มีีวัตั ถุปุ ระสงค์เ์ พื่อ�่ ปรับั ปรุงุ ข้อ้ มููลให้เ้ ป็น็ ปัจั จุบุ ันั จำ�ำ นวน 6 ฉบับั ประกอบด้้วย - คู่่�มืือการจัดั การสารเคมีีอันั ตรายสููง กรดอะคริลิ ิคิ (Acrylic acid) - คู่่�มืือการจััดการสารเคมีีอัันตรายสููง อะคริิโลไนไตรล์์ (Acrylonitrile) - คู่่�มืือการจัดั การสารเคมีีอัันตรายสููง เอทิลิ ีีนไดคลอไรด์์ (Ethylene dichloride) - คู่่�มืือการจััดการสารเคมีีอันั ตรายสููง ไวนิลิ อะซีีเตดมอนอเมอร์์ (Vinyl acetate monomer) - คู่่�มืือการจััดการสารเคมีีอันั ตรายสููง ไวนิิลคลอไรด์์มอนอเมอร์์ (Vinyl chloride monomer) - คู่่�มืือการจัดั การความปลอดภััยสารเคมีี สำ�ำ หรัับวิสิ าหกิิจขนาดกลางและขนาดย่่อม และจััดประชุุมรัับฟัังความคิิดเห็็นจากผู้้�เชี่่�ยวชาญที่่�เกี่่�ยวข้้อง ได้้แก่่ ผู้้�แทนจากโรงงานอุุตสาหกรรมที่่�มีีการ ผลิิตและ/หรือื มีีการใช้้สารเคมีี ผู้้เ� ชี่�่ยวชาญจากหน่ว่ ยงานราชการ และหน่ว่ ยงานอื่่�นที่�่เกี่ย่� วข้้อง จำ�ำ นวนรวม 15 ครั้�ง ในระหว่า่ งเดืือนกรกฎาคมถึงึ พฤศจิกิ ายน 2563 และได้จ้ ัดั พิมิ พ์ค์ู่่�มืือการจัดั การสารเคมีีอันั ตรายสููง 5 ฉบับั จำ�ำ นวนรวม 600 เล่่ม ทั้้�งนี้้� ภายหลัังการดำำ�เนิินกิิจกรรมในโครงการเสร็็จสิ้้�น ได้้มีีการจััดประชุุมสรุุปผลการดำำ�เนิินงานโครงการ เมื่�อ่ วัันที่่� 25 พฤศจิกิ ายน 2563 ณ โรงแรมเซนจูรูี่�ปาร์์ค กรุงุ เทพมหานคร โดยมีีผู้้เ� ข้้าร่ว่ มการประชุุม จำำ�นวน 204 คน ในการประชุุมประกอบด้ว้ ยการบรรยาย 4 หัวั ข้อ้ ดังั นี้้� 1) สรุปุ ผลการดำ�ำ เนินิ โครงการส่่งเสริมิ และพัฒั นาความปลอดภัยั ในอุตุ สาหกรรมชีีวภาพ 2) การดำ�ำ เนิินอุตุ สาหกรรมชีีวภาพตามแนวทาง Bio-Circular-Green Economy (BCG) 3) แนวทางปฏิิบัตั ิิ เพื่�่อความปลอดภััยทางชีีวภาพในโรงงานอุตุ สาหกรรม 4) พิิษวิทิ ยา การประเมิินความเสี่ย่� ง เพื่่�อความปลอดภัยั การใช้ส้ ารเคมีี สรุุป จากผลการดำ�ำ เนินิ งานโครงการ ทำ�ำ ให้้โรงงานอุตุ สาหกรรมชีีวภาพมีีแนวทางในการพัฒั นากระบวนการผลิติ โดยใช้้เทคโนโลยีีชีีวภาพ และมีีแนวทางในการพััฒนาความปลอดภััยทางชีีวภาพ เพื่่�อให้้สามารถพััฒนาการดำำ�เนิิน กิิจกรรมเกี่่�ยวกัับจุุลิินทรีีย์์และ/หรืือจุุลิินทรีีย์์ดััดแปลงพัันธุุกรรมได้้อย่่างปลอดภััยต่่อผู้้�ปฏิิบััติิงาน ชุุมชน สัังคม และสิ่่�งแวดล้้อมโดยรอบ ทั้้�งนี้้� หากผู้้�ประกอบกิิจการโรงงานนำำ�องค์์ความรู้้� และคำำ�แนะนำำ�ที่่�ได้้รัับจากผู้้�เชี่่�ยวชาญ ไปขยายผลสู่่�การดำำ�เนิินการภายในโรงงานตนเอง ก็็จะเกิิดประโยชน์์สููงสุุดต่่อทั้้�งภาคอุุตสาหกรรม และเศรษฐกิิจใน ภาพรวมของประเทศต่อ่ ไป โครงการสงเสรม� และพัฒนาเทคโนโลยีความปลอดภยั ในอต� สาหกรรมชีวภาพ 66
67
โครงการส่ง่ เสริิมการเพิ่่�มประสิทิ ธิิภาพพลังั งานในภาคอุตุ สาหกรรม (ระบบทำ�ำ ความเย็็น) กองส่ง่ เสริมิ เทคโนโลยีีความปลอดภัยั โรงงาน ดำ�ำ เนิินการจััดทำ�ำ และพัฒั นาคู่่�มืือเกี่ย�่ วกัับระบบทำำ�ความเย็น็ ที่่� ใช้้แอมโมเนีียเป็็นสารทำำ�ความเย็็น โดยมีีเนื้้�อหาครอบคลุุมทั้้�งด้้านการเพิ่่�มประสิิทธิิภาพพลัังงาน ความปลอดภััย และการรัักษาสิ่่�งแวดล้้อม สำำ�หรัับผู้้�ควบคุุมระบบทำำ�ความเย็็น วิิศวกรตรวจสอบระบบทำำ�ความเย็็น และเจ้้าหน้้าที่่� กรมโรงงานอุตุ สาหกรรม รวมถึงึ เพิ่่ม� องค์ค์ วามรู้แ�้ ละพัฒั นาปรับั ปรุงุ เอกสารรับั รองความปลอดภัยั ระบบทำ�ำ ความเย็น็ ที่่�ใช้้แอมโมเนีียเป็็นสารทำำ�ความเย็็น โดยครอบคลุุมทั้้�งด้้านพลัังงาน ความปลอดภััย และสิ่่�งแวดล้้อม ซึ่่�งมีีโรงงาน กลุ่่�มเป้า้ หมาย คืือ โรงงานน้ำำ��แข็ง็ หลอด โรงงานน้ำ��ำ แข็็งซอง ห้้องเย็น็ ที่ใ่� ช้แ้ อมโมเนีียเป็็นสารทำำ�ความเย็น็ ผลการดำ�ำ เนิินงาน จากการดำำ�เนิินโครงการ ทำำ�ให้้เกิิดผลสำำ�เร็็จศัักยภาพการประหยััดพลัังงานในระบบทำำ�ความเย็็นคิิดเป็็น 2,898.20 toe หรืือ 32,226,227.40 kWh ต่่อโครงการต่่อปีี หรืือคิิดเป็็นจำำ�นวนเงิิน108,299,508.96 บาท ต่อ่ โครงการต่อ่ ปีี ทั้้ง� นี้้�ได้ผ้ ลิิตสื่อ�่ เพื่อ�่ เผยแพร่่องค์ค์ วามรู้้� จำำ�นวน 4 ชุุด ได้แ้ ก่่ 1) คู่่�มืือสำำ�หรับั การฝึกึ อบรม ได้้แก่่ คู่่�มืือผู้�ควบคุุมระบบทำ�ำ ความเย็็นที่่�ใช้แ้ อมโมเนียี เป็น็ สารทำำ�ความเย็็น จำำ�นวน 400 เล่ม่ คู่่�มืือตรวจสอบระบบทำ�ำ ความเย็น็ ที่่�ใช้้แอมโมเนียี เป็็นสารทำ�ำ ความเย็็น จำำ�นวน 400 เล่ม่ และ คู่่�มืือเจ้้าหน้า้ ที่่�กรมโรงงานอุุตสาหกรรม และเจ้้าหน้า้ ที่ท่� ี่เ�่ กี่่�ยวข้้อง จำ�ำ นวน 200 เล่่ม เพื่อ�่ ให้ผ้ ู้้�ที่�่เกี่่ย� วข้้องสามารถ ปฏิบิ ััติงิ านตามขอบเขตและหน้า้ ที่�่ได้อ้ ย่า่ งถููกต้อ้ ง เกิิดความปลอดภัยั ประหยััดพลัังงาน และเป็็นมิิตรต่อ่ สิ่่�งแวดล้อ้ ม ตัวอยา งคูมือสําหรับการฝกอบรม 2) สื่อ�่ วีดี ิทิ ัศั น์์ ให้ค้ วามรู้ค�้ วามเข้า้ ใจเกี่ย�่ วกับั ระบบทำ�ำ ความเย็น็ ที่ใ�่ ช้แ้ อมโมเนีียเป็น็ สารทำ�ำ ความเย็น็ ความยาว ไม่น่ ้้อยกว่า่ 7 นาทีีต่่อเรื่อ� ง จำำ�นวน 5 เรื่อ� ง ได้้แก่่ 2.1) หลัักการทำำ�งานพื้้�นฐานของระบบทำ�ำ ความเย็็น 2.2) การใช้ง้ าน การเดิินเครื่�อง และหยุุดเครื่�องคอมเพรสเซอร์์ 2.3) การทดสอบ Pressure Control Switch 2.4) การถ่า่ ยน้ำ�ำ� มัันจาก ถัังพักั น้ำำ��มันั หล่อ่ ลื่่น� และการเติมิ น้ำำ��มันั คอมเพรสเซอร์์ 2.5) การระงับั เหตุกุ ารณ์์รั่�วไหลของแอมโมเนีีย 68
ดาวน์์โหลด สื่่อ� วีีดิิทัศั น์์ “หลักั การทำ�ำ งานพื้น�้ ฐานของระบบทำำ�ความเย็น็ ” ดาวน์์โหลด สื่่�อวีดี ิิทัศั น์์ “การใช้้งาน การเดิินเครื่�อง และหยุดุ เครื่อ� งคอมเพรสเซอร์์” ดาวน์์โหลด สื่่อ� วีดี ิิทััศน์์ “การทดสอบ Pressure Control Switch” ดาวน์์โหลด สื่่อ� วีดี ิทิ ัศั น์์ “การถ่่ายน้ำ��ำ มัันจากถัังพักั น้ำ��ำ มัันหล่่อลื่่น� และการเติมิ น้ำ��ำ มัันคอมเพรสเซอร์์” 69
