ธรรมนูญสุขภาพสำหรับคนไทย

ธรรมนญู สขุ ภาพคนไทย (ฉบบั ปรับปรุง 24 กนั ยายน 2545) ของคนไทย โดยคนไทย เพ่อื คนไทย (พมิ พค ร้งั ที่ 2 สงิ หาคม 2546)

ความนํา (ในการพมิ พครง้ั ที่ 2) ดว ยการเชือ่ มประสานกันระหวา งพลังของภาควชิ าการ ภาคประชาชน และภาคการเมืองตามยุทธศาสตรสามเหลี่ยมเขยื้อนภูเขาเพ่ือทําส่ิงยากแตดีใหเกิดขึ้น จึงเกิดการถักทอกันเขาเปนการเคลอื่ นไหวของสงั คม (ภายใตก ารทาํ งานตามระเบยี บสาํ นกั นายกรฐั มนตรวี า ดว ยการปฏริ ปู ระบบสขุ ภาพแหง ชาติ พ.ศ. 2543) จนกระทง่ั ไดราง พ.ร.บ.สุขภาพแหงชาตหิ รือ พ.ร.บ.สรา งนําซอ ม ท่ีเปนเสมือน “ธรรมนญู สขุ ภาพคนไทย” ในวนั น้ี ดวยพลังการสรางและสังเคราะหงานวชิ าการจํานวนมากเพอ่ื เปน ฐานทางปญ ญา ดวยการเปดเวทีรับฟงความคิดเห็นและขอเสนอแนะจากประชาชนทุกหมูเหลา ไมวาจะเปนประชาชนคนเลก็ คนนอ ย นักวชิ าการ วงการวิชาชพี ขาราชการ นกั การเมือง ผูพิการ เกษตรกรผทู รงภูมิปญญาทอ งถิ่น เครือขา ยสตรี เด็กและเยาวชน เครอื ขายคนจน สื่อมวลชน อาสาสมคั ร เอกชน และ ฯลฯ ในชว งป 2543 – 2544 กวา 1,000 เวที มีเครอื ขาย หนวยงาน องคกร และประชาคมเขารว มกวา 2,000 ประชาคม รวมกวา 1 แสนคน ดว ยการเปดเวทปี ระชุมสาธติ สมชั ชาสุขภาพแหง ชาติในงานตลาดนัดสุขภาพ 1–5 กนั ยายน2544 มผี แู ทนหนว ยงาน องคก ร และประชาคมตา งๆ เขารวมแสดงความเห็นกวา 5 พนั คน เขารวมกจิ กรรมงานตลาดนดั สขุ ภาพกวา 1 แสนหาหมน่ื คน ดว ยการเปดเวทีรับฟงความเห็นเพ่มิ เติมรอบที่ 2 ในระดบั อําเภอทั่วประเทศกวา 550 เวที ในชว งตนป 2545 มีผูเขา รวมเกือบคร่ึงแสนคน ดวยการเปดเวทีสมัชชาสุขภาพจังหวัดในทุกจังหวัดท่ัวประเทศ ในชวงเดือนพฤษภาคม–กรกฎาคม 2545 มผี ูเ ขารว มประมาณ 5 หม่นื คน ดว ยการเปด เวทสี มชั ชาสุขภาพแหง ชาติ พ.ศ. 2545 เม่อื วนั ท่ี 8 - 9 สิงหาคม 2545 มผี เู ขารว มเวทีแสดงความคดิ เหน็ 4 พนั คน จากกวา 3,000 ประชาคมทว่ั ประเทศ และดวยการเปดชอ งทางรับฟงความคิดเห็นผา นการส่ือสารสาธารณะท่หี ลากหลาย จากกรอบความคดิ ระบบสขุ ภาพแหง ชาติในฝนทก่ี อขน้ึ ดว ยฐานทางวชิ าการ ประมวลเขากบัความคิดเหน็ จากหนงึ่ เปนสอง เปนสาม เปน ส่ี ฯลฯ จนเปน ความเห็นรวม กลายมาเปนรา งสาระสําคัญของระบบสขุ ภาพแหงชาติ และราง พ.ร.บ.สุขภาพแหง ชาติ หรอื พ.ร.บ.สรา งนาํ ซอ ม ซ่งึ ถือเปนธรรมนญู สขุ ภาพคนไทย ณ วันนี้ แมจะยังมิใชธรรมนญู สดุ ทา ยท่สี มบูรณทีส่ ดุ เพราะจะยังตอ งมีการปรับปรุงในขั้นตอนบริหารและขั้นตอนนิติบัญญัติอีก แตก็นับไดวาเปนธรรมนูญหรือรางกฎหมายเบื้องตน ที่ประชาชนมีสวนรวมในการจดั ทาํ อยางกวา งขวาง ทงั้ หมดนก้ี เ็ พอ่ื ใหเ ปน ธรรมนญู สขุ ภาพของคนไทย โดยคนไทย และเพอ่ื คนไทยอยา งแทจ รงิ ไมว าวนั ขา งหนาราง พ.ร.บ.สขุ ภาพแหง ชาติ จะผานขัน้ ตอนนิตบิ ัญญตั อิ ยา งไรหรือไม จะยังคงเหมือนเดิม หรือถูกตัดเติมเสริมแตงมากนอยเพียงใด นั่นเปนเร่ืองของอนาคตและกระบวนการท่ีทกุ ภาคสว นในสงั คมยงั คงตอ งมีหนา ทดี่ แู ล ผลักดนั และรับผดิ ชอบรวมกัน -2-

แต ณ วนั น้ี ภาคประชาชนคนไทยไดเห็นพอ งตอ งกันแลววา จะไดยดึ แกนสาระหลกั ของรา งพ.ร.บ.สุขภาพแหงชาติฉบบั นี้ เปน “ธรรมนูญสขุ ภาพคนไทย” รวมกัน เพ่อื ใชเ ปนเครอื่ งมอื กาํ หนดหลกั การ ทศิ ทาง ยทุ ธศาสตร มาตรการและแนวทางตา งๆ ในการรว มกนั สรา งสขุ ภาพหรอื สขุ ภาวะของคนไทยและสังคมไทยกันอยางกระตือรอื รน และไมหยดุ น่ิงกนั อน่งึ รา ง พ.ร.บ.สุขภาพแหง ชาติ หรอื ธรรมนญู สขุ ภาพของคนไทย ถูกสงมอบเขาสขู ้นั ตอนการพิจารณาของรัฐบาลตั้งแตเดือนตุลาคม 2545 ผานการประชุมรวมหาขอยุติตอท่ีสังเกตบางประการของสว นราชการ 10 หนว ย เม่ือวนั ที่ 13 มกราคม 2546 เชน จะไมใชคําวา “ทางจิตวญิ ญาณ” ในคําจํากัดความของคําวา สขุ ภาพ โดยจะใชค าํ อน่ื แทน (อาจใชคาํ วาทางปญญา), ปรบัสดั สวนองคประกอบของ คสช. ใหฝายการเมือง/ราชการ ฝายวิชาชพี /วิชาการ และฝายประชาชนใหม ีเทาๆ กันเพ่ือความสมดลุ (ม.34), เติมคาํ วา “ทไ่ี มส มเหตสุ มผล” ตอ ทายมาตรา 71, ตดั รอ ยละของงบประมาณในมาตรา 79(4) และมาตรา 81(2) ออก เปน ตน ราง พ.ร.บ.สุขภาพแหงชาติ ผานความเห็นชอบหลักการโดยคณะกรรมการกลั่นกรองเร่อื งเสนอ ครม.คณะที่ 3 ท่ีมรี องนายกฯ จาตรุ นต ฉายแสง เปน ประธาน เมือ่ วันที่ 22 มกราคม 2546แตยังไมไดเสนอ ครม. เนื่องจากเมื่อวันที่ 21 มกราคม 2546 นายกรัฐมนตรี (พ.ต.ท. ดร.ทักษิณชนิ วตั ร) ไดสัง่ การไววา เม่ือรา ง พ.ร.บ.สุขภาพแหงชาตผิ านการพจิ ารณาของคณะกรรมการกลั่นกรองคณะที่ 3 แลว ใหสง ใหคณะกรรมการกลน่ั กรองเร่อื งเสนอ ครม. คณะทม่ี ีรองนายกฯ วิษณุเครืองาม เปนประธาน ดแู ลอีกช้ันหนึง่ จากนน้ั จนถงึ ขณะนี้ (กรกฎาคม 2546) ยังไมม ีการพจิ ารณาเร่ืองน้แี ตป ระการใด สรปุ วา ราง พ.ร.บ.สุขภาพแหง ชาติ เขาไปอยูในขน้ั ตอนพิจารณาของรัฐบาลรวมเวลาได 8เดอื นเศษ ภาคปี ฏริ ปู ระบบสขุ ภาพแหง ชาติ กรกฎาคม 2546 -3-

สารบญั1. ภาพรวม พ.ร.บ.สขุ ภาพแหง ชาติ : ธรรมนญู สขุ ภาพคนไทย......................................................52. บนั ทกึ หลักการและเหตุผลประกอบ รา ง พระราชบัญญตั ิสุขภาพแหงชาติ พ.ศ. …. ...................63. ราง พระราชบญั ญตั ิสขุ ภาพแหง ชาติ พ.ศ. …. ........................................................................7 ƒ คํานิยาม......................................................................................................................7 ƒ หมวด 1 ความมงุ หมายและหลักการ........................................................................9 ƒ หมวด 2 สทิ ธิ หนา ท่แี ละความมั่นคงดานสุขภาพ...................................................10 สวนท่ี 1 สิทธิดานสุขภาพ........................................................................10 สวนที่ 2 หนาท่ีดานสุขภาพ.....................................................................13 สวนท่ี 3 ความมั่นคงดานสุขภาพ.............................................................14 ƒ หมวด 3 คณะกรรมการสุขภาพแหง ชาต.ิ ...............................................................15 ƒ หมวด 4 สํานักงานคณะกรรมการสุขภาพแหง ชาติ.................................................20 ƒ หมวด 5 สมัชชาสุขภาพ........................................................................................24 สว นที่ 1 สมัชชาสุขภาพเฉพาะพื้นที่ เฉพาะประเดน็ .................................24 สวนที่ 2 สมัชชาสุขภาพแหง ชาต.ิ ............................................................24 ƒ หมวด 6 แนวนโยบายและยุทธศาสตรดา นสุขภาพ.................................................25 สวนที่ 1 การสรางเสรมิ สขุ ภาพ................................................................26 สวนที่ 2 การปองกันและควบคมุ ปจจยั ที่คกุ คามสขุ ภาพ............................27 สวนท่ี 3 การบริการสาธารณสขุ และการควบคุมคุณภาพ...........................28 สวนที่ 4 ภมู ิปญญาทอ งถนิ่ ดานสุขภาพ....................................................29 สวนท่ี 5 การคมุ ครองผูบริโภคดานสุขภาพ...............................................30 สวนที่ 6 องคค วามรแู ละขอ มูลขาวสารดานสุขภาพ...................................30 สวนที่ 7 บุคลากรดานสาธารณสุข............................................................31 สวนที่ 8 การเงนิ การคลงั เพอ่ื การบริการสาธารณสุข.................................32 ƒ บทเฉพาะกาล............................................................................................................33 -4-

ภาพรวม พ.ร.บ.สขุ ภาพแหง ชาติ : ธรรมนญู สุขภาพคนไทย• ขยายวงเขตเรอื่ งสุขภาพกวางไปสูเรือ่ งของสุขภาวะทสี่ มบูรณเชอื่ มโยงกันทุกดาน ท้ังมติ ิทางกาย ใจ สงั คม และจิตวญิ ญาณ มใิ ชเร่ืองทเ่ี กีย่ วกบั โรคและการรักษาโรคเทานนั้• ระบบสขุ ภาพเปน ระบบท่ซี อนทับเชอ่ื มโยงกบั ระบบสังคมและระบบวิถีชวี ิต เปนระบบทคี่ นทุกคน ในสังคมเปน เจาของรวมกนั มใิ ชร ะบบทีผ่ กู ขาดโดยฝา ยหน่ึงฝายใด• สขุ ภาพเปนอุดมการณของชาติ ทศิ ทางการพัฒนาทง้ั ปวง ตองถือเอาสุขภาวะทสี่ มบรู ณเปน ตวั ตั้ง มใิ ชถ อื เอาเงนิ เปนส่งิ สงู สดุ• ระบบสขุ ภาพตอ งเปนระบบที่เนน การสรา งนาํ ซอม ทอ่ี ยบู นฐานของความพอดี – พอเพียง• ระบบสุขภาพตองเคารพในศักดิ์ศรีและคุณคาของความเปนมนุษย ซ่ึงเปนศีลธรรมพ้ืนฐานของ สงั คม• รฐั มีหนาที่ดาํ เนนิ การตามแนวนโยบายแหง รัฐท่บี ัญญัติไวใ นรัฐธรรมนญู เพื่อสรา งใหเกิดสุขภาวะ ของคนไทยและสังคมไทยโดยรวม มใิ ชเพ่อื ประโยชนส ุขของคนเฉพาะกลมุ เฉพาะพวก• สิ่งใดที่มีผลกระทบตอการมีสุขภาวะหรือท่ีเรียกวาเปนความม่ันคงดานสุขภาพ ตองไดรับการ สงเสริม ปกปอ ง คมุ ครองดูแล เพ่ือใหคงอยแู ละพัฒนาย่งิ ข้ึน สิ่งใดทคี่ กุ คาม ทาํ ลายสขุ ภาวะตอ ง ไดร บั การดูแลแกไข เพอ่ื ใหเ กิดสขุ ภาพท้ังของคนและสงั คม• ระบบสุขภาพตอ งมกี ลไกท่เี ปนรูปธรรมท่ีเปดพื้นทใ่ี หป ระชาชนเขา มสี วนรวมรับรู คดิ ทํา ผลักดัน ตดิ ตามกาํ กบั และตรวจสอบในทกุ เรอื่ งและทกุ ระดบั เพอื่ ใหท กุ ภาคสว นดแู ลรบั ผดิ ชอบระบบสขุ ภาพ รว มกัน ตามเจตนารมณแ หงรัฐธรรมนญู ป 2540 ที่วางอยบู นฐานประชาธปิ ไตยแบบมสี ว นรว ม เวทีสมัชชาสุขภาพพื้นท่ี สมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น สมัชชาสุขภาพแหงชาติ กลไกคณะ กรรมการสุขภาพแหงชาติ ตลอดจนมาตรการและแนวทางตางๆ อีกเปนจํานวนมาก จะเปน เครอื่ งมือใหการมสี วนรวมของทกุ ภาคสวนเกิดไดจริงอยางเปน พลวตั• ระบบยอยตา งๆ ของระบบสุขภาพ มีความครบถวนในภาพใหญ แตต อ งมีการพัฒนา ปรับปรุง แกไ ขอยา งตอ เนื่อง ดว ยกลไกการมสี วนรว มทีม่ กี ารทํางานดว ยการใชอ งคค วามรูท างวิชาการเปน ฐาน ผนกึ เขา กบั ความคดิ เหน็ จากทกุ ภาคสว นอยา งเปน กลั ยาณมติ ร เพอื่ สรา งสขุ ภาวะรว มกนั -5-

