น้ำกระเจี๊ยบของนวย

ตวั อยา่ งโครงงาน เร่ือง นำ้ มะกรูด สูตรข้ำงครัว โครงงำน เร่ือง น้ำมะกรูด สูตรข้ำงครัว จัดทำโดย 1............................................. 2............................................. 3............................................. ช้ันมัธยมศึกษำปี ที่ ................... ครูทป่ี รึกษำ คณุ ครู.............................................. โรงเรียนนครวทิ ยำคม สำนักงำนเขตพ้นื ท่กี ำรศึกษำมัธยมศึกษำ เขต 36

บทคดั ย่อ มะกรูด เป็ นสมนุ ไพรท่ีอยใู่ นบา้ นของทุกครอบครวั และหาไดง้ า่ ยในครอบครัวของเรา ซ่ึงมะกรูดสามารถรบั ประทานไดท้ ้งั ใบและผล จึงอยากนามะกรูดมาทาเป็นเครื่องดื่มสมุนไพร จากการศึกษาและค้นควา้ ดว้ ยการทาโครงงานทดลองพบว่า มีขอ้ มูลท่ีน่าสนใจ คือ สารท่ีสาคญั ท่ีช่วยเสริมสร้างการทางานของอวยั วะสาคญั ในการขจดั สารพิษมากมาย ซ่ึงสาร ทวี่ ่าน้ีไดม้ าจากมะกรูด โครงงาน น้ามะกรูดสูตรขา้ งครัว มีจุดมุ่งหมายในการทางาน โดยนามะกรูดมาแปรรูป ทาเป็ นเครื่องด่ืมสมุนไพร ที่มปี ระโยชน์ตอ่ สุขภาพ และยงั เป็ นการนา ส่ิงท่ีหาไดง้ ่ายภายใน บา้ นมาใชใ้ ห้เป็นประโยชน์ นอกจากน้ียงั เป็นการทางานเป็นกลุม่ มีความรบั ผดิ ชอบ สร้างความ สามคั คี เอ้อื เฟ้ื อเผ่อื แผ่ แก่สมาชิกในกลุ่มอีกดว้ ย

กติ ติกรรมประกำศ คณะผูจ้ ัดทาขอขอบพระคุณภูมิปัญญาท้องถ่ิน คุณ........................... ท่ีให้ความรู้และ ถ่ายทอดวิธีการทาน้ ามะกรู ดสมุนไพร ช่วยบารุ งร่ างกายให้แข็งแรงอย่างละเอียด ดว้ ยความเมตตาและต้งั ใจจริง ขอบพระคุณ ครู.......................... ที่กรุณาให้คาแนะนาในการ จดั ทาโครงงาน อานวยความสะดวกจัดหาอุปกรณ์ อุทิศเวลา และเป็ น ท่ีปรึกษา โครงงาน โดยเฉพาะการนาเสนอท่ถี กู ตอ้ ง สุดทา้ ยน้ีขอขอบใจเพ่ือนนกั เรียน ช้นั ม............... ทกุ คนที่ให้ความร่วมมอื ร่วมแรง ร่วมใจ ใหข้ อ้ แนะนาเสนอแนะ ทาใหผ้ ลงานออกมาไดเ้ ป็นอยา่ งดี คณะผจู้ ดั ทา

คำนำ รายงานฉบับน้ีจัดทาข้ึนเพ่ือนาเสนอโครงงาน การงานอาชีพและเทคโนโลยี ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ ในหัวขอ้ น้ามะกรูด สูตรขา้ งครวั คณะผูจ้ ดั ทาโครงงานได้ศึกษาจากหนังสือ ผลไมแ้ ละเคร่ืองดื่มผสม รวบรวมขอ้ มูล และเก็บบนั ทึกขอ้ มลู เพ่อื ศึกษาสมนุ ไพรทช่ี ่วยในการบารุงร่างกายมนุษยเ์ ราให้แขง็ แรง ดว้ ยความต้งั ใจ สามคั คี ในการนาเสนอโครงงานชิ้นน้ี เพอื่ ให้ไดป้ ระโยชนท์ ว่ั ไป คณะผจู้ ดั ทา

