20204-2001 ระบบปฏบิ ตั กิ ารเบ้อื งตน ตรงตามหลักสูตรประกาศนยี บตั รวิชาชีพ (ปวช.) พุทธศกั ราช 2562 สงวนสขิ สทิ ธต์ิ ามพระราชบญั ญัตลิ ขิ สิทธิ์ 2558 จัดพมิ พ และ จําหนา ยโดย เรยี บเรียงโดย บรษิ ทั ซคั เซส มเี ดยี จํากดั อ. ชิษณพุ งศ ธัญญลักษณ การศึกษา 1000/19-20 อาคารลเิ บอรต ี้พลาซา ชน้ั 12A • ปริญญาตรี คณะครุศาสตรอ ุตสาหกรรมบณั ฑติ ซอยสขุ ุมวทิ 55 (ทองหลอ) แขวงคลองตันเหนือ สาขาวชิ าอิเลก็ ทรอนกิ สแ ละคอมพวิ เตอร สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลาเจา คุณทหารลาดกระบัง เขตวัฒนา กรงุ เทพ 10110 โทร. 0-2780-2782 โทรสาร 0-2780-2781 ประวตั ิการทํางาน • บรรณาธกิ ารและผูเขียน ฝายผลิตหนงั สอื E-mail : [email protected] คอมพิวเตอร มปี ระสบการณการเขยี นหนงั สอื www.successmedia.com คอมพวิ เตอรกวา 10 ป • วทิ ยากรรับเชิญบรรยายคอมพวิ เตอรใหก บั ขอมลู บรรณานกุ รม หนว ยงานภาครฐั และเอกชน ชษิ ณุพงศ ธญั ญลกั ษณ. ประสบการณการทํางาน ระบบปฏบิ ัติการเบ้อื งตน.--กรงุ เทพฯ : ซคั เซส มเี ดีย, 2562. • พัฒนาระบบการเช็คสถานะบุคคลดวย 160 หนา. -- (แบบเรยี น ปวช). ไมโครคอนโทรเลอร 1. ระบบปฏบิ ัตกิ าร. I. ช่ือเรื่อง. • โปรแกรมเมอรผ ลติ มลั ตมิ เี ดยี สอ่ื การเรียน 005.54 การสอน เกมฝกทกั ษะสาํ หรับเดก็ ประถม ISBN ISBN 978-616-205-476-1 พิมพค รั้งท่ี 1 ป พ.ศ. 2562 จํานวน 3,000 เลม ราคา 128 บาท
คาํ นาํ หนงั สือแบบเรียนวิชา ระบบปฏบิ ตั กิ ารเบอ้ื งตน รหัสวิชา 20204-2001 มี 3 หนวยกิต 4 ชั่วโมงตอสัปดาห ซ่ึงเรียบเรียงเน้ือหาตรงตามจุดประสงครายวิชา มาตรฐานรายวิชา และคําอธิบายรายวิชา ในหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พทุ ธศักราช 2562 ของสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา หนงั สือแบบเรียนเลมนี้ ประกอบดว ยเนอ้ื หา 6 บท ไดแ ก องคประกอบและ การทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ าร การใชร ะบบปฏบิ ตั กิ ารWindows การใชง านระบบปฏบิ ตั กิ ารLinux การใชโ ปรแกรมยทู ลิ ติ ข้ี องระบบปฏบิ ตั กิ าร นอกจากน้ียังมีแบบฝกหัดและใบงาน ฝกปฏิบัติในสวนทายของแตละบท ซึ่งจะชวยวัดผลการเรียนรู และฝก การเรียน รไู ดด วยตนเอง คณะผูเรียบเรียงหวังเปนอยางย่ิงวาหนังสือแบบเรียนเลมนี้ จะเปนหนังสือ ประกอบการเรยี นทเี่ ปน ประโยชนต อ การสอนของคณะอาจารย และการเรยี นรขู อง นักศกึ ษา เพ่อื ใหก ารศกึ ษาทัดเทยี มกบั ระดบั สากล ชิษณพุ งศ ธญั ญลกั ษณ
จุดประสงค สมรรถนะ และคําอธบิ ายรายวิชา ระบบปฏบิ ตั กิ ารเบอ้ื งตน รหสั วชิ า 20204-2001 2-2-3 จดุ ประสงครายวิชา เพือ่ ให 1. เขาใจเกย่ี วกบั องคประกอบของระบบคอมพวิ เตอร 2. เขา ใจเกย่ี วกบั หลกั การทาํ งานของโปรแกรมระบบปฏบิ ตั กิ ารทเี่ ปน มาตรฐานปด (Proprietary) และเปน ระบบท่ีเปนมาตรฐานเปด (Open Standard) 3. สามารถติดตง้ั ใชงานโปรแกรมระบบปฏบิ ัตกิ ารทเี่ ปนมาตรฐานปด (Proprietary) และเปน ระบบทเ่ี ปน มาตรฐานเปด (Open Standard) 4. มเี จตคติและกจิ นิสยั ทดี่ ีในการปฏบิ ัติงานคอมพวิ เตอรดวยความละเอียดรอบคอบ และถูกตอง สมรรถนะรายวิชา 1. แสดงความรเู กยี่ วกบั องคประกอบของระบบคอมพิวเตอร 2. แสดงความรเู กย่ี วกับหลกั การทาํ งานของโปรแกรมระบบปฏบิ ัตกิ าร 3. ติดตัง้ และใชร ะบบปฏิบัตกิ ารทงั้ ระบบทเี่ ปน มาตรฐานปด (Proprietary) และเปนระบบที่เปนมาตรฐาน เปด (Open Standard) คาํ อธิบายรายวชิ า ศกึ ษาและปฏบิ ตั เิ กย่ี วกบั องคป ระกอบของระบบคอมพวิ เตอร หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารตา งๆ ทงั้ ระบบทเ่ี ปน มาตรฐานปด (Proprietary) และเปน ระบบทเ่ี ปน มาตรฐาน เปด (Open Standard) การใชงานโปรแกรมระบบปฏิบัติการเบื้องตนและโปรแกรมยูทิลิต้ีของระบบ ปฏิบัติการ
หนว ยการเรยี นรวู ชิ า ระบบปฏบิ ตั ิการเบื้องตน รหสั วิชา 20204-2001 หมวดวิชาชีพ วิชาชีพสาขางาน ประกาศนยี บัตรวชิ าชีพ (ปวช.) จํานวน 3 หนวยกิต 4 ชัว่ โมง/สปั ดาห รวม 72 ชว่ั โมง สปั ดาหที่ หนวยท่ี หนว ยการสอน จํานวนชวั่ โมง 1-2 1 องคประกอบและการทํางานของระบบคอมพิวเตอร 8 12 3-5 2 หลกั การทํางานของระบบปฏบิ ัติการ 12 12 6-8 3 การติดตัง้ ระบบปฏิบัตกิ าร 12 12 9-11 4 การใชระบบปฏิบัตกิ าร Windows 4 12-14 5 การใชง านระบบปฏบิ ตั กิ าร Linux 15-17 6 การใชโ ปรแกรมยูทิลิต้ขี องระบบปฏบิ ัติการ 18 ประเมนิ ผล
สารบญั 1 บทที่ 1 องคประกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร 2 3 1.1 ความหมายของคอมพิวเตอร 4 1.2 ข้ันตอนการทํางานของคอมพิวเตอร 9 1.3 ซพี ียู (CPU) และการประมวลผลขอ มลู 10 1.4 หนวยความจาํ ของคอมพิวเตอร 21 1.5 อุปกรณอ ินพุตเอาตพ ตุ ของคอมพวิ เตอร แบบทดสอบทายหนว ยที่ 1 23 บทท่ี 2 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ัติการ 24 25 2.1 ความหมายของระบบปฏิบัตกิ าร 26 2.2 หนาที่ของระบบปฏิบตั ิการ 27 2.3 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ัติการ 27 2.4 สว นประกอบของระบบปฏบิ ัตกิ าร 28 2.5 คุณสมบตั ขิ องระบบปฏบิ ตั ิการ 35 2.6 ประเภทของระบบปฏบิ ตั กิ าร แบบทดสอบทา ยหนว ยที่ 2 37 บทท่ี 3 การตดิ ตงั้ ระบบปฏิบตั ิการ 38 39 3.1 รปู แบบของระบบปฏิบัตกิ าร 39 3.2 การเลอื กใชระบบปฏิบตั ิการ 47 3.3 การติดตั้งระบบปฎบิ ัตกิ ารมาตรฐานปด 55 3.4 การตดิ ตั้งระบบปฏิบัติการมาตรฐานเปด แบบทดสอบทายหนวยที่ 3
สารบัญ 57 บทท่ี 4 การใชระบบปฏบิ ัตกิ าร Windows 58 59 4.1 การเปดใชง านระบบปฏิบตั ิการ Windows 60 4.2 การปดใชง านระบบปฏบิ ัติการ Windows 64 4.3 หนาจอของระบบปฏิบตั กิ าร Windows 67 4.4 การเปด ใชงาน การตดิ ต้ัง และ การยกเลกิ แอป 71 4.5 การตั้งคาการใชง านสว นตวั ดวย Lock Screen 72 4.6 การปรับแตง พน้ื หลังของหนา จอ 82 4.7 การจดั การไฟล และโฟลเดอร 85 4.8 การจัดเรียงหนา ตา งการใชง าน แบบทดสอบทา ยหนว ยท่ี 4 87 บทท่ี 5 การใชงานระบบปฏิบตั กิ าร Linux 88 89 5.1 ขอ ดขี องการใชงานระบบปฏิบัตกิ าร Ubuntu 90 5.2 หนาจอการทาํ งานของ Ubuntu 92 5.3 การต้ังคา ภาษาไทย 93 5.4 การเรยี กใชงานโปรแกรม 95 5.5 การติดต้งั /ถอดถอนโปรแกรม 100 5.6 การติดตัง้ เครอ่ื งพิมพ แบบทดสอบทายหนว ยท่ี 5
สารบญั บทที่ 6 การใชโ ปรแกรมยทู ลิ ติ ้ขี องระบบปฏบิ ตั ิการ 103 6.1 ประเภทของโปรแกรมยทู ลิ ิตี้ 104 6.2 แนวทางการเลอื กใชโ ปรแกรมยูทิลิต้ี 108 6.3 โปรแกรมยูทลิ ิตสี้ ําหรับปรับปรงุ ระบบ 108 6.4 โปรแกรมยทู ลิ ติ ้ีสาํ หรบั สํารอง เรยี กคืน และกูขอมลู 116 6.5 โปรแกรมยทู ลิ ิตี้สําหรบั การจดั การพลังงาน 125 6.6 โปรแกรมยทู ลิ ติ สี้ าํ หรบั แกไขการทาํ งานของระบบปฏิบตั กิ าร 128 แบบทดสอบทา ยหนว ยท่ี 6 150 บรรณานกุ รม 152
1หนว ยท่ี องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพิวเตอร สาระสาํ คญั คอมพวิ เตอรเ ปน อปุ กรณอ เิ ลก็ ทรอนกิ สท ท่ี าํ งานไดต ามโปรแกรมทป่ี อ นเขา ไป การ ทาํ งานประกอบดว ย 3 ขน้ั ตอนใหญๆ คอื การรบั ขอ มลู การประมวลผล และการแสดง ผลลัพธทางเอาตพุต โดยการทํางานท้ังหมดจะถูกควบคุมดวยโปรแกรมซึ่งเกิดจาก การนาํ คาํ สงั่ มาตอ เรยี งกนั การทาํ งานคาํ สง่ั แตล ะคาํ สง่ั จะใชส ญั ญาณนาฬก าควบคมุ การทาํ งานตา งๆ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในหนว ยประมวลผลกลาง สาระการเรียนรู 1. ความหมายของคอมพวิ เตอร 2. ขน้ั ตอนการทาํ งานของคอมพวิ เตอร 3. ซพี ยี ู (CPU) และการประมวลผลขอ มลู 4. หนว ยความจาํ ของคอมพวิ เตอร 5. อปุ กรณอ นิ พตุ เอาตพ ตุ ของคอมพวิ เตอร จดุ ประสงคเชิงพฤตกิ รรม 1. บอกความหมาย และสว นประกอบทส่ี าํ คญั ของคอมพวิ เตอรส ว นบคุ คลได 2. เขา ใจขนั้ ตอนการทาํ งานของไมโครโปรเซสเซอร 3. ยกตวั อยา งและอธบิ ายลกั ษณะของอปุ กรณอ นิ พตุ เอาตพ ตุ ได
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ในบทนจ้ี ะไดก ลา วถงึ โครงสรา งพน้ื ฐานของคอมพวิ เตอรแ ละการทาํ งานเบอื้ งตน เพอื่ ให เขา ใจถงึ สว นประกอบหลกั ของเครอื่ งคอมพวิ เตอร 1.1 ความหมายของคอมพิวเตอร คอมพวิ เตอร (computer) เปน อปุ กรณท างไฟฟา ชนดิ หนงึ่ ทส่ี ามารถจาํ ขอ มลู ตา งๆ ได สามารถคดิ คาํ นวณตวั เลข สามารถตอบสนองตอ การกระทาํ ของผใู ชไ ด และมคี วามสามารถ ในการเชอ่ื มตอ กบั อปุ กรณไ ฟฟา บางชนดิ เพอ่ื สงั่ ใหอ ปุ กรณไ ฟฟา เหลา นน้ั ทาํ งานตามคาํ สง่ั ได คอมพวิ เตอร (ตามพจนานกุ รมฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. 2525) หมายถงึ เครอื่ ง อเิ ลก็ ทรอนกิ สแ บบอตั โนมตั ิ ทาํ หนา ทเ่ี สมอื นสมองกล ใชส าํ หรบั แกป ญ หาตา งๆ ทงั้ ทงี่ า ยและ ซบั ซอ น โดยวธิ ที างคณติ ศาสตร เครื่องคอมพิวเตอรที่ใชในปจจุบันประกอบดวยวงจรไฟฟาอิเล็กทรอนิกสที่เรียกวา ฮารด แวร (hardware) มผี ลติ ออกมาหลายรนุ แตล ะรนุ จะมคี วามสามารถตา งกนั บางรนุ เหมาะ สาํ หรบั ทาํ งานในบา น บางรนุ เหมาะสาํ หรบั การใชง านทางดา นกราฟก ระดบั สงู แตถ า หากมอง ถงึ สว นประกอบภายนอกจะประกอบดว ยองคป ระกอบหลกั 5 สว น คอื หนว ยประมวลผล กลาง (Central Processing Unit) หรอื ซพี ยี ู (CPU) หนว ยรบั เขา (Input Unit) หนว ย สง ออก (Output Unit) หนว ยความจาํ หลกั (Main Memory) และหนว ยความจาํ รอง (Secondary Memory) จอภาพ หรอื มอนเิ ตอร (monitor) เคส (case) คยี บ อรด (keyboard) ภาพที่ 1.1 องคป ระกอบของคอมพวิ เตอร 22