บันทึกหลกั การและเหตุผล ประกอบรา ง พระราชบญั ญตั สิ ขุ ภาพแหง ชาติ พ.ศ. .… ---------------------หลกั การ ใหม กี ฎหมายวา ดว ยสุขภาพแหงชาติเหตผุ ล โดยที่ผานมาระบบสุขภาพมุงท่ีการจัดบริการเพื่อการรักษาพยาบาลเปนหลักทําใหตองเสียคาใชจายมากแตใหผลตอบแทนดานสุขภาพต่ํากวาท่ีควรจะเปน และไมสามารถควบคุมคาใชจายได ในขณะเดียวกันโรคและปจจัยที่คุกคามสุขภาพเปลี่ยนแปลงยุงยากสลบั ซบั ซอนมาก ไมสามารถแกไ ขไดด ว ยระบบ วธิ ีการและองคความรูเดิมๆ เทานั้น และเพ่อื ใหส อดคลอ งกบั รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย พ.ศ. 2540 ซง่ึ บัญญัตใิ หส ทิ ธิและเสรีภาพแกบคุ คลในดานสุขภาพใหไ ดร ับบริการทางสาธารณสขุ ท่ีไดม าตรฐาน ท่ัวถงึ และมีประสิทธภิ าพ โดยใหอ งคกรปกครองสว นทอ งถนิ่ และประชาชนมสี ว นรวม และการกระทําใดๆ ท่ีอาจมีผลกระทบตอสุขภาพยอมไดรับการคุมครอง ดังนั้นจึงควรมีธรรมนูญดานสุขภาพ เพ่อื กําหนดหลกั การ ทศิ ทาง มาตรการ เคร่อื งมือและเง่ือนไขสาํ คญั ๆ ของระบบสุขภาพที่สามารถสรางสขุ ภาพและจดั การกับปญ หาสขุ ภาพตางๆ ใหส อดคลอ งกับสภาพปญหาท่ีเปลี่ยนแปลงไปตลอดเวลา ประกอบกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการปฏริ ูประบบสุขภาพแหง ชาติ พ.ศ. 2543 ขอ 8 (3) ใหม ีคณะกรรมการปฏิรปู ระบบสขุ ภาพแหงชาติดําเนินการยกรางกฎหมายวาดวยสุขภาพแหงชาติ ใหมีผลใชบังคับภายในระยะเวลา 3 ป นับแตวันทีค่ ณะกรรมการประชมุ นัดแรก (วนั ท่ี 9 สงิ หาคม 2543) จึงจําเปนตอ งตราพระราชบัญญตั ิน้ี -6-

ราง พระราชบัญญตั สิ ขุ ภาพแหงชาติ พ.ศ. …. -------------- …………………………… …………………………… …………………………………………………................……………………………...……….………………………………………. โดยทเ่ี ปน การสมควรใหม ีกฎหมายวาดว ยสขุ ภาพแหง ชาติ พระราชบัญญัตินี้มีบทบัญญัติบางประการเก่ียวกับการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซ่ึงมาตรา 29 ประกอบกบั มาตรา 50 ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย บัญญตั ใิ หก ระทาํ ไดโดยอาศัยอาํ นาจตามบทบัญญัตแิ หง กฎหมาย ………………………………………………………………………………………....................………………………………………………………………………………………………...................... มาตรา 1 พระราชบญั ญัตนิ เี้ รยี กวา “พระราชบัญญตั ิสุขภาพแหงชาติ พ.ศ. ….” มาตรา 2 พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับตั้งแตวันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป มาตรา 3 ในพระราชบัญญัตินี้ “สขุ ภาพ” หมายความวา สขุ ภาวะท่ีสมบูรณและเชอื่ มโยงกนั เปนองครวม อยา งสมดลุ ทั้งทางกาย ทางจิต ทางสงั คม และทางจติ วิญญาณ ∗ “ระบบสุขภาพ” หมายความวา การจัดการทั้งมวลที่เกี่ยวของสัมพันธกัน สงผลกระทบตอสุขภาพและปจจัยตางๆ ที่เก่ียวของกับสุขภาพ ไดแก ปจจัยดานบุคคล สภาพแวดลอมทางกายภาพชีวภาพ เศรษฐกิจ สังคม การเมือง การศกึ ษา กฎหมาย ศาสนา วัฒนธรรมประเพณี วทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี เปนตน รวมทัง้ ปจจัยดา นการสาธารณสขุ และการบริการสาธารณสุขดวย∗ กําลังจัดกระบวนการเพอ่ื หาขอสรปุ รว มกันวา ควรใชคาํ ใดที่สามารถสือ่ ความเขา ใจไดต รงกนั มากท่สี ุด เชน ทางปญญา, ทางการเขา ถึงศาสนธรรม หรอื อ่นื ๆ -7-

“การบริการดา นสขุ ภาพ” หมายความวา การบรกิ ารตางๆ ทมี่ วี ัตถุประสงคเพอื่ สขุ ภาพรวมถึงการบรกิ ารสาธารณสขุ ดวย “การบริการสาธารณสุข” หมายความวา การจดั การใหมีบรกิ ารสรา งเสรมิ สุขภาพ การปอ งกนัและควบคุมปจจยั ท่ีคุกคามสขุ ภาพ การตรวจวนิ จิ ฉยั และบําบดั สภาวะความเจ็บปวยและการฟน ฟูสมรรถภาพของบคุ คล ครอบครัวและชุมชน “การตรวจสขุ ภาพ” หมายความวา กระบวนการสาํ รวจหาสาเหตุและปจ จยั เสยี่ งซง่ึ อาจคกุ คามสุขภาพ เพอ่ื นาํ ไปสูก ารปรบั ปรงุ พฤตกิ รรม สภาพแวดลอม และปจจยั อ่ืนๆ ท่ที ําใหเกดิ สขุ ภาพ “การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ” หมายความวา การใดๆ ทมี่ งุ กระทาํ โดยสง เสรมิ สนบั สนนุ พฤตกิ รรมบุคคล สภาพสังคมและสิ่งแวดลอม เพื่อสรางเสริมใหบุคคล ครอบครัวและชุมชน มีสุขภาวะและมคี ณุ ภาพชีวติ ทด่ี ี “นโยบายสาธารณะเพ่อื สุขภาพ” หมายความวา แนวทางการพฒั นาท่ีมุงสรา งสภาพแวดลอ มทง้ั ทางสงั คมและทางกายภาพทเ่ี ออ้ื ตอ การมสี ขุ ภาพ ทาํ ใหป ระชาชนเขา ถงึ ทางเลอื กทกี่ อ ใหเ กดิ สขุ ภาพ “ปจ จยั ทคี่ ุกคามสุขภาพ” หมายความวา ส่ิงตา งๆ ทมี่ ผี ลเสียตอสขุ ภาพ “ความม่ันคงดานสุขภาพ” หมายความวา การมหี ลักประกันและการคมุ ครองใหเ กดิ สขุ ภาวะท่ีย่ังยนื “ภูมปิ ญ ญาทองถิน่ ดา นสุขภาพ” หมายความวา องคความรู ความคิด ความเชื่อ และความชาํ นาญในการดแู ลสขุ ภาพ ทสี่ ง่ั สมมาจากการปฏบิ ตั ใิ นประสบการณช วี ติ โดยมกี ารถา ยทอดทางสงั คมวฒั นธรรมของกลมุ คน เชน การดูแลสุขภาพแบบพ้ืนบา น อาหารพ้ืนบาน ภมู ิปญญาหมอพน้ื บานการแพทยแ ผนไทย เปน ตน “ภมู ปิ ญญาหมอพืน้ บา น” หมายความวา การดูแลสขุ ภาพกันเองในชมุ ชนแบบพ้ืนบานดง้ั เดมิจนกลายเปน สว นหนง่ึ ของวถิ ชี วี ติ ทเ่ี กย่ี วขอ งกบั ความเชอ่ื พธิ กี รรม วฒั นธรรม ประเพณแี ละทรพั ยากรทแ่ี ตกตา งกันในแตละทอ งถนิ่ และเปนที่ยอมรบั ของชุมชนนั้นๆ “การแพทยแผนไทย” หมายความวา การดูแลสขุ ภาพทอ่ี าศัยภมู ปิ ญญาการแพทยแ ผนไทยที่ถา ยทอดและพัฒนาสบื ตอ กันมา รวมทั้งการแพทยแผนไทยประยกุ ตด ว ย -8-

“บคุ ลากรดา นสาธารณสขุ ” หมายความวา ผปู ระกอบวิชาชีพดา นสาธารณสขุ และบคุ คลอ่ืนที่ใหการบรกิ ารสาธารณสขุ “การเงนิ การคลังรวมหมู” หมายความวา การเงินการคลงั ทปี่ ระชาชนรว มจา ยเงินตามสดั สว นความสามารถในการจาย ตามหลกั การเฉล่ียทุกขเ ฉลี่ยสขุ โดยนาํ เงินท่ีเกบ็ ลวงหนา มาใชจ า ยรว มกนัเพ่ือจัดใหมบี รกิ ารสาธารณสขุ ทีจ่ าํ เปนตอ สุขภาพและการดํารงชีวติ สาํ หรบั ทุกคน “สมชั ชาสุขภาพ” หมายความวา กระบวนการจดั ประชุมที่ใหทุกฝายไดรว มแลกเปลี่ยนเรียนรูอยา งใชป ญ ญาและสมานฉนั ท โดยมกี ารจดั การอยา งเปน ระบบและมสี ว นรว ม เพอ่ื นาํ ไปสกู ารมสี ขุ ภาวะ “กรรมการ” หมายความวา กรรมการสขุ ภาพแหงชาติ “คณะกรรมการสรรหา” หมายความวา คณะกรรมการสรรหากรรมการสขุ ภาพแหงชาติ “เลขาธกิ าร” หมายความวา เลขาธิการคณะกรรมการสขุ ภาพแหงชาติ “สํานักงาน” หมายความวา สาํ นักงานคณะกรรมการสุขภาพแหง ชาติ “กรรมการบรหิ าร” หมายความวา กรรมการบรหิ ารสาํ นกั งานคณะกรรมการสขุ ภาพ แหง ชาติ “รฐั มนตร”ี หมายความวา รฐั มนตรผี รู ักษาการตามพระราชบัญญัตนิ ี้ มาตรา 4 ใหน ายกรฐั มนตรี และรฐั มนตรวี า การกระทรวงสาธารณสขุ รกั ษาการตามพระราชบญั ญตั นิ ้ี และใหม อี าํ นาจออกกฎกระทรวง ระเบยี บ และประกาศ เพอ่ื ปฏบิ ตั กิ ารตามพระราชบญั ญตั นิ ้ี กฎกระทรวง ระเบยี บ และประกาศนัน้ เม่อื ไดประกาศในราชกิจจานเุ บกษาแลว ใหใชบ งั คบั ได หมวด 1 ความมุง หมายและหลักการ มาตรา 5 สขุ ภาพเปน ศกั ด์ศิ รขี องความเปน มนุษย ตามบทบญั ญตั แิ หง รฐั ธรรมนูญ -9-

มาตรา 6 สขุ ภาพเปนเปา หมายสงู สุดของชุมชนและสงั คม เปนทัง้ อุดมการณและเปน หลกัประกนั ความม่ันคงของชาติ มาตรา 7 ระบบสขุ ภาพตองมุงเนน เพื่อสรา งเสริมสุขภาพของคนทั้งมวล และสงเสริมการมีสวนรวมของทุกฝายในการสรางเสริมสุขภาพ โดยมีกระบวนการพัฒนาศักยภาพบุคคล ครอบครัวชมุ ชน สภาพแวดลอมและสังคมอยางตอเน่อื ง เพอื่ ประโยชนสุขของการอยรู วมกัน ระบบสุขภาพตามวรรคหนงึ่ ตอ งเปนระบบท่ีพึงประสงค ดังน้ี (1) มศี ีลธรรม คุณธรรม และจรยิ ธรรม (2) เคารพในสิทธิ คณุ คา และศักด์ศิ รีของความเปนมนุษย และนาํ ไปสคู วามเทา เทยี มกนั (3) มโี ครงสรา งครบถว น และมกี ารทาํ งานทส่ี มั พนั ธแ ละเชอ่ื มโยงกนั อยา งมบี รู ณาการ (4) มคี ณุ ภาพ ประสิทธิภาพ ควบคมุ คา ใชจ า ยได ตรวจสอบได และรับผดิ ชอบรว มกันอยา งสมานฉันท (5) มปี ญ ญาเปน พ้นื ฐาน เรยี นรแู ละพฒั นาไดอ ยา งตอเนือ่ ง โดยสอดคลองกบั วิถชี วี ิตและสังคม รวมทง้ั พึง่ ตนเองไดอยางเหมาะสมและยั่งยนื หมวด 2 สทิ ธิ หนาทีแ่ ละความมัน่ คงดา นสขุ ภาพ ------------------- สว นที่ 1 สทิ ธดิ านสุขภาพ มาตรา 8 บคุ คลมสี ทิ ธใิ นการดาํ รงชวี ติ ในสงิ่ แวดลอ มและสภาพแวดลอ มทเี่ ออ้ื ตอ สขุ ภาพ บุคคลมีสิทธิรวมกันกับรัฐและชุมชนในการทํ าใหเกิดสิ่งแวดลอมและสภาพแวดลอมท่ีเหมาะสม สมดุล ปลอดภัย มีคุณภาพ และไดมาตรฐานเพียงพอท่ีจะดํารงชีวิตอยูไดอยางปกติและตอเนอ่ื งอยางมีสขุ ภาพและคณุ ภาพชีวติ ทด่ี ี มาตรา 9 สุขภาพของหญิง ทหี่ มายถงึ สุขภาพทางเพศและสุขภาพของระบบเจริญพนั ธขุ องหญงิ ซงึ่ มคี วามจาํ เพาะ ซับซอ นและมอี ทิ ธพิ ลตอ สุขภาพหญงิ ตลอดชว งชวี ติ ตอ งไดรับการสรา งเสริมและคุมครองอยา งสอดคลอ งและเหมาะสม สขุ ภาพของเดก็ คนพกิ าร คนสูงอายุ คนดอยโอกาสในสังคมและกลุมคนตางๆ ทมี่ ีความจําเพาะในเร่ืองสุขภาพตองไดรบั การสรา งเสรมิ และคุม ครองอยา งสอดคลอ งและเหมาะสมดวย - 10 -