สำรบญั หน้ำ ก บทคัดย่อ ข กติ ตกิ รรมประกำศ ค คำนำ ง สำรบญั 1 บทที่ 1 บทนำ 1 1 ทมี่ าและความสาคญั ของโครงงาน 1 วตั ถปุ ระสงคข์ องการศึกษา 1 สมมติฐานการศึกษา 2 ประโยชนท์ ่คี าดวา่ จะไดร้ ับ 3 บทที่ 2 เอกสำรท่ีเกี่ยวข้อง 4 เอกสารอา้ งองิ 5 เครื่องมอื และวสั ดอุ ปุ กรณท์ ่ใี ชใ้ นการศกึ ษา 6 บทที่ 3 วธิ ีกำรดำเนินโครงงำน 7 ตารางปฏิบตั กิ ิจกรรม 8 เคร่ืองมือและวสั ดอุ ปุ กรณท์ ใี่ ชใ้ นการศึกษา 9 วิธีการศกึ ษา 10 บทที่ 4 ผลกำรศึกษำ 11 ผลการศึกษา 12 การศึกษาจากภูมปิ ัญญาทอ้ งถ่ิน 13 บทท่ี 5 สรุปผลกำรศึกษำ 14 สรุปผลการศกึ ษา 15 ประโยชนท์ ีไ่ ดร้ บั จากโครงงาน 16 ขอ้ เสนอแนะ บรรณานุกรม

บทที่ 1 บทนำ ทม่ี ำและควำมสำคญั ของโครงงำน เน่ืองจากมะกรูดเป็ นสมุนไพรท่ีหาง่ายในบา้ น และยงั เป็ นประโยชน์ต่อร่างกาย เราจึง คดิ นาผลมะกรูดมาแปรรูปเป็นเคร่ืองดื่มสมนุ ไพร ท่งี า่ ยต่อการรบั ประทาน และสามารถทากิน เองไดภ้ ายในครอบครัว วตั ถุประสงค์ของกำรกำรศึกษำ 1. เพื่อแปรรูปสมนุ ไพรใหง้ า่ ยตอ่ การรับประทานยง่ิ ข้ึน 2. เพอ่ื ศกึ ษาวธิ ีทาเคร่ืองด่ืมง่ายๆ จากสมุนไพรใกลต้ วั สมมติฐำนกำรศึกษำ สามารถนามะกรูดมาแปรรูปเป็นน้าสมุนไพรทง่ี ่ายตอ่ การดื่ม ประโยชน์ทคี่ ำดว่ำจะได้รับ 1. ไดร้ ับความรูจ้ ากการทาน้ามะกรูด 2. ไดร้ ับประโยชนจากการทาน้ามะกรูด 3. ฝึกฝนความอดทน 4. ลดคา่ ใชจ้ ่ายในการซ้ือยารกั ษาโรค

บทที่ 2 กำรศึกษำเอกสำรอ้ำงองิ มะกรูด (Ma-krut) , Kaffir lime , leech lime ชื่อวิทยำศำสตร์ Citrus hystrix DC. วงศ์ RUTACEAR ถ่ินกำเนดิ มาเลยเซีย พม่า ไทย อินโดนีเซีย สิงคโปร์ ฟิ ลิปปินส์ อนิ เดีย รูปลกั ษณ์ ไมพ้ ุ่มขนาดใหญ่ ลาตน้ เกล้ียงเกลาก่ิงกา้ นมหี นามแหลม ใบสีเขียวหนา มกี ลนิ่ หอมฉุน มีน้ามนั หอมระเหย ออกดอกเป็นช่อสีเขียวมีนวลเหลอื ง บา้ ง ลูกกลมผวิ หนาขรุขระ สรรพคุณและส่วนทีน่ ำมำใช้เป็ นยำ ใบ - มีน้ามนั หอมระเหย ใชป้ ระกอบอาหาร ผล - ใชแ้ ต่งกล่ิน สระผม ผวิ จากลูก - บารุงเป็นยาขบั ลมในลาไส้ แกแ้ น่น ราก - ถอนพิษ แกป้ วดทอ้ ง แกพ้ ษิ ฝีภายใน ลูกมะกรูด - หมกั ดองเป็นยาดองเปร้ียวเคม็ รับประทานฟอกลา้ งและ บารุงโลหิต ช่ือท้องถิน่ ภาคเหนือ เรียก มะขดู , มะขนุ ภาคใต้ เรียก สม้ กรูด , สม้ มว่ั ผี เขมร เรียก โกรย้ เขียด กะเหร่ียง – แม่ฮ่องสอน เรียก มะขู ลักษณะทั่วไป มะกรูดเป็นไมย้ ืนตน้ ขนาดเล็ก แตกกิ่งกา้ น ลาตน้ และกิ่งมหี นามแขง็ ใบ เป็น ใบประกอบที่มีใบยอ่ ยใบเดียว สีเขียวหนา มลี กั ษณะคอดกวิ่ ที่กลางใบเป็นตอนๆ มกี า้ น แผ่ ออกใหญเ่ ท่ากบั แผ่นใบ ทาใหเ้ หน็ ใบเป็น 2 ตอน ใบสีเขียวแกค่ ่อนขา้ งหนา มกี ลิ่นหอมมาก เพราะมตี ่อมน้ามนั อยู่ ดอก ออกเป็นกระจกุ 3 - 5 ดอก กลบี ดอกสีขาว ร่วงง่าย ผลมีหลาย แบบแลว้ แตพ่ นั ธ์ผลเลก็ เทา่ มะนาว ผวิ ขรุขระนอ้ ยกวา่ และไม่มีจุกท่ีหัว กำรปลกู มะกรูดปลกู ไดด้ ีในดินทุกชนิด ขยายพนั ธุ์โดยการเพาะเมลด็