3) สื่่�อดิิจิิทััล (Infographic) เผยแพร่่ข้้อมููลเกี่่�ยวกัับระบบทำำ�ความเย็็นที่่�ใช้้แอมโมเนีียเป็็นสารทำำ�ความเย็็น จำ�ำ นวน 3 ชุดุ ได้้แก่ ่ ข้้อควรระวัังในการใช้ร้ ะบบทำ�ำ ความเย็็นที่ใ่� ช้้แอมโมเนีียเป็็นสารทำำ�ความเย็็น ข้อ้ กำ�ำ หนดการใช้ร้ ะบบ ทำำ�ความเย็น็ ที่ใ่� ช้้แอมโมเนีียเป็น็ สารทำ�ำ ความเย็็น และแผนฉุกุ เฉิินกรณีีเกิดิ การรั่�วไหลของสารแอมโมเนีียภายในโรงงาน ดาวน์์โหลด Infographic ตวั อยางสื่อดิจ�ทลั (Infographic) 4) Roll Up เผยแพร่่ข้้อมููลเกี่�ย่ วกัับระบบทำำ�ความเย็น็ ที่�ใ่ ช้แ้ อมโมเนีียเป็น็ สารทำำ�ความเย็น็ จำ�ำ นวน 5 ชุุด ได้แ้ ก่่ หลักั การทำ�ำ งานพื้้�นฐานของระบบทำ�ำ ความเย็น็ กรณีีศึึกษาอุบุ ัตั ิเิ หตุุ และแผนภาพฉุุกเฉิินกรณีีแอมโมเนีียรั่�วไหล ดาวน์์โหลด สื่่อ� Roll Up 70
โครงการพััฒนาต้น้ แบบระบบการผลิิตที่�่เหมาะสม ด้ว้ ยนวััตกรรมและ IoT (EE-09-915) ภายใต้เ้ งิินกองทุุนเพื่่�อส่่งเสริมิ การอนุรุ ักั ษ์์พลัังงาน ปีีงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2563 โครงการนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์หลัักเพื่่�อเป็็นการนำำ�ร่่องอุุตสาหกรรมต้้นแบบ และพััฒนาไปสู่่�อุุตสาหกรรม 4.0 โดยการนำ�ำ ระบบการเชื่�อ่ มต่อ่ สื่อ�่ สารข้อ้ มููล และสั่่ง� การอุปุ กรณ์์ต่่างๆ ผ่า่ นเครืือข่่ายอิินเตอร์์เน็ต็ หรือื ระบบ Internet of Things (IoT) มาประยุุกต์์ใช้้ร่่วมกัับระบบการผลิิตในโรงงานอุุตสาหกรรมต่่างๆ ให้้เกิิดประสิิทธิิภาพสููงสุุด โดย มอบหมายให้้สถาบัันวิิจัยั วิทิ ยาศาสตร์แ์ ละเทคโนโลยีี มหาวิทิ ยาลัยั เชีียงใหม่่ เป็็นที่ป�่ รึึกษาดำำ�เนินิ งาน มีีกลุ่่�มเป้้าหมาย คืือ โรงงานอุุตสาหกรรมในกลุ่่�ม S–Curve, New S-Curve, Second Wave S-Curve หรืือโรงงานอุุตสาหกรรม อื่�่น ๆ ที่�่เกี่ย่� วข้้อง ผลการดำ�ำ เนินิ งาน มีีโรงงานอุุตสาหกรรมที่�่ได้ร้ ับั คัดั เลืือกให้้เข้้าร่่วมโครงการ จำำ�นวน 21 โรงงาน ประกอบด้้วย • โรงงานอุตุ สาหกรรม กลุ่ม่� S–Curve จำำ�นวน 3 แห่ง่ • กลุ่ม�่ Second Wave S-Curve จำ�ำ นวน 8 แห่ง่ • กลุ่ม่� อุตุ สาหกรรมอื่น�่ ๆ จำ�ำ นวน 10 แห่่ง โดยการจััดส่่งทีีมผู้้�เชี่่�ยวชาญเข้้าประเมิินการใช้้พลัังงานและให้้คำำ�ปรึึกษาเบื้้�องต้้นเพื่่�อปรัับปรุุงและพััฒนา กระบวนการผลิติ ให้ม้ ีีประสิทิ ธิภิ าพ การให้ค้ ำ�ำ ปรึึกษาเชิงิ ลึกึ เพื่อ�่ ร่ว่ มหารือื ถึงึ ความต้อ้ งการพัฒั นากระบวน การผลิติ แนวทางการเก็็บข้้อมููลระบบการผลิิต พร้้อมทั้้�งออกแบบการติิดตั้้�งอุุปกรณ์์ตรวจวััดต่่างๆ หรืือ Sensors พร้้อมอุุปกรณ์์ประกอบ โดยให้ก้ ารสนัับสนุนุ โรงงานอุุตสาหกรรมในการติดิ ตั้้�ง Sensors รวมจำำ�นวนทั้้ง� สิ้้น� 210 ตัวั ชุุดแปลงสััญญาณข้้อมููล และอุุปกรณ์์ที่่�ใช้้เชื่่�อมต่่อ/ส่่งสััญญาณ Online รวมจำำ�นวนทั้้�งสิ้้�น 100 ชุุด ซึ่่�งข้้อมููล จากการตรวจวััดต่า่ งๆ นี้้� ได้้ถููกเชื่อ�่ มต่่อเข้้ากัับระบบประมวลผลและแสดงผลกลาง หรืือ Web–based Application และแสดงผลข้อ้ มููลตรวจวัดั ที่่บ� ันั ทึึกได้บ้ นอุุปกรณ์์คอมพิวิ เตอร์์ / Tablet / Smart Phone แบบ Real time หลังั จากนั้้�น ทีีมผู้้�เชี่่�ยวชาญได้้ทำำ�การวิิเคราะห์์ข้้อมููลที่่�ตรวจวััดได้้ แล้้วนำำ�มาจััดทำำ�เป็็นแนวทางและมาตรการประหยััดพลัังงาน/ การใช้พ้ ลัังงานอย่า่ งมีีประสิิทธิภิ าพ หรือื การปรับั ปรุงุ กระบวนการผลิิตเพื่�อ่ ให้้ได้ผ้ ลผลิติ สููงสุดุ หรืือการลดการเกิดิ ของเสีียต่า่ งๆ จากกระบวนการผลิติ หลายมาตรการ เช่น่ มาตรการปรับั ปรุุงประสิิทธิภิ าพการเผาไหม้้ของเตาหลอม มาตรการปรัับปรุุง ประสิิทธิิภาพการผลิิตไอน้ำำ�� มาตรการลดความดัันไอน้ำำ��ใช้้งานอย่่างเหมาะสม และมาตรการ ลดความดัันของเครื่�องอัดั อากาศ เป็็นต้้น เพื่อ่� ให้้โรงงานอุตุ สาหกรรมได้้ดำ�ำ เนินิ การ ภายหลัังจากที่่�โรงงานอุุตสาหกรรมได้้ดำำ�เนิินการตามมาตรการต่่างๆ ไปแล้้วบางส่่วน (โครงการกำำ�หนดให้้ 1 โรงงาน ต้อ้ งปฏิบิ ัตั ิติ ามมาตรการจริงิ อย่า่ งน้อ้ ย 1 มาตรการ) พบว่า่ มีผี ลประหยัดั พลังั งานจริงิ รวมทั้้ง� สิ้้น� ประมาณ 800 ตันั น้ำ�ำ�มัันดิิบต่อ่ ปีี คิิดเป็น็ มููลค่า่ รวม 13.10 ล้า้ นบาทต่อ่ ปีี และหากได้้ดำ�ำ เนินิ การครบทุุกมาตรการตามที่�่ ได้้ให้้ข้้อแนะนำำ� จะมีศี ัักยภาพการประหยััดพลัังงาน รวมทั้้ง� สิ้้น� 3,900 ตัันน้ำำ�� มัันดิิบต่่อปีี โดยประมาณ คิิดเป็็น มููลค่่ารวม 30.66 ล้า้ นบาทต่อ่ ปีี 71
โครงการพฒั นาตนแบบระบบการผลิตที่เหมาะสมดว ยนวัตกรรมและ IoT (EE-09-915) โครงการจัดั ทำำ�แนวทางการผลัักดััน การใช้้มาตรฐานประสิิทธิิภาพพลังั งานของโรงงานอุตุ สาหกรรม (Factory Energy Code) ในภาคอุุตสาหกรรม ภายใต้้เงินิ กองทุุนเพื่่�อส่่งเสริิมการอนุุรักั ษ์พ์ ลัังงาน ปีงี บประมาณ พ.ศ. 2562 - 2563 โครงการนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์หลัักเพื่่�อรวบรวมและจััดทำำ�มาตรฐานประสิิทธิิภาพการใช้้พลัังงานของโรงงาน อุุตสาหกรรม (Factory Energy Code) เพื่่�อใช้้เป็็นข้้อกำำ�หนดอ้า้ งอิิงกัับโรงงานอุุตสาหกรรมที่�อ่ ยู่�ระหว่า่ งดำ�ำ เนิินการ ขอตั้้ง� โรงงาน หรือื โรงงานอุตุ สาหกรรมที่อ�่ ยู่�ระหว่า่ งขอขยายโรงงาน หรือื โรงงานที่เ�่ ริ่ม� ประกอบกิจิ การแล้ว้ และผลักั ดันั ให้เ้ กิดิ แนวทางปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ด�่ ีีเยี่ย�่ ม(BestAvailableTechnics)โดยมอบหมายให้้บริษิ ัทั เบสเอ็น็ จำ�ำ กัดั เป็น็ ที่ป�่ รึึกษาดำ�ำ เนินิ งาน มีีกลุ่่�มเป้า้ หมายเป็็นโรงงานอุตุ สาหกรรมที่�่อยู่�ระหว่่างดำ�ำ เนิินการขอตั้้�งโรงงาน หรือื โรงงานอุุตสาหกรรมที่�อ่ ยู่�ระหว่า่ ง ขอขยายโรงงาน หรือื โรงงานที่เ�่ ริ่ม� ประกอบกิิจการแล้ว้ ผลการดำำ�เนิินงาน กรมโรงงานอุุตสาหกรรม กระทรวงอุุตสาหกรรม และกรมพััฒนาพลัังงานทดแทนและอนุุรัักษ์์พลัังงาน กระทรวงพลัังงาน ได้้จััดทำำ�บัันทึึกข้้อตกลงความร่่วมมืือด้้านการอนุุรัักษ์์พลัังงานในภาคอุุตสาหกรรม โดยจััดพิิธีีลงนามตามบัันทึึกข้้อตกลง “การส่่งเสริิมการอนุุรัักษ์์พลัังงานและการใช้้พลัังงานทดแทนเพื่่�อสิ่่�งแวดล้้อม และความปลอดภััยในภาคอุุตสาหกรรม” โดยเริ่ม� ตั้้�งแต่ป่ ี ี พ.ศ. 2561 - 2565 ภายใต้้กรอบความร่่วมมืือดำำ�เนินิ การ ใน5 ด้า้ นได้แ้ ก่่(1) ด้า้ นกฎหมายระเบีียบและข้อ้ บังั คับั (2) ด้า้ นการเพิ่่ม� ประสิทิ ธิภิ าพและลดต้น้ ทุนุ (3) ด้า้ นระบบฐานข้อ้ มููล (4) ด้า้ นการวิิจัยั พัฒั นาองค์ค์ วามรู้้� และสร้้างสรรค์น์ วัตั กรรม (5) ด้า้ นพัฒั นาบุคุ ลากรและประชาสัมั พัันธ์์ 72
