ahsen

Eyyüb Nebi Beldesi uygulama imar planı Eyyüb Nebi Beldesi kentsel tasarım projesi 51EYYÜB NEBİ BELDESİ EYYÜB NEBİ BELDESİUYGULAMA İMAR PLANI KENTSEL TASARIM PROJESİ Yaklaşık 240 hektarlık bir alanı kapsayan Planlama alanında yaklaşık 55 hektar konutprojede türbeler ve ziyaret makamlarının olduğu alanı 38 hektar özel proje alanı, 12 hektar yeşilözel proje alanı, dini tesis alanları, eğitim tesis- alanlar ve diğer yaklaşık 135 hektarlık alan iseleri alanları, sağlık tesisleri alanları, turizm ala- tarım alanı, kentsel sosyal donatı alanları ve tek-nı, ticaret alanları vb. konut alanları, idari tesis nik altyapı alanları olarak ayrılmıştır. 55 hektar-alanları, sosyal ve kültürel tesis alanları, teknik lık konut alanında yer alacak parseller yaklaşıkaltyapı alanları, terminal alanı, tarım alanları, 2000 m2 büyüklükte olup bölgeye özgün konutaçık yeşil alanlar ile toplanma meydanları bu- dokusunun yer alabileceği emsal değer üzerin-lunmaktadır. den yapılaşacaktır.

Hz.Elyesa (a.s.) Kabri52 HAZRETİELYESA (A.S.) İsrailoğullarına gönderilen peygamberler- dan İlyas Aleyhisselamdan Tevrat’ı öğrendi. den. İlyas aleyhisselamdan sonra peygamber Onun yanından ayrılmadı. İlyas aleyhisselam- olarak gönderilmiş ve Musa aleyhisselamın di- dan sonra, Allah-ü Teala tarafından peygamber nini yaymakla vazifelendirilmişti. İsmi Kur’an-ı olarak gönderildi. Azgınlık ve taşkınlık yapan İs- Kerim’de bildirilmiştir. Allahü Teala Kur’an-ı railoğullarını Allah-ü Tealanın dinine davet etti. Kerim’de mealen buyurur ki: İsrailoğulları ona inanmadıkları gibi, kendi ara- larında büyük anlaşmazlıklara düştüler. Allah-ü (Ya Muhammed!) İsmail’i, Elyesa’ı, Teala üzerlerine Asurluları gönderdi. İsrailoğul- Zülkifl’i de hatırla (kavmine anlat). Bunlar, ları, Asurlulara esir olup, zelil ve perişan bir ha- hayırlılardan idiler. (Sad sûresi:48) yat sürdüler. Elyesa Aleyhisselam vefatına yakın, Zülkifl Aleyhisselamı yanına çağırıp, kendindenELYESA ALEYHİSSELAM AZGINLIK VE TAŞKINLIK sonra onu yerine halîfe tayin etti. (Taberî-Sa’lebî, YAPAN İSRAİLOĞULLARINI ALLAH-Ü TEALANIN Kisaî) Hazreti Elyesa M.Ö. 1200 yıllarında yaşa- mıştır. Nebi Harun ise M.Ö. 800 yıllarında yaşa- DİNİNE DAVET ETTİ. mıştır. Bu dönemlerde bölgede Asurlular, Akad- lar ve Babilliler ile güneyde eski medeniyetler Elyesa Aleyhisselam kötürüm hastasıydı. Bu hüküm sürüyordu. hastalıktan kendinden önceki peygamber olan İlyas Aleyhisselamın duasıyla kurtuldu. Ardın-

53 İslam kaynakları ondan Elyesa b. Uhtûb is- Baraja su toplanmadan önce Hz. Elyesa (a.s.)miyle bahsederler. Diyarbakır’ın Eğil İlçesine İslam Alimleri nezaretinde türbesinden alınarakyapılan Dicle barajı nedeniyle, Hz. Elyesa (a.s.) Harun Tepesi’ne nakil oldu.peygamberin türbesi sular altında kaldı.Sayın Bakanlarımız Binali Yıldırım, Sayın Bakanlarımız Taner Yıldız, Mehdi Eker ve Mehmet Şimşek ve Mehdi Eker. Cevdet Yılmaz ilçemizi ziyaret etti.

Hz.Zülkifl (a.s.) Kabri54 HAZRETİZÜLKİFL (A.S.) Kur’an’da adı geçen peygamberlerden biri de farklı rivayetler vardır. Zülkifl Aleyhisselamdır. Kur’an’da iki yerde ken- disinden bahsedilmektedir: Yahudiler onun, İsrailogullarının esareti sı- rasında peygamber tayin edilen ve vazifesini “İsmail, İdris ve Zülkifl, hepsi sabreden- Habur Irmağı yakınlarında bir bölgede yapan lerdendi. Onları rahmetimize soktuk. Şüp- Hereksel olduğunu iddia etmişlerdir. Alimlerin hesiz onlar salih olanlardandı.” (el-Enbiya, bir kısmı da onun Eyyüb (a.s.)’in kendisinden 21/85, 86). sonra peygamber olan Bisr adındaki oğlu oldu- ğunu söylemişlerdir. Fakat bu görüşlerin hiçbiriAYETTE GEÇEN “ZÜLKİFL” ADI DEĞİL LAKABIDIR VE kesinlik derecesine sahip değildir. Zülkifl Nebi “NASİP VE KISMET SAHİBİ” ANLAMINA GELİR. (a.s.)’ın hangi asırda yaşadığı kesin olarak bilin- memektedir. Ayette geçen “Zülkifl” adı değil lakabıdır ve “nasip ve kısmet sahibi” anlamına gelir. Fakat Asurlar döneminde hüküm sürdüğü tarih burada dünyevi zenginliği değil, onun üstün kaynaklarından anlaşılmaktadır. Ergani’den baş- kişiliğini ve ahiretteki derecesini kastetmek için ka Eğil’de de makamı bulunmaktadır. Irak’ta Kifl kullanılmıştır. Onun gerçek adı hakkında çok ilçesinde makamı vardır.