สรรพคณุ ทำงยำ 1. ผวิ ผลสดและผลแห้ง รสปร่า หอมร้อน สรรพคณุ แกล้ มหนา้ มืด แกว้ งิ เวยี น บารุง หวั ใจ ขบั ลมลาไส้ ขบั ระดู 2. ผล รสเปร้ียว มสี รรพคณุ เป็นยาขบั เสมหะ แกไ้ อ แกน้ ้าลายเหนียว ฟอกโลหิต ใชส้ ระผมทาให้ผมดกดา ขจดั รังแค 3. ราก รสเยน็ จืด แกพ้ ิษฝีภายใน แกเ้ สมหะ แกล้ มจกุ เสียด 4. น้ามะกรูด รสเปร้ียว กดั เสมหะ ใชด้ องยามสี รรพคุณเป็นยาฟอกโลหิตสาหรบั สตรี 5. ใบ รสปร่าหอม แกไ้ อ แกอ้ าเจียนเป็นโลหิต แกช้ ้าใน และดบั กล่นิ คาว คตคิ วำมเชื่อ มะกรูดเป็นไมม้ งคลชนิดหน่ึงท่คี วรปลกู ไวใ้ นบริเวณบา้ น โดยกาหนดปลูกทาง ทศิ ตะวนั ตกเฉียงเหนือ (พายพั ) เพอ่ื ผอู้ ยอู่ าศยั จะไดม้ คี วามสุข และในบางตาราวา่ เป็นความ เชื่อของคนบา้ นป่ า ท่เี ดินทางดว้ ยเกวยี นเทียม โคหรือกระบือเมือ่ ไดก้ ลิน่ สาบเสือ จะหยดุ เดิน เจา้ ของจะตอ้ งขุดผิวมะนาวหรือมะกรูด ป้ายจมูกใหด้ บั กล่นิ สาบเสือกอ่ น โค กระบอื จงึ จะ เดินตอ่ ไป ดงั น้นั การเดินทางสมยั ก่อนผ่านป่ า ผเู้ ดินทางจึงมกั จะพกพามะนาวและมะกรูดตดิ ตวั ไปดว้ ยเสมอ ในพิธีกรรมการทาน้ามนตเ์ พอ่ื สะเดาะเคราะห์ สาหรับพรมหรืออาบผูป้ ่วยใบ มะกรูดเป็นส่วนประกอบสาคญั ทจี่ ะขาดไม่ได้ โดยใชร้ ่วมกบั ใบสม้ ป่ อย ใบเงินใบทอง ใบ มะตมู หญา้ แพรก หมากผหู้ มากเมีย ในราชพฤกษเ์ ช่ือกนั ว่าใบจากตน้ ไมม้ งคลเหล่าน้ีจะช่วย ปัดเป่ าและบรรเทาเคราะหโ์ ดยตกลงไปได้ ใบมะกรูดมหัศจรรยก์ าจดั แมลงในขา้ วสาร ผลมะกรูด รกั ษาชนั นะตแุ ละแผลบนศีรษะดว้ ยมะกรูดได้ -ใชน้ ้าค้นั ท่ไี ดจ้ ากผลมะกรูดหรือนาผลมะกรูดเผาไฟผา่ ซีกบบี เอาน้าและน้ามนั จากผิวมะกรูด ผสมน้า 1 เท่า ใชส้ ระผมแทนแชมพู แลว้ ลาดออก