โดยการดำำ�เนิินงานโครงการนี้้�ได้้ดำำ�เนิินการมาแล้้ว 2 ระยะ ซึ่่�งในระยะแรกในปีีงบประมาณ 2561 มีีการ ดำำ�เนิินการและบรรลุุผลสำำ�เร็็จตามวััตถุุประสงค์์ ภายใต้้ชื่่�อ “โครงการศึึกษาความเป็็นไปได้้ในการจััดทำำ�มาตรฐาน ประสิิทธิิภาพพลัังงานของโรงงานอุุตสาหกรรม (Factory Energy Code)” และการดำำ�เนิินงานในครั้ �งนี้้�เป็็นการ ดำำ�เนิินงานในระยะที่�่ 2 ปีีงบประมาณ 2562 โดยมีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อจััดทำ�ำ แนวทางการกำำ�หนดมาตรฐานประสิทิ ธิิภาพ การใช้้พลัังงาน และกำำ�หนดมาตรฐานของอุุปกรณ์์เครื่�องจัักรในกระบวนการผลิิต สำำ�หรัับโรงงานที่่�ขอจััดตั้้�งใหม่่และ ขอขยายโรงงาน เพื่่�อผลัักดัันให้้มีีการออกแบบโรงงานอุุตสาหกรรมให้้มีีการประหยััดพลัังงานมากยิ่่�งขึ้้�น นอกจากนี้้� ยังั มีีการประยุกุ ต์์ใช้้แบบจำำ�ลองลักั ษณะการใช้้พลัังงานของโรงงาน หรือื Process Simulation model มาปรับั ใช้เ้ พื่�่อ ให้้การดำำ�เนิินงานเป็็นไปอย่่างถููกต้้อง แม่่นยำำ� และเกิิดประสิิทธิิภาพสููงสุุด รวมทั้้�งเพื่่�อให้้เกิิดความเชื่่�อมโยงและ สอดคล้้องกัับ Factory 4.0 ต่่อไปในอนาคต ผลการดำำ�เนิินงานในระยะที่่� 2 นี้้� มีีโรงงานอุุตสาหกรรมสมััครเข้้าร่่วม โครงการทั้้�งสิ้้�น 32 แห่่ง ประกอบด้้วย โรงงานที่่�มีีการใช้้งานจากอุุปกรณ์์ เครื่�องจัักรหลัักอย่่างน้้อย 1 ระบบ อาทิิ ระบบหม้อ้ น้ำ��ำ ระบบทำำ�น้ำ�ำ�เย็็น ระบบอััดอากาศ เป็็นต้้น โดยมีีผู้�เ้ ชี่�ย่ วชาญเข้้าสำำ�รวจและให้้คำำ�ปรึึกษาเกี่�่ยวกับั การเพิ่่�ม ประสิิทธิิภาพของเครื่�องจัักรอุุปกรณ์์ต่่างๆ ภายในโรงงาน เพื่่�อให้้คำำ�แนะนำำ�ในการปรัับปรุุง ปรัับเปลี่่�ยน อุุปกรณ์์ ให้เ้ กิิดประสิิทธิภิ าพสููงสุุด โครงการจัดทาํ แนวทางการผลักดนั การใชมาตรฐานประสิทธิภาพพลังงาน 73
แผนงานเพอ�่ ใชเปนแนวทางผลักดนั กา ของโรงงานอต� สาหกรร พ.ศ. 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 1. ศึกษาความเปน ไปไดในการจัดทํา FEC โรงงานควบคุม (ฐาน พพ.) พ.ศ. 2561-2566 การศกึ ษาความเปนไปไดในการจัดทํา FEC 1. การรวบรวมขอมูลการจัดทาํ มาตรฐานการใชพลังงานในโรงงานอต� สาหกรรม 2. ออกแบบพฒั นาและประยุกตใชแ บบจําลองลกั ษณะการใชพลงั งานของโรงงาน 2. ผลักดันและบงั คบั ใช FEC รง.ควบคุม (ทกุ หนวยงานทเ่ี กยี่ วของ) พ.ศ. 2562-2569 การบังคบั ใช FEC 1. กําหนดแนวทางกาํ กบั ดูแลโรงงานควบคุมทส่ี รา งใหม 2. สงเสรม� การออกแบบโรงงานเพ่�อการอนรุ ักษพ 3. การขออนญุ าตกอสราง/ดัดแปลง โรงงาน 3. จัดทํากฎหม ควบคุมในการข พ.ศ. 2567-25 5. ศกึ ษาความ 7. Coaching SEC พ.ศ. 2561-2566 8. ใชกฎหมายเ พ.ศ. 2567- คาการใชพลงั งานจําเพาะ (Specific Energy Consumption ; SEC) 1. อบรม/ใหความรกู ารทาํ SEC ใหก บั รง. ควบคุม 2. สราง SEC ปฐาน (Base line) กําหนด SEC ให 3. วเ� คราะห/ เปรย� บเทียบ พลงั งานสงู 74
ารใชมาตรฐานประสิทธิภาพพลงั งาน รม (FEC Target Plan) 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 พลังงาน มายในการบงั คับใช FEC รง. 4. ออกกฎหมาย FEC พ.ศ. 2570-2572 ขออนญุ าตจดั ตง้ั หร�อตัดแปลง 569 การออกกฎหมาย FEC 1. กฎกระทรวงออกตามความ พรบ. อนรุ กั ษ 2535 ม.7(7) 2. กฎกระทรวง (พ.ศ. 2535) ออกตามความใน พรบ. โรงงาน พ.ศ. 2535 วาดวย ขั้นตอน การขออนญุ าตของโรงงานทจี่ ะจัดตั้งขน�้ ใหม มเปน ไปไดในการจัดทาํ FEC รง.นอกคายควบคุม (ฐาน กรอ.) พ.ศ. 2567-2572 6. บงั คบั ใช FEC ทุก รง. พ.ศ. 2573-2575 เพ่�อใหมกี ารอนุรกั ษพ ลงั งานภาคบงั คบั ต้ังเปาการลดพลังงานทุกๆ 3 ป ดว ย SEC ใหก บั รง. ทม่ี ีการใชพลงั งานสูง -2575 หรง. สราง SEC -Base line กาํ หนดแนวทางกาํ กับการตง้ั เปา หมาย ประเมิน SEC เทยี บ กําหนด Target Setting รง.ควบคุม ท่ีใชพลังงานสูง Base line 75
โครงการพัฒั นาศัักยภาพการใช้้ประโยชน์ก์ ากของเสีีย โครงการนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อส่่งเสริิมการ สังั คมปลดปล่อ่ ยคาร์บ์ อนต่ำ��ำ โดยมีีเป้า้ หมายการฝังั กลบ หมุุนเวีียนใช้้ประโยชน์์ของเสีียและลดปริิมาณของเสีีย ของเสีียเป็็นศููนย์์ (Zero Waste to Landfill) โดยได้้ ที่่�ต้้องกำำ�จััด ส่่งเสริิมและกระตุ้�นความรู้้�ความเข้้าใจของ คััดเลืือกโรงงานที่่�มีีความพร้้อมจำำ�นวน 35 เลขทะเบีียน ภาคอุุตสาหกรรมในการจััดการกากอุุตสาหกรรม โรงงาน และจัดั ให้ม้ ีีผู้เ�้ ชี่ย�่ วชาญเข้า้ ให้ค้ ำ�ำ ปรึึกษาแก่โ่ รงงาน ตามหลััก 3Rs และเพื่่�อให้้โรงงานอุุตสาหกรรมมีีแนวทาง 2 ครั้ง� และตรวจประเมินิ 1 ครั้�ง โดยครั้�งที่�่ 1 ผู้เ้� ชี่�่ยวชาญ การพัฒั นาที่ย�่ั่่ง� ยืืนมากยิ่่ง� ขึ้น�้ โดยการใช้ท้ รัพั ยากรให้เ้ กิดิ เข้้าให้้ความรู้้�ในการประเมิิน การวิิเคราะห์์การสููญเสีีย ประโยชน์์สููงสุุด ลดมลพิิษที่่�แหล่่งกำำ�เนิิด ป้้องกัันและลด การจัดั ทำ�ำ แผนการลดการสููญเสีีย เสนอแนะแนวทางการ ผลกระทบต่อ่ สิ่ง� แวดล้อ้ ม กำ�ำ หนดกลุ่่�มเป้า้ หมายคืือโรงงาน จััดการของเสีียต่่างๆ โดยเฉพาะของเสีียที่่�ยัังเป็็นปััญหา อุุตสาหกรรมผู้้�ก่่อกำำ�เนิิดกากของเสีียที่่�มีีปััญหาเกี่่�ยวกัับ ในการจััดการของ โรงงาน (เน้้นปฏิิบััติิช่่วยโรงงานทำำ�ได้้ การจััดการกากอุุตสาหกรรม ในกลุ่่�มอุุตสาหกรรม จริงิ ) เช่น่ การใช้เ้ ครื่อ� งมืือ การบริหิ ารจัดั การสิ่่ง� แวดล้อ้ ม S-Curve และ New S-Curve เช่น่ อุตุ สาหกรรมแปรรููป เพื่อ�่ ก่อ่ ให้เ้ กิดิ กำ�ำ ไร (PREMA : Profitable Environmental อาหาร อุุตสาหกรรมอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ฯลฯ โดยมอบให้้ Management) การใช้้ระบบบริิหารคุุณภาพ (TQM : บริิษััท ยููไนเต็็ด แอนนาลิิสต์์ แอนด์์ เอ็็นจิิเนีียริ่ �ง Total Quality Management) การใช้้เทคโนโลยีีสะอาด คอนซัลั แตนท์์ จำำ�กััด เป็น็ ที่�่ปรึึกษาดำำ�เนินิ งาน (CT : Clean Technology) หรือื เครื่�องมืืออื่�น่ ๆ เป็็นต้้น ผลการดำ�ำ เนิินงาน ครั้�งที่่� 2 ผู้้�เชี่่�ยวชาญให้้คำำ�แนะนำำ�แก้้ไขพััฒนากิิจกรรม 3Rs/Zero Waste to Landfill เพื่อ�่ สนับั สนุนุ และขับั เคลื่อ�่ น โรงงานอุตุ สาหกรรมเป้า้ หมายที่เ�่ ข้า้ ร่ว่ มโครงการ นโยบายเศรษฐกิิจหมุุนเวีียน (Circular Economy) ได้ร้ ับั การถ่า่ ยทอดองค์ค์ วามรู้�้ คำ�ำ แนะนำ�ำ และการประยุกุ ต์์ ซึ่ง�่ สามารถประเมินิ ผลสำ�ำ เร็จ็ ของการดำ�ำ เนินิ งานโครงการ ใช้้หลัักการ 3Rs เพื่่�อลดการฝัังกลบของเสีียมุ่่�งสู่่� เป็็นผลตอบแทนในเชิิงเศรษฐกิจิ ได้้ ดัังนี้้� 4,573ปรม� าณของเสียทลี่ ดลง 1,546ปรม� าณฝงกลบท่ลี ดลง ตัน/ป ตนั /ป 45,12ผล6ปร,ะ0หย4ัด3 บาท/ป 17,066,066รายไดท ีเ่ พม� ขน้� บาท/ป ผผลลตตออบบแแททนนเเชชิงิงิ เเศศรรษษฐฐกกิิจิจ 76
ผลการตรวจประเมินิ มีีโรงงานอุุตสาหกรรมที่่�ผ่่านเกณฑ์ก์ ารประเมินิ จำ�ำ นวน 4 ประเภทรางวัลั ได้แ้ ก่่ 1) รางวััล 3Rs Award จำำ�นวน 35 รางวัลั 2) รางวัลั Zero Waste Achievement Award จำ�ำ นวน 18 รางวััล 3) รางวััล 3Rs+ Award ที่�่มีีประสิิทธิภิ าพทั้้ง� 3 ด้้าน ได้้แก่่ ด้้านความคิดิ สร้า้ งสรรค์แ์ ละนวัตั กรรม ด้า้ นผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร์์ และด้า้ นการลดปริมิ าณของเสีียที่ต�่ ้อ้ งจัดั การ จำ�ำ นวน 4 รางวัลั 4) รางวััล 3Rs+ Award ด้า้ นใดด้้านหนึ่่ง� ได้แ้ ก่่ ด้า้ นความคิิดสร้า้ งสรรค์์และนวััตกรรม จำำ�นวน 18 รางวัลั และด้้านการลดปริมิ าณของเสีียที่ต่� ้้องจัดั การ จำำ�นวน 2 รางวััล ทั้้ง� นี้้�ได้้จัดั สััมมนาเผยแพร่ผ่ ลการดำำ�เนินิ งานและพิธิ ีีมอบรางวััล เมื่�่อวันั ที่�่ 21 ธันั วาคม 2563 โดยมีีผู้เ้� ข้า้ ร่ว่ ม ทั้้ง� สิ้้น� 100 คน โครงการพัฒนาศกั ยภาพการใชประโยชนก ากของเสีย 77
โครงการพััฒนาและยกระดัับ ผู้�ประกอบการจัดั การของเสียี อันั ตรายภาคอุตุ สาหกรรม โครงการนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อยกระดัับการให้้ เป็็นโรงงานผู้้�รัับบำำ�บััด/กำำ�จััดรายใหม่่ที่่�ยัังไม่่เคยเข้้าร่่วม บริิการและการประกอบกิิจการจััดการของเสีียให้้เป็็น โครงการฯ หรืือโรงงานผู้้�รัับบำำ�บััด/กำำ�จััดที่่�เคยเข้้าร่่วม มาตรฐาน เกิิดการจััดการของเสีียอย่า่ งยั่่�งยืืน ลดปัญั หา และยัังไม่่เคยได้้รัับรางวััลระดัับเหรีียญทอง จำำ�นวน 14 การตัดั ราคาการกำ�ำ จัดั กาก และการจัดั การของเสีียอย่า่ ง เลขทะเบีียนโรงงาน และกลุ่่�มที่่� 2 เป็น็ โรงงานผู้�้ รับั บำ�ำ บััด/ ไม่่ถููกต้้อง รวมถึึงเป็็นการเผยแพร่่ประชาสััมพัันธ์์ข้้อมููล กำำ�จััดที่่�ได้้รัับรางวััลระดัับเหรีียญทองในปีีที่่�ผ่่านมา โรงงานผู้้�รัับบำำ�บััด/กำำ�จััดของเสีียเพื่่�อให้้มีีการบริิการที่่� จำำ�นวน 18 เลขทะเบีียนโรงงาน โดยให้้คำำ�ปรึึกษาแนะนำำ� เป็็นไปตามกฎหมาย และถููกต้้องตามหลัักวิิชาการแก่่ และตรวจประเมิินโรงงานที่่�เข้้าร่่วมโครงการเพื่่�อให้้มีี สาธารณชนและผู้้�ก่่อกำำ�เนิิดกากอุุตสาหกรรม โดยในปีีนี้้� มาตรฐานการปฏิบิ ัตั ิิงานที่�่ดีี มีีเป้้าหมายรัับสมััครโรงงานผู้้�รัับบำำ�บััด/กำำ�จััดสิ่่�งปฏิิกููล ผลการจััดระดัับมาตรฐานการปฏิิบััติิงานที่่�ดีี หรืือวััสดุุที่่�ไม่่ใช้้แล้้ว ลำำ�ดัับที่่� 101 105 และ 106 ของโรงงานที่่�เข้้าร่่วมโครงการ มีีโรงงานที่่�ได้้รัับตรา และโรงงานลำำ�ดัับอื่่�นๆ ที่่�มีีการใช้้สิ่่�งปฏิิกููลหรืือวััสดุุ สััญลัักษณ์์มาตรฐานโรงงานจััดการกากอุุตสาหกรรม ที่�่ไม่ใ่ ช้แ้ ล้้วเป็็นวััตถุุดิบิ และมีีการเพิ่่�มการประกอบกิจิ การ จำำ�นวนทั้้�งสิ้้�น 23 เลขทะเบีียนโรงงาน ได้้แก่่ ระดัับ Gold โรงงาน จำ�ำ นวนไม่่น้้อยกว่่า 30 เลขทะเบีียนโรงงาน Plus จำำ�นวน 3 เลขทะเบีียนโรงงาน, ระดัับเหรีียญทอง ผลการดำ�ำ เนินิ งาน จำำ�นวน 14 เลขทะเบีียนโรงงาน, ระดัับเหรีียญเงินิ จำ�ำ นวน 2 เลขทะเบีียนโรงงาน และระดัับเหรีียญทองแดง จำำ�นวน กรมโรงงานอุุตสาหกรรม ได้้ทำำ�การคััดเลืือก 4 เลขทะเบีียนโรงงาน นอกจากนี้้� ยัังมีีรางวััลชมเชย โรงงานเข้้าร่่วมโครงการ จำำ�นวนทั้้�งสิ้้�น 32 เลขทะเบีียน ผลการปรัับปรุงุ ยอดเยี่่ย� ม จำำ�นวน 1 เลขทะเบีียนโรงงาน โรงงาน โดยแบ่่งโรงงานออกเป็็น 2 กลุ่่�ม คืือ กลุ่่�มที่่� 1 โครงการพฒั นาและยกระดับผูประกอบการจดั การของเสยี อันตรายภาคอต� สาหกรรม 78