Nebî Hârûn-ı Âsafî (a.s.) ve Nebî Ömer (a.s.) Kabirleri 55 Zülkifl adı “Büyük pay ve nasibe sahip kılın- NEBÎ ÖMER (A.S.)mış” manasındadır. Cenab-ı Allah kendisine hempeygamberlik hem de devlet yönetimini na- Hz. Süleyman Peygamberin (a.s.) komutanı-sip etmiştir. Bu adı alması konusu kaynaklarda dır. Türbesi Nebi Harun Tepesi olarak bilinendeğişik şekilde geçmektedir. İbni kesir Rh. Bu tepenin üzerinde, Nebi Zülkifl Türbesi’nin ya-peygamberin Elyesa (a.s.) olduğunu kaydetmiş- nında Nebî Harûn-ı Asafî (a.s.) ile yan yana bu-tir. Bir rivayete göre Zülkifl (a.s.) Elyesa (a.s.)’ın lunmaktadır.amcasının oğlu idi. İkisinin de Eğil’de makamıvardır. 95 yıl yaşadı. Harûn (a.s.), Hz. Musa (a.s.)’ın yardımcı- sı olarak İsrailoğullarına gönderilen bir pey-NEBÎ HÂRÛN-I ÂSAFÎ (A.S.) gamberdir. Vefat ettiğinde 123 yaşında olduğu Kitab-ı Mukaddes’te zikredilmektedir. Harûn-ı Harûn (a.s.), Hz. Musa (a.s.)’ın yardımcı- Asafî (a.s.)’ın türbesi, Eğil İlçesi’nde, Nebi Ha-sı olarak İsrailoğullarına gönderilen bir pey- run Tepesi olarak bilinen tepenin üzerinde,gamberdir. Vefat ettiğinde 123 yaşında olduğu Nebi Zülkifl Türbesi’nin yanındadır. Nebi Ha-Kitab-ı Mukaddes’te zikredilmektedir. Harûn-ı run (a.s.)’ın kabrine, türbe müştemilatında bu-Asafî (a.s.)’ın türbesi, Eğil İlçesi’nde, Nebi Ha- lunan mescid kısmından geçilmektedir. Türbe,run Tepesi olarak bilinen tepenin üzerinde, Vakıflar Genel Müdürlüğü veri tabanında “NebiNebi Zülkifl Türbesi’nin yanındadır. Nebi Ha- (Peygamber) Harun Türbesi” adı ve 21.06.01/02run (a.s.)’ın kabrine, türbe müştemilatında bu- envanter numarası ile “Türkiye Kültür Mirasları”lunan mescid kısmından geçilmektedir. Türbe, arasında kayıtlıdır.Vakıflar Genel Müdürlüğü veri tabanında “Nebi(Peygamber) Harun Türbesi” adı ve 21.06.01/02envanter numarası ile “Türkiye Kültür Mirasları”arasında kayıtlıdır.

56 DİYARBAKIREĞİL İLÇESİ Eğil Diyarbakır iline bağlı bir ilçedir. Diyarba- projelerini hazırlamıştır. Ahsen Vakfı’nın hazır- kır il merkezinin 52 km kuzeyinde Dicle Nehrine ladığı projenin her aşaması Diyarbakır’daki yet- hakim bir tepede kurulu bir yerleşim yeridir. İl- kili kurumlarla işbirliği içerisinde geliştirilmiştir. çenin eski merkezi aynı adı taşıyan tarihi kalenin Diyarbakır Valiliği ile Vakıflar Müdürlüğü’nün etrafından iken sonraki yıllarda kaleden batıya yanı sıra Eğil Kaymakamlığı ve Eğil Müftülüğü doğru kaymış, kaleye göre nispetten daha düz ile projenin her aşamasında görüş alışverişinde bir araziye yayılmıştır. bulunulmuştur. Bölgenin önemini ortaya çıka- racak projenin hazırlanmasında yerel yönetimle- PEYGAMBERLER DİYARI EĞİL, 3 BÜYÜK DİN VE rin göstermiş olduğu ilgi vakfın çalışmalarına da umut olmuştur.KÜLTÜRÜN MİRASI OLARAK HAK ETTİĞİ İLGI VE İçerisinde mescit, avlu, şadırvan, ziyaret ma- ALAKAYI ALMAYA ŞİMDİDEN BAŞLADI. kamı, seyir alanı, kademeli seyir terası, arkat, çeşme, otopark, imam evi, sosyal tesis, otur- Peygamber ve evliyaların türbelerinin ba- ma yerleri, gül bahçesi, su deposu bulunan kım, onarım ve tadilatlarını yapmak ve yaşatmak projenin çalışmaları Diyarbakır Vakıflar Bölge için kurulan Ahsen Vakfı; Diyarbakır’ın Eğil İl- Müdürlüğü’nce yürütüldü. Ahsen Vakfı projenin çesinde bulunan Hz. Elyassa (a.s.), Hz. Zülkifl ilerleme aşamalarını yaptığı ziyaretlerle yerinde (a.s.), Harun Nebi (a.s.) ve Hz. Ömer Nebi’nın (a.s.) türbe ve makamlarının bakım ve onarım

Çevre düzenleme 57 projesi, cami vetürbeleri de içeren mimari proje. inceledi. Projenin tamamlanma- almaya şimdiden başladı. Bölgeye sı ile birlikte Peygamberler Diyarı gelen ziyaretçi sayısında büyük ar- Eğil, 3 büyük din ve kültürün mi- tış yaşandı. rası olarak hak ettiği ilgi ve alakayı

58 AHSEN VAKFIEĞİL’DE Ahsen Vakfı tarafından hazırlanan proje kap- Nebi (a.s.) türbeleri için hazırladığı bakım pro- samında Nebi Harun Tepesi’ne nakledilen Hz. jelerini tamamlandı. Eğil Peygamberler Türbesi Elyesa aleyhisselam ile Hz. Zükifl aleyhisselam adı altında hazırlanan ve içerisinde mescit, avlu, ve Nebi Harun Asafi’nin kabirlerinin bulundu- şadırvan, ziyaret makamı, seyir alanı, kademe- ğu Harun Tepesi istinat ve bahçe duvarları ile li seyir terası, arkat, çeşme, otopark, imam evi, çevrilmiş, tarihi önemi olmayan eski yapıların sosyal tesis, oturma yerleri, gül bahçesi, su de- yıkımı gerçekleştirilmiş modern yapıların inşası posu bulunan proje ile inşallah en yakın zaman- bitirilmiştir. da peygamberler diyarı Eğil modern bir görün- tüye kavuştu. Çalışmaları süresince Ahsen Vakfı TARİHİ ÖNEMİ OLMAYAN ESKİ YAPILARIN YIKIMI Diyarbakır’ın Eğil ilçesine ziyaretler gerçekleşti- rerek projenin uygulanmasını kontrol etti. VakıfGERÇEKLEŞTİRİLMİŞ, MODERN YAPILARIN İNŞASI BİTİRİLMİŞTİR. Başkanı Hacı Rasim Tekeci yürütülen çalışmalar hakkında bilgi alırken, projeyi hazırlayan Ahsen Peygamberler, nebiler ve evliyaların türbele- Yönetim Kurulu Üyesi Mimar İsmail Sevindik ile rinin bakım, onarım ve tadilatlarını yapmak ve Harita Mühendisi Mehmet Kurnaz uygulamaları yaşatmak için kurulan Ahsen Vakfı; Diyarbakır’ın inceledi. Eğil İlçesi’nde bulunan Hz. Elyesa (a.s.), Hz. Zül- kifl (a.s.), Nebi Harun Asafi (a.s.) ve Hz. Ömer

AÇILIŞI ARINÇ YAPTI Peygamberlerin naaşlarının bulunduğu bina- 59 lar ile çevrelerinin harap halden kurtarıldığını ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç tarafından modern bir hale getirildiğini vurgulayan Tekeci,açılışı gerçekleştirilen Peygamber Türbeleri’nin emeği geçen herkese teşekkürlerini sundu.ve çevresinin bakım onarım ve yeniden inşa-sını içinde barındıran Peygamberler TürbesiProjesi’nin her aşamasında Ahsen Vakfı olarakyer aldıklarını belirten Vakıf Başkanı Rasim Te-keci, Yönetim Kurulu Üyelerinden Şehir PlancısıNadir Doğan’a, Mimar İsmail Sevindik ile HaritaMühendisi Mehmet Kurnaz’a özellikle teşekküretti. Projenin hazırlanmasında ve hayata geçiril-mesinde büyük emek verdiklerini belirten Teke-ci, “Vakıf olarak peygamberlerin duasını aldığı-mıza inanıyorum.” dedi.