มาตรา 10 บคุ คลมสี ทิ ธิไดร บั การคุมครองในขอมลู สวนตวั ดานสขุ ภาพไวเ ปน ความลบั การเปด เผยขอมูลตามวรรคหน่งึ จะกระทาํ มิได เวนแตไดร ับความยนิ ยอมจากเจาของ ขอมูลหรอื ตามท่กี ฎหมายวาดว ยการน้นั บญั ญัติ มาตรา 11 บคุ คลมสี ทิ ธิในการปฏิบัติตามศาสนาบัญญัติ หรอื ปฏบิ ัติพธิ ีกรรมตามความเชื่อถอื ของตน แตต อ งไมเ ปน การคุกคามตอสขุ ภาพของบคุ คลอื่นหรอื สว นรวม มาตรา 12 บุคคลมีสิทธิรวมตัวกันจัดการบรกิ ารดา นสขุ ภาพเพ่อื การพงึ่ ตนเองในชมุ ชนอยางยงั่ ยนื มาตรา 13 บุคคลมีสิทธิเสมอกันในการไดรับการบริการสาธารณสุขอยางไมถูกเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมเพราะเหตแุ หงความแตกตา งในเรื่องถ่ินกําเนิด เช้อื ชาติ ภาษา เพศ อายุ สุขภาพสถานะของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจหรือสงั คม ความเชอ่ื ทางศาสนา การศึกษาอบรม หรือความคดิเห็นทางการเมือง บุคคลมีสิทธิไดรับบริการสาธารณสุขท่ีมีความปลอดภัย มีคุณภาพ ไดมาตรฐานและมีประสิทธภิ าพ มาตรา 14 บุคคลมีสิทธิเสมอกันในการรับการบริการสาธารณสุขท่ีจําเปนตอ สุขภาพและการดํารงชีวิตจากรัฐอยางทัว่ ถงึ ผูยากไรมีสิทธิไดรับบริการสาธารณสุขท่ีจําเปนตอสุขภาพและการดํารงชีวิตจากรัฐ โดยไมเสียคาใชจาย บุคคลมีสิทธิไดรับการปองกันและขจัดปจจัยที่คุกคามสุขภาพท่ีกออันตรายรายแรงอยางทันตอเหตุการณจากรัฐ โดยไมเ สียคา ใชจาย บคุ คลอายเุ กินหกสบิ ปบรบิ รณู  คนดอ ยโอกาส คนพิการและคนท่สี ังคมควรชวยเหลือเกือ้ กลู มีสทิ ธิไดร บั สวัสดกิ ารดานสขุ ภาพจากรัฐ สทิ ธติ ามวรรคสอง สามและส่ี ใหเปนไปตามที่กฎหมายบัญญัติ บุคคลมีสิทธิไดรับการตรวจสุขภาพตามระยะเวลาท่ีเหมาะสม ดว ยวิธกี ารที่เกิดประโยชนต อการสรางเสรมิ สขุ ภาพ ตามหลกั เกณฑ วิธีการและเงือ่ นไขทร่ี ัฐมนตรปี ระกาศกําหนด มาตรา 15 เด็ก เยาวชน และบคุ คลในครอบครัว มีสิทธไิ ดร บั ความคุมครองจากการใชค วามรุนแรงและจากการปฏิบัตทิ เี่ ปน การคุกคามตอสขุ ภาพ มาตรา 16 บุคคลมีสิทธิไดรับความคุมครองในการบริโภคผลิตภัณฑสุขภาพและรับการบรกิ ารสาธารณสขุ อยา งปลอดภยั มคี ณุ ภาพและไดมาตรฐาน ไดร ับขอ มูลทีถ่ ูกตอ งและเพียงพอ มี - 11 -

อสิ ระในการเลอื กใชผ ลติ ภัณฑส ุขภาพและบริการสาธารณสขุ โดยรฐั ตองเปดโอกาสและสรา งโอกาสใหมีผลิตภัณฑสุขภาพและบริการสาธารณสุขในประเภทเดียวกันหรือกลุมเดยี วกันทห่ี ลากหลายเพ่อื ใหผูบรโิ ภคเลือกได สทิ ธทิ จี่ ะไดร ับความคมุ ครองตามวรรคหน่ึง ใหม ีระบบการควบคุมคณุ ภาพ ระบบควบคุมการจําหนายและการจัดบรกิ าร มคี วามเปนธรรมในการทาํ สัญญาเก่ยี วกับการบริโภคดานสขุ ภาพ รวมท้งัมีสิทธิเรียกรองเพื่อชดเชยความเสียหายเม่ือไดรับความเสียหายจากการกระทําหรือการละเวนการกระทําที่เปนอันตรายหรือคุกคามตอสุขภาพของตน มาตรา 17 บคุ คลมสี ทิ ธไิ ดรบั รูแ ละเขา ถงึ ขอมูลขาวสารดานสขุ ภาพ อยางถูกตองและเพียงพอจากวทิ ยุ โทรทศั น และสอื่ สารสาธารณะอื่นๆ มาตรา 18 บคุ คลมสี ทิ ธิไดร ับขอมลู ดา นสขุ ภาพในเรอื่ งท่เี กีย่ วกบั ตนเอง จากบคุ ลากรดานสาธารณสขุ หรือจากสถานพยาบาลที่ดูแลตนอยางถูกตอ ง ครบถว นและเพียงพอ เพอ่ื ประกอบการตดั สนิใจท่ีจะรับหรือปฏิเสธบริการสาธารณสุขใดๆ หรือจะเลือกรับหรือปฏิเสธบริการเฉพาะประเภทใดประเภทหน่ึงก็ได เวนแตเ ปน การชว ยเหลือรบี ดวนที่จาํ เปน แกชวี ติ บุคคลมีสิทธิเลือกที่จะขอความเห็นเกี่ยวกับสุขภาพของตนเองจากผูเชี่ยวชาญหรือบุคลากรดา นสาธารณสุขคนอ่นื ทีม่ ิไดเปนผใู หบ ริการแกตน รวมท้ังมสี ทิ ธิในการขอเปลย่ี นผูใหบ ริการและสถานพยาบาลได บคุ คลมสี ิทธไิ ดร ับขอ มลู อยา งถกู ตอง ครบถวนและเพยี งพอกอ นตดั สินใจรว มหรอื ถอนตวั จากการเปนผถู กู ทดลองในการวจิ ัยของบคุ ลากรดา นสาธารณสขุ มาตรา 19 บคุ คลมสี ทิ ธิไดร บั ความชวยเหลือรีบดว นจากบคุ ลากรดานสาธารณสุข โดยทนั ทีตามความจําเปน ในกรณที ่บี ุคคลนั้นอยูในภาวะท่เี สี่ยงอันตรายถงึ ชีวิต โดยไมคํานึงวา บคุ คลจะรอ งขอความชวยเหลอื หรือไมก็ตาม มาตรา 20 บคุ คลหรอื คณะบคุ คลมสี ทิ ธไิ ดรับรแู ละเขา ถึงขอมูลในความครอบครองของหนว ยราชการ หนวยงานของรัฐ รฐั วิสาหกจิ หรือราชการสวนทองถ่นิ องคก รอนื่ ๆ ของรฐั หรอื เอกชนที่อาจกระทบตอสขุ ภาพของตนและของชมุ ชนตน ท้งั น้ตี ามที่กฎหมายวาดว ยการนั้นกําหนด มาตรา 21 บุคคลหรือคณะบุคคลมีสทิ ธิรอ งขอใหม ีการประเมนิ และมีสทิ ธริ วมในกระบวนการประเมนิ ผลกระทบดานสขุ ภาพจากนโยบายสาธารณะ บคุ คลหรือคณะบุคคลมีสิทธิไดร บั รขู อ มลู คาํ ชแ้ี จง และเหตผุ ลจากหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รฐั วสิ าหกจิ องคก รปกครองสวนทองถ่นิ หรือองคก รอ่นื ๆ ของรฐั กอ นการอนญุ าตหรือการ - 12 -

ดําเนินโครงการหรือกิจกรรมใดทอ่ี าจมผี ลกระทบตอ สขุ ภาพของตนหรือของชมุ ชนและแสดงความเหน็ของตนในเรอ่ื งดังกลา ว มาตรา 22 บุคคลหรือคณะบุคคลมีสิทธิเขารวมในกระบวนการพิจารณาของเจาหนาท่ีรัฐในการปฏบิ ัตริ าชการทางการปกครอง ในกรณที ี่มผี ลหรอื อาจมผี ลกระทบตอ สุขภาพ บุคคลหรือคณะบุคคลมีสิทธิท่ีจะฟองหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ องคกรปกครองสวนทองถ่ินหรือองคก รอ่นื ๆ ของรฐั ใหรบั ผิดชอบการกระทําหรือการละเวนการกระทําของขา ราชการ พนักงาน หรอื ลูกจางของหนวยงานนน้ั ทม่ี ผี ลเปน อนั ตรายหรอื คกุ คามตอ สุขภาพ ตามที่กฎหมายบญั ญตั ิ มาตรา 23 บุคคลมสี ิทธิไดรับความคุม ครองในดานการศึกษา วจิ ยั การทาํ งานทางวชิ าการรวมทงั้ การพฒั นาองคความรดู า นสขุ ภาพ ทีไ่ มละเมดิ ตอบุคคลอน่ื และไมเปน ผลเสยี หายแกส ว นรวม มาตรา 24 บุคคลมีสิทธิในการแสดงความจํานงที่จะปฏิเสธการรักษาพยาบาลท่ีเปนไปเพียงเพอ่ื การยืดการตายในวาระสุดทา ยของชีวติ ตนเอง เพอ่ื การตายอยา งสงบและมีศักดิ์ศรขี องความเปนมนษุ ย การแสดงความจํานงตามวรรคหน่งึ ใหเ ปนไปตามหลักเกณฑ วธิ ีการและเงือ่ นไขท่ีกาํ หนดในกฎกระทรวง สว นท่ี 2 หนา ทดี่ า นสขุ ภาพ มาตรา 25 บคุ คล ครอบครวั และชุมชนมหี นา ทสี่ รา งเสริมสุขภาพของตนเองและคนในชุมชนตนเอง และตองรบั ผิดชอบตอ การกระทําท่ที าํ ใหเ กิดปจ จัยทคี่ กุ คามสขุ ภาพ มาตรา 26 บุคคล ครอบครัว ชมุ ชนและรฐั มหี นาที่รว มกนั อนุรักษ ฟน ฟู บํารุงรกั ษาจารีตประเพณี ภมู ิปญ ญาทองถนิ่ ทรัพยากรธรรมชาติ สิง่ แวดลอ มและสภาพแวดลอ มท่เี อือ้ ตอ สุขภาพ รัฐมีหนาที่สงเสริมสนับสนุนใหประชาชนมีสวนรวม สงวน บํารงุ รักษาและใชป ระโยชนจ ากทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพอยางสมดุล คุมครองคุณภาพสิ่งแวดลอมตามหลักการพัฒนาอยา งยั่งยืน ตลอดจนควบคุมและกําจัดปจ จัยท่คี กุ คามสขุ ภาพ มาตรา 27 รัฐมีหนา ท่ดี ําเนนิ การตา งๆ เพ่อื สรางโอกาส ปกปอง คุม ครองและจดั การเพื่อการสรางเสริมสุขภาพใหประชาชน ใหความสําคัญกับนโยบายสาธารณะเพ่ือสุขภาพและตองรับผิดชอบ - 13 -

ตอการขจัดปจจัยที่คุกคามสุขภาพประชาชนจากนโยบายสาธารณะหรือการดําเนินการของรัฐหรือองคกรอ่ืนๆ ดว ย การดาํ เนนิ การตามวรรคหน่งึ ใหม ีกระบวนการประเมินผลกระทบดา นสขุ ภาพจากนโยบายสาธารณะ เพ่ือปองกันและควบคุมปจจัยที่คุกคามสุขภาพ และดําเนินการประเมินผลกระทบดานสขุ ภาพจากนโยบายสาธารณะ โดยใหป ระชาชนมีสวนรวมอยา งใกลช ิดตลอดกระบวนการ มาตรา 28 รฐั มหี นา ทส่ี ง เสรมิ สนบั สนนุ การจดั ระบบงานและกระบวนการยตุ ธิ รรม การพฒั นาทางการเมอื ง และการมสี ว นรว มของประชาชนเพอื่ ใหเ กดิ ผลดตี อ การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ ตลอดจนการกระจายอาํ นาจสทู อ งถน่ิ เพอ่ื การพง่ึ ตนเองในการสรา งเสรมิ สขุ ภาพและการจดั บรกิ ารดา นสขุ ภาพ มาตรา 29 รฐั มีหนาท่ีคุมครองและพัฒนาเดก็ เยาวชน และบุคคลในครอบครวั ใหพน จากการกระทําท่ีคุกคามสุขภาพ สงเสริม และสนับสนุนการพัฒนาสุขภาพของบุคคล เพ่ือสรางความเปนปก แผน ของครอบครวั และความเขมแขง็ ของชุมชน มาตรา 30 รฐั มหี นา ทจ่ี ดั และสง เสรมิ ใหม กี ารจดั บรกิ ารดา นสขุ ภาพ และการบรกิ ารสาธารณสขุทไ่ี ดม าตรฐาน ปลอดภยั มีประสิทธิภาพ ใหบริการไดอ ยางทัว่ ถงึ เปนธรรม และประชาชนมที างเลือกโดยกาํ กับดแู ลใหเปนไปอยางสอดคลองกับระบบสุขภาพทพี่ งึ ประสงคต ามมาตรา 7 มาตรา 31 รฐั มหี นา ทดี่ าํ เนนิ การใหม กี ารกระจายรายไดอ ยา งเปน ธรรม จดั ระบบถอื ครองทด่ี นิและการใชท ดี่ นิ อยา งเหมาะสม สง เสรมิ การมงี านทาํ คมุ ครองแรงงาน โดยเฉพาะแรงงานเดก็ และแรงงานหญงิ พฒั นาดา นการศกึ ษาและสรา งโอกาสทเี่ ปน ธรรม พฒั นาสภาพแวดลอ ม ทอ่ี ยอู าศยั และอน่ื ๆ เพอ่ื ใหประชาชนมอี าชพี มรี ายได มปี จ จยั พน้ื ฐานทจ่ี าํ เปน ตอ สขุ ภาพและการดาํ รงชวี ติ ทพ่ี งึ่ ตนเองไดอ ยา งยงั่ ยนื สวนท่ี 3 ความมัน่ คงดานสขุ ภาพ มาตรา 32 รฐั ราชการสว นทองถ่นิ ชมุ ชน ครอบครวั และบคุ คล มีหนาท่รี ว มกันในการสงเสรมิ สนบั สนนุ ปกปอ ง พทิ ักษร กั ษาเพอื่ คมุ ครองความม่ันคงดา นสุขภาพ รวมทงั้ การแกไข ลดและขจดั เงื่อนไขทม่ี ีผลเสียตอ ความมน่ั คงดา นสุขภาพดว ย มาตรา 33 ความมนั่ คงดา นสขุ ภาพจะตอ งครอบคลมุ ในเรอื่ งตา งๆ อยา งนอ ย ดงั น้ี - 14 -