จัดทําฝาปด ปากบอ ผสมสารเคมี ติดปา ยควบคุมระดบั สูงสุดของกาก แยกภาชนะสําหรับรองรับของเสยี เพ�อ่ ปอ งกันการฟ�ง กระจาย ของเสียและจดั ทาํ แผนกน้ั บอผสม แตล ะประเภท พรอ มตดิ ปายบงช้ี ของสารเคมีขณะทําการผสม เพ่�อปองกนั การหกลน อยางชดั เจน จดั ทาํ ปา ยหาม/ปายเตอื นอนั ตราย ติดต้ังมเิ ตอรน ้าํ เพ�อ่ บนั ทึกขอมูล ติดตง้ั ตวั บง ชว้ี ดั ปร�มาตรกากของเสีย ตางๆ ท่เี กี่ยวขอ งไวบ รเ� วณพ�้นที่ ปรม� าณการนาํ นาํ้ ร�ไซเคิล ที่จดั เก็บ และตดิ ตงั้ ระบบสัญญาณ กลบั มาใชใหมในโรงงาน แจงเตอื นแบบอตั โนมตั ิเพ�อ่ แจงเตือน รบั กากของเสีย ระดับของเหลวภายในแทง็ ก ตวั อยา งผลการดําเนินงานปรบั ปรงุ ว�ธีการปฏบิ ตั ิงานเพ่อ� ใหส อดคลองตามเกณฑม าตรฐานการปฏบิ ตั งิ านที่ดี ของโรงงานที่เขารว มโครงการ ทั้้�งนี้้� ได้้จััดการประชุุมสััมมนาเผยแพร่่ผลสำำ�เร็็จของโครงการ และพิิธีีมอบรางวััล ประจำำ�ปีี 2563 ผ่่านสื่่�อ อิเิ ล็ก็ ทรอนิกิ ส์์ (Video Conference) ด้ว้ ยโปรแกรม ZOOM เมื่อ�่ วันั ที่�่ 24 ธันั วาคม 2563 ระหว่า่ งเวลา 08.30-12.00 น. ณ ห้อ้ งประชุมุ 503 ชั้้�น 5 อาคารกรมโรงงานอุตุ สาหกรรม โดยมีีผู้เ�้ ข้้าร่่วมประชุมุ จำ�ำ นวนทั้้�งสิ้้�น 127 คน ประกอบด้้วย เจ้้าหน้า้ ที่ก่� รมโรงงานอุตุ สาหกรรม ผู้้�บริิหาร/ผู้�แ้ ทนจากโรงงานที่่�เข้า้ ร่ว่ มโครงการ จำ�ำ นวน และที่�่ปรึึกษาโครงการ 79
การสมั มนาประชาสมั พนั ธผ ลสาํ เรจ็ ของโครงการ และพธ� มี อบรางวัลฯ ประจาํ ป 2563 80
กองวิิจัยั และเตืือนภััยมลพิิษโรงงาน กลุ่่�มปฏิบิ ัตั ิิการเคลื่่�อนที่�เ่ ร็ว็ - ดำำ�เนิินการตรวจสอบเหตุุร้้องเรีียนในภารกิิจเร่่งด่่วน รุุนแรง หรืือที่่�เป็็นกระแสสัังคม (Hot issue) ด้้วย รถตรวจวััดคุุณภาพอากาศเคลื่่�อนที่่� ที่่�มีีความสามารถตรวจวััดมลพิิษ ระดัับการรบกวนได้้หลายชนิิด พร้้อม การรายงานค่่าผลตรวจวััดได้้ทันั ทีี อันั ทำ�ำ ให้้ลดความรุุนแรงของเหตุกุ ารณ์์ สร้า้ งความเชื่่�อถืือยอมรับั การปฏิบิ ััติิงาน ของสำ�ำ นัักงานอุตุ สาหกรรมจังั หวััดในการตรวจวััดแก้้ไขปัญั หาเหตุรุ ้้องเรียี น - การตรวจสอบคุณุ ภาพอากาศในบรรยากาศในสถานการณ์ด์ ้า้ นภัยั พิบิ ัตั ิทิ างธรรมชาติ ิ ฝุ่่น� ละอองขนาดเล็ก็ PM 2.5 โดยมีีเป้้าหมายตรวจวััดในพื้้�นที่่�โรงงานหนาแน่่น เพื่่�อการกำำ�กัับดููแลด้้านมลพิิษโรงงานในสภาวะภััยพิิบััติิ ทางธรรมชาติิ และการตรวจวัดั คุณุ ภาพสิ่่ง� แวดล้อ้ มเชิงิ เฝ้า้ ระวังั หลังั จากเหตุรุ ้อ้ งเรียี นมลพิษิ โรงงานได้ม้ ีีการปรับั ปรุงุ แก้้ไขแล้้ว เป็น็ การเสริมิ สร้า้ งความมั่่น� ใจด้้านมลพิษิ โรงงานในกับั ประชาชนในพื้้�นที่�่ - ภารกิิจ CSR DIW ในด้้านสิ่่�งแวดล้้อม ในโครงการจิิตอาสาพััฒนาคุุณภาพน้ำำ��คลองต้้นแบบ คลองเปรมประชากร คลองแสนแสบ โดยมีีการดำำ�เนิินงานตรวจวััดคุุณภาพน้ำำ��ในคลองต้้นแบบ กิิจกรรมพััฒนา ภููมิทิ ัศั น์ง์ านด้า้ น และการส่ง่ เสริมิ สนับั สนุนุ การใช้ถ้ ังั ดักั ไขมันั ในชุมุ ชนครัวั เรือื นที่อ�่ ยู่่�ติดิ คลอง และการประสานดำ�ำ เนินิ งาน โครงการจััดหาระบบบำำ�บัดั น้ำ�ำ�เสีียขนาดเล็ก็ ต้น้ แบบในการแก้้ไขปััญหาน้ำ��ำ ในคลองเน่า่ เสีียจากน้ำำ��เสีียชุมุ ชน โดยติดิ ตั้้�ง ที่แ�่ ฟลตตำ�ำ รวจส่ว่ นกลางทุ่�งสองห้อ้ ง อาคาร 8 เขตหลักั สี่่� คลองเปรมประชากร กลุมปฏบิ ตั กิ ารเคลอ่ื นทเี่ ร็ว 81
กลุ่่�มเฝ้้าระวังั และเตืือนภัยั มลพิิษโรงงาน ศููนย์เ์ ฝ้า้ ระวัังสิ่่�งแวดล้อ้ มอุุตสาหกรรม - การกำ�ำ กับั ดููแลการระบายมลพิษิ โรงงานแบบปัจั จุบุ ันั ผ่า่ นระบบ Online Monitoring ในน้ำ��ำ ทิ้้ง� ระบายออกนอก โรงงาน (BOD/COD online) จำำ�นวน 300 โรงงาน และคุณุ ภาพอากาศจากปล่อ่ งระบาย (CEMs) จำำ�นวน 79 โรงงาน 288 ปล่อ่ ง - การตรวจสอบความถููกต้้องของเครื่�องมืือวััด BOD/COD online และการรัับส่ง่ ข้อ้ มููลระหว่า่ งโรงงานกับั ระบบแม่ข่ ่า่ ย ศููนย์เ์ ฝ้า้ ระวัังสิ่่ง� แวดล้อ้ มอุตุ สาหกรรม อย่า่ งน้้อยปีีละ 1 ครั้�ง - การเพิ่่�มประสิิทธิิภาพข้้อมููลของระบบฐานข้้อมููลมลพิิษโรงงานทั่่�วประเทศ โดยนำำ�เข้้าผลการตรวจวััด วิเิ คราะห์ส์ ารมลพิษิ โรงงานจากศููนย์ว์ ิจิ ัยั และเตืือนภัยั มลพิษิ โรงงานทั้้ง� ส่ว่ นกลางและส่ว่ นภููมิภิ าค และการบริหิ ารจัดั การ คัดั กรอง แยกหมวดหมู่่�ข้อ้ มููล และการนำ�ำ เข้า้ สู่่�ระบบฐานข้อ้ มููล - การบริิหารจััดการข้้อมููลผลการตรวจวััดวิิเคราะห์์มลพิิษโรงงาน ในการเผยแพร่่ประชาสััมพัันธ์์ผ่่านจอ แสดงผลขนาดใหญ่่ (LED monitor) ที่่ต� ิิดตั้้�งอยู่�ในพื้้น� ที่ช่� ุุมชนทั้้�งในกรุุงเทพ ปริมิ ณฑล และส่่วนภููมิภิ าค กลมุ เฝา ระวงั และเตอื นภยั มลพษ� โรงงาน 82
จํานวนปลองแบงตามประเภทประกอบกจิ การ ผลิตเย่อื กระดาษ หรอ� กระดาษ โรงงานประกอบกิจการเคมีภณั ฑ ผลติ และหรอ� จําหนายไอนา้ํ โรงงานประกอบกจิ การ พลาสดิก ปรับคุณภาพของเสยี รวม หร�อเสนใย สงั เคราะห 16 26 โรงกลั่นนํ้ามันปโตรเลยี ม 34 3 1 โรงผลติ ซอม หลอ ยางสาํ หรับยานพาหนะ 184ไฟฟา จํานวนโรงงานแยกตามประเภทกิจการ ปรับคุณภาพของเสยี รวม โรงงานในลาํ ดับอน่ื ๆ ปน ดา ย ทอผา ฟอกยอ ม พม� พผ า 74 41 39 อ�ตสาหกรรมอาหาร เกีย่ วกับสตั วน ้าํ ผลติ สง หรอ� จําหนา ย 10 อต� สาหกรรมอาหาร พลงั งานไฟฟา 12 เกี่ยวกับสตั ว 15 29 อ�ตสาหกรรมอาหาร เก่ียวกับผกั พ�ชหร�อผลไม 16 18 21 24 ผลิตภัณฑเ กยี่ วกบั ยาง เกย่ี วกบั นาํ้ ดื่ม เครอ่� งดืม่ ที่ เคมภี ัณฑ ไมม ีแอลกอฮอล นํา้ อัดลม หร�อน้ําแร ผลติ เยือ่ หร�อกระดาษ 83
โครงการสััมมนาเชิิงปฏิบิ ัตั ิิการ เรื่อ� ง การวิเิ คราะห์์ซััลไฟด์์ในตัวั อย่า่ งน้ำ��ำ เสียี กองวิิจััยและเตืือนภััยมลพิิษโรงงาน กรมโรงงานอุุตสาหกรรม ได้้เล็็งเห็็นความสำำ�คััญในการแก้้ไขปััญหา เพื่อ�่ ลดข้อ้ ขัดั แย้ง้ ของผลวิเิ คราะห์์ และเป็น็ ประโยชน์แ์ ก่ร่ าชการและสังั คมส่ว่ นรวม รวมทั้้ง� เพื่อ�่ การกำ�ำ กับั ดููแลสิ่่ง� แวดล้อ้ ม อย่่างถููกต้้อง ยั่่�งยืืน จำำ�เป็็นต้้องพััฒนาบุุคลากรด้้านการวิิเคราะห์์ทั้้�งในภาคราชการและเอกชน จึึงได้้จััดทำำ�โครงการ สััมมนาเชิิงปฏิิบััติิการ เรื่�อง การวิิเคราะห์์ซััลไฟด์์ในตััวอย่่างน้ำำ��เสีีย ณ อาคารศููนย์์วิิจััยและเตืือนภััยมลพิิษโรงงาน ภาคตะวัันออก จัังหวััดชลบุุรีี เพื่่�อส่่งเสริิมศัักยภาพห้้องปฏิิบััติิการในการวิิเคราะห์์มลพิิษอุุตสาหกรรมทั้้�งภาครััฐ และเอกชนให้้มีีภาพลัักษณ์์ที่่�ดีี เกิิดความร่่วมมืือบููรณาการการทำำ�งานในการวิิเคราะห์์มลพิิษอุุตสาหกรรม อีีกทั้้�ง ส่่งเสริิมการกำำ�กัับดููแลห้้องปฏิิบััติิการวิิเคราะห์์เอกชนที่่�ขึ้้�นทะเบีียนกัับกรมโรงงานอุุตสาหกรรม ผลลััพธ์์จากการ จััดสััมมนาดัังกล่่าว ห้้องปฏิิบััติิการและผู้้�เกี่่�ยวข้้องได้้มีีความรู้้�ความเข้้าใจด้้านการวิิเคราะห์์ซััลไฟด์์ในน้ำำ��เสีีย ทำำ�ให้้ ลดความขัดั แย้ง้ ของผลวิิเคราะห์์ได้้ โครงการสัมมนาเชิงปฏิบตั กิ าร เร่�องการว�เคราะหซ ลั ไฟดในตัวอยา งน้าํ เสยี ดาวน์์โหลด รายงานผลการดำ�ำ เนิินงานประจำำ�ปีี 2563 ของกองวิิจัยั และเตือื นภััยมลพิิษโรงงาน กรมโรงงานอุุตสาหกรรม 84