EĞİL ZİYARET ALANI ESKİ VE YENİ HALLERİZİYARET GİRİŞ KAPISI Onarım Öncesi Onarım Sonrası Onarım SonrasıTÜRBE VE CAMİ60 Onarım Öncesi NEBİ ÖMER NEBİ HARUN TÜRBESİ Onarım Öncesi Onarım Sonrası Onarım SonrasıTÜRBE Onarım Öncesi

ZİYARET MERDİVENİ Onarım Öncesi Onarım Sonrası Onarım SonrasıHZ. ZÜLKİFL KABRİ 61 Onarım ÖncesiHZ.ELYESA KABRİ Onarım Öncesi Onarım SonrasıNEBİ ÖMER NEBİ HARUN TÜRBESİ Onarım Öncesi Onarım Sonrası

Şeyh Abdurrahman Tahi (k.s.) (1831 - 1886)62 ŞEYH ABDURRAHMANTAHİ (K.S.) 1831-1886 19. yüzyılın büyük velilerinden. İsmi Abdur- Asil ve temiz bir aileden gelen Abdurrahman rahman olup Tagi, Tahi ve Nurşini nisbeleriyle Tagi’nin bulunduğu ev, halk arasında Sufi evi bilinir. Üstad-ı Azam ve Seyda lakaplarıyla meş- olarak şöhret buldu. Çünkü babası Molla Mah- hur olmuştur. Babası, Molla Mahmud Efendi, mud Efendi kemalat, olgunluklar sahibi, ilmiyle annesi Seyyid Molla Muhammed Efendinin kızı amel eden, Peygamber efendimizin yüce sünne- Meyasin Hanım’dır. tine uymakta titizlik gösteren salih biri idi. Önce- leri Kadiriyye yoluna girmişti. Sonra Nakşibendi ASİL VE TEMİZ BIR AİLEDEN GELEN ABDURRAHMAN yoluna da bağlandı.TAGİ’NIN BULUNDUĞU EV, HALK ARASINDA SUFİ EVİ Ailesinin de teşvik ve desteğiyle küçük yaş- OLARAK ŞÖHRET BULDU. ta ilim öğrenmeye başlayan Abdurrahman Tagi, Kur’an-ı Kerim okumayı öğrendi. Anne terbiye- 1831 (H. 1247) senesinde Şirvan’da doğ- si ve yaratılışındaki temizlik sebebiyle akranları du.1886 (H. 1304) senesinde Bitlis vilayetine arasında fark edilir oldu. Oyunla ve boş işlerle bağlı Güroymak (Norşin) ilçesinde vefat etti. meşgul olmuyor, hep faydalı işlerle ve ilim öğ- Kabri Norşin’dedir. renmekle vakit geçiriyordu.

63 Abdurrahman Tagi, çocukluğuyla ilgili olarak Aralık ayının yirmisine rastlayan Perşembe günüşöyle derdi:” Annemin güzel terbiyesi yüzünden kuşluk vaktine doğru saat dokuz civarında vefatruhlar alemiyle ilişkim kesilmezdi. Allah’tan gafil etti. Talebeleri ve sevenlerinden meydana gelenolmazdım. Çocukların arasında kendimi devamlı kalabalık bir cemaat tarafından cenaze namazıkusurlu görürdüm.” kılındıktan sonra Norşin’de defnedildi. Kabri Bit- lis vilayetine bağlı Norşin nahiyesinde olup ziya- Bir süre sonra elini çekerek sağ göğsünün al- ret edilmektedir.tına gelecek şekilde tuttu. 1886 (H. 1304) senesi

Şeyh Muhammed Diyauddin (k.s.) 1859-192364 ŞEYH MUHAMMEDDİYAUDDİN (K.S.) 1859-1923 Seydayi Tahi’nin oğludur. Hazreti Sani lakap- yanında icazet alırlar. İlk mürşitleri Seydayi ları olur (Hazreti evvel de Mevlana Halid’dir). Tahi’dir. Fakat Seyda yolun yarısında dar-ı Be- Bu lakabı kendilerine mürşitleri şeyh Fethullah kaya göç ederler. Hazret’de tarifsiz bir sevinç. verir. Hicri 1275 yılının ocak ayında bir pazarte- Hazret yedi yıl kadar Şeyh Fethullah’ın yanında si günü öğleden sonra dünyaya gelirler. Doğum amel eder. Sonunda da daha mürşitleri sağlık- yerleri İsparit bucağına bağlı Usp köyüdür. larında kendisine irşat izni verilir ve gelsin ilk on yıl. Mürşitlerinin vefatlarından sonra da tam ŞEYH MUHAMMED DİYAUDDİN HZ. KABRİ, BABASI VE yirmi dört yıl dini tedrisat ve irşatla meşgul ol- muş, şeriata tavizsiz bağlılığı dillere destandır.MÜRŞİDİ OLAN ABDURRAHMAN-I TAHİ HAZRETLERİNİN Yaşadığı devirde çıkan 1. dünya savaşına katılışı da ilginçtir. KABRİ İLE YAN YANADIR. Şeyh Muhammed Diyauddin Hz. kabri, baba- İlme önce, babalarının yanında başlarlar. sı ve mürşidi olan Abdurrahman-i Tahi Hazret- Sonra da şeyh Ahmedi Taşkese’nin yanında de- lerinin kabri ile yan yanadır. (Arapça mesnevii vam ederler. Nihayet amellerini de babalarının Nuriye, Hubab risalesi. Türkçe Mesnevii Nuriye- yanında devam ettikleri halde hem ilimde hem amelde son mürşitleri olan şeyh Fethullah’ın

65den bu ifade çıkarılmıştır.) Hazret yedi yıl ka- Diyauddin (k.s.) hazretlerinin türbeleri en güzeldar Garzan’da kalır, bu zaman sonunda oradan şekilde imar edildi. İmar faaliyeti boyunca Vakıfçıkmak ister. Bütün Garzan ayakta. “Bizi bırakıp Başkanı Hacı Rasim Tekeci Norşin’de bulanaraknereye gideceksiniz?” Hazret: “Herhalde vefatı- türbelerin onarımını bizzat yönetti. Gerçekleşti-mız yaklaştı. İsterim ki, babamın yanında vefat rilen onarım çalışmalar ile ilgili açıklamada bu-edeyim ve orada gömüleyim.” der ve giderler. lunan Tekeci, türbenin eski halinin tamiratınınÇok kısa bir müddet sonra da bir cuma günü sa- mümkün olmadığını, mecburen türbenin sökü-bah namazından sonra altmış yedi yıllık dünya lerek yeniden yapıldığını vurguladı.hayatına veda ederler. Tarih hicri 1342’yi göste-rir.NORŞİN’DE TÜRBELER ONARILDI İslam büyüklerinden Abdurrahman Tagi(k.s.) ile Muhammed Diyauddin (k.s.) hazretle-rinin Bitlis’in Norşin ilçesindeki türbeleri AhsenVakfı tarafından onarılarak, günün koşullarınauygun hale getirildi. Yaklaşık 7 ay süren türbeimar çalışmaları kapsamında İslam büyüklerin-den Abdurrahman Tagi (k.s.) ile Muhammed

