ดาราศาสตร์

โลก ดาราศาสตร์ และ อวกาศEarth and Space Astronomy 1

คำนำ หนงั สือเล่มน้ีมีจุดประสงคเ์ พื่อศึกษำเก่ียวกบั โลกและอวกำศผูจ้ ดั ทำไดเ้ ลือกหวั ขอ้ น้ีเนื่องจำกเป็ นเร่ืองที่น่ำสนใจและทำใหร้ ูเ้ ก่ียวกบัเรอื่ งรอบตวั และปรำกฏกำรณ์ธรรมชำตติ ำ่ งๆไดม้ ำกข้นึ ผจู้ ดั ทำหวงั ไวอ้ ยำ่ งยง่ิ วำ่ หนงั สอื เลม่ น้ีจะใหค้ วำมรูแ้ ละประโยชน์แก่ผูอ้ ่ำนทุกๆท่ำน หำกมีขอ้ เสนอแนะประกำรใดผูจ้ ดั ทำขอรบั ไวด้ ว้ ยควำมขอบพระคณุ ยง่ิ นำงสำวจดิ ำภำ ลดั ดี ผจู้ ดั ทำ ก

ดาราจกั ร ดำรำจกั ร (แกแล็คซี่ - galaxy) เป็นทร่ี วมของดำวกระจกุ ดำว เนบิวลำ (nebula) ฝ่ ุน กำ๊ ซ และทว่ี ำ่ ง และระบบสุรยิ ะจะอยูใ่ นดำรำจกั รทำงชำ้ งเผือก โดยดำรำจกั จะมีลกั ษณะใหญ่3 ประกำรคอื ดำรำจกั วงรี ดำรำจกั รกงั หนั และดำรำจกั อสญั ฐำน ดำรำจกั ร คอื ทร่ี วมของดำว กระจกุ ดำว เนบิวลำ ฝ่ ุนกำ๊ ซ และทวี่ ำ่ ง โดยจะมีรูปรำ่ งแตกตำ่ งกนั ไป อำณำจกั รทเ่ี รำอำศยัอยูน่ ้ีเรยี กวำ่ อำณำจกั รทำงชำ้ งเผอื ก (Milky Way) ในปี พ.ศ.2152 กำลิเลโอ ไดส้ ำรวจทอ้ งฟ้ ำดว้ ยกลอ้ งโทรทรรศน์ แลว้ พบวำ่ทำงชำ้ งเผอื กประกอบดว้ ยดำวจำนวนมำกมำย ปรำกฎอยใู่ กลก้ นั จนไมส่ ำมำรถมองใหแ้ ยกออกจำกกนั ได้ 1

การกาเนดิ ระบบสุรยิ ะ ระบบสุรยิ ะเกดิ จำกกลุม่ ฝ่ ุนและกำ๊ ซในอวกำศซง่ึ เรยี กวำ่ “โซลำรเ์ นบวิ ลำ” (Solar Nebula) รวมตวั กนั เม่ือประมำณ 4,600 ลำ้ นปีมำแลว้ (นกั วทิ ยำศำสตรค์ ำนวณจำกอตั รำกำรหลอมรวม ไฮโดรเจนเป็นฮเี ลยี มภำยในดวงอำทติ ย)์ เมื่อสสำรมำกข้นึ แรงโนม้ ถ่วงระหวำ่ งมวลสำรมำกข้นึ ตำมไปดว้ ย กลุม่ ฝ่ ุนกำ๊ ซยุบตวั หมุนเป็น รูปจำนตำมหลกั อนุรกั ษโ์ มเมนตมั เชงิ มุม แรงโนม้ ถว่ งทใ่ี จกลำง สรำ้ งแรงกดดนั มำกทำใหก้ ำ๊ ซมีอณุ หภูมิสูงพอทจี่ ดุ ปฏิกิรยิ ำ นิวเคลยี รฟ์ ิวชนั หลอมรวมอะตอมของไฮโดรเจนใหเ้ ป็นฮเี ลียม ดวงอำทติ ยจ์ งึ ถือกำเนิดเป็นดำวฤกษ์ 2

ดาวเคราะหช์ นั้ ใน (Inner Planets) เป็นดำวเครำะหข์ นำดเล็ก มีควำมหนำแน่นสงู และพ้ืนผิวเป็นของแข็งดาวเคราะหช์ นั้ นอก (Outer Planets) เป็นดำวเครำะหข์ นำดใหญ่ แตม่ ีควำมหนำแน่นตำ่ เกิดจำกกำรสะสมตวั ของธำตุเบำอยำ่ งชำ้ ๆดวงจนั ทรบ์ รวิ าร (Satellites) โลกมใิ ชด่ ำวเครำะหเ์ พียงดวงเดยี วทมี่ ีดวงจนั ทรบ์ รวิ ำร โลกมบี รวิ ำรชอ่ื วำ่ “ดวงจนั ทร”์ (TheMoon) ขณะทด่ี ำวเครำะหด์ วงอนื่ ก็มีบรวิ ำรเชน่ กนั เชน่ ดำวพฤหสั บดีมดี วงจนั ทรข์ นำดใหญ่ 4 ดวงชอื่ ไอโอ (Io), ยโู รปำ (Europa), กนั นีมดี(ganymede) และคลั ลิสโต (Callisto) 3

ดำวเครำะห์ คอื วตั ถุขนำดใหญท่ โ่ี คจรรอบดำวฤกษ์ดำวเครำะหท์ เี่ รำรูจ้ กั เพียง 8 ดวง (ทงั้ หมดอยใู่ นระบบสุรยิ ะ)ปัจจบุ นั เรำรูจ้ กั ดำวเครำะหใ์ หมอ่ กี มำกกวำ่ 100 ดวง ซง่ึ เป็นดำวเครำะหน์ อกระบบ คอื โคจรรอบดำวฤกษด์ วงอน่ื ทไี่ มใ่ ช่ดวงอำทติ ย์ ดำวเครำะห์ ประกอบดว้ ย •ดำวพุธ (☿) •ดำวศุกร์ (♀) •โลก (⊕) •ดำวองั คำร (♂) •ดำวพฤหสั บดี (♃) •ดำวเสำร์ (♄) •ดำวยเู รนสั (♅) •ดำวเนปจนู (♆) 4

5

กลำงวนั กลำงคนื เกิดจำก โลกหมุนรอบตวั เองฤดกู ำล เกิดจำกแกนโลกเอยี งขณะทโ่ี ลกโคจรรอบดวงอำทติ ย์ขำ้ งข้ึนขำ้ งแรม เกิดจำกภำพปรำกฏของดวงจนั ทรท์ ม่ี องจำกโลกเปลยี่ นไป เน่ืองจำกดวงจนั ทรโ์ คจรรอบโลกนำ้ ข้ึนนำ้ ลง เกิดจำก แรงโนม้ ถว่ งของดวงจนั ทรท์ กี่ ระทำตอ่ นำ้ ในมหำสมุทรสุรยิ ุปรำคำ เกิดจำก เงำของดวงจนั ทรท์ อดลงมำยงั โลกจนั ทรุปรำคำ เกิดจำก เงำของโลกทอดไปยงั ดวงจนั ทร์ 6

สุรยิ ปุ รำคำจนั ทรุปรำคำ 7

อำ้ งองิhttps://th.wikipedia.org/wiki/ดาราศาสตร์https://sites.google.com/site/thinkstars/Home/darasastrbeuxngtn 8