respiration exercise

แบบฝึกทกั ษะชีววิทยา ระบบหายใจและการแลกเปลี่ยนแกส๊ วชิ าชีววทิ ยา 2 (ว32241) ภาคเรียนท่ี 1 ปีการศึกษา 2563 ผสู้ อน ครสู ถาพร บตุ รนำ้ เพช็ ร กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี โรงเรยี นกระทมุ่ แบน “วเิ ศษสมทุ คณุ ” สพม.10 ชอ่ื -สกุ ล ของนกั เรยี น ............................................................................... ชนั้ ม.5/....... เลขที่ .........

แบบฝึกทักษะ ท่ี 1 เรอ่ื ง การรักษาดุลยภาพของสงิ่ มีชีวติ และบทนำสู่ระบบหายใจ คำช้แี จง จงตอบคำถามต่อไปนใ้ี ห้ถูกต้องสมบูรณ์ 1. การรักษาดลุ ยภาพในสง่ิ มีชีวิต ภาษาอังกฤษใช้คำว่า ……………………………………………………………………………………………… 2. จงอธิบายความหมายของการรักษาดลุ ยภาพในสิ่งมีชีวติ .................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 3. การรกั ษาดลุ ยภาพในสง่ิ มชี ีวติ ประกอบดว้ ยทงั้ หมด ......... ดา้ น คอื ................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 4. ระบบหายใจเกี่ยวข้องกบั การรกั ษาดุลยภาพด้านใด เพราะอะไร ........................................................................................ .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 5. จากภาพกระบวนการท่ีเกิดขึน้ เก่ียวข้องกบั การรกั ษาดลุ ยภาพของสิ่งมีชวี ิตอย่างไร …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. 6. การหายใจภายนอก หมายถงึ ............................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 7. การหายใจภายใน หมายถึง ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................

แบบฝึกทักษะ ท่ี 2 เรอ่ื ง การแลกเปลยี่ นแก๊สของส่ิงมีชวี ติ เซลล์เดียว และสตั วบ์ างชนิด คำช้ีแจง จงตอบคำถามต่อไปนใ้ี ห้ถกู ต้องสมบูรณ์ 1. อะมบี า พารามเี ซียม และส่งิ มชี วี ิตเซลล์เดยี วอ่ืน ๆ มรี ูปแบบ วธิ ี การแลกเปล่ยี นแกส๊ อย่างไร เพอื่ ใหเ้ ซลล์สามารถดำรง อยู่ในสภาพแวดลอ้ มได้อย่างเปน็ ปกติ .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 2. จากข้อ 1 แกส๊ ที่สง่ิ มีชีวิตดงั กล่าวต้องการนำเข้าส่เู ซลล์ และแกส๊ ทต่ี อ้ งการกำจัดออกจากเซลล์ คือแกส๊ อะไรบ้าง .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 3. ฟองน้ำ ไฮดรา พลานาเรีย มถี ิ่นอาศัยทต่ี อ้ งมีนำ้ เป็นองคป์ ระกอบ ดังนั้นจงึ มีรูปแบบการแลกเปล่ียนแกส๊ ทคี่ ล้ายและ ใกลเ้ คยี งกัน จงอธิบายวิธกี ารแลกเปลย่ี นแกส๊ พร้อมระบุโครงสรา้ งท่จี ำเปน็ ของสิง่ มีชวี ิตดงั กล่าว .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 4. ไส้เดอื นดนิ เป็นหนอนปลอ้ งชนิดหนึ่ง เร่มิ มโี ครงสร้างซับซ้อนกวา่ กลมุ่ หนอนตวั แบน ดังนั้นรปู แบบการแลกเปลี่ยนแก๊ส จงึ เร่ิมมีววิ ัฒนาการสงู ข้ึนมากว่าหนอนตัวแบน จงอธบิ ายการแลกเปลยี่ นแกส๊ ของไส้เดือนดิน พร้อมระบโุ ครงสร้างที่จำเปน็ .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 5. เพราะเหตุใดลำตวั ของไส้เดอื นดินจึงตอ้ งเปยี กชนื้ ตลอดเวลา .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................

6. สัตวช์ ัน้ สงู ท่มี รี า่ งกายขนาดใหญ่ มักมีโครงสรา้ งทซี่ ับซ้อน ซ่งึ โครงสรา้ งเหลา่ น้เี ป็นอุปสรรคตอ่ การแลกเปล่ยี นแก๊ส โดยตรง ดังนน้ั สตั ว์เหล่านจี้ ึงตอ้ งมีอวัยวะหรือโครงสร้างพเิ ศษเพือ่ ช่วยให้การแลกเปลีย่ นแกส๊ มีประสทิ ธภิ าพ จงยกตัวอยา่ ง สิ่งมีชวี ิตและโครงสร้างพเิ ศษท่ีชว่ ยในการแลกเปล่ียนแก๊ส .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 7. โครงสรา้ งที่ใช้ในการแลกเปล่ียนแก๊ส ต้องมคี ณุ สมบตั อิ ยา่ งไรบ้าง แต่ละคุณสมบัตินน้ั ๆ มวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอ่ื อะไร .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 8. โครงสร้างที่ใช้แลกเปลยี่ นแก๊สของแมลงคอื …………………………………………………. จงอธิบายกลไกการแลกเปลยี่ นแก๊ส โดยใช้ระบบดงั กลา่ ว พร้อมเขยี นหรือวาดทางเดินอากาศของแมลง .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. เขยี น/วาดทางทางเดินอากาศของแมลง 9. ทั้งๆ ท่ีแมลงเป็นสัตว์ทม่ี โี ครงสรา้ งซบั ซอ้ น และมีระบบไหลเวยี นเลอื ดเชน่ เดยี วกับสิ่งมชี ีวติ ท่วั ไป เพราะเหตใุ ดการ แลกเปลีย่ นแก๊สของแมลงจึงไมต่ อ้ งอาศยั ระบบไหลเวียนเลือด .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................