NORŞİN ZİYARET ALANI ESKİ VE YENİ HALLERİKABİR Onarım Öncesi Onarım SonrasıTÜRBENİN ÖN KAPISI Onarım Sonrası Onarım Sonrası Onarım Öncesi Onarım Sonrası ZİYARET MERDİVENİ Onarım Sonrası66 Onarım ÖncesiTÜRBE Onarım ÖncesiZİYARET GİRİŞ KAPISI Onarım Öncesi

SEYYİD SEBGATULLAH 67ARVASİ (K.S.) Osmanlı alim ve velilerinden. Büyük alim ve tefsir, hadis, fıkıh gibi zahiri ilimleri tahsil etti.evliya Seyyid Taha-i Hakkari hazretlerinin tale- Zamanının fen bilgilerinde de mütehassıs oldu.belerindendir. İsmi Sebgatullah olup “Gavsü’l- Bid’atten uzak olup, Peygamber efendimizinAzam”, “Gavsu Hizani” veya” Gavs” lakaplarıy- sünnetine uygun bir hayat yaşamaya çalıştı. Ta-la meşhur olmuştur. “Arvasi” nisbesiyle bilinir. savvufa karşı büyük alaka duydu. Birçok alim vePeygamber efendimizin neslinden olup seyyid- veli zatın ilim meclislerinde ve sohbetinde bu-dir. Babası, Seyyid Lütfullah Efendi, dedesi Sey- lundu.yid Abdurrahman Kutub’dur. Doğum tarihi bilin-memekle birlikte 1870 (H. 1287) senesinde vefat ÇOK ZEKİ OLAN SEYYİD SEBGATULLAH ARVASİ, KISAetmiştir. Kabri, Hizan’ın Gayda köyündedir. Sey-yid Taha hazretlerinin “Abdurrahman Nigûnam ZAMANDA KELAM, TEFSİR, HADİS, FIKIH GİBİ ZAHİRİ= Abdurrahman iyi isimli, yüce şanlıdır”, yahut“Kutb-ı Arvasi” buyurarak medhettiği Abdurrah- İLİMLERİ TAHSİL ETTİ.man Kutub’un torunu olan Sebgatullah Arvasiküçük yaştan itibaren ilim tahsiline başladı. Van’a giderek Seyyid Muhyiddin Efendinin hizmetine girdi. Seyyid Sebgatullah, hocasının Babası Seyyid Lütfullah Efendi onun yetiş- verdiği vazifeleri yerine getirmek için canla baş-mesi için hususi gayret sarf etti. Çok zeki olan la çalıştı. Ağır riyazetler ve mücahideler çekti.Seyyid Sebgatullah Arvasi, kısa zamanda kelam, Yani nefsinin istediklerini yapmayıp, istemedik- lerini yaparak nefsini terbiye etti.

Gavs-ı Hizani (k.s.) Mescidi68 GAVS-I HİZANİ (K.S.)MESCİDİ Seydai Taği’nin oğlu Hazret (Muhammed Di- Bahaüddin, 3. Sultan Veled, 4. Seyyid Bahri, 5. yauddin), Gavsın katibinden naklen şöyle anla- Seyyid Burhaneddin, 6. Şeyh Hamza, 7. Seyyid tıyor: “Gavs’ı Hizani’nin dedelerinin bulunduğu Nur Muhammed, 8. Şeyh Hasan adında sekiz köylerde hiçbir oyun aleti olmadığı gibi, kendin- oğulları vardı. de bir çalgı bulunan kimsede oralardan geçemi- yordu. Onların çoğu ata binmiyor, sakal, tıraş Buyurdular: “Rabıta olmadan, fena fiş- etmiyor, nihayet güzel elbise giymemek, sigara şeyh olmaz, fena fişşeyh olmadan, fena içmemek adetlerinden idi. Hatta meclislerinde firresul olmaz. Fenafirresul olmadan da sigara içilmesine müsaade etmezlerdi. Fenafillah olmaz, fenafillah olmadan da vusül olmaz...” MÜRİT ŞEYHİNİ İYİ TAKLİT ETMELİ, ANCAK, ŞEYHİN Buyurdular: “Mürit şeyhini iyi taklitHALLERİNDEN BİR HAL, ŞERİATA MUHALİF OLDUĞUNDA, etmeli, ancak, şeyhin hallerinden bir hal, şeriata muhalif olduğunda, Mürit; Şeriata MÜRİT; ŞERİATA UYAR. uyar. Mürşidi taklit etmez, lakin şeyhi in- kar da etmez.” Ve ardından müridin mür- Oturdukları yerler ya camii, ya medrese ya şidi bütün halleri ile taklit etmenin zara- da tekke idi. Gavs’ın; 1. Şeyh Celalüddin, 2. Şeyh

Gavs-ı Hizani (k.s.) Evi 69rından bahsederek, Sadatın şu sözlerini bıraktı. Gavs’ın bıraktığı dört halife: 1. Bu yolunnaklettiler: “Temkin sahibini taklit eden Gavs’tan sonra gelen köşe başı; Büyük Kutup,zındık olur.” Şeyh Abdurrahmani Taği, 2. Gavs’ın oğlu; Şeyh Bahaüddin, 3. Meşhur müdekkik ve Muhakkik Buyurdular: “Tayy-ı Mekan, akşamla alim kendisine ilminden dolayı zamanın şafiisiyatsı arasında olur.” diye lakap takılan, hatta Gavs’ın zaman zaman, Seyda diye çağırdığı büyük zat Şeyh Halid-i Öle- Gavs, nihayet Kur’ani deyimle “herkesin ta- ki, 4. Zamanında emsali çok az bulunan Şeyhdacağı ölüm” ve “Te’hir ile akdim olunmayan Abdurrahmani Meczup.ecel” gelip, H.1287 yılında ebediyet yolcusuolarak ebediyete uğurlandı. Ardında dört halife

Gavs-ul Azam Şeyh Seyyid Sebgatullahi Arvasi (k.s.) Camii Şerifi için uygulanan proje70 GAYDA KÖYÜPROJELERİ Bitlis-Hizan Gayda Köyü; Gavs-ul Azam Şeyh Gavs-ul Azam Şeyh Seyyid Sebgatullahi Arva- Seyyid Sebgatullahi Arvasi (k.s.) hazretlerinin si (k.s.) hazretlerinin kabr-i şerifi Bitlis’in Gayda kabir, camii ve çevre düzenleme çalışmaları çok Köyünde olup, Ahsen Vakfı olarak hazırlanan yönlü uygulanarak hizmete hazır hale getirildi. proje ile, hazretin kabri bakım ve onarımı yapıl- dı. Gavs-ul Azam Şeyh Seyyid Sebgatullahi Ar- PROJE KAPSAMINDA DİNİ VECİBELERİMİZE UYGUN vasi (k.s.) hazretlerinin mescidi şerifi Gayda Kö- ABDESTHANELER, KADIN VE ERKEKLERIN BİRBİRİNİ yünde olup, Ahsen Vakfı olarak hazırlanan projeGÖRMEDEN GİRECEĞİ BÖLÜM VE MERDİVENLER YAPILDI. ile hazretin Camii Şerifi, Şadırvan ve abdestha- nelerin bakım ve onarımı yapılmaktadır. Ahsen Proje kapsamında dini vecibelerimize uygun Vakfı Başkanı Rasim Tekeci bizzat başında dura- abdesthaneler, kadın ve erkeklerin birbirini gör- rak hizmetlerin yapılmasını sağlamaktadır. meden gireceği bölüm ve merdivenler yapıldı.