(1) ความมัน่ คงทางสังคม หมายรวมถึงการทปี่ ระชาชนดาํ รงชีวิตอยา งมคี วามสขุ มีชวี ิตทีย่ ืนยาวอยา งมีคุณภาพ มคี รอบครวั อบอนุ ชุมชนเขมแขง็ สงั คมสงบสุข มีความปลอดภยั ในชวี ิตและทรพั ยส นิ มคี วามเออ้ื อาทร ชว ยเหลอื เกอ้ื กลู ซง่ึ กนั และกนั โดยไมม กี ารกดี กนั แบง แยกของคนในสังคม (2) ความมั่นคงทางเศรษฐกจิ หมายรวมถงึ การทีป่ ระชาชนมอี าชีพที่ม่ันคง มีรายไดเพยี งพอในการดํารงชีวิต โดยมีปจ จัยพ้นื ฐานท่เี พียงพอในการพง่ึ ตนเอง ลดชองวา งระหวา งคนรวยและคนจน (3) ความมนั่ คงทางโครงสรางพื้นฐาน หมายรวมถงึ การมีระบบการศึกษา ระบบบริการดา นสขุ ภาพ ระบบการคมนาคมขนสง ระบบสาธารณปู โภค ระบบสื่อสารโทรคมนาคมเพอื่ มวลชน ระบบผังเมือง ระบบพลังงาน และอื่นๆ ทีเ่ หมาะสม (4) ความมนั่ คงทางทรพั ยากรและสง่ิ แวดลอ ม หมายรวมถงึ การทม่ี กี ารอนรุ กั ษ พฒั นา คมุ ครองบาํ รงุ รักษาทรพั ยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอ มเพื่อการใชป ระโยชนรว มกนั อยา งเปนธรรมและย่งั ยนื (5) ความม่ันคงในการเขาถึงและไดรับบริการสาธารณสุขที่จําเปนตอสุขภาพและการดํารงชีวติ (6) ความมั่นคงทางการเมือง หมายรวมถงึ การใชอ ํานาจรฐั การกําหนดนโยบาย การบรหิ ารประเทศมคี วามชอบธรรม สจุ ริต โปรง ใสและตรวจสอบได โดยใหประชาชนมสี ว นรวม รวมทงั้ การมีนโยบายสาธารณะเพ่ือสุขภาพ (7) ความม่ันคงที่เกี่ยวกับความยุติธรรม หมายรวมถึงการมีระบบยุติธรรมท่ีมีประสิทธิภาพรวดเร็ว เพ่ือสรา งความเปนธรรมโดยเสมอกัน (8) ความม่ันคงที่เกี่ยวกับการวิจัยและประยุกตใชองคความรูและเทคโนโลยีดานสุขภาพหมายรวมถงึ การดําเนินการท่ไี มก ระทบกับสขุ ภาพของประชาชน ชมุ ชนและสังคม มจี ริยธรรมและเปน ไปเพือ่ ประโยชนส าธารณะ (9) ความมน่ั คงทเ่ี กย่ี วกบั ความเชอื่ ศาสนา ประเพณแี ละวฒั นธรรม หมายรวมถงึ การเคารพในความแตกตางดา นสทิ ธิ เสรภี าพของบุคคลและชมุ ชนทองถ่ินทเ่ี ก่ียวกับความเชือ่ ศาสนา ประเพณีและวัฒนธรรมตางๆ หมวด 3 คณะกรรมการสขุ ภาพแหง ชาติ มาตรา 34 ใหมีคณะกรรมการสขุ ภาพแหง ชาติ เรยี กโดยยอวา “คสช.” ประกอบดว ย (1) นายกรฐั มนตรี เปนประธานกรรมการ (2) รฐั มนตรวี า การกระทรวงตามทน่ี ายกรฐั มนตรกี าํ หนด จาํ นวนหกคน เปน กรรมการ (3) ประธานสภาท่ีปรกึ ษาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ เปนกรรมการ (4) ผแู ทนองคก รปกครองสว นทอ งถน่ิ ซงึ่ คดั เลอื กกนั เองใหเ หลอื จาํ นวนสคี่ น เปน กรรมการ - 15 -

(5) ผูแทนองคกรวิชาชีพดานสาธารณสุขท่ีมีกฎหมายรับรอง ซึ่งคัดเลือกกันเองใหเหลือจํานวนหาคน เปน กรรมการ (6) ผูทรงคุณวุฒิดานศาสนา ศิลปวัฒนธรรม ดานการศึกษา ดานการพัฒนาชุมชนและสิง่ แวดลอ ม ดานสาธารณสขุ ดา นการบรหิ ารหรอื กฎหมาย ดานสือ่ สารมวลชน ดานเศรษฐศาสตรดา นพฒั นาชุมชนกลมุ เปา หมายเฉพาะ ดา นภมู ปิ ญญาทองถน่ิ ซึ่งคดั เลอื กกันเองใหเหลอื หกคน เปนกรรมการ (7) ผูแทนองคกรภาคประชาชนที่ไมแสวงกําไร ดําเนินงานเกี่ยวกับสุขภาพ และไมไดจดทะเบยี นเปน นติ บิ คุ คล ซง่ึ คดั เลอื กกนั เองใหเ หลอื สบิ สามคน เปน กรรมการ (8) ผูแทนองคการเอกชนท่ีดําเนินงานเกี่ยวกับสุขภาพและจดทะเบียนเปนนิติบุคคลซึ่งคัดเลือกกันเองใหเหลือสองคน เปนกรรมการ ใหเลขาธิการเปนกรรมการและเลขานุการ และใหเลขาธกิ ารแตงต้งั พนักงานของสาํ นกั งานไมเ กนิ สองคนเปน ผูช ว ยเลขานกุ าร มาตรา 35 กรรมการตามมาตรา 34 (4) (5) (6) (7) และ (8) ตอ งมคี ณุ สมบัติและไมมีลกั ษณะตอ งหามดังตอ ไปนี้ (1) มสี ัญชาติไทย (2) มีอายุไมตํา่ กวา ยี่สบิ ปบริบูรณ (3) ไมเปน ผูมคี วามผดิ ปกตทิ างจติ อนั เปน อุปสรรคตอ การทาํ งาน (4) ไมต ดิ ยาเสพยตดิ ใหโ ทษ (5) ไมเ ปนบคุ คลลมละลาย (6) ไมเคยถูกไลออก ปลดออก หรือใหอ อกจากราชการ หนวยงานของรัฐ หรือ รัฐวิสาหกจิหรือ จากหนว ยงานเอกชนตามคําส่ังหรอื คําพิพากษาถึงท่สี ุดของศาลแรงงาน มาตรา 36 การคัดเลือกกรรมการตามมาตรา 34 (4) (5) (6) (7) และ (8) ใหดําเนินการ ดงั น้ี (1) การคดั เลอื กกรรมการตามมาตรา 34 (4) ใหอ งคก ารบรหิ ารสว นตาํ บล องคก ารบริหารสวนจงั หวดั เทศบาล และกรงุ เทพมหานครหรือองคก รปกครองสว นทอ งถ่ินท่คี ลา ยคลงึ กนั แตเรียกชื่ออยางอ่นื คดั เลอื กกันเองใหเหลอื กลมุ ละหน่งึ คน (2) การคัดเลอื กกรรมการตามมาตรา 34 (5) ใหองคก รวชิ าชพี ดา นสาธารณสขุ แตล ะองคกรสง ผแู ทนเขา รับการคัดเลอื กองคกรละหนง่ึ คน และใหผูแ ทนขององคกรดงั กลา วคัดเลอื กกนั เองใหเ หลอืหา คน (3) การคัดเลือกกรรมการตามมาตรา 34 (6) ใหคณะกรรมการสรรหาจัดทําบัญชีรายช่ือผูทรงคุณวุฒิดานละไมเกินหาคนและใหบุคคลดังกลาวคัดเลือกกันเองใหเหลือหกคนโดยบุคคลท่ีไดรับคัดเลอื กจะตอ งมาจากบัญชีรายช่อื ท่ีแตกตา งกนั โดยใหคาํ นงึ ถงึ สัดสว นของผทู รงคณุ วฒุ ิท่มี าจากสวนภมู ภิ าคดว ย - 16 -

(4) การคัดเลอื กกรรมการตามมาตรา 34 (7) ใหคณะกรรมการสรรหาจัดทําบัญชแี ยกประเภทองคก รภาคประชาชนตามลกั ษณะของกจิ กรรมทดี่ าํ เนนิ งานเกย่ี วกบั สขุ ภาพ แลว ใหอ งคก รทที่ าํ กจิ กรรมประเภทเดียวกัน ซ่งึ มผี ลงานเปนท่ีประจกั ษมาแลวไมน อ ยกวา 1 ป สงผแู ทนเขาสมคั รเพ่ือคดั เลือกกนั เองใหเหลอื ผูแทนประเภทละหนงึ่ คน แลว ใหผ ูแ ทนองคกรแตล ะประเภทคัดเลอื กกันเองใหไ ดผ แู ทนจงั หวดั ละหน่งึ คน จากนน้ั ใหผแู ทนแตละจังหวดั คัดเลือกกันเองใหเหลือเขตละหน่งึ คน การกําหนดเขตพน้ื ท่ีใหเ ปน ไปตามทค่ี ณะกรรมการสรรหากําหนด (5) การคัดเลอื กกรรมการตามมาตรา 34 (8) ใหค ณะกรรมการสรรหาจัดทาํ บัญชีแยกประเภทองคการเอกชนตามลักษณะของกิจกรรมท่ีดําเนินงานเก่ียวกับสุขภาพ แลวใหองคการเอกชนท่ีทํากจิ กรรมประเภทเดียวกัน ซึ่งมผี ลงานเปนท่ีประจกั ษม าแลวไมน อยกวา 1 ป สง ผูแทนเขาสมัครเพอ่ืคดั เลือกกนั เองใหเ หลือสองคน การคัดเลอื กกรรมการตามมาตรานี้ ใหค ํานึงถงึ สัดสวนหญงิ ชายดว ย มาตรา 37 ใหมีคณะกรรมการสรรหา ซึง่ คสช.แตง ต้งั ประกอบดวย (1) กรรมการตามมาตรา 34 (5) หรือ (6) หรือ (7) หรือ (8) หน่ึงคน เปนประธานคณะกรรมการสรรหา (2) ผูแทนหนวยราชการ ผูแทนองคกรวิชาชีพดานสาธารณสุข ผูแทนนักวิชาการ ผูแทนสื่อมวลชน และผูแทนองคกรภาคประชาชนท่ีดําเนินงานเกี่ยวกับสุขภาพกลุมละหนึ่งคน เปนกรรมการสรรหา (3) ใหเ ลขาธกิ ารเปนเลขานกุ ารคณะกรรมการสรรหา มาตรา 38 ใหคณะกรรมการสรรหา มอี ํานาจหนา ท่ีดงั ตอ ไปน้ี (1) กําหนดหลักเกณฑ และวิธีการ ตลอดจนระเบียบในการคัดเลอื กกรรมการ และดาํ เนินการตามมาตรา 36 (2) แตงต้ังคณะอนุกรรมการเพื่อใหป ฏบิ ัตหิ นาที่ตามทคี่ ณะกรรมการสรรหามอบหมาย มาตรา 39 กรรมการตามมาตรา 34 (4) (5) (6) (7) และ (8) มีวาระการดาํ รงตําแหนงคราวละสป่ี  แตจ ะดาํ รงตาํ แหนง เกนิ สองวาระตดิ ตอ กนั มไิ ด ใหกรรมการท่ีพนจากตําแหนงตามวาระ อยูในตําแหนงเพ่ือปฏิบัติหนาท่ีตอไปจนกวากรรมการที่ไดรับการคัดเลือกแทนตนจะเขารับหนาที่ แตตองไมเกินหกสิบวัน นับแตวันที่พนจากตําแหนงตามวาระ ในกรณีท่ีกรรมการตามวรรคหน่ึงพนจากตําแหนงตามวาระใหดําเนินการคัดเลือกกรรมการประเภทเดียวกันแทนภายในหกสบิ วัน - 17 -

ในกรณีที่กรรมการตามวรรคหนึ่งพนจากตําแหนงกอนครบวาระใหดําเนินการคัดเลือกกรรมการประเภทเดยี วกนั แทนภายในหกสบิ วนั นบั แตว ันที่ตําแหนง กรรมการนัน้ วา งลง และใหผูไดร ับคัดเลอื ก อยใู นตําแหนงเทากับวาระทเ่ี หลอื อยขู องกรรมการซ่ึงตนแทน ในกรณีที่วาระของกรรมการที่พนจากตําแหนงกอนครบวาระเหลืออยูไมถึงเกาสิบวัน จะไมดาํ เนินการคัดเลือกแทนตาํ แหนงทว่ี า งน้นั กไ็ ด และในกรณนี ีใ้ ห คสช.ประกอบดว ยกรรมการท่ีเหลอื อยู มาตรา 40 นอกจากการพน จากตาํ แหนง ตามวาระ กรรมการตามมาตรา 34 (4) (5) (6) (7)และ (8) พนจากตาํ แหนง เมอื่ (1) ตาย (2) ลาออก (3) เปน บคุ คลลม ละลาย (4) เปน คนไรความสามารถหรอื คนเสมอื นไรความสามารถ (5) ไดรับโทษจําคุกโดยคาํ พิพากษาถึงที่สดุ ใหจ ําคุก เวน แตโทษสาํ หรบั ความผิดทไ่ี ดก ระทาํโดยประมาทหรอื ความผดิ ลหโุ ทษ (6) คสช.มีมติไมนอยกวาสองในสามของจํานวนกรรมการท้ังหมดเทาที่มีอยูใหออกเพราะบกพรองตอ หนา ท่ี มคี วามประพฤตเิ สอ่ื มเสีย หรอื หยอนความสามารถ (7) ขาดคณุ สมบัตหิ รือมีลักษณะตองหา มตามมาตรา 35 มาตรา 41 การประชุม คสช. ตองมีกรรมการมาประชุมไมนอยกวาก่ึงหน่ึงของจํานวนกรรมการท้งั หมด จึงจะเปน องคป ระชุม ใหประธาน คสช. เปน ประธานในท่ปี ระชมุ ถาประธาน คสช.ไมม าประชุมหรอื ไมอ าจปฏบิ ตั ิหนา ทไี่ ด ใหก รรมการทม่ี าประชุมเลอื กกรรมการคนหนงึ่ เปนประธานในที่ประชมุ การวินิจฉัยชี้ขาดของที่ประชุมใหถือเสียงขางมาก กรรมการคนหนึ่งใหมีเสียงหน่ึงในการลงคะแนน ถา คะแนนเสยี งเทา กนั ใหป ระธานในทปี่ ระชมุ ออกเสยี งเพมิ่ ขนึ้ อกี เสยี งหนง่ึ เปน เสยี งชขี้ าด ในการประชุม ถามีการพิจารณาเร่ืองท่ีกรรมการผูใดมีสวนไดเสีย กรรมการผูนั้นมีสิทธิเขาชแ้ี จงขอ เทจ็ จรงิ และแสดงความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั เรอ่ื งนน้ั แตไ มม สี ทิ ธเิ ขา รว มประชมุ และลงคะแนนเสยี ง วธิ กี ารประชุมและการปฏิบตั งิ านของ คสช. ใหเ ปน ไปตามระเบยี บที่ คสช. กําหนด มาตรา 42 ให คสช.มีอํานาจหนา ที่ ดังตอไปน้ี (1) เสนอแนะและใหค าํ ปรกึ ษาตอคณะรัฐมนตรแี ละรัฐสภาเกี่ยวกับการกาํ หนดนโยบายและยทุ ธศาสตรด านสขุ ภาพ (2) เสนอแนะและใหคําปรึกษาตอคณะรัฐมนตรีและรัฐสภาเก่ียวกับการใหมีหรือการแกไขเพ่ิมเติมกฎหมาย ระเบียบปฏิบัติหรือมาตรการตางๆ ใหสอดคลองกับนโยบายและยุทธศาสตรด านสุขภาพ ตาม (1) - 18 -