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร 1. หนว ยรบั เขา (Input Unit) จะมอี ปุ กรณอ นิ พตุ ประกอบอยู เปน สว นทใี่ ชร บั ขอ มลู และคาํ สง่ั จากภายนอกเขา สเู ครอ่ื งคอมพวิ เตอรเ พอ่ื นาํ ไปประมวลผล อปุ กรณป ระเภท นไ้ี ดแ ก แปน พมิ พ (Keyboard) เมาส (Mouse) สแกนเนอร (Scanner) ไมโครโฟน (Microphone) เครอื่ งสแกนลายนว้ิ มอื (Fingerprint) และกลอ งดจิ ติ อล เปน ตน อปุ กรณอ นิ พตุ นจ้ี ะเปลยี่ นขอ มลู ทมี่ นษุ ยเ ขา ใจไปเปน รหสั ขอ มลู ทเี่ ครอื่ งคอมพวิ เตอร เขา ใจ 2. หนว ยสง ออก (Output Unit) จะมอี ปุ กรณเ อาตพ ตุ ประกอบอยู เปน สว นทใ่ี ชแ สดง ผลลพั ธจ ากการประมวลผลออกมาในรปู แบบตา งๆ ทมี่ นษุ ยต อ งการ ตวั อยา งของ อปุ กรณเ อาตพ ตุ ไดแ ก จอภาพ (Monitor) ลาํ โพง (Speaker) และเครอื่ งพมิ พ (Printer) เปน ตน โดยอปุ กรณเ อาตพ ตุ นจี้ ะทาํ หนา ทเี่ ปลย่ี นรหสั ขอ มลู ทคี่ อมพวิ เตอร เขา ใจออกมาเปน ขอ มลู ทมี่ นษุ ยส ามารถเขา ใจได 3. หนว ยประมวลผลกลาง (CPU) เมอื่ ขอ มลู เขา สรู ะบบแลว หนว ยประมวลผลจะทาํ หนา ทป่ี ระมวลผลตามคาํ สงั่ หรอื โปรแกรมทกี่ าํ หนดไว โดยโปรแกรมและขอ มลู ตา งๆ จะถกู เกบ็ เอาไวใ นหนว ยความจาํ เมอื่ หนว ยประมวลผลทาํ งานสาํ เรจ็ แลว กจ็ ะเกบ็ ขอ มลู ลงหนว ยเกบ็ ขอ มลู หรอื สง ผลลพั ธท ไ่ี ดอ อกทางเอาตพ ตุ ตอ ไป 4. หนว ยความจาํ (Memory Unit) หนว ยความจาํ ของคอมพวิ เตอรน น้ั ประกอบดว ย หนว ยความจาํ หลกั และหนว ยความจาํ รอง โดยหนว ยความจาํ หลกั จะเปน หนว ยความ จาํ ทใ่ี ชเ กบ็ โปรแกรมและขอ มลู ทคี่ อมพวิ เตอรป ระมวลผลอยู สว นหนว ยความจาํ รอง เปน อปุ กรณเ กบ็ ขอ มลู (Storage Media) ทใี่ ชเ กบ็ ขอ มลู หรอื คาํ สงั่ ตา งๆ ทจี่ ะตอ งใช ในอนาคต ตวั อยา งของหนว ยเกบ็ ขอ มลู ไดแ ก การด หนว ยความจาํ (Memory Cards) แผน ซดี ี หรอื ดวี ดี ี (CD, DVD) หนว ยความจาํ แบบยเู อสบแี ฟลชไดรฟ (USB Flash Drive) เปน ตน 1.2 ข้นั ตอนการทาํ งานของคอมพิวเตอร ขนั้ ตอนการทาํ งานของคอมพวิ เตอรน นั้ ประกอบดว ย 3 ขน้ั ตอนใหญๆ คอื การรบั ขอ มลู (Input Data) การประมวลผล (Data Processing) และการแสดงผลลพั ธอ อกทางเอาตพ ตุ (Output Result) 33
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร หนว ยความจาํ (Memory) รบั ขอ มลู (Input) ประมวลผล (Processing) แสดงผล (Output) ภาพที่ 1.2 ขนั้ ตอนการทาํ งานของคอมพวิ เตอร การรบั ขอ มลู นน้ั คอมพวิ เตอรจ ะรบั ขอ มลู ทางพอรต อนิ พตุ ทมี่ อี ปุ กรณอ นิ พตุ ตอ อยู อยา ง เชน คยี บ อรด เมาส เปน ตน สว นการแสดงผลลพั ธจ ะแสดงออกทางจอภาพหรอื เครอื่ งพมิ พ เปน หลกั สาํ หรบั วธิ กี ารประมวลผลนน้ั คอมพวิ เตอรจ ะอา นโปรแกรมจากหนว ยความจาํ สาํ รอง ขนึ้ มาไวใ นหนว ยความจาํ หลกั (RAM) เพอื่ ประมวลผลตา งๆ ตอ ไป 1.3 ซพี ียู (CPU) และการประมวลผลขอมลู หากกลา วถงึ หนว ยประมวลผลกลางของคอมพวิ เตอร หรอื ซพี ยี ู (CPU มาจากคาํ วา Central Processing Unit) บางคนเขา ใจผดิ คดิ วา เปน ตวั เครอื่ งหรอื เคส (Case) ของคอมพวิ เตอร แต ตามความจรงิ แลว ซพี ยี ู เปน ชพิ (Chip) สารกง่ึ ตวั นาํ ตวั หนงึ่ ทเี่ ปน หวั ใจการทาํ งานของ คอมพวิ เตอร โดยชพิ ตวั นป้ี ระกอบอยบู นเมนบอรด ทบี่ างครงั้ เรยี กกนั วา System Board ชพิ เปน สารกง่ึ ตวั นาํ ขนาดเลก็ ซงึ่ ภายในบรรจวุ งจรอเิ ลก็ ทรอนกิ สต า งๆ ไวม ากมาย โดย วงจรประกอบดว ยทรานซสิ เตอรเ ปน จาํ นวนมาก จงึ เรยี กชพิ ตา งๆ วา ไอซี (IC) หมายถงึ วงจรรวม (Integrated Circuit) ในอดตี หนว ยประมวลผลกลางนจี้ ะมขี นาดใหญ แตใ นปจ จบุ นั เมอ่ื นาํ สารกงึ่ ตวั นาํ มาใชก ท็ าํ ใหห นว ยประมวลผลกลางถกู พฒั นาใหม ขี นาดเลก็ ลง โดยรวม วงจรตา งๆ ไวใ นชพิ เพยี งชพิ เดยี ว ชพิ ตวั นถี้ กู เรยี กวา ไมโครโปรเซสเซอร (Microprocessor) ซ่ึงกลาวไดว า คอมพวิ เตอรใ นปจ จบุ นั มไี มโครโปรเซสเซอรเ ปน หนว ยประมวลผลกลาง ทงั้ นี้ 44
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ภายในไมโครโปรเซสเซอร ประกอบดว ยสว นประกอบทสี่ าํ คญั ใหญๆ สามสว นคอื หนว ย ควบคมุ (Control Unit) หนว ยกระทาํ ทางคณติ ศาสตรแ ละลอจกิ (Arithmetic Logic Unit) หรอื ทเี่ รยี กสน้ั ๆ วา ALU และหนว ยเกบ็ ขอ มลู ชว่ั คราวภายในซพี ยี ทู มี่ ชี อ่ื วา รจี สี เตอร (Register) 1.3.1 หนวยควบคุม (Control Unit) หนว ยควบคมุ เปน ตวั ควบคมุ อปุ กรณท ง้ั หมดภายในคอมพวิ เตอร ควบคมุ ทศิ ทางการรบั สง ขอ มลู ตา งๆ ใหท าํ งานไดถ กู ตอ ง ควบคมุ ขน้ั ตอนการทาํ คาํ สงั่ ของคอมพวิ เตอร ควบคมุ การ ประมวลผล และการใชบ สั ตา งๆ ในการรบั สง ขอ มลู 1.3.2 หนวยประมวลผลทางคณติ ศาสตรแ ละลอจิก (ALU) วงจรในสว นนจ้ี ะทาํ หนา ทใ่ี นการคาํ นวณตา งๆ ทางคณติ ศาสตรแ ละทางลอจกิ ซง่ึ กลา ว ไดว า หากขอ มลู คอมพวิ เตอรม กี ารเปลย่ี นแปลงจะตอ งเกดิ จากวงจรในสว นนที้ ง้ั สน้ิ การประมวล ผลทางคณิตศาสตร ไดแก การบวก การลบ การคณู การหาร นอกจากนยี้ งั รวมถึงการ เปรียบเทยี บขอ มลู ตา งๆ อกี ดว ย 1.3.3 ไซเคลิ คําส่ัง (Machine Cycle) จากทกี่ ลา วไวแ ลว วา โปรแกรมเกดิ จากการนาํ คาํ สงั่ มาตอ เรยี งกนั เมอ่ื คอมพวิ เตอรท าํ งาน หนว ยควบคมุ จะทาํ การอา นคาํ สง่ั ตา งๆ เขา มาประมวลผลในซพี ยี ู โดยขน้ั ตอนการทาํ คาํ สง่ั ของ ซพี ยี ปู ระกอบดวยขน้ั ตอนการทํางานพ้นื ฐานสขี่ ้นั ตอน เรียกวาไซเคิลคําสั่ง ประกอบดว ย 1. Fetching 2. Decoding 3. Executing และ 4. Storing ภาพท่ี 1.3 ขน้ั ตอนการทาํ คาํ สงั่ ของซพี ยี ู 55
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ขน้ั ตอนทหี่ นง่ึ fetching เรม่ิ แรกหนว ยควบคมุ ของซพี ยี จู ะอา นรหสั คาํ สงั่ และขอ มลู ทจี่ ะประมวลผลจากหนว ยความจาํ RAM มาเกบ็ ในซพี ยี ู ขนั้ ตอนทสี่ อง decoding เม่ือรหัสคําส่ังเขามาอยูในซีพียูแลว หนวยควบคุมจะ ถอดรหสั คาํ สง่ั วา รหสั นต้ี อ งการใหซ พี ยี ทู าํ อะไร เพอ่ื ใหซ พี ยี ู ประมวลผลตอ ไปได ขนั้ ตอนทสี่ าม executing เมอ่ื ถอดรหสั คาํ สงั่ และทราบแลว วา ตอ งการทาํ อะไร ซพี ยี ู กจ็ ะทาํ ตามคาํ สง่ั นนั้ ขน้ั ตอนทสี่ ี่ storing หลังจากทําคําสั่งก็จะเก็บผลลัพธท่ีไดไวในหนวยความ จาํ หลกั ของเครอื่ งคอมพวิ เตอร จากตวั อยางในรูปดา นบน หากตอ งการใหคอมพวิ เตอรคํานวณเลข 100 คูณกบั 47 เร่ิมแรกกจ็ ะอา นคาํ สง่ั และขอ มลู เขา มา จากนน้ั หนว ยควบคมุ กถ็ อดรหสั พบวา คาํ สง่ั นใี้ หค ณู เลข 100 กบั 47 กจ็ ะสง ให ALU ทาํ การคณู เลข และเกบ็ ผลลพั ธท ไี่ ดไ วใ นหนว ยความจาํ เพอื่ รอการแสดงผลตอ ไป ซพี ยี ยู คุ เกา การทาํ คาํ สง่ั แตล ะคาํ สงั่ จะตอ งทาํ ไซเคลิ คาํ สง่ั ใหจ บกอ นจากนน้ั จงึ ทาํ ไซเคลิ คาํ สงั่ ของคาํ สงั่ ตอ ไป สาํ หรบั ซพี ยี ใู นยคุ ปจ จบุ นั ไดม กี ารพฒั นาใหท าํ งานไดเ รว็ ขน้ึ โดยมกี าร แบง ไซเคลิ คาํ สงั่ นเ้ี ปน ไซเคลิ ยอ ยๆ อกี มกี ารนาํ เทคนคิ ไปปไ ลน (pipeline) มาใช โดยขณะท่ี ทาํ ไซเคลิ คาํ สง่ั แรกอยกู ม็ กี ารอา นรหสั คาํ สง่ั ของคาํ สง่ั ถดั ไปเขา มาดว ย ซง่ึ จะทาํ ใหก ารทาํ งาน โดยรวมของซพี ยี เู รว็ ขน้ึ มาก 1.3.5 รีจสี เตอร (Register) หนว ยเกบ็ ขอ มลู ขนาดเลก็ ทอ่ี ยภู ายในซพี ยี ู มคี วามเรว็ ในการอา นเขยี นขอ มลู สงู เรยี กวา รจี สี เตอร ภายในซพี ยี จู ะใชร จี สี เตอรน ใ้ี นการเกบ็ ขอ มลู และคาํ สง่ั ชว่ั คราวเพอื่ รอการประมวล ผลตอ ไป ตวั อยา งเชน ถา หากตอ งการใหซ พี ยี บู วกเลข เมอ่ื ซพี ยี รู บั ขอ มลู ตวั เลขเขา มา กจ็ ะ นาํ ตวั เลขนน้ั เกบ็ ในรจี สี เตอรก อ น แลว จงึ สง ให ALU บวกเลข และเมอื่ ALU บวกเลขเสรจ็ แลว กจ็ ะนาํ ผลลพั ธท ไ่ี ดม าพกั ไวใ นรจี สี เตอรก อ นเชน กนั กอ นทจ่ี ะสง ออกไปเกบ็ ในหนว ยความ จาํ หลกั 66
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร 1.3.6 สญั ญาณนาฬกาของระบบ (System Clock) ระบบคอมพวิ เตอรจ ะใชค รสิ ตลั (Crystal) ขนาดเลก็ เปน ตวั ควบคมุ สญั ญาณนาฬก าของ ระบบ โดยมกี ารออกแบบไวว า ขน้ั ตอนการทาํ งานหนง่ึ ๆ จะใชส ญั ญาณนาฬก ากล่ี กู ถา หาก สญั ญาณนาฬก าทป่ี อ นเขา มามคี วามถส่ี งู กจ็ ะทาํ ใหก ารทาํ งานนนั้ ๆ เรว็ ขน้ึ ดว ย เนอ่ื งจากคา ความถท่ี สี่ งู ทาํ ใหส ญั ญาณนาฬก าหนงึ่ ลกู ใชเ วลานอ ยลง ในปจ จบุ นั ความถข่ี องสญั ญาณนาฬก า กส็ ามารถใชเ ปน ตวั บอกความเรว็ การทาํ งานของซพี ยี ไู ด หนว ยวดั สญั ญาณนาฬก าจะใชห นว ย hertz ซงึ่ 1 hertz หมายถงึ สญั ญาณนาฬก าหนง่ึ ลกู ตอ วนิ าที สาํ หรบั หนงึ่ กกิ ะเฮริ ด (GHz) หมายถงึ สญั ญาณนาฬก าหนงึ่ พนั ลา นลกู ตอ วนิ าที ถา หากคอมพวิ เตอรท าํ งานทสี่ ญั ญาณนาฬก า 2.6 GHz หมายความวา ซพี ยี ขู องคอมพวิ เตอรต วั นนั้ ถกู กระตนุ ดว ยสญั ญาณนาฬก า 2.6 พนั ลา นลกู ตอ วนิ าที ในปจ จบุ นั เทคโนโลยกี ารผลติ ซพี ยี ไู ดพ ฒั นาไปมาก มกี ารพฒั นาออกมาหลายรนุ หลาย ตระกลู โดยแตล ะรนุ มคี วามสามารถแตกตา งกนั ไป เทคโนโลยเี หลา นเี้ กดิ จากการทส่ี ามารถ บรรจทุ รานซสิ เตอรล งในชพิ ซพี ยี ไู ดม ากขน้ึ เมอ่ื บรรจทุ รานซสิ เตอรไ ดม ากขน้ึ กท็ าํ ใหส ามารถ สรางวงจรที่มีความซับซอนมากขึ้นได จากแผนภาพตอไป ซีพียูยุคแรกๆ ในป 1970 มี ทรานซสิ เตอรบ รรจอุ ยไู มถ งึ หนง่ึ หมนื่ ตวั เมอ่ื เทคโนโลยกี ารผลติ ชพิ พฒั นามากขน้ึ กท็ าํ ใหบ รรจุ ทรานซสิ เตอรล งไปไดม ากขนึ้ จนซพี ยี ใู นปจ จบุ นั วงจรภายในมที รานซสิ เตอรบ รรจอุ ยหู ลาย ลา นตวั ทาํ ใหม ปี ระสทิ ธภิ าพการทาํ งานสงู ขน้ึ มาก นอกจากการพฒั นาซพี ยี จู ะทาํ ใหว งจรภายในมปี ระสทิ ธภิ าพขนึ้ แลว ยงั พฒั นาใหซ พี ยี ู ทาํ งานทคี่ วามถส่ี ญั ญาณนาฬก าสงู ขน้ึ อกี ดว ย ซงึ่ จะทาํ ใหซ พี ยี ทู าํ งานไดเ รว็ ขนึ้ ซพี ยี ยู คุ แรกๆ ทาํ งานทคี่ วามถส่ี ญั ญาณนาฬก าไมเ กนิ 10 MHz จนในปจ จบุ นั ทาํ งานทค่ี วามถส่ี ญั ญาณนาฬก า ระดบั กกิ ะเฮริ ต (GHz) ภาพท่ี 1.4 การพฒั นาของความถส่ี ญั ญาณนาฬก า 77
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร หากวงจรภายในซพี ยี คู ลา ยกนั ถา สญั ญาณนาฬก ามคี วามถสี่ งู ขน้ึ กจ็ ะทาํ ใหป ระมวลผล ไดเ รว็ ขนึ้ จากกราฟดา นบนจะเหน็ วา การพฒั นาใหซ พี ยี ทู าํ งานทค่ี วามถสี่ ญั ญาณนาฬก าสงู กวา นจี้ ะทาํ ไดย าก เนอื่ งจากคณุ สมบตั ทิ างไฟฟา ของสารกงึ่ ตวั นาํ เอง ดงั นนั้ การพฒั นาซพี ยี ใู นยคุ ใหมๆ จงึ มกี ารปรบั ปรงุ วธิ กี ารประมวลผลภายในซพี ยี แู ทนการปรบั สญั ญาณนาฬก าใหเ รว็ ขนึ้ ซง่ึ จะพบไดใ นปจ จบุ นั ทม่ี ซี พี ยี แู บบ Dual-core และแบบ Multi-core ออกมา ซง่ึ ทาํ ใหซ พี ยี ู ทาํ งานไดเ รว็ ขนึ้ แมว า ความถขี่ องสญั ญาณนาฬก าจะลดลง การพดู ถงึ ความเรว็ ของซพี ยี นู น้ั ถา หากโครงสรา งภายในตา งกนั จะไมส ามารถนาํ ความถ่ี สญั ญาณนาฬก ามาเปรยี บเทยี บได การวดั ความเรว็ ของโปรเซสเซอรจ ะวดั เปน จาํ นวนลา นคาํ สง่ั ตอ วนิ าที โดยมหี นว ยเปน MIPS (Millions of Instructions per Second) ไมโคร โปรเซสเซอรส ว นใหญแ ลว หนง่ึ รอบคาํ สง่ั จะใชส ญั ญาณนาฬก าหลายลกู แตใ นปจ จบุ นั การนาํ เทคนคิ ไปปไ ลนม าใช รวมถงึ การพฒั นาโครงสรา งภายในทาํ ใหไ มโครโปรเซสเซอรบ างรนุ ทาํ งาน คําส่ังหน่ึงคําส่ังโดยเฉลี่ยไดภายในสัญญาณนาฬกาลูกเดียว ที่เรียกวาชุปเปอรสกาลา (Superscalar) ในปจ จบุ นั ไดม กี ารผลติ ไมโครโปรเซสเซอรอ อกมาหลายรนุ โดยมี 2 บรษิ ทั ใหญ คอื อนิ เทล (Intel) และเอเอม็ ดี (AMD) ภาพที่ 1.5 ตวั อยา งไมโครโปรเซสเซอรส าํ หรบั คอมพวิ เตอร และคอมพวิ เตอรแ บบพกพา ภาพที่ 1.6 ตวั อยา งไมโครโปรเซสเซอรส าํ หรบั เครอ่ื ง Workstation 88