GAYDA KÖYÜ ZİYARET ALANI ESKİ VE YENİ HALLERİZİYARET GİRİŞ KAPISI Onarım Öncesi Onarım SonrasıZİYARET MERDİVENİ VE ÇIKIŞ KAPISI Onarım Sonrası 71 Onarım ÖncesiKABİR Onarım Öncesi Onarım SonrasıTÜRBE Onarım Öncesi Onarım Sonrası

72 SAMSUN’UN EVLİYAATLASI ÇIKARILDI Dini, Tarihi ve Kültürel Önem Taşıyan Me- edilen bilgileri “Samsun Evliya Atlası” adı altında kanları Araştırma, Tanıtma Yaşatma Vakfı (AH- kitaplaştırdı. SEN) Samsun Valiliği İl Özel İdaresi işbirliği ile il genelindeki sahabe ve evliya türbelerini araştır- TÜRKİYE’DE BİR İLK dı. Yapılan çalışmanın ardından Samsun’un Evli- Yapılan çalışma hakkında bilgi veren AHSEN ya Atlası çıkarıldı. Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Rasim Tekeci, KÖYLERİ GEZEREK ARAŞTIRMA YAPAN VAKIF Samsun’daki kamu kurum ve kuruluşlarla birlik- te önemli bir çalışmaya imza attıklarını söyledi.GÖNÜLLÜLERİ, BİLİNMEYEN ÇOK SAYIDA EVLİYA İsa baba, Kılıçdede ve Seyyid Kudbiddin türbe- lerinin haricinde bilinmeyen ve gizli kalmış 131 TÜRBESİNİ ORTAYA ÇIKARDI. evliya türbesini ortaya çıkardıklarını açıklayan Tekeci, toplamda ise il genelinde 134 evliyanın SAMSUN’DA 134 EVLİYA türbesi bulunduğunu kaydetti. Çalışma kapsamında Ahsen Vakfı tarafından Türkiye’de bir ilk olan çalışmanın diğer şe- Samsun’un 1000’e yakın köyü tek tek ziyaret hirlere de örnek teşkil edeceğini belirten Tekeci, edildi. Yaklaşık 4 ay süren çalışma kapsamında belirlenen evliya türbelerinin bakım ve onarım Osmanlı arşivlerinden de yararlanıldı. Köyleri çalışmalarına da Allah’ın izni ile başlamayı plan- gezerek araştırma yapan vakıf gönüllüleri, bilin- ladıklarını vurguladı. meyen çok sayıda evliya türbesini ortaya çıkardı. Evliyaların biyografileri ve yol haritalarının çıka- rıldığı çalışmanın ardından Samsun Valiliği, elde

19 MAYIS Dağ Köy (Alatepesi Türbesi), Dağ Köyü (Musa Tepesi Türbesi) , Yörükler Beldesi Fevzi Çakmak Mahallesi(Şeyh Beğ Türbesi) 73ALAÇAM Esentepe Mahallesi (Şahin Efendi Türbesi), Gökçeboğaz Köyü (Yol Evliyası Türbesi), Kızlan Köyü (ÇakırHoca Türbesi) , Karşıyaka Mahallesi (Sivritepe Türbesi) , Merkez Fatih Mahallesi (Geyik Koşan Türbesi), YukarıSoğukçam Köyü (Soğukçam Türbesi), Tepebölmesi Köyü (Hüseyin Dede Türbesi)ASARCIK Aydın Köyü (Divri Türbesi), Aydın Köyü (Aydın Köy Türbesi), Merkez(Hambaşı Türbesi), Yeni Ömerli Köyü(Ömer Baba Türbesi), İmamlı Köyü (Asarma Türbesi), Koşaça Köyü (Koşoça Türbesi)

ATAKUM Akalan Köyü (Akalan Türbesi) AYVACIK74 Ardıç Köyü (Hacı Sofu Yazıcı Türbesi) HAVZA Aslançayırı Köyü (Ahmet Efendi Türbesi), Çakıralan Köyü (Dede Pınar Evliya Türbesi), Dere Köyü (Emir El Hac Veliyüddin Bin Beraket-Şah Türbesi), Merkez (Pamuk Dede Türbesi), Şeyh Safi Köyü (Şeyh Savcı Türbe- si), Beyören Köyü (Beyviran Ali Dede Türbesi), Doğancayır Köyü (Pir Ahmet Dede Türbesi), Bekdiğin Beldesi (Şehit Veli Efendi Türbesi), Boyalıca Mahallesi (Suboğan Türbesi), Celtek Köyü Köserelik Mahallesi (Köserelik Türbesi), Esenbey Köyü (Koyun Baba Türbesi), Gidirli Köyü (Garip Dede Türbesi), Gidirli Köyü (Gaziler Dede Türbesi), İmircik Köyü (Emir Gazi Türbesi), İrmicik Köyü (Niyazi Dede Türbesi), Kale Köyü (AbdurahmanTür- besi), Kamlık Köyü (Abdulaziz Türbesi), Kamlık Köyü (Ahmet Dede Türbesi), Kıroğlu Köyü (Kıroğlu Türbesi), Kocapınar Köyü (Sofu Dede Türbesi), Kocapınar Köyü (Sofu İbrahim Baba Türbesi), Mısmılağaç Köyü (Yah- ya Dede Türbesi), Pınarcayırı Köyü (Yahya Paşa Türbesi), Şeyh Safi Köyü (Sultan Tacettin Altınbaş Türbesi), Şeyhler Köyü (Garip Evliya Türbesi), Şeyhler Köyü (Samut Dede Türbesi), Taşkaracaören Köyü (Erenler Evliya Türbesi), Tekke Köyü (Sarılık Türbesi), Yenice Köyü (Hasan Dede Türbesi)

ÇARŞAMBA Akçatarla Köyü (Sarılık Türbesi), Beyyenice Köyü Yukarı Mahalle (Yeşil Tekke), Dalbahçe Köyü (Dalbah-çe Türbesi), Karaağaç Köyü (Yeşil Tekke Murat Yüzbaşı Türbesi), Ahubaba Köyü (Seyyid Semail (İsmail) BabaTürbesi), Dikbıyık Beldesi Bahçelievler Mahallesi (Akyüz Dede Türbesi), Merkez Rahtvan Camii (Es-SeyyidSüleyman Paşa), Muşcalı Köyü (Arap Tekkesi Türbesi), Ordu Köyü (Gazi Hasan Bey Türbesi), Sığırtmaç Köyü(Geyikli Türbesi), Yaycılar Köyü (Şeyh Habil Türbesi ), Yenikaracaali Köyü (Seyyid Ömer Efendi Türbesi) 75BAFRA Boğazkaya Köyü (Şeyh Hacı Hasan Özkök Türbesi), Çetinkaya Beldesi Kırazlık Mallesi (Hızırbey Türbesi),İkizpınar Beldesi Tekke Mahallesi (Şeyh Mahmud Türbesi),Merkez Büyük Camii (Vezir Battâl, Seyyid, Hacı Hü-seyin Paşa Türbesi), Merkez Emir Efendi Mahallesi (Emir Efendi Türbesi), Paşa Şeyh Köyü (Paşa Şeyh Türbesi),Sahilkent Köyü (Avuncu Türbesi), Şeyh Ulaş Köyü (Şeyh Ulaş Türbesi), Şeyhören Köyü (Şeyh Ören Türbesi),Türbe Köyü (Emirza Bey Türbesi)İLKADIM Cedit Mahallesi (İsa Baba Türbesi), Kılıçdede Mahallesi (Kılıçdede Türbesi), (Seyyid Kutbiddin Türbesi),Kökcüoğlu Mahallesi (Açık Baş Ömer Efendi Türbesi), Merkez Kökcüoğlu Mahallesi (Şeyh Sadi Tekkesi HalilDede Türbesi), Kale Mahallesi (Hacı Hatun Camii Ve Türbesi)