กองบริหิ ารจัดั การวััตถุุอันั ตราย กองบริหิ ารจัดั การวัตั ถุอุ ันั ตรายมีีอำ�ำ นาจหน้า้ ที่�่ ที่อ�่ าจเกิดิ ขึ้น�้ ต่อ่ บุคุ คล สัตั ว์ ์ พืืช ทรัพั ย์ส์ ินิ และสิ่่ง� แวดล้อ้ ม ในการดำำ�เนิินการตามกฎหมายว่่าด้้วยวััตถุุอัันตรายและ จััดทำำ�ข้้อเสนอนโยบาย แผนการบริิหารจััดการวััตถุุ กฎหมายว่่าด้้วยการป้้องกัันการใช้้สารระเหยที่่�มิิได้้ อัันตราย ตลอดจนรายงานสถานการณ์์วััตถุุอัันตราย กำำ�หนดให้้เป็็นหน้้าที่่�และอำำ�นาจของส่่วนราชการใดใน เสนอต่อ่ คณะกรรมการวัตั ถุอุ ันั ตราย อีีกทั้้ง� เป็น็ หน่ว่ ยงาน สัังกััดโดยเฉพาะ โดยการกำำ�กัับดููแล และตรวจติิดตาม กลางของประเทศในการติิดต่่อ ประสาน เจรจาต่่อรอง การประกอบธุรุ กิจิ อุตุ สาหกรรมเกี่ย�่ วกับั สารเคมีีและวัตั ถุุ กับั องค์ก์ ารหรือื หน่ว่ ยงานทั้้ง� ในและต่า่ งประเทศด้า้ นวัตั ถุุ อันั ตรายในการผลิติ การนำำ�เข้้า การนำำ�ผ่า่ น การส่ง่ ออก อัันตราย รวมทั้้�งเสนอความเห็็นหรืือทำำ�ข้้อตกลงและ การมีีไว้้ในครอบครอง การนำ�ำ กลัับเข้า้ มาและการส่่งกลัับ ดำ�ำ เนินิ การให้เ้ ป็น็ ไปตามพันั ธกรณีี ตามข้อ้ ตกลงระหว่า่ ง ออกไปซึ่่�งวััตถุุอัันตราย จััดทำำ�หลัักเกณฑ์์ มาตรฐาน ประเทศ รวมถึึงดำำ�เนิินการเกี่่�ยวกัับงานเลขานุุการของ วิิธีีปฏิิบััติิ คู่่�มืือ และเอกสารทางวิิชาการเกี่่�ยวกัับวััตถุุ คณะกรรมการวัตั ถุุอันั ตราย อันั ตรายและสารระเหย เพื่อ�่ ป้อ้ งกันั อันั ตรายและผลกระทบ ผลการดำ�ำ เนิินงาน ตามกรอบอนุุสััญญาเวีียนนาและพิิธีีสาร อื่่�นๆ รวมทั้้�งขององค์์การระหว่่างประเทศ กัับข้้อมููล มอนทรีีออล กรมโรงงานอุุตสาหกรรมเป็็นหน่่วยงาน ของประเทศไทย เพื่่�อเป็็นข้้อมููลวิิชาการแก่่ผู้้�ประกอบการ หลัักในการดำำ�เนิินงานต่่าง ๆ ให้้เป็็นไปตามพัันธกรณีี ผู้้�นำำ�เข้้า และผู้้�ส่่งออก ผลิิตภััณฑ์์ที่่�มีีการใช้้สารทำำ�ลาย ภายใต้้พิิธีีสารมอนทรีีออล และกำำ�หนดนโยบาย ชั้ �นบรรยากาศโอโซน ล่่าสุุดได้้มีีการการจััดเตรีียม ออกกฎหมายมาตรการต่่าง ๆ เช่่น การให้้ความ ความพร้้อมเพื่่�อรองรัับการดำำ�เนิินงานต่่างๆ ภายใต้้ ช่่วยเหลืือแบบให้้เปล่่าด้้านการเงิินแก่่ผู้้�ประกอบการ โครงการลดและเลิิกใช้้สาร HCFCs ระยะที่่� 2 มีีระยะเวลา การประชาสััมพัันธ์์ ในการลดและเลิิกใช้้สารทำำ�ลาย การดำำ�เนิินงานต่่าง ๆ ของโครงการฯ ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. ชั้น� บรรยากาศโอโซน เพื่อ�่ สนับั สนุนุ ให้ป้ ระเทศไทยสามารถ 2563 - 2566 ได้้แก่่ การประชาสััมพัันธ์์ให้้ความรู้้� ลดและเลิิกใช้้สารทำำ�ลายชั้ �นบรรยากาศโอโซนได้้ตาม เกี่ย�่ วกับั ความจำ�ำ เป็น็ ในการเลิกิ ใช้ส้ ารทำ�ำ ลายชั้น� บรรยากาศ กำำ�หนดระยะเวลาของพัันธกรณีีหรืือข้้อตกลงระหว่่าง โอโซน การดำำ�เนิินการเตรีียมความพร้้อมในการ ประเทศ ตลอดจนค้้นคว้้า รวบรวม และวิิเคราะห์์ข้้อมููล ดำ�ำ เนินิ การให้ส้ ัตั ยาบันั ต่อ่ พิธิ ีีสารมอนทรีอี อลฉบับั แก้้ไข กฎระเบีียบ กฎหมาย ทางด้้านการควบคุุม กำำ�กัับ ณ กรุงุ คิกิ าลีี (Kigali Amendment) และการวางแผนเพื่อ�่ ดููแล และเทคโนโลยีีทดแทนของสารทำำ�ลายชั้้�น ควบคุมุ การลดการใช้ส้ าร HFCs ของประเทศไทยภายใต้้ บรรยากาศโอโซน ผลิิตภััณฑ์์ที่่�มีีการใช้้สารดัังกล่่าว พิธิ ีีสารมอนทรีอี อล ฉบัับแก้้ไข ณ กรุงุ คิิกาลีี ของกลุ่่�มประเทศ หรืือประเทศต่่างๆ ประเทศคู่่�ค้้า-คู่�แข่่ง 85
โครงการลดและเลิกใชส าร HCFCs 86
ทั้้�งนี้้� กองบริิหารจััดการวััตถุุอัันตรายได้้ดำำ�เนิิน รายงานและทวนสอบ (Measurement, Reporting and โครงการเสริิมสร้้างขีีดความสามารถและการสนัับสนุุน Verification:MRV) สำ�ำ หรับั มาตรการลดก๊า๊ ซเรือื นกระจก มาตรการลดก๊๊าซเรืือนกระจกภาคอุุตสาหกรรม เป็น็ การ และวิิธีีการคำำ�นวณการลดก๊๊าซเรืือนกระจก สำำ�หรัับ เสริิมสร้้างความรู้้�ความเข้้าใจให้้แก่่ผู้้�ประกอบการและ ประเมิินผลการลดก๊๊าซเรืือนกระจกรายปีี ใน 3 กลุ่่�ม หน่ว่ ยงานที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ ง ด้า้ นรายงานข้อ้ มููลกิจิ กรรมสำ�ำ หรับั อุุตสาหกรรมเป้้าหมาย ได้้แก่่ อุุตสาหกรรมปููนซีีเมนต์์ การจััดทำำ�บััญชีีก๊๊าซเรืือนกระจก และด้้านการลดก๊๊าซ อุุตสาหกรรมเครื่�องปรัับอากาศและเครื่�องทำำ�ความเย็็น เรืือนกระจกตามแผนปฏิิบััติิการลดก๊๊าซเรืือนกระจก และอุุตสาหกรรมที่่�มีีการปล่่อยก๊๊าซเรืือนกระจกจาก ของประเทศ ปีี พ.ศ. 2564 - 2573 สาขากระบวนการ น้ำำ��เสีีย รวมถึึงการปรัับปรุุงระบบฐานข้้อมููลก๊๊าซ อุุตสาหกรรมและการใช้้ผลิิตภััณฑ์์ รวมถึึงน้ำำ��เสีีย เรืือนกระจกของกรมโรงงานอุุตสาหกรรม ซึ่่�งผลที่่�ได้้รัับ อุุตสาหกรรม เพื่่�อรองรัับการดำำ�เนิินงานตามพัันธกรณีี จากการดำำ�เนิินโครงการดัังกล่่าว จะเป็็นประโยชน์์และ ความตกลงปารีีสและกรอบอนุุสััญญาสหประชาชาติิ ช่่วยให้้ภาคอุุตสาหกรรมมีีความพร้้อม รวมทั้้�งแสดง ว่่าด้้วยการเปลี่่�ยนแปลงสภาพภููมิิอากาศ โดยการจััด ให้้เห็็นถึึงความพยายามของภาคอุุตสาหกรรมในการ ประชุุมสััมมนาเพื่่�อเสริิมสร้้างขีีดความสามารถในด้้าน ลดก๊า๊ ซเรือื นกระจก ซึ่ง�่ จะมีีส่ว่ นช่ว่ ยลดผลกระทบจากการ ต่่างๆ การเก็็บข้้อมููลและประเมิินสถานการณ์์การปล่่อย เปลี่่�ยนแปลงสภาพภููมิิอากาศ เป็็นการสนัับสนุุนการ ก๊า๊ ซเรือื นกระจกจากกลุ่่�มอุตุ สาหกรรมในหมวด F-gases ดำำ�เนิินงานของประเทศไทยในการปฏิิบััติิตามพัันธกรณีี (2F: การใช้้สารทดแทนสารทำำ�ลายชั้�นบรรยากาศโอโซน ความตกลงปารีีสและกรอบอนุุสััญญาสหประชาชาติิ อาทิิ การผลิิตสารเป่่าโฟม สารป้้องกัันเพลิิง แอโรซอล ว่่าด้ว้ ยการเปลี่�ย่ นแปลงสภาพภููมิอิ ากาศ และตััวทำำ�ละลายอิินทรีีย์์) การทดสอบระบบการตรวจวััด ประชุมสัมมนาและประเมินสถานการณการปลอ ยกาซเรอ� นกระจกจากกลุมอ�ตสาหกรรม 87