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร 1.4 หนว ยความจาํ ของคอมพวิ เตอร หนว ยความจาํ (Memory) เปน อปุ กรณท ส่ี าํ คญั การทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ทาํ หนา ทเ่ี ปน ตวั พกั ขอ มลู ทไ่ี ดร บั จากผใู ช เพอื่ สง ตอ ไปยงั หนว ยประมวลผลกลางอกี ทหี นง่ึ ใน ระบบคอมพวิ เตอรม หี นว ยความจาํ อยหู ลายสว น หนว ยความจาํ ทม่ี อี ยภู ายในตวั ซพี ยี กู ค็ อื รจี สี เตอร แตเ นอ่ื งจากในซพี ยี มู รี จี สี เตอรอ ยจู าํ กดั จงึ จาํ เปน ตอ งตอ หนว ยความจาํ เพม่ิ ภายนอก หาก แบงรูปแบบของหนวยความจําของระบบคอมพิวเตอรจะแบงไดเปนสองประเภทใหญๆ คือ หนวยความจําหลักและหนวยความจําสํารอง โดยหนวยความจําหลักเปนหนวยความจําท่ี คอมพวิ เตอรใ ชเ กบ็ ขอ มลู และคาํ สงั่ ทต่ี อ งการประมวลผลในงานนน้ั ๆ สว นหนว ยความจาํ สาํ รอง คอมพวิ เตอรจ ะเกบ็ ขอ มลู และโปรแกรมทอ่ี าจมกี ารใชใ นอนาคต หากคอมพวิ เตอรต อ งการ ทาํ งานโปรแกรมใดๆ จะตอ งนาํ โปรแกรมจากหนว ยความจาํ สาํ รองขนึ้ มาเกบ็ ในหนว ยความ จาํ หลกั เสมอ อยา งเชน ในฮารด ดสิ กม ขี อ มลู และโปรแกรมอยมู ากมาย หากคอมพวิ เตอรต อ ง ทาํ โปรแกรมใดกจ็ ะตอ งนาํ โปรแกรมจากฮารด ดสิ กข นึ้ มาเกบ็ ในแรม (RAM) ซงึ่ เปน หนว ย ความจาํ หลกั นน่ั เอง 1.4.1 หนว ยความจาํ หลัก หนว ยความจาํ หลกั เปน หนว ยความจาํ ทที่ าํ งานใกลช ดิ กบั ซพี ยี โู ดยตรง ทาํ หนา ทเี่ กบ็ ขอ มลู และโปรแกรมท่ีซีพียูกําลังประมวลผลอยูในขณะน้ัน ถาหากตองการใหคอมพิวเตอรทํา โปรแกรมใดจะตอ งนาํ โปรแกรมมาเกบ็ ไวใ นหนว ยความจาํ หลกั นี้ หนว ยความจาํ หลกั แบง เปน 2 ประเภทใหญๆ คอื รอม (ROM) และแรม (RAM) • รอม (Read Only Memory: ROM) เปน หนว ยความจาํ ทเี่ กบ็ ขอ มลู แบบถาวร (เปลย่ี นแปลงไมไ ด) ขอ มลู จะคงอยตู ลอดไปแมใ นชว งทป่ี ด เครอื่ งไมม กี ระแสไฟฟา มาเลย้ี ง ในเครอ่ื งคอมพวิ เตอรจ ะใชห นว ยความจาํ นเ้ี ปน โปรแกรมทคี่ วบคมุ การ ทาํ งานของเครอื่ ง ทเ่ี รยี กวา รอมไบออส (Basic Input/Output System: BIOS) • แรม (Random Access Memory: RAM) โดยทว่ั ไปหากกลา วถงึ หนว ยความ จาํ หลกั ของคอมพวิ เตอรม กั จะนกึ ถงึ หนว ยความจาํ ประเภทแรมนี้ หนว ยความจาํ ชนดิ นเ้ี ปน หนว ยความจาํ ทที่ าํ งานรว มกบั ซพี ยี ู ใชพ กั ขอ มลู ชวั่ คราว แตข อ มลู จะ หายเมอื่ มกี ารปด เครอ่ื ง 1.4.2 หนวยความจํารอง หนว ยความจาํ รองใชส าํ หรบั เกบ็ คาํ สงั่ และขอ มลู ทค่ี อมพวิ เตอรย งั ไมใ ชใ นทนั ทที นั ใด แต ตอ งการใชใ นอนาคต หนว ยความจาํ สาํ รองมอี ยหู ลายชนดิ ขน้ึ กบั เทคโนโลยที ใี่ ชใ นการบนั ทกึ 99
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ขอ มลู บางประเภทเกบ็ ขอ มลู โดยใชเ ทคโนโลยแี บบแมเ หลก็ บางประเภทเกบ็ ขอ มลู โดยใช เทคโนโลยที างแสง ตวั อยา งของหนว ยความจาํ รองเชน ฮารด ดสิ ก (Harddisk) แผน ซดี ี (CD) แผน ดวี ดี ี (DVD), หนว ยความจาํ แบบยเู อสบแี ฟลช เปน ตน หนว ยความจาํ รองจะเกบ็ ขอ มลู ไดม าก โดยทวั่ ไปแลว ขนาดความจขุ องหนว ยความจาํ รอง จะมากกวา หนว ยความจาํ หลกั แผน ดสิ กซ งึ่ เปน หนว ยความจาํ สาํ รองประเภทหนง่ึ มคี วามจเุ พยี ง 1.44 MB แตห นว ยความจาํ ยคุ ใหมๆ จะเกบ็ ขอ มลู ไดม ากขนึ้ หนว ยทใี่ ชว ดั ความจขุ อ มลู แสดง ไดด งั ตารางตอ ไปน้ี หนว ย จาํ นวนไบตโ ดยประมาณ หาไดจาก 210 หรอื 1,024 Kilobyte (KB) 1 พันไบต 220 หรือ 1,048,576 Megabyte (MB) 1 ลา นไบต 230 Gigabyte (GB) 1 พันลานไบต 240 Terabyte (TB) 1 ลานลา นไบต 250 Petabyte (PB) 1000 ลานลานไบต 260 Exabyte (EB) 1 ลา นลา นลานไบต 270 Zettabyte (ZB) 1000 ลานลานลานไบต 280 Yottabyte (YB) 1 ลา นลา นลา นลานไบต 1.5 อปุ กรณอินพตุ เอาตพุตของคอมพวิ เตอร หนว ยรบั เขา และหนว ยสง ออก (อนิ พตุ เอาตพ ตุ ) เปน ชอ งทางหลกั ทคี่ อมพวิ เตอรใ ชต ดิ ตอ กบั ผใู ชง านโดยจะมอี ปุ กรณอ นิ พตุ เอาตพ ตุ ประกอบอยู อปุ กรณอ นิ พตุ จะเปลย่ี นปรมิ าณตา งๆ ทผี่ ใู ชค อมพวิ เตอรเ ขา ใจไปเปน รหสั ทคี่ อมพวิ เตอรส ามารถเขา ใจได สว นอปุ กรณเ อาตพ ตุ จะ เปลย่ี นสญั ญาณทคี่ อมพวิ เตอรเ ขา ใจใหอ ยใู นรปู แบบทมี่ นษุ ยเ ขา ใจได 1.5.1 อุปกรณอ นิ พุต (Input Device) อปุ กรณอ นิ พตุ เปน อปุ กรณท ท่ี าํ หนา ทรี่ บั ขอ มลู และคาํ สงั่ เขา สคู อมพวิ เตอร โดยจะนาํ ลกั ษณะของขอ มลู ทถ่ี กู อนิ พตุ เปลย่ี นไปเปน สญั ญาณทค่ี อมพวิ เตอรเ ขา ใจ การใชอ ปุ กรณต า งๆ นนั้ โปรแกรมทใ่ี ชง านอยจู ะตอ งสนบั สนนุ กบั อปุ กรณป ระเภทนน้ั ดว ย ตวั อยา งของอปุ กรณ อนิ พตุ ไดแ ก คยี บ อรด หรอื แปน พมิ พ เมาส ปากกาอเิ ลก็ ทรอนกิ ส เครอื่ งสแกน เครอ่ื งอา น บารโ คด สาํ หรบั การใชง านอปุ กรณร บั ขอ มลู บางชนดิ นนั้ จะตอ งมกี ารตดิ ตง้ั โปรแกรมไดรเวอร ของอปุ กรณช นดิ นน้ั ไวใ นเครอื่ งคอมพวิ เตอรเ พอ่ื ใหเ ครอื่ งรจู กั ดว ย 1010
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร คียบอรด (Keyboard) คยี บ อรด เปน อปุ กรณป อ นขอ มลู หรอื คาํ สงั่ ทนี่ ยิ มใชม ากทส่ี ดุ และเปน อปุ กรณอ นิ พตุ แบบ ดงั้ เดมิ ทที่ าํ งานรว มกบั คอมพวิ เตอรม านาน โดยเฉพาะการพมิ พข อ มลู สรา งเอกสารตา งๆ รวม ถงึ กลมุ คยี พ เิ ศษทส่ี ามารถทาํ งานรว มกบั โปรแกรมได คยี บ อรด นน้ี บั วา เปน อปุ กรณอ นิ พตุ ท่ี คอมพวิ เตอรจ ะขาดไมไ ด คยี บ อรด ของคอมพวิ เตอรโ ดยทวั่ ไปแลว จะมคี ยี ต ง้ั แต 101 ถงึ 105 คยี ประกอบดว ยกลมุ คียอักขระ (Alphanumeric key) ซ่ึงเปนคียตัวอักษรมาตรฐานท่ีใชงานท่ัวไป คียตัวเลข (Numeric Key) ใชส าํ หรบั ปอ นตวั เลขใหส ะดวกขน้ึ คยี ฟ ง กช นั (Function Key) เชน F1 ถงึ F12 ใชส าํ หรบั งานเฉพาะอยา งทโี่ ปรแกรมกาํ หนดขนึ้ คยี เ คลอื่ นยา ยเคอรเ ซอรใ ชย า ยเคอรเ ซอร ไปยงั ตาํ แหนง ตา งๆ บนจอภาพ และคยี พ เิ ศษ เชน Esc, PrintScreen เปน ตน 1. คยี ต วั อกั ขระ ไดแ ก A - Z, a - z, Shift, Ctrl, Alt เปน ตน 2. คยี ต วั เลข ไดแ ก 0 - 9 และ +, -, *, / 3. คยี ฟ ง กช นั ไดแ ก F1 - F12 4. คยี ย า ยเคอรเ ซอร ไดแ ก ขนึ้ , ลง, ซา ย, ขวา 5. คยี พ เิ ศษ ไดแ ก Esc, PrintScreen, Scroll Lock, Pause ภาพท่ี 1.7 ตาํ แหนง ปมุ ตา งๆ บนคยี บ อรด นอกจากนย้ี งั มคี ยี บ อรด ทอี่ อกแบบมาเปน พเิ ศษใหเ หมาะกบั การใชง านลกั ษณะตา งๆ เชน Window Key เปน คยี บ อรด ทม่ี คี ยี เ สรมิ เพอ่ื ใหใ ชร ะบบปฏบิ ตั กิ าร Windows ไดร วดเรว็ ขน้ึ ซงึ่ จะมคี ยี ล ดั สาํ หรบั เขา สกู ารทาํ งานฟง กช นั ตา งๆ ของวนิ โดว เชน ควบคมุ เมนู เขา สเู มนู Start เปน ตน นอกจากนยี้ งั ใชค วบคมุ อนื่ ๆ เชน ปรบั ความดงั เสยี ง เปด เวบ็ เปน ตน คยี บ อรด แบบ พเิ ศษอกี แบบหนง่ึ ไดแ ก คยี บ อรด สาํ หรบั เลน เกม (Gaming Keyboard) ซง่ึ ออกแบบมาใหเ ลน เกมบนคอมพวิ เตอรไ ดส นกุ สนานมากขนึ้ 1111
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ปมุ ควบคมุ การเลน เกม ภาพที่ 1.8 ตาํ แหนง ปมุ เกมบนคยี บ อรด คยี บ อรด นนั้ จะเปลยี่ นขอ มลู ทมี่ กี ารกดคยี เ ขา ไปใหเ ปน รหสั ทค่ี อมพวิ เตอรเ ขา ใจ การกด คยี แ ตล ะคยี ข อ มลู จะไมไ ดเ ขา สหู นว ยประมวลผลโดยตรง คยี แ ตล ะคยี จ ะมรี หสั ประจาํ คยี เ รยี ก วา รหสั สแกน (Scan Code) เมอ่ื มกี ารกดคยี วงจรควบคมุ บนคยี บ อรด จะสง คา รหสั สแกน ของคยี ท กี่ ดใหไ ปเกบ็ ยงั หนว ยความจาํ ชวั่ คราว (Keyboard Buffer) จากนน้ั จะมกี ารสง สญั ญาณ ไปบอกระบบปฏบิ ตั กิ ารหรอื บอกซพี ยี วู า มกี ารกดคยี แ ลว กจ็ ะทาํ ใหร ะบบอา นคา รหสั สแกน ของคยี น นั้ จากหนว ยความจาํ ชว่ั คราวเขา ไป ทาํ ใหเ ครอื่ งรบั รวู า มกี ารกดคยี เ กดิ ขนึ้ หากหนว ย ความจาํ ชว่ั คราวนเ้ี ตม็ จะสง เสยี งบป๊ี ๆ ออกมา การทรี่ ะบบใชว ธิ ตี รวจสอบคา รหสั สแกนนจ้ี ะ ทาํ ใหร ะบบรบั รคู ยี ไ ดท กุ คยี ไมว า จะเปน การกดคยี เ ดยี ว ปลอ ยคยี หรอื กดคยี พ รอ มกนั มากกวา หนงึ่ คยี เมอื่ มกี ารกดคยี เ กดิ ขน้ึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารสง สญั ญาณตอบรบั พรอ มทง้ั อา นคา รหสั สแกนเขา ไป วงจรควบคมุ รบั คา รหสั วงจรควบคมุ สง ซพี ยี รู บั คา รหสั สแกน สแกน และสง ไปยงั สญั ญาณไปบอกระบบ แลว ประมวลผลวา มี หนว ยความจาํ ชวั่ คราว ปฏบิ ตั กิ ารใหม าอา น การกดคยี ใ ดเกดิ ขนึ้ ขอ มลู จากคยี บ อรด บฟั เฟอร ภาพที่ 1.9 การทาํ งานของคยี บ อรด 1212
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร เมาส (Mouse) เมาสเ ปน อปุ กรณท ส่ี ามารถใชช ต้ี าํ แหนง ตา งๆ บนจอภาพได ในสมยั กอ นการปอ นคาํ สง่ั และขอ มลู ใหก บั คอมพวิ เตอรจ ะใชเ พยี งคยี บ อรด เทา นน้ั แตพ อมกี ารพฒั นาการเชอ่ื มตอ กบั ผใู ชแ บบกราฟก หรอื GUI และมโี ปรแกรมดา นกราฟก เชน โปรแกรมวาดภาพเกดิ ขนึ้ เมาสจ งึ เปน สงิ่ จาํ เปน สาํ หรบั คอมพวิ เตอรน นั้ แตเ วลานนั้ เปน ตน มา โดยเมาสจ ะเปน อปุ กรณร บั ขอ มลู ทใ่ี ชช ตี้ าํ แหนง บนจอภาพ ใชเ ลอื กขอ มลู บนจอภาพ เมอ่ื มกี ารใชเ มาสจ ะมตี วั ชขี้ นึ้ มาบนหนา จอคอมพวิ เตอรเ รยี กวา ตวั ชเี้ มาส (Mouse Pointer) การใชง านเมาสห รอื การกดปมุ เมาสเ รยี กวา การ คลกิ (Click) การคลกิ ปมุ ดา นซา ยมอื หน่ึงครั้งจะแสดงถึงการเลือก แตถาหากเปนการคลิกสองครั้งติดๆ กันหมายถึงการส่ังให ประมวลผล ถาหากมีการกดปุมเมาสทางซายคางไวแลวมีการเล่ือนเมาสเรียกวาลากหรือ แดรก็ (Drag) การทาํ งานแบบนท้ี าํ ใหส ามารถเลอื่ นตาํ แหนง ของวตั ถบุ นจอภาพได แตถ า หาก เปน การคลกิ ปมุ ทางขวามกั จะเปน การใหแ สดงเมนพู เิ ศษของโปรแกรมทก่ี าํ ลงั ใชง านอยู นอกจากนย้ี งั มอี ปุ กรณท ใี่ ชช ตี้ าํ แหนง บนจอภาพทท่ี าํ งานคลา ยกบั เมาสอ กี หลายชนดิ เชน แทรกบอล (Track Ball) ทชั แพด (Touchpad) พอยนต ง้ิ สตกิ๊ (Pointing Stick) พอยนต งิ้ สตกิ๊ (Pointing Stick) แทรกบอลรปู แบบตา งๆ ทชั แพดบนเครอ่ื งโนต บกุ ภาพที่ 1.10 อปุ กรณช ตี้ าํ แหนง ลกั ษณะตา งๆ 1313