KAVAK Bey Köy (Hatip Hoca Türbesi), Şeyh Resül Köyü (Abdullah Türbesi), Şeyh Resül Köyü (Evliya Türbesi), Şeyh Resül Köyü (Şeyh Resül Türbesi), Yukarı Çirişli Köy (Cehrilik Türbesi,Bekdemir Köyü (Demir-Temür Bey Tür- besi), Mahmutlu Köyü (Mahmut Bey Türbesi), Tekke Köy (Horasanlı Ahmet Ceylani Türbesi)76 LADİK Ahmetsaray Köyü (Seyyid Zeynel Abidin Rufai Türbesi), Aşağıgölyazı Köyü (Kötekli Türbesi), Çadırkaya Köyü (Altın Kızlar Türbesi), Çakırgümüş Köyü (Ahmet Efendi Türbesi), Çakırgümüş Köyü (Hasan Paşa Türbesi), Çakırgümüş Köyü (Sarı Kız Türbesi), Merkez Şehreküstü Mahallesi (Dikilitaş Türbesi), Hamit Köyü (Gülabdal Er-Rufai Türbesi), Karaabdal Köyü (Karaabdal Türbesi), Mazlumoğlu Köyü (Seyfi Dede Türbesi), Merkez Şehre- küstü Mahallesi (Seyyid Ahmed-İ Kebir Türbesi), Merkez Bahşi Mahallesi (Sunullah Paşa Türbesi), Yukarıgölyazı Köyü (Şeyh Saadettin Baba Türbesi) SALIPAZARI Kalfa Köyü (Yumurta Evliya Türbesi), Merkez Albak Mahallesi (Hasan Gazi Türbesi), Yeşil Köyü Ay Uşağı Mahallesi (Samsama Türbesi), Yeşil Köyü Kayadibi Mahallesi (Ahmet Dede Türbesi), Yeşil Köyü Kayadibi Ma- hallesi (Topal Hacı Türbesi)

TEKKEKÖY 23 Nisan Mahallesi (Şeyh Seyyid Yusuf Zeynuddin Türbesi)TERME 77 Ahmetbey Köyü (İnebel Türbesi), Akçagün Köyü (Şeyh Abdullah Türbesi), Akçaykaracaali Köyü (Karaca AliBaba Türbesi), Bazlamaç Beldesi Hoylan Mahallesi (Hüseyinoğlu Türbesi), Bazlamac Beldesi Türbe Mahallesi(Bazlamaç Türbesi), Çanaklı Köyü (Üfü Türbesi), Dağdıralı Köyü (Dağdıralı Türbesi), Dağdıralı Köyü (ŞakırcukTürbesi), Dibekli Köyü Yukarı Mahallesi (Kubatoğlu Cünet Bey Türbesi), Dibekli Köyü Yukarı Mahallesi (KüçükTürbesi), Evci Beldesi Yahyalı Mahallesi (Gani Dede Türbesi), Geçmiş Köyü (Arzuman Türbesi), Geçmiş Köyü(Arzuman Türbesi), Gölyazı Beldesi Kabalı Mahallesi (Kabalı Türbesi), Gölyazı Beldesi Kabalı Mahallesi (TavukTürbesi), Kazım Karabekir Köyü (Kazım Karabekir Paşa Türbesi), Kocaman Beldesi (Hacı Alıko Türbesi), Koca-man Beldesi Merkez Mh. (Kızılot Türbesi), Merkez Fenk Mahallesi (Es.Seyyid.Mahmut Türbesi), Mescitli Köyü(Karabey Türbesi), Mescitli Köyü (Şehit Türbesi), Taşpınar Köyü (Taşpınar Türbesi)VEZİRKÖPRÜ Ahmet Baba Köyü (Ahmet Baba Türbesi), Habibfakı Köyü (Habibfakı Türbesi), (İğcizade Hacı Yusuf EfendiTürbesi) Mehmet Paşa Mahallesi (Şehit Müftü Türbesi)

Raşadara Camii ÇAYÖNÜ KÖYÜ (RAŞADARA) CAMİİ İBADETE AÇILDI78 Osmanlı alim ve velilerinden Hazret namıyla Vakfı ve TÜMSİAD büyük destekler vermiş, Ah- meşhur Şeyh Muhammed Diyauddin (k.s.) Haz- sen Vakfı verilen desteklerle kısa sürede cami, retleri, kemalat, edep ve güzel ahlakıyla insan- lojman ve abdesthaneleri bitirerek yöre halkının lara önder olmuş, İslamiyetin ışığı ile gönülleri hizmetine sunmuştur. aydınlatmış büyük velilerdendir. Kabri ve Türbesi Bitlis’in Norşin İlçesinde bu-HAZRET, EDEP VE GÜZEL AHLAKIYLA İNSANLARA ÖNDER lunan Şeyh Muhammed Diyauddin (k.s.) Hazret- lerinin köyü Çayönü köyü (Raşadara) yazın ziya- OLMUŞ, İSLAMİYETİN IŞIĞI İLE GÖNÜLLERİ AYDINLATMIŞ retçi akınına uğramaktadır. BÜYÜK VELİLERDENDİR. Bölgede eşi benzeri olmayan cami, SEMER- KAND ile TÜMSİAD’ın desteği ve AHSEN Vakfı Kendisinin köyü olan Batman ilinin Kozluk Başkanı Rasim Tekeci’nin özverili gayretiyle kısa ilçesine bağlı Çayönü (Raşadara) köyüne Ahsen sürede bitirilmiştir. Vakfı tarafından anısını yaşatmak adına cami ya- pılmıştır. Köydeki camii yapımına Semerkand

Seyyid Ava TürbesiSEYYİD AVA TÜRBESİ 79YAPILIYOR Onlar Peygamber Efendimizin (s.a.v.) nes- Vakfı Başkanı Rasim Tekeci, Bitlis Semerkandlinden, büyük alim Gavsü’l-Azam Seyyid Seb- Vakfı ile işbirliği içerisinde kabirlerin onarımınıgatullah Arvasi (k.s.) Hazretlerinin şehit düşen ve çevredüzenlemesini bizzat yürütüyor.torunları. Bitlis ili Hizan ilçe yolu üzerindeki Avadenilen yerde medfunlar. Gerek şehit oluşları, KENDİLERİ HAKKINDA VUKU BULAN BİRÇOK KERAMETgerekse kendileri hakkında vuku bulan birçok OLAYLARI NEDENİYLE YÖRE HALKI TARAFINDAN SIKÇAkeramet olayları nedeniyle yöre halkı tarafından ZİYARET EDİLİYORLAR.sıkça ziyaret ediliyorlar. Seyyid Ava diye ziyaretedilen şehitlerin bakımsız ve perişan haldeki ka- Bitlis ili Hizan ilçe yolu üzerindeki bu yerebirleri Ahsen Vakfı tarafından onarılıyor. Ahsen yöre halkı Seyyid Ava diye ziyaret edilmektedir.