(3) เสนอแนะและใหค าํ ปรึกษาในการออกกฎกระทรวง ระเบียบ หรือประกาศตามพระราช-บญั ญตั ินี้ (4) เสนอแนะและใหค าํ ปรกึ ษาตอ องคก รตา งๆ ทง้ั ภาครฐั และเอกชน ในสว นทเี่ กยี่ วกบั สขุ ภาพหรอื การดาํ เนนิ การใหเปนไปตามนโยบายและยุทธศาสตรดา นสุขภาพ ตาม (1) (5) ติดตามและประเมินผลเก่ียวกับระบบสุขภาพแหงชาติ ท้ังในระดับนโยบายและระดับการปฏิบัติตามนโยบายและยุทธศาสตรดานสุขภาพตาม (1) รวมทั้งสงเสริมและสนับสนุนใหม กี ารประเมินผลกระทบดานสขุ ภาพท่ีเกดิ จากนโยบายสาธารณะ (6) กําหนดมาตรการเพ่ือเสริมสรางความรวมมือและประสานงานระหวางภาคการเมืองสว นราชการ รัฐวสิ าหกิจ เอกชน ประชาชนและองคก รตา งๆ ในเรอื่ งทีเ่ กีย่ วกบั สขุ ภาพ (7) สง เสรมิ และสนบั สนนุ การจดั กลไกเพอ่ื การศกึ ษาวจิ ยั เผยแพร ประยกุ ตใ ช และการสรา งเครอื ขา ยความรดู า นสขุ ภาพ (8) จัดใหมีกลไกเฉพาะท่ีมีสวนรวมจากทุกฝายเพื่อทํางานพัฒนานโยบายและยุทธศาสตรดานสขุ ภาพตามมาตรา 68, 74, 77 และ 85 หรือเรื่องอนื่ ๆ ท่สี าํ คัญ (9) จดั ใหม สี มชั ชาสขุ ภาพแหง ชาตอิ ยา งนอ ยปล ะหนง่ึ ครง้ั และสนบั สนนุ ใหม สี มชั ชาสขุ ภาพเฉพาะพนื้ ทห่ี รือเฉพาะประเด็นตามความเหมาะสม (10) รับความคิดเห็นหรือขอเสนอแนะจากสมัชชาสุขภาพมาพิจารณาจัดทํานโยบายและยทุ ธศาสตรดานสขุ ภาพตามความเหมาะสม (11) จัดใหมีการทาํ รายงานวิเคราะหส ถานการณระบบสขุ ภาพอยา งนอ ยปล ะหนงึ่ ครั้ง และใหเสนอตอ คณะรฐั มนตรี รฐั สภา สภาท่ปี รกึ ษาเศรษฐกจิ และสงั คมแหงชาติ สมัชชาสุขภาพแหง ชาติและใหเผยแพรใหป ระชาชนทราบ (12) กาํ หนดนโยบาย ควบคมุ กาํ กบั และดแู ลการดาํ เนนิ การของคณะกรรมการบรหิ ารและสาํ นกั งาน (13) แตงต้ังคณะอนกุ รรมการหรอื คณะทาํ งานเพอื่ ใหป ฏบิ ัติหนาท่ีตามท่ี คสช. มอบหมาย (14) ปฏบิ ตั หิ นาทีอ่ ื่นตามทก่ี าํ หนดไวในพระราชบัญญัตินห้ี รอื กฎหมายอนื่ ใหเปน หนาท่ขี องคสช. หรอื ตามทคี่ ณะรัฐมนตรีมอบหมาย หรอื ตามขอ เสนอจากสมชั ชาสขุ ภาพแหง ชาติ ในการปฏิบัติหนาท่ีดังกลาวขางตน คสช. อาจมอบใหสํานักงานเปนผูปฏิบัตหิ รอื เตรยี มขอเสนอมายัง คสช. เพ่ือพิจารณาดาํ เนินการตอไปก็ได มาตรา 43 ในการปฏบิ ตั หิ นา ทต่ี ามพระราชบญั ญตั นิ ้ี คสช. หรอื คณะอนกุ รรมการแลว แตก รณีอาจเชิญขา ราชการ พนักงาน หรอื ลูกจา งของหนว ยราชการ หนว ยงานของรัฐ รฐั วิสาหกิจ องคก ารมหาชน หรือราชการสวนทอ งถิน่ หรือบคุ คลใดทีเ่ ก่ยี วขอ ง มาใหข อ เท็จจรงิ หรอื แสดงความคิดเหน็หรอื สงเอกสารหลกั ฐานหรอื ขอ มลู เพ่ือประกอบการพิจารณาไดต ามทีเ่ ห็นสมควร - 19 -

ใหขาราชการ พนกั งาน หรือลกู จา งของหนว ยราชการ หนว ยงานของรฐั รฐั วสิ าหกจิ องคก ารมหาชน หรือราชการสวนทองถนิ่ หรอื บุคคลทเ่ี ก่ียวของใหค วามรว มมือแก คสช.และคณะอนุกรรมการท่ี คสช.แตงต้งั มาตรา 44 ใหก รรมการ อนกุ รรมการ หรอื ผทู าํ งาน ไดร บั เบย้ี ประชมุ คา ใชจ า ยในการเดนิ ทางและคา ใชจายอนื่ ในการปฏิบตั หิ นาที่ ตามท่คี ณะกรรมการกาํ หนดโดยความเหน็ ชอบของคณะรฐั มนตรี หมวด 4 สํานักงานคณะกรรมการสุขภาพแหงชาติ มาตรา 45 ใหมีสํานักงานเปนหนวยงานของรัฐท่ีมีฐานะเปนนิตบิ ุคคลท่ีไมเปนสวนราชการหรอื รฐั วสิ าหกจิ ตามกฎหมายวา ดวยวธิ กี ารงบประมาณหรือกฎหมายอน่ื กิจการของสํานักงานไมอยูภายใตบังคับแหงกฎหมายวาดวยการคุมครองแรงงาน กฎหมายวาดวยแรงงานสัมพันธ กฎหมายวาดวยการประกันสังคม และกฎหมายวาดวยเงินทดแทน ท้ังน้ีพนักงานและลูกจางของสํานักงานตองไดรับประโยชนตอบแทนไมนอยกวา ทกี่ าํ หนดไวในกฎหมายวาดวยการคมุ ครองแรงงาน กฎหมายวา ดว ยประกนั สังคม และกฎหมายวา ดว ยเงินทดแทน มาตรา 46 ใหสํานักงานมอี ํานาจหนาที่ ดังตอ ไปนี้ (1) รับผดิ ชอบงานธุรการของ คสช. คณะกรรมการบริหาร และคณะอนกุ รรมการตา งๆ (2) ประสานงานกับหนวยงานดา นนโยบายและยทุ ธศาสตรข องรฐั บาลและหนวยงานอ่นื ๆ ท้ังภาครัฐและเอกชนที่ดําเนินงานเกีย่ วกับเร่ืองสขุ ภาพ และดําเนินการเพอ่ื ใหเ กดิ การทํางานรว มกันในระดบั นโยบาย ยทุ ธศาสตร และแผนงานดานสขุ ภาพ (3) สาํ รวจ ตดิ ตาม ศกึ ษา รวบรวม วเิ คราะหข อ มลู ตา งๆ รวมทงั้ สถานการณข องระบบสขุ ภาพเพ่ือจัดทําเปน รายงานหรอื เพื่อประโยชนในการดาํ เนนิ การตามพระราชบญั ญตั ินี้ (4) เปน หนวยธุรการในการจดั สมชั ชาสุขภาพแหงชาติ และสนบั สนนุ การจดั สมัชชาสุขภาพเฉพาะพ้ืนที่และสมชั ชาสขุ ภาพเฉพาะประเดน็ ตามความเหมาะสม (5) ถอื กรรมสิทธิ์ มสี ิทธคิ รอบครอง มที รัพยสิทธิตางๆ รวมทั้งการกอตงั้ สทิ ธิ และทาํ นิติกรรมสัญญาหรือขอตกลงใดๆ เกีย่ วกับทรัพยสิน (6) วาจางหรือมอบใหอ งคกรอนื่ หรอื บุคคลอน่ื ทํากจิ การท่อี ยใู นอาํ นาจหนา ที่ของสํานักงาน (7) ปฏิบัติหนาท่ีอนื่ ตามทีก่ าํ หนดไวในพระราชบญั ญตั ิน้ี หรอื ตามทกี่ ฎหมายอื่นกําหนดใหเปนอํานาจหนา ทข่ี องสาํ นักงาน หรอื ตามท่ี คสช.มอบหมาย - 20 -

มาตรา 47 ทุนและทรัพยส นิ ในการดาํ เนินกิจการของสํานกั งาน ประกอบดวย (1) เงนิ ที่รฐั บาลจายใหเปน ทนุ ประเดมิ (2) เงนิ อุดหนุนทว่ั ไปท่รี ฐั บาลจดั สรรใหตามความเหมาะสมเปน รายป (3) เงินหรือทรพั ยส ินท่ีมผี ูบ รจิ าคให (4) เงินหรือทรพั ยสนิ อืน่ ท่ตี กเปนของสาํ นักงาน (5) ดอกผลของเงินหรอื รายไดจากทรัพยสินของสํานักงาน มาตรา 48 บรรดารายไดของสํานักงาน ไมเปนรายไดที่ตองนําสงกระทรวงการคลังตามกฎหมายวา ดวยเงินคงคลงั และกฎหมายวา ดว ยวิธกี ารงบประมาณ ทรัพยส ินของสํานกั งานไมอยูใ นความรับผิดแหงการบังคบั คดี บรรดาอสังหาริมทรัพยที่สํานักงานไดมาโดยมีผูบริจาคใหหรือไดมาโดยการซ้ือหรือแลกเปลี่ยนจากรายไดข องสาํ นักงาน ใหเ ปนกรรมสิทธ์ขิ องสาํ นักงาน ใหสํานักงานมีอาํ นาจในการปกครอง ดูแล บํารงุ รักษา ใช และจัดหาประโยชนจากทรัพยสินของสํานกั งาน มาตรา 49 การเก็บรักษาและการใชจายเงินของสํานักงาน ใหเปนไปตามระเบียบท่ีคณะกรรมการบรหิ ารกําหนด การบัญชีของสํานักงาน ใหจัดทําระบบบัญชีตามหลักสากลตามแบบและหลักเกณฑที่คณะกรรมการบริหารกําหนด และใหมีการตรวจสอบบัญชภี ายในเปนประจําอยา งนอ ยปล ะหน่งึ คร้ัง ใหสํานักงานจัดทาํ งบดุล งบการเงินและบัญชี ทําการสง ผูสอบบญั ชีภายในหน่งึ รอยยีส่ บิ วันนับแตวันส้ินปบญั ชขี องทุกปและใหสาํ นกั งานตรวจเงนิ แผนดินหรือบคุ คลตามทค่ี ณะกรรมการบรหิ ารแตงตั้งดวยความเห็นชอบของสํานักงานตรวจเงินแผนดิน เปนผูสอบบัญชีของสํานักงานทุกรอบปแลว ทํารายงานผลการสอบบัญชเี สนอตอ คสช. ใหส าํ นกั งานทาํ รายงานประจาํ ปเ สนอตอ คณะกรรมการบรหิ ารเพอื่ เสนอตอ คสช. และรฐั มนตรีผูร ักษาการตามพระราชบญั ญตั ิน้ี โดยแสดงถึงผลงาน งบดลุ งบการเงินและบัญชี ทาํ การในรอบปท ่ีผา นมาที่ผสู อบบญั ชีรบั รองวาถูกตอง พรอ มท้ังรายงานของผูส อบบญั ชี มาตรา 50 ใหเ ลขาธิการเปนผูรับผิดชอบการบริหารงานของสาํ นกั งาน มหี นา ทคี่ วบคุมดูแลโดยท่ัวไปซึง่ งานของสํานักงาน และเปนผบู งั คับบัญชาพนักงานและลูกจางในสํานกั งาน โดยอาจมรี องเลขาธิการตามจํานวนท่ีคณะกรรมการบริหารกําหนดเปนผูชวย สั่งและปฏิบัติงานตามท่ีเลขาธิการมอบหมาย คุณสมบัติของเลขาธิการและรองเลขาธิการ ใหเปนไปตามท่ีคณะกรรมการบริหารกําหนดโดยความเห็นชอบของ คสช. - 21 -