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ตวั แทรกบอลจะมรี ปู รา งคลา ยเมาส สามารถคลกิ ไดเ หมอื นเมาส แตแ ทนทก่ี ารเลอ่ื นตวั ชเี้ มาสโ ดยการขยบั เมาส กเ็ ลอื่ นโดยวธิ กี ารหมนุ ลกู กลมทอ่ี ยบู นแทรกบอลแทน การใชง าน ลกั ษณะนท้ี าํ ใหป ระหยดั พนื้ ทใี่ นการทาํ งานเพยี งมแี ทรกบอลบนฝา มอื กส็ ามารถเลอื่ นตวั ชไี้ ด สาํ หรบั ทชั แพดเปน อปุ กรณท ต่ี ดิ มากบั โนต บกุ ในปจ จบุ นั การทาํ งานจะคลา ยกบั เมาสเ ชน กนั แตก ารขยบั เลอื่ นตาํ แหนง จะใชน วิ้ ลากไปบนทชั แพด และใชว ธิ กี ารเคาะนว้ิ เบาๆ แทนการคลกิ โดยอปุ กรณป ระเภทนจี้ ะไวตอ การสมั ผสั และความดนั ทก่ี ดลงบนตวั มนั สาํ หรบั โนต บกุ บางรนุ จะใชก ารเลอ่ื นตวั ชโี้ ดยใชป มุ เลก็ ๆ ทอ่ี ยรู ะหวา งคยี บ นแปน พมิ พท เ่ี รยี กวา พอยนต งิ้ สตกิ๊ ปากกาอเิ ลก็ ทรอนกิ ส เปนปากกาที่ออกแบบมาสําหรับเขียนขอมูลลงบนคอมพิวเตอร โดยจะใชเขียนลงบน จอภาพพเิ ศษทอ่ี อกแบบมาพรอ มกบั ปากกาน้ี โดยคอมพวิ เตอรส ามารถรบั รคู วามเคลอื่ นไหว และทศิ ทางการเขยี นได นอกจากนย้ี งั มอี ปุ กรณพ เิ ศษอกี ประเภทหนง่ึ ทใ่ี ชป อ นขอ มลู เขา เครอ่ื ง เรยี กวา สไตลสั (stylus) ซงึ่ มลี กั ษณะคลา ยปากกา สามารถใชป อ นขอ มลู และเลอื กเมนตู า งๆ ได ภาพที่ 1.11 ปากกาอเิ ลก็ ทรอนกิ ส สแกนเนอร (Scanner) เปน อปุ กรณท ร่ี บั ขอ มลู แบบเอกสารซงึ่ เปน ขอ มลู แบบขอ ความและรปู ภาพแลว เปลยี่ นเปน ขอ มลู ดจิ ติ อลทคี่ อมพวิ เตอรส ามารถเขา ใจได การทาํ งานของสแกนเนอรจ ะใชว ธิ ฉี ายแสงลงไป บนเอกสารจากนน้ั ตรวจจบั แสงทสี่ ะทอ นกลบั ลงมาแลว เปลยี่ นปรมิ าณแสงทสี่ ะทอ นกลบั มาให เปน ขอ มลู ดจิ ติ อล โดยตวั ตรวจจบั ความเขม แสงนเ้ี รยี กวา CCD (Charge Coupled Device) สาํ หรบั ในปจ จบุ นั ไดม อี ปุ กรณใ นลกั ษณะสแกนเนอรอ กี ประเภทหนง่ึ ทพ่ี กพาไดส ะดวก สามารถปรบั เปลย่ี นขอ มลู บนกระดาษเปน ตวั อกั ขระไดท นั ที บางรนุ ยงั สามารถใชแ ปล ภาษาไดอ กี ดว ย ภาพที่ 1.12 แสกนเนอร 1414
อปุ กรณค วบคุมเกม 01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ปจจุบันไดมีโปรแกรมเกมเกิดขึ้นบนคอมพิวเตอรจํานวนมาก ในการเลนเกมหากใช คยี บ อรด เปน อปุ กรณอ นิ พตุ ทคี่ วบคมุ การเลน เกมอาจทาํ ไดไ มส ะดวกนกั จงึ มกี ารผลติ อปุ กรณ ควบคมุ เกม (Game Controller) ออกมา ทาํ ใหส ามารถควบคมุ ทศิ ทางและการดาํ เนนิ การ ตางๆ ของส่ิงที่ปรากฏบนจอคอมพิวเตอรไดโดยงาย อุปกรณประเภทน้ีไดแก จอยสต๊ิก (Joystick) หรอื กา นควบคมุ ซง่ึ เปน อปุ กรณท ไี่ ดร บั ความนยิ มมาก สามารถใชค วบคมุ ทศิ ทาง การเดนิ ซา ย-ขวา เดนิ หนา -ถอยหลงั ไดโ ดยการโยกกา นควบคมุ และยงั มปี มุ รบั คาํ สง่ั เพมิ่ เตมิ อกี ดว ย นอกจากนยี้ งั มี เกมแพด (Game Pad) ทต่ี อบสนองการทาํ งานไดเ รว็ ขนึ้ สาํ หรบั เกม ประเภทเตน จะมอี ปุ กรณท มี่ ชี อื่ วา แดนซแ พด (Dance Pad) โดยผเู ลน สามารถขน้ึ ไปเตน บน อปุ กรณป ระเภทนไ้ี ดซ ง่ึ จะทาํ งานสอดคลอ งกบั ดนตรขี องเกม จอยสตก๊ิ เกมแพด แดนซแ พด อปุ กรณค วบคมุ ทศิ ทางเกม ปน แสงเลเซอร ภาพท่ี 1.13 อปุ กรณค วบคมุ เกม อุปกรณรบั เสยี ง หากอนิ พตุ เปน ขอ มลู หรอื คาํ สงั่ ตา งๆ จะใชค ยี บ อรด เปน อปุ กรณอ นิ พตุ แตถ า หากเปน เสยี งจะตอ งใชไ มโครโฟนหรอื อปุ กรณพ เิ ศษในการรบั ขอ มลู ประเภทเสยี ง โดยไมโครโฟนจะ ถกู ตอ เขา ทางการด เสยี งของเครอ่ื งคอมพวิ เตอร เมอื่ มกี ารบนั ทกึ เสยี งเขา ไปจะไดข อ มลู ในรปู แบบของไฟลเ สยี ง สาํ หรบั ไฟลท เ่ี ปน มาตรฐานจะมนี ามสกลุ เปน .wav ในปจ จบุ นั ไดม กี าร พฒั นาโปรแกรมสาํ หรบั รจู าํ เสยี ง (Voice Recognition System) ขน้ึ มา ทาํ ใหส ามารถสงั่ งาน ทางเสยี งได สรา งไฟลเ อกสารดว ยเสยี งได โปรแกรมทไี่ ดร บั ความนยิ มตวั หนงึ่ ไดแ ก Dragon Naturally Speaking ซง่ึ สามารถสรา งขอ มลู ตวั อกั ษรหรอื คาํ สง่ั จากเสยี งทอี่ นิ พตุ เขา ไปทาง ไมโครโฟนได 1515
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร ภาพท่ี 1.14 โปรแกรมระบบรจู าํ เสยี ง สามารถสรา งตวั อกั ษรและคาํ สงั่ จากเสยี งได ขอ มลู เสยี งนน้ั หากเปน เสยี งทว่ั ๆ ไป ไฟลท ไ่ี ดจ ากการเกบ็ ขอ มลู เสยี งจะมขี นาดใหญม าก โดยจะเกบ็ เปน ไฟลน ามสกลุ .wav ซง่ึ เปน ไฟลม าตรฐานบนระบบปฏบิ ตั กิ าร Windows หาก เปน เสยี งดนตรมี กั จะใชไ ฟลใ นรปู แบบของมดิ ้ี (MIDI) ซง่ึ มาจากคาํ วา Musical Instrument Digital Interface ซงึ่ เปน มาตรฐานในการเชอื่ มตอ เครอื่ งดนตรแี บบดจิ ติ อล ไฟลม ดิ นี้ จี้ ะมี ขนาดเลก็ เนอ่ื งจากในไฟลจ ะเกบ็ เฉพาะขอ มลู ทม่ี เี ฉพาะรปู แบบของเสยี ง ความดงั และชนดิ เครอื่ งดนตรี สว นเสยี งจะนาํ มาจากเครอ่ื งดนตรนี น้ั ๆ หรอื เสยี งทเ่ี กบ็ อยบู นการด เสยี งของ เครอื่ งคอมพวิ เตอร เครอ่ื งอา นบารโคด เครอ่ื งอา นบารโ คด (Barcode Reader) เปน อปุ กรณท ใ่ี ชแ สงฉายลงไปบนแถบสดี าํ จาก นน้ั ตรวจจบั แสงทสี่ ะทอ นกลบั มา โดยแถบสดี าํ และขาวทม่ี คี วามกวา งแตกตา งกนั จะแทนคา ขอ มลู ดจิ ติ อลทต่ี า งกนั แถบสขี าวและดาํ ทม่ี คี วามกวา งมากจะแทนคา “1” ถา มคี วามกวา งนอ ย จะแทนคา “0” ทาํ ใหร ะบบนาํ ขอ มลู ทไี่ ดไ ปตรวจสอบกบั ฐานขอ มลู ทมี่ อี ยู กส็ ามารถทาํ ให ทราบไดว า ขอ มลู ทม่ี บี ารโ คด ตดิ อยนู น้ั เปน ขอ มลู อะไร เครอื่ งอา นบารโ คด มอี ยหู ลายประเภท การเชอ่ื มตอ กบั คอมพวิ เตอรจ ะเชอื่ มตอ ผา นทางพอรต USB บางรนุ ยงั เสยี บผา นทางคยี บ อรด ไดอ กี ดว ย เครอื่ งอา นบารโ คด การใชเ ครอื่ งอา นบารโ คด อา นรหสั ทอี่ ยหู ลงั หนงั สอื ภาพท่ี 1.15 เครอ่ื งอา นบารโ คด 1616
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร กลองดจิ ติ อล กลอ งดจิ ติ อล (Digital Camera) ถอื วา เปน อปุ กรณอ นิ พตุ ประเภทหนงึ่ เนอ่ื งจากสามารถ ใชบ นั ทกึ ภาพเปน ขอ มลู ดจิ ติ อลเพอื่ ใหค อมพวิ เตอรน าํ ไปประมวลผลได การทาํ งานของกลอ ง ดจิ ติ อลจะไมใ ชฟ ล ม แตจ ะใช CCD (Charge Coupled Device) เปน ตวั รบั ภาพ โดยภาพที่ ไดจ ะเปน สญั ญาณไฟฟา แบบอนาลอก จากนนั้ จะนาํ สญั ญาณเขา สวู งจรแปลงสญั ญาณอนาลอก เปน ดจิ ติ อล แลว ประมวลผลใหไ ดเ ปน ขอ มลู ภาพแบบดจิ ติ อลเพอ่ื นาํ ไปใชป ระโยชนต อ ไป คณุ ภาพของกลอ งดจิ ติ อลจะดไู ดจ ากความละเอยี ดของกลอ ง (Resolution) ซงึ่ เปน จาํ นวน จดุ ภาพ (Pixel) หรอื พกิ เซลในแนวนอนและแนวตงั้ พกิ เซลนจ้ี ะเปน จดุ เลก็ ๆ ทอี่ ยบู นภาพ ใน การบอกความละเอยี ดของภาพจะบอกเปน จาํ นวนจดุ ทงั้ หมด อยา งเชน กลอ งดจิ ติ อลแบบ 3 ลา นพกิ เซล หมายความวา ถา ยภาพหนงึ่ ภาพจะไดข อ มลู มาประมาณ 3 ลา นพกิ เซล หรอื แบบ 16 ลา นพกิ เซล เปน ตน การถา ยภาพทม่ี พี กิ เซลจาํ นวนมากจะทาํ ใหไ ดภ าพทล่ี ะเอยี ดและภาพ มขี นาดใหญ ในการเลอื กถา ยภาพควรเลอื กจาํ นวนพกิ เซลใหเ หมาะสมกบั งาน ตวั อยา งเชน ภาพแบบ 4 ลา นพกิ เซล เหมาะสาํ หรบั อดั รปู ขนาด 4 x 6 นว้ิ ภาพแบบ 5 ลา นพกิ เซล เหมาะสาํ หรบั อดั รปู ขนาด 8 x 10 นว้ิ เปน ตน ในการแสดงภาพจากกลอ งดจิ ติ อลจะบอกเปน จาํ นวนจดุ เชน 2304 x 1728 หมายความ วา มจี ดุ ภาพในแนวตงั้ 2304 จดุ และมจี ดุ ภาพในแนวนอน 1728 จดุ เปน ตน (จะพบวา ภาพ นม้ี ขี นาด 4 ลา นพกิ เซล เนอื่ งจากคา 2304 คณู กบั 1728 มคี า ใกลเ คยี งกบั 4 ลา น) สาํ หรบั คณุ ภาพอกี อยา งหนง่ึ ของกลอ งดจิ ติ อลกค็ อื ในหนง่ึ จดุ ภาพนน้ั ใหค วามละเอยี ดเปน ขอ มลู ดจิ ติ อลขนาดกบี่ ติ นอกจากนใ้ี นปจ จบุ นั ยงั มอี ปุ กรณเ กบ็ ภาพประเภทกลอ งดจิ ติ อลวดิ โี อ (Digital Video) สาํ หรบั บนั ทกึ ภาพเคลอื่ นไหวเกบ็ เปน ไฟลค อมพวิ เตอร กลอ งเวบ็ แคม (Web Cam) สาํ หรบั บนั ทกึ ไฟลว ดิ โี อแลว สง ผา นทางอนิ เทอรเ นต็ ไดอ กี ดว ย ซง่ึ สามารถใชร ว มกบั โปรแกรมสาํ หรบั ประชมุ ทางไกลได ภาพที่ 1.16 กลอ งเวบ็ แคม สาํ หรบั สนทนาทางไกล 1717
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร 1.5.2 อุปกรณเอาตพุต (Output Device) หลงั จากทค่ี อมพวิ เตอรป ระมวลผลแลว ตอ งการแสดงสารสนเทศออกมาจะตอ งแสดงออก ทางเอาตพ ตุ ซงึ่ จะนาํ รหสั ทคี่ อมพวิ เตอรป ระมวลผลไดม าแสดงในรปู แบบทเ่ี อาไปใชง านได เปน รปู แบบทม่ี นษุ ยเ ขา ใจ การแสดงผลของคอมพวิ เตอรท าํ ไดห ลายรปู แบบ ไดแ ก • แสดงผลเปน ขอ ความ (Text) ใหเ อาตพ ตุ เปน ตวั อกั ษร ในรปู แบบของรายงาน ขา วสารตา งๆ • แสดงผลเปน ภาพ (Graphics) โดยใหข อ มลู เปน ภาพ กราฟ ผงั งานตา งๆ เปน ตน • แสดงผลเปน เสยี ง (Audio) อาจเปน เสยี งเพลง เสยี งประกอบเกม เปน ตน • แสดงผลเปน วดิ โี อ (Video) โดยแสดงเปน ไฟลว ดิ โี อออกมาทางหนา จอ ไมว า การแสดงผลจะออกมาในรปู แบบใดจะตอ งมอี ปุ กรณแ สดงผล (Display Device) ตอ อยทู างพอรต เอาตพ ตุ ของคอมพวิ เตอร อปุ กรณเ อาตพ ตุ ทไี่ ดร บั ความนยิ มมากทสี่ ดุ ไดแ ก จอภาพ และเครอื่ งพมิ พ นอกจากนยี้ งั มเี อาตพ ตุ แบบอน่ื ๆ อกี เชน ลาํ โพง แฟกซ โมเดม็ จอภาพ (Monitor) จอภาพเปนอุปกรณเอาตพุตที่นิยมใชกันมากท่ีสุด ผลลัพธที่ไดจากจอภาพจะเรียกวา ซอฟตก อ ปป (Soft Copy) เนอื่ งจากเปน การแสดงผลเพยี งชวั่ คราว ไมส ามารถเกบ็ ไวใ ชง าน ได ในอดตี จอภาพจะแสดงไดเ พยี งสเี ดยี วทเ่ี รยี กวา จอแบบโมโนโครม (Monochrome) แต จอภาพในปจ จบุ นั สามารถแสดงเปน สไี ด ซงึ่ เกดิ จากการผสมสรี ะหวา งสแี ดง สเี ขยี ว และ สนี า้ํ เงนิ จอภาพที่พบจะมีอยูสองประเภทใหญๆ คือจอ ภาพที่ 1.17 จอภาพแบบ LCD CRT (Cathode Ray Tube) ซง่ึ เปน จอภาพแบบหนา ภาพทไี่ ดเ กดิ จากการสรา งภาพของปน อเิ ลก็ ตรอน อกี ประเภทหนง่ึ คอื จอภาพแบบบาง (Flat Panel Display) โดยจอที่นิยมใชกันมากท่ีสุดคือจอ LED (Light Emitting Diod) ซงึ่ ในปจ จบุ นั ไดม รี าคาถกู ลงมากแลว และในปจ จบุ นั ยงั มกี ารพฒั นาใหส ามารถแสดงภาพสอง จอพรอ มกนั ไดอ กี ดว ย ซงึ่ จะทาํ ใหก ารทาํ งานทซี่ บั ซอ น ทาํ ไดส ะดวกขน้ึ ในการเลอื กจอภาพควรจะคาํ นงึ ถงึ สงิ่ ตอ ไปนค้ี อื ความละเอยี ดของภาพ (Resolution) ขนาด (Size) ดอตพชิ (Dot Pitch) 1818