10. จงบอกชอื่ โครงสรา้ งทใี่ ช้ในการแลกเปลยี่ นของแมงมุม และปลิงทะเล .................................................................................................................................................................................................. 11. แม้วา่ ในแหลง่ นำ้ จะมีปรมิ าณแก๊สออกซิเจนต่ำกว่าในบรรยากาศอยมู่ าก แต่ปลาสามารถปรบั ตัวใหก้ ารแลกเปล่ียนแกส๊ เกิดข้นึ ไดอ้ ย่างมปี ระสิทธิภาพ จงอธบิ ายรปู แบบการแลกเปล่ียนแก๊สของปลาและการปรับตัวดงั กลา่ ว .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 12. จงอธิบายเปรียบเทยี บ concurrent exchange และ counter current exchange .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 13. ในมนุษย์สามารถพบ counter current exchange ไดท้ ่ีระบบใดบา้ ง .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 14. ถงุ ลมทีพ่ บในนกมหี น้าที่อะไร มจี ำนวนเท่าใด และมกี ารแบ่งกลุ่มอย่างไร .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................

15. จากภาพเปน็ แบบจำลองการแลกเปลีย่ นแก๊สของนก จงระบุชอ่ื โครงสร้าง A, B และ C (เขยี นตอบในรปู ) 16. จากแบบจำลองข้อ 15. จงอธิบายข้นั ตอนการไหลเวยี นของอากาศ ตั้งแตห่ มายเลข 1 ถงึ หมายเลข 4 ทัง้ น้ีตอ้ งมชี อ่ื โครงสรา้ ง A, B และ C ในคำอธบิ าย .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 17. จากภาพแบบจำลองการแลกเปลี่ยนแก๊สของนก จงระบายสเี พือ่ แทนปรมิ าตรอากาศ เมอ่ื อากาศเดินทางมาถงึ บรเิ วณ ตา่ ง ๆ ในภาพ

แบบฝึกทักษะ ท่ี 3 เรื่อง ระบบหายใจของมนษุ ย์ คำชีแ้ จง จงตอบคำถามต่อไปนีใ้ หถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์ 1. โครงสร้างหลักที่ใชใ้ นการแลกเปลย่ี นแก๊สของมนุษย์คือ ปอด ซึง่ ภายในมีถุงลมอย่เุ ปน็ จำนวนมาก จงอธบิ ายลักษณะทาง กายวิภาคศาสตร์ของปอด พร้อมช้ีช่ือโครงสรา้ งจากภาพท่ีกำหนดให้ .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 2. จงเปรยี บเทยี บโครงสร้างท่ีเปน็ conducting zone และ respiratory zone ขอ้ เปรยี บเทยี บ conducting zone respiratory zone ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... 1. ความหมาย ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... 2. ตัวอยา่ งอวัยวะ/โครงสร้าง ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………...

3. จงเติมข้อมูลลงในตารางใหถ้ กู ตอ้ งสมบูรณ์ โครงสร้างทางเดนิ หายใจ ลักษณะ/หนา้ ท่ี เป็น conducting หรือ respiratory zone 1. Nose 2. Pharynx 3. Larynx 4. Trachea 5. Bronchus 6. Bronchiole 4. เมื่อมกี ารหายใจเกิดขึ้น กล้ามเนอื้ ที่มบี ทบาทต่อการหายใจ คือ กล้ามเน้อื ยึดซโี่ ครงแถบนอก กล้ามเนอื้ ยดึ ซ่โี ครงแถบใน และกลา้ มเน้อื กระบงั ลม เมอื่ กลา้ มเนื้อดังกลา่ วมกี ารหดตวั -คลายตวั จะส่งผลต่อ action ของรา่ งกายอย่างไรบา้ ง กล้ามเนื้อยดึ ซโี่ ครงแถบนอก ...................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................. กล้ามเนื้อยึดซโ่ี ครงแถบใน ......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................. กล้ามเนื้อกระบงั ลม ................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................. 5. จงเขียนแผนภาพสรุปทางเดนิ หายใจ ต้ังแตร่ ูจมกู จนถงึ หลอดเลือดฝอยทลี่ ้อมรอบถุงลม