การแตงต้ังและถอดถอนเลขาธิการใหเปนไปตามระเบียบ หลักเกณฑและวิธีการที่คณะกรรมการบรหิ ารกําหนดโดยความเห็นชอบของ คสช. และเม่ือคณะกรรมการบรหิ ารคดั เลือกบุคคลท่ีเหมาะสมจะดาํ รงตําแหนงเลขาธิการไดแลว ใหนําเสนอตอ คสช. เพ่ือใหความเหน็ ชอบกอนเสนอใหนายกรฐั มนตรแี ตง ตัง้ ใหเ ลขาธกิ ารแตง ต้งั รองเลขาธิการโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการบริหาร มาตรา 51 ใหเลขาธิการมีวาระการดํารงตําแหนงคราวละสี่ป และอาจไดรับแตงตั้งอีกไดแตจะดํารงตําแหนงเกินสองวาระติดตอกนั มไิ ด เมื่อเลขาธกิ ารพนจากตําแหนง ใหรองเลขาธกิ ารพนจากตาํ แหนงดวย เม่ือตําแหนงเลขาธิการวางลงและยังไมมีการแตงต้ังเลขาธิการคนใหม ใหคณะกรรมการบรหิ ารแตงตัง้ กรรมการบรหิ ารคนหนึ่งเปนผูรกั ษาการแทน ในกรณที ีเ่ ลขาธิการไมอ าจปฏบิ ตั ิหนา ทีไ่ ด ใหร องเลขาธกิ ารเปนผูรกั ษาการแทน แตถ า ไมมีรองเลขาธกิ ารหรอื รองเลขาธิการไมอาจปฏบิ ตั หิ นาท่ไี ด ใหเลขาธกิ ารแตงตงั้ พนักงานของสาํ นกั งานคนหนง่ึ เปน ผรู กั ษาการแทน มาตรา 52 นอกจากการพน จากตาํ แหนง ตามวาระแลว เลขาธกิ ารพน จากตาํ แหนง เมอ่ื (1) ตาย (2) ลาออก (3) เปน บุคคลลม ละลาย (4) เปน คนไรความสามารถหรอื คนเสมือนไรความสามารถ (5) ไดรับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงท่ีสดุ ใหจ ําคกุ เวน แตโ ทษสําหรบั ความผดิ ท่ีไดก ระทําโดยประมาทหรอื ความผิดลหโุ ทษ (6) คณะกรรมการบริหารมีมติไมนอยกวาสองในสามของจาํ นวนกรรมการบริหารทงั้ หมดท่มี ีอยูมมี ติใหออกเพราะบกพรอ งตอ หนาท่ี หรอื มีความประพฤตเิ สอ่ื มเสียหรือหยอ นความสามารถ ดว ยความเหน็ ชอบของคสช. มาตรา 53 เลขาธิการมีอาํ นาจหนา ที่ ดงั นี้ (1) บริหารกิจการของสาํ นกั งานใหเปน ไปตามกฎหมาย นโยบาย และมตขิ อง คสช. และตามขอ บงั คับ ระเบียบ ประกาศของคณะกรรมการบริหาร (2) บังคับบัญชาพนกั งานและลกู จางของสาํ นกั งานทกุ ตําแหนง (3) บรรจุ แตงตั้ง เล่ือนเงินเดือนหรือคาจาง ลดข้ันเงินเดือนหรือคาจาง ตัดเงินเดือนหรือคาจาง ลงโทษทางวินยั พนักงานและลูกจา ง ตลอดจนใหพ นักงานหรอื ลูกจางออกจากตาํ แหนง ทงั้ น้ีตามระเบยี บทีค่ ณะกรรมการบริหารกําหนด - 22 -

(4) วางระเบียบเกีย่ วกบั การดําเนนิ งานของสํานักงานโดยไมข ดั หรอื แยงกับนโยบาย มติ ขอบงั คบั ระเบียบ หรือประกาศของ คสช.และคณะกรรมการบรหิ าร (5) ปฏบิ ตั ิหนา ที่อ่ืนตามท่ี คสช. และคณะกรรมการบรหิ ารมอบหมาย มาตรา 54 ใหเลขาธิการและรองเลขาธิการไดรับเงินเดือนและประโยชนต อบแทนอ่ืน ตามหลกั เกณฑท คี่ ณะกรรมการบริหารกําหนดโดยความเห็นชอบของ คสช. มาตรา 55 ในกิจการของสํานักงานที่เก่ียวของกับบุคคลภายนอก ใหเลขาธิการเปนผูแทนของสํานักงานเพ่ือการน้ี เลขาธิการจะมอบหมายใหบ ุคคลใดปฏิบัตงิ านในเรือ่ งหนึ่งเรื่องใดแทนก็ไดทง้ั นี้ ตองเปนไปตามระเบยี บท่ีคณะกรรมการบริหารกําหนด มาตรา 56 ใหค สช. แตงต้ังคณะกรรมการบริหาร ประกอบดวย (1) กรรมการคนหนงึ่ เปน ประธานกรรมการบรหิ าร (2) ผแู ทนกระทรวงสาธารณสขุ หนึ่งคน เปน กรรมการบริหาร (3) ผูทรงคุณวฒุ ิจาํ นวนไมเกนิ เจ็ดคน โดยตอ งมผี ทู รงคุณวุฒิดานการบรหิ ารหรอื กฎหมายดา นสาธารณสขุ ดา นการพฒั นาชมุ ชนและสงิ่ แวดลอ ม ดา นสอื่ สารมวลชน ดา นเศรษฐศาสตร อยางนอยดา นละหน่งึ คน เปนกรรมการบรหิ าร ผทู รงคุณวฒุ ิตาม (3) ตอ งมีคณุ สมบตั ติ ามระเบียบที่ คสช. กําหนด ใหเ ลขาธกิ ารเปนกรรมการบรหิ ารและเลขานกุ าร และใหเลขาธิการมีอาํ นาจแตง ตงั้ ผูช วยเลขานุการจาํ นวนไมเ กินสองคน มาตรา 57 ใหนําความในมาตรา 39 วรรคหน่ึง วรรคส่ี และวรรคหา และมาตรา 40 (1) (2)(3) (4) (5) และ (6) มาใชบังคับกับการดํารงตาํ แหนง และการพนจากตาํ แหนงของกรรมการบรหิ ารผูทรงคุณวุฒติ ามมาตรา 56 (3) โดยอนโุ ลม และใหน าํ ความในมาตรา 41 มาใชบังคับกบั การประชมุและการปฏบิ ตั ิงานของคณะกรรมการบรหิ ารโดยอนุโลม มาตรา 58 คณะกรรมการบริหารมีอํานาจหนา ท่ี (1) กําหนดนโยบาย สนับสนุนและกํากับดูแลการดําเนนิ งานของสํานักงานใหเ กิดการจัดการทดี่ ี มปี ระสทิ ธภิ าพ และบรรลุวัตถปุ ระสงคตามอาํ นาจหนา ท่ี (2) กาํ หนดคณุ สมบัติของเลขาธกิ ารและรองเลขาธกิ าร ระเบยี บ หลักเกณฑแ ละวิธีการเกยี่ วกบั การแตงตัง้ และการถอดถอนเลขาธกิ าร เพอ่ื ขอความเหน็ ชอบจาก คสช. และดําเนินการคัดเลอื กเลขาธกิ าร (3) อนมุ ตั แิ ผนงานหลกั แผนการดาํ เนนิ งาน แผนการเงนิ และงบประมาณประจาํ ปข องสาํ นกั งาน - 23 -

(4) ออกขอบังคบั ระเบียบหรอื ประกาศเกย่ี วกับการบรหิ ารงานท่วั ไป การบริหารงานบุคคลการงบประมาณ การเงินและทรพั ยสิน และการดําเนินการอื่นของสํานักงาน (5) ประสานการดําเนนิ งานระหวาง คสช. กบั สาํ นักงาน ตลอดจนหนว ยงานและองคกรตางๆใหเกดิ ประโยชนส ูงสุด (6) จดั ใหม กี ารประเมนิ ผลและตรวจสอบการดาํ เนนิ งานของสาํ นกั งาน อยา งนอ ยปล ะหนงึ่ ครง้ั (7) แตง ตั้งคณะอนกุ รรมการเพอื่ ใหปฏิบตั หิ นา ทต่ี ามท่ีคณะกรรมการบรหิ ารมอบหมาย (8) จัดใหมีการรายงานผลการดําเนินงานของคณะกรรมการบริหารและของสํานักงานตอคสช. อยางนอยปละหนง่ึ ครงั้ (9) ปฏิบัติหนา ทีอ่ น่ื ตามทีก่ าํ หนดไวในพระราชบญั ญตั ินห้ี รือตามที่ คสช.มอบหมาย หมวด 5 สมชั ชาสขุ ภาพ สวนที่ 1 สมชั ชาสขุ ภาพเฉพาะพน้ื ที่ เฉพาะประเดน็ มาตรา 59 ประชาชนสามารถรวมตัวกันเพ่ือจัดสมัชชาสุขภาพเฉพาะพ้ืนที่ หรือสมัชชาสขุ ภาพเฉพาะประเดน็ หรือเสนอใหจดั สมัชชาสขุ ภาพเฉพาะพ้ืนที่ หรือสมัชชาสขุ ภาพเฉพาะประเดน็ก็ได โดย คสช.และสาํ นกั งานตองใหก ารสนับสนุนตามความเหมาะสม ความคิดเห็นหรอื ขอ เสนอจากสมชั ชาสขุ ภาพตามวรรคหนง่ึ หนว ยราชการ หนว ยงานของรฐัรฐั วสิ าหกิจ องคกรปกครองสว นทองถิน่ องคกรอ่นื ๆ ของรัฐในพ้นื ทีท่ ี่เก่ยี วของ คสช. คณะกรรมการบริหาร สํานกั งานและคณะอนกุ รรมการจดั สมัชชาสขุ ภาพแหง ชาติตองนาํ ไปพจิ ารณาประกอบการทํางานตามอาํ นาจหนาท่ี และประกอบการจัดสมชั ชาสขุ ภาพแหง ชาติดว ย สวนท่ี 2 สมัชชาสุขภาพแหงชาติ มาตรา 60 ใหม ีการจดั สมชั ชาสุขภาพแหงชาติ อยา งนอ ยปล ะหนึ่งครงั้ สมาชิกสมชั ชาสขุ ภาพแหง ชาติตามวรรคหนึง่ ตอ งประกอบดว ยภาคประชาชนไมน อยกวารอยละหกสิบของสมาชิกสมชั ชาทั้งหมด - 24 -

มาตรา 61 ใหม คี ณะอนกุ รรมการจดั สมชั ชาสขุ ภาพแหง ชาตโิ ดย คสช.แตง ตงั้ ขนึ้ เปน คราวๆ ไป คณะอนุกรรมการจัดสมัชชาสุขภาพแหงชาติตามวรรคหนึ่ง ประกอบดวยอนุกรรมการจากภาครฐั และการเมือง ภาควิชาการและวิชาชีพ และภาคประชาชนใน สดั สว นหนง่ึ ตอ หนง่ึ ตอสาม ใหคณะอนกุ รรมการจดั สมัชชาสุขภาพแหง ชาติ มีอาํ นาจกําหนดหลกั เกณฑและวิธกี ารจัดการเก่ียวกับการจัดประชุมและหลักเกณฑอื่นที่เก่ียวกับการปฏิบัติหนาท่ี มาตรา 62 สมาชกิ สมชั ชาสขุ ภาพแหงชาติประกอบดว ยบุคคลท่เี ปน ตัวแทนกลมุ ตา งๆ และประชาชนท่ัวไปทีป่ ระสงคจ ะเขา รว ม ผูใดประสงคจะเขารวมสมัชชาสุขภาพแหงชาติใหสมัครลงทะเบียนตอคณะอนุกรรมการจัดสมัชชาสุขภาพแหงชาติ ตามมาตรา 61 เปนคราวๆไป การคดั เลือกสมาชิกสมชั ชาสุขภาพแหง ชาติทสี่ มคั รลงทะเบียน ใหเ ปน ไปตามหลกั เกณฑแ ละวิธีการที่คณะอนุกรรมการจดั สมัชชาสขุ ภาพแหง ชาตกิ าํ หนด มาตรา 63 ใหสํานักงานทําหนา ท่ีหนวยธรุ การในการจดั สมัชชาสขุ ภาพแหง ชาติ ความคดิ เหน็ หรอื ขอ เสนอแนะทไี่ ดจ ากการจดั สมชั ชาสขุ ภาพแหง ชาติ ใหส าํ นกั งานนําเสนอตอคสช.เพื่อพจิ ารณาดาํ เนินการตามอาํ นาจหนาที่ และเสนอตอ รัฐบาลหนว ยราชการ หนว ยงานของรัฐรฐั วิสาหกิจ องคกรปกครองสว นทองถิ่น องคกรอนื่ ๆ ของรฐั ทเ่ี กย่ี วขอ ง เพอื่ นาํ ไปพจิ ารณาประกอบการดาํ เนนิ งานตามอาํ นาจหนา ทดี่ ว ย หมวด 6 แนวนโยบายและยทุ ธศาสตรดานสขุ ภาพ มาตรา 64 ให คสช. เสนอนโยบายและยุทธศาสตรดานสุขภาพตอคณะรัฐมนตรีเพื่อพจิ ารณาใหค วามเหน็ ชอบ และรายงานตอ รฐั สภาเพอ่ื ทราบ นโยบายและยทุ ธศาสตรด านสุขภาพที่ คสช.กาํ หนดตามวรรคหนึง่ ใหมีหลักการ วัตถุประสงคแนวทาง มาตรการและกลไกตามทีก่ ําหนดไวในหมวดน้ี นโยบายและยทุ ธศาสตรด า นสขุ ภาพท่ี คสช.กาํ หนดตามวรรคหนงึ่ อาจมาจากขอ เสนอของคสช.เองหรือจากขอ เสนอแนะของสมัชชาสขุ ภาพเฉพาะพนื้ ที่ หรือเฉพาะประเดน็ หรอื สมชั ชาสุขภาพแหงชาติก็ได มาตรา 65 นโยบายและยทุ ธศาสตรด า นสุขภาพตามมาตรา 64 ทค่ี ณะรัฐมนตรใี หความเห็นชอบแลว ใหห นวยงานของรฐั ทเ่ี กี่ยวขอ งรับไปดําเนินการตามอํานาจหนาท่เี พอ่ื ใหบ รรลุวัตถุประสงค - 25 -