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร • ความละเอยี ดของภาพ หมายถงึ จาํ นวนจดุ หรอื พกิ เซลบนจอภาพ ถา หากมคี วาม ละเอยี ดสงู จะทาํ ใหภ าพคมชดั มากขนึ้ ตวั อยา งเชน จอภาพทม่ี คี วามละเอยี ด 1600 x 1200 เปน จอภาพทม่ี จี ดุ ภาพในแนวนอน 1600 จดุ มจี ดุ ภาพในแนวตง้ั 1200 จดุ โดยทว่ั ไปแลว จอภาพสามารถเลอื กโหมดการแสดงผลทมี่ คี วามละเอยี ดคา ตา งๆ ได และไดม กี ารกาํ หนดโหมดมาตรฐานดงั น้ี มาตรฐาน ชอ่ื เต็ม ความละเอยี ด Aspect Ratio SVGA Super Video Graphics Array 800 x 600 4:3 XGA Extended Graphics Array 1024 x 768 4:3 SXGA Super XGA 1280 x 1024 5:4 WXGA Wide XGA 1280 x 1024 or 16 : 10 or 1366 x 768 16 : 9 UXGA Ultra XGA 1600 x 1200 4:3 WSXGA Wide Super XGA 1600 x 1050 16 : 10 WUXGA Wide Ultra XGA 1920 x 1200 16 : 10 WQXGA Wide Quad XGA 2560 x 1600 16 : 10 ตวั อยา งเชน ถา หากมคี อมพวิ เตอรโ นต บกุ บอกวา สามารถแสดงผลในระดบั WXGA ได กห็ มายความวา คอมพวิ เตอรเ ครอื่ งนนั้ แสดงภาพความละเอยี ด 1280 x 1024 ไดเ ปน ตน ขนาด ขนาดของจอภาพจะวดั เปน แนวทะแยงมมุ เชน จอแบบ 19 นวิ้ แบบ 21 นวิ้ เปน ตน ดอตพชิ บางครง้ั จะเรยี กวา Pixel Pitch หมายถงึ ระยะหา งระหวา งจดุ ภาพ จอภาพในปจ จบุ นั ควรเลอื กทมี่ ขี นาดนอ ยกวา 0.28 mm นอกจากนจี้ อภาพบางรนุ ยงั สามารถเลอื ก Brightness และ Contrast ไดอ กี ดว ย การ แสดงผลของจอภาพนนั้ จะตอ งมกี ารด จอ (Video Controller) เปน ตวั ประสานงานระหวา งซพี ยี ู กบั จอภาพ โดยสญั ญาณภาพจะถกู ตอ ออกมาจากการด จอภาพน้ี และจอภาพยงั เปน ตวั ควบคมุ ความละเอยี ดของภาพ จาํ นวนสขี องจดุ ภาพไดอ กี ดว ย การด จอบางรนุ จะมขี ว้ั ตอ แบบ DVI (Digital Video Interface) ซงึ่ เปน การสง ขอ มลู ภาพแบบดจิ ติ อลใหก บั จอภาพรนุ ใหมๆ HDMI (High-Definition Multimedia Interface) สาํ หรบั จอความละเอยี ดสงู บางรนุ มขี วั้ ตอ แบบ S-video ทใี่ ชส าํ หรบั ตอ กบั จอภาพโทรทศั นไ ดอ กี ดว ย 1919
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร สาํ หรบั ผทู ต่ี อ งการใชค อมพวิ เตอรท ม่ี กี ารแสดง ภาพกราฟกสูงๆ ควรเลือกการดจอภาพที่มีหนวย ประมวลผลกราฟก ภายใน ซงึ่ จะทาํ ใหก ารแสดงผล ทาํ ไดด แี ละเรว็ ยงิ่ ขน้ึ เครอื่ งพิมพ (Printer) ภาพที่ 1.18 ลกั ษณะของการด จอ การแสดงผลทางเครอ่ื งพมิ พเ ปน การแสดงผลแบบถาวร สามารถเกบ็ ไวใ ชต อ ไปได จงึ เรยี กวา เปน การแสดงผล ฮารด กอ ปป (Hard Copy) ในปจ จบุ นั เครอื่ งพมิ พถ กู ใชส าํ หรบั การ พมิ พเ อกสารตา งๆ รวมทงั้ ภาพกราฟก สวยๆ ภาพทถี่ า ยจากกลอ งดจิ ติ อล จนกลายเปน อปุ กรณ ทคี่ อมพวิ เตอรแ ทบทกุ เครอื่ งจะตอ งมี เคร่ืองพิมพที่นิยมใชกันในปจจุบันไดแก เครื่องพิมพแบบเลเซอร (Laser Printer) เครอื่ งพมิ พแ บบพน หมกึ (Inkjet Printer) เครอื่ งพมิ พแ บบหวั เขม็ (Dot Matrix Printer) และ แบบมลั ตฟิ ง กช นั่ (Multifunction) อปุ กรณส งเสยี ง (Speaker) ใชส าํ หรบั แสดงเสยี งทไ่ี ดจ ากโปรแกรมคอมพวิ เตอร โดยทวั่ ไปแลว จะใชล าํ โพง ซง่ึ มกั จะ อยใู นชดุ มลั ตมิ เี ดยี ของคอมพวิ เตอร เสยี งทไ่ี ดอ อกมานน้ั จะมกี ารด เสยี ง (Sound Card) เปน ตวั ควบคมุ โดยคอมพวิ เตอรจ ะนาํ ไฟลเ สยี งทไ่ี ดม าประมวลผลแลว ใหก ารด เสยี งนเ้ี ปลย่ี นขอ มลู ดจิ ติ อลใหเ ปน สญั ญาณอนาลอกแลว ขยายสญั ญาณทไ่ี ดใ หไ ปขบั ลาํ โพงใหด งั เปน เสยี งตอ ไป กระแสไฟฟา จากการด เสยี ง เปลย่ี นเปน สญั ญาณแมเ หลก็ สนามแมเ หลก็ เกดิ เปน เสยี งให เปลย่ี นแปลง ไดย นิ ตอ ไป ลาํ โพงสน่ั ภาพท่ี 1.19 การทาํ งานของการด เสยี ง 2020
01องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร แบบทดสอบทายหนวยที่ 1 ตอนท่ี 1 เลือกคาํ ตอบที่ถูกที่สุดเพยี งคําตอบเดยี ว 1. ความสามารถของคอมพวิ เตอรข นึ้ อยกู บั อะไร ก. การทาํ งานภายในของซพี ยี ู ข. ความถขี่ องสญั ญาณนาฬก า ค. ความเรว็ บสั บนเมนบอรด ง. ถกู ทกุ ขอ 2. หนว ยความจาํ แบบใดทจี่ ดั วา เปน หนว ยความจาํ หลกั ก. หนว ยความจาํ ประเภทแรม ข. ฮารด ดสิ ก ค. USB Flash Memory ง. ถกู ทกุ ขอ 3. ไมโครโปรเซสเซอรถ กู เรยี กวา อะไรในคอมพวิ เตอร ก. ชพิ (chip) ข. การด แสดงผล ค. เมนบอรด ง. หนว ยประมวลผลกลางหรอื ซพี ยี ู 4. การประมวลผลแบบใด ทเ่ี รยี กไดว า ประมวลผลคาํ สงั่ ไดห นง่ึ คาํ สง่ั ภายในสญั ญาณนาฬก า หนง่ึ ลกู ก. Flash ข. System On a Chip ค. Superscalar ง. Dual Core Processors 5. การบอกขนาดของหนว ยเกบ็ ขอ มลู ในหนว ยความจาํ จะบอกในหนว ยใด ก. รจี สี เตอร ข. บติ ค. แอดเดรส ง. กโิ ลไบต 6. หนว ยความจาํ ขนาดเลก็ ทอี่ ยภู ายในไมโครโปรเซสเซอรเ รยี กวา อะไร ก. รจี สี เตอร ข. หนว ยความจาํ แคช ค. หนว ยความจาํ หลกั ง. หนว ยความจาํ บฟั เฟอร 7. หนว ยความจาํ ประเภทใดมคี วามเรว็ ในการรบั สง ขอ มลู สงู สดุ ก. SDRAM ข. ROM ง. ฮารด ดสิ ก ง. หนว ยความจาํ สาํ รอง 2121
01 องคป ระกอบและการทาํ งานของระบบคอมพวิ เตอร 8. หนว ยใดในคอมพวิ เตอรท เี่ ปน ตวั ควบคมุ ทศิ ทางการทาํ งานของคอมพวิ เตอร ก. Control Unit ข. Register ค. Machine Cycle ง. Arithmetic Logic Unit 9. อปุ กรณต า งๆ บนเมนบอรด คอมพวิ เตอรจ ะเชอื่ มโยงกนั ดว ยวธิ ใี ด ก. ใชก ารทาํ งานของสารกงึ่ ตวั นาํ ข. ใชร ะบบบสั ค. เชอื่ มโยงทางแสง ง. เชอื่ มโยงทางสายขนาดเลก็ 10. หนว ยแสดงผลจะอยบู นคอมพวิ เตอรป ระเภทใด ก. Mobile Computer ข. Notebook Computer ค. Desktop Personal Computer ง. ถกู ทกุ ขอ ตอนที่ 2 ตอบคําถามตอ ไปน้ี 1. อธบิ ายความหมายของคอมพวิ เตอร 2. คอมพวิ เตอรม อี งคป ระกอบอะไรบา ง 3. ภายในหนว ยประมวลผลกลางประกอบดว ยสว นสาํ คญั อะไรบา ง 4. ขน้ั ตอนการทาํ คาํ สงั่ ของซพี ยี ู ประกอบดว ยการทาํ งานกข่ี นั้ ตอน อะไรบา ง 5. ยกตวั อยา งอปุ กรณอ นิ พตุ และอปุ กรณเ อาตพ ตุ มาอยา งละ 5 ตวั อยา ง ใบงานท่ี 1 ใหผ เู รยี นคน หาวา ปจ จบุ นั อปุ กรณอ นิ พตุ และเอาตพ ตุ เดมิ มกี าร พฒั นาความสามารถเพมิ่ ขน้ึ อยา งไร คนละ 1 อปุ กรณ แลว เขยี น บนั ทกึ เอาไว 2222
2หนว ยท่ี หลักการทาํ งานของระบบปฏบิ ัตกิ าร สาระสาํ คญั การใชง านคอมพวิ เตอร ผูใชจะทํางานรวมกบั ระบบปฏบิ ัตกิ ารเสมอ ซ่ึงเปน ตวั กลางระหวา งผใู ชก บั เครอื่ งคอมพวิ เตอร ปจ จบุ นั ระบบปฏบิ ตั กิ ารทใี่ ชง านงา ย เรยี น รไู ว และไดร บั ความนยิ มอยา งสงู คอื ระบบปฏบิ ตั กิ าร Windows สาระการเรียนรู 1. ระบบปฏบิ ตั กิ ารคอื อะไร 2. หนา ทขี่ องระบบปฏบิ ตั กิ าร 3. หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร 4. สว นประกอบของระบบปฏบิ ตั กิ าร 5. คณุ สมบตั ขิ องระบบปฏบิ ตั กิ าร 6. ประเภทของระบบปฏบิ ตั กิ าร จดุ ประสงคเชิงพฤตกิ รรม 1. สามารถสงั่ งานระบบปฏบิ ตั กิ ารได 2. บอกคาํ สง่ั พนื้ ฐานและประโยชนข องคาํ สง่ั ในระบบปฏบิ ตั กิ ารได 3. รจู กั ระบบปฏบิ ตั กิ ารประเภทตา งๆ ได
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร ระบบปฏบิ ตั กิ ารมหี นา ทค่ี วบคมุ การทาํ งานของเครอ่ื ง เพอื่ ใหใ ชค อมพวิ เตอรน นั้ งา ยขน้ึ ตวั อยา งเชน โปรแกรม DOS, UNIX, Mac หรอื Windows เปน ตน การมซี อฟตแ วรร ะบบ หรอื โปรแกรมระบบปฏบิ ตั กิ ารนท้ี าํ ใหส ามารถจดั การโปรแกรมคอมพวิ เตอรอ น่ื ๆ ทอี่ ยใู นเครอ่ื ง คอมพวิ เตอรไ ดโ ดยงา ย ทงั้ การตดิ ตง้ั การแกไ ข เพม่ิ ลบ โปรแกรม เมอ่ื คอมพวิ เตอรเ รมิ่ ทาํ งาน ซอฟตแ วรร ะบบนจ้ี ะถกู โหลด (Load) ขนึ้ มาทาํ งานเปน ลาํ ดบั แรก อาจกลา วไดว า โปรแกรมระบบปฏบิ ตั กิ ารเปน สง่ิ ทผ่ี ใู ชค อมพวิ เตอรต อ งทาํ งานดว ยตลอดเวลา 2.1 ความหมายของระบบปฏิบตั กิ าร ในทศวรรษที่ 1960 ไดม กี ารใหค วามหมายของระบบปฏบิ ตั กิ าร (Operating System: OS) วา เปน ซอฟตแ วรซ งึ่ ควบคมุ การทาํ งานของฮารด แวร แตใ นปจ จบุ นั ไดม กี ารใหค วาม หมายใหมด งั นี้ ระบบปฏบิ ตั กิ าร คอื โปรแกรมทถ่ี กู สรา งโดยซอฟตแ วรห รอื เฟร ม แวร (Firmware คอื โปรแกรมทปี่ ระกอบดว ยไมโครโคด โปรแกรม ซงึ่ เกบ็ อยใู นหนว ยความจาํ ROM และ PROM) หรอื ทงั้ ซอฟตแ วร และเฟร ม แวร เพอ่ื ใหฮ ารด แวรส ามารถทาํ งานไดอ ยา งเปน ระบบและมี ความถกู ตอ งแมน ยาํ ความสาํ คญั ของระบบปฏิบตั ิการ ถา มรี ถยนตอ ยแู ตข บั รถยนตไ มเ ปน รถยนตค นั ดงั กลา วกจ็ ะไมม ปี ระโยชนเ ลย คอมพวิ เตอร กเ็ ชน เดยี วกนั ถงึ แมว า จะมเี ครอ่ื งคอมพวิ เตอรท มี่ ปี ระสทิ ธภิ าพมากเพยี งใดกต็ าม ถา หาก เคร่ืองคอมพิวเตอรดังกลาว ไมมี ระบบปฏิบัติการคอยควบคุมการทํางานซ่ึงเปรียบไดกับ รถยนตท ไ่ี มม คี นขบั เครอื่ งคอมพวิ เตอรด งั กลา วกจ็ ะไมม ปี ระโยชนเ ลย ดงั นน้ั ระบบปฏบิ ตั ิ การจงึ มคี วามสาํ คญั เปรยี บเสมอื นกบั คนขบั รถยนตท จี่ ะตอ งควบคมุ รถใหเ ดนิ ทางไปถงึ ทห่ี มาย อยา งถกู ตอ งและปลอดภยั ระบบปฏบิ ตั กิ ารกจ็ ะตอ งควบคมุ การทาํ งานของคอมพวิ เตอรใ ห ทาํ งานตามทตี่ อ งการเพอื่ ใหไ ดผ ลลพั ธท ถ่ี กู ตอ ง ในปจ จบุ นั ระบบปฏบิ ตั กิ ารไมไ ดน าํ มาใชง านกบั คอมพวิ เตอรเ ทา นน้ั อปุ กรณอ เิ ลก็ ทรอนกิ ส สมยั ใหมต า งๆ เชน โทรศพั ทเ คลอ่ื นท่ี เครอ่ื งเลน เกมหรอื แมก ระทง่ั เครอ่ื งซกั ผา กม็ รี ะบบ ปฏบิ ตั กิ ารในการควบคมุ การทาํ งาน เชน กนั แตจ ะเปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทอ่ี อกแบบมาสาํ หรบั อปุ กรณน น้ั ๆ โดยเฉพาะ 2424
02หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร 2.2 หนาที่ของระบบปฏิบัติการ หนา ทข่ี องระบบปฏบิ ตั กิ ารแบง เปน ออกเปน 2 ชนดิ คอื หนา ทห่ี ลกั คอื จดั การทรพั ยากรตา งๆ ภายในระบบ ไดแ ก หนว ยประมวลผล หนว ย ความจาํ อปุ กรณ อนิ พตุ -เอาตพ ตุ อปุ กรณส อ่ื สาร และขอ มลู หนา ทรี่ อง ประกอบดว ย 1. เปน ตวั กลางระหวา งฮารด แวรก บั ผใู ช (User Interface) เพอื่ ใหผ ใู ชส ามารถควบคมุ การทาํ งาน ของฮารด แวรไ ด ซง่ึ การตดิ ตอ ระหวา งฮารด แวรก บั ผใู ชอ าจอยใู นรปู ของ ตวั อกั ษรหรอื รปู ภาพ (Graphic User Interface: GUI) ดงั รปู โปรแกรม ภาพท่ี 2.1 ลกั ษณะการทาํ งานของ OS ูผใ ช ในการเปน ตวั กลางระหวา งฮารด แวรก บั ผใู ช ฮารดแวร ระบบปฏบิ ัตกิ าร 2. ชว ยใหผ ใู ชส ามารถใชฮ ารด แวรร ว มกนั ได ในองคก รสว นใหญจ ะมผี ใู ชค อมพวิ เตอร มากกวา 1 คนขน้ึ ไป และจาํ เปน ตอ งใชอ ปุ กรณบ างอยา งรว มกนั เชน เครอื่ งพมิ พ อปุ กรณเ กบ็ ขอ มลู เปน ตน 3. ชว ยใหผ ใู ชส ามารถใชข อ มลู รว มกนั ระบบปฏบิ ตั กิ ารจะอนญุ าตใหผ ใู ชแ ตล ะคนมี สทิ ธใ์ิ ชข อ มลู นนั้ ๆ และชว ยจดั ควิ ของผใู ชใ นการเขา ถงึ ขอ มลู เพอ่ื ใหข อ มลู มคี วามถกู ตอ งแมน ยาํ 4. แกไ ขปญ หาการทาํ งานของระบบ ในการทาํ งานของคอมพวิ เตอรบ างครง้ั อาจเกดิ ความผดิ พลาดในขณะทที่ าํ งานอยู ระบบปฏบิ ตั กิ ารจะทาํ การแกไ ขปญ หาตา งๆ เพอื่ ใหร ะบบมเี สถยี รภาพอยเู สมอ 5. ชว ยใหห นว ยอนิ พตุ -เอาตพ ตุ ทาํ งานไดค ลอ งตวั ในการตดิ ตอ ระหวา งคอมพวิ เตอร และอปุ กรณอ นิ พตุ และเอาตพ ตุ ตา งๆ ตอ งอาศยั ระบบปฏบิ ตั กิ ารเพอื่ ใหร ะบบตา งๆ ทาํ งานไดถ กู ตอ งและสอดคลอ งกนั 2525
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร 1. คาํ นวณทรพั ยากรทใี่ ชไ ป ในการใชง านคอมพวิ เตอรน นั้ เราตอ งใชท รพั ยากรตา งๆ ท่ี จาํ เปน ตอ ระบบ ระบบปฏบิ ตั กิ ารจะชว ยคาํ นวณทรพั ยากรทไี่ ดใ ชไ ปแลว เพอื่ ใหผ ใู ช ใชท รพั ยากรตา งๆ ไดอ ยา งคมุ คา มากทส่ี ดุ 2. ชว ยใหร ะบบทาํ งานเปน แบบขนาน ระบบปฏบิ ตั กิ ารจะแบง การทาํ งานเปน สว นๆ เรยี กวา โปรเซส (Process) ซงึ่ จะทาํ ใหก ารทาํ งานเสรจ็ เรว็ ยงิ่ ขน้ึ 3. จดั การโครงสรา งของขอ มลู ทีจ่ ดั เกบ็ ไวภายในเคร่อื งคอมพวิ เตอรเ พ่อื ใหมีความ ปลอดภยั ตอ ขอ มลู และมกี ารเขา ถงึ ขอ มลู ไดร วดเรว็ 4. ควบคมุ การตดิ ตอ สอ่ื สารในระบบเครอื ขา ย เนอ่ื งจากในระบบเครอื ขา ยคอมพวิ เตอร จะตอ งมกี ารรบั สง ขอ มลู ตา งๆ ระหวา งเครอื่ งคอมพวิ เตอรท ต่ี อ อยใู นระบบ ซง่ึ การ ตดิ ตอ สอ่ื สารตา งๆ ทเี่ กดิ ขน้ึ นน้ั ตอ งอาศยั ระบบปฏบิ ตั กิ ารในการควบคมุ การ ทาํ งานใหเ ปน ไปอยา งถกู ตอ ง 2.3 หลกั การทํางานของระบบปฏบิ ตั ิการ เนอ่ื งจากการทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร คอื การจดั การโปรแกรมตา งๆ ทก่ี าํ ลงั ทาํ งาน ใหม กี ารทาํ งานอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ ซง่ึ โปรแกรมตา งๆ ทกี่ าํ ลงั ทาํ งานอยนู นั้ เรยี กวา “โปรเซส (process)” ดงั นนั้ ในการอธบิ ายหลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร จะขอกลา วถงึ วธิ จี ดั การ ทาํ งานโปรเซสของระบบปฏบิ ตั กิ ารวา มกี ระบวนการอยา งไรบา ง เม่ือระบบปฏิบัติการสรางโปรเซสข้ึนมา ก็จะมีการนําโปรเซสดังกลาวเขาสูระบบการ ทาํ งาน ดงั แสดงในรปู ซงึ่ ขน้ั ตอนการทาํ งานจะแบง ตามสถานะของโปรเซส ดงั นี้ โปรเซสใหม เขา ใชง าน CPU สถานะพรอ ม สถานะทํางาน เมอ่ื เกดิ เหตกุ ารณ หมดเวลาการใชง าน รอเหตกุ ารณท ่ี ทร่ี ออยู CPU ไมม วี นั เกดิ ขนึ้ ตอ งตดิ ตอ กบั อปุ กรณ อนิ พตุ -เอาตพ ตุ สถานะตดิ ขดั สถานะแนนงิ่ ภาพท่ี 2.2 ขน้ั ตอนการทาํ งานของโปรเซส 2626
02หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร 1) สถานะพรอ ม (Ready State) หมายถงึ สถานะของโปรเซสใหมท พี่ รอ มจะเขา ใช งาน CPU เมอ่ื ระบบปฏบิ ตั กิ ารใหโ ปรเซสดงั กลา วเขา ใชง านได 2) สถานะทาํ งาน (Running State) หมายถงึ สถานะของโปรเซสทก่ี าํ ลงั ใช CPU ใน การทาํ งานตามความตอ งการของโปรเซสนน้ั และเมอื่ หมดเวลาในการเขา ใชง าน CPU ทร่ี ะบบปฏบิ ตั กิ ารกาํ หนดไวโ ปรเซสดงั กลา วกจ็ ะกลบั มาอยใู นสถานะพรอ มเพอื่ รอใช งาน CPU ในครงั้ ตอ ไป 3) สถานะตดิ ขดั (Blocked State) หมายถงึ สถานะของโปรเซสทหี่ ยดุ การทาํ งานเพอ่ื รอเหตกุ ารณอ ยา งใดอยา งหนงึ่ ใหเ กดิ ขนึ้ ซงึ่ จะเกดิ ขนึ้ กต็ อ เมอื่ โปรเซสทก่ี าํ ลงั ทาํ งาน อยตู อ งมกี ารตดิ ตอ กบั อปุ กรณอ นิ พตุ เอาตพ ตุ โปรเซสทอ่ี ยใู นสถานะทาํ งานกจ็ ะ เปลยี่ นมาเปน โปรเซสทอี่ ยใู นสถานะตดิ ขดั เพอื่ เปด โอกาสใหโ ปรเซส อนื่ สามารถเขา ใชง าน CPU ได 4) สถานะแนน งิ่ (Deadlocked) หมายถงึ สถานะของโปรเซสทห่ี ยดุ การทาํ งานเพอื่ รอ เหตกุ ารณอ ยา งใดอยา งหนง่ึ ซง่ึ ไมม วี นั จะเกดิ ขนึ้ ซง่ึ สถานะดงั กลา วนจ้ี ะทาํ ใหโ ปรแกรม ทใ่ี ชง านอยหู ยดุ คา งการทาํ งาน (Hang) หรอื อาจจะทาํ ใหค อมพวิ เตอรห ยดุ คา งการ ทาํ งานไดเ ชน กนั 2.4 สว นประกอบของระบบปฏบิ ัตกิ าร ระบบปฏบิ ตั กิ ารประกอบดว ย 2 สว น เคอรเ นล (Kernel) หมายถงึ สว นกลางของระบบปฏบิ ตั กิ าร ซงึ่ เปน สว นแรกทถี่ กู เรยี ก มาใชง าน และจะฝง ตวั อยใู นหนว ยความจาํ หลกั ของระบบ ดงั นน้ั เคอรเ นลจงึ ตอ งมขี นาดเลก็ โดยเคอรเ นลจะมหี นา ทใ่ี นการตดิ ตอ และควบคมุ การทาํ งานของฮารด แวร และโปรแกรมใชง าน (Application Programs) โปรแกรมระบบ (System Programs) คอื สว นของโปรแกรมการทาํ งานของระบบ ปฏบิ ตั กิ าร ซง่ึ มหี นา ทต่ี ดิ ตอ กบั ผใู ช และผจู ดั การระบบ (System Administrator) 2.5 คณุ สมบัติของระบบปฏบิ ัติการ ระบบปฏบิ ตั กิ ารโดยทวั่ ไปจะมคี ณุ สมบตั ใิ นการทาํ งานแบบตา งๆ ดงั นี้ • แบบหลายผใู ช (Multi-user) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารทอ่ี นญุ าตใหผ ใู ชง านตง้ั แต 2 คนขน้ึ ไป สามารถเรยี กใชง านโปรแกรมไดใ นเวลาเดยี วกนั ซงึ่ โดยสว นใหญจ ะ เปนระบบปฏิบัติการท่ีใชงานกับเครื่องคอมพิวเตอรแบบเมนเฟรมหรือมินิ คอมพวิ เตอร 2727
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร • แบบมลั ตโิ ปรเซสซง่ิ (Multiprocessing) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารซงึ่ สามารถ ใช CPU มากกวา 1 ตวั ในการประมวลผล หรอื อาจเรยี กอกี อยา งหนงึ่ วา ระบบ ปฏบิ ตั กิ ารทมี่ กี ารประมวลผลแบบขนาน (Parallel Processing) • แบบมลั ตทิ าสกงิ้ (Multitasking) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารทอ่ี นญุ าตใหใ ชง าน โปรแกรมไดมากกวา 1 โปรแกรมในเวลาเดียวกัน โดยระบบปฏิบัติการแบบ มัลติทาสกงิ้ จะทาํ การแบง เวลาการใชง าน CPU ของโปรแกรมแตล ะตวั ทาํ ให สามารถใชง านโปรแกรมไดพ รอ มกนั • แบบมลั ตทิ รดี ดง้ิ (Multithreading) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารทอี่ นญุ าตใหส ว น ตา งๆ (thread) ภายในโปรแกรมเดยี วกนั สามารถทาํ งานไดพ รอ มกนั • แบบเวลาจรงิ (Real Time) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารทตี่ อบสนองตอ อนิ พตุ แบบ ทนั ทที นั ใด จะเปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทส่ี รา งขนึ้ มาเพอ่ื ใชเ ฉพาะงาน ในบางครั้งความหมายของมัลติโปรเซสซ่ิงก็อาจหมายถึง ระบบปฏิบัติการที่เปนแบบ มลั ติทาสกง้ิ กไ็ ด แตจ ะแตกตา งกนั ทแี่ บบมลั ตทิ าสกงิ้ จะเปน การใชง านโปรแกรมบนระบบทม่ี ี ซพี ยี เู พยี งตวั เดยี วเทา นน้ั 2.6 ประเภทของระบบปฏบิ ตั กิ าร ระบบปฏิบัติการท่ีใชกันอยูในปจจุบัน ถูกนํามาใชกับคอมพิวเตอรขนาดใหญไปจนถึง อปุ กรณค อมพวิ เตอรข นาดพกพา แบง ออกไดเ ปน 3 ประเภทคอื • ระบบปฏบิ ตั กิ ารแบบเดยี่ ว (Stand Alone OS) นยิ มใชส าํ หรบั เครอ่ื งคอมพวิ เตอร ทที่ าํ งานแบบทว่ั ไป เชน เครอื่ งคอมพวิ เตอรต ามบา นหรอื สาํ นกั งาน ซงึ่ จะถกู ตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารนไี้ วร องรบั การทาํ งานบางอยา ง เชน พมิ พง าน ดหู นงั ฟง เพลง เปน ตน • ระบบปฏบิ ตั กิ ารเครอื ขา ย (Network OS หรอื NOS) เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารที่ ถกู ออกแบบมาสาํ หรบั จดั การงานดา นการตดิ ตอ สอื่ สารระหวา งคอมพวิ เตอร และ ชว ยใหค อมพวิ เตอรท ตี่ อ อยกู บั เครอื ขา ยสามารถใชอ ปุ กรณต า งๆ เชน ฮารด ดสิ ก หรอื เครอื่ งพมิ พร ว มกนั ได • ระบบปฏบิ ตั กิ ารแบบฝง (Embeded OS) เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทพี่ บเหน็ ไดก บั อปุ กรณพ กพาขนาดเลก็ เชน พดี เี อ หรอื สมารท โฟน บางรนุ สามารถชว ยในการ ทาํ งานแบบเคลอ่ื นทไี่ ดด ี เปน ระบบทเ่ี กดิ ขนึ้ มาหลงั สดุ บางรนุ ระบบมคี ณุ สมบตั ิ ใกลเคียงกับระบบปฏิบัติการแบบเด่ียว เชน รองรับการทํางานทั่วไป ดูหนัง ฟงเพลง 2828
02หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร 2.6.1 ระบบปฏิบัตกิ ารแบบเดย่ี ว (Stand-Alone OS) DOS (Disk Operating System) DOS เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารบนเครอ่ื งไมโครคอมพวิ เตอรพ ซี ี (Personal Computer: PC) ของบรษิ ทั ไอบเี อม็ (IBM) หรอื เครอ่ื งไอบเี อม็ คอมแพตตเิ บล้ิ (IBM Compatible PC) ทเ่ี คย เปน ทนี่ ยิ มใชง านมากในอดตี หรอื แมแ ตใ นปจ จบุ นั กย็ งั มกี ารใชง านกนั อยู ดอสเปน ระบบปฏบิ ตั ิ การทมี่ ลี กั ษณะการทาํ งานเปน แบบงานเดยี ว (Single Task) หมายความวา ขณะทม่ี กี ารใช เครอื่ งคอมพวิ เตอรท าํ งานใดอยู จะตอ งรอจนกวา งานนนั้ เสรจ็ กอ นจงึ จะสามารถใชค อมพวิ เตอร ทาํ งานอยา งอนื่ ตอ ไป ภาพที่ 2.3 ระบบปฎบิ ตั กิ าร DOS DOS เปน ทรี่ จู กั กนั อยา งกวา งขวางมากในหมผู ใู ชเ ครอ่ื งไมโครคอมพวิ เตอร เปน ผลงาน ของบรษิ ทั ไมโครซอฟทค อรเ ปอรเ รชนั่ (Microsoft Corporation) ความเปน มาเรมิ่ จากทบ่ี รษิ ทั ไอบีเอ็มไดสรางเครื่องไมโครคอมพิวเตอรมีชื่อวาพีซี และวาจางบริษัทไมโครซอฟทใหชวย ออกแบบระบบปฏบิ ตั กิ ารของเครอ่ื งพซี นี ี้ โดยใชช อ่ื วา พซี ดี อส (PC-DOS) เครอื่ งพซี ไี ดร บั ความนยิ มอยา งแพรห ลาย จนมบี รษิ ทั อน่ื ๆ สรา งเครอ่ื งไมโครคอมพวิ เตอรเ ลยี นแบบเครอ่ื ง ไอบเี อม็ ซง่ึ สามารถทาํ งานไดเ หมอื นกนั เปน เครอื่ งแบบเดยี วกนั เรามกั นยิ มเรยี กเครอ่ื งที่ สรา งเลยี นแบบนว้ี า “เครอื่ งคอมแพตตเิ บล้ิ ” (Compatible) ถา เครอื่ งคอมแพตตเิ บล้ิ ตอ งการ ทาํ งานใหเ หมอื นกบั พซี ขี องไอบเี อม็ แลว จาํ เปน อยา งยง่ิ ทจ่ี ะตอ งมรี ะบบปฏบิ ตั กิ ารทเี่ หมอื นกนั แตพ ซี ดี อสเปน ลขิ สทิ ธข์ิ องไอบเี อม็ ทขี่ ายใหก บั ผใู ชเ ครอ่ื งของไอบเี อม็ เทา นนั้ ดงั นน้ั บรษิ ทั ไมโคร ซอฟทจ งึ สรา งระบบปฏบิ ตั กิ ารใหมอ อกสตู ลาด เพอ่ื ใหเ ครอื่ งคอมแพตตเิ บล้ิ ทงั้ หลายไดใ ช มชี อ่ื วา เอม็ เอสดอส (MS-DOS) โดยไมโครซอฟทเ ปน เจา ของลขิ สทิ ธิ์ ซง่ึ เอม็ เอสดอสและพซี ดี อส นค้ี วามจรงิ แลว เหมอื นกนั เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารตวั เดยี วกนั เพยี งแตเ รยี กชอื่ ตา งกนั เทา นนั้ เอง (ดว ยเหตผุ ลเชงิ พาณชิ ยท กี่ ลา วมา) 2929