Zülküf Peygamber (a.s.) Kabir Makamı80 ZÜLKÜF PEYGAMBER (A.S.)KABİR MAKAMI Asırlardan beri, dilden dile Bitlis’te bir pey- rın imkanları ile bakımsızlıktan yok olmaya yüz gamberin yaşadığı ve mezarının olduğu yönün- tutmuş mezar, mermer yapılarak ayakta tutulma- deki iddialar üzerine Bitlis Meslek Yüksek Okulu ya çalışıldı. (MYO) Öğretim Görevlisi Törehan Serdar çalış- ma yürüttü. Yıllarca süren çalışmanın ardından Yaklaşık 3 bin yıl önce yaşayan Zülküf 2001 yılında Törehan Serdar, tarafından Bitlis’in Peygamber’e (a.s.) ait olduğu tahmin edilen ka- Mircatlı Mezarlığında Zülküf Peygamber’e (a.s.) bir, bulunmasının ardından yöre insanı tarafın- ait kabir bulundu. dan akın akın ziyaret edilmeye başladı. Yoğun ziyaretler sebebiyle söz konusu mezar Zülküf 730 YIL ÖNCE İSMİ TAM OKUNMAYAN BİRİ Peygamber’in (a.s.) kabri olmasa bile makamı haline dönüştü. İslami açıdan Peygamber ma-TARAFINDAN YAZILMIŞ, BU KABİRDE YATAN ZÜLKÜF kamlarına tıpkı kabirleri gibi hürmet etme gerek- liliği ise Ahsen Vakfı’nı harekete geçirdi. Ahsen PEYGAMBER’DİR (A.S.) YAZISI BULUNDU. Vakfı Başkanı Rasim Tekeci, Bitlis Valiliği ile or- taklaşa çalışma yürüterek Zülküf Peygamber’in Kitabe ve sanduka kısmı defineciler tarafın- (a.s.) makamının onarılacağını açıkladı. Proje dan talan edilen kabrin başındaki mana taşında hazırlanarak yakın zamanda uygulamaya konu- 730 yıl önce ismi tam okunmayan biri tarafından lacak. yazılmış, bu kabirde yatan Zülküf Peygamber’dir (a.s.) yazısı bulundu. Bunun üzerine vatandaşla-

Yunus Peygamber (a.s.) Türbesine uygulacak projenin dış görünümü 81 YUNUSPEYGAMBER (S.A.) Projeler hakkında Eğil kaymakamı Taner Bir- şimdiki İçkale’yi sert kara taştan Fis Kayası’ndacan ile Diyarbakır’da Ahsen Vakfı Yöneticileri inşa etmiştir. Bu bilgilerde Hz. Yunus (a.s.) ilebir araya gelerek istişare yaptılar. Diyarbakır’ın birlikteliğini pekiştirmektedir.YUNUS PEYGAMBER (A.S.) PROJESİ İMAN EDEREK MÜSLÜMAN OLMUŞ VE HZ. YUNUSTAMAMLANDI (A.S.)’IN ÖĞRETİMİYLE ŞEHRİ ŞİMDİKİ İÇKALE’Yİ SERT Yunus (a.s.), Kur’ân-ı Kerîm’de ismi geçenpeygamberlerden biridir. Kur’ân-ı Kerim’de, Hz. KARA TAŞTAN FİS KAYASI’NDA İNŞA ETMİŞTİR.Yunus (a.s.)’ın ismi dört yerde açıkça zikredil-miş; iki yerde ise onu yutan balık münasebetiy- Diyarbakır ile ismi pekişen Yunus Peygam-le, “balık sahibi” anlamlarına gelen “Zü’n-nûn ve berin (a.s.) makam kabri Diyarbakır’ın Eğil İl-sahibu’l-hût” kelimeleri ile anılmıştır çesinde anayol kıyısında bulunmaktadır. Yunus Peygambere (a.s.) ait makamın bakımsız hali Hz. Yûnus (a.s.)’ın makamı/bir süre kaldığı üzerine harekete geçen Ahsen Vakfı, proje çalış-yer, Diyarbakır merkezde, Fis Kayası mevkiin- malarını tamamladı. Hazırlanan proje Diyarbakırde, şehir surlarının altında bulunan Fis mağara- Valiliği ve Eğil Kaymakamlığı ile paylaşılacak.larıdır. Yine Evliyâ Çelebi’nin aktardığına göre, Projenin uygulamaya konulmasının ardındano zamanda, Amalak kızlarından olan Melike, Yunus Peygamber (a.s.) makamı onarılacak,Yunus Peygambere iman ederek Müslüman makam türbesinin yanına mescit inşa edilecek,olmuş ve Hz. Yunus (a.s.)’ın öğretimiyle şehri ziyaretçilerin abdest, namaz ve dinlenme ihti- yaçları en güzel şekilde karşılanacak.

Nebi Hallak Kabri ve Projesi82 NEBİ HALLAK PROJESİ TAMAMLANDI peygamber olup olmadığı ve hayatı hakkında Diyarbakır Salnameleri dışında herhangi bir kay- 1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli nakta bilgiye ulaşılamamıştır Diyarbakır Salnameleri’nde Nebî Hallak (a.s.)’ın peygamber olduğu ve kabrinin Eğil’de bulundu- Söz konusu kabirde gerek peygamber olsun, ğu bilgisi bulunmaktadır. Nebî Hallak (a.s.)’ın gerekse sahabe olsun İslami hürmete layık bir kabri, Eğil İlçesi’nin girişinde, Giriş Mezarlığı’nda zatın medfun bulunması Ahsen Vakfı’nı hareke- çevresi duvar ile çevrilmiş şekilde bir meşe ağa- te geçirmiştir. Nebi Hallak Projesi adıyla kabrin cının yanında bulunmaktadır. yapım ve onarım projesi Ahsen Vakfı tarafından hazırlanmıştır. Nebi Hallak’ın Türbesi AhsenBU MEZARIN HZ. MUHAMMED (S.A.V.)’İN BERBERLİĞİNİ Vakfı’nın hazırladığı proje ile Eğil Kaymakamlığı tarafından onarılacaktır. Proje kapsamında Tür- YAPMIŞ OLAN BİR SAHABEYE AİT OLABİLECEĞİ DE be onarılacak, ziyaretçilerin kullanımı için mes- cit yapılacaktır. SÖYLENMEKTEDİR. Bu mezarın Hz. Muhammed (s.a.v.)’in ber- berliğini yapmış olan bir sahabeye ait olabile- ceği de söylenmektedir. Nebî Hallak (a.s.)’ın