ตามนโยบายและยุทธศาสตรดังกลาว ในกรณีท่ีมีความจําเปนตองใหมีหรือตองแกไขเพ่ิมเติมกฎหมายใด กใ็ หด ําเนนิ การใหเปนไปตามน้ัน สว นท่ี 1 การสรางเสรมิ สขุ ภาพ มาตรา 66 การสรางเสริมสขุ ภาพใหเ ปน ไปเพื่อใหเ กดิ สุขภาวะทัว่ ทั้งสังคม ลดการเจ็บปวยการพกิ าร และการตายท่ีไมสมควร รวมท้งั ควบคมุ คาใชจา ยดา นสขุ ภาพได โดยมีการดําเนินการทัง้ในระดับนโยบาย สงั คม ชมุ ชน และบคุ คล มาตรา 67 การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ ตามมาตรา 66 ใหม ีแนวทางและมาตรการตางๆ ดังนี้ (1) สรา งนโยบายสาธารณะเพอ่ื สขุ ภาพ และสรางกระบวนการประเมนิ ผลกระทบดา นสขุ ภาพจากนโยบายสาธารณะ ที่มุงใหเกดิ การเรยี นรูร วมกนั ของทุกภาคสวนในสังคม โดยใชว ิชาการอยา งเพยี งพอ มีกลไกดาํ เนินงานท่โี ปรง ใส ตรวจสอบได ประชาชนมีสว นรวมรับรูขอ มูล รวมเสนอ รวมดําเนินการ รวมใชผ ลการประเมินและรว มตัดสินใจเกีย่ วกบั การอนุมัติ อนญุ าตการดําเนนิ นโยบายและโครงการสาํ คญั ที่อาจมีผลกระทบตอสุขภาพ (2) สรางสงิ่ แวดลอ มและสภาพแวดลอมทเี่ อือ้ อาํ นวยตอการสรางเสรมิ สขุ ภาพ เชน สง เสริมสนับสนนุ หรือกาํ หนดใหช มุ ชน องคกรปกครองสว นทองถ่นิ หนว ยงานของรัฐและองคกรตา งๆ จัดสถานที่ทํางานใหเ อื้อตอสขุ ภาพของสมาชกิ และของบุคคลอ่นื การจดั ทําชมุ ชนนา อยู เปน ตน (3) สงเสริมสนับสนุนกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรูของประชาชนและของชุมชนเพ่ือเสริมสรา งความรแู ละทกั ษะของบคุ คลและความเขม แขง็ ของชมุ ชน สาํ หรบั การดแู ลตนเองดานสขุ ภาพและการพ่งึ ตนเองของชุมชน (4) ใชภ มู ิปญ ญาทอ งถนิ่ ที่สอดคลองกับวิถีชมุ ชน วฒั นธรรม ขนบธรรมเนยี มประเพณี เพ่อืการสรางเสริมและดูแลสุขภาพกนั เองของประชาชนในชมุ ชน (5) สง เสรมิ สนบั สนุนและเพิม่ ศกั ยภาพใหชุมชน องคก รปกครองสว นทองถ่นิ หนว ยงานของรฐั และองคก รอืน่ ๆในทกุ ระดับมีสวนรวมและมีสวนรบั ผดิ ชอบในการสรางเสรมิ สุขภาพ (6) ใชมาตรการดานภาษี ดานงบประมาณ ดา นวิชาการ ดานสงั คม ดานการศกึ ษา ดานกฎหมายหรอื ดา นอื่นๆ เพอ่ื สนับสนุนการสรางเสริมสขุ ภาพอยา งมปี ระสิทธภิ าพ (7) สนบั สนนุ ระบบสวสั ดกิ ารชมุ ชน กองทนุ สขุ ภาพตา งๆ ทหี่ ลากหลาย เพอื่ เปนแรงจูงใจและสนับสนนุ การสรางเสรมิ สุขภาพอยางเปนองครวม (8) สงเสริมสนับสนุนการจัดกิจกรรมสรางเสริมสุขภาพที่เนนการมีสุขภาพแบบยั่งยืน หลีกเลยี่ งหรอื ลดการเจ็บปว ย การพิการ และการตายท่ีสามารถปองกนั ได - 26 -

(9) สงเสริมการกระจายยาและเวชภัณฑจําเปนเพ่ือการดูแลตนเองและการพึ่งตนเองดานสขุ ภาพใหพ อเพยี งและทวั่ ถึง (10) สง เสรมิ การพัฒนาเกษตรที่ไมใชสารเคมแี ละควบคมุ การใชสารเคมใี นทุกภาคสวน (11) ควบคุมพฤติกรรมท่ีเปนอันตรายตอสุขภาพสวนตนและผูอ่ืน เชน การสูบบุหร่ีในท่ีสาธารณะ การเสพยสิง่ เสพตดิ การคาประเวณี เปนตน (12) สงเสริมสนับสนุนและผลักดันใหมีการปรับเปล่ียนการจัดบริการสาธารณสุขในทุกระดับและทุกพน้ื ที่ใหสอดคลอ งกับมาตรา 71 และ 72 (13) แนวทางและมาตรการอนื่ ๆ ทเ่ี หมาะสม มาตรา 68 ให คสช. จัดใหม กี ลไกตดิ ตามการดําเนนิ นโยบายสาํ คญั ที่เก่ยี วกับการสรางเสริมสขุ ภาพ และจดั ใหม กี ลไกประเมนิ ผลกระทบดา นสขุ ภาพจากนโยบายสาธารณะตามมาตรา 67 (1) สว นท่ี 2 การปอ งกันและควบคมุ ปจ จัยที่คกุ คามสุขภาพ มาตรา 69 การปองกนั และควบคมุ ปจ จัยท่ีคกุ คามสขุ ภาพ ใหเปนไปเพ่อื มุงขจดั ยับย้ัง และควบคุมปจ จัยหรอื สภาวะทก่ี อ ใหเกิดหรอื อาจจะเกิดผลเสียตอ สขุ ภาพ มาตรา 70 การปอ งกันและควบคมุ ปจจัยทค่ี ุกคามสขุ ภาพ ใหม แี นวทางและมาตรการตางๆดังน้ี (1) สรา งและพฒั นากระบวนการสรา งองคค วามรู การเฝา ระวงั การชนั สตู ร การกาํ หนดมาตรฐานการดาํ เนนิ การ และการตดิ ตามประเมนิ ผล ทเ่ี นน หลกั การมสี ว นรว ม โปรง ใสและตรวจสอบได คมุ คาและมคี วามเหมาะสมกบั สภาพปญ หา สภาพแวดลอ ม และวถิ ชี มุ ชนในแตล ะทอ งถนิ่ รวมถงึ จดั ใหม กี ารทาํ งานทเี่ ชอ่ื มโยงกนั ทง้ั ในระดบั ทอ งถนิ่ ภมู ภิ าค ชาติ และนานาชาติ (2) ใชม าตรการทางกฎหมายเพอื่ ปองกันและควบคมุ ปจ จยั ทคี่ ุกคามสขุ ภาพใหมีประสทิ ธภิ าพเชน โรคหรอื ความผดิ ปกตทิ เ่ี กดิ จากพนั ธกุ รรม โรคตดิ ตอ อนั ตราย อนั ตรายจากการใชส ารเคมี อบุ ตั ภิ ยัตา งๆ พฤติกรรมของบุคคลท่กี อ เกิดอันตรายตอตนเองหรือผูอื่นเปน ตน (3) สนับสนุนและเพ่มิ ศกั ยภาพใหชุมชน องคก รปกครองสว นทองถน่ิ หนว ยงานของรฐั และองคก รอน่ื ๆ ในทกุ ระดบั ใหม สี ว นรว มและมสี ว นรบั ผดิ ชอบในการปอ งกนั และควบคมุ ปจ จยั ทคี่ กุ คามสขุ ภาพ (4) ใชม าตรการดานภาษี ดานงบประมาณ ดานวิชาการ ดานการศึกษา ดา นสงั คม หรือดา นอนื่ ๆ เพ่อื การปองกันและควบคมุ ปจ จัยทีค่ กุ คามสุขภาพอยางมปี ระสทิ ธภิ าพ (5) กําหนดใหหนวยงานหรือองคกรทั้งภาครัฐและภาคเอกชนท่ดี ําเนินกิจการแลว เกิดปจ จัยท่ีคุกคามสขุ ภาพ หรอื ดาํ เนนิ การแลว อาจจะเกดิ การคกุ คามสุขภาพในอนาคต ใหค วามรวมมือในการตรวจสอบและใหขอมูลแกหนวยงานที่รับผิดชอบในการปองกันและควบคุมปจจัยที่คุกคามสุขภาพ - 27 -

เพอ่ื การปองกันควบคมุ และแกไ ขปญ หาอยางทนั ทว งที และหนว ยงานทรี่ บั ผดิ ชอบตอ งเปด เผยขอ มลู และผลการตรวจสอบนน้ั แกส าธารณะ (6) สรา งและพฒั นาระบบในการดแู ล ใหค วามชว ยเหลอื และรบั ผดิ ชอบตอ ความเสยี หายทเ่ี กิดขนึ้ เนอื่ งจากปจ จยั ที่คกุ คามสขุ ภาพตา งๆ รวมถงึ ความบกพรอ งในการปองกันและควบคมุ ปจจยั ที่คุกคามสขุ ภาพ โดยคาํ นึงถงึ สิทธิ ความมั่นคงดานสุขภาพและการอยรู ว มกนั อยางสมานฉนั ทใ นสงั คม (7) แนวทางและมาตรการอ่ืนๆ ท่เี หมาะสม สว นที่ 3 การบรกิ ารสาธารณสุขและการควบคมุ คณุ ภาพ มาตรา 71 การบริการสาธารณสุขใหเปนไปอยางสอดคลองกับระบบสุขภาพท่ีพึงประสงคตามมาตรา 7 และไมเ ปน ไปเพือ่ การแสวงกําไรเชงิ ธุรกจิ มาตรา 72 ใหสงเสริมสนับสนุนการบริการสาธารณสุขท่ีเนนการดูแลสุขภาพประชาชนอยางตอเนื่องรวมกับประชาชน โดยใหความสําคัญในมิติเชิงมนุษยและสังคม ดวยแนวคิดท่ีเปนองครวมและมีการเชื่อมโยงการจัดบริการสาธารณสุขตางๆ เขาดวยกันเพ่ือใหเกิดการทํางานอยางรับผิดชอบรว มกัน โดยเนน การสงเสริมสนับสนุนการพึ่งตนเองดา นสุขภาพของประชาชนควบคูไปดว ย มาตรา 73 การบรกิ ารสาธารณสุขตามมาตรา 71 และ 72 ใหม แี นวทางและ มาตรการตา งๆดังนี้ (1) สง เสริมสนับสนุนและเพิ่มศกั ยภาพใหช มุ ชน องคการปกครองสวนทอ งถิน่ และองคกรอน่ื ๆ ในทกุ ระดบั มีสว นรวมและรับผิดชอบการจัดบรกิ ารสาธารณสขุ (2) ใชม าตรการดา นภาษี ดา นงบประมาณ ดา นวิชาการ ดานสงั คม ดานการศึกษา ดา นกฎหมายและดานอื่นๆ เพ่ือใหเกิดการปรับเปล่ียนและพัฒนาการจัดบริการสาธารณสุขใหสอดคลองกบั ระบบสุขภาพที่พึงประสงคอ ยา งตอ เนอ่ื ง (3) สรางระบบการประเมินเทคโนโลยีดานสุขภาพท่ีนํามาใชในการบริการสาธารณสุขและใชเพอ่ื สุขภาพ เพอ่ื ใหเ กดิ การใชเทคโนโลยีอยา งเหมาะสมและควบคมุ คา ใชจ า ยได (4) สงเสริม สนับสนุนกระบวนการพัฒนาและควบคุมคุณภาพบริการสาธารณสุข เพื่อการพฒั นาคุณภาพและมาตรฐานบริการ และการคุมครองผบู รโิ ภค (5) สรา งกระบวนการมีสว นรว มของประชาชนในระดบั สถานพยาบาลและระดับพน้ื ท่ี เพอื่ ใหเกดิ ความรับผิดชอบและเกดิ ความสมานฉันทระหวางประชาชนและบคุ ลากรดานสาธารณสขุ (6) สงเสริม สนับสนนุ การพฒั นาบริการสาธารณสขุ เฉพาะเรื่องท่จี ําเปนและสําคัญ เชน การบรกิ ารการแพทยฉ ุกเฉิน เปน ตน - 28 -

(7) แนวทางและมาตรการอนื่ ๆ ที่เหมาะสม มาตรา74 ให คสช. จดั ใหม กี ลไกพฒั นานโยบายและยทุ ธศาสตรก ารพฒั นาการบรกิ ารสาธารณสขุและกลไกประเมนิ เทคโนโลยดี า นสขุ ภาพตามมาตรา 73 (3) เปน การเฉพาะ ใหม กี ลไกอสิ ระเพอ่ื ดแู ลระบบการพฒั นาและรบั รองคณุ ภาพบรกิ ารสาธารณสขุ ตามทก่ี ฎหมายบญั ญตั ิ สว นที่ 4 ภูมิปญ ญาทอ งถ่ินดา นสขุ ภาพ มาตรา 75 การสงเสริม สนับสนุนการใชและการพัฒนาภูมิปญญาทองถ่นิ ดานสุขภาพ ใหเปนไปอยางสอดคลองกับวิถีชุมชน ขนบธรรมเนียม ประเพณีและวัฒนธรรมทองถิ่น เพ่ือรองรับและสง เสรมิ หลกั การพง่ึ ตนเองดา นสขุ ภาพ และเพอื่ ใหก ารบริการสาธารณสุขมที างเลอื กทห่ี ลากหลาย มาตรา 76 การสงเสริมสนับสนุนการใชและการพัฒนาภูมิปญญาทองถ่ินดานสุขภาพตามมาตรา 75 ใหม ีแนวทางและมาตรการตางๆ ดงั น้ี (1) สง เสริม สนับสนุนการใช การฟน ฟู และการสบื ทอดภมู ปิ ญ ญาทอ งถิน่ ดา นสุขภาพ การจดั ระบบการรับรอง ตลอดจนการพัฒนาองคความรูและมาตรฐาน รวมทง้ั การจดั ตงั้ องคกรดูแลกนั เองโดยคํานงึ ถึงการคุมครองผูบรโิ ภคควบคกู ันไปดว ย (2) สงเสริม สนับสนุนและเพม่ิ ศกั ยภาพใหชมุ ชน องคก ารปกครองสวนทองถ่ิน หนว ยงานของรฐั และองคก รอ่นื ๆ ในทกุ ระดับใหมีสวนรวมในการพัฒนาภูมิปญญาทองถน่ิ ดา นสุขภาพ (3) ใชม าตรการดา นภาษี ดา นงบประมาณ ดา นวชิ าการ ดา นสงั คม ดา นการศกึ ษา ดา นกฎหมายและดา นอนื่ ๆ เพอ่ื สนบั สนุนการใชและการพัฒนาภมู ปิ ญ ญาทอ งถน่ิ ดานสขุ ภาพ (4) แนวทางและมาตรการอนื่ ๆ ที่เหมาะสม มาตรา 77 ใหค สช.จดั ใหม กี ลไกพฒั นานโยบายและยทุ ธศาสตรภ มู ปิ ญ ญาทอ งถน่ิ ดา นสขุ ภาพเปน การเฉพาะ - 29 -