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร เอม็ เอสดอสหรอื พซี ดี อสไดถ กู พฒั นาออกมาหลายเวอรช น่ั โดยมขี ดี ความสามารถมาก ขนึ้ เรอื่ ยๆ แตใ นเวอรช น่ั หลงั ๆ ไอบเี อม็ ไดแ ยกพฒั นาพซี ดี อสดว ยตนเอง ทาํ ใหพ ซี ดี อสและ เอม็ เอสดอสในเวอรช น่ั หลงั ๆ มคี วามแตกตา งกนั (ซง่ึ มกั จะตา งกนั ทางดา นความสามารถพเิ ศษ ตา งๆ ทเ่ี พม่ิ ขนึ้ แตส ว นใหญแ ลว ยงั คงเหมอื นกนั อย)ู Windows Windows เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทส่ี นบั สนนุ การทาํ งานแบบมลั ตทิ าสกง้ิ ซง่ึ ตา งจากระบบ ปฏบิ ตั กิ าร DOS ซง่ึ เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารแบบงานเดยี่ ว และผใู ชต อ งจดจาํ คาํ สง่ั ตา งๆ เปน จาํ นวนมาก บรษิ ทั ไมโครซอฟทจ งึ คดิ คน และพฒั นาโปรแกรมระบบปฏบิ ตั กิ ารสาํ หรบั เครอื่ ง คอมพวิ เตอรส ว นบคุ คลทจ่ี ะชว ยอาํ นวยความสะดวกใหก บั ผใู ชแ ละใชร ปู ภาพแทนคาํ สงั่ ตา งๆ นนั่ คอื ระบบปฏบิ ตั กิ าร Windows ในการทจ่ี ะใช Windows นนั้ เครอ่ื งคอมพวิ เตอรจ ะตอ งมปี ระสทิ ธภิ าพสงู ดว ยเหตนุ เ้ี อง จงึ ทาํ ใหใ นระยะแรก Windows จงึ ไมไ ดร บั ความนยิ มเทา ทค่ี วร อยา งไรกต็ ามวงการคอมพวิ เตอร ไดพ ฒั นาเครอ่ื งคอมพวิ เตอรใ หม ปี ระสทิ ธภิ าพสงู ขนึ้ แตร าคาถกู ลง ดว ยเหตนุ เ้ี อง Windows จงึ เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทถี่ กู จบั ตามอง และในป ค.ศ. 1990 บรษิ ทั ไมโครซอฟทไ ดพ ฒั นา Windows 3.0 และไดร บั ความนยิ มอยา งสงู ไมโครซอฟทจ งึ พฒั นา Windows 3.1 และ Windows 3.11 สง ผลใหผ ใู ชค อมพวิ เตอรห ลายคนหนั มาใช Windows ไมโครซอฟทย งั ไมห ยดุ พฒั นา Windows ประกอบกบั ทางดา นฮารด แวรก ไ็ ดม กี ารพฒั นา ไมห ยดุ ยง้ั หนว ยประมวลผลกลางไดถ กู พฒั นาใหส ามารถประมวลผลไดเ รว็ ขน้ึ จากเดมิ 8 บติ มาเปน 16, 32 และ 64 บติ ปจ จบุ นั มกี ารพฒั นาและประกาศใช Windows 10 เปน เวอรช นั่ ลา สดุ เมอื่ ป พ.ศ. 2558 (ขอ มลู ณ เดอื นเมษายน 2562) 1985 1992 2001 2006 2012 2015 ภาพท่ี 2.4 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Windows 3030
02หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร Mac OS X ในป 1984 บรษิ ทั แอปเปล ไดว างจาํ หนา ยระบบปฏบิ ตั กิ าร Mac OS สาํ หรบั ใชก บั เครอ่ื ง คอมพวิ เตอร แมคอนิ ทอช โดยมกี ารเชอื่ มตอ กบั ผใู ชผ า นทางรปู ภาพทาํ ใหใ ชง านงา ย ระบบน้ี จะสนบั สนนุ การทาํ งานแบบ มลั ตทิ าสกงิ้ สาํ หรบั รนุ ในปจ จบุ นั คอื Mac OS X (อา นวา แมค โอเอสเทน็ ) ตวั นสี้ ามารถแสดงวดิ โี อแบบ 3 มติ ไิ ด สนบั สนนุ งานบนเครอื ขา ยและงานดา น มลั ตมิ เี ดยี ไดเ ปน อยา งดี ภาพท่ี 2.5 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Mac OS 2.6.2 ระบบปฏบิ ตั กิ ารแบบเครือขาย (Network OS) Windows Server Windows Server เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารสาํ หรบั ภายในองคก ร จดั การดา นเครอื ขา ย และ ความปลอดภยั สงู ผลติ โดยบรษิ ทั ไมโครซอฟท รนุ แรกมชี อ่ื วา Windows NT จากนน้ั ไดพ ฒั นา คณุ สมบตั ดิ า นตา งๆ เพมิ่ ขนึ้ มเี สถยี รภาพสงู ขนึ้ ปจ จบุ นั พฒั นามาถงึ เวอรช นั่ Windows Server 2012 ภาพท่ี 2.6 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Windows Server 3131
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร Unix ยนู กิ สเ ปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทอี่ นญุ าตใหม ผี ใู ชพ รอ มๆ กนั ไดห ลายคน จงึ ตอ งมวี ธิ ปี อ งกนั ความเปน สว นตวั ของผใู ชแ ตล ะคน โดยผใู ชแ ตล ะคนจะมพี นื้ ทบี่ นฮารด ดสิ กส ว นตวั ไวใ ชง าน ซง่ึ พน้ื ทน่ี ถ้ี กู เรยี กวา โฮมไดเรคทอรี (Home Directory) หรอื ไดเรกทอรบี า น ผใู ชม สี ทิ ธทิ กุ ประการ ในการอา น เขยี น บนไดเรกทอรบี า นของตนอยา งอสิ ระ สว นในไดเรกทอรบี า นของ คนอน่ื นัน้ อยทู ่ผี ูใชค นอื่นจะยนิ ยอมหรือไม ซง่ึ ผใู ชท กุ คนมีสทิ ธใิ ชท รพั ยากรสวนรวม โดย ผูบริหารระบบจะเปนผูจัดการการ ใชส ทิ ธขิ องผใู ชแ ตล ะคน การทผ่ี ใู ช มีความเปนสวนตัว ผูใชจึงตองมี รหสั ผา นเพอ่ื เขา ใชร ะบบของตนเอง ยนู ิกสมีวิธีการในการเขาสูระบบท่ี เรยี กวา การลอ็ กอนิ (Log In) โดย จะมสี งิ่ ทเี่ รยี กวา Login Prompt ให เมอื่ จะเขา สรู ะบบ ภาพท่ี 2.7 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Unix Linux ลนี กุ ซเ ปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทพี่ ฒั นาโดยใชแ นวทางของระบบปฏบิ ตั กิ ารยนู กิ ซ ใชโ คด ท่ี เขยี นและเผยแพรใ นแบบ โอเพน ซอรส (Open Source) ออกแบบมาเพือ่ ใชงานกบั ระบบ เครือขาย และเหมาะกับการทํางานเปนเคร่ืองเซิรฟเวอร นอกจากนั้นยังมีการนําลีนุกซ มาใชงานดานตางๆ อีกหลายดาน เพราะระบบปฏิบัติการลีนุกซเปนระบบปฏิบัติการที่ สามารถนาํ มาใชก บั เครอื่ งคอมพวิ เตอรส ว นบคุ คลซง่ึ มรี าคาถกู แตป ระสทิ ธภิ าพสงู ได และใน ปจ จบุ นั กไ็ ดม กี ารพฒั นาลนี กุ ซใ หม ี ความเหมาะสมในการใชงานแบบ เดสกท อ็ ปดว ย สาํ หรบั ประเทศไทย มลี นี กุ ซท พ่ี ฒั นาโดยศนู ยเ ทคโนโลยี อิเล็กทรอนิกส และคอมพิวเตอร แหง ชาติ (NECTEC) โดยมชี อื่ วา Linux TLE (Thai Language Extention) ภาพท่ี 2.8 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Linux 3232
02หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร Solaris Solaris หรอื ในชอื่ เตม็ The Solaris Operating Environment เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารคอมพวิ เตอร แบบยนู กิ ซ ทพ่ี ฒั นาโดยบรษิ ทั ซนั ไมโครซสิ เตม็ ส รองรบั การทาํ งาน ดานเครือขายท่ีออกแบบสําหรับ งานดา นโปรแกรม E-commerce ภาพที่ 2.8 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Solaris 2.6.3 ระบบปฏิบตั ิการแบบฝง (Embeded OS) ระบบปฏบิ ตั กิ ารแบบนจ้ี ะพบเหน็ การใชง านในอปุ กรณค อมพวิ เตอรข นาดพกพา ซง่ึ จะ แตกตา งจากระบบปฏบิ ตั กิ ารในคอมพวิ เตอรโ นต บกุ เพราะระบบปฏบิ ตั นิ จี้ ะอยภู ายใน Flash ROM สวนระบบปฏิบัติการในคอมพิวเตอรโนตบุกจะเปนตัวเดียวกับในคอมพิวเตอรแบบ เดสกท อป Windows Phone สบิ ปท แี่ ลว บรษิ ทั ไมโครซอฟทอ อกโปรแกรมระบบปฏบิ ตั กิ ารในคอมพวิ เตอรข นาดมอื ถอื (Handheld Personal Computer: HPC) รวมถงึ โทรศพั ทแ บบสมารท โฟน ดว ยเพอื่ แขง ขนั ทางการตลาดกบั ระบบปฏบิ ตั กิ าร Plam OS แตเ นอื่ งจาก HPC มที รพั ยากรจาํ กดั คอื มหี นว ยความจาํ นอ ย ซพี ยี ทู ไ่ี มเ รว็ นกั มจี อขนาดเลก็ และไมม เี มาส บรษิ ทั ไมโครซอฟทจ งึ ตดั สนิ ใจ สรา งระบบปฏบิ ตั กิ ารใหมส าํ หรบั HPC โดยเฉพาะชอื่ Windows CE (Windows Consumer Electronics : WinCE) ซง่ึ แกน หลกั ของ WinCE มขี นาดเพยี ง 1 เมกกะไบต ถกู นาํ ไปใชเ ปน สว นสาํ คญั ของระบบปฏบิ ตั กิ ารหลายตวั และในเวอรช นั่ 3 ขนึ้ ไป เปลยี่ นชอ่ื เปน Pocket PC 2000 และ Pocket PC 2002 หลงั จากนนั้ เปลย่ี นชอ่ื เปน Windows Mobile และเปลยี่ นชอ่ื เปน Windows Phone ในทสี่ ดุ ภาพท่ี 2.9 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Windows Phone 3333
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร iOS ระบบปฏบิ ตั กิ ารนใ้ี ชส าํ หรบั สมารท โฟนของบรษิ ทั แอปเปล โดยเรม่ิ ตน พฒั นาสาํ หรบั ใช ในโทรศพั ทไ อโฟน และไดพ ฒั นาตอ ใชส าํ หรบั ไอพอดทชั และไอแพด และเปน ทน่ี ยิ มอยา ง ลน หลาม คณุ สมบตั โิ ดดเดน หลกั ทเ่ี หน็ ไดง า ยกค็ อื เปนระบบปฏบิ ัตกิ ารแบบ Single OS ทีไ่ มว า จะเปน ไอโฟน ไอพอดทัช ไอแพด รุนไหนๆ ก็สามารถ อพั เกรดระบบปฏบิ ตั กิ ารมาใชไ ดเ หมอื นกนั หมด แถม โดดเดนดวยแอพพลิเคชั่นเสริมมากมายมีใหเลือก ดาวนโ หลดกนั ครบครนั ทกุ ความตอ งการการใชง าน แตก ม็ ขี อ เสยี ตรงทรี่ ะบบปฏบิ ตั กิ ารนไ้ี มส ามารถทจี่ ะ เสริมเติมแตงอะไรเขาไปเพิ่มเติมนอกเหนือจากท่ี แอปเปล จดั สรรมาใหเ ทา นนั้ ภาพท่ี 2.10 ระบบปฏบิ ตั กิ าร iOS Android แอนดรอยด เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารสาํ หรบั อปุ กรณพ กพา เชน โทรศพั ทม อื ถอื แทบ็ เลต็ คอมพวิ เตอร เนต็ บกุ ทาํ งานบนลนี กุ ซ เคอรเ นล เรมิ่ พฒั นาโดยบรษิ ทั แอนดรอยด จากนน้ั บรษิ ทั แอนดรอยดถกู ซือ้ โดยกูเกิล และนาํ แอนดรอยดไปพฒั นาตอ ทางกเู กลิ ไดเ ปดใหเปน ฟรแี วร จงึ ทาํ ใหค า ยผผู ลติ มอื ถอื ตา งๆ สนใจนาํ ระบบปฏบิ ตั กิ ารนไ้ี ปตดิ ตงั้ ลงในเครอื่ งโทรศพั ท เคลอ่ื นทขี่ องตวั เอง อยา ง Samsung, LG, HTC, Sony Ericsson, Motorola หรอื แมก ระทง่ั แบรนดไ ทยๆ อยา ง i-Mobile ดว ยความทเี่ ปน ฟรแี วรจ งึ ทาํ ใหร าคาคา งวดของโทรศพั ทม อื ถอื แอนดรอยดม รี าคาไมส งู มากนกั แตม กี ารใชง านทคี่ รบครนั และผใู ชส ามารถเสรมิ เพม่ิ แตง ดดั แปลง รปู แบบการใชง านได ภาพท่ี 2.11 ระบบปฏบิ ตั กิ าร Android 3434
02หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร แบบทดสอบทายหนวยที่ 2 ตอนที่ 1 เลอื กคาํ ตอบทีถ่ ูกตองท่ีสุดเพียงขอเดยี ว 1. ระบบปฏบิ ตั กิ ารมชี อ่ื เตม็ วา อะไร ข. User Interface ง. Operating System ก. Firmware ค. Operator System 2. หนา ทหี่ ลกั ของระบบปฏบิ ตั กิ ารคอื ก. แกไ ขปญ หาการทาํ งานของระบบ ข. จดั การทรพั ยากรตา งๆ ภายในระบบ ค. เปน ตวั กลางระหวา งฮารด แวรก บั ผใู ช ง. ควบคมุ การตดิ ตอ สอ่ื สารในระบบเครอื ขา ย 3. เมอ่ื คอมพวิ เตอรห ยดุ การทาํ งานหรอื ทเ่ี รยี กวา “Hang” แสดงวา โปรเซสของระบบปฏบิ ตั ิ การอยใู นสถานะใด ก. สถานะพรอ ม ข. สถานะทาํ งาน ค. สถานะตดิ ขดั ง. สถานะแนน ง่ิ 4. สวนประกอบของระบบปฏิบัติการท่ีทําหนาที่ในการติดตอ และควบคุมการทํางานของ ฮารด แวรค อื ก. โปรเซส ข. เคอรเ นล ค. โปรแกรมระบบ ง. ถกู ทงั้ ขอ ข. และ ค. 5. ขอ ใดไมใ ชส ถานะการทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร ก. สถานะรอ ข. สถานะพรอ ม ค. สถานะทาํ งาน ง. สถานะตดิ ขดั 6. ขอ ใดเปน สว นประกอบของระบบปฏบิ ตั กิ าร ก. ผใู ช ข. เคอรเ นล ค. เฟร ม แวร ง. ฮารด แวร 3535
02 หลกั การทาํ งานของระบบปฏบิ ตั กิ าร 7. ระบบปฏบิ ตั กิ ารประเภทใดทส่ี ามารถใช CPU มากกวา 1 ตวั ในการประมวลผล ก. Multi-user ข. Multitasking ค. Multitreading ง. Multiprocessing 8. ระบบปฏบิ ตั กิ ารประเภทใดทอ่ี นญุ าตใหใ ชง านโปรแกรมไดม ากกวา 1 โปรแกรมในเวลา เดยี วกนั ก. Multi-user ข. Multitasking ค. Multitreading ง. Multiprocessing 9. ระบบปฏบิ ตั กิ าร Linux ของประเทศไทย มชี อื่ วา อะไร ก. ทะเล ข. ลายไทย ค. ชา งไทย ง. ปลาวาฬ 10. ขอ ใดไมใ ชร ะบบปฏบิ ตั กิ ารแบบฝง ข. Android ง. Windows Phone ก. iOS ค. Samsung ตอนที่ 2 ตอบคาํ ถามตอไปนี้ 1. ระบบปฏบิ ตั กิ ารคอื อะไร และมคี วามสาํ คญั อยา งไร 2. หนา ทข่ี องระบบปฏบิ ตั กิ ารแบง ออกเปน กช่ี นดิ แตล ะชนดิ ประกอบดว ยอะไรบา ง 3. ระบบปฏบิ ตั กิ ารมหี ลกั การทาํ งานอยา งไร 4. ระบบปฏบิ ตั กิ ารมสี ว นประกอบอะไรบา ง 5. ระบบปฏบิ ตั กิ ารแบง ไดเ ปน กป่ี ระเภท แตล ะประเภทมลี กั ษณะอยา งไร ใบงานที่ 2 ใหผ เู รยี นคน หาระบบปฏบิ ตั กิ ารในอดตี ทเี่ คยไดร บั ความนยิ ม และคน หาสาเหตวุ า ทาํ ไมปจ จบุ นั ถงึ ไมไ ดใ ชง านแลว 3636
3หนว ยท่ี การติดตัง้ ระบบปฏิบตั ิการ สาระสําคัญ จากทไี่ ดเ รยี นรเู รอื่ งองคป ระกอบของเครอ่ื งคอมพวิ เตอร ความสาํ คญั และประโยชน ของระบบปฏบิ ตั กิ ารมาแลว ในหนว ยนจี้ ะเรยี นรกู ารตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารลงในเครอื่ ง คอมพวิ เตอร ซง่ึ มใี หเ ลอื กใชอ ยหู ลายประเภท การจะเลอื กใชร ะบบปฏบิ ตั กิ ารใดให เหมาะสมกบั การใชง าน หรอื จะตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารทเี่ ลอื กแลว อยา งไรนนั้ นบั วา มี ความจาํ เปน ตอ การเรมิ่ การใชง านระบบคอมพวิ เตอร สาระการเรยี นรู 1. รปู แบบของระบบปฏบิ ตั กิ าร 2. การเลอื กใชร ะบบปฏบิ ตั กิ าร 3. การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานปด 4. การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานเปด จุดประสงคเชิงพฤติกรรม 1. อธบิ ายความแตกตา งรปู แบบของระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานปด และระบบปฏบิ ตั ิ การมาตรฐานเปด ได 2. สามารถเลอื กระบบปฏบิ ตั ทิ เี่ หมาะสมกบั การใชง านได 3. สามารถตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารได
03 การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ าร การติดต้ังระบบปฏิบัติการเปนสิ่งแรกที่ตองทํา หลังจากที่ไดอุปกรณคอมพิวเตอรมา วตั ถุประสงคเพ่ือจะทาํ ใหร ะบบคอมพิวเตอรทเ่ี รามสี ามารถทาํ งานได และตองทํากอ นทีจ่ ะ ติดตง้ั โปรแกรมการใชง านอน่ื ๆ ในขน้ั ตอนตอ ไป 3.1 รปู แบบของระบบปฏิบตั กิ าร ระบบปฏบิ ตั กิ ารคอมพวิ เตอร หากแบง ตามรปู แบบลขิ สทิ ธแ์ิ ละทม่ี าของการพฒั นาทแ่ี ตก ตา งกนั โดยทว่ั ไปแลว จะแบง ไดเ ปน 2 รปู แบบ คอื 1. ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานปด (Proprietary) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารทผ่ี ลติ จากบรษิ ทั และไมเ ปด เผยรหสั (Commercial Operating Systems) ถอื เปน ทรพั ยส นิ ของบรษิ ทั ฯ ทม่ี ลี ขิ สทิ ธถิ์ กู ตอ งตามกฏหมาย หากผใู ชต อ งการใชต อ งเสยี คา ใชจ า ย นอกจากนยี้ งั เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทสี่ รา งขนึ้ มาเพอ่ื ใชก บั คอมพวิ เตอร ระบบหนง่ึ ระบบ ใดหรอื ยหี่ อ หนง่ึ ยหี่ อ ใดเทา นน้ั ตวั อยา งเชน ระบบปฏบิ ตั กิ าร Mac สามารถใชไ ด กบั เครอ่ื ง Macintosh และเครอื่ งในตระกลู Apple เทา นนั้ ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐาน ปด ไดแ ก Microsoft Windows, Mac OS X ฯลฯ ภาพท่ี 3.1 แสดงตวั อยา งระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานปด 2. ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานเปด (Open Standard) หมายถงึ ระบบปฏบิ ตั กิ ารทม่ี ี การเปด เผยรหสั (Open-Source Operating Systems) ใหบ คุ คลอนื่ สามารถเขา มา แกไ ข ปรบั ใช หรอื พฒั นาระบบปฏบิ ตั กิ ารรว มได เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทส่ี ามารถนาํ มาใชไดโดยไมเสียคาใชจาย นอกจากนี้ยัง เปนระบบปฏิบัติการท่ีใชกับเครื่อง คอมพวิ เตอรไ ดห ลายประเภท ไมย ดึ ตดิ กบั เครอ่ื งคอมพวิ เตอรป ระเภทใดประเภทหนงึ่ ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานเปด ไดแ ก ไดแ ก ระบบปฏบิ ตั กิ ารทอ่ี ยบู นพนื้ ฐานของ Linux OS เชน Ubuntu, Fedora ,RedHat 3838 ภาพท่ี 3.2 แสดงตวั อยา งระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานเปด
03การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ าร 3.2 การเลือกใชร ะบบปฏิบตั กิ าร ระบบปฏบิ ตั กิ ารมคี วามจาํ เปน ตอ การใชง าน จงึ ตอ งเลอื กใหเ หมาะสมกบั การใชง าน เพราะ จะชวยอํานวยความสะดวกตอการทํางานของเราไดเปนอยางดี การจะเลือกติดตั้งระบบ ปฏบิ ตั ิการใด มขี อ ควรคาํ นงึ ดงั น้ี 1. ความสามารถในการทาํ งาน ผทู ใ่ี ชจ ะตอ งเลอื กดใู นความสามารถของระบบปฏบิ ตั ิ การ นน้ั ๆ เพอ่ื ใหร ะบบปฏบิ ตั กิ ารทต่ี ดิ ตงั้ สามารถตอบสนองตอ การทาํ งาน ชว ยอาํ นวย ความสะดวก ทาํ ใหเ กดิ ประสทิ ธภิ าพในการทาํ งานมากทส่ี ดุ 2. การตดิ ตอ กบั ผใู ช และกลมุ ผใู ชง าน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทเี่ ลอื ก ควรเปน ระบบทสี่ ามารถ เขา กบั ซอฟแวรท ต่ี อ งการตดิ ตงั้ ในเครอ่ื งไดเ ปน อยา งดี และมกี ารตดิ ตอ กบั ผใู ชท ม่ี ี ความสะดวกตอ การใชง าน สามารถเขา ใจไดง า ย นอกจากนคี้ วรเปน ระบบปฏบิ ตั กิ าร ที่มีผูใชงานจํานวนมาก หรือไดรับความนิยมมาก จะเปนการรับรองคุณภาพและ ประสทิ ธภิ าพการใชง าน 3. ความเขา กนั ได ความเขา กนั ไดข องระบบปฏบิ ตั กิ ารเปน หลกั การทต่ี อ งพจิ ารณาให ละเอยี ดรอบคอบ อยา งเหมาะสม เพราะ อาจจะสง ผลตอ การทาํ งานโดยรวมของ คอมพวิ เตอร ซง่ึ มขี อ คาํ นงึ 2 สว นหลกั คอื ความเขา กนั ไดข องฮารด แวร และ ความ เขา กนั ไดข องซอฟตแ วร 4. การตดิ ตงั้ และการดแู ลรกั ษา ควรเปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารทม่ี กี ารตดิ ตง้ั งา ย มรี ะบบการ ตรวจสอบการตดิ ตง้ั และมรี ะบบชว ยเหลอื เมอื่ เกดิ ปญ หา 3.3 การติดตั้งระบบปฎบิ ัตกิ ารมาตรฐานปด เมอื่ เลอื กใชร ะบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานปด สงิ่ ทตี่ อ งทาํ อยา งแรก คอื ศกึ ษาขอ มลู ลขิ สทิ ธิ์ วา ระบบปฏบิ ตั กิ ารทใี่ ช มคี า ใชจ า ยอยา งไร สามารถใชง านในความสามารถของระบบทมี่ ไี ด มากนอ ยแคไ หน จาํ นวนคน จาํ นวนเครอื่ ง ทส่ี ามารถใชง านได และระยะเวลาในการใชง าน เมอื่ ชาํ ระคา ใชจ า ยแลว กส็ ามารถนาํ ระบบปฏบิ ตั กิ ารนน้ั ๆ มาตดิ ตง้ั ไดท นั ที ในทน่ี ี้ จะยก ตวั อยา งการตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ ารมาตรฐานปด 2 ระบบปฏบิ ตั กิ าร ไดแ ก Windows และ Mac ในหนวยน้ีจะเรียนรูการติดต้ังระบบปฏิบัติการมาตรฐานปด โดยใชระบบปฏิบัติการ Windows 10 ซง่ึ เปน ระบบปฏบิ ตั กิ ารนยิ มใชก นั สาํ หรบั งานทว่ั ไป การตดิ ตง้ั เรมิ่ จากใสแ ผน ดวี ดี ี โปรแกรม Windows ลงในเครอ่ื งคอมพวิ เตอร หลงั จาก นน้ั จะมขี นั้ ตอนการตดิ ตงั้ ดงั ตอ ไปนี้ 3939
03 การตดิ ตงั้ ระบบปฏบิ ตั กิ าร 1. หลงั ใสแ ผน DVD โปรแกรมจะปรากฏ ขอ ความดงั รปู ใหร บี กดคยี ใ ดๆ บน คยี บ อรด 2. ตง้ั คา ภาษา เวลา และคยี บ อรด จากนนั้ คลกิ ที่ Next 3. คลกิ ปมุ Install now เพอืิ่ เรม่ิ การ ตดิ ตง้ั 4. ใสร หสั Product key จาํ นวน 25 หลกั จากนน้ั คลกิ ปมุ Next 4040
5. คลกิ ใหม เี ครอ่ื งหมายถกู ในชอ ง I 03การตดิ ตง้ั ระบบปฏบิ ตั กิ าร accept the license terms เพอ่ื ยอมรบั ขอ ตกลงในการใชง าน จาก 4141 นน้ั คลกิ ปมุ Next 6. เลอื กรปู แบบการตดิ ตงั้ หากเลอื ก การตดิ ตงั้ แบบ Upgrade จะใชใ น กรณีอัพเกรดจาก Windows Vista มาเปน Windows 7 โดย ยังคงเก็บรักษาขอมูลเดิมเอาไว แตหากเลือกแบบ Custom (advanced) จะเปนการติตต้ัง Windows ใหม ขอ มลู ตา งๆ จะ ถกู ลบทงิ้ หมด ในทน่ี ใี้ หค ลกิ เลอื ก การตติ ตง้ั แบบ Custom 7. จะปรากฏขอความ Disk 0 Unallocated Space ซึ่งเปน ฮารด ดสิ กท ย่ี งั ไมไ ดแ บง พารต ชิ นั ไว ใหเ ราสรา งพารต ชิ นั โดยคลกิ ท่ี New
03 การตดิ ตงั้ ระบบปฏบิ ตั กิ าร 8. กาํ หนดขนาดพน้ื ทท่ี ตี่ อ งการ โดย กําหนดเปนหนวย MB (ขนาด 1024 MB = 1 GB) ในทน่ี ก้ี าํ หนด ในชอ ง size เปน 14000 MB เสรจ็ แลว คลกิ ปมุ Apply 9. เพอ่ื ใหใชค วามสามารถของ Windows ไดอยางสมบูรณ Windows จาํ เปนตองสราง พารตชิ นั สําหรบั ไฟลร ะบบ ขน้ึ มา ใหค ลกิ ปมุ OK 10. Windows จะสรา งพารต ชิ นั System Reserved ซง่ึ มขี นาด 100 MB ซงึ่ โดยปกตจิ ะถกู ซอ นเอาไว เพอื่ เกบ็ ไฟลส าํ คญั ทเี่ กยี่ วขอ งกบั การบทู ระบบ (Booting) เกบ็ สว นปอ งกนั แฟม ตา งๆ ดว ยการเขา รหสั ลบั (Bitlocker) และเกบ็ Windows Recovery Environment (WinRE) ซงึ่ จะชว ยกรู ะบบในกรณที เี่ กดิ ปญ หาขนึ้ สาํ หรบั พารต ชิ นั ทเี่ ราสรา งกาํ หนดในขนั้ ตอน ทผ่ี า นมาจะกลายเปน Partition 2 ใหค ลกิ เลอื กพารต ชิ นั น้ี และคลกิ คาํ สงั่ Format เพอ่ื เตรยี มพนื้ ทสี่ าํ หรบั จดั เกบ็ ขอ มลู สําหรับพารติชันท่ีอยูลางสุดเปนท่ีเหลือ จากการแบงพารติชันแลว ใหทําการ Format เพอื่ ใชพ น้ื ทใี่ นลกั ษณะเดยี วกนั 4242
Search