บทท่ี 3 วิธีกำรดำเนินโครงงำน ตำรำงปฏบิ ัตกิ ิจกรรมโครงงำน .......................................... สัปดำห์ท่ี กจิ กรรมที่ปฏบิ ัติ สถำนทที่ ำกิจกรรม ผ้รู ับผดิ ชอบ 1 ห้องเรียน หอ้ ง 112 - เลือกหวั ขอ้ การทาโครงงานและ ห้องสมดุ โรงเรียน สมาชิกในกลมุ่ ว.....ด..........ป...... นาเสนอครู พรอ้ มท้งั เหตผุ ลในการทา ห้องเรียน ห้อง 112 ครูทป่ี รึกษา 2 - ศกึ ษาขอ้ มูลเก่ียวกบั เอกสาร ว.....ด..........ป...... หนงั สือจากหอ้ งสมดุ หอ้ งเรียน หอ้ ง 112 สมาชิกในกล่มุ หอ้ งเรียน ห้อง 112 ครูทีป่ รึกษา 3 - กาหนดการศกึ ษาจากวิทยากร ห้องเรียน ห้อง 112 ว.....ด..........ป...... - ทารายงานเพื่อขอเบกิ อุปกรณ์ สมาชิกในกลุ่ม ครูทีป่ รึกษา 4 ส่วนคา่ ใชจ้ า่ ย เก็บคนละ 5 บาท สมาชิกในกลุ่ม ว.....ด..........ป...... และแบง่ หนา้ ท่ีรับผิดชอบ ครูท่ปี รึกษา ตดิ ตอ่ วทิ ยากรทอ้ งถ่ิน สมาชิกในกลุ่ม 5 - ลงมอื ปฏบิ ตั ิทาน้ามะกรูด ครูที่ปรึกษา ว.....ด..........ป...... - ให้คณุ ครู ผปู้ กครองและเพ่อื น ร่วมประเมนิ รสชาตขิ องน้ามะกรูด - เขียนรายงานโครงงานจดั ทารูปเลม่ และสรุปผลการปฏบิ ตั กิ ิจกรรม - นาเสนอการทาเครื่องดืม่ สมุนไพรและ รายงานผลการปฏิบตั งิ าน

เคร่ืองมือและวสั ดุอุปกรณ์ท่ใี ช้ในกำรศึกษำ อุปกรณ์ 1. เคร่ืองป่ันน้าผลไม้ 2. แกว้ 3. หลอด 4. ชอ้ นชา วัสดุ 1. มะกรูด 2. เกลือป่ น 3. น้าเชื่อม 4. น้าแขง็ ปั่น 5. น้า วิธีกำรศึกษำ 1. ศกึ ษาจากวิทยากรทอ้ งถิน่ โดยการสอบถามคณุ .............................................. และ ฝึกปฏิบตั ิทาน้ามะกรูดปั่น 2. ศกึ ษาจากเอกสารอา้ งองิ และคาบอกเลา่ ของผรู้ ู้ 3. ประเด็นการศึกษา - ไดร้ ูถ้ ึงสรรพคุณของมะกรูด - ไดร้ ู้วธิ ีในการทาน้ามะกรูด ผลกำรศึกษำ 1. ไดศ้ กึ ษาสรรพคณุ ของมะกรูด 2. ไดศ้ ึกษาวิธีการทาน้ามะกรูด

บทที่ 4 ผลกำรศึกษำ 1. ไดศ้ กึ ษาสรรพคุณของมะกรูด 2. ไดศ้ กึ ษาวิธีการทาน้ามะกรูด

บทท่ี 5 สรุปผลกำรศึกษำ สรุปผลกำรศึกษำ การศึกษาการทาน้ามะกรูด เป็นการนาสิ่งที่ใกลต้ วั มาประยกุ ตใ์ ชใ้ ห้เกิดประโยชน์ เป็น การฝึกให้ใชค้ วามคิดสรา้ งสรรค์ เพื่อท่ีจะนามาพฒั นาเป็นอาชีพเสริมได้ ประโยชน์ทีไ่ ด้รับจำกโครงงำน 1. ไดศ้ กึ ษาการทาน้ามะกรูด 2. ไดศ้ กึ ษาสรรพคุณของมะกรูด 3. นามาพฒั นาใหเ้ กิดรายได้ ข้อเสนอแนะ จากการศกึ ษาโครงงานการทาน้ามะกรูด สามารถพฒั นาให้เป็นอาชีพเสริมได้

บัญชีรำยรับ – รำยจ่ำย รายรบั รายจ่าย ว/ด/ป รายการ จานวนเงิน ว/ด/ป ลาดับ รายการ จานวน ราคา/ห ่นวย จานวนเงิน หมายเห ุต เกบ็ เงินสมาชิก 25 บ. 1 ซ้ือน้าตาล ½ กก. 18 บ. 8 บ. ในกลุม่ คนละ น้าแขง็ 1 ถุง 10 บ. 10 บ. 5 บาท / คน รวมรายจา่ ย 19 (มี 5 คน) เหลือ 6 ........................................ หวั หนา้ ................................................. เลขา

บรรณำนุกรม น้าผลไมแ้ ละเครื่องด่ืมผสม. คร้งั ท่ี 3. กรุงเทพ : สานกั พิมพแ์ สงแดด , 2548. 128 หนา้

ภำพประกอบวสั ดใุ นกำรทำน้ำมะกรูด