Şeyh Fethullah Verkanisi Türbesine uygulacak projenin dış görünümü 83ŞEYH FETHULLAH VERKANİSİPROJESİ durumu Edep Şahı’na karşı edepsizlik olarak de- ğerlendiren Ahsen Vakfı Türbenin onarımı için Aslen Mardinli olup, Hz. Ömer r.a.’in neslin- proje çalışmalarını bitirdi. En kısa süre içerisindeden gelen Edep şahı Şeyh Fethullah (k.s.) Haz- proje uygulamaya konulacak. Böylece İslami-retleri 19. yüzyılda Anadolu’da yetişen evliyala- yete büyük hizmetler vererek bizleri aydınlatanrın büyüklerindendir. İsmi, Fethullah’tır. Siirt’in büyük alime karşı vazife-i edebimizi yerine ge-Verkanis köyünde doğduğu için Verkanisi diye tirmiş olacağız.de meşhur olmuştur. Doğum tarihi bilinmemek-le birlikte 1899 (H. 1317) senesinde Bitlis’te vefât EN GÜZEL ŞEKİLDE YAŞAYARAK İNSANLARA ÖRNEK OLANetmiştir. İslam adap ve edebini en güzel şekilde ŞEYH FETHULLAH (K.S.) HAZRETLERİ GERİDE BIRAKTIĞI ADAPyaşayarak insanlara örnek olan Şeyh Fethullah KİTABI İLE GÜNÜMÜZDEKİ İNSANLARA BİLE İSLAM ADAP VE(k.s.) Hazretleri geride bıraktığı Adap kitabı ile EDEBİNİ EN GÜZEL ŞEKİLDE ÖĞRETMEKTEDİR.günümüzdeki insanlara bile İslam adap ve ede-bini en güzel şekilde öğretmektedir. İslamın adap ve edeplerini yaşayarak öğre- ten ve yazdığı eserler ile bizleri aydınlatan Edep Bitlis’in merkezinde medfun bulunan Şeyh Şahı Şeyh Fethullah (k.s.) Verkanisi Hazretleri-Fethullah Verkanisi (k.s.) Hazretleri’ne ait tür- nin kabrinin bakımsız hali yüreklerimizi burk-be ise ne yazık ki harap halde. İslamın adap ve makta.edeplerini yaşayarak öğreten ve yazdığı eserlerile bizleri aydınlatan böylesi büyük bir aliminkabrinin bakımsız hali ise yürek burkmakta. Bu

Üzeyir Peygamberin (a.s.) Makamı84 ÜZEYİR PEYGAMBERİN (A.S.)MAKAMI İsrailoğulları peygamberlerinden, ism-i şe- kamının Yeri: Adıyaman İli Kahta İlçesinden rif’leri Kuran-ı Kerim’de Tevbe Suresi’nin 30. Gerger İlçesine giderken, Nemrut Dağı yol ay- Ayet-i Kerime’sinde geçen, Bakara Sure-i Şe- rımını geçer geçmez yolun hemen sağında ma- rif’inde ise bir menkıbesine işaret edilen Üzeyir kamı vardır. Aleyhisselam’ın makamı Adıyaman’ın Gerger il- çesinin Siver köyündedir. Üzeyir Aleyhisselâm’a ait Siver köyünde- ki türbe Osmanlı döneminde yapılmıştır. Ya-İSLÂM DÜNYANIN BİRÇOK DEĞİŞİK YERLERİNDE, ÜZEYİR nında cami ve misafirhane bulunan Üzeyir ALEYHİSSELÂMIN ADINA TÜRBE VE ZİYÂRET YERLERİ Aleyhisselam’ın makamı Ahsen Vakfı tarafından BULUNMAKTADIR. yapılacaktır. Adıyaman Valiliği ve Gerger Kay- makamlığı ile işbirliği içerisinde hazırlanacak İslâm dünyasının birçok değişik yerlerinde, proje yakın zamanda uygulamaya konulacak. Üzeyir Aleyhisselâmın adına türbe ve ziyâret Hazırlanacak projenin uygulamaya konulması yerleri bulunmaktadır. Üzeyir Peygamberin Ma- ile birlikte, ziyaretçilerin abdest, namaz ve din- lenme ihtiyaçları en güzel şekilde karşılanacak.

Üzeyir Peygamberin (a.s.) Makamı Proje Yaşatma Vakfı (AHSEN), bu güne kadar Şanlıur- 85 fa, Diyarbakır, Batman ve Bitlis’teki çok sayıdaPEYGAMBER MAKAMININ PROJESİ restorasyon projesini tamamlayıp ziyarete açtı.TAMAMLANDI Bölge halkının maneviyatının artmasında etkili vakıf, 2014’te de çok sayıda peygamberin maka- Kur’an-ı Kerim’de adı geçen peygamberler ile mı, sahabe ve büyük İslam âlimlerinin türbeleri-sahabe ve evliya türbelerini restore edilerek ye- ni onaracak.niden ziyarete açılması, milli kültür değerlere veinanç turizmine önemli katkılar sağlıyor. Doğu Ülkemizin seckin mimar ve mühendislerininve Güneydoğu halkının büyük bölümünün yeri- titiz çalışmaları sonucu oluşturulan hali hazırni dahi bilmediği bakımsız haldeki önemli şah- planı ,imar planı ve kat planarı hazırlanarak pey-siyetlerin makam ve türbelerini projelendirerek gambere yakışır bir proje haline getirildi.adeta yeniden inşa eden Dini, Tarihi ve KültürelÖnem Taşıyan Değerleri Araştırma, Tanıtma veZemin kat planı Birinci kat planı WC ve abdesthane planı

“Allah’a ve Ahiret gününe inanan, güzel ve temiz olan Hazreti Peygamberi tasdik eden, Sultan, Emir, Bakan, küçük veya büyükherhangi bir kimseye, bu vakfı değiştirmek, bozmak, nakletmek, eksiltmek, başka bir hale getirmek, iptal etmek, işlemez hale getirmek, ihmal etmek ve tebdil etmek helal olmaz. Kim onun şartlarından herhangi bir şeyi veya kaidelerinden herhangi bir kaideyi bozuk bir yorum ve geçersiz bir yöntemle değiştirir, iptal eder ve değiştirilmesi için uğraşır,feshedilmesineveya başka bir hale dönüştürülmesine kastederse, haramı üstlenmiş, günaha girmiş ve masiyetleri irtikap etmiş olur. Böylece günahkarlar alınlarından tutularak cezalandırıldıkları gün Allah onların hesabını görsün. Mâlik onların isteklisi, zebanilerdenetçisi ve cehennem nasibi olsun. Zira Allah’ın hesabı hızlıdır. Kimbunu işittikten sonra, onu değiştirirse onun günahı, değiştirenler üzerinde- dir. Kuşkusuz O, iyilik edenlerin ecrini zayi etmez...” Kanuni Sultan Süleyman w w w. a h s e n v a k f i . o r g . t r

w w w. a h s e n v a k f i . o r g . t r

Adalet Mahallesi Karadeniz Cd. No:16/b 550060 İlkadım - SAMSUN Tel/Fax: 0362 431 70 80 - Gsm: 0533 478 98 68 - 0530 349 99 62 [email protected] w w w. a h s e n v a k f i . o r g . t r