โครงการพััฒนาการเชื่�่อมโยงและวิเิ คราะห์ข์ ้้อมููลสารสนเทศ สารเคมีีและวัตั ถุุอัันตรายระดับั พื้้น� ที่่� โครงการนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อเป็็นการปรัับปรุุงและพััฒนาฐานข้้อมููลสารเคมีีและวััตถุุอัันตรายในสถาน ประกอบการอุตุ สาหกรรม และเชื่อ�่ มโยงข้อ้ มููลสารเคมีีและวัตั ถุอุ ันั ตรายกับั ระบบสารสนเทศภููมิศิ าสตร์์ เพื่อ�่ เป็น็ แนวทาง ประเมิินระดัับความเป็็นอัันตรายในแต่่ละพื้้�นที่่� รวมถึึงพััฒนาระบบสารสนเทศให้้สามารถรองรัับการเชื่่�อมโยงข้้อมููล ระหว่่างหน่่วยงานส่ว่ นกลางและส่ว่ นท้อ้ งถิ่่น� เพื่อ่� เพิ่่�มประสิทิ ธิภิ าพในการบริิหารจัดั การสารเคมีีและวััตถุอุ ันั ตรายและ ลดความเสี่่�ยงในการเกิิดอุุบััติิภััย โดยดำำ�เนิินการศึึกษาและวิิเคราะห์์รููปแบบสารเคมีีและวััตถุุอัันตรายจากฐานข้้อมููล ของกรมโรงงานอุุตสาหกรรม การศึึกษาข้้อมููลของหน่ว่ ยงานภายนอกที่่เ� กี่�ย่ วข้อ้ งเพื่่�อวางแนวทางการเชื่อ่� มโยงข้้อมููล การรวบรวมข้้อมููลความปลอดภัยั สารเคมีีมาจำ�ำ แนกความเป็น็ อันั ตรายตามระบบ GHS การนำำ�เข้า้ ข้้อมููลที่่เ� กี่่�ยวข้อ้ ง ต่่างๆ ลงในระบบสารสนเทศและจััดทำำ�แผนที่่�เสี่่�ยงภััยสารเคมีีและวััตถุุอัันตราย และการอบรมและการเผยแพร่่ ประชาสัมั พัันธ์์ให้้ผู้้�เกี่�่ยวข้อ้ ง โครงการพฒั นาการเช่ือมโยงและว�เคราะหข อมลู สารสนเทศสารเคมีและวตั ถุอันตรายระดับพ้น� ที่ 88
ผลการดำ�ำ เนิินงาน ระบบสารสนเทศแผนที่่�เสี่่�ยงภััยสารเคมีีและวััตถุุอัันตราย โดยการใช้้งานผ่่านระบบ Web Application ภายใต้้ชื่่�อ URL http://thaichemgis.diw.go.th และ ระบบ Mobile Application ที่่�เป็็นระบบ Android ซึ่�่งการแสดงผลข้้อมููลจะแยกเป็น็ 2 ส่่วนหลักั ดังั นี้้ � ส่่วนที่�่ 1 - การแสดงจำ�ำ นวนจัังหวััดที่ก�่ ารจััดเก็็บสารเคมีีทั่่�วประเทศ แยกเป็็นรายจัังหวััดและรายอำำ�เภอโดยระบุุพิิกััดบนแผนที่่�ประเทศไทย จากฐานข้้อมููลปััจจุุบัันพบว่่ามีีสถานที่่�จััดเก็็บ สารเคมีีและวัตั ถุอุ ัันตรายในประเทศไทยกว่่า 5,000 แห่่ง โดยมีีจัังหวัดั ที่�่มีีการจััดเก็บ็ สารเคมีีและวัตั ถุอุ ันั ตรายสููงสุุด 5 อัันดัับ คืือ สมุทุ รปราการ ระยอง ชลบุรุ ี ี กรุงุ เทพฯ และพระนครศรีอี ยุธุ ยา http://thaichemgis.diw.go.th ข้อ้ มููล ณ เดืือนมีีนาคม 2564 สว นที่ 1 แสดงจาํ นวนสถานทจี่ ัดเกบ็ ทว่ั ประเทศสําหรับบุคคลทัว่ ไป 89
ส่ว่ นที่�่ 2 - การแสดงข้อ้ มููลสารเคมีีและวัตั ถุอุ ันั ตรายและข้อ้ มููลที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ งสำ�ำ หรับั เจ้า้ หน้า้ ที่ �่ สำ�ำ หรับั ใช้ป้ ระโยชน์์ ในการกำ�ำ กับั ดููแลการประกอบธุรุ กิจิ อุตุ สาหกรรมให้เ้ กิดิ ความปลอดภัยั ในการประกอบกิจิ การ โดยสามารถเลืือกสืืบค้น้ ข้้อมููลได้้ตามวััตถุุประสงค์์ที่่�ต้้องการ เช่่น ชนิิดสารเคมีีและวััตถุุอัันตราย ปริิมาณสารเคมีี สถานที่่�จััดเก็็บ ข้อ้ มููลความปลอดภััย เป็็นต้้น สว นท่ี 2 การแสดงขอ มลู สารเคมแี ละวัตถอุ ันตรายบนแผนท่ีประเทศไทยสําหรบั เจา หนา ท่ี นอกจากนี้้� ได้้ดำำ�เนิินการจััดอบรมผู้้�ดููแลระบบและผู้้�ใช้้งานของหน่่วยงานในกรมโรงงานอุุตสาหกรรมและ หน่่วยงานภายนอกที่่�เกี่�ย่ วข้้อง รวมจำ�ำ นวนทั้้�งสิ้้น� 70 ราย รวมถึงึ การจัดั ทำ�ำ Infographics จำ�ำ นวน 2 เรื่�อง เกี่�่ยวกับั ก ารดำำ�เนิินการเกี่่�ยวกัับวััตถุุอัันตรายและการใช้้งานระบบสารสนเทศแผนที่่�เสี่่�ยงภััยสำำ�หรัับประชาชนทั่่�วไป พร้้อมทั้้ง� แบบเรียี นออนไลน์์ (e-Learning) สำำ�หรัับผู้�้ ดููแลระบบและผู้้�ใช้ง้ านระบบ ดาวน์์โหลด Infographic 90
โครงการระบบเชื่่�อมโยงเอกสารราชการ กัับฐานข้อ้ มููลประชาชนและบริิการภาครัฐั (Population Information Linkage Center) โครงการนี้้ถ� ููกพััฒนาขึ้น�้ ตามแนวทางการบููรณาการฐานข้อ้ มููลประชาชนและการบริิการภาครัฐั เพื่อ่� อำ�ำ นวย ความสะดวกให้แ้ ก่ผ่ ู้ป�้ ระกอบการที่ม�่ ีีความประสงค์จ์ ะขอรับั ใบอนุญุ าต หนังั สืือแสดงกรรมสิทิ ธิ์์ � หรือื ใบรับั รอง ซึ่ง�่ จะต้อ้ ง ยื่่�นคำำ�ขอต่่อกรมโรงงานอุุตสาหกรรมพร้้อมรายการเอกสารที่่�กำำ�หนด โดยให้้เจ้้าหน้้าที่่�กรมโรงงานอุุตสาหกรรม สามารถดำ�ำ เนินิ การสืืบค้น้ ข้อ้ มููลผ่า่ นระบบการเชื่อ�่ มโยงข้อ้ มููลเอกสารจากระบบฐานข้อ้ มููลประชาชนและบริกิ ารภาครัฐั และดึึงข้้อมููลผู้้�ประกอบการในเอกสารราชการในรููปแบบอิิเล็็กทรอนิิกส์์มาใช้้ในการให้้บริิการของกรมโรงงาน อุุตสาหกรรม ซึ่่�งครอบคลุุมถึึงการนำำ�เอกสารราชการในความรัับผิิดชอบของกรมโรงงานอุุตสาหกรรมเข้้าสู่่�ระบบ เพื่่�อให้้หน่่วยงานอื่่�นนำำ�ไปใช้้ในการให้้บริิการได้้เช่่นเดีียวกััน รวมไปถึึงการจััดให้้มีีการเชื่่�อมโยงการชำำ�ระเงิินกัับระบบ การชำ�ำ ระเงินิ กลางของบริกิ ารภาครัฐั (ePayment) เพื่อ�่ ให้ผ้ ู้ป�้ ระกอบการที่ต�่ ้อ้ งการดำ�ำ เนินิ การขออนุมุ ัตั ิ/ิ อนุญุ าตต่า่ งๆ ซึ่ง�่ จะต้อ้ งชำ�ำ ระค่า่ ธรรมเนีียมต่า่ งๆ ที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ งมีีความสะดวกในการชำ�ำ ระเงินิ ได้ห้ ลากหลายช่อ่ งทาง และได้พ้ ัฒั นาระบบ โดยให้้ผู้้�ใช้้งานสามารถเข้้าใช้้งานระบบเพีียงครั้ �งเดีียว แต่่สามารถใช้้งานระบบอื่่�นๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้องได้้อย่่างปลอดภััย โดยกรมโรงงานอุตุ สาหกรรม มีีระบบงาน ดัังนี้้� 1. ระบบตรวจสอบการเข้้าใช้ง้ าน Single Sign-On (SSO) 2. ระบบการเรีียกใช้้บริกิ ารจากระบบเชื่อ�่ มโยงฐานข้อ้ มููลประชาชนและบริกิ ารภาครัฐั ร่ว่ มกััน ผ่า่ นระบบ i-Industry 3. ระบบการเรียี กออกใบแจ้ง้ ชำ�ำ ระเงิินจากระบบการชำ�ำ ระเงิินที่่�เชื่่�อมโยงกับั ระบบการชำ�ำ ระเงินิ กลาง ของภาครััฐ (ePayment) 4. ระบบการออกใบอนุญุ าต ใบรัับแจ้ง้ ใบรัับรองแบบดิจิ ิิทััล (eSign) 5. ระบบการวิเิ คราะห์ข์ ้้อมููลโดยเชื่�่อมโยงจากระบบ eService, eSign, ePayment และ Single Sign-On (SSO) โดยสามารถวิเิ คราะห์์ความสัมั พัันธ์ข์ องข้อ้ มููล กรมโรงงานอุุตสาหกรรมได้้ดำำ�เนิินการกำำ�หนดนโยบายที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับข้้อมููลเพื่่�อให้้เป็็นไปตามหลัักการ ธรรมาภิบิ าลข้อ้ มููลเพื่อ�่ เป็น็ แนวทางในการจัดั ระเบีียบในการบริหิ ารจัดั การข้อ้ มููลให้ม้ ีีความชัดั เจนขึ้น�้ ลดความเสี่ย�่ งใน การเข้้าถึึงและใช้้งานข้อ้ มููลอย่่างไม่่ถููกต้้องเหมาะสม การเชื่อ� มโยงฐานข้อ้ มููลเพื่่อ� การบริกิ ารประชาชน http://doebs.diw.go.th:8080/ regist_it/doc/present04.pdf 91
โครงการจััดทำ�ำ ระบบฐานข้อ้ มููลขนาดใหญ่่ (Big Data) เพื่่�อรองรับั การบููรณาการ ระหว่่าง กรมพัฒั นาพลัังงานทดแทนและอนุรุ ัักษ์พ์ ลัังงาน (พพ.) และ กรมโรงงานอุตุ สาหกรรม (กรอ.) โครงการนี้้�มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อพััฒนาและจััดเตรีียมโครงสร้้างพื้้�นฐานเพื่่�อรองรัับการจััดเก็็บและวิิเคราะห์์ ข้อ้ มููลขนาดใหญ่ผ่ ่า่ น Big Data Platform และเชื่อ�่ มโยงข้อ้ มููลการด้า้ นพลังั งาน อาทิ ิ ข้อ้ มููลเครื่อ� งจักั ร ข้อ้ มููลเทคโนโลยีี ข้อ้ มููล Monitoring Online เป็น็ ต้น้ และเป็น็ ศููนย์ข์ ้อ้ มููล (Data Center) สำ�ำ หรับั กรมโรงงานอุตุ สาหกรรม รวมทั้้ง� พัฒั นา ระบบการจััดการเครื่ �องจัักรอุุตสาหกรรมเพื่่�อใช้้ติิดตามและจััดการพลัังงานในโรงงานอุุตสาหกรรม ซึ่่�งจากการ ดำ�ำ เนิินงานทำ�ำ ให้ท้ ราบถึงึ ขั้�นตอน กระบวนการ ปัญั หาอุุปสรรคและแนวทางการแก้้ไข ทั้้�งนี้้เ� พื่อ่� การนำ�ำ เทคโนโลยีีดิิจิิทััล พลังั งานมาประยุกุ ต์์ใช้้ให้เ้ กิดิ ผลสำ�ำ เร็จ็ สููงสุดุ และทำ�ำ ให้ท้ ราบแนวทางการพัฒั นารวมถึงึ ความเห็น็ เกี่ย�่ วกับั การพัฒั นา และจััดเก็็บ ข้้อมููล เครื่อ� งมืือและเทคนิิคที่�ใ่ ช้เ้ พิ่่�มเติิม เพื่�่อรองรับั การวิเิ คราะห์์ข้้อมููลเชิงิ ลึกึ แบบ Data Analytics ต่อ่ ไป โดยการพััฒนาระบบฐานข้้อมููลให้้รองรัับการใช้้งานแบบ Application Programming Interface (API) ได้้แก่่ ข้้อมููลพื้้�นฐานโรงงานอุุตสาหกรรม ข้้อมููลกากอุุตสาหกรรม ข้้อมููลหม้้อน้ำำ��และหม้้อต้้ม และข้้อมููลด้้านสิ่่�งแวดล้้อม เพื่อ�่ ให้้สามารถแลกเปลี่�ย่ นข้อ้ มููลพลังั งานในภาคอุุตสาหกรรมกับั หน่่วยงานที่�่เกี่ย�่ วข้อ้ งกับั การขัับเคลื่�อ่ นยุทุ ธศาสตร์์ ด้า้ นพลังั งานของประเทศ เช่น่ กรมพัฒั นาพลังั งานทดแทนและอนุรุ ักั ษ์พ์ ลังั งาน (พพ.) ที่เ�่ ป็น็ หน่ว่ ยงานความร่ว่ มมืือหลักั และผลลััพธ์์ที่่�ได้ค้ ืือองค์ค์ วามรู้เ้� กี่ย�่ วกัับการพัฒั นาและการบริหิ ารจัดั การข้อ้ มููลพลัังงานของเครื่อ� งจัักรอุุตสาหกรรม และกระบวนการผลิติ ที่่�มีีถููกต้้องเป็็นปััจจุุบันั และสามารถติิดตามการจัดั การพลัังงานในโรงงานอุุตสาหกรรม รวมทั้้�ง สามารถเชื่่�อมโยงข้้อมููลเครื่�องจัักรอุตุ สาหกรรม เพื่อ�่ บููรณาการข้้อมููลและวิเิ คราะห์ข์ ้้อมููลกับั หน่ว่ ยงานอื่น่� ๆ ต่่อไป รปู ตัวอยา ง หนา จอสิง� แวดลอ ม (หวั เรอ่� งยอย : หมอ นํ้าและหมอ ตมฯ ทงั้ หมด) 92
รปู ตัวอยา ง แสดงหนา หลักของระบบการจดั การเคร�่องจกั รอต� สาหกรรม (ระบบหมอ นํ้าหรอ� หมอ ตม) 93
คณะทํางานจดั ทํา หนงั สือรายงานประจําป 2563 ที่ปร�กษากติ ติมศกั ด์ิ อธบิ ดกี รมโรงงานอ�ตสาหกรรม รองอธิบดีกรมโรงงานอต� สาหกรรม นายประกอบ ว�วธ� จ�นดา รองอธบิ ดีกรมโรงงานอต� สาหกรรม นายวร� ะกติ ต์ิ รนั ทกิจธนวัชร รองอธบิ ดีกรมโรงงานอต� สาหกรรม นายศภุ กิจ บุญศิร� นายทาวนั ทวถ� าวรสวัสดิ์
ทีป่ ร�กษาการจัดทํา กลมุ ผูเ ชี่ยวชาญกรมโรงงานอ�ตสาหกรรม เลขานุการกรม ผูอำนวยการกลุม ตรวจสอบภายใน ผอู ำนวยการกองกฎหมาย ผอู ำนวยการกองบร�การงานอนุญาตโรงงาน 1 ผอู ำนวยการกองบรก� ารงานอนญุ าตโรงงาน 2 ผูอำนวยการกองบรห� ารจดั การกากอต� สาหกรรม ผูอำนวยการกองบรห� ารจัดการวตั ถุอนั ตราย ผูอำนวยการกองพัฒนาระบบมาตรฐานงานกำกบั โรงงาน ผูอำนวยการกองพฒั นาอต� สาหกรรมเชงิ นเิ วศ ผอู ำนวยการกองยุทธศาสตรแ ละแผนงาน ผอู ำนวยการกองวจ� ัยและเตือนภัยมลพษ� โรงงาน ผูอำนวยการกองสง เสรม� เทคโนโลยีการผลติ และพ�น้ ทอี่ �ตสาหกรรม ผูอำนวยการกองสงเสร�มเทคโนโลยีความปลอดภยั โรงงาน ผูอำนวยการกองสง เสรม� เทคโนโลยสี ง�ิ แวดลอ มโรงงาน ผูอ ำนวยการศูนยเ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่อื สาร ผูอำนวยการศูนยบ รห� ารและพัฒนาทรัพยากรบุคคล ผูอำนวยการสำนกั งานทะเบียนเครอ่� งจักรกลาง จดั ทาํ โดย กลมุ ประชาสัมพนั ธ สำนักงานเลขานุการกรม กรมโรงงานอ�ตสาหกรรม
กรรมายโรงงางนาปนรอะุตจสำปาห 2ก5ร6ร3ม กรมโรงงานอตุ สาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม สายดว นรอ งเร�ยน : 1564 โทร. (02)-202-4000 ที่อยู : 75/6 ถ.พระรามท่ี 6 แขวงทงุ พญาไท www.diw.go.th เขตราชเทว� กรงุ เทพฯ 10400 Facebook : www.facebook.com/diwindustrial Twitter : www.twitter.com/diwindustrial email: [email protected]
Search