6. เมอ่ื มกี ารหายใจเข้า-ออก โครงสร้างตา่ ง ๆ ในตารางมีการปรบั ตวั อย่างไร เพื่อให้กลไกการหายใจเปน็ ไปอย่างปกติ ข้อเปรยี บเทียบ หายใจเขา้ หายใจออก 1. ปริมาตรชอ่ งอก (เพมิ่ /ลด) 2. ความดันช่องอก (เพมิ่ /ลด) 3. ปริมาตรชอ่ งท้อง (เพ่มิ /ลด) 4. ความดันช่องท้อง (เพ่มิ /ลด) 5. กระดูกซีโ่ ครง (สูงข้ึน/ตำ่ ลง) 6. กระบังลม (สูงขึ้น/ตำ่ ลง/หดตวั /คลายตัว) 7. กลา้ มเนื้อยึดซี่โครงแถบนอก (หดตวั /คลายตัว) 8. กล้ามเนือ้ ยดึ ซ่โี ครงแถบใน (หดตัว/คลายตวั ) 9. ลักษณะท้อง (ปอ่ ง/แฟบ) 7. กราฟแสดงการวัดปริมาตรอากาศโดยใช้เครื่องมอื .................................................... พบว่า ภายหลังหายใจออกปกติ แลว้ บงั คับให้มกี ารหายใจเขา้ เต็มท่ี จะมีปริมาตรอากาศในปอดเทา่ ใด ตอบ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8. จงบอกความหมายของ tidal volume และจากกราฟในขอ้ 7. จงหาวา่ tidal volume มีค่าเท่าไร .................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................

9. จากภาพการขนส่งแก๊สออกซิเจนและคารบ์ อนไดออกไซด์ จงอธบิ ายการลำเลยี งแก๊สดังกลา่ ว โดยระบุชื่อโครงสร้างท่ี เกย่ี วขอ้ ง วธิ ีการลำเลียง พรอ้ มเขยี นสมการเคมีแสดงการลำเลียง การขนส่งแกส๊ ออกซเิ จน .......................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. การขนส่งแกส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 10. เพราะเหตใุ ดเมื่อเกิดเหตไุ ฟไหม้ ผู้ประสบเหตุจึงมกั หมดสติอย่างรวดเรว็ และเป็นสาเหตหุ ลกั ของการเสยี ชีวติ .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

11. ฮีโมโกลบิน เปน็ โปรตนี ทมี่ โี ครงสร้างระดับจตุรภูมิ หรือ quaternary structure จงอธิบายโครงสรา้ งของฮีโมโกลบิน พร้อมระบุธาตุที่สำคัญภายในโมเลกุล และระบุหน้าทีก่ ารทำงาน .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 12. ในละครหลงั ขา่ ว มักมีบทบาทหนึง่ ปรากฏคอื “การกล้ันใจตาย” นกั เรียนคิดวา่ ในชีวติ จริงสามารถกระทำสิง่ ดังกลา่ วได้ สำเร็จหรือไม่ มสี มองส่วนใดควบคุมการทำงานดงั กลา่ ว .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 13. การควบคุมการหายใจโดยใชร้ ะบบประสาท มีการจำแนกอย่างไร แตล่ ะประเภทมกี ารควบคุมโดยสมองสว่ นใดบ้าง .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 14. จากภาพ จงอธิบายกลไกการหายใจกับการรักษาดลุ ยภาพของมนษุ ย์ …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. ………………………………………………………………….

15. นกั เรียนคนหน่ึงจัดชดุ การทดลองเพือ่ วัดอตั ราการใชอ้ อกซิเจนของหนู ดงั ภาพ หนูมนี ้ำหนักตัว 44 กรัม ทดลอง 3 ครง้ั ครงั้ ละ 10 นาที พบวา่ ระยะทางเฉล่ยี ของหยดนำ้ สีในหลอดแกว้ ซ่ึงมีรูขนาด 1 ซม. เคล่ือนทเี่ ปน็ ระยะทาง 7 ซม. ถ้าอัตราการใช้ออกซเิ จนหาได้จาก πr2d/wt หน่วยปรมิ าตร/หน่วยนำ้ หนกั /หนว่ ยเวลา โดย r = รัศมีรหู ลอดแก้ว d = ระยะทางเฉล่ียนที่หยดนำ้ สเี คลือ่ นท่ี w = นำ้ หนกั หนู t = เวลา จากการวัดอัตราการหายใจของหนู อัตราการใชอ้ อกซเิ จนของหนูตัวนม้ี คี า่ เทา่ ไร .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 16. จากการทดลองข้อ 15. ใส่โซเดยี มไฮดรอกไซด์เพือ่ จุดประสงคใ์ ด .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 17. จดุ ประสงค์ของการหาว คือ .............................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................. 18. เพราะเหตุใดจงึ เกดิ อาการสะอกึ ……………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 19. สาเหตขุ องโรคบอดปวม คือ ……………………………………………………………………………………………………………………………… 20. เพราะเหตใุ ดคนท่เี ป็นโรคถงุ ลมโป่งพองจงึ มีพ้ืนที่ผวิ สำหรบั แลกเปล่ียนแก๊สลดลง ........................................................... ..................................................................................................................................................................................................