สวนท่ี 5 การคมุ ครองผบู รโิ ภคดา นสขุ ภาพ มาตรา 78 การคุมครองผูบริโภคดานสุขภาพใหเปนไปเพื่อการปกปองคุมครองประชาชนอยางเสมอกัน เพ่ือใหไดรับความปลอดภัยจากการบริโภคผลิตภัณฑสุขภาพและการรับบริการสาธารณสุข มาตรา 79 การคุมครองผบู ริโภคดานสขุ ภาพ ตามมาตรา 78 ใหมแี นวทางและมาตรการตา งๆ ดงั น้ี (1) ประกันคุณภาพและตรวจสอบผลิตภัณฑสุขภาพและการบริการสาธารณสุขอยางมีประสิทธิภาพ ใหขอมูลและความรูที่ถูกตองและเพียงพอเกี่ยวกับผลิตภัณฑสุขภาพและการบริการสาธารณสุข รวมทั้งสรางโอกาสใหประชาชนมีสิทธิท่ีจะเลือกใชผลิตภัณฑสุขภาพและการรับบริการสาธารณสขุ ไดอ ยา งปลอดภยั (2) ประกันความเสียหายอันเกิดจากการใชผลิตภัณฑสุขภาพและบริการสาธารณสุขโดยคํานงึ ถึงสทิ ธิของประชาชน ความมัน่ คงดา นสขุ ภาพ และการอยรู วมกนั อยา งสมานฉนั ท (3) ใหหนว ยงาน องคกรทง้ั ภาครฐั และเอกชนทีด่ ําเนินกจิ การแลว เกิดผลเสียตอสุขภาพ หรอือาจเกิดผลเสียตอสขุ ภาพ ตองใหความรวมมอื ใหข อ มลู ท่ีครบถว นอยางรวดเร็วแกอ งคก รคุมครองผูบรโิ ภคท่ีขนึ้ ทะเบยี นอยา งถูกตองตามกฎหมาย เพื่อการตรวจสอบสําหรบั การคมุ ครองผูบริโภค (4) เสนอใหรฐั บาลและองคกรปกครองสว นทองถิน่ จดั สรรงบประมาณไมน อ ยกวา รอยละ 1ของงบประมาณดา นสขุ ภาพ เพอ่ื สนบั สนุนแกองคกรผูบรโิ ภคภาคประชาชนในพน้ื ท่ตี างๆ เพอื่ ดาํ เนินงานคมุ ครองผบู ริโภคกันเองไดอยา งเขมแขง็ ควบคูไปกับการดาํ เนินงานของภาครฐั (5) ใชม าตรการดา นภาษี ดา นงบประมาณ ดา นวชิ าการ ดา นสงั คม ดา นการศกึ ษา ดา นกฎหมายและดานอน่ื ๆ เพอื่ ใหเกิดการคุม ครองผบู ริโภคดา นสุขภาพอยางมีประสทิ ธภิ าพ (6) แนวทางและมาตรการอ่ืนๆ ท่เี หมาะสม สว นท่ี 6 องคความรูแ ละขอมูลขา วสารดา นสขุ ภาพ มาตรา 80 องคความรูและขอมูลขาวสารดานสุขภาพเปนปจจัยพื้นฐานที่สําคัญของระบบสุขภาพแหงชาติ ตอ งสรางและพัฒนาอยางเพยี งพอและเปดโอกาสใหประชาชนเขา ถึงไดงา ย มาตรา 81 การพัฒนาองคความรแู ละขอ มลู ขา วสารดา นสขุ ภาพ ตามมาตรา 80 ใหม แี นวทางและมาตรการตา งๆ ดังนี้ - 30 -

(1) สง เสริม สนบั สนนุ ใหเ อกชน ประชาชน และชมุ ชนมสี ว นรวมลงทุนในการสรา งและจดั การองคค วามรูและขอ มลู ขา วสารดา นสุขภาพ จัดกลไกและมาตรการที่เหมาะสมเพือ่ นําองคความรแู ละขอ มูลขาวสารดานสุขภาพไปใชป ระโยชนเ พอ่ื สาธารณะ (2) เสนอใหรัฐบาลจัดสรรงบประมาณไมนอยกวารอยละ 3 ของงบประมาณดานสุขภาพสาํ หรบั การลงทนุ วจิ ยั ดา นสขุ ภาพ เพอื่ ใหม อี งคค วามรเู พยี งพอตอ การพฒั นาสขุ ภาพและระบบสขุ ภาพอยา งตอ เนื่อง (3) สรางกลไกทาํ หนาที่กาํ หนดและบรหิ ารนโยบายการวจิ ยั ดา นสุขภาพ โดยกลไกนี้ใหแยกออกจากกลไกท่ีทาํ งานวิจยั (4) สรา งและสนบั สนนุ เครอื ขา ยองคก รวจิ ยั ดา นสขุ ภาพทงั้ ในระดบั พน้ื ท่ี ประเทศและนานาชาติเพ่ือสรางองคความรูสําหรับการกําหนดนโยบายและยุทธศาสตรดานสุขภาพที่สําคัญ และสนับสนุนการวจิ ัยระดบั ชมุ ชนทป่ี ระชาชนมีสว นรว มอยา งใกลช ดิ (5) สงเสริมสนับสนุนชองทางและกลไกเผยแพรและตรวจสอบขอมูลขาวสารดานสุขภาพเพ่ือการสรา งเสริมสขุ ภาพ การเพิม่ ศกั ยภาพและการคุมครองประชาชน (6) แนวทางและมาตราอืน่ ๆ ท่เี หมาะสม มาตรา 82 ใหมีกลไกทําหนาที่กําหนดทิศทางและนโยบายการวิจัยเพ่ือสรางองคความรูที่เพียงพอในการพัฒนาสุขภาพและการพัฒนาระบบสุขภาพ บริหารนโยบายการวิจัยดาน สุขภาพจัดการใหมีการใหทุนเพ่ือการวิจัยดานสุขภาพ สนับสนุนการสรางเครือขาย องคกรวิจัยดานสุขภาพดแู ลตดิ ตาม ประเมนิ ผลระบบวจิ ัยดานสุขภาพ สงเสรมิ สนับสนนุ และจดั การใหเ กดิ เครอื ขา ยกลไกเผยแพรขอ มลู ขา วสารดา นสขุ ภาพสําหรบั ประชาชนและอนื่ ๆ โดยกลไกนไี้ มทาํ หนาที่ปฏบิ ตั กิ ารเอง สวนท่ี 7 บคุ ลากรดานสาธารณสขุ มาตรา 83 บุคลากรดานสาธารณสุขเปนปจ จยั พน้ื ฐานทสี่ าํ คัญของระบบสุขภาพ การพฒั นาบคุ ลากรดานสาธารณสุขใหเ ปนไปอยางสอดคลอ งกบั ระบบสขุ ภาพท่ีพงึ ประสงคต ามมาตรา 7 มาตรา 84 การพัฒนาบคุ ลากรดานสาธารณสขุ ตามมาตรา 83 ใหมแี นวทางและ มาตรการตา งๆ ดงั นี้ (1) กาํ หนดนโยบาย ยทุ ธศาสตรแ ละการวางแผนบคุ ลากรดา นสาธารณสขุ ทกุ ระดบั ใหส อดคลอ งกบั ทศิ ทางของระบบสขุ ภาพที่พึงประสงคตามมาตรา 7 (2) สนบั สนนุ ทรพั ยากรอยา งเพยี งพอในการผลติ พฒั นาและรกั ษาไวซ ง่ึ บคุ ลากรดา นสาธารณสขุโดยคํานึงถึงประโยชนส งู สดุ สําหรบั สาธารณะ และเพอื่ ใหเ กดิ การกระจายท่ดี ี - 31 -

(3) สงเสริม สนับสนุนระบบการผลิตท่ใี หบ ุคคลจากชมุ ชนทอ งถ่นิ ตา งๆ มีโอกาสเขา ศึกษาและพฒั นาเปนบุคลากรดา นสาธารณสุขเพ่ือไปทาํ งานในทอ งถน่ิ ของตนเอง (4) สนับสนุนการจัดตั้งองคกรวิชาชีพดานสาธารณสุขสาขาตางๆ โดยใหมีกฎหมายรองรับสนับสนุนใหมีกระบวนการทํางานเช่ือมโยงกันระหวางองคกรวิชาชีพดานสาธารณสุขตางๆ โดยเปดชอ งทางใหประชาชนเขา มสี ว นรวมดวย (5) แนวทางและมาตรการอื่นๆ ที่เหมาะสม มาตรา 85 ให คสช. จดั ใหมีกลไกพัฒนานโยบายและยทุ ธศาสตรบ ุคลากรดานสาธารณสุขเปนการเฉพาะ สวนท่ี 8 การเงนิ การคลงั เพอ่ื การบริการสาธารณสขุ มาตรา 86 การเงินการคลังเพ่ือการบริการสาธารณสุขใหเปน ไปเพื่อการมบี รกิ ารทสี่ อดคลองกบั ระบบสุขภาพทพ่ี งึ ประสงคตามมาตรา 7 มาตรา 87 การเงินการคลังเพื่อการบริการสาธารณสุขที่จําเปนตอสุขภาพและการดํารงชีวิตใหมแี นวทางและมาตรการตา งๆ ดังนี้ (1) ใหม ีการใชก ารเงินการคลงั รวมหมแู บบปลายปด ทีก่ ําหนดวงเงินคาใชจ า ยทชี่ ัดเจนไวลวงหนา เพอ่ื ใหสามารถควบคมุ คาใชจ ายได (2) การเงนิ การคลงั รวมหมตู าม(1)อาจมีการจัดการหลายกองทุนกไ็ ด เพ่อื ใหป ระชาชนมีทางเลือก แตทุกกองทุนใหมีหลักการพ้ืนฐานเหมือนกัน และบุคคลท่อี ยภู ายใตก องทนุ เดยี วกนั ใหไดรับสทิ ธปิ ระโยชนด านสขุ ภาพทีเ่ หมือนกนั เพอื่ ใหเ กิดความเปน ธรรม (3) ใหมีการแยกกลไกที่ทําหนาที่ดูแลการใชจายเงินรวมหมู ออกจากกลไกท่ีรับผิดชอบจัดการบรกิ ารสาธารณสขุ เพ่อื ใหเ กิดความโปรงใส ตรวจสอบได และเกิดประสทิ ธภิ าพ (4) แนวทางและมาตรการอ่ืนๆ ทเ่ี หมาะสม มาตรา 88 การจัดระบบการเงินการคลังรวมหมูเพ่ือประกันการเขาถึงและไดรับการบริการสาธารณสุขที่จําเปนตอสุขภาพและการดํารงชีวิตสําหรับประชาชนทุกคน ใหเปนไปตามท่ีกฎหมายบัญญตั ิ - 32 -

บทเฉพาะกาล มาตรา 89 ใหโ อนบรรดากจิ การ ทรพั ยสิน สิทธิ หนส้ี ิน และเงินงบประมาณของสถาบนัวจิ ยั ระบบสาธารณสขุ ในสว นของสํานักงานปฏริ ปู ระบบสุขภาพแหง ชาติ ไปเปนของสาํ นกั งานตามพระราชบัญญตั นิ ี้ นบั แตว นั ท่พี ระราชบัญญตั นิ ้ีใชบ ังคบั มาตรา 90 ใหประธาน คสช. แตง ตงั้ บคุ คลทีเ่ หมาะสม ทําหนา ที่ในตําแหนงเลขาธกิ าร ไปจนกวา คสช. จะแตง ตง้ั เลขาธกิ ารตามพระราชบัญญตั นิ ้ี ซง่ึ ตอ งไมเ กินหนงึ่ รอยแปดสิบวนั นับแตวันทพี่ ระราชบัญญัตนิ ้ใี ชบังคับ มาตรา 91 การคดั เลือกกรรมการครง้ั แรกเม่ือพระราชบญั ญัตินี้ใชบงั คบั ใหป ระธาน คสช.แตงตงั้ คณะกรรมการสรรหาประกอบดวย กรรมการผทู รงคุณวฒุ ิที่เคยดํารงตาํ แหนง ในคณะกรรมการปฏิรปู ระบบสขุ ภาพแหง ชาตคิ นหนึ่ง เปน ประธาน ผแู ทนกระทรวงสาธารณสุขหนึง่ คน ผูแทนองคก รวิชาชีพดานสาธารณสุขหนึ่งคน ผูแทนสื่อมวลชนหน่ึงคน และผแู ทนองคกรภาคประชาชนทีด่ ําเนินงานเก่ยี วกับสขุ ภาพไมเ กิน 2 คน เปนกรรมการ และใหผ ูทําหนา ที่ในตําแหนงเลขาธกิ ารตามมาตรา90 เปนเลขานกุ าร ทําหนาท่ีเปน คณะกรรมการสรรหาคดั เลือกกรรมการตามมาตรา 34 (4) (5) (6) (7)และ (8) ทงั้ นต้ี อ งดาํ เนนิ การใหแ ลว เสรจ็ ภายในหนงึ่ รอ ยแปดสบิ วนั นบั แตว นั ทพี่ ระราชบญั ญตั นิ ใ้ี ชบ งั คบั มาตรา 92 ในวาระเร่ิมแรก เม่ือครบสองปนับแตวันท่ีกรรมการท่ีไดรับคัดเลือกตามมาตรา91 เขารบั ตําแหนง ใหก รรมการแตล ะประเภทตามมาตรา 34 (4) (6) และ (8) จํานวนก่ึงหนงึ่ ออกจากตําแหนง โดยวธิ จี ับสลาก และกรรมการตามมาตรา 34 (5) และ (7) ใหจ ับสลากออกจากตําแหนง สองคนและหกคนตามลําดบั และใหถ อื วาการออกจากตาํ แหนง โดยการจับสลากดงั กลา ว เปนการพนจากตําแหนงตามวาระ ใหกรรมการท่ีพนจากตาํ แหนงตามวรรคหนึง่ อยใู นตาํ แหนง เพื่อปฏบิ ตั หิ นา ทีต่ อไป จนกวากรรมการทไ่ี ดร บั การคดั เลอื กแทนตนจะเขา รบั หนา ที่ แตต อ งไมเ กนิ หกสบิ วนั นบั แตว นั ทพี่ น จากตาํ แหนง มาตรา 93 ในระหวางที่ยังไมมีกลไกทําหนาท่ีตามมาตรา 82 ใหคณะกรรมการบริหารสถาบนั วจิ ัยระบบสาธารณสุขทาํ หนาทไี่ ปพลางกอ น และใหป รบั ปรุงพระราชบัญญตั ิสถาบนั วิจยั ระบบสาธารณสุข พ.ศ. 2535 ภายในเวลาไมเกิน 3 ป นับแตวันที่พระราชบญั ญตั ินี้มีผลใชบ งั คบั เพอื่ ทําหนา ที่ตามมาตรา 82( รางปรบั ปรุง ณ วนั ที่ 24 กนั ยายน 2545) ผรู ับสนองพระบรมราชโองการ ......................................... นายกรฐั มนตรี - 33 -